METAMİZOL VE MAGNEZYUM SÜLFATIN SIÇAN ERİTROSİT

XIII. Ulusal Kimya Kongresi, Samsun, 1999
S-0323
METAMİZOL VE MAGNEZYUM SÜLFATIN SIÇAN ERİTROSİT GLUKOZ 6FOSFAT DEHİDROGENAZ ENZİMİ ÜZERİNE İN VİVO ETKİLERİ
Mehmet CİFTCİ1, İsmail ÖZMEN2, Mehmet Emin BÜYÜKOKUROĞLU3 , Sedrettin
PENÇE4 , Ömer İrfan KÜFREVİOĞLU1
Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü \ Biyoteknoloji Uygulama
ve Araştırma Merkezi2, Tıp Fakültesi Farmakoloji3 ve Fizyoloji4Anabilim DahERZURUM
Glukoz 6-fosfat dehidrogenaz (G6PD) pentoz fosfat yolunun ilk basamağım
katalizleyen bir enzimdir (EC. 1.1.1.49). Eritrositlerde NADPH oluşumu için tek kaynak
pentoz fosfat metabolik yolu olup, G6PD eksikliğinde NADPH üretimi azalır.
NADPH’mn eritrositlerdeki en önemli rolü ise glutatyonun indirgenmesidir. Bu
çalışmada metamizol ve MgSCU ’m sıçan eritrosit G6PD enzimi üzerine etkileri in vivo
olarak incelendi.
Çalışmamızda her bir ilaç için on adet olmak üzere yirmi adet Spraque-Dawley
cinsi sıçanlar (200-250 g) kullanıldı. Kontrol için, ilaç verilmeden önce her bir
hayvandan 0.5 mL kan alındı. Daha sonra 1. gruba metamizol 200 mg/kg dozunda
intraperitonal olarak enjekte edildi. Bu gruptan ilaç verdikten 1.5 , 6 ve 12. saatlerde
0.5 mL kan örnekleri alındı. 2. gruba ise, magnezyum sülfat 2.25 g/kg dozunda
intraperitonal olarak verildi. Daha sonra 2, 6, 12 ve 24. saatlerde 0.5 mL kan örnekleri
alındı. Alınan kan örneklerinden hemolizat hazırlandı ve hemolizatta Beutler metoduna
göre enzim aktivitesi Ölçümü yapıldı.
Elde edilen sonuçlar, her iki ilacın da glukoz 6-fosfat dehidrogenaz enziminin
aktivitesini in vivo olarak inhibe ettiğini ortaya koymuştur. Metamizol,, verildikten 1.5
saat sonra G6PD aktivitesini yaklaşık %40 oranında inhibe etmiştir (p<0.01). 6 saat
sonra ise inhibisyonun kalktığı ve hatta enzim aktivitesinin biraz arttığı, 12 saat sonra
ise aktivitenin normal değerlere yaklaştığı görüldü. MgS0 4 ,verildikten 2 saat sonra
G6PD aktivitesini %18 inhibe etmiştir (p<0.01). 6 saat sonra inhibisyonun %27’ye
(p<0.002), 12 saat sonra ise %30’a (p<0.001) çıktığı gözlendi. 24 saat sonra dahi
inhibisyonun %26 düzeyinde (p<0.01) devam ettiği görüldü. Sonuç olarak,
metamizolün oluşturduğu inhibisyon kısa süre içerisinde hızla artıp MgSCVa göre daha
kısa zamanda ortadan kalkmış ve MgSCVm yaptığı inhibisyon metamizole göre daha az
olmakla beraber çok daha uzun sürmüştür.