International Conference

advertisement
4
P 58
Ağır Metal Gideriminde DüĢük Maliyetli Adsorbentlerin Kullanılması
Fehiman Çiner1
Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Kınıklı, 20070, Denizli
1
Endüstriyel kuruluĢlardan kaynaklanan su kirliliği, çevre kirliliği kavramında önemli bir yer
tutmaktadır. Özellikle endüstriyel atıksuların deĢarj edilmesiyle ağır metaller tarafından
suların kirlenmesi, yaĢayan tür çeĢitliliğini tehdit edici olması nedeniyle en yaygın çevre
problemlerinden birisidir [1]. Ağır metallerin toksik özellikleri nedeniyle doğaya arıtılmadan
verilmesi çok ciddi sorunlar yaratır, canlı vücuduna alınabilecek çok az miktarları bile
zehirlenmelere hatta ölümlere yol açabilir [2]. Ağır metal iyonlarının bitki, hayvan ve
insanlara toksik etkilerinin olmasından dolayı yüzeysel suların ve yer altı sularının ağır
metallerle kirlenmesi büyük risk taĢımaktadır[3]. Ağır metal bileĢikleri kolay
çözünülebilirlikleri nedeniyle canlı organizmalar tarafından adsorbe edilirler[3]. Biyolojik
olarak ayrıĢamayan besin zincirine katılan iyonlar, yüksek konsantrasyonlarda insan
vücudunda birikirler [2,3]. Ağır metallerin belli limitlerin üzerinde vücutta birikmesi sonucu
respiratuar, kardiovasküler, nörolojik gibi çeĢitli hastalıklara [4] ve anomalilere yol
açmasından dolayı diğer toksik kirleticilerden ayrılabilir [2].
Ağır metallerden kaynaklanan çevre kirliliği büyük ölçüde otomotiv, petrokimya, metal
kaplama, kağıt, deri, maden iĢleri ve boya gibi endüstrilerden [5], askeri tesis, tarımsal
prosesler ve atık uzaklaĢtırılması yoluyla oluĢmaktadır [2]. Endüstriyel atıksulardan ortaya
çıkan ağır metal kirliliğinin giderilmesi için kimyasal çöktürme, koagülasyon, solvent
ekstraksiyonu, elektroliz, membran prosesleri ile ayırma, iyon değiĢimi ve aktif karbonla
adsorpsiyon gibi çeĢitli yöntemler kullanılmaktadır [2,6]. Bu yöntemlerin tamamı pahalı
proseslerdir. Adsorpsiyon, günümüzde kullanım alanı yaygınlaĢan ağır metal giderim
yöntemlerinden birisidir. Adsorpsiyon prosesinin en önemli unsuru olan adsorbentler çok
çeĢitlilik göstermektedir. Endüstriyel atıksulardan ağır metal gideriminde, aktif karbon [7]
gibi çok bilinen ve kullanılan adsorbentler yanında, son zamanlarda gittikçe kullanımı artan,
temini kolay ve ucuz olan bentonit, kaolin gibi kil mineralleri[8], doğal zeolit [9],
chitosan[10], endüstriyel atıklar[11], uçucu kül[12] gibi alternatif adsorbentler de
kullanılmaktadır.
Bu çalıĢmada, ağır metallerden kaynaklanan su kirliliğini önlemek amacıyla düĢük maliyetli
ve doğal malzemeler olan alternatif adsorbentlerin kullanımları ve verimlilikleri literatür
değerlendirmesi olarak incelenmiĢtir.
I. Eser Analiz ÇalıĢtayı (EsAn-2010), Denizli 22-25 Nisan 2010
KimyaKongreleri.org
98
Download