Deri-Kanser-2013-14-Turkce - İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi

advertisement
DERİ TÜMÖRLERİ
VE
TEDAVİSİ
Dr. Arif TÜRKMEN
İstanbul Üniversitesi , Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Anabilim Dalı
epidermis
Bazal hücre tabakası
dermis
deri altı yağ tabakası
deri
ektoderm / mezoderm
Diğer elemanlar
Epitelyal elemanlar
epidermis
pilosebase yapılar
apocrine üniteler
ekrin ter bezleri
tırnak
Langerhans hücreleri
Merkel hücreleri
kan damarları
lenf kanalları
yağ hücreleri
mast hücreleri
Nöroektoderm : Melanosit , sinir yapıları
1- DERİNİN SELİM TÜMÖRLERİ
1- Deri eklerinden kaynaklananlar tümörler
2- Kistik yapıda olan tümörler
3- Yumuşak doku tm
4- Epidermal Lezyonlar
5- Pigmente Lezyonlar
2- DERİNİN HABİS TÜMÖRLERİ
1- Bazal hücreli karsinom
2- Yassı epitel hücreli karsinom
3- Malign melanom
1- DERİNİN SELİM TÜMÖRLERİ
1- Deri eklerinden kaynaklananlar tümörler :
Foliküler farklılaşma :
Sebase farklılaşma:
Ekrin farklılaşma
Apokrin farklılaşma
2- Kistik yapıda olan tümörler
3- Yumuşak doku tm
4- Epidermal Lezyonlar
5- Pigmente Lezyonlar
Trikoepitelioma, Trikofoliküloma,
Trikolemmoma, Pilomatrisoma
Sebase nevüs,
Sebase Hiperplazi
Sebase epiteliom
Silindroma, Syringoma, Ekrin
Poroma,Ekrin Spiradenoma
Apokrin kistadenom
1- DERİNİN SELİM TÜMÖRLERİ
1- Deri eklerinden kaynaklananlar tümörler
2- Kistik yapıda olan tümörler:
3- Yumuşak doku tümörleri
4- Epidermal Lezyonlar
5- Pigmente Lezyonlar
Epidermal kist
Dermoid kist
1- DERİNİN SELİM TÜMÖRLERİ
1- Deri eklerinden kaynaklananlar tümörler :
2- Kistik yapıda olan tümörler:
3- Yumuşak doku tm.: Dermatofibrom
Papillom
Ksantom
Lipom
Hemangiom
Nörofibrom
Leiomyom
(Bağ dokusu tm. Yağ dokusu tm. Vasküler doku tm. Sinir dokusu tm. Düz kas tm.)
4- Epidermal Lezyonlar
5- Pigmente Lezyonlar
1- DERİNİN SELİM TÜMÖRLERİ
1- Deri eklerinden kaynaklananlar tümörler :
2- Kistik yapıda olan tümörler:
3- Yumuşak doku tm.
4- Epidermal Lezyonlar :
Seboreik keratoz
Aktinik keratoz
Bowen hastalığı
5- Pigmente Lezyonlar:
1- DERİNİN SELİM TÜMÖRLERİ
1- Deri eklerinden kaynaklananlar tümörler
2- Kistik yapıda olan tümörler
3- Yumuşak doku tm.
4- Epidermal Lezyonlar:
5- Pigmente Lezyonlar :
- Nevüs (compount,
Junctional, dermal)
- Solar Lentigo
2- DERİNİN HABİS TÜMÖRLERİ
- bazal hücreli karsinom
- yassı epitel hücreli karsinom
- malign melanom
- Merkel hücreli karsinom
- Adneksiyel karsinom
- Sebase karsinom
- Kaposi Sarkoma
- Dermatofibrosarkoma Protuberens
- Epiteloid Sarkoma
- Malign Ekrin Poroma (Porocarcinoma)
- Hidroadenokarsinoma
- Müsinöz Karsinoma
- Deri Lenfoma
Deri kanserlerinde Belirtiler
•
•
•
•
•
•
uzun süredir kapanmayan yara
kapanmayan yaranın zaman zaman kanaması
gittikçe büyüyen şişlik ve kabarıklık
deride sertlik oluşması ve gittikçe büyümesi
mevcut selim lezyonların karakter değiştirmesi
lezyon ile ilintili Lenfadenopati
Tüm yaşamda deri kanseri riski 1/5
1980 yılından bu yana %65 artış
BCC insidensi
Avrupa
40-80/10.000
ABD (güney)
300/10.000
Avustralya
1600/10.000
SCCA insidensi
Almanya
Güney ABD
 Avustralya
10/100.000
30-60/100.000
30-60/100.000
Mortalite : 1/500
Deri kanserleri
•
•
•
•
•
•
•
M.M. en sık rastlanan 8. kanser
M.M.hayat boyunca rastlanma sıklığı 1/200
M.M. diğer kanserlere göre en hızlı artış gösteren
BCC / SCCA : 4 / 1
Çocuklukta güneş ışını alımı, sık sık olması
Çocuklukta bül oluşturan güneş yanığı olması
Cilt Kanserlerinde Etyoloji
-
Ultraviyole ışınları
İonize radyasyon
Premalign selim lezyonlar
Immunsupresif tedavi
Kimyasal karsinojenler (is, kurum,vs)
Tekrarlayıcı mikroTravma
Kronik (Yanık, travma vs) nedbeleri
Kronik infeksiyonlar (fistül ağzı)
Viral karsinojenler
Ailesel eğilim (Xeroderma Pigmentosum,
Nevoid bazal cell carsinoma syndrome)
UV hasarının mekanizması
• UVA (320-400 nm) ,UVB(280-320 nm)
• Her ikisinin de hem karsinojen
hemde immunosupresör olarak etkisi vardır.
– UV-B direkt olarak DNA hasarı and mutasyona
yol açar. (cyclobutane pyrimidine dimers ve 6-4
fotomediatörleri üreterek).
– Langerhans hücrelerinin aktivitesini azaltır.
– UV-A reaktif oksijen ürünlerine yol açar ve
hücreleri ışınlara hassas hale getirir.
UV-B direkt DNA hasarı ile kansere yol açar
• UVA deride kırışıklıklara,
• derinin kösele gibi sertleşmesine,
• foto yaşlanmaya yol açar.
Çünkü UV-A
• deride daha derinlere penetre olur
• UV-B nin etkisini arttırır
Sadece UV-A olmasına
rağmen yinede aynı
tehlikelere sahiptir
Deri kanseri riskini % 55 e
kadar arttırır
Erken yaşta kullanılırsa
risk daha fazla olur
WHO tarafından 18 yaşın
altında kullanımı
yasaklanmıştır
WHO kanserojen olarak
tanımlamıştır
Güneş Koruyucu Kullanım Kuralları:
– Güneş koruyucu faktör >/= 30 faktörlüUVA/UVB
koruyucu.
• Güneş koruyucu kullanımı
– Güneşe çıkmadan ~20 dakika önce uygulanmalı.
– Tüm güneş gören bölgelere uygulanmalı.
Dudak, kulak, ense ve bacakların arkası vs.
– Güneş koruyucu krem yeterince sürülmeli cimri
davranılmamalı
– Açık alanda bulunuluyorsa ,suya giriliyorsa veya
terleme varsa 2 saatte bir tekrar sürülmelidir.
In 1911, Peyton Rous demonstrated that sarcoma could be
transmitted in chickens by a virus.
designated Rous sarcoma virus, and in 1966 Rous was
awarded the Nobel Prize for Medicine for his ground-breaking work.
It is now established that viruses are the a
etiological agents in approximately 15% of cancers,
Epstein–Barr virus in nasopharyngeal carcinoma and Burkitt's lymphoma,
Hepatitis B and C viruses in hepatocellular carcinoma
Human herpesvirus 8 in Kaposi sarcoma.[2–5
Human papillomavirus in cervix carcinoma]
Human T-cell lymphotropic virus (HTLV) type 1 has been shown to cause
adult T-cell leukaemia and lymphoma.[10]
In the skin,
- Human papillomavirus has been implicated in
nonmelanoma skin cancer[6,7]
- Merkel cell polyomavirus, has recently been
reported in Merkel cell carcinoma
- Human endogenous retrovirus (HERV)
sequences play a role in the aetiology of certain
cancers, including melanoma.
Organ Transplant Alıcıları
– 20 yıllık sürede Organ transplant alıcılarının
yaklaşık % 35 - 70 inde deri kanseri gelişme riski
vardır
– Deri kanseri riski:
• Squamous hücreli kanser (SCC): 65-100 kez yüksek
• Basal hücreli kanser (BCC): 10 kez yüksek
• Melanoma: 4 kez yüksek
• Anamnez
Deri
Kanserlerinde
Teşhis
•
•
•
•
Etyoloji
Premalign lezyolar
Yaş / cinsiyet
Lokalizasyon
• Biyopsi
• Küretaj
• Yüzeyel tıraşlama
• Punch biyopsi
• Eksizyonel biyopsi
Bazal Hücreli Karsinom
• Beyaz ırkın en sık rastlanan deri tümörüdür
• Orijinini Epidermisin Bazal hücre
tabakasından alır. (Bazal tabaka, Kıl folikülü)
• Deri kanserlerinin en az tehlikeli olanıdır
BAZAL HÜCRELİ KANSER :
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Komissur-tragus hattının üstündedir (?)
Uzak metastaz yapmaz (?)
Mukozadan çıkmaz
Multifokal özelliktedir
Beyaz derililerde daha sıktır
Açık yerlerde görülür (?)
UV etkisi daha fazladır
Radyosensitivdir
Başlangıçta İnvaziv değildir (?)
KOMİSSUR - TRAGUS HATTI
BAZAL HÜCRELİ KANSER
Tipleri
1- Nodüler ülseratif bazal hücreli kanser
2- Süperfisial bazal hücreli kanser
3- Sklerozan bazal hücreli kanser
4- Pigmente bazal hücreli kanser
5- Bazal hücreli nevüs sendromu (Gorlin sendromu)
6- Trabeküler (Merkel hücreli) bazal hücreli kanser
7- Solid bazal hücreli kanser
8-
Squamous Hücreli Karsinom
• Orijinini epidermisin malpighian (spindle)
hücre tabakasından alır
• Sıklıkla yaşlılarda ve erkeklerde görülür
• Mortalitesi yüksek olan bir deri tümörüdür
YASSI EPİTEL HÜCRELİ KANSER :
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Komissür-Tragus hattının altındadır (?)
Uzak metastaz yapabilir (% 5-10 arasında)
Lenfojen ve hematojen yolla yayılabilir
Mukozadan da çıkabilir
Çoğunlukla unifokal özelliktedir
Koyu renkli derililerde daha sıktır
Kapalı ve Açık yerlerde görülür
UV etkisi daha azdır
Yanık zemini, kronik yara ve fistüllerden gelişebilir
İmmunsupresif tedavi görenlerde çıkabilir
Radyosensitiv değildir (?)
Başlangıçtan itibaren İnvaziv özelliktedir
SCCA Genel Özellikleri:
• Deri kanserlerinin yaklaşık % 20 si
• Hayat boyunca karşılaşma riski
erkeklerde %9-14, kadınlarda%4-9.
• UV etkisi en yüksek risk faktörüdür
Açık renk deride risk fazla (Fitzpatrick).
Çocuklukta fazla UV alınmış olması
(UV nin %80 inin 18 yaşından önce alması riski arttırır)
Hayat boyunca alınan kümülatif UV riski arttırır. (MM)
• Herediter faktörler: xeroderma pigmentosa,
oculocutaneous albinism
• Diğer faktörler: Kronik radiodermit,
human papillomavirus (tip 16, 18, 30, and 33)
Fitzpatrick Deri Tipleri
Derinin fototip’i derinin içindeki melanin miktarına göre belirlenir
• Premalign Cilt Lezyonları
- Herhangi bir selim deri lezyonu
veya tümöründen % 10 ve daha üzeri olasılıkla
habis lezyon gelişme riski / ihtimali varsa
- Bu lezyonlara
premalign veya prekanseröz lezyon adı verilir
• Premalign Cilt Lezyonları
1- Keratozlar
Solar keratoz,aktinik keratoz, deri boynuzu, Radyasyon keratozu
2- Epiteliyal tümörler
Keratoakantoma, silindroma, trikoepitelioma, sebase nevüs, fibroep
3- Kronik Nedbe ve fistül ağızları
Yanık nedbesi, osteomyelit, Lupus Vulgaris vs.
4- Mukozaların prekanseröz lezyonu
Lökoplazi
5- Kalıtsal prekanseröz lezyonlar
Xeroderma Pigmentosum, Epidermolizis Bullosa
6- Diğerleri
Liken Planus
Xeroderma Pigmentosum
• Cinsiyetle ilişkili resesiv gen tarafından taşınan sistemik
bir hastalıktır.
• Güneş ışığına aşırı hassasiyet ve duyarlılıkla kendini
gösterir.
• Diffüz lentigo – aşırı kuruluk - derinin incelmesi
• Endonucleaz enzim eksikliği vardır.
• Bu enzim Güneş ışınlarının tahrip ettiği DNA tamiri için
gereklidir.
• Basal cell carcinoma, squamous cell carcinoma, veya
melanoma gelişebilir
• Prognoz kötüdür.
DERİ KANSERLERİNDE TEDAVİ
Tedavi Seçenekleri
BAZAL HÜCRELİ KANSER
• Küretaj
• Cerrahi eksizyon (0.2 - 0.5 cm)
• Lokal topik tedavi
• imiquimod (Aldara)
• kemoterapi (5-fluorouracil)
1- Yüzeysel bazal hücreli karsinomlarda
• Kriyoterapi
2- Bazı düşük riskli bazal hücreli karsinomlarda
ilk seçenek olarak uygulanabilecek yöntemlerdir
• Elektroterapi
• Radyoterapi
• Lazer (CO2)
• Fotodinamik tedavi
• Dermabrazyon ve kimyasal soyma
YASSI EPİTEL HÜCRELİ KANSER
Tedavi Seçenekleri
• Cerrahi eksizyon (0.5 - 1 cm)
• Radyoterapi
Ders bitti
Download