M. Meclisi B : 69 5 . 4 . 1968 O : 1 lunma temeline dayanmış

M. Meclisi
B : 69
lunma temeline dayanmış bir Hükümetin, bu so­
runları çözümlemesi beklenemez. İktidarın 3 yılı
aşan sosyal politika uygulaması, vardığımız bu
yargıyı doğruluyor. Bugünkü Hükümet, soru­
nu çözümliyebilecek yerde daha da vahîmleştirecek istidattadır.
Cumhuriyet Halk Partisi Grupu, konunun
Millet Meclisinde etraflı tartışılarak Hükümetin
Sorumluluk payının tesbitinde fayda görmekte­
dir. Bu nedenle Sayın Osman Bölükbaşı'nm
gensoru önergesinin gündeme alınmasını istiyo­
ruz.
Yüce Kurulun takdirlerine saygılarımızla su­
narız. (C. H. P. sıralarından alkışlar)
BAŞKAN — Açık oylamaya oylarını kullanmıyan arkadaşlar lütfen oylarını kullansınlar.
T. i. P. Grupu adına Sayın Nebioğlu bu­
yurunuz efendim.
T. i. P. GRUPU ADINA KEMAL NEBİ­
OĞLU (Tekirdağ) — Sayın Başkan, sayın milletvekileri; yurt dışındaki işçilerin sorunu mevzuuibahsolduğu vakit öncelikle göz önünde bu­
lundurulması gereken üç anakonu vardır:
Bunlardan birincisi, yurt dışına muhtelif
•. vesilelerle çıkmak için halihazırda iş Bulma
Kurumu şubelerinde bekliyen müracaatlar.
İkincisi; yurt dışındaki işçilerin sorunları,
Üçüncüsü ise, gerek toplu, gerekse münferidolarak yurda avdetlerinde bu işçi yurttaş­
larımızın yurt içinde hangi koşullar karşısında
bulunacakları meselesidir,
Kısa da olsa dışarıya çıkabilmek için, dı­
şarıda çalışabilmek için iş Bulma Kurumuna
müracaat etmiş olan 600 000 in üzerindeki işçi
yurttaşlarımızın sorunları üzerinde durmak ge­
rekir.
Sayın milletvekilleri, hiç şüphesiz yurdu­
muzdaki işsizlik bütün ağırlığını bu 600 000 ci­
varındaki işçi yurttaşlarımızın İş Bulma Kuru­
mu kapılarında beklemesinde göstermektedir.
Yurdumuzda yurttaşlarımıza gerçekten iş bul­
ma imkânları sağlanabilse, bu şartlar yerine
getirilefoilse sanırım yurt dışına çıkmak için
müracaat etmiş olan bu yurttaşlarımızın yüz­
de 99,9 unun yurt dışına ekmek parası için gi­
deceğini düşünmek gerçekt?n mümkün değil­
dir. Bu işsizlik sorunu dolayısiyle yurt dışına
çıkmak için sıra bekliyen yurttaşlarımızın bir­
çok sorunları vardır. Bunlar sıranın ne zaman
geleceğini bilmemektedirler, Birçokları çiftini,
5 . 4 . 1968
O : 1
çubuğunu satıp şehirlere kadar inmekte, bel­
ki daha evvel gitme imkânlarını, olanaklarını
sağlıyabilirim umudunu taşımakta ve bu yüz­
den de birçok güçlüklerle karşı karşıya gel­
mektedirler. Hiç şüphesiz Hükümetin, Federal
Almanya'nın ne ölçüde iş gücüne ihtiyacı bu­
lunduğunu, hangi yıl ne miktarda işçi talefcedeceğini önceden kestirmesi mümkün değildir.
Fakat müracat sahiplerinin sıralarının kendile­
rine bildirilmek suretiyle bunlara ne zaman sı­
ra gelebileceği hususunda bâzı bilgiler vermek
imkânları da vardır.
Bir diğer konu, müracaatların ardı arkası­
nın kesilmemesi ve devam etmesi meselesidir.
öyle sanırız ki, şimdi yapılacak olan veya ya­
kınlarda yapılmış olan murafaalar, belki de
konmuş bulunan yaş tahdidi dolayısiyle kendi­
lerine sıra geldiği vakit bu yurttaşlarımız bu
sürenin geçmiş olması dolayısiyle yurt dışına
çıkmak olanaklarını bulamıyacaklardır.
Bir kongre vesilesiyle Almanya'ya gittiğim
vakit toplantılar yapmadan, muhtelif yerlerde
fabrika işçisi arkadaşlarla görüşmek imkânı
bulmuştum. Sorunlarını açık açık ifade edi­
yorlardı. Hiç şüphesiz, yaşama şartları ayrı,
ahlâki telâkkileri ayrı, çalışma şartları ayrı ve
dilleri, dinleri ayrı bir memlekete giden yurt­
taşlarımızın birçok sıkıntıları olacaktı. Bu sı­
kıntıların bertaraf edilebilmesi için, önceden
meseleye eğilmek, önceden konuyu bir mesele
olarak kabul edip üzerinde durmak gerekirdi.
Görüyoruz, birçok ilgili, gerek Sayın Bakan,
gerekse Bakanlığa ait ilgililer yurt dışındaki il­
gililerle zaman zaman gidip görüşmek imkân­
larını buluyorlar ve bu görüşmelerin neticesin­
de de, iş Bulma Kurumu vasıtasiyle bâzı kitap­
lar neşretme yoluna gittiler. Bu kitapları tetkik
ettiğimiz vakit, yurt dışındaki işçilerin sorun­
larını bu işçi yurttaşlarımızın açık seçik orta­
ya koydukları gerçeği ile karşı karşıya geliyo­
ruz.
Bunlardan birkaç tanesine işaret etmekte
hiç şüphesiz fayda vardır. Ancak, esaslı konu­
ları sıralamak gerekirse, bunların başında - da­
ha evvelki sayın milletvekili arkadaşlarımız]n
ifade etttikleri gibi - lisan sorunu toplanmakta­
dır. Bulunduğu memleketin kendisini ilgilendi­
ren hukuk, mevzuat, yönetmeliklerini bilme­
mektedir. Bilmesine imkân yoktur. Çünkü, bu­
lunduğu memleketin lisanını bilmemektedir. Ter-
— 544 —