T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ BÜLTENİ Mart 2017 TEŞVİK UYGULAMA VE YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İÇİNDEKİLER Sayfa no Tablolar Listesi ii 1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi 1 -2017 Yılı Ocak Ayı Gelişmeleri 1 2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı 4 -2017 Yılı Ocak Ayı Gelişmeleri 4 -Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler 6 3) Yatırım Projeleri 10 4) Ek Tablolar 11 i TABLOLAR Sayfa no Tablo-1: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2016-2017/Ocak) 1 Tablo-2: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı -2017 Aylık 2 Tablo-3: Tablo-4: Tablo-5: Tablo-6: Tablo-7: Tablo-8: Tablo-9: Tablo-10: Tablo-11: Tablo-12: Tablo-13: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -(20162017/Ocak) Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2016-2017/Ocak Aylık) Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2016-2017/Ocak) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2016-2017/Ocak) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı - (2016-2017/Ocak) Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20162017/Ocak) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20162017/Ocak) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2017 Aylık) 3 4 4 5 6 6 7 8 9 9 10 Tablo-ek1: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler) 12 Tablo-ek2: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı 13 Tablo-ek3: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı 14 Tablo-ek4: Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2016 – 2017) 15 Tablo-ek5: Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı 16 Tablo-ek6: Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı 17 Tablo-ek7: Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2012 - 2017) 18 ii ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ BÜLTENİ 1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi1 2017 Yılı Ocak Ayı Gelişmeleri 2017 yılı Ocak ayında 601 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1) Tablo 1: Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2016 -2017/Ocak) (Milyon $) Ocak 2016 %Değişim 2017 1.129 Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu) 390 Sermaye 456 Yatırım 601 -46,8 279 279 -28,5 -38,8 66 0 -100,0 368 371 42 280 -88,6 -24,5 Tasfiye Diğer Sermaye (Net)* Gayrimenkul (Net) * Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir. ** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer edilen tutarı içermektedir. 1 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2017 Ocak ayında 279 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Sermaye girişinin; 93 milyon doları madencilik sektöründen ve 51 milyon doları mali aracı kuruluşların faaliyetleri sektöründen gelmiştir (Tablo-2). Tablo 2 Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (2016-2017/Ocak) (Milyon $) Ocak Sektörler 2016 2017 Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık 0 0 Madencilik ve Taşocakçılığı 2 93 129 47 42 4 0 0 46 11 B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı 0 1 Elektrikli Optik Aletler İmalatı Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve YarıRömork İmalatı 2 3 1 1 38 27 Elektrik, Gaz ve Su 8 10 İnşaat 3 18 17 37 0 0 İmalat Sanayii Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı Tekstil Ürünleri İmalatı Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı Diğer İmalat Toptan ve Perakende Ticaret Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet 33 3 28 5 212 19 51 4 2 14 Toplam 456 279 Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası 2 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 279 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 136 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri ve 97 milyon dolarlık bölümü Asya ülkeleri kaynaklıdır (Tablo-3). Tablo 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2016-2017/Ocak) (Milyon $) Ocak Ülkeler 2016 AB Ülkeleri Almanya Avusturya Fransa Hollanda İngiltere İtalya Diğer AB Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç) Afrika Ülkeleri A.B.D. Kanada Orta -Güney Amerika ve Karayipler Asya Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri Körfez Ülkeleri Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri Diğer Asya Ülkeleri Diğer Ülkeler Toplam 2017 363 6 29 0 243 46 21 18 1 0 14 0 0 78 45 12 33 33 0 456 136 24 2 0 66 0 2 42 26 0 5 15 0 97 84 4 80 13 0 279 Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası 3 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı2 2017 Yılı Ocak Ayı Gelişmeleri 2017 yılı Ocak ayında 332 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş olup, 15 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 4). Tablo 4- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2016-2017 Aylık) ( Şirket Sayısı) 2016 2017/Ocak % Değişim Yeni Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Toplam 552 517 507 480 489 487 257 416 311 432 481 352 5.281 İştirak 17 10 20 13 21 18 16 17 15 9 28 17 201 Şube 6 7 7 10 19 6 9 3 6 5 8 13 99 Toplam Yeni İştirak 326 -----------326 575 534 534 503 529 511 282 436 332 446 517 382 5.581 15 -----------15 Şube 6 -----------6 Toplam 347 -----------347 -39,7 ------------- Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Tablo 5- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2016 - 2017/Ocak) ( Şirket Sayısı) Ocak 2016 % Değişim 2017 Yeni 552 326 -40,9 İştirak 17 15 -11,8 Şube 6 6 0,0 575 347 -39,7 Toplam Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Uluslararası sermayeli şirket sayıları tasfiye, %100 yerli sermayeli şirket statüsüne geçiş gibi nedenlerle değişmektedir. Bu rakamlar belli dönemlerde revize edilmektedir. 2 4 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 2017 yılı Ocak ayında; 347 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret sektörü olmak üzere gayrimenkul kiralama, iş faaliyetleri ve inşaat sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 6). İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde tekstil ürünleri imalatı birinci sırada yer almaktadır. 2017 yılı Ocak ayında kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 9 adet uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştirak gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin 4 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe, 2 adedi ise gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri sektörlerinde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 6). Tablo 6- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2016-2017/Ocak) ( Şirket Sayısı) 2016 Sektörler <50.000$ Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık 50.000$ 200.000$ 57 14 293 10 51 21 15 17 2 92 2 16 6 4 11 6 Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa. 185 95 389 1.798 119 448 7 769 232 58 20 125 479 14 88 5 121 46 Toplam 4.221 1.009 Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayii Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı Tekstil Ürünleri İmalatı Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm. Diğer İmalat Elektrik, Gaz ve Su İnşaat Toptan ve Perakende Ticaret, Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri 2017/Ocak 200.000$ >500.000$ 500.000$ 5 3 21 3 2 17 2 1 2 Toplam <50.000$ 50.000$ 200.000$ 200.000$ >500.000$ 500.000$ Toplam 1 1 2 82 21 423 12 70 29 23 3 1 13 0 1 0 0 0 0 4 0 1 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 3 1 19 0 2 1 0 1 18 0 0 0 0 0 16 7 28 69 2 16 1 22 9 12 13 16 54 2 16 6 25 14 271 135 558 2.400 137 568 19 937 301 12 8 24 122 7 22 0 46 12 2 0 9 39 1 2 0 7 4 1 0 0 7 0 2 0 4 0 1 1 0 4 0 0 1 2 0 16 9 33 172 8 26 1 59 16 183 168 5.581 258 66 14 9 347 Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 5 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 2017 yılı Ocak ayında kurulan 347 adet uluslararası sermayeli şirketin, 205 adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 57 adedi AB ülkeleri, 28 adedi ise diğer Avrupa ülkeleri ortaklı şirketlerdir (Tablo-7). Tablo 7- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı - (2016 - 2017/Ocak) ( Şirket Sayısı) 2016 Ülkeler AB Ülkeleri (27) Almanya Hollanda İngiltere İtalya Diğer AB Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç) Kuzey Afrika Ülkeleri Diğer Afrika Ülkeleri Kuzey Amerika A.B.D. Kanada Orta ve Güney Amerika, Karayipler Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri Diğer Asya Diğer Ülkeler Toplam <50.000$ 50.000$ 200.000$ 881 321 86 71 44 359 220 251 58 114 82 32 9 2.349 311 28 4.221 122 48 17 9 9 39 34 61 10 21 15 6 4 718 35 4 1.009 2017/Ocak 200.000$>500.000$ 500.000$ 46 14 3 7 6 16 13 15 1 6 3 3 0 84 18 0 183 70 18 18 7 5 22 7 5 1 7 7 0 3 55 15 5 168 Toplam 1.119 401 124 94 64 436 274 332 70 148 107 41 16 3.206 379 37 5.581 <50.000$ 43 15 4 5 0 19 25 21 1 4 3 1 1 147 16 0 258 50.000$ 200.000$ 9 3 2 0 0 4 2 4 0 2 0 2 0 43 5 1 66 200.000$>500.000$ 500.000$ 1 0 1 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 11 0 0 14 4 3 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 1 0 9 Toplam 57 21 8 5 0 23 28 26 1 6 3 3 1 205 22 1 347 Geçici Veriler , Kaynak : Ekonomi Bakanlığı Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler 2017 yılı Ocak ayı sonu itibariyle 46.843 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş olup, 6.694 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir. Toplamda 53.537 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 8). Tablo 8- Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı ( Şirket Sayısı) Yıl 1954-2011 (Birikimli) Yeni İştirak Şube Toplam 23.252 5275 738 29.265 2012 3.600 571 87 4.258 2013 3.482 205 93 3.780 2014 4.423 204 78 4.705 2015 5.293 223 85 5.601 2016 5.281 201 99 5.581 326 15 6 347 45.657 6.694 1.186 53.537 2017/Ocak Genel Toplam Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı 6 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 53.537 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ve imalat sanayi sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu tekstil ürünleri imalatı ve gıda ürünleri, içecek ve tütün imalatı izlemektedir (Tablo 9). Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (2016 - 2017/Ocak) ( Şirket Sayısı) Ocak 1954-2017/Ocak Sektörler 2016 Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık 2017 7 1 50 0 11 4 3 6 26 8 58 245 14 60 5 103 24 575 Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayii Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı Tekstil Ürünleri İmalatı Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm. Diğer İmalat Elektrik, Gaz ve Su İnşaat Toptan ve Perakende Ticaret, Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri Toplam Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 7 Toplam 3 1 19 0 2 1 0 0 16 9 33 172 8 26 1 59 16 347 760 735 6.647 576 681 709 540 321 3.820 1.421 4.810 19.799 2.310 5.189 420 8.693 2.753 53.537 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 53.537 adet uluslararası sermayeli şirketin ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 21.818 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 6.902 adet şirket ile birinci sırayı alırken, onu İngiltere (3.001 adet) ve Hollanda (2.714 adet) izlemektedir (Tablo 10). Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı (20162017/Ocak) ( Şirket Sayısı) Ocak 1954-2017/Ocak Ülkeler 2016 AB Ülkeleri (27) Almanya Hollanda İngiltere İtalya Diğer AB Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç) Afrika Ülkeleri Kuzey Amerika A.B.D. Kanada Orta ve Güney Amerika, Karayipler Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri Diğer Asya Çin Halk Cum. Güney Kore Cum. Diğer Diğer Ülkeler Toplam 2017 105 46 9 14 5 31 22 28 10 8 2 2 373 34 3 0 31 1 575 Toplam 57 21 8 5 0 23 28 27 6 3 3 1 205 22 3 2 17 1 347 Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı 8 21.818 6.902 2.714 3.001 1.376 7.825 5.011 2.089 2.113 1.742 371 261 17.896 3.837 846 294 2.697 512 53.537 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 53.537adet uluslararası sermayeli şirketin illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul ilinin 32.478 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (4.984 adet), Ankara (2.951 adet) ve İzmir (2.430 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 11). Tablo 11- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı (İlk 10 İl) İl Şirket Sayısı (1954-2017/Ocak) İSTANBUL 32.478 ANTALYA 4.984 ANKARA 2.951 İZMİR 2.430 MERSİN 1.735 MUĞLA 1.617 GAZİANTEP 1.219 HATAY 742 BURSA 677 AYDIN 656 Diğer İller 4.048 Toplam 53.537 Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı İstanbul ilinde faaliyette bulunan 32.478 adet uluslararası sermayeli şirketin başta toptan ve perakende ticaret (12.552 adet) olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri (5.540 adet) ve imalat sanayi (4.028 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 12). Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı (1954-2017/Ocak) ( Şirket Sayısı) Sektörler Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayii Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı Tekstil Ürünleri İmalatı Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm. Diğer İmalat Elektrik, Gaz ve Su İnşaat Toptan ve Perakende Ticaret, Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faal. Toplam İstanbul Antalya 228 323 4.028 281 474 478 325 136 2.334 843 2.428 12.552 959 3.327 362 137 33 291 59 29 38 45 20 257 69 769 1.037 650 653 10 32 131 342 28 11 25 39 11 228 239 321 901 91 153 16 87 63 448 39 8 29 13 2 200 95 181 881 83 182 11 46 20 163 25 13 19 13 10 83 14 137 970 35 180 0 5.540 1.888 1.088 247 489 236 286 113 139 31 32.478 4.984 2.951 2.430 1.735 Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı 9 Ankara İzmir Mersin Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni 3) Yatırım Projeleri3 2017 Ocak ayında yatırım teşvik belgesi düzenlenen 18 adet proje kapsamında yaklaşık 517 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür. (Tablo 13). Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -2017 Aylık Ocak Belge Adedi 18 Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $) 517,0 Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL) 1.931,0 * Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir. Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 18 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 15 adedi imalat, 2 adedi hizmetler ve 1 adedi enerji sektörlerinde düzenlenmiştir. 3 Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri 10 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni EK TABLOLAR 11 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler) (Milyon $) 2013 2012 2014 2015 Ocak 2016 2016 2017 Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu) 13.628 12.896 12.828 17.550 12.273 1.129 601 Sermaye 10.128 9.322 8.370 11.710 6.277 390 279 Yatırım 10.761 9.890 8.631 12.074 6.886 456 279 Tasfiye 633 568 261 364 609 66 0 864 525 137 1.684 2.106 368 42 2.636 3.049 4.321 4.156 3.890 371 280 Diğer Sermaye (Net)** Gayrimenkul (Net) * Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir. ** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası 12 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (Milyon $) Sektörler Ocak 2012 2013 2014 2015 2016 2016 Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık 43 47 61 31 0 0 188 717 382 207 2 93 4.519 2.209 2.742 4.225 1.710 129 47 2.201 400 451 983 585 42 4 Tekstil Ürünleri İmalatı 376 60 137 433 36 0 0 Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı 579 32 272 491 340 287 46 11 5 4 34 23 0 1 143 607 926 142 223 2 3 121 97 78 147 62 1 1 1.067 768 655 2.146 494 38 27 773 1.831 1.134 1.340 742 8 10 1.427 178 232 106 307 3 18 221 379 1.136 598 601 17 37 16 59 24 11 235 0 0 130 364 594 1.524 544 33 3 2.084 3.415 1.470 3.516 1.705 28 51 Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri 174 128 252 171 277 5 4 Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler 546 106 204 58 273 212 2 Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri 640 457 400 287 249 19 14 10.761 9.890 8.631 12.074 6.886 456 279 Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayii Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı ElektrikliKara OptikTaşıtı Aletler İmalatıve Yarı-Römork Motorlu , Römork İmalatı Diğer İmalat Elektrik, Gaz ve Su İnşaat Toptan ve Perakende Ticaret, Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Toplam Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası 13 26 2017 217 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı (Milyon $) Ülke Ocak 2012 2013 2014 2015 2016 2016 AB Ülkeleri Almanya Avusturya Fransa Hollanda İngiltere İtalya Diğer AB Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç) Afrika Ülkeleri A.B.D. Kanada Orta -Güney Amerika ve Karayipler Asya Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri Körfez Ülkeleri Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri Diğer Asya Ülkeleri Diğer Ülkeler Toplam 7.305 491 1.519 86 1.381 2.044 154 1.630 622 0 439 32 20 2.337 1.593 940 653 744 6 10.761 5.296 1.970 667 217 918 300 148 1.076 1.128 221 326 16 1 2.899 2.286 880 1.406 613 3 9.890 Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası 14 5.328 606 31 286 2.022 1.051 488 844 1.041 42 334 0 0 1.886 1.336 364 954 550 0 8.631 7.014 355 80 164 1.184 585 180 4.466 966 0 1.619 0 11 2.464 1.317 460 850 1.147 0 12.074 3.777 430 361 88 956 950 79 913 614 0 390 66 2 2.008 1.253 446 804 755 29 6.886 363 6 29 0 243 46 21 18 1 0 14 0 0 78 45 12 33 33 0 456 2017 136 24 2 0 66 0 2 42 26 0 5 15 0 97 84 4 80 13 0 279 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2016 - 2017/Ocak) ( Şirket Sayısı) Sektörler Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayii Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı Tekstil Ürünleri İmalatı Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm. Diğer İmalat Elektrik, Gaz ve Su İnşaat Toptan ve Perakende Ticaret, Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faal. Toplam 2016 2017/Ocak Yeni İştirak Şube 77 19 408 12 69 29 22 18 258 124 542 2.253 137 537 15 890 279 4 2 10 0 1 0 0 0 9 8 9 99 0 25 4 24 16 1 0 5 0 0 0 1 0 4 3 7 48 0 6 0 23 6 5.281 201 99 Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 15 Yeni İştirak Şube 82 21 423 12 70 29 23 18 271 135 558 2.400 137 568 19 937 301 3 1 19 0 2 1 0 0 16 8 31 160 8 24 1 58 13 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 10 0 2 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 2 0 0 0 0 3 3 1 19 0 2 1 0 0 16 9 33 172 8 26 1 59 16 5.581 326 15 6 347 Toplam Toplam Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı ( Şirket Sayısı) Sektörler 2012 2013 2014 2015 2016 ( Birikimli ) Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık Madencilik ve Taşocakçılığı İmalat Sanayii Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı Tekstil Ürünleri İmalatı Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı Diğer İmalat Elektrik, Gaz ve Su İnşaat Toptan ve Perakende Ticaret, Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri Toplam 19542017/Ocak Ocak 1954-2011 2016 2017 Toplam 465 626 4.713 500 468 520 396 250 2.579 666 2.730 9.131 1.776 2.667 318 4.682 1.491 54 20 323 20 19 37 28 12 207 150 336 1.888 93 438 28 693 235 39 24 323 16 18 37 28 11 213 141 304 1.637 83 393 25 641 170 70 17 382 13 40 49 37 10 233 141 357 2.171 100 506 12 717 232 47 26 464 15 64 36 28 20 301 179 492 2.400 113 591 17 964 308 82 21 423 12 70 29 23 18 271 135 558 2.400 137 568 19 937 301 7 1 50 0 11 4 3 6 26 8 58 245 14 60 5 103 24 3 1 19 0 2 1 0 0 16 9 33 172 8 26 1 59 16 760 735 6.647 576 681 709 540 321 3.820 1.421 4.810 19.799 2.310 5.189 420 8.693 2.753 29.265 4.258 3.780 4.705 5.601 5.581 575 347 53.537 Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 16 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı ( Şirket Sayısı) Ülkeler 1954-2011 2012 2013 2014 2015 2016 2016 ( Birikimli ) AB Ülkeleri (27) Almanya Hollanda İngiltere İtalya Diğer AB Ülkeleri Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç) Afrika Ülkeleri Kuzey Amerika A.B.D. Kanada Orta ve Güney Amerika, Karayipler Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri Diğer Asya Çin Halk Cum. Güney Kore Cum. Diğer Diğer Ülkeler Toplam 15.160 4.770 1.958 2.279 910 5.243 3.276 606 1.409 1.195 214 159 6.215 2.111 441 184 1.486 329 29.265 19542017/Ocak Ocak 1.537 483 173 171 107 603 419 151 151 114 37 20 1.638 303 55 29 219 39 4.258 1.351 416 157 163 103 512 341 207 135 106 29 25 1.372 318 72 29 217 31 3.780 Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı 17 1.308 376 143 137 101 551 322 306 112 92 20 17 2.268 327 96 25 206 45 4.705 1.286 435 151 152 91 457 351 390 152 125 27 23 2.992 377 95 14 268 30 5.601 1.119 401 124 94 64 436 274 402 148 107 41 16 3.206 379 84 11 284 37 5.581 105 46 9 14 5 31 22 28 10 8 2 2 373 34 3 0 31 1 575 2017 57 21 8 5 0 23 28 27 6 3 3 1 205 22 3 2 17 1 347 Toplam 21.818 6.902 2.714 3.001 1.376 7.825 5.011 2.089 2.113 1.742 371 261 17.896 3.837 846 294 2.697 512 53.537 Mart 2017 N Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2011-2016/Ocak) 2012 Belge Adedi 2013 2014 2015 2016 2017/Ocak 222 232 256 224 227 18 Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $) 4.500,0 7.967,7 5.538,6 12.407,3 10.155,6 517,0 Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL) 8.101,8 15.200,0 12.002,1 33.821,2 30.730,7 1.931,0 * Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir. Kaynak : Ekonomi Bakanlığı 18