batı müziği tarihi

advertisement
İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI
İçerik
 Hint Uygarlığı Müzik Kültürü
 Çin Uygarlığı Müzik Kültürü
 Antik Yunan Ve Roma Müzik Kültürü
Hint Uygarlığı Müzik Kültürü
 Eski Kültür, M.Ö. 3000 yıllarında yükselmeye
başlamıştır.
 Bu kültürün gelişim koşulları Mezopotamya ve Mısır
benzeridir.
 Veda Kültürü, M.Ö. 1500 yıllarında Hindistan’a gelen
ve Ari dilini konuşan boylar toplumsal tabakalaşmayı
(kast sistemi) yerleştirmişlerdir.
 Her tabakanın ayrı müziği vardır.
 Veda, bilgi anlamına gelir.
 Bu döneme ait müzik bilgileri M.Ö. 1000 yıllarında 4




önemli kitapta toplanmıştır.
1. kitap RİGVEDA, ilahiler bilgisi.
2. kitap SAMAVEDA, şarkı bilgisi. En üst tabakanın
müziğini ele alır.
3. ve 4. kitaplar hakkında kaynak bilgi yoktur.
Daha sonra yazılan 5. kitap NATYAVEDA, bütün
tabakaların müziğini kapsar. Müzik ve tiyatro
temelleri üzerine oturtulmuştur.
 Hint müziği söz, dans, ve mim sanatlarıyla sıkı bir
birliktelik içerisindedir.
 Natyaveda adlı kitapta eski yazılmış olan 4 veda
kitabından tek sesli vokal müzik örnekleri
sergilenmiştir.
 Budizm müzik diliyle tüm doğu ve uzak doğu
uygarlıkları üzerinde etkili olmuştur.
 «Doğu kültürlerinde müzik, bu işi meslek edinmiş
olanların elindeydi. Tabakaların kendi içinde yaptığı
müzikler ayrı bir halk müziği olarak yaşamıştır.» Curt
Sachs
 Hint müziğinin 3. evresi M. S. 1000 yıllarından başlar.
Hint makamlarını belirleyen RAGA ve TALA adlı
ritmik sistem günümüze kadar ulaşmıştır.
 «davul ve kudümleri doğrudan doğruya elle çalma,
özellikle Hindistan ve orta doğu da öyle bir usatalığa,
renkliliğe ve inceliğe varmıştır ki,sert tokmaklı batı
davulları bunlara benzetilmeye bile kalkışılamaz.»
Curt Sachs
Çin Uygarlığı Müzik Kültürü
 Çin efsanesine göre M.ö. 3000 yıllarında İmparator
Huang –Ti, müzik kuramcısı Ling-Lung’u batı
ülkelerindeki ormanlara göndererek bir bambu
kestirmiş ve bu bambu kamış ile ton sistemi üzerinde
araştırmalar başlamıştır.
 Çin müziğinde ana ses FA’ dır. Pentatonik dizide 5 ses
fa,sol,la,do ve re’dir.
 Bu beş sesin adı « kung,şang, çiao, çih ve yü» dür.
 Çalgılar, davul, zil, sistrum, bambu flüt, ağız orgu ve
çeşitli çanlardır.
Antik Yunan ve Roma
UygarlıklarındaMüzik Kültürü.
 Çağımıza kadar uzanan evrensel insanlık kültürünün
kökleri, büyük ölçüde antik Yunan uygarlığındadır.
 Felsefe, bilim, sanat ve müziğin beşiği kabul edilir.
 Müzik kuralları üzerinde uğraşmışlardır.
 Filozoflar, bilginler, tarihçiler, matematikçiler ayrı ayrı
müzikle uğraşmışlardır.
 Müziğin fiziksel ve ruhsal yönü bilginlerce
araştırılmıştır.
 Ses fiziği ve akustik bilgisi, sesin titreşimlerden
oluştuğu bu dönemde bulunmuştur. (M.ö. 500
Pindaros’un öğretmeni Hermion’lu Lassos)
 Tarentum’lu Arhitas iki çeşit titreşim olduğunu ortaya
koymuştur. Gırtlağın ya da çalgının içindeki titreşim ve
bu titreşimin hava yoluyla insan kulağına gelmesini
sağlayan gelişimli küresel dalgalar.
 Ritm ve ezgi kuralları saptanmıştır.
 Bu kuralların hepsi günümüze ulaşmamıştır.
 Bütün bilim yazıları gibi ortaçağ müzik bilim yazıları
da Yunan öğretisi üzerine kurulmuştur.
 Ortaçağ’ın teli bölme üzerine dayanan aralık orantıları
kuramı, sekiz Bizans echoisi, sekiz batı kilise makamı,
nömalar, notaların adları için kullanılan alfabe harfleri
Yunan’lılardan alınmıştır. Curt Sachs.
 Thales’in matematik ve fizik alanında geliştirdiği
deneysel çalışmalar boru ve tellerin boyunu ya da delik
yerlerini ve çalgıların perdelerini kesin olarak
belirlemeye olanak sağladı.
 Bu sayede insan sesi ve kulağı daha kesin perdelerle
müzik yapmaya başladı.
 Pythagoras evreni bir armoni olarak tanımlamıştır. Bu
armoninin yansıması olarak tonal kavram , gerilmiş bir
tek tel (monokord) yardımıyla bölünebilir.
Thales ve Pythogoras
 Phytagoras bugün batı müziğinin temelini oluşturan
aralıklarla ilgili bilgiler bırakmıştır.
 «Müzik bütün erdemlerin kaynağı sayılıyor, ahlak ve
karakter bozukluğuna sebep olacak müzikler
yasaklanıyordu.
 Yunanlılarda müzik bir devlet işi olarak ele alınmıştı.
 Hür olan her Yunan vatandaşı müzik öğrenmek ve bir
çalgı çalmak zorundaydı.» Salih AKKAŞ.
 Milattan sonraki ilk yüzyıllarda eski Yunan ve
İbranilerin altında gelişen Hristiyan kiliselerinin dini
ezgileri 4. yy. dan başlayan ortaçağ müziğinin temelini
oluşturur.
 Aristoteles şöyle demiştir makamlar çeşitlidir, bunları
dinleyen ayrı ayrı etkiler altında kalır. Bazı makamlar
dinleyenlere hüzün ve durgunluk, bazıları ise coşku ve
esenlik verir.
 Çalgılar, aula, flüt, chitara, lir, arp ve aoulos.
KAYNAKÇA
 Curt SACHS, Kısa Dünya Müzik Tarihi
 Ahmet SAY, Müzik Tarihi
 Cavidan SELANİK, Müzik Sanatının Tarihsel Serüveni
 Evin İLYASOĞLU, Zaman İçinde Müzik
 Salih AKKAŞ, Liseler İçin Müzik
Download