hava kalitesi yönetimi mevcut durum

T.C.
KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğü
HAVA KALİTESİ YÖNETİMİ
ve
MEVCUT DURUM
Ali Rıza BAYKAN
İl Çevre ve Orman Müdürü
Telefon : 0352 222 11 04
e-mail:
[email protected]
www.kayseri.cevreorman.gov.tr
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
2009 Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanına göre Kayseri ilinin nüfusu
1.205.872’dır.
5 Metropol ilçe olmak üzere 16 ilçesi bulunmaktadır. Nüfusun yüzde 86’i
Ģehirde, yüzde 14’ü de kırsal alanda yaĢamaktadır.
16.917 km2’lik alana sahip ve nüfus yoğunluğu 71,28 kiĢi/km2’dir.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Kayseri Kent Ormanı
Hava ;
Hayatın en önemli doğal kaynağı, etrafımızı saran gaz karıĢımı
olarak belirtilebilir.
Hava kirliliği; canlıların sağlığını olumsuz yönde etkileyen havadaki zararlı
maddelerin çeĢitli nedenlerle değiĢmesi, canlı hayatına ve ekolojik dengeye
zararlı olabilecek deriĢim sürede bulunmasıdır.
Hava durumu gibi hava kalitesi de gün gün değiĢebilmektedir. Hava kalitesi
indeksi, havanın günlük olarak rapor edilmesi için kullanılır, yaĢanılan
bölgenin ne kadar temiz veya kirli olduğunu ne tür sağlık etkisinin
olabileceği konusunda bilgiler verir.
6 kategoriden oluşur, 1 en iyi açık yeşil, 6 çok kötü kırmızı ile gösterilir.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Hava Kalitesi Ġndeksi
Sağlık Seviyesi
Renkler
HKĠ aĢağıda belirtilen
aralıkta olduğunda
Hava Kalitesi
AĢağıda belirtilen renkler ile
sembolize edilir
1
Çok iyi
Açık YeĢil
2
Ġyi
YeĢil
3
Yeterli
Koyu YeĢil
4
Orta
Sarı
5
Kötü
Turuncu
6
Çok kötü
Kırmızı
SO2
NO2
CO
O3
PM10
1 saatlik
ortalama
24 saatlik
ortalama
24 saatlik
ortalama
1 saatlik
ortalama
24 saatlik
ortalama
[µg/m³]
[µg/m³]
[mg/m³]
[µg/m³]
[µg/m³]
1 (çok iyi)
0 -50
0 - 45
0 – 2,9
0 - 35
0 - 55
2 (iyi)
51-199
46 - 89
3,0 – 8,9
36 - 89
56-109
3 (yeterli)
200-399
90 - 179
9,0 – 15,9
90 - 179
110-159
4 (orta)
400-899
180 - 299
16 – 21,9
180 - 239
160-219
5 (kötü)
900-1499
300- 699
22,0 - 49,9
240 - 359
220-799
6 (çok kötü)
>1500
> 700
> 50,0
> 360
> 800
Hava Kalitesi Ġndeksi
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
HAVA KĠRLĠLĠĞĠ VE ÖLÇÜMLER
Kayseri’de 1970’lerden sonra özellikle kış aylarında hava kirliliği ile çok sık
olarak karşılaşılmaya başlanmıştır. Bu yıllarda Valilik koordinasyonunda
çalışmalar yapılarak hava kirlenmesine dikkat çekilmiştir.
Kayseri’de hava kirliliğini tespite yönelik çalışmalar, 1983 yılında TÜBİTAK
projesi olarak başlatılmış, çalışmada kükürt dioksit(SO2) ve partikül madde(PM)
derişimleri ölçülmüş, kirleticilerin kaynaklarına göre tasnifine gidilememiştir. Bu
çalışma ve yapılan diğer araştırmaların sonucunda Kayseri’de Hava kirliliğinin
ölçülmesine başlanmıştır.
Kayseri Bölge Hıfzıssıhha Müdürlüğü tarafından yapılan SO2 ve PM ölçümleri
2000 yılı itibari ile 5 istasyonda yarı otomatik cihazlarla yapılmaya devam
etmiştir. Ayrıca 2 adet tam otomatik sabit istasyon ve mobil araçla da
istatistiklere girmeyen izleme amaçlı ölçümler yapılmıştır.
Havadaki Partiküler Kirlilik
Partikül Madde (PM)
Havada bulunan katı partiküllerin ve sıvı damlacıkların karışımı PM
olarak ifade edilir.
Partiküllerin boyutlarının geniş bir aralığa yayılımı sözkonusudur.
Akciğerlerimize kadar girebilen çok küçük partiküller 10 µm. nun
altındaki partiküllerdir ve solunum sisteminde birikerek sağlık
problemlerine yol açabilmektedir. (1 µm. = 0.001 milimetre)
- Partikül kirliliği için kalp veya solunum rahatsızlıkları olanlar,
yaşlı yetişkinler (teşhisi konulmamış kalp veya solunum
rahatsızlıkları olanlar) ve çocuklar hassas gruplardandır.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
HAVA KALĠTESĠ ÖLÇÜM ĠSTASYONLARI (3 adet)
Kayseri-1
Organize Sanayi Bölgesi
Kayseri-2
Özel Melikgazi Hastanesi
(SO2 ,PM)
(SO2 ,PM)
Kayseri 3. Osman Kavuncu Caddesi
(SO2 ,PM, CO, NOX,NO2)
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
KAYSERĠ’DE HAVA KĠRLĠLĠĞĠ ETKENLERĠ
ġehrimizin topoğrafik yapısı,
Nüfus yoğunluğu, yapılaĢma
Atmosferik Ģartlar (inversiyon), meteorolojik parametreler, hava
sirkülasyonunun yetersiz oluĢu,
(Sıcaklık, basınç, yağıĢ, rüzgar, nem ve güneĢ radyasyonu)
Isınmada kullanılan yakıtlar, yakma sistemleri,
Motorlu taĢıt egzoz emisyonları,
Sanayi tesisleri emisyonları (organize sanayi bölgeleri Ģehirden bölünmüĢ bir yapı
kazandığı için Ģehri etkileyici emisyon değeri diğer etkenlere nazaran az seviyedir, Ģehir içinde
kalmıĢ birkaç sanayi tesisinin de taĢınması yönünde çalıĢma yapılabilecektir.)
YeĢil alan miktarının az olması,
gibi etkenler özellikle kıĢ sezonunda kirliliğin artmasına
katkıda bulunmaktadır.
Ġlimiz Hava Kirliliği açısından Kayseri 1. Grup Kirli iller, metropol ilçeler hariç olmak üzere 11 ilçe ise 2. Grup kirlilik
derecesinde yer almaktadır.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Isınma
(2)
Sanayi
(3)
Trafik
(4)
ĠL
Yakıt Yakma
Hava
Şehir
Kirletici
Kalit Sistemle Sıcaklığının Merkezinde
vasfı
esi
ri
düşük
sanayinin
yüksek
olmasına
olması
olan
göre fazla
sanayi
yakıt
tesislerin
kullanımı
in
olması
Taşıt
sayısı
Topoğrafik ve
Şehir
merkezinin
yapılanma
durumu
(1)
Atmosferik ve
Meteorolojik Şartlar
(5)
Trafiğin
İl
Şehir İnverz Sıcaklığın Rüzgarın
şehir
Merkezini merkezi iyonu
düşük
hızının az
merkezind n çanak
nde
n sık
olması
olması
e yoğun konumund yoğun olması
olması
a olması
yapılaş
ma
olması
KAYSERĠ
2.3
2.2
2.1
3.2
3.1
4.2
4.1
1.1
1.2
5.3
5.1
5.2
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Nüfus yoğunluğu ve kentleĢme
1970’lerden sonra Kayseri’nin gelişen sanayisi ile birlikte artan nüfusu
özellikle kış aylarında hava kirliliği oluşmaktadır.
Kentin biçimlenmesinde doğal sınırlayıcıların rolü bulunmaktadır.
İlk yerleşim bölgesi güneyindeki dağların yamaçlarına doğru olmuş, yakın
geçmişte kuzeye düzlüklere doğru kaymıştır. Şehrin gelişmesi ile sanayinin
bir kısmı şehir içinde kalmıştır.
Birleşik nizamlı binalar-hava sirkülasyonunu engellemektedir.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
KAYSERĠ ĠLĠ VE MERKEZ ĠLÇE NÜFUSU
Nüfus
Kayseri
1990
2000
2007
2008
2009
944.091 1.062.432 1.165.088 1.184.386 1.205.872
Kocasinan 241.455
321.555
365.614
365.153
365.153
Melikgazi
299.317
425.092
434.980
434.980
Trafiğe Kayıtlı
Araç Sayısı
207.620
2005
2006
2007
2008
2009
2010
178.024
196.137
210.899
224.121
231.721
246.425
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Topografik yapı
Kayseri kuzeyden ve güneyden yüksek dağların tepelerinin sınırladığı
topografik bir çanak içerisinde yer almaktadır. Bu nedenle hava
sirkülasyonunun olmaması kirliliği artırmakta, solunum yolu hastalıklarına
neden olabilmektedir.
Şehir, ana eksen Ankara-Sivas karayolu boyunca doğu-batı istikametinde,
daha az yerleşmiş, ikinci eksen Erkilet-Talas olmak üzere kuzey-güney
yönünde büyümüştür.
Ġklim ve Meteorolojik Özellikler
Bozkır ilkim özellikleri görülür, yazları kurak ve sıcak, kışın soğuk ve yağışlıdır.
Hava sıcaklığı, nem, sis oluşumu, inversiyon olayı, yağmur veya kar yağışları,
atmosfer basıncı, rüzgar yönü ve hızı, güneşlenme süresi ve güneş ışınlarının
şiddeti hava kirlenmesinde önemli rol oynamaktadır.
Özellikle kış aylarında rüzgar hızı düşük, basınç yüksektir. Bu nedenle zaman
zaman inversiyon gözlenebilmektedir. Şehrin havası, yatay ve dikey atmosfer
hareketleriyle temizlenebilmektedir.
Hakim rüzgar yönü güney olup
sirkülasyon sağlanamamaktadır.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Hürriyet ve Melikgazi Hava Kalitesi Ölçüm istasyonlarına ait kabinlerin 19961998 yılında yaptırılmış olan eski ve yeterli yalıtıma sahip olmaması nedeniyle
iklim koşullarından etkilenmekte sıcaklık değişimlerine bağlı olarak (özellikle kış
aylarında) cihazların çalışmasında sık sık problemler yaşanmakta olduğundan
kış koşullarına uygun olarak kabinler değiştirilmiştir.
Bu istasyonlardan elde edilen veriler Bakanlığımız tarafından valide edilip, aylık
olarak TUİK’e gönderilmektedir.
Hava kalitesi ölçüm sonuçları www.havaizleme.gov.tr adresinden online
olarak izlenebilmektedir.
YILLAR ĠTĠBARĠYLE EKĠM-KASIM- AYLARI
SO2 ÖLÇÜM SONUÇLARININ KIYASLANMASI (g/m3)
160
140
120
100
EKĠM(SO2)
80
KASIM(SO2)
60
40
20
0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
YILLAR ĠTĠBARĠYLE EKĠM-KASIM AYLARI
PM ÖLÇÜM SONUÇLARININ KIYASLANMASI (g/m3)
160
140
120
100
EKĠM(PM)
80
KASIM(PM)
60
40
20
0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Kayseri İl Merkezi Hava Kirliliği Ölçüm Sonuçlarının (Kış Dönemi) Karşılaştırılması
180
160
140
120
100
Kükürtdioksit (SO2) (µg / m3)
Partikül Madde (PM) (µg / m3)
80
60
40
20
0
2004-2005
2005-2006
2006-2007
2007-2008
2008-2009
2009-2010
YILLAR ĠTĠBARĠYLE
KIġ SEZONU (EKĠM-MART) ÖLÇÜM ORTALAMASI (g/m3) KIYASLAMASI
2008
2009
SO2
23
24
Türkiye
Sıralaması
51
38
PM
112
85
Türkiye
Sıralaması
36
38
2010
HAVA KĠRLĠLĠĞĠ ÖLÇÜM SONUÇLARI
AYLIK ORTALAMALARI (g/m3)
2007
2008
2009
2010
SO2
PM
SO2
PM
SO2
PM
SO2
PM
OCAK
-
-
27
142
24
88
17
59
ġUBAT
-
-
30
133
14
61
28
81
MART
-
-
27
100
7
-
18
48
NĠSAN
-
-
15
88
8
41
12
36
MAYIS
-
-
5
51
3
40
7
43
HAZĠRAN
-
-
6
43
3
45
4
50
TEMMUZ
-
-
6
49
3
32
6
41
AĞUSTOS
-
-
5
81
10
26
4
57
EYLÜL
9
56
9
55
2
53
5
54
EKĠM
12
74
44
69
7
96
9
69
KASIM
23
100
38
125
4
114
22
158
ARALIK
23
123
24
108
19
88
-
-
YILLAR ĠTĠBARĠYLE
PM ÖLÇÜM SONUÇLARININ KIYASLANMASI (g/m3)
160
140
120
100
2007 PM
2008 PM
80
2009 PM
2010 PM
60
40
20
0
OCAK
MART
MAYIS
TEMMUZ
EYLÜL
KASIM
YILLAR ĠTĠBARĠYLE SO2 ÖLÇÜM SONUÇLARININ KIYASLANMASI (g/m3)
45
40
35
30
25
2007 SO2
2008 SO2
20
2009 SO2
2010 SO2
15
10
5
0
OCAK
MART
MAYIS
TEMMUZ
EYLÜL
KASIM
Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliği
Isınmada kullanılan yakıtlar
Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği
ve Genelge
hükümlerine uygun olarak Mahalli Çevre Kurulunda “Temiz Hava Planı” hazırlanmakta
ve kullanılacak ithal ve yerli kömür kriterleri belirlenmektedir.
Kömür Satış İzni ve Katı Yakıt Satıcısı Kayıt Belgesi işlemleri Ġl Müdürlüğümüzce,
Yakıt ve yakma sistemlerinin denetim çalışmaları Kayseri Büyükşehir Belediye
Başkanlığınca yürütülmektedir.
İthal kömür satışı için 33 adet ithalatçı firmaya kömür satış izin belgesi, Kömür satışı
yapmak isteyen 227 adet satıcıya, Katı Yakıt Satıcısı Kayıt Belgesi düzenlenmiştir.
İl Merkezinde kalitesiz yerli kömür yasaklanmış olup, ithal kömür kullanılmaktadır.
Isınma amaçlı kömür, fuel-oil ve doğal gaz kullanılmaktadır.
Sosyal Yardım Vakfı kömür dağıtımlarında kriterlere uygun kömür dağıtılması
istenmektedir.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Katı Yakıt ve yakma sistemlerinin denetim çalışmaları Kayseri Büyükşehir
Belediye Başkanlığı’nca yapılmakta ve uygun olmayan yakıtlara el
konulup, idari para cezası uygulanmaktadır.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Kirliliğin kaynağında giderilmesi esastır bu nedenle;
Binalarda kaliteli yakıt kullanılması ve ısı yalıtımının yapılması,
İlin topografik durumu ve meteorolojik özellikleri dikkate alınarak hava
koridorlarını engelleyici yapılaşma içerisinde olunmaması, bu yönde
planların geliştirilmesi ve gerektiğinde revize edilmesi,
Sobaların tekniğine uygun yakılması,
Katı yakıt kullanılan binalarda bina görevlilerinin mutlaka eğitimli
olması ve ateşçi belgesinin bulunması,
Her sezon başında mutlaka bacalarının temizlenmesi,
Partikül madde kirliliğinin yoğun olması nedeniyle Çok katlı binaların
bacalarında filtre sistemleri kurulması kirliliği azaltıcı tedbir olarak
gerekmektedir. (Duman gazı yıkama ve filtreleme sistemleri gibi
Kirliliğin yoğun olduğu bölgelerde ilk yakma saati sınırlamasına
geçilmesi,
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Isınma amaçlı Doğalgaz kullanımı
Yıllar
Abone Sayısı
Gaz Kullanıcı
(BBS)
Sayısı
(BBS)
Gaz Kullanıcı/Abone
2004
20.150
17.228
85,50%
2005
70.911
68.187
96,16%
2006
109.602
106.231
96,92%
2007
153.468
140.735
91,70%
2008
220.645
182.499
82,71%
2009
246.932
213.655
86,52%
2010
364.615
234.974(170.861)
%64(,%47)
Kayseri’deki toplam potansiyelin %70’i doğal gaz abonesi olmuş bu abonelerinde
%64’ü fiili olarak doğal gaz kullanmaktadır. Isınma amaçlı doğal gaz kullanma
oranı %47’dir.
Doğalgaza geçişin teşvik edilmesi için Büyük Şehir Belediye Başkanlığı-Kayseri
Gaz ile koordineli çalışmalar yapılmaktadır.
Doğal gazlı sisteme geçişte ilk yatırım maliyetinin yüksek olması vb. nedenler ile
doğal gaz kullanımının yaygınlaştırılmasında istenilen başarı sağlanabilmesi
için faizsiz taksitlendirme yoluna gidilmektedir.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Yıllar
Ġlimiz genelinde satılan kömür miktarı
2008
202.339 ton ithal kömür
140.115 ton ithal kömür
2009
27.686 ton Sosyal Yardımlaşma Kömürleri
103.632 ton ithal kömür (6 aylık)
2010
7.200 ton Sosyal Yardımlaşma Kömürü (Merkez
İlçelerde)
Sanayiden kaynaklanan hava kirliliği
Ġlimizde; Kayseri, Mimarsinan ve Ġncesu olmak üzere 3 adet Organize
Sanayi Bölgesi, 1 adet Serbest Bölge Müdürlüğü bulunmaktadır.
Kayseri OSB’ toplam 904 iĢletme, Mimarsinan OSB’de 30 adet iĢletme,
Ġncesu OSB’de 5 adet iĢletme ve Serbest Bölge’de 104 iĢletme faaliyet
göstermektedir
Sanayi tesislerinden gerekli şartları sağlayan 68 adet işletmeye emisyon
izni verilmiştir.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Mobilya
Metal Sanayi
12
16
17
11
7
15
5
Tekstil
Cam
41
241
Makine ( tarım ve sanayi makineleri )
24
İnşaat ( seramik, karo, vitrifiye, yapı mal. )
25
Gıda
Kağıt
Otomotiv
25
Reklamcılık – Matbaa
16
Elektrik – Elektronik
87
İthalat – İhracat
169
Taşımacılık
Kimya Sanayi
Diğer
OSB SANAYİ KURULUŞU GAZ KULLANIM DURUMU
TOPLAM SANAYİ (Elk. Kullanıcı)
904
D. GAZ KULLANAN SANAYİ KURULUŞU
489
D. GAZ KULLANMAYAN SANAYİ KURULUŞU
415
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Motorlu taşıtlardan kaynaklanan hava kirliliği
Ġlimizde hava kirliliği içerisinde trafik ayrı bir önem taĢımaktadır.
Yıllar itibariyle araç sayısında büyük bir artıĢ gözlenmektedir.
Trafikte Seyreden Motorlu Kara Taşıtlarından Kaynaklanan egzoz gazı emisyon
ölçümü yapmak üzere, 23 adet firmaya yetki verilmiştir. Daha önceden izin
verilen 1 adetinin ölçüm yetkisi durduruldu.
Motorlu taĢıt sahipleri;
taşıtının cinsine, kullanılma amaç ve şekline uygun olarak;
Hususi otomobiller ilk üç yaş sonunda ve devamında her iki yılda bir.
Resmi otomobiller ilk iki yaş sonunda ve devamında yılda bir.
Diğer motorlu taşıtlar ilk bir yaş sonunda ve devamında yılda bir.
Trafikte seyreden tüm motorlu taşıtlar on yaş sonunda yılda bir ölçüm
yaptırmak ve egzoz emisyon pulu almak zorundadır.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Egzoz emisyonlarının denetimi trafik ekipleriyle koordineli olarak
Ġl Müdürlüğümüzce yapılmaktadır. Bu hususta haftada en az üç
kez denetim yapılmasına MÇK’nda karar verilmiĢtir, ancak Pazar
günleri hariç her gün denetim yapılmaktadır.
Egzoz emisyonu konusunda 2007-2009 yıllarında toplam 38 araç
sahibine 21.901 TL cezai işlem uygulanırken,
2010 yılı içerisinde 1126 araç denetlenmiş ve
uygunsuzluk tespit edilen 75 araca ise 68.655 TL
idari para cezası uygulanmıştır.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Önemli kirleticilerden olan minibüs hatları kaldırılarak, doğal
gaz kullanan halk otobüsleri ve raylı sisteme geçilmesi taĢıt
kaynaklı kirliliğin azaltılmasında önemli bir katkı sağlamıĢtır.
Küçük sanayi sitelerinde yanık yağların ısınma amaçlı kullanımları yapılan
denetimler sonucunda büyük oranda önlenmiştir.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun resmi bir yazısında, “Dizel
motorlarda; madeni yağların kullanılmasının çevre vb. unsurlar ihmal
edildiğin de kullanılabilir.” değerlendirmesi kurumumuzca kabul
edilebilir durum olarak görülmemiĢ bu nedenle EPDK’ya tekrar görüĢ
sorulmuĢ, cevabi yazılarında; “teknik bir değerlendirme yapıldığı, anılan
fiilin yasal olduğunun kastedilmediği” belirtilmiş ve sonraki yazışmalarımızda
araçlarda kullanıldığını gösterir tespitlerimiz üzerine;
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunun 2/5.inci maddesi hükmü dışında
kalan ürünlerin enerji eldesi amacıyla kullanımının kaçak petrol
kapsamında değerlendirilebileceği belirtilmiştir.
Sadece Egzoz emisyonlarının ölçülmesi ile madeni yağ kullanılıp
kullanılmadığı anlaşılamamaktadır, Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü, Emniyet
Müdürlüğü Kaçakçılık ekipleri ile koordineli denetim yapılmasını
gerektirmektedir. İlimizde koordinasyonun sağlanması için acil ulaşılması
gereken telefonları da bir arada içeren bilboard ve afiş çalışmaları
yapılmış şehrin kritik noktalarında halkın bilgilendirilmesi sağlanmıştır.
Madeni yağların araçlarda yakıt olarak kullanılmak üzere piyasaya arz
edilmesi yasak olup, konu ile ilgili denetim ve yaptırım uygulama
yetkisi Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundadır.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Egzoz emisyon denetimlerinin, ilgili tüm kurum ve kuruluşlarının da desteği
ile yoğunlaştırılması, herhangi bir nedenle Egzoz Gazı Emisyonlarının
Kontrolü Yönetmeliği ile belirlenen standartlara aykırı emisyon yayan
araçlar hakkında uygulanacak yasal işlemler sonucunda standart dışı yakıt
kullanımı konusunda caydırıcı olacaktır.
Petrol Piyasası Kanunu,
Kaçak petrol ile ilgili ceza hükümleri
EK MADDE 5-(25 Ocak 2007 – 5576 s. Kanun Md. 3; 13 ġubat 2007 Tarih 26433 s. RG) Kaçak
petrolü satışa arz eden, satan, bulunduran, bu özelliğini bilerek ticarî amaçla satın
alan, taşıyan veya saklayan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ve yirmibin
güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Kaçak petrolün ve kaçakçılıkta
kullanılan suç araç ve gereçlerinin müsaderesine de hükmolunur.
Karbon monoksit(CO) Zehirlenmeleri
karbonlu bileşiklerin tam yanmaması sonucu oluştuğu için günlük yaşantımızda yakın çevrede
olduğu kadar, endüstride ve işyeri havasında yaygın olarak bulunur. CO’in en önemli iki kaynağı
sigara dumanı ve otomobil egzoz gazlarıdır.
Renksiz , kokusuz ve havanın ortalama mol ağırlığına eşit mol ağırlığında bir gaz olan CO, bu
yüzden kaynaklandığı nokta etrafında iyi dağılmayan, hem de varlığı kolay fark edilmeyen zehirli
bir gazdır. Yakın çevrede CO’e maruz olmanın en önemli kaynağı motorlu taşıt araçlarının
yakıtlarından çıkan egzoz gazları, Nox lerdir.
Kirletici parametreler ve sağlık etkileri:
Kirletici
Kükürtdioksit
Azotoksitler
Partikül Madde
Ana Kaynağı
Fosil yakıt yanması
Taşıt emisyonları, Yüksek
sıcaklıkta yakma prosesleri
Sanayi, yakıt yanması, tarım
ve ikincil kimyasal reaksiyonlar
Karbonmonoksit Eksik yanma
emisyonları
Ozon
ürünü,
taşıt
Trafikten kaynaklanan azot
oksitler ve uçucu organik
bileşiklerin(VOC)
güneş
ışığıyla değişimi
Sağlık Etkisi
Solunum yolu hastalıkları
Göz ve solunum yolu hastalıkları,
asit yağmurları
Kanser, kalp problemleri, solunum
yolu hastalıkları, bebek ölüm
oranlarında artış
Kandaki hemoglobin ile birleşerek
oksijen taşınma kapasitesinde
azalma, ölüm
Solunum sistemi problemleri, göz
ve burunda iritasyon, astım, vücut
direncinde azalma
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
YaĢanan sıkıntılar ve öneriler
Az sayıda personelle çalışılması,
Her kurumun araçlarında kullanılan yakıtı kontrol etmesi,
Araçların bakımlarının zamanında yapılması, yürüme mesafesindeki
noktalara bisiklet tercih edilmesi, toplu taşımaya önem verilmesi,
İmar planlarının yapılmasında topografik yapı, meteorolojik faktörlerin
dikkate alınması, binalarda yalıtıma önem verilmesi,
Fosil yakıt kullanımından temiz enerjiye geçilmesi, yenilebilir enerji
kaynaklarının teşvik edilmesi,
Yoğun kirlilik ve kaza ihtimali olan tesislerde sürekli ölçüm ve izlenilmesi
Kirlilik haritalarının belediyelerle birlikte yapılması, eğitimlerle kamuoyunun
bilgilendirilmesi,
Okullarda çevre özelde hava kirliliğine yönelik eğitimlerin de verilmesi
Karbon monoksit zehirlenmelerine karşı lodoslu havalarda sobaların
yakılmaması, yön değiştiren baca kapakları kullanılması CO zehirlenme
vakalarını azaltacaktır.
T.C. KAYSERĠ VALĠLĠĞĠ
ĠL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ
Teşekkür ederim...