SUSUZ ASETONİTRİL ÇÖZELTİSİNDE 3 - AM İNOKİNOLİNİN ELEKTROYÜKSELTGENM E DAVRANIŞI Kadir Pekmez, Arzu Ersöz, Nuran Pekmez, Attila Yıldız Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Bölümü ANKARA Anilinin elektroyükseltgenmesiyie, üzerinde en çok araştırma yapılan iletken polimerlerden biri olan polianilin elde edilmektedir. Son yıllarda yapılan çalışmalarda anilin türevleri yanında bazı aromatik aminlerin elektroyükseltgenmesiyie yeni iletken polinierler elde edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmalarda anilin molekülündeki benzen halkasına 2 - konumundan bağlı metil, etil, bütil gruplan içeren türevler ile 2 - aminopiridin gibi bileşikler kullanılmıştır (1, 2). Bu tür çalışmalarda amaç iletkenlik ve işlenebil iri i k açısından daha iyi özelliklere sahip yeni iletken poümerler elde etmektir.Polianilinin kimyasal davranışları ve iletkenliği büyük ölçüde yapısında bulunan protonlu türlere ve yükseltgenme - indirgenme sırasındaki proton aktarımına bağlıdır. Bu çalışmada aromatik bir amin olan 3 - aminokinolinin elektroyükseltgenmesi incelenmiş ve uygun ortamlar sağlanarak elektrokimyasal olarak polim erleştirilm eye çalışılm ıştır. 3 aminokinolinin dönüşümlü voltamogramı alındığında +1.1 V ve +1.7 V da ( A g / AgCI elckiroduna göre ) iki yükseltgenme piki gözlenmektedir. Birinci yükseltgenme piki çözeltiye yeterince susuz HCIO4 eklendiği zaman kaybolmakta, ikinci yükseltgenme pikinin şiddeti artmaktadır. Buna karşılık 3 - aminokinolin derişimi arttırılırsa ve piridin eklenirse birinci yükseltgenme pikinin şiddeti artarken ikinci yükseltgenme pik şiddeti bağıl olarak azalmaktadır. Bu davranış eiektroyükseitgenme sonucu açığa çıkan protonun 3 - aminokinolindeki piridin azotu tarafından tutulduğu ve protonlanmış 3 -aminokinolinin oluştuğunu göstermektedir. Bu protonlu tür ise daha yüksek gerilimlerdc (+1.7 V) yükseltgenmektedir. 5 x 10"2 M 3 aminokinolin ve H2 gazı içeren asetonitril çözeltisinde koyu renkli bir film elde edilmiştir 3 aminokinolinden elde edilen iletken polimerde bulunacak piridinli proton aktarım merkezinin bu polimerin özelliklerini büyük ölçüde etkileyeceği düşünülmektedir. 1. E. M. Gcnies, A. B öyle, M. Lapkovvski and C. Tsmtavis, Polyaniline: A Historical Survey, Synthetic Metals, 36, 139, 1990. 2. U. Hayat, P. N. Bartlctt and G. H. Dodd, Electrochemical Synlhesis o f Poly (2 aminopyridine), Polymer Communications, 27, 362, 1986.