kırklarel* ün*vers*tes - Kırklareli Üniversitesi Personel Web Sistemi

UNV13107 TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİSİ
KULLANIMI
Veri tabanı
Bilgisayar ortamında saklanan düzenli verilerdir.
Bilgisayar ve ağ ortamındaki bilginin temel yapı taşlarıdır.
Bilgisayarda sistematik şekilde saklanmış, programlarca
işlenebilecek veri yığınıdır.
Verinin Düzenlenmesi
Anahtar Alan
Toplu İşlem-Gerçek Zamanlı İşlem
Ana Dosya-Hareket Dosyası
Yardımcı bellekte saklanabilmesi ya da bilgisayar ortamında
işlenebilmesi için, verinin gruplandırılarak ya da
sınıflandırılarak belirli bir düzende ele alınması gerekir.
Karakter, Alan, Kayıt, Dosya, Veri Tabanı gibi
gruplandırmada; her grup kendisinden öncekinden daha
karmaşık yapıdadır.
Karakter;
Harf(a,...,z), Rakam(0-9) ve özel işaretler(.,~#$)in her birinin
genel adıdır.
Alan;
İlgili karakterlerden oluşan kümedir.(Öğrenci no)
Kayıt;
İlgili alanlardan oluşan bir kümedir.(Öğrenci no, Ad, Soyad,
Doğum Yeri, Doğum Tarihi)
Dosya;
İlgili kayıtlardan oluşan bir kümedir.
Veri Tabanı;
İlgili dosyalardan oluşan bir kümedir.
Örneğin öğrencilerin bilgilerinin tutulduğu bir dosyayı
düşünelim:
Alan 1
Alan 2
Alan 3
Adı
Baba Adı
Doğum Yeri
Adı
Baba Adı
Doğum Yeri
Adı
Baba Adı
Doğum Yeri
.
.
.
TABLO
Kayıt
Kayıtlar birbiri ile ilişkili alanlardan oluşmaktadır. Her kayıt
farklı bilgileri içermektedir.
Veri tabanlarını meydana getiren unsurlara tablo denir.
Tablo oluştururken kesinlikle tanımlanması gereken Alan
adları ve alanların veri türleridir.
Veri tabanı tasarımında dikkat edilmesi gereken en önemli
faktörlerden biri de veri tekrarlarının en aza indirgenmesidir.
Anahtar Alan;
Kayıtı oluşturan alanlardan biridir.
Her bir farklı kayıt için “Tek Tanıtıcı” olma özelliğine sahiptir.
 Öğrenci numarası,
 Sürücü belgesi seri numarası,
 Sosyal Güvenlik Kurumu Sicil numarası,
 Yedek Parça numarası,
 Vatandaşlık numarası
yaygın Anahtar Alan örneklerini oluşturur.
Toplu İşlem;
Veri zaman içinde çevrim dışı (off-line) olarak toplanır.
Bütün bu veri bir anda işlenir.
Gerçek Zamanlı İşlem;
Veri, çevrim içi (on-line) olarak girildiğinde bilgisayar
tarafından hemen işlenir.
Dosya Güncelleme;
Var olan bir dosyaya yeni kayıt ekleme,
ya da bu Dosyadan kayıt silme,
Veya Bir kayıtın (Anahtar alan dışında) herhangi bir alanının
içeriğini değiştirmedir.
Ana Dosya;
Son “Dosya Güncelleme” işlemi sonrası bütün kayıtları
içeren dosyadır.
Hareket Dosyası;
(Kayıt ekleme, Kayıt silme ve Kayıt alanını üzerinde
değişiklik gibi) Son değişikleri içeren ve Ana Dosyayı”
güncellemek için kullanılan dosyadır.
Sıralı Erişimli (Sequential Access) dosyalarda, kayıtların
boyutu sabit değildir. Bu nedenle aradığımız kayda erişmek
için tüm kayıtlara tek tek bakmamız gerekir.
Rastgele Erişimli (Random Access) dosyalarda, her kayıt
sabit bir uzunlukta olmalıdır (Örneğin soyad alanı kayıt
deseninde 20 karakter olarak belirlendiyse, o uzunlukta
soyad girilmediğinde kalan kısımlar boşluk karakteri ile
doldurulur). Bu sayede n. kayda erişmek gerektiğinde,
önceki kayıtları atlamak için; (n  1) × Kayıt Boyu kadar
dosyada ilerleme seçeneği kullanılabilir.
 Rastgele Erişimli dosyalarda herhangi bir kayda
dosyadaki sıra numarası biliniyorsa doğrudan erişilebilir
(bu nedenle Doğrudan Erişimli Dosyalar da denir). Fakat
dosyalarda gereksiz boşluklar bulunduğu için dosya boyu
büyük olur.
 Sıralı Erişimli dosyalarda gereksiz boşluklar oluşmadığı
için dosya boyu rastgele erişimli dosyaya göre daha azdır.
Fakat herhangi bir kayda erişmek için dosyanın başından
itibaren o kayda kadar olan tüm kayıtların okunması
gereklidir.
Paylaşım;
Bireyler ve bölümler arasında bilgi paylaşımı
Güvenlik;
Bilme ihtiyacına göre sınırlı erişim
Daha az dosya;
Veri tekrarını ortadan kaldıran aynı dosyaya birden fazla
erişim
Veri Bütünlüğü;
Değişik dosyaların dengesiz güncelleştirilmesinin
doğurduğu olumsuzluğu azaltma
Veri tabanı tanımlamak, yaratmak, yaşatmak ve veri
tabanına denetimli erişim sağlamak için kullanılan yazılım
sistemidir.
Veritabanı Yönetim Sistemi Yazılımı;
 Veritabanı oluşturma,
 Veritabanı güncelleme,
 Veritabanı’na erişim sağlama özel amaçlarını
gerçekleştiren yazılımdır.
Yazılım,Veri Sözlüğü ve Sorgu Dilinden meydana gelir.
Veri Sözlüğü;
Veritabanında kullanılan verinin yapısını tanımlar.
Belirli bir alan için,
 Alan Adı’nı,
 Alandaki verinin tipi’ni
 Alanın karakter cinsinden uzunluğu’nu
tanımlar.
Sorgu Dili;
Veritabanlarına erişimin gerçekleştirilme yollarını belirler.
Son kullanıcılarca anlaşılabilir kolaylıkta bir dildir.
Sorgu dilleri arasında en yaygın kullanılanı SQL
(Structured Query Language-Yapısal Sorgu Dili)’dir