MG Konseyi B: 144 mişdik. Başlangıç kısmıyla 14 üncü maddeyi bir

M. G. Konseyi
B : 144
mişdik. Başlangıç kısmıyla 14 üncü maddeyi bir­
leştirdik, 5 inci maddeyi de bir fıkra halinde getirdik.
Burada da 31 inci maddenin birinci fıkrasına bu
hükmü gefcirsek daha iyi olacak kanısındayım.
Müsaade buyurursanız 5 inci maddeyi söze arz
edeyim.
5 linçi madde şu şekilde; «Anayasanın başlangıç
kısmında belirtilen temel ilkelere aykırı olarak Türk
Devletinin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü
bozmak, Devletin ve Cumhuriyetin varlığını tehlikeye
düşürmek, temel hak ve hürriyetlerini yok etmek,
Devletin bir kişi veya zümre tarafından yöneltilmesini'
veya sosyal bir sınıfım diğer sosyal sınıflar üzerinde
egemenliğini sağlamak veya dil, ırk, din, mezhep
ayırımı veya bölge farklılığı yaratmak veya sair herhan­
gi bir yoldan bu kavram ve görüşlere veya herhangi
'bir diktatörlük türüne dayanan bir devlet düzeni kur­
mak amacıyla kullanılamaz» dedik. Orada 5 inci
maddede bunu vurguladık. Burada da, «Sendika ve
federasyonlar 14 üncü madde» denilmiş. Bu 14 üncü
maddenin başına, «Anayasanın başlangıç kısmında
belirtilen temel hak ve hürriyetleri» demekle beraber,
14 üncü maddeyi buraya oturtmak suretiyle bu fık­
rayı düzenlemek daha uygun olur kanısındayım.
BAŞKAN — Gerçi haklısınız ama, zannediyorum
daha kısa olarak burada hepsini toparlamışlar. Bir
kere «14 üncü maddede» deniiş, bir de, «Cumhu­
riyetin niteliklerine» demiş. Cumhuriyetin nitelikleri
de 2 nci maddede. Onu okur isek, «Türkiye Cum­
huriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet
anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk mil­
liyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere
dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Dev­
letidir». «Cumhuriyetin niteliklerine ve demokratik
esaslara aykırı olamaz» demek suretiyle zannediyorum
Komisyon bunların hepsini toparlamak istemiş. Uzun
uzun yazmaktan ise, bunu bu şekilde toparlamış.
DENİZ ÖĞRETMEN ALBAY ERBERK İNAM
(Sosyal Güvenlik, tş ve İşçi İlişkileri Komisyonu Baş­
kanı) Aynı amaç ile hareket edilmiştir. Sayın Cum­
hurbaşkanım.
ADALET BAKANI RIFAT BAYAZIT — O mad­
de çok güzel hazırlanmış ben onun için arz etıtim.
ORAMİRAL NEJAT TÜMER — Komisyona iade
ettiğimiz madde 5'in niteliklerinin içerisinde de bunlar
bir daha tekrarlandığı için, burada bir daha yazar
isek tekrarlanacak diye biz bunu özet olarak bu şekilde
yaptık. Bu nedenle bu şekilde kalması daha uygun
olacaktır.
2 , 5 . 1983
O: 2
BAŞKAN — Çünkü daha evvel de geçti bunlar,
çok 'tekrar oluyor.
Buyurun efendim.
SOSYAL GÜVENLIK BAKANI SADIK SIDE —
Sayın Cumhurbaşkanım, belki gözden kaçmış bu­
nakta yine olacak ama, bir hususu arz edeceğim, mü­
zakerelerde bulunduğum için. Acaba mahallî seçim­
lerde idare meclisi üyelikleri, belediye meclisi üyelik­
leri, ihtiyar kurullarında görev almanın sakıncası çok
olur mu efendim? Bizim camiamızda böyle bir arzu
var, kente hizmet etmek yönünde.
BAŞKAN — Ona daha ziyade partiler katılıyor.
Gerçi partisiz olanlar da katılıyor ama, şimdi karı-'
şır. Eğer işçi sendikasına üye ise, bu tarafta o da
siyasî bir iştir, aşağı yukarı belediyelerde, şurada, bu­
rada; o zaman işçilik fonksiyonu ne olacak? Hiç ala-,
kası yok.
SOSYAL GÜVENLİK BAKANI SADIK ŞIDE —
Ben teklifimi geri alıyorum.
BAŞKAN — Peki teşekkür ederim.
'Başka söz isteyen var mı? Yok.
37 nci maddeyi oyluyorum : Kabul edenler... Et­
meyenler... Kabul edilmiştir.
38 inci maddeyi okutuyorum :
işçi ve işveren ilişkilerindeki yasaklar
MADDE 38. — İşçiler ve işçi sendika ve konfe­
derasyonları bu Kanun veya diğer kanunlara göre ku­
rulu işveren kuruluşlarına; işverenler ve işveren ku­
ruluşları da işçi sendika ve 'konfederasyonlarına üye
olamazlar; gerek doğrudan doğruya, gerek temsilcileri
veya mensupları veya araya koyacakları diğer kimse­
ler vasıtasıyla biri diğerinin kurulmasına, idare ve fa­
aliyetine müdahalede bulunamazlar.
Bir işçi sendika veya konfederasyonunu bir işve­
renin veya bu Kanun veya diğer kanunlar gereğince
kurulu bir işveren kuruluşunun kontrolüne tabi tut­
mak veya bunların nüfuzu altında işçi sendika veya
konfederasyonu kurulmasını tahrik etmek yasaktır.
Bu Kanuna göre işçi veya işveren olmak Esnaf ve
Küçük Sanatkârlar Kanununa göre kurulan kuruluş­
lara aynı zamanda üye olmayı önlemez,
BAŞKAN — 38 inci madde üzerinde söz almak
isteyen?..
ADALET BAKANI RIFAT BAYAZIT — İkin­
ci fıkranın son cümlesini «kurulmasını teşvik ve tah­
rik etmek yasaktır» şeklinde düzeltsek daha iyi ol­
maz mı?
BAŞKAN — Doğrudur.
— 59 —