haftalık bülten 5 Ocak 2015 Geçen haftanın özeti

haftalık bülten
haftalık bülten
5 Ocak 2015
Ecicek
Geçen haftanın özeti
İnan Demir
+(90) 212 318 5087
[email protected]
TCMB kısa vadeli döviz borçlanmasını caydırıcı önlemler aldı.
TCMB Cumartesi günü yayımladığı bir basın açıklamasıyla,
zorunlu karşılık (ZK) oranlarında ve rezerv opsiyonu katsayılarında
(ROK) değişiklikler yaptı. ZK ayarlamaları, vadesi beş yıla kadar
olan döviz yükümlülüklerini kapsıyor. Bu oranlar, kısa vadeli
borçlanmanın maliyetini daha fazla artıracak şekilde, borçlanmanın
vadesiyle ters orantılı olarak artırıldı. Bununla bankaların dövizle
kısa vadeli borçlanmaktan caydırılması amaçlanıyor. Hatırlanacağı
gibi TCMB son dönemde, finansal istikrara yönelik riskleri azaltmak
için, bankaların çekirdek dışı yükümlülüklerine yönelik bu tür
önlemler alma niyetinde olduğunu açıklamıştı.
ZK artışları TCMB’nin tahminine göre bankanın rezervlerine
yaklaşık 3.2 milyar dolar döviz likiditesi çekecek. Ancak ROK
ayarlamaları bunu büyük ölçüde dengeleyecek. TCMB’ye göre,
rezerv opsiyon mekanizmasının (ROM) kullanımının katsayı
değişikliklerinden etkilenmemesi durumunda, yaklaşık 2.4 milyar
dolarlık döviz likiditesi açığa çıkacak. Dahası, en üst dilimlerdeki
ROK artışları sebebiyle ROM kullanımının düşmesi halinde,
salınan döviz likiditesi daha da fazla olabilir.
PPK olumlu enflasyon gelişmelerine rağmen sıkı politika sözü
verdi. TCMB tarafından yayımlanan, 24 Aralık tarihli Para
Politikası Kurulu (PPK) toplantısının özetinde düşen enerji
fiyatlarının enflasyon üzerindeki olumlu etkileri öne çıkarıldı.
Özellikle akaryakıt ve tüpgaz fiyatları kaynaklı doğrudan etkilerin
Aralık’ta da belirgin olacağı öngörülürken, enerjiyle ilgili kalemler
yoluyla dolaylı olumlu etkiler olacağı da ifade edildi. Gıda
konusunda da, işlenmiş gıdadaki olumsuz seyrin sürdüğü, ancak
işlenmemiş gıdadaki düzelme yoluyla yıllık gıda enflasyonunun
Aralık’ta gerileyeceği belirtildi. Arz yönlü etmenlerin haricinde,
toplam talep koşullarının da önümüzdeki dönemde enflasyondaki
düşüşü desteklemesi bekleniyor.
Enflasyon görünümündeki olumlu gelişmeleri dile getiren PPK,
mevcut yüksek enflasyon düzeyinin enflasyon beklentilerini ve
fiyatlama davranışlarını olumsuz etkilediğine dikkat çekti. Bu
yüzden enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana
kadar, “getirisi eğrisini yatay tutmak suretiyle” para politikasının sıkı
tutulacağı vurgulandı.
Sonuç olarak, olumlu arz yönlü şoklara karşın, TCMB enflasyon
beklentilerinin düzelmesinin önemine vurgu yapmayı sürdürüyor.
Deniz Çiçek
+(90) 212 318 5086
[email protected]
Gökçe Çelik
+(90) 212 318 5096
[email protected]
haftalık bülten
Ayrıca küresel likiditedeki gelişmeler karşısında, TCMB’nin yeterince politika
aracı olduğu da ifade ediliyor. Bu da bize, faiz indiriminin söz konusu olması için
bu iki cepheden birinde belirgin iyileşme olması gerektiğini gösteriyor.
Dış ticaret dengesi Kasım’da altın ithalatı sebebiyle bozuldu. Kasım ayı dış
ticaret dengesi 8.3 milyar dolar olarak, 7.8 milyar dolar olarak açıklanan Gümrük
ve Dış Ticaret Bakanlığı verisinin biraz üzerinde gerçekleşti. İhracat, euronun
dolar karşısındaki değer kaybının da etkisiyle yıllık bazda %7.5 artarak 13.1
milyar dolar; ithalatsa, yüksek altın ithalatı sonucu yataya yakın seyrederek
21.45 milyar dolar oldu. Sonuç olarak, aylık dış ticaret açığı %15.3 artarken;
Ekim’de 84.8 milyar dolar seviyesinde olan 12 ay birikimli dış ticaret açığı 85.9
milyar dolara çıktı.
Ocak-Ekim döneminde ortalama 0.5 milyar dolar olan altın ithalatı, Kasım’da 2.1
milyar dolara yükseldi. Bu da dış ticaret açığındaki bozulmanın başlıca
sebebiydi. Öte yandan, petrol fiyatlarındaki düşüş Türkiye’nin enerji ithalatı
faturasını hafifletmeyi sürdürdü. Enerji ithalatı yıllık bazda, Kasım’da %6.3 (0.3
milyar dolar), Eylül-Kasım döneminde %4.4 (0.6 milyar dolar) düştü. Enerji ve
altın dışarıda bırakıldığında, 12 ay birikimli ticaret açığı son beş aydır yatay
seyrediyor.
Ortadoğu’yla ticarette, Irak’a ihracat geçen yılın Kasım ayına göre %22
azalırken, İran’a ihracat %119 arttı. İki ülkenin toplamında ise, ihracat %1.3
artmış oldu. Bu sonuçlar bize, jeopolitik gelişmelerin Ortadoğu’yla ticaret
üzerindeki olumsuz etkisinin hafiflediğini gösteriyor.
Sonuç olarak, Kasım ayında dış ticaret açığındaki bozulmada altın ithalatı
belirleyici oldu. Bu kalem öngörülebilir olmadığından, bu bozulmanın bir defalık
olup olmadığını şu an söylemek zor. Altın ithalatı normale dönerse, 12 ay
birikimli açıkta Aralık’ta belirgin bir düşüş olacaktır. Önümüzdeki sene ise,
düşen petrol fiyatları enerji ithalatını azaltırken, güçlenecek iç talebin buna ters
etki yapması muhtemeldir. Sonuçta, tahminimize göre dış ticaret açığı 2015
sonunda 84 milyar dolar olacaktır.
2014’te Türkiye”nin ihracatı %4 arttı. Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından
açıklanan Aralık ayı öncü verilerine göre aylık ihracat geçen yılın aynı ayına
kıyasla %1.1 artarak 13.1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Euro cinsinden
ölçüldüğündeyse, euro dolar karşısında bir senede %10 değer kaybettiğinden,
artış %12 oldu. Ayrıca 2014’un tamamında ihracat, önceki yıla göre %4 artarak
157.6 milyar dolar oldu.
Tüketici güven endeksi Aralık’ta rekor düşük seviyede. Tüketici güven
endeksi Aralık ayında, Kasım ayındaki 68.7 değerine göre %1.3 oranında
azalarak 67.7 değerini aldı. Endeks böylece dördüncü çeyrekte 6.3 puan (%8.5
oranında) düşmüş oldu. Mevcut tüketici güven endeksi, Ocak 2012 olan
başlangıç tarihinden beri en düşük seviyesinde bulunuyor.
Anketin belli başlı bileşenlerinden hanehalkının maddi durumunda %2.5,
geleceğe dair işsizlik beklentisinde %4.9 oranında bozulma kaydedildi. Diğer
yandan, geçmiş aylardaki düşüşlerin bir düzeltmesi olarak, genel ekonomik
durum beklentisinde %1.4 iyileşme görüldü.
Sonuç olarak, Aralık ayında küresel finans piyasalarında artan volatilite ve
zayıflayan TL tüketici güvenini olumsuz etkilemiş görünüyor. Tüketici güvenin
haftalık bülten
rekor düşük seviyeye inmesini, iç talep açısından kötü bir gelişme olarak
değerlendiriyor; ekonomik aktivitenin son çeyrekteki seyrini yavaş görüyoruz.
Önümüzdeki Haftaya Bakış
Aralık ayı enflasyonu bugün saat 10’da açıklanacak. Aralık ayı TÜFE
enflasyonunun aylık bazda %0.12 olmasını bekliyoruz. Piyasa beklentisi ise
%0.06. Tahminimiz yıllık enflasyonun Kasım’daki %9.15 seviyesinden %8.78’e
düşeceğine işaret ediyor.
Ana harcama gruplarından gıda ve alkollü içkilerde aylık bazda %0.75 artış
bekliyoruz. Böylece yıllık gıda enflasyonu %13.6 olacak. Akaryakıt fiyatlarındaki
düşüş sebebiyle ulaştırma grubu fiyat endeksinin önceki aya göre %1.2
düşeceğini öngörüyoruz. Giyimde ise tahminimize göre, mevsim etkileri sonucu
aylık bazda %2 düşüş olacak.
Ayrıca, hükümet yeni yılla birlikte tütün ve alkol ürünlerindeki maktu vergilerde
artırıma gitti. Bunların enflasyon üzerindeki etkisinin boyutu ve zamanlaması
firmaların ek vergi yükünü fiyatlara nasıl yansıtacaklarına bağlı olacak.
hesaplarımıza göre %8-10 arasında gerçekleşecek tütün ve alkol fiyatı artışları,
manşet enflasyona 40-50 baz puan kadar katkı yapacak. Halihazırda muhtemel
vergi ve yönlendirilmiş fiyat artışlarını hesaplarımıza dahil etmiş olduğumuzdan,
bunlar mevcut tahminlerimiz üzerinde belirgin bir risk oluşturmuyor.
Son PPK duyurusunda, gıda fiyatlarının enflasyondaki düşüşü geciktirdiği
yönündeki tespit kaldırılmıştı. PPK toplantı özetinde de işlenmemiş gıdada son
dönemde bir düzeltme eğilimi olduğu ifade edildi. Bunlar bize, TCMB’nin
önümüzdeki dönemde gıda enflasyonunda normalleşme beklediğini gösteriyor.
Ayrıca petrol fiyatlarındaki düşüşün de enflasyondaki düşüşü destekleyeceği
öngörülüyor. Bu görünüme göre, yıllık enflasyonun ilk çeyrekte %7.1’e, ilk
çeyreğin sonunda %6.1’e düşeceğini; yılı da %6.8’de kapatacağını tahmin
ediyoruz.
Ayrıca enflasyonu takiben, TCMB Aralık ayı reel efektif döviz kurunu Salı günü
açıklayacak.
Kasım ayı sanayi üretim endeksi Perşembe günü açıklanacak.
Arındırılmamış sanayi üretim endeksinin Kasım’da yıllık %0.5 büyümesini
bekliyoruz. Tahminimiz takvim etkisinden arındırılmış endeksin yıllık bazda
%2.4, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış endeksin de aylık bazda %1.5
artacağına işaret ediyor. Piyasa beklentisi ise henüz belirlenmedi
Öncü göstergelerden PMI Kasım’da da imalat aktivitesinde artışa işaret
ederken, kapasite kullanımı ve reel sektör güveni bu ayda iyileşme
göstermemişti. Bu durumda Ekim’deki aylık bazlı %1.8’lik düşüşe tepki olarak,
sanayi üretiminde aylık bir artış öngörüyoruz. Sonuç olarak, sanayi üretiminin
temel eğiliminde ılımlı büyümenin sürmesini bekliyoruz..
Bu hafta Hazine beş ihale düzenleyecek. Bugünkü ihalelerde 10 Temmuz
2019 vadeli 5 yıllık sabit kuponlu tahvil ile birlikte 18 Nisan 2024 vadeli TÜFE’ye
endeksli tahvil yeniden ihraç edilecek. Yarınki üç ihaledeyse, 2 yıllık yeni
gösterge tahvil olan 16 Kasım 2016 vadeli sabit kuponlu tahvil, 24 Temmuz
2024 vadeli 10 yıllık sabit kuponlu tahvil ve 19 Mayıs 2021 vadeli 6 yıllık
değişken faizli tahvil yeniden ihraç edilecek. 13 Ocak’taki ayın son ihalesinde,
16 Aralık 2015 tarihli kuponsuz tahvil ihraç edilecek.
haftalık bülten
Bu rapor, Finansbank CEO Ofisi Araştırma Bölümü tarafından müşterilerini bilgilendirmek
amacıyla düzenlenmiştir. Raporun Finansbank ile ilişkili bir kuruluşun müşterisi tarafından
kullanılabilirliği, alan kişi ve bu kuruluş arasındaki akdi ilişkiye tabi olacaktır. Bu raporda
sunulan bilgi, yorum ve tavsiyeler raporu hazırlayan Finansbank CEO Ofisi’ne ait görüşleri
yansıtmakta olup yatırım danışmanlığı hizmeti kapsamında değildir. Mali durum ile risk ve
getiri tercihlerinin çeşitliliğini göz önünde bulundurunca sadece bu raporda yer alan görüşlere
dayanarak verilecek yatırım kararları beklentilere uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu
rapordaki bilgilerin derlenmesinde güvenilirliğine inanılan sağlam kaynaklardan
faydalanılmıştır; ancak bilgilerin doğruluğu bağımsız olarak teyit edilmemiştir. Finansbank
bilgilerin doğruluğu ve bütünlüğü konusunda garanti vermemekte ve doğabilecek hatalarda
sorumluluk üstlenmemektedir. Raporda sunulan bilgiler üzerinde önceden belirtilmeksizin
değişiklik yapma hakkı saklıdır. Finansbank ve ilişkili kuruluşlar ile bu kurumlarda çalışan
personel araştırma raporlarında sözü edilen menkul kıymetlere yatırım yapabilir ve zaman
içerisinde pozisyonlarını değiştirebilir. Bu raporda yer alan bilgilerin bir kısmı ya da tamamının
kopyası çıkarılamaz ya da dağıtılamaz.