avrupa ġnsan hakları mahkemesġ

AVRUPA ĠNSAN HAKLARI MAHKEMESĠ
ĠKĠNCĠ BÖLÜM
KABUL EDĠLEBĠLĠRLĠK HAKKINDA KARAR
BaĢvuru no. 4692/09
Nurgül UÇAR ve Diğerleri / Türkiye
Başkan,
Guido Raimondi,
Yargıçlar,
IĢıl KarakaĢ,
András Sajó,
Helen Keller,
Paul Lemmens,
Robert Spano,
Jon Fridrik Kjølbro,
ve Bölüm Yazı İşleri Müdürü Stanley Naismith’ in katılımıyla oluĢturulan
© T.C. Adalet Bakanlığı, 2014. Bu gayriresmi çeviri, Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve DıĢ ĠliĢkiler Genel
Müdürlüğü,Ġnsan Hakları Daire BaĢkanlığı tarafından yapılmıĢ olup, Mahkeme açısından bağlayıcılığı bulunmamaktadır. Bu
çeviri, davanın adının tam olarak belirtilmiĢ olması ve yukarıdaki telif hakkı bilgisiyle beraber olması koĢulu ile Adalet
Bakanlığı,Uluslararası Hukuk ve DıĢ ĠliĢkiler Genel Müdürlüğü,Ġnsan Hakları Daire BaĢkanlığına atıfta bulunmak suretiyle
ticari olmayan amaçlarla alıntılanabilir.
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
2
ve 24 Haziran 2014 tarihinde Komite halinde toplanan Avrupa Ġnsan
Hakları Mahkemesi (Ġkinci Bölüm),
Yukarıda belirtilen 19 Ocak 2009 tarihli baĢvuruyu dikkate alarak,
Yapılan müzakereler sonucunda aĢağıdaki kararı vermiĢtir:
OLAYLAR
1. Ġsimleri ve ikamet yerleri ekte belirtilen baĢvuranlar, Türk
vatandaĢıdırlar. BaĢvuranlar, Mahkeme önünde, Ġzmir’de görev yapmakta
olan avukat Deniz Karakurt tarafından temsil edilmiĢlerdir.
A. Davanın Koşulları
2. BaĢvuranların ibraz ettiği Ģekliyle, davaya konu olaylar aĢağıdaki gibi
özetlenebilir.
3. BaĢvuranlar, Mahkeme’ye baĢvurdukları sırada 190 belediyenin
baĢkanlıklarını yapmaktaydılar.
4. Türkiye Büyük Millet Meclisi, 22 Mart 2008 tarihinde Resmi
Gazete’de yayınlanan ve aynı tarihte yürürlüğe giren 5747 sayılı BüyükĢehir
Belediyesi Sınırları Ġçerisinde Ġlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda
DeğiĢiklik Yapılması Hakkında Kanun’u kabul etmiĢtir. 5747 sayılı Kanun,
inter alia, içlerinde baĢvuranların baĢkanlık ettiği birçok belediyenin tüzel
kiĢiliğini sona erdirmiĢ ve ilgili idari birimlerin köy veya mahalleye
dönüĢmelerini ve diğer belediyelerle birleĢtirilmelerini veya belirli sayıda
belediyenin birleĢerek yeni belediyeler oluĢturmasını öngörmüĢtür. Ayrıca,
5747 sayılı Kanun, söz konusu belediyelerin tüzel kiĢiliklerinin, yetkilerinin
ve haklarının bir sonraki genel seçimlere kadar geçerli olmaya devam
edeceğini öngörmüĢtür.
5. Ana muhalefet partisi CHP’li üç milletvekili, 9 Nisan 2008 tarihinde,
H.S. Okay, K. Anadol ve parti lideri K. Kılıçdaroğlu, Anayasa
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
Mahkemesi’ne
baĢvuruda
bulunmuĢlardır.
3
Milletvekilleri,
Anayasa
Mahkemesi’nden, 5747 sayılı Kanun’un, baĢvuranların belediyelerine
uygulanabilir olanlar dâhil olmak üzere, belirli maddelerini iptal etmesini
talep etmiĢlerdir. Milletvekilleri, inter alia, söz konusu belediyelerin
kaldırılmasında kamu yararı olmadığını ve 5747 sayılı Kanun’un, iktidar
partisi AKP’nin söz konusu bölgelerde yerel seçimleri kazanması için kabul
edildiğini iddia etmiĢlerdir. Ek olarak, 5393 sayılı Belediye Kanunu’na
uygun olarak söz konusu belediyelerde referandum yapılması gerektiğini ve
5747 sayılı Kanun’un, 2972 sayılı Mahalli Ġdareler ve Mahalle Muhtarlıkları
ve Ġhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun’a ve Anayasa’ya aykırı
olduğunu ileri sürmüĢlerdir. Bu kapsamda, milletvekilleri, Anayasa’nın 67.
maddesine göre, seçimlere iliĢkin olarak yapılan mevzuat değiĢikliklerinin
yürürlüğe girdikleri tarihten itibaren bir yıl içinde yapılan seçimlere
uygulanamayacağını ve 2009 yılında gerçekleĢtirilen yerel seçim sürecinin,
2972 sayılı Kanun hükümleri uyarınca, 1 Ocak 2009’da baĢladığını
belirtmiĢlerdir. Bu nedenle, 5747 sayılı Kanun’un 29 Mart 2009 seçimlerine
uygulanamayacağı görüĢündedirler.
6. Anayasa Mahkemesi, 31 Ekim 2008 tarihinde, davaya iliĢkin (dava
no. 2008/34, karar no. 2008/153) kararını vermiĢ ve baĢvuranların baĢkanlık
yaptıkları belediyelere iliĢkin davayı reddetmiĢtir. Ġlk olarak mahkeme,
milletvekillerinin, 5747 sayılı Kanun’un yürürlük maddesinin
iptal
edilmesini talep etmediklerini ve bu nedenle 5747 sayılı Kanun’un
Anayasa’nın
67.
maddesine
uygunluğuna
iliĢkin
iddialarının
incelenemeyeceğini belirtmiĢtir.
7. 5393 sayılı Kanun’a uygun olarak bir referandum yapılması gerektiği
ve 5747 sayılı Kanun’un, 2972 sayılı Kanun’a aykırı olduğu iddialarına
iliĢkin olarak, Anayasa Mahkemesi, bir kanun hükmünün , baĢka bir kanun
hükmüne
göre
değil
yalnızca
ilgili
anayasal
kuralın
ıĢığında
incelenebileceğine karar vermiĢtir. Mahkeme, ayrıca, yasama organının,
kanun yapma, değiĢtirme ve ilga etme
yetkisi olduğuna ve kanunlar
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
4
arasındaki uyumun sağlanmasından sorumlu olduğuna hükmetmiĢtir.
Anayasa Mahkemesi, bu nedenle, 5747 sayılı Kanun’un, 5393 ve 2972
sayılı Kanun’a uygunluğunu inceleyemeyeceği sonucuna varmıĢtır.
8. Son olarak, 5747 sayılı Kanun hükümlerinin kamu yararı amacı
taĢımadığı ve söz konusu kanunun siyasi nedenlerden dolayı çıkarıldığı
iddialarına iliĢkin olarak, Anayasa Mahkemesi ilk olarak, belirli kanunların
kamu yararı amacı taĢıyıp taĢımadıklarını inceleme yetkisi olduğunu
belirtmiĢtir. Mahkeme, ayrıca, hukuki bir kuralın ülkenin ihtiyaçlarına
uygun olup olmadığı sorusunun, mahiyeti bakımından siyasi olduğunu ve
yasama organına bu kapsamda takdir yetkisi tanındığını belirtmiĢtir.
Mahkeme, sadece yasama organının siyasi seçimine dayanarak kamu
yararının var olup olmadığını değerlendiremeyeceği görüĢündedir. Ayrıca,
Anayasa Mahkemesi, idari birimlerin, Anayasa’ya uygun olarak yasama
organı tarafından, coğrafi özellikler, ekonomik koĢullar ve kamu hizmetine
olan ihtiyaç dikkate alınarak kanunlarla belirleneceğini belirtmiĢtir.
Mahkeme, milletvekillerinin 5747 sayılı Kanun’un belirli hükümlerinin
iptaline iliĢkin olarak sundukları dilekçede, 5747 sayılı Kanun’un söz
konusu hükümlerinin kamu yararı amacına ne Ģekilde hizmet etmedi ve salt
iktidar partisinin siyasi hedeflerinin bir sonucu olarak ortaya çıktıklarına
dair
somut
kanıtlar
bulunmadığını,
gözlemlemektedir.
Anayasa
Mahkemesi, ayrıca, 5747 sayılı Kanun ile getirilen değiĢikliklerin amacının,
mahalli idareler tarafından sağlanan kamu hizmetlerinin etkili Ģekilde
yürütülmesi ve merkezi idare tarafından kamu kaynaklarının etkili ve
verimli Ģekilde kullanılması olduğunu gözlemlemiĢtir. Anayasa Mahkemesi,
değiĢikliklerin siyasi veya kiĢisel bir çıkar elde etmek amacıyla yapıldığını
gösteren herhangi bir kanıt bulunmadığına hükmetmiĢtir. Mahkeme, son
olarak, 5747 sayılı Kanun’a uygun olarak, söz konusu belediyelerin tüzel
kiĢiliklerinin, yetkilerinin ve haklarının ilk yerel seçimlere kadar devam
ettiğini, yasama organının, ilgili bölgelerde son beĢ yıllık seçim dönemine
iliĢkin olarak seçmenin iradesine saygı duyduğunu belirtmiĢtir.
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
5
9. Yerel seçimler 29 Mart 2009 tarihinde gerçekleĢtirilmiĢtir ve sonuç
olarak, baĢvuranların baĢkanlıklarını yaptıkları belediyelerin tüzel kiĢilikleri
aynı gün sona ermiĢtir.
B. İlgili iç hukuk
10. Anayasa’nın 7. maddesi aĢağıdaki gibidir:
“Yasama yetkisi
Madde 7- Yasama yetkisi Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisinindir.
Bu yetki devredilemez.”
11. Anayasa’nın 123. maddesi aĢağıdaki gibidir:
“A. İdarenin esasları
1. İdarenin bütünlüğü ve kamu tüzel kişiliği
Madde 123 - Ġdare, kuruluĢ ve görevleriyle bir bütündür ve kanunla düzenlenir.
Ġdarenin kuruluĢ ve görevleri, merkezden yönetim ve yerinden yönetim esaslarına
dayanır.
Kamu tüzel kiĢiliği, ancak kanunla veya kanunun açıkça verdiği yetkiye dayanılarak
kurulur.”
12. Anayasa’nın 127. maddesi aĢağıdaki gibidir:
“C. İdarenin kuruluşu
2. Mahalli idare
Madde 127 - Mahallî idareler; il, belediye veya köy halkının mahallî müĢterek
ihtiyaçlarını karĢılamak üzere kuruluĢ esasları kanunla belirtilen ve karar organları,
gene kanunda gösterilen, seçmenler tarafından seçilerek oluĢturulan kamu
tüzelkiĢileridir.
Mahallî idarelerin kuruluĢ ve görevleri ile yetkileri, yerinden yönetim ilkesine
uygun olarak kanunla düzenlenir.
...
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
6
Mahallî idarelerin seçilmiĢ organlarının, organlık sıfatını kazanmalarına iliĢkin
itirazların çözümü ve kaybetmeleri, konusundaki denetim yargı yolu ile olur. Ancak,
görevleri ile ilgili bir suç sebebi ile hakkında soruĢturma veya kovuĢturma açılan
mahallî idare organları veya bu organların üyelerini, ĠçiĢleri Bakanı, geçici bir tedbir
olarak, kesin hükme kadar uzaklaĢtırabilir.
Merkezî idare, mahallî idareler üzerinde, mahallî hizmetlerin idarenin bütünlüğü
ilkesine uygun Ģekilde yürütülmesi, kamu görevlerinde birliğin sağlanması, toplum
yararının korunması ve mahallî ihtiyaçların gereği gibi karĢılanması amacıyla,
kanunda belirtilen esas ve usuller dairesinde idarî vesayet yetkisine sahiptir.”
13. 5393 sayılı Kanun’un 3. ve 59. maddelerinin ilgili kısımları
aĢağıdaki gibidir:
“Tanımlar
Madde 3 – Bu Kanunun uygulamasında;
a. Belediye: Belde sakinlerinin mahallî müĢterek nitelikteki ihtiyaçlarını karĢılamak
üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluĢturulan, idarî ve malî
özerkliğe sahip kamu tüzel kiĢisini,
... ifade eder.”
“Belediyenin gelirleri
Madde 59 – Belediyenin gelirleri Ģunlardır:
a. Kanunlarla gösterilen belediye vergi, resim, harç ve katılma payları.
b. Genel bütçe vergi gelirlerinden ayrılan pay.
c. Genel ve özel bütçeli idarelerden yapılacak ödemeler.
...
f. Faiz ve ceza gelirleri.
...”
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
7
ġĠKÂYETLER
14. BaĢvuranlar, aĢağıda belirtilen Ģikâyetleri, hem baĢkanlıklarını
yaptıkları belediyeler hem de seçmen olarak Ģahsen kendi adlarına dile
getirmiĢlerdir.
15. BaĢvuranlar,
SözleĢme’nin
6.
maddesi
uyarınca,
Anayasa
Mahkemesi önündeki yargılama iĢlemlerinin adil olmadığı konusunda
Ģikâyetçi olmuĢlardır.
16. Ayrıca, baĢvuranlar, 5747 sayılı Kanun uyarınca belediyelerinin
tüzel kiĢiliklerinin kaldırılmasının ve Anayasa Mahkemesi kararının,
SözleĢme’nin 10, 11 ve 14. maddeleri uyarınca haklarını ihlal ettiğini ileri
sürmüĢlerdir.
17. BaĢvuranlar, son olarak, SözleĢme’ye ek 1 No’lu Protokol’ün 3.
maddesi uyarınca, 5747 sayılı Kanun’un siyasi nedenlerle yürürlüğe
konduğu ve amacının kamu yararına hizmet etmek olmadığı ve Anayasa
Mahkemesi kararının belediye baĢkanları olarak seçilme ve sıradan bir
vatandaĢ olarak özgürce temsilcilerini seçme haklarını ihlal ettiği
konularında Ģikâyetçi olmuĢlardır.
HUKUKĠ DEĞERLENDĠRME
A. Başvuranların başkanlıklarını yaptığı belediyeler adına yapılan
başvuru hakkında
18. BaĢvuranlar, temsil ettikleri belediyeler adına, belediyelerinin tüzel
kiĢiliklerinin
kaldırılmasının
ve
Anayasa
Mahkemesi
kararının,
SözleĢme’ye ek 1 No’lu Protokol’ün 3. maddesi ile birlikte SözleĢme’nin 6,
10, 11 ve 14. maddeleri uyarınca haklarını ihlal ettiğini ileri sürmüĢlerdir.
19. Mahkeme, SözleĢme kurumlarının yerleĢik içtihatları uyarınca,
mahalli idare otoritelerinin, Anayasa ve maddi hukuk tarafından öngörülen
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
8
resmi görevlerini yerine getiren kamu hukuku organları olduklarını
hatırlatmaktadır. Bu nedenle, söz konusu otoritelerin resmi kuruluĢlar
olduğu oldukça açıktır (Bkz., Ayuntamiento de Mula / İspanya (k.k.), no.
55346/00, AĠHM 2001-I). Mahkeme, ayrıca, Türk hukukundaki anayasal ve
yasamayla ilgili tanımlara göre, belediyelerin, amacı yerel halkın toplu
ihtiyaçlarını karĢılamak olan ve karar organları doğrudan oylama yoluyla
seçilen kamu hukuku tüzel kiĢiliği olduklarını gözlemlemektedir. Bütçeleri
temel olarak Devletin bütçesinden ayrılan ödeneklerden ve vergi ve para
cezaları gibi diğer kamu gelirlerinden oluĢmaktadır. Mahkeme, bu nedenle,
mahalli otoritelerin bu kapsamda SözleĢme’nin 34. maddesi uyarınca bir
baĢvuruda bulunma haklarının bulunmadığına iliĢkin yerleĢik içtihadında
belirtilenden farklı hareket etmek için bir neden olduğunu düĢünmemektedir
(Bkz., Döşemealtı Belediyesi / Türkiye (k.k.), no. 50108/06, 23 Mart 2010,
ve yukarıda anılan, Ayuntamiento de Mula).
20. Mahkeme, baĢvurunun bu kısmının, SözleĢme’nin 35 § 3 (a)
maddesinin anlamı çerçevesinde SözleĢme hükümlerine kiĢi bakımından
aykırı olduğuna ve bu nedenle 35 § 4 maddeye uygun olarak reddedilmesi
gerektiğine karar vermektedir.
B. Başvuranların kişisel yetkilerine ilişkin olarak yaptıkları başvuru
hakkında
21. BaĢvuranlar,
SözleĢme’nin
6.
maddesi
uyarınca,
Anayasa
Mahkemesi’nin milletvekilleri tarafından açılan davada adil bir karar
veremediği konusunda Ģikâyetçi olmuĢlardır.
22. Mahkeme, kiĢinin taraf olmadığı bir davada haklarının ihlal edildiği
konusunda Ģikayetçi olamayacağını hatırlatır (Bkz., mutatis mutandis,
Nosov / Rusya (k.k.), no. 30877/02, 20 Ekim 2005). Her halükarda, Anayasa
Mahkemesi kararının baĢvuranların aday olma veya yerel seçimlerde
temsilcilerini seçme haklarıyla ilgili olduğu ve bu kararın baĢvuranların
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
9
durumunu doğrudan etkilediği göz önüne alınacak olsa bile, söz konusu
yargılama iĢlemleri, SözleĢme’nin 6. maddesinin anlamı çerçevesinde
baĢvuranların medeni haklarıyla değil, yalnızca siyasi haklarıyla ilgili
olabilir (Bkz., Cherepkov / Rusya (k.k.), no. 51501/99, AĠHM 2000-I, ve
Mółka / Polonya (k.k.), no. 56550/00, AĠHM 2006-IV). Buna göre, 6.
maddeyi uygulamaya yer yoktur.
23. Mahkeme, baĢvurunun bu kısmının, 35 § 3 (a) maddesinin anlamı
çerçevesinde, SözleĢme hükümlerine konu bakımından aykırı olduğuna ve
35 § 4 maddeye uygun olarak reddedilmesi gerektiğine hükmetmiĢtir.
24. BaĢvuranlar, SözleĢme’nin 10, 11 ve 14. maddeleri uyarınca, 5747
sayılı Kanun’un kabulü ve 31 Ekim 2008 tarihli Anayasa Mahkemesi kararı
nedeniyle, ifade özgürlüğü, örgütlenme özgürlüğü ve ayrımcılık yasağı
haklarının ihlal edildiği konusunda Ģikâyetçi olmuĢlardır.
25. Mahkeme,
SözleĢme’nin
34.
maddesinin,
kiĢilerin
sadece
SözleĢme’ye aykırı olduğunu düĢündükleri için kanunlara karĢı in abstracto
Ģikâyette bulunmalarını yasakladığını hatırlatmaktadır. Ġlke olarak, bireysel
baĢvuruda bulunanların, kanunların salt varlıklarının SözleĢme uyarınca
hakları ihlal ettiğini iddia etmeleri için yeterli değildir; kanunun aleyhlerine
uygulanması da gereklidir. Bununla birlikte, 34. madde, bireylere, bireysel
uygulama olmadan, doğrudan etkilenme riski taĢıdıkları durumlarda
kanunun varlığının
haklarını ihlal ettiğini ileri sürme hakkı tanımaktadır
(Bkz., Colon / Hollanda (k.k.), no. 49458/06, 15 Mayıs 2012, ve bu kararda
anılan davalar).
26. Mevcut davada, baĢvuranlar, 5747 sayılı Kanun’un yürürlüğe
konmasının ve 10 Ekim 2008 tarihli Anayasa Mahkemesi’nin, SözleĢme’nin
10, 11 ve 14. maddeleri tarafından güvence altına alınan hakları üzerinde ne
Ģekilde kötü bir etkisi olduğunu gösterememiĢlerdir. Özellikle, baĢvuranlar,
siyasi faaliyetlerine devam etmelerinden veya fikirlerini ifade etmelerinden
alıkonulduklarını veya siyasi faaliyetlerine iliĢkin olarak ayrımcılığa maruz
bırakıldıklarını iddia etmemiĢlerdir. Mahkeme, bu nedenle, baĢvuranların
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
10
SözleĢme’nin 10, 11 ve 14. maddelerinin ihlal edildiği gerekçesiyle mağdur
olduklarını iddia edemeyeceklerini değerlendirmektedir.
27. Mahkeme, baĢvurunun bu kısmının, 35 § 3 (a) maddesinin anlamı
çerçevesinde SözleĢme hükümlerine kiĢi bakımından aykırı olduğuna ve
35 § 4 maddesine uygun olarak reddedilmesi gerektiğine hükmetmektedir.
28. BaĢvuranlar, son olarak, 5747 sayılı Kanun’un siyasi nedenlerle
yürürlüğe konduğunu ve amacının kamu yararına hizmet etmek olmadığını
ve Anayasa Mahkemesi kararının belediye baĢkanı olarak seçilme ve
sıradan vatandaĢlar olarak temsilcilerini seçme haklarını ihlal ettiğini ileri
sürmüĢlerdir. BaĢvuranlar, bu kapsamda SözleĢme’ye ek 1 No’lu
Protokol’ün 3. maddesine dayanmıĢlardır.
29. Mahkeme ilk olarak, 1 No’lu Protokol’ün 3. maddesinde “yasama
organı” teriminin ulusal meclis anlamına gelmediğini hatırlatmaktadır: söz
konusu terim, ilgili Devletin anayasal yapısının ıĢığında yorumlanmalıdır.
Mathieu-Mohin ve Clerfayt / Belçika davasında, 1980 anayasal reformu
Fransız Toplumu Konseyi ve Walloon Bölge Konseyi ile birlikte Flaman
Konseyi’ne, Temsilciler Meclisi ve Senato’ya ek olarak, Belçika yasama
organının kurucu bir parçası olması için yeterli yetkiyi ve gücü tanımıĢtır
(Bkz., Mathieu-Mohin ve Clerfayt / Belçika, 2 Mart 1987, § 53 A Serisi no.
113, ve Matthews / Birleşik Krallık [BD], no. 24833/94, § 40, AĠHM
1999-I).
30. Diğer yandan, SözleĢme organları, Belçika’daki belediye konseyleri,
BirleĢik Krallık’taki metropol kent konseyleri, Fransa’daki bölge konseyleri
ve Polonya’daki belediye konseyleri, Ģehir konseyleri ve bölge meclisleri
gibi mahalli otoritelerin, 1 No’lu Protokol’ün 3. maddesinin anlamı
çerçevesinde “yasama organının” parçasını oluĢturmadıklarını tespit
etmiĢlerdir. (Bkz., Clerfayt, Legros / Belçika, no. 10650/83, 17 Mayıs 1985
tarihli Komisyon kararı, Kararlar ve Derlemeler 42, sf. 212; Booth-Clibborn
/ Birleşik Krallık, no. 11391/85, 5 Temmuz 1985 tarihli Komisyon kararı,
Kararlar ve Derlemeler 43, sf. 236; Malarde / Fransa, (k.k.) no. 46813/99, 5
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
11
Eylül 2000; ve yukarıda anılan Mółka (k.k.)). Ayrıca, birçok ülkede mahalli
otoritelere verilen düzenleme yapma ve yönetmelik çıkartma yetkisi,
SözleĢme’ye ek 1 No’lu Protokol’ün 3. maddesinde atıfta bulunulan yasama
yetkisinden ayrı tutulmalıdır (Bkz., yukarıda anılan Mółka (k.k.) ve
Cherepkov (k.k.)).
31. Mahkeme, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın, yasama yetkisini
Türkiye
Büyük
Millet
Meclisi’ne
yani
Parlamento’ya
verdiğini
belirtmektedir (Bkz., Anayasa’nın 7. maddesi). Ayrıca, Türkiye’deki
belediyeler, mahalli hizmetlerin düzenlenmesine ve sağlanmasına iliĢkin
idari nitelikteki yetkileri haizdir (Bkz., 5393 sayılı Kanun). Bu nedenle,
belediyelerin Türkiye Anayasası’nın anlamı çerçevesinde yasama yetkileri
yoktur. Mahkeme, bu nedenle, belediyelerin Türkiye’de yasama organının
bir parçasını oluĢturmadıkları sonucuna varmıĢtır. Buna göre, 1 No’lu
Protokol’ün 3. maddesi kendi karar alma organlarını oluĢturmak için
yapılan yerel seçimler için uygulanamamaktadır ve bu nedenle, mevcut
davaya da uygulanamaz.
32. Mahkeme, baĢvurunun bu kısmının 35 § 3 (a) maddesinin anlamı
çerçevesinde SözleĢme hükümlerine konu bakımından aykırı olduğuna ve
35 § 4 maddesine uygun olarak reddedilmesi gerektiğine hükmetmektedir.
Bu nedenlerle, Mahkeme oybirliğiyle,
BaĢvuruyu kabul edilemez olarak nitelendirir.
Stanley Naismith
Bölüm Yazı ĠĢleri Müdürü
Guido Raimondi
BaĢkan
12
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
EK
1.
Nurgül UÇAR, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
2.
Ramazan ACAR, DENĠZLĠ’de yaĢamaktadır.
3.
Fadil AKA, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
4.
Halim AKAN, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
5.
Caner AKDEMĠR, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
6.
Mehmet AKGÜL, KONYA’da yaĢamaktadır.
7.
Mustafa AKGÜL, BURDUR’da yaĢamaktadır.
8.
Remzi AKKOÇ, TOKAT’da yaĢamaktadır.
9.
Mustafa AKMAN, ANTALYA’da yaĢamaktadır.
10. Mehmet Ali AKTAY, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
11. Mehmet Ali ALAR, KÜTAHYA’da yaĢamaktadır.
12. Rıza ALTAYLI, ORDU’da yaĢamaktadır.
13. Mehmet ALTUN, KONYA’da yaĢamaktadır.
14. Salih APLAK, YOZGAT’da yaĢamaktadır.
15. Ġrfan ARAS, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
16. Dursun ARTVĠN, KONYA’da yaĢamaktadır.
17. Ömer AVġAR, ÇANKIRI’da yaĢamaktadır.
18. Hayati BAHÇEVAN, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
19. Ali BAKIRCI, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
20. Ahmet BAL, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
21. ġevket BARKIR, BALIKESIR’de yaĢamaktadır.
22. Mehmet BAġALAN, AYDIN’da yaĢamaktadır.
23. Selahattin BAYDAR, GÖMÜRGEN’de yaĢamaktadır.
24. Sami BAYIKBAġI, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
25. Fuat BAYIR, KONYA’da yaĢamaktadır.
26. Halil Ġbrahim BAYIR, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
27. Hanefi BAYRAKÇI, ISPARTA’da yaĢamaktadır.
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
28. Hilmi BĠRCAN, KÜTAHYA’da yaĢamaktadır.
29. Mustafa BÖLEK, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
30. Orhan BORA, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
31. Hüseyin BOZHALĠL, ERZURUM’da yaĢamaktadır.
32. Ali BOZKURT, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
33. Mehmet ÇAKAR, AYDIN’da yaĢamaktadır.
34. Sefer ÇAKIN, TOKAT’da yaĢamaktadır.
35. Süleyman ÇAKIR, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
36. Hazim ÇALIġ, KONYA’da yaĢamaktadır.
37. Cumhur ÇATIK, AYDIN’da yaĢamaktadır.
38. Bayram ÇAVDAR, KONYA’da yaĢamaktadır.
39. Özdemir ÇAYLI, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
40. Osman ÇELĠKEL, KONYA’da yaĢamaktadır.
41. Ġbrahim ÇELĠKKAYA, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
42. Nafiz CERAN, KAYSERĠ’da yaĢamaktadır.
43. Birol CESUR, KONYA’da yaĢamaktadır.
44. Ġbrahim CEYHAN, ÇANKIRI’da yaĢamaktadır.
45. Nevzat ÇIĞIR, KONYA’da yaĢamaktadır.
46. Ġbrahim CĠNKILIÇ, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
47. Veli DAL, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
48. Ali DANACIOĞLU, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
49. Nebi DELEN, KONYA’da yaĢamaktadır.
50. Ahmet DEMĠRER, YOZGAT’da yaĢamaktadır.
51. Ahmet DEMĠRER, YOZGAT’da yaĢamaktadır.
52. Saban DEMĠRÖZÜ, ÇANKIRI’da yaĢamaktadır.
53. Ġsmail DENĠZ, SĠVAS’da yaĢamaktadır.
54. Ali DEVECĠ, SĠVAS’da yaĢamaktadır.
55. Mustafa DĠNÇAY, ANTALYA’da yaĢamaktadır.
56. Gürsel DĠRBĠSOĞLU, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
57. Mehmet DOĞAN, YOZGAT’da yaĢamaktadır.
13
14
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
58. Musa DOĞAN, KONYA’da yaĢamaktadır.
59. SatılmıĢ DOĞAN, ÇANKIRI’da yaĢamaktadır.
60. Ali DOĞDU, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
61. Ġsmail DÖNMEZ, KÜTAHYA’da yaĢamaktadır.
62. Hidayet DUDUOĞLU, ÇANKIRI’da yaĢamaktadır.
63. Tahsin DUKMAZEK, KONYA’da yaĢamaktadır.
64. Mehmet DURUKAN, KAYSERĠ’da yaĢamaktadır.
65. Sami EKER, KAYSERĠ’da yaĢamaktadır.
66. Abdurrahman ELLĠALTI, KONYA’da yaĢamaktadır.
67. Hüseyin ERDAL, SĠVAS’da yaĢamaktadır.
68. ġemsettin Necati EREN, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
69. Feyzullah ERGĠN, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
70. Mehmet ERGÜL, KONYA’da yaĢamaktadır.
71. Abdullah EROĞLU, KONYA’da yaĢamaktadır.
72. Haldun ERTOK, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
73. Mustafa ERTUĞRUL, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
74. Feti GEZEK, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
75. Mustafa GÖKÇĠL, KONYA’da yaĢamaktadır.
76. Mehmet GÖKġEN, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
77. Rasim GÖLBAġI, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
78. Halil GÜLEÇ, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
79. Mehmet Nuri GÜMÜġ, KÜTAHYA’da yaĢamaktadır.
80. Leyla GÜVEN, ADANA’da yaĢamaktadır.
81. Yasin HALAT, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
82. Mevlüt ĠBĠġ, KONYA’da yaĢamaktadır.
83. Ridvan ĠLKAYA, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
84. Uğur ĠMREN, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
85. ġerafettin IġIK, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
86. Kemal ĠSKEN, ĠSTANBUL’da yaĢamaktadır.
87. Dursun KARA, KONYA’da yaĢamaktadır.
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
88. Mehmet KARA, KONYA’da yaĢamaktadır.
89. Resül KARA, KONYA’da yaĢamaktadır.
90. Ömer KARAAĞAC, ÇANKIRI’da yaĢamaktadır.
91. Abdurrahman KARABULUT, KONYA’da yaĢamaktadır.
92. Bahri KARACA, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
93. Zeki KARAKAġ, TOKAT’da yaĢamaktadır.
94. Mustafa KARAKAYA, ÇANKIRI’da yaĢamaktadır.
95. Osman KARAN, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
96. Hasan KARAPEHLĠVAN, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
97. Bayram KARAġAHĠN, ÇANKIRI’da yaĢamaktadır.
98. Ali Hikmet KARASU, KÜTAHYA’da yaĢamaktadır.
99. Ahmet KARATAġ, ÇANKIRI’da yaĢamaktadır.
100. Osman KARATEKE, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
101. Veli KASAP, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
102. Aziz KAYA, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
103. Ġbrahim KAYA, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
104. Celal KAYIR, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
105. Abdurrahman KESĠR, KONYA’da yaĢamaktadır.
106. Mehmet KESKĠN, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
107. YaĢar KESKĠN, ORDU’da yaĢamaktadır.
108. Erdal KIRAN, TOKAT’da yaĢamaktadır.
109. EĢraf KORKMAZ, KONYA’da yaĢamaktadır.
110. Bahadir KÖSE, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
111. Ġbrahim KÖSE, KONYA’da yaĢamaktadır.
112. Namik KURT, KONYA’da yaĢamaktadır.
113. Ziya KUZ, KONYA’da yaĢamaktadır.
114. Ġbrahim MELKĠ, KONYA’da yaĢamaktadır.
115. Mustafa MUFTUOĞLU, DENĠZLĠ’de yaĢamaktadır.
116. Osman ODABAġI, KONYA’da yaĢamaktadır.
117. Ramazan ÖĞÜT, KONYA’da yaĢamaktadır.
15
16
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
118. Ali OĞUZ, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
119. Mustafa OKAY, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
120. Fahrettin ÖKSÜZ, KONYA’da yaĢamaktadır.
121. Ramazan ÖLMEZ, KONYA’da yaĢamaktadır.
122. Ahmet ORHAN, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
123. Ġbrahim ÖZDEMĠR, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
124. Necdet ÖZDEMĠR, ÇANAKKALE’de yaĢamaktadır.
125. Hüseyin ÖZER, AYDIN’da yaĢamaktadır.
126. Mehmet ÖZER, Konya’da yaĢamaktadır.
127. Hamdi ÖZSEÇER, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
128. Ali Galip ÖZSÜMBÜL, KAYSERĠ’da yaĢamaktadır.
129. Ġbrahim ÖZTAġ, AYDIN’da yaĢamaktadır.
130. Ayhan ÖZTÜRK, TOKAT’da yaĢamaktadır.
131. Mustafa PEHLĠVAN, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
132. Süleyman PEKMEZ, KONYA’da yaĢamaktadır.
133. Mehmet Ali PETEK, KONYA’da yaĢamaktadır.
134. Ahmet POYRAZ, ĠSTANBUL’da yaĢamaktadır.
135. Vahap POYRAZ, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
136. Bülent RÜZGAR, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
137. Duran SAFRANTI, KAYAPINAR’da yaĢamaktadır.
138. Nail ġAHAN, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
139. Aslan ġAHĠN, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
140. Kadir ġAHĠN, ÇANKIRI’da yaĢamaktadır.
141. Mustafa ġAHĠN, KONYA’da yaĢamaktadır.
142. Mustafa ġAHĠN, KONYA’da yaĢamaktadır.
143. Ünal ġAHĠN, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
144. Ramazan ġAMAT, KONYA’da yaĢamaktadır.
145. Ahmet SARIHAN, ÇANKIRI’da yaĢamaktadır.
146. Haci Mustafa SARIYÜCE, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
147. Bülent SAYAR, AYDIN’da yaĢamaktadır.
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
148. Hayati SAYDAM, IZMIR’de yaĢamaktadır.
149. Ali SELÇUK, KONYA’da yaĢamaktadır.
150. Ahmet ġENTÜRK, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
151. Ömer ġENTÜRK, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
152. Mehmet ġEREFLĠOĞLU, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
153. Kazim SERTDEMĠR, KONYA’da yaĢamaktadır.
154. Ahmet SOBACIOĞLU, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
155. Ġsmet SOLAK, AYDIN’da yaĢamaktadır.
156. Mehmet SOYOĞLU, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
157. Bahattin TAġ, ORDU’da yaĢamaktadır.
158. Orhan TAġPINAR, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
159. Mustafa TEPELĠ, BALIKESIR’de yaĢamaktadır.
160. Muzaffer TINAZTEPE, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
161. Musa TÖK, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
162. Hasan TOKLU, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
163. Nasuf TOSUN, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
164. Mehmet TUFAN, ANTALYA’da yaĢamaktadır.
165. Hasan Hüseyin TURAN, KONYA’da yaĢamaktadır.
166. Nihat TÜRKER, ERZURUM’da yaĢamaktadır.
167. Mehmet TÜRKMEN, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
168. Alaattin Bera TÜRKOĞLU, ANKARA’da yaĢamaktadır.
169. Münir TÜRKOĞLU, TOKAT’da yaĢamaktadır.
170. Abdurrahman TÜROĞLU, ÇANKIRI’da yaĢamaktadır.
171. Ġrfan UÇAR, ÇANKIRI’da yaĢamaktadır.
172. Salim UÇAR, KONYA’da yaĢamaktadır.
173. Ramazan Hakan ULAK, MANĠSA’da yaĢamaktadır.
174. Fariz ULUCAK, SĠVAS’da yaĢamaktadır.
175. Ridvan ÜRETEN, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
176. Osman ÜRKMEZ, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
177. Nurettin ÜSTÜN, TOKAT’da yaĢamaktadır.
17
18
UÇAR VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI
178. Yüksel YALÇIN, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
179. Veyis YARAR, TOKAT’da yaĢamaktadır.
180. Fevzi YEġĠL, ANTALYA’da yaĢamaktadır.
181. Ali YILDIZ, TOKAT’da yaĢamaktadır.
182. Hilal YILDIZ, SĠVAS’da yaĢamaktadır.
183. Tacettin YILDIZ, KONYA’da yaĢamaktadır.
184. Abdulkadir YILMAZ, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
185. Adem YILMAZ, ÇORUM’da yaĢamaktadır.
186. Hasan YILMAZ, KAYSERĠ’de yaĢamaktadır.
187. Osman YURTSEVEN, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.
188. Mehmet YÜZER, KONYA’da yaĢamaktadır.
189. Mehmet ZENGĠN, BALIKESĠR’de yaĢamaktadır.
190. Erkan ZEYLAN, ĠZMĠR’de yaĢamaktadır.