uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
EKONOMİ BAKANLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Ağustos 2016
TEŞVİK UYGULAMA VE YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
-2016 Yılı Haziran Ayı Gelişmeleri
1
-2016 Yılı Ocak-Haziran Dönemi Gelişmeleri
3
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2016 Yılı Haziran Ayı Gelişmeleri
5
-2016 Yılı Ocak-Haziran Dönemi Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa no
Tablo-1:
Tablo-2:
Tablo-3:
Tablo-4:
Tablo-5:
Tablo-6:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2016 Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı 2016Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı 2016 Aylık
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2015-2016 Haziran)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (2015-2016)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı (2015-2016)
1
2
2
3
4
4
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2015-2016 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2015-2016)
5
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Tablo-12:
Tablo-13:
Tablo-14:
Tablo-15:
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere
Göre Dağılımı - (2015-2016)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2015-2016)
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20152016)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20152016)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2016
Aylık)
6
7
7
8
9
10
10
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2015 – 2016)
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2011
– 2016 Haziran)
19
ii
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi1
2016 Yılı Haziran Ayı Gelişmeleri
2016 Yılı Haziran ayında 597 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım
girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2016 Aylık*
(Milyon $)
Ocak
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
740
405
1.013
430
659
597
386
145
569
99
333
212
Yatırım
452
151
571
383
335
272
Tasfiye
66
6
2
284
2
60
-17
-51
58
137
48
120
371
311
386
194
278
265
Sermaye
Diğer Sermaye (Net)*
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
1
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2016 Haziran
ayında 272 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo-2).
Tablo 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre
Dağılımı (2016 Aylık)
(Milyon $)
Sektörler
Şubat
Ocak
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
ElektrikliKara
OptikTaşıtı
Aletler
İmalatıve YarıMotorlu
, Römork
Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
0
1
123
41
0
47
0
4
0
31
3
0
14
2
34
36
5
212
22
452
Mart
0
0
42
1
13
6
0
2
3
17
1
1
24
45
12
13
0
0
13
151
8
5
121
60
2
11
18
8
5
17
213
46
23
3
88
58
1
0
5
571
Nisan
0
9
63
14
0
1
2
14
0
32
3
6
29
10
62
14
167
0
20
383
Mayıs
15
2
163
49
6
13
0
70
0
25
9
32
7
4
0
49
2
25
27
335
Haziran
1
0
95
6
0
58
0
0
0
31
13
15
5
1
31
85
1
15
10
272
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
272 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 180 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-3).
Tablo 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere
Göre Dağılımı -2016 Aylık
(Milyon $)
Ülkeler
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
360
10
102
9
364
31
116
21
264
70
180
59
26
0
244
46
21
13
0
0
11
0
0
81
44
12
32
37
0
452
1
3
12
15
12
50
1
0
24
0
0
19
1
1
0
18
5
151
204
0
44
67
2
16
6
0
6
0
0
195
166
74
91
29
0
571
3
1
20
23
20
28
177
0
9
0
0
81
60
18
42
21
0
383
1
12
64
55
3
59
0
0
7
0
0
64
10
3
7
54
0
335
45
0
23
17
1
35
12
0
11
0
0
69
59
19
40
10
0
272
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
2
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2016 yılı Ocak-Haziran Dönemi Gelişmeleri
2016 yılı Ocak-Haziran döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 3,8
milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. (Tablo - 4).
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2016 yılında
toplam 2,2 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4).
Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2015 -2016/Haziran)
(Milyon $)
Ocak-Haziran
2015
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
Sermaye
Yatırım
Tasfiye
Diğer Sermaye (Net)*
Gayrimenkul (Net)
7.120
4.454
3.844
1.744
-46,0
-60,8
4.781
2.164
-54,7
327
843
420
295
28,4
-65,0
1.823
1.805
-1,0
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
3
%Değişim
2016
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2016 yılı Ocak-Haziran döneminde 2,2 milyar ABD Doları olan uluslararası doğrudan
yatırım girişinin 607 milyon doları imalat sektöründen, 255 milyon doları ise mali aracı kuruluşların
faaliyetleri sektöründen kaynaklanmıştır (Tablo 5).
Tablo 5- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin
Sektörlere Göre Dağılımı (2015-2016/Haziran)
(Milyon $)
Ocak-Haziran
Sektörler
2015
Tarım, Avcılık , Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve YarıRömork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Toplam
2016
5
24
185
1.445
257
399
69
5
46
17
607
171
21
136
20
98
90
8
579
1.080
52
377
6
562
756
138
50
125
4.781
153
242
100
102
65
227
255
176
252
97
2.164
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
2016 yılı Ocak-Haziran döneminde nakit sermaye girişinin % 64’ü AB ülkeleri kaynaklıdır
(Tablo 6).
Tablo 6- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere
Göre Dağılımı (2015-2016/Haziran)
(Milyon $)
Ülkeler
Ocak-Haziran
2015
2016
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
1.702
130
14
92
646
264
1.386
200
280
16
407
223
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
93
463
861
0
80
0
5
2.133
1.168
378
786
965
0
4.781
59
201
196
0
68
0
0
509
340
127
212
169
5
2.164
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
4
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı2
2016 Yılı Haziran Ayı Gelişmeleri
2016 Yılı Haziran ayında 413 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş olup, 13
adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2015-2016 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2015
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
Yeni
424
398
495
413
471
475
373
488
383
453
446
457
5.276
İştirak
16
19
30
14
22
12
13
19
13
24
19
20
221
Şube
Toplam
448
425
528
433
499
500
393
508
399
485
474
484
5.576
8
8
3
6
6
13
7
1
3
8
9
7
79
Yeni
549
512
504
466
461
408
------2.900
2016/Haziran
İştirak
Şube
17
6
10
7
18
6
12
8
19
11
13
5
------------89
43
Toplam
572
529
528
486
491
426
------3.032
% Değişim
27,7
24,5
0,0
12,2
-1,6
-14,8
--------
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
2016 yılı Ocak-Haziran Dönemi Gelişmeleri
2016 Yılı Haziran ayı sonu itibariyle 2.943 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 89 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir
(Tablo 8).
Tablo 8- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler (2015 - 2016/Haziran)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Haziran
2015
Yeni
% Değişim
2016
2.676
2.900
8,4
İştirak
113
89
-21,2
Şube
44
43
-2,3
2.833
3.032
7,0
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
Uluslararası sermayeli şirket sayıları tasfiye, %100 yerli sermayeli şirket statüsüne geçiş gibi nedenlerle
değişmektedir. Bu rakamlar belli dönemlerde revize edilmektedir.
2
5
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2016 yılı Ocak-Haziran döneminde; 3.032 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan
ve perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ile ulaştırma,
haberleşme ve depolama hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9).
2016 yılı Ocak-Haziran döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 95 adet
uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştiraki gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin
36 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe ve 11 adedi gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri
sektöründe faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2015-2016/Haziran)
( Şirket Sayısı)
2015
Sektörler
<50.000$
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
33
14
308
İmalat Sanayii
11
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
41
Tekstil Ürünleri İmalatı
21
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
15
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
16
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
204
Diğer İmalat
132
Elektrik, Gaz ve Su
329
İnşaat
1.773
Toptan ve Perakende Ticaret,
86
Oteller ve Lokantalar
469
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
8
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
783
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
262
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
4.197
Toplam
Madencilik ve Taşocakçılığı
2016/Haziran
50.000$ - 200.000$ - >500.000
200.000$ 500.000$
$
11
8
95
2
19
7
7
3
57
11
119
485
20
89
2
122
32
994
3
3
24
0
1
3
2
1
17
12
27
70
4
18
0
24
7
192
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
6
0
1
28
1
2
4
3
0
18
21
14
75
1
11
7
28
7
193
Toplam
47
26
455
14
63
35
27
20
296
176
489
2.403
111
587
17
957
308
5.576
<50.000$
30
5
166
4
36
11
7
10
98
52
203
969
72
239
4
407
121
2.268
50.000$ - 200.000$ - >500.000
200.000$ 500.000$
$
12
2
59
0
12
4
3
3
37
9
64
268
8
47
5
74
21
569
3
3
9
0
1
0
0
0
8
3
16
38
2
6
0
17
3
100
1
1
10
0
1
1
1
1
6
6
10
36
1
10
4
11
5
95
Toplam
46
11
244
4
50
16
11
14
149
70
293
1.311
83
302
13
509
150
3.032
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2016 yılı Ocak-Haziran döneminde kurulan 3.032 adet uluslararası sermayeli şirketin 1.761
adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 608 adedi AB ülkeleri, 203 adedi ise diğer Asya ülkeleri ortaklı
şirketlerdir (Tablo-10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı (2015 - 2016/Haziran)
( Şirket Sayısı)
2015
Ülkeler
<50.000$
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
961
353
97
108
67
336
291
266
46
126
105
21
17
2.198
275
17
4.197
50.000$ 200.000$
146
51
23
22
9
41
47
60
2
13
11
2
2
652
68
4
994
2016
200.000$>500.000$
500.000$
53
14
7
7
6
19
12
13
0
4
3
1
2
93
15
0
192
90
13
24
13
8
32
14
3
0
7
6
1
2
50
18
9
193
Toplam
<50.000$
1.250
431
151
150
90
428
364
342
48
150
125
25
23
2.993
376
30
5.576
483
183
47
47
29
177
129
108
29
65
48
17
8
1.262
167
17
2.268
50.000$ 200.000$
200.000$>500.000$
500.000$
63
27
8
6
4
18
18
28
4
9
7
2
3
415
24
5
569
20
5
2
3
1
9
7
10
0
3
2
1
0
54
6
0
100
42
12
11
4
5
10
5
1
0
3
3
0
3
30
6
5
95
Toplam
608
227
68
60
39
214
159
147
33
80
60
20
14
1.761
203
27
3.032
Geçici Veriler , Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2016 Yılı Haziran ayı sonu itibariyle 44.065 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 6.578 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir.
Toplamda 50.643 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11).
Tablo 11- Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
( Şirket Sayısı)
Yıl
1954-2010 ( Birikimli )
Yeni
İştirak
Şube
Toplam
19.673
4660
641
24.974
2011
3.604
627
95
4.326
2012
3.604
574
86
4.264
2013
3.484
205
89
3.778
2014
4.417
202
74
4.693
2015
5.276
221
79
5.576
2016/Haziran
2.900
89
43
3.032
Genel Toplam
42.958
6.578
1.107
50.643
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
7
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
50.643 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ve imalat sanayi sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal
madde ve ürünleri imalatı birinci sırada yer alırken, bunu tekstil ürünleri imalatı ve gıda ürünleri,
içecek ve tütün imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı (2015 - 2016/Haziran)
( Şirket Sayısı)
Ocak- Haziran
Sektörler
2015
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
23
12
246
9
34
18
11
6
168
88
252
1.202
67
308
10
463
162
2.833
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
8
2016
46
11
244
4
50
16
11
14
149
70
293
1.311
83
302
13
509
150
3.032
19542016/Haziran
Toplam
723
726
6.434
568
655
694
525
312
3.680
1.346
4.514
18.548
2.249
4.896
414
8.209
2.584
50.643
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
50.643 adet uluslararası sermayeli şirketin ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 21.224 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 6.711 adet şirket ile birinci sırayı
alırken, onu İngiltere (2.964 adet) ve Hollanda (2.659 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
(2015-2016/Haziran)
( Şirket Sayısı)
19542016/Haziran
Ocak- Haziran
Ülkeler
2015
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
2016
681
224
81
80
60
236
182
210
92
77
15
11
1.465
179
41
7
131
13
2.833
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
9
Toplam
608
227
68
60
39
214
159
180
80
60
20
14
1.761
203
45
5
153
27
3.032
21.224
6.711
2.659
2.964
1.354
7.536
4.899
1.838
2.031
1.688
343
259
16.258
3.638
802
286
2.550
496
50.643
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
50.643 adet uluslararası sermayeli şirketin illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul ilinin
30.696 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (4.856 adet), Ankara
(2.809 adet) ve İzmir (2.345 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
Tablo 14- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin
Sayılarının İllere Göre Dağılımı (İlk 10 İl)
Şirket Sayısı
(1954-2016/Haziran)
İl
İSTANBUL
30.696
ANTALYA
4.856
ANKARA
2.809
İZMİR
2.345
MUĞLA
1.598
MERSİN
1.572
GAZİANTEP
1.055
BURSA
667
AYDIN
633
HATAY
621
Diğer
3.791
Toplam
50.643
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 30.696 adet uluslararası sermayeli şirketin başta toptan ve
perakende ticaret (11.847 adet) olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri (5.194 adet) ve
imalat sanayi (3.903 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı
(1954-2016/Haziran)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Hizmet Faaliyetleri
Toplam
İstanbul
Antalya
216
314
3.903
281
454
468
319
131
2.250
801
2.244
11.847
916
3.138
357
5.194
131
32
288
58
29
38
43
20
249
70
756
989
644
628
10
1.065
1.766
30.696
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
10
İzmir
Muğla
30
131
331
26
11
25
36
11
222
223
309
851
89
145
16
466
85
63
437
39
7
29
12
2
199
89
171
849
82
173
11
276
27
7
64
6
4
1
2
0
51
6
224
178
287
237
7
513
243
218
109
48
4.856
2.809
2.345
1.598
Ankara
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri3
2016 Haziran ayında Ekonomi Bakanlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 27
adet proje kapsamında yaklaşık 540 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür.
Böylece 2016 yılında belgelendirilen yatırım projesi sayısı 108 adede, belge kapsamındaki
yatırımların tutarı ise 2.334,1 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16).
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri 2016 Aylık
Şubat
Ocak
Belge Adedi
Mart
Mayıs
Nisan
Haziran
13
14
18
23
13
27
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
20,7
349,2
58,8
130,1
1.235,3
540,0
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
62,3
1.028,8
170,0
369,5
3.630,6
1.579,4
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
108 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 80 adedi imalat, 15 adedi hizmetler, 12 adedi elektrik,
gaz ve su ve 1 adedi tarım, avcılık ve ormancılık sektörlerinde düzenlenmiştir.
3
Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri
11
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)*
(Milyon $)
2012
2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi (Net Yükümlülük Oluşumu)
2013
2014
2015
Ocak- Haziran
2015
2016
16.182
13.284
12.384
12.523
16.901
7.120
3.844
Sermaye
14.145
10.126
9.310
8.315
11.575
4.454
1.744
Yatırım
16.136
10.759
9.878
8.576
11.939
4.781
2.164
Tasfiye
1.991
633
568
261
364
327
420
24
522
25
-113
1.170
843
295
2.013
2.636
3.049
4.321
4.156
1.823
1.805
Diğer Sermaye (Net)**
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri, T.C. Merkez Bankası tarafından “Net Yükümlülük Oluşumu” adı altında ifade edilmektedir.
** Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
13
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Sektörler
Ocak- Haziran
2011
2012
2013
2014
2015
2015
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
32
43
47
61
146
188
717
365
3.599
4.519
2.209
2.731
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
650
2.201
400
Tekstil Ürünleri İmalatı
149
376
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
348
579
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
31
2016
5
24
185
17
4.148
1.445
607
449
973
257
171
60
137
433
399
21
272
491
341
69
136
202
76
32
5
4
34
5
20
464
143
607
918
142
46
98
93
121
97
78
138
90
8
1.819
1.067
768
654
2.087
579
153
4.295
773
1.831
1.134
1.263
1.080
242
İnşaat
301
1.427
178
232
83
52
100
Toptan ve Perakende Ticaret,
707
221
377
1.136
569
377
102
Oteller ve Lokantalar
122
16
59
24
23
6
65
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
221
130
364
594
1.524
562
227
5.883
2.084
3.415
1.470
3.588
756
255
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
300
173
128
227
169
138
176
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
232
546
106
202
59
50
252
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
298
639
447
400
280
125
97
16.136
10.759
9.878
8.576
11.939
4.781
2.164
ElektrikliKara
OptikTaşıtı
Aletler
İmalatıve Yarı-Römork
Motorlu
, Römork
İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
14
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Sermaye Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ülke
AB Ülkeleri
Almanya
Avusturya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak- Haziran
2011
11.494
664
2.419
1.000
1.424
906
111
4.970
1.093
0
1.401
21
62
2.056
1.559
196
1.359
497
9
16.136
2012
7.303
491
1.519
86
1.381
2.044
154
1.628
622
0
439
32
20
2.337
1.593
940
653
744
6
10.759
2013
2014
5.284
1.968
657
217
918
300
148
1.076
1.128
221
326
16
1
2.899
2.286
880
1.406
613
3
9.878
5.275
601
31
281
2.016
1.051
488
807
1.041
42
334
0
0
1.884
1.336
364
954
548
0
8.576
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
15
2015
6.902
387
45
167
1.188
596
180
4.339
956
0
1.568
0
5
2.508
1.316
457
851
1.192
0
11.939
2015
2016
1.702
130
14
92
646
264
93
463
861
0
80
0
5
2.133
1.168
378
786
965
0
4.781
1.386
200
280
16
407
223
59
201
196
0
68
0
0
509
340
127
212
169
5
2.164
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2015 - 2016/Haziran)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul
Kiralama
veve
İş Kişisel
Faaliyetleri
Diğer Toplumsal,
Sosyal
Hizmet
Faaliyetleri
Toplam
2015
2016/Haziran
Yeni
İştirak
Şube
44
23
436
14
61
33
27
18
283
163
476
2.258
110
560
14
904
288
2
3
13
0
2
1
0
2
8
9
9
118
0
20
3
31
13
5.276
221
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
16
Toplam
Yeni
İştirak
Şube
1
0
6
0
0
1
0
0
5
4
4
27
1
7
0
22
7
47
26
455
14
63
35
27
20
296
176
489
2.403
111
587
17
957
308
44
11
240
4
50
16
11
14
145
65
286
1.247
83
288
11
487
138
1
0
2
0
0
0
0
0
2
5
3
47
0
11
2
11
7
1
0
2
0
0
0
0
0
2
0
4
17
0
3
0
11
5
46
11
244
4
50
16
11
14
149
70
293
1.311
83
302
13
509
150
79
5.576
2.900
89
43
3.032
Toplam
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Sektörler
1954-2010
Ocak- Haziran
2011
2012
2013
2014
2015
( Birikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2015
2016
19542016/Haziran
Toplam
397
526
4.259
456
435
465
358
232
2.313
531
2.302
7.616
1.680
2.192
287
3.907
1.277
69
101
458
45
32
56
38
15
272
136
432
1.524
98
480
32
787
209
55
20
323
20
19
36
28
11
209
150
336
1.889
94
440
28
692
237
39
24
319
16
17
37
28
10
211
143
306
1.636
82
391
25
641
172
70
18
376
13
39
49
35
10
230
140
356
2.169
101
504
12
716
231
47
26
455
14
63
35
27
20
296
176
489
2.403
111
587
17
957
308
23
12
246
9
34
18
11
6
168
88
252
1.202
67
308
10
463
162
46
11
244
4
50
16
11
14
149
70
293
1.311
83
302
13
509
150
723
726
6.434
568
655
694
525
312
3.680
1.346
4.514
18.548
2.249
4.896
414
8.209
2.584
24.974
4.326
4.264
3.778
4.693
5.576
2.833
3.032
50.643
Geçici Veriler, Kaynak: Ekonomi Bakanlığı
17
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ülkeler
1954-2010
Ocak- Haziran
2011
2012
2013
2014
2015
2015
( Birikimli )
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
13.445
4.189
1.784
2.101
801
4.570
2.831
475
1.219
1.035
184
138
4.799
1.775
388
168
1.219
292
24.974
1.748
588
184
184
113
679
447
131
187
159
28
20
1.422
334
53
16
265
37
4.326
1.534
483
172
170
108
601
420
151
151
114
37
21
1.643
304
55
29
220
40
4.264
Geçici Veriler, Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
18
1.349
417
157
162
103
510
347
206
134
105
29
25
1.370
317
71
29
217
30
3.778
1.290
376
143
137
100
534
331
305
110
90
20
18
2.270
329
97
25
207
40
4.693
1.250
431
151
150
90
428
364
390
150
125
25
23
2.993
376
93
14
269
30
5.576
681
224
81
80
60
236
182
210
92
77
15
11
1.465
179
41
7
131
13
2.833
2016
608
227
68
60
39
214
159
180
80
60
20
14
1.761
203
45
5
153
27
3.032
19542016/Haziran
Toplam
21.224
6.711
2.659
2.964
1.354
7.536
4.899
1.838
2.031
1.688
343
259
16.258
3.638
802
286
2.550
496
50.643
Ağustos 2016
N
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2011-2016/Haziran)
2011
Belge Adedi
2012
2013
2014
2015
2016/Haziran
194
226
235
252
224
108
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
4.956,6
4.500,9
8.034,8
5.505,0
12.202,0
2.334,1
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
8.329,8
8.103,4
15.328,0
11.929,2
33.261,5
6.840,5
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Ekonomi Bakanlığı
19