proje tabanlı öğrenme

PROJE TABANLI
ÖĞRENME
(PROJECT - BASED LEARNING)
Proje tabanlı öğrenim nedir?
Proje tabanlı öğrenim, öğrencileri çekici
problemlerle uğraşmaya ve bunun
sonunda orijinal ürünler oluşturmaya
yönlendiren bir öğretim modelidir.
(www.meb.gov.tr)
Dayandığı Görüş
Constructivism
(Yapılandırmacı Görüş)
PROJE
TABANLI
ÖĞRENME
PROJE
Proje bir tasarıdır.
Tasarı geliştirmeye
yönelmis bir süreçse,
ilişkisel ögrenmeyi ve
sürekli yeniden
yapılanan bir zihinsel
modeli ön görür
TABANLI
Tabanlı sözcügü, projenin
bir hedef degil, bir süreç
oldugu gerçegini
vurgulamakta ve
projeyi tamamlanmış
bir bitirme ödevi olmaktan
kurtarmaktadir
ÖĞRENME
Ögrenme ise dikkati
ögretenden ögrenene
kaydirarak, gerçek
Anlamda ögrenci
merkezliligin altini
çizmektedir.
Neden
Proje Tabanlı
Öğrenme ?
ÇÜNKÜ
Bilim ve teknoloji hızla gelişiyor
bilgiler hızla yenileniyor ve değişiyor
Eğitimin Amacı
öğrencilere (statik, durağan) bilgiyi
aktarmaktan çok
onlara bilgiye ulaşma yollarını öğretmek
olmalı
Bu model, geleneksel bir sınıftan
dönüşümü gerçekleştiriyor







ÇÜNKÜ
Önceden cevabı belirlenmemiş bir problem, araştırma var
Hata ve değişimi hoşgörüyle karşılayan bir ortam var
Öğrenciler bir programa bağlı kalarak kararlarını veriyorlar
Öğrenciler, bir çözüme ulaşmak için BİR DIZI işlem tasarlıyorlar
Öğrenciler, aktiviteleri etkilemek ve biçimlendirmek şansına sahipler
Değerlendirme sürekli olarak yapılıyor
Sonunda bir ürün tasarlanıyor ve kalitesi değerlendiriliyor ve
sunuluyor
Bu model

Ve En Önemlisi
talimatları izlemekten
öğrenim aktivitelerine;
ezberlemekten ve tekrar etmekten,
keşfetmeye, tümleştirmeye ve sunmaya;



dinleyip tepki vermekten
sorumluluk almaya;
iletişim kurmaya ve
gerçeklerin, terimlerin ve içeriğin oluşturduğu bilgiden,;
işlemleri anlamaya

teoriden,
teorinin uygulamalarına;

öğretmene bağlı olmaktan
geçiştir. (Intel, 2003)
pratikte güçlü olmaya
Proje tabanlı öğrenmenin karakteristik
özellikleri






Öğrenenler öğrenme görevlerini belirleyebilirler.
Öğrenenler çözüm sürecini kendileri tasarlarlar.
Öğrenenler çözüm için bilgileri toplamak ve düzenlemekle
yükümlüdürler.
Öğrenenler düzenli olarak yaptıklarını arkadaşları ve
öğretmenleriyle paylaşırlar.
Sınıf ortamı değişim ve hataları gözardı edebilecek şekilde
oluşturulmuştur.
Süreç değerlendirme için önemlidir (Global SchoolNet Foundation, 2000).
Proje tabanlı öğrenme yaklaşımı
Öğrenme Odaklı
bir süreçtir.
(Öğretme Değil)
PROJE TABANLI ÖGRENME
PROJE
• tasarı
• tasari
geliştirme,
• hayal etme,
• planlama
demektir
Öğretmenlerin karşı karşıya
geldikleri zorluklar nelerdir?


Proje tabanlı öğrenmeyi sınıfa getiren öğretmenler,
başarılı olmak için yeni öğretim stratejileri
benimsemek zorunda kalabilirler.
Öğretmenin bir rehber ya da kolaylaştırıcı rolü
üstlenmesi, çoğu eğitimciye öğretilen bir tarz
değildir.
PROJE TABANLI ÖĞRENME

ÖĞRENCİ MERKEZLİDİR

ÖĞRENME ÖĞRENCİ GRUPLARINDA MEYDANA GELİR

ÖĞRETMENLER YÖNLENDİRİCİ VE REHBERDİR

EKİPLE ÇALIŞMAYI SAĞLAR

ÖĞRENCİLERİN İLETİŞİM BECERİLERİNİ GELİŞTİRİR
öğrenci
fiziksel,
biyolojik,
psikolojik ve
teknolojik
dünya hakkında deneyim yaşama,
varsa sorularına cevap bulma girişimiyle
aktif katılım ve aktif öğrenme
gerçekleştirir.
Proje Tabanlı Öğrenme
Proje tabanlı öğrenme; öğrencilerin veri
analizi, problem çözme, karar verme vb.
özelliklerini de içeren üst düzey bilişsel
becerilerini geliştirir
 fiziksel ve sosyal çevrelerine karşı
sorumluluk duygularının artmasını sağlar

(Dori ve Tal, 2000).
PROJE AŞAMALARI








PROJE KONUSUNA KARAR VERMEK
ZAMAN KULLANIMI VE SÜREÇ ŞEMASI HAZIRLAMAK
PROJE BASAMAKLARINI HAZIRLAMAK
DEĞERLENDİRME KRİTER VE ÖLÇÜTLERİNİ
BELİRLEMEK
PROJEYE İLK ADIMI ATMAK
ÖĞRENME KAYNAKLARINI TANIMLAMAK VE
ULAŞMAK
PROJEYİ SÜRECİNİ PLANLAMAK VE KULLANMAK
PROJEYİ DEĞERLENDİRMEK
Proje tabanlı öğrenme süreci
(Anonymous ,2003b)
.

Soru-Sorun Aşaması: gerçek yaşamla ilgili bir konu seçilerek çalışmaya, önemli ve

Planlama aşaması: öğrencilerin soruyu cevaplarken hangi hedeflere ulaşacağı önceden

Programlama aşaması: Öğretmen ve öğrenciler proje ile ilgili zaman çizelgesi yapmalı

Yönlendirme aşaması: Öğretmen, proje sürecini kolaylaştırmalı, sürece rehberlik
dikkat çekici bir soruyla başlanmalıdır. Bu sorunun öğrenciler için önemli ve anlamlı olduğundan
emin olunmalı
belirlenmelidir. Öğrencilerin konuyu belirleme, planlama ve projeyi yapılandırma sürecine
katılımları sağlanmalıdır. Bu süreçte öğretmen ve öğrenciler araştırmayı destekleyici etkinlikleri
beyin fırtınasıyla belirlemelidir.
ve kriterler belirlemelidir. Proje içeriği öğrencilerin seviyesine uygun olarak belirlenmelidir.
etmelidir.

Değerlendirme (Assessment) aşaması: Değerlendirme otantik (özgün) olmalı,

Değerlendirme (Evaluation) Aşaması: Bireysel ve grup olarak yansımalara zaman
kullanılan değerlendirme araçları çeşitlendirilmeli, öz değerlendirme araçları (rubrikler)
kullanmalıdır.
ayrılmalı, duygular ve deneyimler paylaşılmalı, iyi işleyen noktalar, yapılması gereken
değişiklikler tartışılmalıdır. Yeni araştırmalar ve projelere zemin hazırlayacak fikirler
paylaşılmalıdır.
SINIF İÇİ PROJE ÇALIŞMALARI

PROJE KONU/LARINI BELİRLEME VE EKİP
OLUŞTURMA

(PROJEYİ TANIMLAMA: AMAÇLAR, İÇERİK, PROJE
EKİBİNİN GÖREV TANIMLARI, SÜREÇ ÇİZELGESİ)

ARAŞTIRMA YAPMA

(OKUL KİTAPLIĞI, DİĞER ÖĞRENME KAYNAKLARI,
TEKNOLOJİ KULLANIMI, PROJE ÜYELERİNİN EKİPLE
ÇALIŞMALARI, SORUNA ÇÖZÜM ÖNERMELERİ,
ÖĞRETMENDEN DÖNÜT ALMA)
RAPORU YAZMA (EDİTÖRLÜK VE
GÖZDEN GEÇİRME)
 RAPORU SUNMA (SUNU İÇİN
HAZIRLIK YAPMA, TEKNOLOJİYİ
KULLANMA)
 RAPORU DEĞERLENDİRME
 (BİÇİMLENDİRİCİ, DÜZEY
BELİRLEYİCİ VE TÜMEL
DEĞERLENDİRME)

PROJEDE ELE ALINAN SORUNUN
ÇÖZÜM YOLLARI







SORUNU OKUYUP ANLAMA
BEYİN FIRTINASI YAPMA
SORUNU TANIMLAMA, TARTIŞMA,
GÖREVLENDİRME
ÖĞRENME KAYNAKLARINI İNCELEME ,
OKUMA, ARAŞTIRMA, HAZIRLIK YAPMA
YAPILAN ÇALIŞMALARI GÖZDEN GEÇİRME,
RAPOR HAZIRLAMA, RAPORA SON ŞEKLİNİ
VERME
RAPORU SUNMA
RAPORU DEĞERLENDİRME
PROJE TABANLI ÖĞRENMEDE KULLANILAN
STRATEJİ VE YÖNTEMLER






İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRENME
PROBLEM ÇÖZME BECERİLERİ
ARAŞTIRMA YOLUYLA ÖĞRENME
STRATEJİSİ
YAPILANDIRMACILIK
PROBLEME DAYALI ÖĞRENME
ÇOKLU ZEKA KURAMI
Proje Tabanlı Öğrenmede
Değerlendirme Yöntemleri
(Tal, Dori ve Lazarowitz, 2000)
Çalışma
Uygulayan
Kriterler


Öğretmen



Problemi tanımlama
Hipotezleri ortaya
koyma
Olası yolları tartışma
Bir yol belirleme
Seçki Dosyası (Portfolio)
Uygulayan

Öğretmen ve uzmanlar
Kriterler
 Konuyla ilgili kavramları
belirleme
 Sağlıklı veri toplama
 Problem çözme ve karar
vermede
 sistematik düşünme
 Yansıtıcı düşünme
 Kavramsallaştırma
Seçki Dosyası (Portfolio)
Uygulayan

Uzmanlar
Kriterler
 Ürün dizaynı
 Sunum dizaynı
 Pazarlama ve reklam
 Takımın sözel
sunumu
Kendini Değerlendirme
Kriterler
Uygulayan


Öğrenciler








Takım toplantılarına katılma
Takım üyelerini dinleme
Grupça çalışabilme
Takım içindeki girişkenlik
Projede katıldığı görev sayısı
Takım etkinliklerine katılım
Projenin okul yaşantısına etkisi
Grup içindeki sosyal durumu
ve
Öğretmenle iletişimi
Probleme Dayalı Öğrenme &
Proje Tabanlı Öğrenme

Proje tabanlı öğrenme ve probleme dayalı
öğrenme zaman zaman birbiriyle
karıştırılmaktadır. Aslında
probleme dayalı öğrenme ve proje tabanlı
öğrenmenin farklılıkları kadar benzer
yönleri de vardır.
 Her
ikisi de Yapılandırmacı görüşe
(constructivism) dayanmaktadır.

Öğrencilerin grup içinde iş birliği yaparak
çalışmalarını gerektirir.

Her iki öğrenme yaklaşımı da öğrencilerin
öğrenmelerini zenginleştiren gerçek yaşam
problemleriyle uğraşmalarını amaçlar ve

öğrencilere gerçek yaşamlarında karşılaşmaları
olası, çözülmesi için birden fazla yaklaşım
gerektiren açık uçlu sorular verilir.

Bu iki yaklaşım da öğrenci merkezlidir

ve öğrenci kendi öğrenmesinden sorumludur.

Öğretmen, öğrenme sürecinde yönlendirici,
kolaylaştırıcı bir role sahiptir.

Öğrenciler her iki yaklaşımda da iş birliğine dayalı
gruplar hâlinde ve geniş bir zaman sürecinde, çok
çeşitli bilgi kaynaklarından faydalanarak çalışırlar.

Her iki yaklaşım da genellikle otantik, performansa
dayalı ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarını
kullanır.
Farkları

Proje tabanlı öğrenme, ilköğretimin her seviyesinde
ve disiplinlerarası buluşma için oldukça uygundur.
(Hayat Bilgisi, Türkçe)

Probleme dayalı öğrenme ise ilköğretim düzeyine
uygun olmakla birlikte, bilginin ve disiplinlerin
altyapısının çalışma ilkelerinin olgunlaşması ve
spesifikleşmesi sonrası (Matematik-Fen BilgisiSosyal Bilgiler gibi), ve mesleklere hazırlık eğitimi
verilmesi anlamında uygundur.
Probleme dayalı öğrenme süreci

öğrencinin çözmek istediği ve eğitim kurumunun öğrenim amaç ve
hedefleri doğrultusunda hazırlanmış bir problemle başlar.
Problemler bir senaryo veya örnek olay şeklindedir. Problemi
çözebilmek için gerekli bilgi, beceri ve tutumların öğrenci tarafından
fark edilmesi ve kazanılması hedeflenir.

Öğrenciler konuyla ilgili ön bilgilerini organize ederler, yeni sorular
eklerler ve bilgiye ihtiyaç duydukları alanları belirlerler. Öğrenciler
bilgi toplamak için plan yaparlar. Gerekli araştırmaları yaptıktan
sonra yeni bilgilerini özetleyerek birbirleriyle paylaşırlar. Öğrenciler
araştırmalarıyla elde ettikleri sonuçlarını sunarlar, ancak bu proje
tabanlı öğrenmedeki gibi sonuç ürünü şeklinde değildir.

Bu öğrenme modelinde problem çözmek bir amaç değil araçtır;
öğrencilerin, problem takımlarını çözerken birtakım bilgilere
ulaşmaları üzerinde durulur.
Oysa Proje Tabanlı Öğrenmede
süreç sonunda bir ürün ya da sunumun
ortaya konulması
mutlaka beklenir.

disiplinler arası çalışma gerektirir. Örneğin fen ve
matematik kavramlarının bütünleştirilmesine olanak
sağlar (Lewis ve ark., 2002).

Okulda öğrenilenlerle günlük yaşam arasında
bağlantı kurulabilmesini kolaylaştırır. Öğrenciler,
çalıştıkları bir projeyi başarılı bir şekilde sonlandırıp
bir ürün ortaya koyarlar. Bu durum da, öğrenmenin
özünü teşkil eder (Bickel, 1994).
Teşekkürler