berivan altuntaş

OSMAN ÜLKÜMEN
ANADO LU LİSESİ
AVRUPA TARİHİ
XV. ve XVI.Yüz Yıllarda Avrupa Tarihi
( Yeniçağ Dönemi )
Hedef: Avrupa’nın XV ve XVI.Yüzyılda
Yaşadığı Gelişmeleri Kavratmak
Süre:40’ +40’
Sizce Avrupa bugünkü durumuna nasıl
ulaşmış , ne gibi safhalardan geçmiştir ?
Ortaçağ’ın Genel
Özellikleri
•
•
•
•
Feodalite
Dogmatizm-Skolastik düşünce
Kilise ve Papanın Gücü
Ülkenin Bölünmüşlüğü
(siyasal,sosyal,ekonomik)
• Halkın Yoksulluğu
Batıda Yeniçağı Hazırlayan Etmenler
• Haçlı Seferleri sonucu Avrupalıların İslam
Dünyasını tanımaları ve etkilenmeleri
• Ticaret nedeniyle gelişen kültürel etkileşim
• İstanbul’un Osmanlı Devletince fethedilmesi
• Abbasilerin Frank Krallığı ile dostluk kurarak
İslam kültürünü batıda tanıtmaları
• İspanya, Sicilya ve Kuzey Afrika’daki İslam
Medreselerini Avrupa’ya etkisi
• Bazı İslam bilginlerinin eserlerinin çevrilerek
ders kitabı olarak okutulması
Avrupa’da Yaşanan Teknolojik
Gelişmeler ve Sonuçları
• Barut,matbaa,kağıt,pusula yapımı geliştirildi
• Top kullanımı yaygınlaştı.Bunun kullanımı ile
birlikte derebeylikler yıkılıp,merkezi krallıklar
kuruldu
• İlk kez Jean Koster tarafından tahtadan yapılan
matbaa Jean Gutenberg tarafından geliştirildi
(1450)
Matbaa’nın kullanımını artmasının sonucu nedir ?
1)
2)
Kitap basımı arttı ve ucuza satıldı
Okuma yazma bilenlerin sayısı arttı ve okuma yazma
bilmek ayrıcalık olmaktan çıktı
3)
Bilgiler geniş alana yayıldı
4)
Fikir hayatı gelişti
5)
Hümanizm, Reform,Rönesans Hareketleri başladı
PUSULA
Pusula kullanımının yaygınlaşmasının
sonucu nedir ?
1) Sağlam ve hızlı gemiler yapıldı (karavel)
2) Gemiciler güvenle okyanuslara
açıldı.Hint yolunu aramaya başladılar
3) Coğrafi Keşiflerin yapılmasına yol açtı
ve yeni yerler keşfedildi
Avrupa’nın dış dünyaya yayılmasının
nedenleri nelerdir ?
1) Ticaret ve sanayinin gelişmesi dolayısıyla Pazar ve hammadde
kaynağına ihtiyaç duyulması
2) Kapitalizmin gelişmesi sonucu daha çok kazanmak ve bunun
içinde her türlü yola başvurma isteği
3) Ticaretin gelişmesi sonucu paranın esası olan kıymetli mallara
ihtiyaç duyulması
4) Uzak Doğudan Avrupa’ya gelen malların ulaştığı yolların savaşlarla
kapanması veya başkalarının elinde olması
5) Coğrafya bilgisinin artması,pusulanın kullanılması,dayanıklı ve hızlı
gemilerin (karavela) yapılması
6) Avrupalıların Hıristiyanlığı yaymak istemesi
7) Avrupalıların doğu zenginliklerine sahip olmak istemesi
COĞRAFİ KEŞİFLER
PORTEKİZ ve İSPANYA
FRANSA ve CENEVİZLER -Amerika, Brezilya
-Ümit Burnu (Barthelmy Diaz 1486)
-Kanarya ve Azor Adaları
-Kalikut Limanı (Vasco de Gama 1497)
İNGİLİZ ve FRANSIZ
-Kanada ve Hudson
-Afrika’yı dolaşarak Hindistana gittiler Körfezi
-San Salvador orta ve güney Amerika -Labrador ve Büyük Göl
(Kristof Kolomb 1492)
-Kolomb buranın yeni bir kıta
olduğunun farkında deği.Amerigo
Vespucı buranın yeni bir kıta
olduğunu fark ediyor ve kıtaya adını
veriyor (1506)
-Meksika (Cortes)
-Peru ve Kolombiya (Almagro ve Pizaro)
Coğrafi Keşiflerin sonuçları nelerdir ?
- Macellan Del Kano ile dünyayı dolaştı ve dünyanın yuvarlak
olduğunu ispatladı (1519-1522)
-Dünya tarihinde önemli siyasal, sosyal,ekonomik ve dini değişiklikler oldu
-Avrupalılar yeni yerler tanıyarak yeni ve doğru bilgi edindiler
-Yeni keşfedilen yerlerden yeni bitkiler (tütün,kakao,vanilya,patates)
ve yeni hayvanlar Avrupa’ya getirildi
-Sömürge imparatorlukları kuruldu
-Keşfedilen ülkelerden Avrupa’ya altın,gümüş ve hammadde
getirildi.Sanayi inkılabına ortam hazırladı
-Avrupa’ya yeni Pazar yerleri açıldı
-Ticaret yolları değişti.Akdeniz doğu-batı ticaretinde önemini
kaybetti.İpek ve Baharat yollar kullanılmaz oldu.Lizbon,
Londra,Amsterdam,Rotterdam gibi Okyanusa kıyısı olan şehirler
önem kazandı.
-Ticaretle uğraşan Burjuva sınıfı gelişti
-Soylular eski imtiyaz ve servetlerini kaybettiler.Zenginliğin ölçüsü
eskiden toprak iken bu dönemden itibaren altın ve gümüş oldu.
-Keşfedilen yerlerle Avrupa arasında göçler yaşandı
-Köle ticareti yaygınlaştı
-Avrupa’nın kültür ve uygarlığı yeni yayılma alanları buldu
-Hıristiyanlık yeni ülkelere yayıldı fakat dini inançlar bu
yayılma ile birlikte zayıfladı.Kilise ve papaya güven azaldı
-Keşif insanlar üzerinde merak,araştırma arzusu uyandırdı
-Avrupa’nın bilim,düşünce,sanat ve dini hayatında önemli
değişiklikler oldu.Reform ve Rönesans hareketleri başladı
-Aztek,İnka ve Maya uygarlıkları keşif esnasında yok edildi
-Coğrafi keşifler Türkler ve Müslümanlar için zararlı
oldu.Avrupa güçlendi.Osmanlı Devleti ticaret yollarının
değişmesi nedeniyle olumsuz yönde etkilendi
Rönesans nedir ?
Rönesans: (Yeniden doğuş).15. VE 16.yüzyıllarda Batı
Avrupa’da edebiyat,sanat ve bilim alanında
meydana gelen gelişmelere denir.
-İtalya’da doğmuştur.
Neden İtalya ?
1)İtalya’nın coğrafi konumu
2)İslam kültüründen etkilenmesi
3)İtalya şehir devletlerinin zenginliği
4)Eski Roma’ya varis olması
-Rönesans Hümanizmle başlamıştır. Hümanizm nedir ?
Hümanizm: ilkçağ eserlerinin incelenmesidir.Bu
işle uğraşanlara Hümanist denir.
Rönesans Hareketinin sebepleri nelerdir ?
-Matbaa’nın kullanımının yaygınlaşmasıyla yeni buluş ve
düşüncelerin yaygınlaşması
-Edebiyat ve sanattan zevk alan bir sınıfın doğması
-Avrupa’da kültür ve sanat faaliyetlerini destekleyen bilim adamı
ve sanatkarları koruyan varlıklı kişilerin ortaya çıkması
-Eski Yunan ve Roma’ya(Antikite) ait bilim,sanat, felsefe,edebiyat
eserlerinin incelenmesi ve akademilerde okutulması
-Avrupa’nın İslam dünyasını tanıması (BK.ENDÜLÜS)
-Büyük sanatkarların yetişmesi
Rönesans Hareketinin sonuçları nelerdir ?
-Hür düşünce ve yeni bir sanat anlayışı gelişti
-Güzel sanatların her alanında ilerleme oldu
-Ulusal diller doğdu
-Skolastik düşünce yerini pozitif düşünceye bıraktı
-Deney ve gözlem metodu ortaya çıktı
-Reform hareketinin başlamasına neden oldu
-Bilim alanında önemli gelişmeler oldu.Copernik
dünyanın yuvarlak olduğunu ve güneşin çevresinde
dolaştığını ortaya koydu
-Şehir devletleri yerlerini büyük devletlere bıraktı
-Aydınlanma çağının başlamasına ortam hazırlamıştır
-Almanya dini metinleri inceledi ve Almanca’ya tercüme
etti.Katolik kilisesinin Hıristiyanlıktan ayrıldığını
gördüler(Luther,Erasmus)
-Büyük sanatkarlar ve bilim damları yetişti
Hümanizm;Petrark,Makyavel,Gişarden,Tasso
Resimde;Giotto,Rafael(Meryem ana)
Leonardo da Vinci (Mona Lisa tablosu)
Mimaride;Bramant,Mikelanj
Heykelde;Donatello,Giberti,Mikelanj
-Modern savaş tekniği gelişti.Şövalyelik önemini
kaybetti.Paralı askerler yerini daimi ordulara bıraktı
-Bürokraside din adamlarının yerini bürokratlar aldı
-Mimari ve heykeltraşlıkta Yunan ve Roma
eserlerinden yararlanılarak yeni bir tarz oluşturuldu
-Rönesans zamanla Fransa,Almanya,İngiltere
(Shakesper)ve İspanya(Cervantes)da yayıldı
Reform Nedir ?
Reform:(Yeniden düzenlemek) ,yeni şekil
vermek.XVI.yüzyılda bozulan Katolik
kilisesinde yapılan düzenleme hareketidir
-Almanya’da başlamıştır
-Hareketin öncüsü Martin Luther’ dir
-Luther 1517 de Wittenberg kilisesine 95
maddelik bildiri asmıştır.Buna göre:
1)Tanrı ile kul arasına kimse giremez
2)Endüljanş satışı yapan rahipler suçludur
3)Papanın affettiği günahların değeri yoktur.
ancak Tanrı affeder
Reform Hareketinin sebepleri nelerdir ?
-Katolik kilisesinin bozulması
- Hümanizm sayesinde Hıristiyanlığın
kaynaklarına inilmesi ve temel
prensiplerinin ortaya çıkması
-Matbaa sayesinde iletişimin gelişmesi
-İncil’in ulusal dillere çevrilmesi
-Kilise ve din adamlarına güvenin azalması
Reform Hareketinin sonuçları nelerdir ?
-Avrupa’da mezhep birliği parçalandı.Katolik ve
Ortodoks mezhepleri yanında Protestanlık
,Calvenizm ve Anglikanizm mezhepleri ortaya çıktı
-Mezhepler arası çatışmalar yaşandı
-Papa ve kilise saygınlığını kaybetti
-Kilisenin mal ve topraklarına el konuldu
-Eğitim ve öğretim kilisenin elinden alınarak laik bir
eğitim sistemi kuruldu
-Katolik kilisesi kendini düzeltmeye çalıştı
-Özgür düşünce ortamı gelişti ve yaygınlaştı
-Avrupa’da oluşan ayrılıklar Osmanlıların Avrupa
içlerine ilerlemelerini kolaylaştırdı
-Reformun Fransa’daki temsilcisi Calven’dir.
Calven’in kurduğu mezhebe Calvenizm
inanalara Calvenist denir
Anglikanizm:Katolik,Protestan ve Calvenist
ilkelerin uzlaştırılmasıyla oluşan mezheptir.
İnananlara Anglikan denir.Bu mezhebin
İskoçya’daki adı Presbiteriyen’dir
Protestan: Luther taraftarı olan ve kiliseye
başkaldıranların oluşturduğu mezheptir.
Norveç,Danimarka,İsveç Protestan
mezhebini kabul etmiştir
Avrupa’nın Yeniçağ’da kazandığı temel özellikler:
-Feodalite siyasi bir sistem olmaktan çıkmış ve
milli monarşiler kurulmuştur
-Papa ve krallık mücadelesi krallar lehine sonuçlanmıştır
-Milli monarşilerin kurulmasıyla birlikte çağdaş Avrupa
milletlerinin oluşum süreci başlamıştır
-Yerel ekonomik faaliyetler krallıklar içinde büyüyüp
kıta dışına çıkmıştır
-Hümanizm ve Rönesans’la birlikte çağdaş insanı yaratacak
düşünce inkılabı başlamıştır
-Katolik kilisesi sorgulanmış ve Protestanlık yükselişe geçmiştir
-Katolik kilisesi kendi varlığını sürdürecek
önlemler almıştır
Güngören Endüstri Meslek Lisesi
Tarih Öğrt
Erkan AĞRİKLİ