IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model

Toplam Talep
Para Politikası ve Toplam Talep
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model
Bilgin Bari
19.Ekim.2015
Bilgin Bari
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model
Toplam Talep
Para Politikası ve Toplam Talep
1
Toplam Talep
Toplam Talebin Elde Edilmesi
2
Para Politikası ve Toplam Talep
Para Politikası
AD Eğrisi
Bilgin Bari
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model
Toplam Talep
Para Politikası ve Toplam Talep
Toplam Talebin Elde Edilmesi
Toplam Talep
Keynes (1936), The General Theory of Employment, Interest, and
Money
Toplam Talep : Ekonomide talep edilen çıktı’nın
(üretimin) toplam miktarı
Toplam talebi anlamak için, IS eğrisini bilmeliyiz.
IS eğrisi, mal piyasasının dengede olduğu durumlarda faiz oranı
ve toplam çıktı arasındaki ilişkiyi tanımlar.
Bilgin Bari
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model
Toplam Talep
Para Politikası ve Toplam Talep
Toplam Talebin Elde Edilmesi
Planlanan Harcamalar
Planlanan Harcama : Yurtiçinde üretilen mal ve hizmetlere
yönelik yapılmak istenen toplam harcama miktarıdır.
Planlanan Harcama = Toplam Talep
Ype = C + I + G + NX
Bilgin Bari
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model
Toplam Talep
Para Politikası ve Toplam Talep
Toplam Talebin Elde Edilmesi
Consumption Expenditure (C)
C = C̄ + (mpc × YD ) − cr
C̄ : otonom tüketim harcamaları
mpc : marjinal tüketim eğilimi
YD : harcanabilir gelir (Y-T)
c : reel faiz oranındaki değişimlere tüketimin tepkisini gösteren
katsayı
r : reel faiz oranı
⇒ Reel faiz oranı, tasarruf kararlarını etkiler.
Bilgin Bari
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model
Toplam Talep
Para Politikası ve Toplam Talep
Toplam Talebin Elde Edilmesi
Planlanan Yatırım Harcamaları
I = I¯ − dr
I¯ : Sabit yatırımlar
d : reel faiz oranındaki değişimlere yatırımların tepkisini gösteren
katsayı
⇒ Reel faiz oranı, finansman maliyetleri üzerinden planlanan
yatırım harcamalarını etkiler.
Kamu Harcamaları ve Vergiler
Kamu Harcamaları : G = Ḡ
Vergiler T = T̄ → harcanabilir gelir : Y − T
Bilgin Bari
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model
Toplam Talep
Para Politikası ve Toplam Talep
Toplam Talebin Elde Edilmesi
Net Exports (NX)
NX = NX − xr
NX : otonom net ihracat
x : reel faiz oranındaki değişimlere net ihracatın tepkisini gösteren
katsayı
⇒ reel faiz oranı net ihracatı faiz oranı üzerinden etkiler :
reel faiz oranındaki değişim → getiri’de değişim → sermaye
akımlarında değişim → döviz kurunda değişim → ihracat ve ithalat
fiyatlarında değişim → net ihracat’ta değişim
Bilgin Bari
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model
Toplam Talep
Para Politikası ve Toplam Talep
Toplam Talebin Elde Edilmesi
Mal Piyasası Dengesi
Y = Ype
Y = C + I + G + NX
Y = C̄ + (mpc × YD ) − cr + I¯ − dr + Ḡ + NX − xr
Y = C̄ + I¯ + Ḡ + NX + (mpc × Y ) − (mpc × T̄ ) − (c + d + x)r
eşitliğin her iki yanından mpc × Y çıkarırsak
Y − (mpc × Y ) = Y (1 − mpc) =
C̄ + I¯ + Ḡ + NX − (mpc × T̄ ) − (c + d + x)r
eşitliğin her iki yanını (1 − mpc) ’ye bölersek
Y = [C̄ + I¯ + Ḡ + NX − (mpc × T̄ )] ×
Bilgin Bari
1
1−mpc
−
c+d+x
1−mpc r
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model
Toplam Talep
Para Politikası ve Toplam Talep
Toplam Talebin Elde Edilmesi
IS Eğrisi
1
c +d +x
Y = [C̄ + I¯ + Ḡ + NX − (mpc × T̄ )] ×
−
r
1 − mpc
1 − mpc
{z
} |
{z
}
|
Eşitlik, mal piyasası dengede olduğu zaman toplam çıktı’nın
nasıl belirlendiğini gösterir.
Eşitlik, mal piyasası dengede olduğu zaman reel faiz oranı ve
toplam çıktı arasındaki ilişkiyi gösterir.
Eşitliğin ilk bileşeni (mevcut reel faiz oranı düzeyinde) IS
eğrisinin yer değiştirmesini açıklar.
Eşitliğin ikinci bileşeni (reel faiz oranı değiştiğinde) IS eğrisi
üzerindeki değişimleri açıklar.
Bilgin Bari
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model
Toplam Talep
Para Politikası ve Toplam Talep
Para Politikası
AD Eğrisi
Para Politikası
Merkez Bankası çok kısa dönem faiz oranlarını (gecelik faiz
oranı) politika aracı olarak kullanır.
Gecelik faiz oranı bankalararası para piyasasında geçerli olan
faiz oranıdır.
Reel faiz oranı : r = i − π e
- nominal faiz oranındaki değişimler → reel faiz oranındaki
değişimler (cari ve beklenen enflasyon kısa vadede değişim
olmadığında)
- kısa vadede fiyatlar yapışkan
Merkez Bankası kısa vade için reel faiz oranın belirleyebilir.
Uzun dönem için bu durum geçerli değil, çünkü fiyatlar esnek.
Uzun dönemde reel faiz oranı yatırım ve tasarruf arasındaki
karşılıklı etki tarafından belirlenir.
Bilgin Bari
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model
Toplam Talep
Para Politikası ve Toplam Talep
Para Politikası
AD Eğrisi
MP Eğrisi
MP eğrisi merkez bankası tarafından belirlenen faiz oranı ile
enflasyon oranı arasındaki ilişkiyi gösterir.
r = r¯ + λπ
MP eğrisi pozitif eğime sahiptir :
- Politika yapıcılar enflasyondaki istikrarı sağlamak için Taylor
Kuralı’nı takip ederler.
- Faiz oranı beklenen enflasyondaki artıştan daha fazla artırılır.
- Bu durumda enflasyonda bir artış var ise reel faiz oranı
artacaktır.
MP eğrisindeki değişimler para politikası duruşunda değişimi
gösterir :
- para politikasının sıkılaştırılması : MP ↑
- para politikasının gevşetilmesi : MP ↓
Bilgin Bari
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model
Toplam Talep
Para Politikası ve Toplam Talep
Para Politikası
AD Eğrisi
AD Eğrisi
MP eğrisi
Merkez bankasının faiz oranını belirleyerek enflasyondaki değişimlere
nasıl tepki verdiğini gösterir.
IS Eğrisi
Faiz oranındaki değişimlerin denge çıktı düzeyini nasıl etkilediğini
gösterir.
AD eğrisi
Toplam çıktı miktarı ve enflasyon oranı arasındaki ilişkiyi gösterir.
(mevcut enflasyon beklentileri ve para politikası duruşu’na göre)
Bilgin Bari
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model
Toplam Talep
Para Politikası ve Toplam Talep
Bilgin Bari
Para Politikası
AD Eğrisi
IS-MP : Kısa Dönem Makroekonomik Model