KimyaKongreleri.org

P-29
Aminoasitlerin Kiral Ayrımı İçin Seçici Tanıma Bölgelerine Sahip
Moleküler Baskılama Temelli Kriyojellerin Hazırlanması
Nilay BERELİa, Gizem ERTÜRKa,b, Sevgi Aslıyüce ÇOBANa, Adil DENİZLİa
a
b
Hacettepe Üniversitesi, Fen Fakültesi, Kimya Bölümü, Ankara
Hacettepe Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Ankara
[email protected]
Özet: Moleküler baskılama, yapay reseptör eldesi için sentetik polimerlerin
hazırlanmasında kullanılan bir yöntemdir. Moleküler baskılamada, hedef molekül çevresi
ile etkileşen bir kalıp olarak davranır, çapraz bağlı monomerler hedef molekül çevresinde
düzenlenir ve kalıp benzeri bir tabaka oluşturmak üzere birlikte polimerleşir. Temel
olarak monomerler kovalent veya non-kovalent etkileşimler yoluyla kalıp molekül ile
kompleks oluşturur. Polimerizasyondan sonra kalıp molekül uzaklaştırılır, hedef
moleküle büyüklük, şekil ve fonksiyonel grupların yerleşimi olarak tamamlayıcı olan
bağlanma bölgeleri oluşturulmuş olur. Bu şekilde, esas olarak kalıp molekülü seçici
olarak tekrar bağlayabilen polimer üzerine bir “moleküler bellek” oluşturulmuş olur.
Moleküler baskılanmış polimerler (MIP’ler) sentetik polimer reseptörleri ya da sağlam
yapay antikorlar (plastibadiler) olarak bilinirler ve kolay uygulanabilirlikleri, yeniden
kullanılabilirlikleri, sağlam polimer ağı oluşturabilmeleri ve ucuz olmaları gibi
avantajlarından dolayı bilimsel ve endüstriyel çevrelerce dikkat çekmiştir. MIP’ler kalıp
moleküle özgü yüksek oranda özgül tanıma yeteneğine sahiptir ve uygulamalı ve analitik
ayırmalarda, katı faz ekstraksiyonlarında, kimyasal sensörlerde, enzim benzeri katalizör
çalışmalarında, ilaç taşıma uygulamalarında ve kütüphane görüntüleme araçları olarak bu
polimerlerden yararlanılmaktadır.
Sunulan çalışmada, aminoasitlerin kiral ayrımı için moleküler baskılama yöntemi
kullanılarak, monomerik veya polimerik başlatıcıların kısmi olarak donmuş çözeltileri ile
nano kavitelere sahip kriyojeller sentezlenmiştir. Hazırlanan polimerlerin karakterizasyon
çalışmaları yapıldıktan sonra, optimum adsorpsiyon koşulları incelenmiştir. Adsorpsiyona
pH’nın, akış hızının, başlangıç aminoasit derişiminin, sıcaklığın ve iyonik şiddetin etkisi
incelenmiştir. Sulu çözeltiden optimum adsorpsiyon koşulları belirlendikten sonra, doğal
kaynaktan adsorpsiyon çalışmaları gerçekleştirilmiştir.
Anahtar kelimeler: Moleküler baskılama, kriyojeller, aminoasit.
- 53 -
KimyaKongreleri.org