İÇİNDEKİLER

VII
İÇİNDEKİLER
SUNUŞ
.
.
V
.
VII
IÇINDEKILER
XXXIX
KISALTMALAR
GİRİŞ
1
§1. TANıM VE IÇERIK
1
I. TANIM
1
II. BAŞLICA KONULAR
III. TERMİNOLOJİ VE BAŞKA HUKUK DALLARINDAN AYIRDEDİLMESI
2
A. Terminoloji
B. Ayırdedilecek Başka Hukuk Dalları
b) Devletler Hususî Hukukundan ayırdedilmesi
c) Avrupa Topluluğu Hukukundan ayırdedilmesi
§ 2. ULUSLARARASI HUKUKUN ÖZELLİKLERİ VE VARLIĞI SORUNU
3
4
I. ULUSLARARASI HUKUKUN ÖZELLİKLERİ
„
A. Uluslararası Toplumun Özellikleri
4
4
B. Uluslararası Hukukun Iç Hukukla Karşılaştırılması
a) Kuralları oluşturan bir üst otoritenin bulunmayışı
5
b) Zorunlu bir yargı merciinin bulunmayışı
c) Tek elden yaptırım uygulayacak bir mercinin bulunmayışı
6
C. Uluslararası Hukukun Varlığı Sorunsalı
II. ULUSLARARASI HUKUKUN VARLIĞINI AÇIKLAYAN KURAMLAR
?
7
A. Doğal Hukuk Görüşü
B. İradeci Görüşler
a) Kendi kendini sınırlama (auto-limitation) kuramı
^
b) Bileşik irade kuramı (Vereinbarung)
C. Pozitivist Yaklaşımlar
a) Normativist kuram
'
.
10
b) Toplumbilimci (sosyolojik) ekol
^
c) Marksizmin katkısı
D. Sonuç
I
VIII
Birinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUKUN KAYNAKLARI
§ 1. GENEL OLARAK
13
§ 2. ULUSLARARASI ANDLAŞMALAR
14
I. GENEL OLARAK, TANIM VE SINIFLAMALAR
A. Andlaşmaların Önemi ve Düzenlenmesi
a) Tarihsel olarak
b) Andlaşmaların düzenlenmesi
B. Andlaşmanın Tanımı
14
14
14
jg
15
a) Uluslararası hukuk kişileri arasında yapılması
16
b) Taraflar arasında uluslararası hukuka tâbi hukukî sonuçlar doğurmak
16
c) Tarafların irade uyuşması
j -j
C. Andlaşmalar İçin Kullanılan Deyimler
^
D. Andlaşmaların Sınıflandırılması
a) Konulara göre yapılan ayrımlar
b) Biçimsel ayrımlar
Iş
c) Hukukî işlev bakımından
^Q
II. ANDLAŞMALARIN YAPILMASI
A. Uluslararası Açıdan Andlaşmanın Yapılması
/. Andlaşma Metninin Oluşması ve Kesinlik Kazanması
a) Devlet adına andlaşma görüşmeye yetkili kimseler
b) İkili andlaşmalarda görüşmeler ve metnin yazılması
c) Çok taraflı andlaşma yöntemleri
d) Metnin kesinleşmesi (authentifıcation)
2. Andlaşmanın Bağlayıcı Güç Kazanması
2Q
2
2j
2
22
22
25
*)C
a) Bağlayıcılık kazandırma yöntemleri
b) Andlaşmanın onaylanması
c) Katılma (accession; adhesion)
d) Yetkili organ bakımından çeşitli sistemler
3. Andlaşmaların
Hüküm Doğurması
a) Andlaşmaların yürürlüğe girmesi
b) Andlaşmanın tescili
'yfi
28
22
09
33
I>
B. Andlaşmaların Yapılması Bakımından Türk Sistemi
3,
/. Tarihî Gelişme
3^
a) Yetkinin tümüyle Padişaha ait olduğu dönem
34
b) Yetkinin paylaşıldığı Osmanlı dönemi (II. Meşrutiyet)
34
c) Yetkinin tümüyle yasama organının olduğu dönem
34
2. Şimdiki Sistem
36
a) Andlaşma metninin oluşturulması
36
b) Andlaşmaların bağlayıcılık kazanması
37
3. Andlaşmanın Yürürlüğe Girmesi
40
a) Uluslararası alanda
40
b) Iç hukukumuzda - Resmî Gazetede yayımlanma
40
4. Yasama ve Yargı Organlarının Denetimi Sorunu
41
a) Yasama organının denetimi
41
b) Yargı denetimi
41
III. ANDLAŞMALARIN GEÇERSİZLİĞİ
42
A. Geçersizlik Nedenleri
42
/. Andlaşmaların Yapılmasına İlişkin Kurallara Uyulmaması
42
a) Çeşitli görüşler
42
b) Viyana Sözleşmesinde benimsenen çözüm
42
2. Devletin İradesini Sakatlayan Durumlar
a) Hata
43
43
b) Hile
44
c) Temsilciye rüşvet verilmesi, temsilcinin ayartılması (corruption) (m. 50)
44
d) Baskı
44
3. Uluslararası Buyruk Kuralına Aykırılık (m. 53)
B. Geçersizliğin Öne Sürülmesi ve Etkileri
/. Geçersizliğin Öne Sürülmesi
2. Geçersizliğin Hukukî Etkisi
45
46
^
4
47
a) Andlaşmanın butlanı
b) Kısmî butlan
IV. ANDLAŞMANIN ETKİLERİ
A. Taraflar Üzerinde Etki
I. Uluslararası Alanda Etkiye İlişkin Temel İlkeler
a) Geleneksel ilkeler
47
47
47
47
X
b) Uluslararası alanda iç mevzuata nazaran üstünlük
48
2. Andlaşmaların İç Hukuka Etkisi
49
49
a) Genel olarak
b) Monizmi'düalizm karşıtlığı
50
c) Uygulamada kabul edilen yaklaşımlar
52
d) Türk hukukunda uluslararası hukukun yeri
53
e) Genel sonuç
56
B. Çekinceler
56
a) Genel olarak
b) Koşullar
56
•
•
•
57
c) Çekinceye itiraz ve sonuçları
58
d) Türk hukuku bakımından çekince
C. Andlaşmanın Üçüncü Kişilere Etkisi
59
59
1. Nisbî Etki İlkesi
59
2. Üçüncü Kişilerin Rızasına Dayanan Etki
60
a) Üçüncü kişi lehine şart
60
b) En çok gözetilen ulus kaydı
60
3. Üçüncü Kişinin Rızasına Dayanmayan Etki
60
a) Etkinin hukukî dayanağı
60
b) Objektif durum yaratan andlaşmalar
61
V. ANDLAŞMALARIN ÇATIŞMASI VE YORUMU
62
A. Andlaşmaların Çatışması
g.)
1. Tarafları Aynı Olan Andlaşmalar
^2
a) Andlaşmada özel hüküm yer alması durumu
g-,
b) Özel hüküm bulunmaması durumu
^
2. Tarafları Kısmen Değişik Andlaşmalar
a) Her iki andlaşmaya taraf olanlar bakımından
b) Sadece birine taraf olanlar bakımından
B. Andlaşmaların Yorumu
1. Yorumu Yapacak Merci
^
'.
^
^
^
64
a) İç hukukta
b) Uluslararası alanda
2. Yorum Esasları
a) Andlaşmanın yorumuna ilişkin ilkeler
g
4
64
65
b) Tamamlayıcı yorum araçları
•
65
c) Yorum yöntemleri
66
VI. ANDLAŞMALARIN TADİLİ VE SONA ERMESİ
66
A. Genel Olarak Andlaşmaların Tâdili ve Sona Erme Şekiller
66
/. Andlaşmanın Tâdili
66
2. Andlaşmaların Sona Erme Şekilleri
^7
B. Andlaşma Hükmü Gereği Son Bulma
^
1. Andlaşmanın Belirli Süreli Olarak Yapılması
67
a) Son bulma tarihinin belirlenmesi
^
7
b) Süresiz andlaşmalar
2. Belirli Bir Olayın Sona Erme Nedeni Olarak Öngörülmesi
68
3. Andlaşma Hükümlerinin Yerine Getirilmesi Sonucu Amacına Ulaşması
68
C. Andlaşma Yapıldıktan Sonra Tarafların Ortak Rızalarıyla Son Bulma
68
D. Tek Taraflı İradeyle Son Bulma : Fesih
69
/. Genel Olarak
69
2. Fesih Olanağı
69
a) Andlaşma hükümlerinden kaynaklanması
^9
b) Diğer tarafın andlaşmayı ihlâl etmesi
^
3. Yöntem
9
•
70
E. Bazı Olayların Meydana Gelmesi Sonucu Sona Erme
^
7
/. Andlaşma Koşullarında Köklü Değişiklik
70
a ) Koşullar
70
b) Yöntem ve sonuçlar
c) Genel değerlendirme
2. Savaşın Andlaşmalara Etkisi
7
7
7
b) Diğer andlaşmalar
7
'
'
^
72
a) Andlaşmanın uygulanmasına imkân kalmaması
b) Diplomasi ve konsolosluk ilişkilerinin kesilmesi
F. Türk Mevzuatına Göre Andlaşmaların Sona Ermesi
§ 3. ULUSLARARASI ÖRF VE ADET
I. ULUSLARARASI ÖRF VE ADETİN UNSURLARI
'
71
a) Savaş halini düzenleyen andlaşma ve hükümler.:.
3. Diğer Durumlar
7
/J
73
73
74
XII
A. Maddî Unsurlar
74
1. Davranışlar
a) Davranışın sahipleri
:
b) Davranışın niteliği
2. Genellik Koşulu
a) Genel örf ve âdet
b) Bölgesel ve yerel örf ve âdet
3. Süreklilik Koşulu
a) Tekrarlanmanın süresi
b) İstikrar koşulu ve itiraz
B. Manevî Unsur
II. ULUSLARARASI ÖRF VE ADET İLE ANDLAŞMA İLİŞKİSİ KODİFİKASYON
A. Uluslararası Örf ve Âdet İle Andlaşma Arasındaki Hiyerarşik İlişki
74
75
75
76
76
76
76
77
77
78
78
1. Karşılıklı Konumları
78
2. Uygulamada Benimsenen Yaklaşımlar
78
a) Yargı mercilerinde
b) Kuralın değişmesi bakımından
B. Uluslararası Örf ve Âdetin Kodifıkasyonu
§ 4. HUKUKUN GENEL İLKELERİ
I. HUKUKÎ NİTELİĞİ
78
79
79
81
81
A. Özellikleri
gj
B. Belirlenmesi
g2
/. Farklı Hukuk Sistemlerinde Benimsenen Ortak İlkeler
g
2. Uluslararası Hukuk Düzeninde Uygulanabilir Olma
g2
II. BAZI GENEL HUKUK İLKELERİ
A. İç Hukuktan Kaynaklanan Hukuk İlkeleri
2
g3
g,
1. İyiniyet İlkesi, Hakkın Kötüye Kullanılamaması, Estoppel
g3
2. Borçlar Hukuku Esasları
g3
3. Yargılama Esasları
B. Uluslararası Hukuka Özgü Genel İlkeler
g
4
g4
/. Devletin Egemenliği
g4
2. İyi Komşuluk İlkeleri
g
4
XIII
3. Diğer İlkeler
84
§ 5. YARDIMCI KAYNAKLAR VE HAKKANİYET
I. YARDIMCI KAYNAKLAR
A. Yargı ve Hakemlik Kararları
1. Yargı Kararlarının Nisbî Etkisi
.
.
2. Mevcut içtihadın Önemli Etkileri
B. Öğreti
II. HAKKANİYET
A. Uluslararası Hukukun Müstakil Kaynağını Oluşturması
B. Uluslararası Hukukun Yorumu ve Uygulamasında Hakkaniyetin Rolü
§ 6. DOLAYLI KAYNAKLAR
*
I. ANDLAŞMA NİTELİĞİ TAŞIMAYAN ÇOK TARAFLI İŞLEMLER
A. İşlemin Niteliği
1. Bazı Örnekler
2. Niteliğin Belirlenmesi
B. Hukuki Rejim
/. Andlaşma Teşkil Etmemeye Bağlı Sonuçlar
2. Bazı Hukukî Etkiler
3. Genel Değerlendirme
a) Yöntemin yararları
b) Yöntemin zaafları
II. ULUSLARARASI HUKUKTA T E K TARAFLI İŞLEMLER
A. Genel Olarak
1. Hukukî Etkinin Dayanağı
a) Hukukî etkinin uluslararası hukuktan kaynaklanması
b) Uluslararası hukuka uygun olma koşulu
2. Tek Taraflı işlem Türleri
B. Geleneksel Tek Taraflı işlem Örneklen
/. Tanıma
2. Kınama
3. Söz Verme
85
85
85
85
86
86
87
87
88
89
89
^
89
....90
....91
91
91
92
92
.92
93
93
93
93
.94
..94
. 94
94
95
95
XIV
İkinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUKUN KİŞİLERİ
GİRİŞ- ULUSLARARASI HUKUK KİŞİLİĞİ
97
Birinci Kesim
DEVLETLER
§ 1. DEVLETİN UNSURLARI
I. ÜLKE
99
1 0 0
A. Tanım ve Kapsamı
100
1. Tanım
100
2. Devlet Ülkesinin Kapsamı
100
B. Ülkenin Genişliği ve Sınırlarının Belirlenmesi
101
1. Ülkenin Genişliği
101
2. Sınırlar
101
a) Devletin ülkesel bütünlüğü ilkesi
101
b) Sınırların belirlenmesi
101
c) Uti possidetis
102
II. İNSAN TOPLULUĞU
102
A. İnsan Topluluğunun Özellikleri
102
B. Halkların Geleceklerini Belirleme Hakkı
Y03
/. Kökeni ve Gelişmesi
2. "Self determination"un Uluslararası Belgelerde Kabul Edilişi
JQ3
JQ4
a) BM Andlaşması m. J/II
j 04
b) Sömürgelerin bağımsızlığa kavuşma hakkı
^4
c) Self determination'un sınırları
III. SİYASAL OTORİTE
^
,
0 6
A. Devletin Unsuru Olarak Siyasal Otorite
/. Genel Olarak
j6
2. Siyasal Otoritenin Etkin Olması
107
B. Sorumlu ve Yetkili Birim
IV. EGEMENLİK
A. Egemenliğin Anlamı ve Özellikleri
0
IO7
10
7
108
XV
, . ,
1. Anlamı
2. Ülkesel Egemenliğin Özellikleri
, ,
a) Yetkinin genel olması
,
b) Yetkinin münhasır olması
108
1 0 8
108
109
110
B. Devletin Egemenliğinin Sonuçları
110
1. Genel Olarak
2. Devletlerin Egemen Eşitliği
a) Temel ilke olarak hukukî eşitlik
..
,,
b) Üçüncü dünya ülkelerinin özel konumu
110
111
111
§ 2. EGEMENLİĞİN KORUNMASI
I. İÇ İŞLERE KARIŞMAMA İLKESİ
A. İlkenin Anlamı
111
j
((
^^
B. İlkenin Yer Aldığı Bazı Metinler
/. Devletler Arasındaki ilişkiler Bakımından
,
2. Birleşmiş Milletler Örgütünün Eylemi Bakımından
C. İlkenin Sınırları
7. Devletin Rızası
a) Andlaşmayla taahhüt altına girilmesi
b) Müdahaleye rıza
112
U2
....113
113
114
114
2. insanî Müdahale Sorunu
a) İnsanî müdahale kavramı
b) İnsanî müdahale örnekleri
3. İnsan Hakları
II. DEVLETLERİN YARGI BAĞIŞIKLIĞI
„ ,.
.
A. Anlamı ve Gelişmesi
/. Anlamı
2. Kodifikasyon Çalışmaları
B. Türkiye'de
Kapsamı
C.
/. Mutlak - Sınırlı Bağışıklık
2. Ayrımı Yapan Merci
•
'
1 1 6
.116
• I'
6
117
117
...118
.117
118
XVI
§ 3. DEVLETLERİN VE HÜKÜMETLERİN TANINMASI
I. DEVLETİN TANINMASI
A. Tanımanın niteliği ve etkisi
119
1 '9
119
1. Devleti Tanıma Kavramı
119
2. Tanımanın Etkisi
119
a) Tanınmayan devletin durumu
119
b) Tanımanın etkisinin özellikleri
120
B. Tanımanın Koşulları ve Şekilleri
120
1. Tanımanın Koşulları
120
a) Devletin takdir yetkisi
120
b) Stimson doktrini
121
c) Self determination hakkına sahip olmayan birimler
121
2. Tanımanın Tür ve Şekilleri
122
a) Fiilî/hukukî tanıma
122
b) Şekilleri: Açık/örtülü tanıma
122
II. HÜKÜMETİN TANINMASI
A. Tanımayı Gerektiren Haller ve Tanın? nın Etkisi
122
123
1. Hükümeti Tanıma Gereği
123
2. Tanımanın Etkisi
123
B. Tanımanın Koşul ve Şekilleri
1. Önerilen ölçütler
123
123
2, Tanımanın Şekilleri
§ 4. AZINLIKLARLA İLGİLİ ÖZEL DÜZENLEMELER
I. GENEL OLARAK
A. "Azınlık" Kavramı
B. Bazı Düzenlemeler
/. Özel Düzenlemeler
2. Bazı Genel Belgeler
II. TÜRKİYE'NİN TARAF OLDUĞU ANDLAŞMALAR
pj
,
26
. „,
126
._,
IZb
izo
, „,
İzo
1 2 7
1 2 8
A. Lozan Barış Andlaşması
J2R
B. Yunanistan'daki Türk Azınlıkları
C. Bulgaristan'daki Türk Azınlıklar
, 2^
j30
XVII
§ 5. ÜLKELERİN EL DEĞİŞMESİ VE DEVLETLERİN ARDILLIĞI
131
I. ÜLKENİN EL DEĞİŞMESİ
1 3 1
131
A. Sahipsiz Ülkelerin Edinilmesi
131
/. Tarihî Gelişme
a) Fetihler dönemi
131
b) Uluslararası statüde ülke fikri
132
2. Çağdaş Yaklaşımlar
132
a) Muhtelif toprak talepleri
132
b) Denizlerde gelişmeler
B. Ülkenin Bir Devletten Diğerine Geçmesi
„, .
/. Andlaşmaya Dayanarak El Değiştirme
2. Andlaşma Dışı El Değişmeler
II. DEVLETLERİN ARDILLIĞI
A. Genel Olarak
1. Devletlerin Ardıllığı Kavramı
a) Tanım
b) Hükümet değişikliğinden ayırdedilmesi
133
133
133
....134
134
....134
..134
1
135
2. Ardıllık Konusunda Hukuk Kuralları
135
a) Kodifikasvon çalışmaları
136
b) Uygulanacak normlar
B. Andlaşmalara Ardıllık
/. Temel Örf ve Âdet İlkeleri
136
1 3 6
1
a) Ülke sınırlarım belirleyen andlaşmaların devam etmesi
b) Genel olarak andlaşmaların nisbîliği ilkesi
2.1978 Ardıllık Sözleşmesi
a) Ülkesel andlaşmalara ardıllık
b) Nisbîlik ilkesi
c) Çeşitli özel hükümler
3. Türkiye/Osmanlı Devleti
C. Malvarlığı, Arşiv ve Devlet Borçları
/. Devlet Malları
a) Genel örf ve âdet
c)
b) Bazı
1983uygulamalar
Viyana
, Sözleşmesi
,
3
3
137
1
3
7
137
137
137
139
139
. 139
139
140
139
2. Arşivler
3. Devlet Borçlan
a) Genel olarak ülkenin el değişmesi
1 4 0
141
b) Bağımsızlığa yeni kavuşan sömürgeler
141
c) Osmanlı Devlet borçları
141
D. Mevzuat ve Yönetim
14
E. Özel Kişilerin Hakları
2
142
1 . Uyrukluk
1 4 2
a) Genel prensip
142
b) Özel durumlar
142
2. Kazanılmış Hakların Durumu
143
a) Geleneksel kazanılmış haklar ilkesi
143
b) İlkenin yumuşatılması
144
İkinci Kesim
ULUSLARARASI ÖRGÜTLER
§ 1. ULUSLARARASI ÖRGÜT KAVRAMI VE TÜRLERİ
1 4 5
I. ULUSLARARASI ÖRGÜT KAVRAMI
1 4 5
A. Genel Olarak, Tanım
145
1. Genel Olarak
145
2. Tanım
146
B. Httkûmetlerarası Örgütlerin Hükûmet-Dışı Örgütlerden Ayırdedilmesi
II. ULUSLARARASI ÖRGÜT TÜRLERİ
A. Örgütün Coğrafî Alanına Dayalı Ayrım
146
1 4 7
1 4 7
B. Örgütün Faaliyet Konusuna Dayalı Ayrımlar
1 4 7
1. Genel Konulu Örgütler
1 4 7
2. Uzman Örgütler
14
C. Yetkilerin Niteliğine Dayalı Ayrım
} 4 8
§ 2. KURUCU ANDLAŞMA VE HUKUKÎ KİŞİLİK
I. KURUCU ANDLAŞMA
A. Özellikleri
1. Kullanılan İsimler
g
u9
;
1 4 9
149
149
XıX
2. Diğer Andlaşmalara Nazaran Özellikler
1 4 9
149
a) Karma işlem
149
b) Iç normlar hiyerarşisi
c) Örgütün sürekliliği ve bütünlük
150
B. Kurucu Andlaşmanın Tâdili
150
/. Teamül Yoluyla Tâdil
2. Andlaşma Metninde Öngörülen Değişiklik
151
II. H U K U K I K I Ş I L I K
..
, .
A. Örgütün Hukukî Kişiliğinin Özelliklen
B. Yetkilerin Özelliği Pensibi
151
152
§ 3. ORGANLAR
I. ANA ORGANLAR VE TALİ ORGANLAR
II. ÜYELERİN TÜMÜNÜN VEYA BİR KISMININ YER ALDIĞI ORGANLAR
A. Tüm Üyelerin Temsil Edildiği Organlar
..
,
B. Bir Kısım Üyelerin Temsil Edildiği Organlar
III. ORGANIN YETKİLERİNE DAYANAN AYRIMLAR
IV. ORGANI OLUŞTURAN KİŞİLERİN STATÜSÜNE DAYANAN AYRIM
A. Hükümet Temsilcilerinden Oluşan Organlar
B. Uluslararası Ajanlardan Oluşan Organlar
1. Genel Olarak
2. Özel örnekler
152
152
152
153
153
154
154
154
154
.155
155
a) Avrupa Birliği Komisyonu
b) Yargı organları
c) Danışma organları
2. Uluslararası Memurlar
~
C. Sivasal ve Sosyal Güçlerin Temsil Edildiği Organlar
/. Uluslararası Çalışma Örgütünün Uçlü Yapısı
2. Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi
3. Avrupa Birliği Avrupa Parlâmentosu
. . .
§ 4. ULUSLARARASI ÖRGÜTLERE ÜYELİK
ı. UYELıGE K A B U L
A. Üye Olabilecek Birimler
....156
.156
156
157
....157
....158
158
158
XX
1. Devlet ve Diğer Birimler
158
2. Üyeliğin Diğer Durumlardan Ayırdedilmesi
158
B. Kabul Koşulları
159
1. Açık/Kapalı Uluslararası Örgütler
159
2. Bazı Örnekler
159
3. Spesifik Düzenlemeler
160
II. ÜYELİĞİN SON BULMASI
161
1. Bazı Hakların Askıya Alınması
161
2. Üyelikten İhraç
161
3. Üyelikten Çekilme
162
III. KARARLARA KATILMA HAKKI
162
1. Oybirliği Esası
162
a) Yarar ve sakıncalar
162
b) Örnekler
163
2. Consensus
163
3. Çoğunluk
163
§ 5. ULUSLARARASI ÖRGÜTLERİN FAALİYETLERİ
I. NORMATİF FAALİYET
A. Genel Olarak
m
1 6 4
-
jg
1. Örgütün İç İşleyişine Dair Kural ve Kararlar
j
2. Dışa ve Üyelere Yönelik Kararlar
^
B. Uluslararası Sözleşmelerin Hazırlanması
4
64
^
C. Bazı Uluslararası Örgütlerin Düzenleme Yetkileri
jgj
D. Ulus-Üstü Örgütlerin Doğrudan Etkili Düzenlemeleri
166
II. ULUSLARARASI ÖRGÜTLERİN EYLEMİ...
16/
A. Ayrıcalık ve Dokunulmazlıklar
1. Kaynakları
^
a) Merkez anlaşması
b) Ayrıcalık ve bağışıklıklara ilişkin sözleşmeler
2. İçeriği
B. Uluslararası Sorumluluk
^
168
1 6 8
1 6
ç
XXı
Üçüncü Kesim
BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÖRGÜTÜ
§ 1. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÖRGÜTÜNÜN KURULUŞU
170
I. KURULUŞ EVRELERİ
1. Müttefik Devletlerin Bir Araya Gelmesi
1 7 0
1
7
2. San Francisco Konferansı
0
' '
7
II. MİLLETLER CEMİYETİ İLE İLİŞKİ
1 7 1
/. Milletler Cemiyetinin Farklı Özellikler
1 7 1
2. Milletler Cemiyeti ile BMÖ Arasındaki İlişki
1
7
§ 2. AMAÇ VE İLKELERİ
2
1 7 2
I. ÖRGÜTÜN AMAÇLARI
1 7 2
II. İLKELERİ
1 7 3
/. Bütün Üyelerin Egemen Eşitliği
1 7 3
a) Eşitliğin esas olduğu organlar
b) Güvenlik Konseyinin spesifik yapı ve yetkisi
2. Devletlerin Ulusal Yetki Alanına Giren Konulara Karışmama (m.2/7)
3. Devletlerarası İlişkilerde Kuvvete Başvurma Yasağı, Uyuşmazlıkların
Barışçı Yollarla Çözümlenmesi (m.2/3)
*
7 3
173
1
4. Devletlerin Toprak Bütünlüğü ve Siyasal Bağımsızlığına Karşı Güç Tehdidi
ve Kullanma Yasağı (m.2/4)
1
§ 3. BİRLEŞMİŞ MİLLERLER ÖRGÜTÜNÜN YAPISI
7
4
7
4
1 7 4
I. GENEL KURUL
I
A. Oluşumu ve Kararları
7 5
l ^
7
1. Oluşumu
l ^
2. Kararları
I
7
B. Yetkileri
1 7 5
1. Kararların Niteliği
2. Yetki Alanı
a) Yetkinin genel olması
b) Barış ve güvenliğin korunmasında Güvenlik Konseyinin önceliği
3. Örgüt Bütçesinin Saptanması
7 5
1 7 5
1
7
6
'^
176
7
*"
7
XXII
II. GÜVENLİK KONSEYİ
A. Oluşumu ve Kararları
1. Oluşumu
2. Kararları
a) Karar alma yöntemi
b) Uygulamada veto yetkisi
B. Yetkileri
1. Genel Kurul ile Paylaştığı Yetkiler
2. Genel Kurula Paralel Yetkiler
3. Güvenlik Konseyine Özgü Yetkiler
III. EKONOMİK VE SOSYAL KONSEY
177
177
178
178
1 7 8
1 8 0
18°
1 8 0
180
181
1. Yapısı ve İşleyişi
181
2. Yetkileri
181
IV. VESAYET KONSEYİ
182
1. İşlevi
182
2. Oluşumu
182
V. SEKRETARYA
A. Genel Sekreter
182
183
1. Seçilmesi
183
2. İşlevleri
183
a) idarî işlev
183
b) Siyasî rol
183
B. Sekrctarya Personeli
VI. ULUSLARARASI ADALET DİVANI
A. Özellikleri ve Uluslararası Sürekli Adalet Divanı ile İlişki
1. Genel Özellikleri
2. Uluslararası Sürekli Adalet Divanı ile İlişki
B . Yapısı
1. Genel Olarak
184
i 8 5
ı 5
8
135
\ 35
1 8 6
...186
2. Yargıçların Nitelikleri
lg
3. Yargıçların Seçimi
16
C. Yetkileri
/. İstişarî İşlev
8
8
17
8
187
XXIII
2. Yargı İşlevi
1 8 8
a) Divanın göreceği davalar
b) Yargı yetkisine çekinceler
c) İnceleme ve karar
188
189
190
D. Genel Değerlendirme
1. Uluslararası Adalet Divanı ve Türkiye.:.
2. Devletlerin Genel Tutumu
§ 4. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ÖRGÜTÜNÜN FAALİYETİ
I. GENEL OLARAK
A. Ekonomik ve Sosyal Yardım Faaliyeti
B. İnsan Hakları ve Bağımsızlaşma Hareketine Katkı
B
188
7
C. Kodifikasyon Çalışmaları
D. Silahsızlanma
II. ULUSLARASI BARIŞIN KORUNMASI
A. Barışçı Yollara Başvurma (VI. Bölüm)
7. Temel ilkeler
2. Güvenlik Konseyinin Yetkisi
a) BM organlarına başvuru
190
190
191
191
191
193
194
194
194
....195
..195
195
b) Güvenlik Konseyinin etkinliği
B. Uluslararası Barışın Tehdidi, Bozulması ve Saldırı Halinde BM'in Eylemi
(VII. Bölüm)
/. VII. Bölüme Başvurulacak Haller
2. Alınacak Önlemler
a) Geçici tedbirler
b) Silahlı kuvvet kullanılmasını içermeyen tedbirler
c) Silâhlı kuvvet kullanılmasını içeren tedbirler
3. Uygulamada "ekonomikyaptırımlar"
a) Uygulama örnekleri
' **
b) Ekonomik önlemlerin sakıncaları
4. Askerî Önlemlerin Uygulanması
a) Kore Savaşı
.
b) Körfez Savaşı
C. Birleşmiş Milletler Barış Gücü Operasyonları
7. Barış Gücü Uygulaması Örnekleri
196
.197
...197
197
197
... 198
^
199
199
199
200
...200
XXIV
2. Yeni Tip Barış Gücü Operasyonları
201
3. Ortak Özellikler
2 0 3
4. Değerlendirme
2 0 3
a) Hukukî engeller
2 0 3
b) Fiilî engeller.
2 0 4
§ 5. BAĞIMSIZ UZMAN KURUMLAR
I. TANIM VE TÜRLERİ
05
2
2 0 5
A. Tanım ve Tarihçe
2 0 5
B. Uzmanlık Kurumları Türleri
206
/. Teknik Amaçlı Uzman Kurumlar
206
2. Sosyal Amaçlı Öğütler
207
3. İktisadî ve Malî Kuruluşlar
207
II. UZMAN KURUMLARIN HUKUKÎ DURUMU
209
A. Ayrı Hukukî Kişilikleri
209
B. Yetkileri
209
C. Birleşmiş Milletler Örgütü ile İlişkileri
210
Üçüncü Bölüm
ULUSLARARASI HUKUK KİŞİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER
Birinci Kesim
DEVLETLERARASI İLİŞKİLERİN ORGANLARI
§ 1. GENEL OLARAK
I. ORGANLARIN SINIFLANDIRILMASI
2
,,
2 1
,
1. Merkezî Organlar
2H
2. Dış Organlar
212
3. Konsolosluklar
II. İÇ ORGANLARIN ULUSLARARASI STATÜSÜ
A. Devlet Başkanı
1. Devleti Temsil Etmesi
2. Dokunulmazlık ve Ayrıcalıklar
a) Kişi dokunulmazlığı
2
\i
212
212
212
....213
....213
XXV
213
b) Yargı bağışıklığı
c) Vergi bağışıklığı
•
B. Hükümet Başkanı ve Diğer Bakanlar
1. Hükümet Başkanı ve Dışişleri Bakanı
*
2. Diğer Bakanlıklar ve Kamu Kurumu Yetkilileri
§. 2. D I P L O M A T I K I L I Ş K I L E R
. .
2
1
4
2
1
4
214
215
216
216
I. TARIHI G E L I Ş M E
II. DİPLOMATİK İLİŞKİLERİN KURULMASI VE SONA ERMESİ
A. Elçilik Hakkı
1. Genel Olarak
2. Uluslararası Örgütlerin Durumu
B. Diplomasi İlişkilerinin Kurulma ve Sona Erme Usûlü
III. DİPLOMASİ ÖRGÜTÜ
A. Diplomatik Misyon
1. Diplomatik Misyon Üyeleri
a) Misyon şefi
b) Diplomatik Personel
c) idarî ve teknik personel
d) Müstahdemler
2. Misyonun Kuruluşu
a) Misyon kadrosunun genişliği
b) Ortaklaşa temsil
3. Corps Diplomatıaue
B. Atanma ve Göreve Başlama, Görevin Son Bulması
/. Atanma Süreci
2. Temsil Görevinin Sona Ermesi
C. Diplomatik Temsilcilerin Görevleri ve Sınırlamalar
/. Görevler
a) Görüşme
'
b) Gözlem
c) Koruma
2. Sınırlamalar
217
217
217
217
^
218
218
218
218
219
...219
219
...219
....219
....220
220
220
221
2
?ı
221
222
222
222
222
XXVI
IV. DİPLOMATİK AYRICALIK VE BAĞIŞIKLIKLAR
2 2 3
223
A. Hukukî Dayanağı
223
1. Değişik Açıklamalar
223
a) Ülke dişilik
224
b) Temsil kuramı
224
c) İşlevsel yaklaşım
994
2. Pozitif Hukukta Hâkim Anlayış
B. Ayrıcalık ve Bağışıklıkların içeriği
"
"
225
7. Dokunulmazlıklar
225
a) Kişi dokunulmazlığı
b) Elçilik binalarının ve konutların dokunulmazlığı
c) Arşiv ve belgelerin dokunulmazlığı
2 2 6
2 2 8
228
d) Haberleşme serbestliği
e) Gezi serbestliği
•
2. Bağışıklıklar
a) Yargı bağışıklığı
b) Vergi bağışıklığı
2 2 9
2 2 9
229
230
731
c) Gümrük bağışıklığı
d) Sosyal güvenlik
C. Yararlananlar ve Süresi
/. Ayrıcalık ve Bağışıklıklardan Yararlananlar
a) Diplomasi ajanları ve birlikte oturan aile üyeleri
b) İdarî ve teknik personel ve birlikte oturan aile üyeleri
c) Misyonun hizmet personeli
2. Yararlanma Süresi
§ 3. KONSOLOSLUK İLİŞKİLERİ
I. GENEL OLARAK
23
*
23
*
2 3
'
2 3 2
^2
2
232
233
233
A. Diplomatik Temsilciliğe Nazaran Farklar
233
B. Tarihî Gelişme
233
II. KONSOLOSLUK ÖRGÜTÜ
A. Ayrımlar
234
234
1. Konsolosluk Personeli
234
2. Fahrî Konsolosluklar
23 5
XXVII
B. Temel Kavram ve İlkeler
1 . Corps Consulaıre
2. Diplomasi Örgütüyle Bağlantı
III. KONSOLOSUN ATANMASI VE GÖREVLERİ
A. Konsolosun Atanması ve Görevinin Son Bulması
7. Konsolosun Atanması
, ,
.
a) Atama belgesi
b) Exequatur
2. Görevin Son Bulması
B. Konsolosun Görevleri
/. İlişkilerin Geliştirilmesi, Gönderen Devletin Çıkarlarının Korunması
2. Çeşitli idarî Görevler
3. Gemi ve Uçaklarla ilgili işlemler
4. Bazı Hallerde Diplomatik Görevler
IV. KONSOLOSLUK AYRICALIK VE BAĞIŞIKLIKLARI
A. Dokunulmazlıklar
/. Kişi Dokunulmazlığı
2. Konsolosluk Binalarının Dokunulmazlığı
3. Arşivlerin
4. Haberleşme
Dokunulmazlığı
Serbestliği
5. Gezi Serbestliği
B. Bağışıklıklar
/. Yargı Bağışıklığı
2. Vergi ve Gümrük Bağışıklığı
a ) Vergi bağışıklığı
b) Gümrük bağışıklığı
C. Genel Olarak Yararlananlar
2
3
5
"
23 ^
J
2
3
6
236
236
236
236
..237
237
237
237
238
238
238
...238
238
239
239
239
240
240
240
240
^
241
2
241
XXVIII
İkinci Kesim
DEVLETİN ULUSLARARASI SORUMLULUĞU
§ 1. ULUSLARARASI SORUMLULUĞUN DOĞMASI
I. SORUMLULUK DOĞURAN FUL
A. Uluslararası Hukuka Aykırı Fiil
1. Uluslararası Yükümlülüğün ihlâli
a) Uluslararası Yükümlülük
b) İhlâl.
2. Devlete Yüklenmesi
a) Devlet organlarının fiili
b) Özel kişilerin fiilleri
B. Uluslararası Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Haller
1. Mağdurdan Kaynaklanan Haller
2. Mağdurla İlgili Olmayan Haller
II. ZARAR VE İLLİYET BAĞI
A. Zararın Nitelikleri
1. Maddî ve Manevî Zarar
2. İlliyet Bağı
B. Mağduriyet
1. Hukukî Yarar
2. Mağdur
§ 2. ULUSLARARASI SORUMLULUĞUN İŞLETİLMESİ
I. DİPLOMATİK HİMAYE
A. Koşulları
1. Başvuran Devletin Uyruğu Olma
2. İç Başvuru Yollarının Tüketilmesi
B. İşletilmesi
2 4 2
942
243
243
*
243
243
244
244
945
2 4 6
2 4 6
2 4 6
2 4 7
2 4 7
2 4 7
2 4 7
2 4 7
2 4 7
2 4 7
2 4 8
248
248
248
249
250
/. Devletin Takdir Hakkı
250
2. Diplomatik Himayeden Vazgeçme
250
3. Çözüm ve Başvuru Yolları
II. SORUMLULUĞUN SONUÇLARI
A. Zararın Giderilmesi
250
251
251
XXIX
/. Eski Hale İade
251
2 . Tazminat
2
5
1
252
B. Tatmin
Üçüncü Kesim
ULUSLARARASI UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ
253
§ 1. GENEL OLARAK
Z J J
I. ULUSLARARASI UYUŞMAZLIK TÜRLERİ
A. Hukukî/Siyası Uyuşmazlık Ayrımı
B. Ayrımın Göreceli Niteliği
II. UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ BAKIMINDAN İLKELER
A. Kuvvet Kullanma Yasağı
•
B. Barışçı Çözüm Yolları Arasında Dilediğini Seçme Özgürlüğü
§ 2. BARIŞÇI ÇÖZÜM YOLLARI
I. DİPLOMATİK ÇÖZÜM YOLLARI
A. Devletlerarası Yöntemler
/. Diplomasi Görüşmeleri
a) Görüşme yükümlülüğü
b) Görüşmelerin şekli
2. Üçüncü Kişilerin Karışması
a) Dostça girişim
b) Arabuluculuk
c) Uluslararası
soruşturma
d) Uzlaştırma
B. Uluslararası Örgütler Çerçevesindeki Çözüm Yolları
1. Birleşmiş Milletler Örgütünün Barışçı Çözüm Faaliyeti
a) BM önüne getirilebilecek uyuşmazlıklar
b) Güvenlik Konseyinin etkinliği
c) Genel Kurulun etkinliği
d) BM Genel Sekreterinin etkinliği
2. Bölgesel Örgütlerin Barışçı Çözüm Faaliyeti
II. HUKUKÎ ÇÖZÜM YOLLARI
9S1
253
254
2
5
4
254
254
ZJ
2 5 5
255
255
255
9S7
257
257
258
259
2
6
0
260
261
262
263
264
2
6
4
XXX
264
264
. Genel Olarak
1. Hukukî Yolların Ortak Özellikleri
2. Yargı ve Hakemlik
B. Hakemlik
265
265
265
1. Genel Olarak
0
-
2. Hakeme Başvurulması
6
^
a) Tahkimname
b) Tahkim şartı ve tahkim sözleşmesi
266
3. Hakemlik Organının Yapısı ve" Yetkileri
26/
4. Sürekli Hakemlik Divanı
C. Uluslararası Yargı
Dördüncü Bölüm
ULUSLARARASI HUKUKUN MEKANSAL KURALLARI
Birinci Kesim
ULUSLARARASI DE ^İZ HUKUKU
§ 1. GİRİŞ
2 6 9
ı, TEMEL KAVRAMLAR VE GELİŞMELER
A. Deniz
L"Deniz" Kavramı ve Önemi
2. Doğal Varlıkların Tehdit Altında Olması
3. Kıyı Devletlerinin Haklarının Genişlemesi
B.Ada
269
2 6 9
969
2
7
0
970
270
1. Tanımı
270
2. Adaların Deniz Alanları
a) Kayalıklar
b) Adanın coğrafî konumu
271
271
271
II. KODİFİKASYON ÇALIŞMALARI
271
A. Birinci Deniz Hukuku Konferansı ve Cenevre Deniz Hukuk Sözleşmeleri
272
B. Üçüncü Deniz Hukuku Konferansı ve BM Deniz Hukuku Sözleşmesi
272
III. DEĞİŞİK DENİZ ALANLARI
273
XXXI
§ 2. ULUSAL SINIRLAR İÇİNDEKİ DENİZ ALANLARI
274
I . İÇSULAR
A . İçsuların Kapsamı
/. Tanımı ve Sınırları
2. Içsulardan Sayılan Yerler
2
7
4
2
7
4
2
7
4
274
1
274
a) Liman ve demiryerleri
b ) Körfezler
c) Nehir ağızları
d) Düz esas hatların içinde kalan sular
B. İçsuların Hukukî Rejimi
/. Kıyı Devletinin Egemenliği İlkesi
2. ilkenin Uygulamada Yumuşatılması
a) Yabancı gemilerin girişi
b) Yabancı bayraklı gemilerin hukukî durumu
C. Türk Hukukunda
2
7
5
2
7
6
7
6
z
2
277
277
277
2
7
8
278
1. İçsuların Sınırlan
2. Yabancı Gemilerin Girişi
3. Yabancı Gemilerin Tâbi Olacağı Hukukî Rejim
2
2
7
II. KARASULARI
A. Kavram ve Genişlik
7
9
7
9
2 7 9
2
b) İç ve dış sınırlar
a) Tarihsel olarak
b) Ege denizinde karasularının genişliği sorunu
B. Karasularının Hukukî Rejimi
/. Kıyı Devletinin Egemenliği ilkesi
2. Zararsız Geçiş Hakkı
7
2
2. Karasularının Genişliği Konusunda Uluslararası Hukuk Esasları
a) Türkiye'nin kabul ettiği ölçüler.
8
2
a ) Tanım
c) Uygulama
!
3. Türkiye'nin Kabul Ettiği Ölçüler ve Ege Denizinde Karasularının Genişliği
Sorunu
8
2
1. Tanım ve Sınırlar
b) 1982 Deniz Hukuku Sözleşmesindeki genişlik esasları
7
9
7
9
2
8
0
2
8
0
2 8
2
2
'
8
2
8
2
2H2
284
285
285
2
8
6
XXXII
286
g7
^
a) Genel olarak
b) Zararsız geçişle bağdaşmayan hareketler
2
c) Kıyı develinin yetki ve yükümlülükleri (m.21-22)
^
3. Kıyı Devletinin Yabancı Gemiler Üzerinde Yargı Yetkisi
a) Ticaret gemileri
b) Devlet gemileri
2 g 9
•-
4. Türk Mevzuatı
III. TAKIMADA SULARI
....290
2 9 Q
A. Takımada Devleti
B. Sınırlandırılması
C. Hukukî Rejim
a) Diğer devletlerin geçiş hakkı
£>) Diğer devletlerin avlanma hakları
IV. ULUSLARARASI BOĞAZLAR
A. Genel Olarak
/. Uluslararası Boğaz Kavramı
a) Boğaz
/
b) Uluslararası boğazlar
2. Hukukî Rejim
a) Geçiş hakkı
b) Kıyı devletinin denetim ve düzenleme yetkisi
3. Özel Rejimler
B. Türk Boğazları
1. Özellikleri ve Tarihî Gelişme
.292
...292
292
..292
293
293
294
2 9 4
2 9 5
2 9 5
a) Osmanlı dönemi
29<
c) Birinci Dünya Savaşı sonrasındaki rejimler
2 9 8
2. Türk Boğazlarından Geçiş Rejimi
*
3 0 0
a) Ticaret gemileri
301
b) Savaş gemileri
302
c) Uçakların geçişi
3. Montreux Boğazlar Sözleşmesinin Süresi ve Uygulanması
305
3 0 5
a) Sözleşmenin süresi ve tâdili esasları
305
b) Savaş gemileriyle ilgili bazı sorunlar
306
c) Boğaz trafiğinin yoğunluğu, deniz kazaları ve çevre sorunları
308
XXXIII
§ 3. ULUSLARARASI DENİZLER
309
I. KIYI DEVLETİNİN MÜNHASIR YETKİLERİ OLAN DENİZ ALANLARI
310
A. Bitişik Bölge
310
1. Tanım ve Tarihî Gelişme
310
a) Tanım
310
b) Tarihî gelişme
310
2. Genişliği ve Hukukî Rejimi
310
a) Genişliği
310
b) Hukukî rejim
311
3. Genel Uygulama ve Türkiye'nin Durumu
311
B. Münhasır Balıkçılık Bölgeleri ve Münhasır Ekonomik Bölge
312
/. Münhasır Balıkçılık Bölgeleri
3
a) Tanım ve tarihçe
b) Değişik balıkçılık alanları
2. Münhasır Ekonomik Bölge
a) Kavram ve tarihî gelişme
,
2
312
*
3
2
3
'
3
313
b) Sınırlandırma ve hukukî rejim
314
c) Uygulama ve Türkiye'nin durumu
315
C. Kıt'a Sahanlığı
/. Kavram ve Tarihî Gelişme
316
316
a) Kavram ve özellikler
316
b) Tarihî gelişme
317
2. Genişliği
318
a) Cenevre Kıt'a Sahanlığı Sözleşmesinde
318
b) BM Deniz Hukuk Sözleşmesi
318
3. Hukukî Rejim
a) Kıyı devletinin işlevsel egemen hakları
b) Diğer devletlerin hakları
4. Ege Denizi Kıt'a Sahanlığı Sorunu
320
••••• 320
321
321
a) Olaylar
321
b) Hukukî durum
322
II. AÇIK DENİZ
324
A. Tanım
324
B. Açık Denizin Özgürlüğü İlkesi
325
XXXIV
325
^
1. Tarihsel Gelişimi
2. Çeşitli Yönleri
C. Aç.k Denizde Gemilerin Hukukî Durumu - Bayrak Yasas.
A Bayrak Yasası İlkesi
^
a) Anlamı
b) Bayrak yasası esasının istisnaları
2. Kesintisiz İzleme Hakkı
^26
^
.
^7
329
III. ULUSLARARASI DENİZ YATAĞI
A. Kavram ve Tarihî Gelişme
^
B. İlkeler
İkinci Kesim
GÖLLER, KANALLAR VE AKARSULAR
§ 1. ULUSLARARASI KANALLAR
I. GENEL OLARAK
II. SÜVEYŞ KANALI
1. Genel Olarak
2. Tarihî Gelişme
III. PANAMA KANALI
1. Genel Olarak Rejimi
2. Tarihî Gelişme
a) Kanalın inşası
b) Çeşitli düzenlemeler
IV. KİEL KANALI
1. Genel Olarak
§ 2. ULUSLARARASI GÖLLER VE AKARSULAR
I. GENEL EĞİLİMLER
A. Kavramlar
...331
....331
...332
-332
332
3 3 3
333
3 3 4
334
3 3 5
336
336
337
337
337
/. "Uluslararası Nehir"
337
2. Uluslarararası Suyolu
337
3. Uluslarararası Suyolu Sistemi
337
XXXV
B. Seyrüsefer Özgürlüğü
338
1 . Ren Nehri
3
a) Genel Özellikler
3
8
3
8
3
310
b) Hukukî rejim
339
2. Tuna Nehri
*
330
a) Genel Özellikleri
, , „ , , „ ..
b) Hukuki rejim
r»*
340
341
C. Tarımsal ve Sınai Kullanım
1 . Genel Olarak
3
2. Oluşmakta Olan Bazı İlkeler
4
1
4
1
3
a) Mâkul ve hakça kullanım ilkesi
34
342
b) Görüşme hak ve yükümlülüğü
342
c) Esaslı zararların önlenmesi için tedbir alma
343
^
343
II. TÜRKİYE'NİN BAZI SINIR AŞAN SULARI
A. Genel Olarak
J
B. Türkiye ile Rusya Arasındaki Sular
3
4
C. Güneydoğudaki Sular
4
3
/. Türkiye ile İran Arasındak Sular
4
*
34
2. Türkiye ile Irak Arasındaki Sular
^
34
3. Türkiye ile Suriye Arasındaki Sular
^
34
4. Değerlendirme
^
34
D. Batıdaki Sularımız
3
/. Türkiye ile Yunanistan Arasındaki Sular
4
3
2. Türkiye ile Bulgaristan Arasındaki Sular
E . Sonuç
3
7
4
7
4
7
3
4
8
Üçüncü Kesim
HAVA VE UZAY
§1.HAVA SAHASI
I. GENEL OLARAK
II. HAVA SAHASININ HUKUKÎ STATÜSÜ
A. Ulusal Hava Sahası
1. Ülke Devletinin Egemenliği
3
4
9
3
4
9
5
0
3
3
5
0
3
5
0
5
XXXVI
350
a) Hke
b) Ülke devletininin yetkisinin sınırı
3 5 0
c) Ulusal mevzuatımız
2. Ulusal Hava Sahasının Sınırları
B. Uluslararası Hava Sahası
• •
III. HAVA ULAŞIMININ HUKUKÎ REJİMİ
A. Kullanılan Deyimler
B. Uçuş Serbestilerinin Düzenlenişi
v
7. Genel Olarak
2. Düzenli Ticarî Uçuş Yapmayan Özel Uçaklar
352
^
352
353
a) İki serbesti
b) Düzensiz ticarî uçuşların durumu
3. Düzenli Uçuş Yapan Ticarî Uçaklar
C. Devlet Uçakları
IV. ULUSLARARASI SİVİL HAVACILIK ORGUTU
A. Yapısı
B. Amaç ve Faaliyetleri
§2. UZAY
.353
354
355
....355
355
35
I. UZAY HUKUKUNUN OLUŞMASI
A. Özellikleri
1. Genel Olarak
2. Uzay Faaliyetleri
B. Düzenlemeler
1. Genel Düzenlemeler
2. Spesifik Andlaşmalar
II: UZAYIN HUKUKÎ STATÜSÜ
3 5 6
3 5 6
3 5 6
3
357
3 5 7
3 5 8
359
A. Sahip Olunamazlık
359
B. Kullanım Serbestisi ve Sınırları
359
1. İlke
359
2. Barışçı Amaçlarla Kullanılma
359
a) Genel Olarak
359
b) Ay ve diğer gök cisimleri
360
3. İnsanlığın Ortak Malvarlığı
360
XXXVII
C. Gök Cisimlerine İlişkin Esaslar
1. Genel Olarak
361
;
361
Zİlkeler
a) Barışçı amaçlarla kullanma ilkesi
b) Tüm insanlığın hakkı
III. UZAY FAALİYETLERİNİN HUKUKÎ REJİMİ
A. Tescil Devletinin Yetkisi
B. İşbirliği Yükümlülüğü
C . Sorumluluk
3 6 1
®\
J
361
3 6 2
362
3
6
2