PROJE TABANLI ÖĞRENME (PROJECT - BASED LEARNING) PROJE TABANLI ÖĞRENİM NEDİR? Proje tabanlı öğrenim, öğrencileri çekici problemlerle uğraşmaya ve bunun sonunda orijinal ürünler oluşturmaya yönlendiren bir öğretim modelidir. DAYANDIĞI GÖRÜŞ Constructivism (Yapılandırmacı Görüş) PROJE TABANLI ÖĞRENME PROJE Proje bir tasarıdır. Tasarı geliştirmeye yönelmis bir süreçse, ilişkisel ögrenmeyi ve sürekli yeniden yapılanan bir zihinsel modeli ön görür TABANLI Tabanlı sözcügü, projenin bir hedef degil, bir süreç oldugu gerçegini vurgulamakta ve projeyi tamamlanmış bir bitirme ödevi olmaktan kurtarmaktadir ÖĞRENME Ögrenme ise dikkati ögretenden ögrenene kaydirarak, gerçek Anlamda ögrenci merkezliligin altini çizmektedir. NEDEN PROJE TABANLI ÖĞRENME ? ÇÜNKÜ BİLİM VE TEKNOLOJİ HIZLA GELİŞİYOR BİLGİLER HIZLA YENİLENİYOR VE DEĞİŞİYOR EĞİTİMİN AMACI öğrencilere (statik, durağan) bilgiyi aktarmaktan çok onlara bilgiye ulaşma yollarını öğretmek olmalı BU MODEL, GELENEKSEL BİR SINIFTAN DÖNÜŞÜMÜ GERÇEKLEŞTİRİYOR ÇÜNKÜ Önceden cevabı belirlenmemiş bir problem, araştırma var Hata ve değişimi hoşgörüyle karşılayan bir ortam var Öğrenciler bir programa bağlı kalarak kararlarını veriyorlar Öğrenciler, bir çözüme ulaşmak için BİR DIZI işlem tasarlıyorlar Öğrenciler, aktiviteleri etkilemek ve biçimlendirmek şansına sahipler Değerlendirme sürekli olarak yapılıyor Sonunda bir ürün tasarlanıyor ve kalitesi değerlendiriliyor ve sunuluyor VE EN ÖNEMLİSİ Bu model talimatları izlemekten öğrenim aktivitelerine; ezberlemekten ve tekrar etmekten, keşfetmeye, tümleştirmeye ve sunmaya; dinleyip tepki vermekten sorumluluk almaya; iletişim kurmaya ve gerçeklerin, terimlerin ve içeriğin oluşturduğu bilgiden,; işlemleri anlamaya teoriden, teorinin uygulamalarına; öğretmene bağlı olmaktan geçiştir. pratikte güçlü olmaya PROJE TABANLI ÖĞRENMENİN KARAKTERİSTİK ÖZELLİKLERİ Öğrenenler öğrenme görevlerini belirleyebilirler. Öğrenenler çözüm sürecini kendileri tasarlarlar. Öğrenenler çözüm için bilgileri toplamak ve düzenlemekle yükümlüdürler. Öğrenenler düzenli olarak yaptıklarını arkadaşları ve öğretmenleriyle paylaşırlar. Sınıf ortamı değişim ve hataları gözardı edebilecek şekilde oluşturulmuştur. Süreç değerlendirme için önemlidir (Global SchoolNet Foundation, 2000). PROJE TABANLI ÖĞRENME YAKLAŞIMI Öğrenme Odaklı bir süreçtir. (Öğretme Değil) PROJE TABANLI ÖGRENME PROJE tasarı • tasarı geliştirme, • hayal etme, • planlama • demektir ÖĞRETMENLERİN KARŞI KARŞIYA GELDİKLERİ ZORLUKLAR NELERDİR? Proje tabanlı öğrenmeyi sınıfa getiren öğretmenler, başarılı olmak için yeni öğretim stratejileri benimsemek zorunda kalabilirler. Öğretmenin bir rehber ya da kolaylaştırıcı rolü üstlenmesi, çoğu eğitimciye öğretilen bir tarz değildir. PROJE TABANLI ÖĞRENME ÖĞRENCİ MERKEZLİDİR ÖĞRENME ÖĞRENCİ GRUPLARINDA MEYDANA GELİR ÖĞRETMENLER YÖNLENDİRİCİ VE REHBERDİR EKİPLE ÇALIŞMAYI SAĞLAR ÖĞRENCİLERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİ GELİŞTİRİR ÖĞRENCİ FİZİKSEL, BİYOLOJİK, PSİKOLOJİK VE TEKNOLOJİK DÜNYA HAKKINDA DENEYİM YAŞAMA, VARSA SORULARINA CEVAP BULMA GİRİŞİMİYLE AKTİF KATILIM VE AKTİF ÖĞRENME GERÇEKLEŞTİRİR. PROJE TABANLI ÖĞRENME Proje tabanlı öğrenme; öğrencilerin veri analizi, problem çözme, karar verme vb. özelliklerini de içeren üst düzey bilişsel becerilerini geliştirir fiziksel ve sosyal çevrelerine karşı sorumluluk duygularının artmasını sağlar (Dori ve Tal, 2000). PROJE AŞAMALARI PROJE KONUSUNA KARAR VERMEK ZAMAN KULLANIMI VE SÜREÇ ŞEMASI HAZIRLAMAK PROJE BASAMAKLARINI HAZIRLAMAK DEĞERLENDİRME KRİTER VE ÖLÇÜTLERİNİ BELİRLEMEK PROJEYE İLK ADIMI ATMAK ÖĞRENME KAYNAKLARINI TANIMLAMAK VE ULAŞMAK PROJEYİ SÜRECİNİ PLANLAMAK VE KULLANMAK PROJEYİ DEĞERLENDİRMEK PROJE TABANLI ÖĞRENME SÜRECİ (ANONYMOUS ,2003B) . Soru-Sorun Aşaması: gerçek yaşamla ilgili bir konu seçilerek çalışmaya, önemli ve dikkat Planlama aşaması: öğrencilerin soruyu cevaplarken hangi hedeflere ulaşacağı önceden Programlama aşaması: Öğretmen ve öğrenciler proje ile ilgili zaman çizelgesi yapmalı ve Yönlendirme aşaması: Öğretmen, proje sürecini kolaylaştırmalı, sürece rehberlik etmelidir. Değerlendirme (Assessment) aşaması: Değerlendirme otantik (özgün) olmalı, kullanılan Değerlendirme (Evaluation) Aşaması: Bireysel ve grup olarak yansımalara zaman ayrılmalı, çekici bir soruyla başlanmalıdır. Bu sorunun öğrenciler için önemli ve anlamlı olduğundan emin olunmalı belirlenmelidir. Öğrencilerin konuyu belirleme, planlama ve projeyi yapılandırma sürecine katılımları sağlanmalıdır. Bu süreçte öğretmen ve öğrenciler araştırmayı destekleyici etkinlikleri beyin fırtınasıyla belirlemelidir. kriterler belirlemelidir. Proje içeriği öğrencilerin seviyesine uygun olarak belirlenmelidir. değerlendirme araçları çeşitlendirilmeli, öz değerlendirme araçları (rubrikler) kullanmalıdır. duygular ve deneyimler paylaşılmalı, iyi işleyen noktalar, yapılması gereken değişiklikler tartışılmalıdır. Yeni araştırmalar ve projelere zemin hazırlayacak fikirler paylaşılmalıdır. SINIF İÇİ PROJE ÇALIŞMALARI PROJE KONU/LARINI BELİRLEME VE EKİP OLUŞTURMA (PROJEYİ TANIMLAMA: AMAÇLAR, İÇERİK, PROJE EKİBİNİN GÖREV TANIMLARI, SÜREÇ ÇİZELGESİ) ARAŞTIRMA YAPMA (OKUL KİTAPLIĞI, DİĞER ÖĞRENME KAYNAKLARI, TEKNOLOJİ KULLANIMI, PROJE ÜYELERİNİN EKİPLE ÇALIŞMALARI, SORUNA ÇÖZÜM ÖNERMELERİ, ÖĞRETMENDEN DÖNÜT ALMA) RAPORU YAZMA (EDİTÖRLÜK VE GÖZDEN GEÇİRME) RAPORU SUNMA (SUNU İÇİN HAZIRLIK YAPMA, TEKNOLOJİYİ KULLANMA) RAPORU DEĞERLENDİRME (BİÇİMLENDİRİCİ, DÜZEY BELİRLEYİCİ VE TÜMEL DEĞERLENDİRME) PROJEDE ELE ALINAN SORUNUN ÇÖZÜM YOLLARI SORUNU OKUYUP ANLAMA BEYİN FIRTINASI YAPMA SORUNU TANIMLAMA, TARTIŞMA, GÖREVLENDİRME ÖĞRENME KAYNAKLARINI İNCELEME , OKUMA, ARAŞTIRMA, HAZIRLIK YAPMA YAPILAN ÇALIŞMALARI GÖZDEN GEÇİRME, RAPOR HAZIRLAMA, RAPORA SON ŞEKLİNİ VERME RAPORU SUNMA RAPORU DEĞERLENDİRME PROJE TABANLI ÖĞRENMEDE KULLANILAN STRATEJİ VE YÖNTEMLER İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ ARAŞTIRMA YOLUYLA ÖĞRENME STRATEJİSİ YAPILANDIRMACILIK PROBLEME DAYALI ÖĞRENME ÇOKLU ZEKA KURAMI PROJE TABANLI ÖĞRENMEDE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ (TAL, DORI VE LAZAROWITZ, 2000) ÇALIŞMA Uygulayan Kriterler Öğretmen Problemi tanımlama Hipotezleri ortaya koyma Olası yolları tartışma Bir yol belirleme SEÇKİ DOSYASI (PORTFOLİO) Uygulayan Öğretmen ve uzmanlar Kriterler Konuyla ilgili kavramları belirleme Sağlıklı veri toplama Problem çözme ve karar vermede sistematik düşünme Yansıtıcı düşünme Kavramsallaştırma SEÇKİ DOSYASI (PORTFOLİO) Uygulayan Uzmanlar Kriterler Ürün dizaynı Sunum dizaynı Pazarlama ve reklam Takımın sözel sunumu KENDİNİ DEĞERLENDİRME Uygulayan Öğrenciler Kriterler Takım toplantılarına katılma Takım üyelerini dinleme Grupça çalışabilme Takım içindeki girişkenlik Projede katıldığı görev sayısı Takım etkinliklerine katılım Projenin okul yaşantısına etkisi Grup içindeki sosyal durumu ve Öğretmenle iletişimi PROBLEME DAYALI ÖĞRENME & PROJE TABANLI ÖĞRENME Proje tabanlı öğrenme ve probleme dayalı öğrenme zaman zaman birbiriyle karıştırılmaktadır. Aslında probleme dayalı öğrenme ve proje tabanlı öğrenmenin farklılıkları kadar benzer yönleri de vardır. Her ikisi de Yapılandırmacı görüşe (constructivism) dayanmaktadır. Öğrencilerin grup içinde iş birliği yaparak çalışmalarını gerektirir. Her iki öğrenme yaklaşımı da öğrencilerin öğrenmelerini zenginleştiren gerçek yaşam problemleriyle uğraşmalarını amaçlar ve öğrencilere gerçek yaşamlarında karşılaşmaları olası, çözülmesi için birden fazla yaklaşım gerektiren açık uçlu sorular verilir. Bu iki yaklaşım da öğrenci merkezlidir ve öğrenci kendi öğrenmesinden sorumludur. Öğretmen, öğrenme sürecinde yönlendirici, kolaylaştırıcı bir role sahiptir. Öğrenciler her iki yaklaşımda da iş birliğine dayalı gruplar hâlinde ve geniş bir zaman sürecinde, çok çeşitli bilgi kaynaklarından faydalanarak çalışırlar. Her iki yaklaşım da genellikle otantik, performansa dayalı ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarını kullanır. FARKLARI Proje tabanlı öğrenme, ilköğretimin her seviyesinde ve disiplinlerarası buluşma için oldukça uygundur. (Hayat Bilgisi, Türkçe) Probleme dayalı öğrenme ise ilköğretim düzeyine uygun olmakla birlikte, bilginin ve disiplinlerin altyapısının çalışma ilkelerinin olgunlaşması ve spesifikleşmesi sonrası (Matematik-Fen Bilgisi-Sosyal Bilgiler gibi), ve mesleklere hazırlık eğitimi verilmesi anlamında uygundur. PROBLEME DAYALI ÖĞRENME SÜRECİ öğrencinin çözmek istediği ve eğitim kurumunun öğrenim amaç ve hedefleri doğrultusunda hazırlanmış bir problemle başlar. Problemler bir senaryo veya örnek olay şeklindedir. Problemi çözebilmek için gerekli bilgi, beceri ve tutumların öğrenci tarafından fark edilmesi ve kazanılması hedeflenir. Öğrenciler konuyla ilgili ön bilgilerini organize ederler, yeni sorular eklerler ve bilgiye ihtiyaç duydukları alanları belirlerler. Öğrenciler bilgi toplamak için plan yaparlar. Gerekli araştırmaları yaptıktan sonra yeni bilgilerini özetleyerek birbirleriyle paylaşırlar. Öğrenciler araştırmalarıyla elde ettikleri sonuçlarını sunarlar, ancak bu proje tabanlı öğrenmedeki gibi sonuç ürünü şeklinde değildir. Bu öğrenme modelinde problem çözmek bir amaç değil araçtır; öğrencilerin, problem takımlarını çözerken birtakım bilgilere ulaşmaları üzerinde durulur. OYSA PROJE TABANLI ÖĞRENMEDE süreç sonunda bir ürün ya da sunumun ortaya konulması mutlaka beklenir. disiplinler arası çalışma gerektirir. Örneğin fen ve matematik kavramlarının bütünleştirilmesine olanak sağlar (Lewis ve ark., 2002). Okulda öğrenilenlerle günlük yaşam arasında bağlantı kurulabilmesini kolaylaştırır. Öğrenciler, çalıştıkları bir projeyi başarılı bir şekilde sonlandırıp bir ürün ortaya koyarlar. Bu durum da, öğrenmenin özünü teşkil eder (Bickel, 1994). TEŞEKKÜRLER EĞİTİMCİLER GRUBU