Anlatım Bozuklukları / Yapıya Dayalı Anlatım Bozuklukları

VE
ANLATIM
IM
KAVRAMA
ST
TE
D
KAZ
AN
12-A
TEST
64
Anlatım Bozuklukları / Yapıya Dayalı Anlatım Bozuklukları - 2
1. Bir cümlede fiilimsi uygun eki almadığında o cümlede
anlatım bozukluğu ortaya çıkar.
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayan eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu durumu örnekleyen bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Tüm samimiliğim ve içtenliğimle söylüyorum ki bu
konuda çok haklısınız.
B) Senin sayende bu dersten kalmak üzereyim neredeyse.
C) Arkadaşım bırak yumurta kırmayı, yemek yapmayı
bile bilmez.
D) Bugün ektiğimiz sevgi fidanları yarın koskoca bir
ormana dönüşecek.
E) Öğrenciye bir şey vermeden gelişim göstermesini
beklemek eşyanın tabiatına aykırıdır.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayan ekinin
gereksiz kullanımı anlatım bozukluğuna yol açmıştır?
A) Osmanlı’da uzun ramazan gecelerinin vazgeçilmez
eğlencesi Karagöz oyunuydu.
B) Denizin ferahlatıcı esintisi ve kıyıya vuran dalgalar
bunalan ruhumu biraz rahatlatmıştı.
C) Komşumuzun oğlunun iyi bir üniversite kazanması
bizde şaşkınlıkla karışık bir sevince yol açmıştı.
D) Her öğretmenin sınıfta öğrencilerine eşit davranmalıdır.
E) Kendi ayakları üzerinde duran bir evlat yetiştirmek
istiyorsanız sorumluluklar vererek onu yaşamın içine çekin.
3. Özellikle sıralı cümlelerde cümleler arası özne uyumunun olmaması özne eksikliğine ve dolayısıyla anlatım
bozukluğuna yol açar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu durumu örnekleyen bir anlatım bozukluğu söz konusudur?
A) Herkesle konuş ve daha sonra beni durumundan
haberdar et.
B) Akasya ağaçlarının gölgesinde başlayan sohbetimiz
akşam saatlerine kadar sürmüştü.
C) Kızımın tayini o yıl Sakarya’ya çıktı ve orada tam on
yıl memurluk yaptı.
D) Çocuklar neşe içinde bahçede oynuyor, kadınlar ise
bayram telaşıyla temizlik yapıyordu.
E) Sürücüler trafiğe uykusuz çıkmamalı, trafik kurallarına çok dikkat etmelidir.
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
A) Erkenden kalkıp yola çıkmamız gerektiğini size bir
kere daha hatırlatmak isterim.
B) Size gelişini, sizde kaldığını anlattı durdu.
C) Evin bir an önce boyanarak sahibine teslim edilmesi
gerekiyor.
D) Karşı kaldırımda yürüyen çocukların keyfine diyecek
yoktu.
E) Kışın sert geçtiği Erzurum’da kurak bir yaz yaşandığı da söylenemez.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Babamın dün pazardan aldığı şeyler hem pahalı
hem de kaliteli değilmiş.
B) Baloya güzel bir elbise giyerek ve pahalı mücevherler takarak gelince tüm dikkatleri üstüne çekti o
akşam.
C) Demem o ki sana; ne sen beni unut ne de ben seni.
D) Kitaptaki yanlışların düzeltilmesiyle baskıya girmesinin önünde hiçbir engel kalmadı.
E) İtalya’nın güneyinde pek çok yanardağın bulunduğunu söyledi öğretmenimiz.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tümleç eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Bizi olduğumuz gibi kabul edin, kapasitemizin üstünde şeyler beklemeyin.
B) İçeriye az önce giren çocuk kalabalığa kendisini tanıştırmaya başlamıştı.
C) Başbakan, Çin’e bu yılın sekizinci büyük gezisini
yapıyor.
D) İçeride yaklaşık 200 civarında sandalye var.
E) Denize düşen, yılandan medet umar.
TEST
D
64
VE ANLATIM
12-A
Anlatım Bozuklukları / Yapıya Dayalı Anlatım Bozuklukları - 2
7. Türkçede yanlış türetilmiş ya da kurallara aykırı ekler
almış sözcükler kullanmak anlatım bozukluğuna yol
açar.
10. Okulun son günü bazıları karne törenini beklemek yerine evlerine gitmeyi tercih ettiler.
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun düzeltilmesi
için aşağıdaki değişikliklerden hangisinin yapılması gerekir?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu durumu örnekleyen bir anlatım bozukluğu vardır?
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu dolaylı tümleç eksikliğinden kaynaklanmaktadır?
A) Okul, hayatın farklı dönemlerinde insana ayrı ayrı
kazandırdıkları vardır.
B) Çocuklarla o gün akşama kadar gezerek gönüllerini
yapmaya çalıştık.
C) Bu hafta sonu benim ve kardeşimin sınavı aynı
güne denk gelmiş.
D) Bazı mağazalarda seri sonu indirimi olduğu için tüm
insanlar akın etmişti.
E) Yurdumuzun güzellikleri ve yurdumuzun tarihi, yabancı turistlerin ilgisini çekiyor.
9. Annemle yemek yapmasını ve alışverişe çıkmayı daima çok sevmişimdir.
A) “son” sözcüğünün yerine “sonuncu” sözcüğünü getirerek
B) “bazıları” sözcüğünün yerine “bazısı” sözcüğünü
getirerek
C) “bazıları” sözcüğünü cümlenin başına getirerek
D) “tercih ettiler” söz grubunun yerine “istediler” sözcüğünü getirerek
E) “tercih ettiler” sözünün yerine “tercih etti” sözünü
getirerek
ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
A) Yaşlı amca, yıllardır mahallemizde bakkallık yapıyor.
B) Tam yirmi yıl aynı yerde garsonculuk yapıp evini
geçindirdi.
C) Bir toplumun bilinçlenmesini sağlayan en önemli
olgu eğitimdir.
D) Osmanlı tarihinde, ayaklanmalara ayrı bir parantez
açmak gerekir.
E) Bu olayı bize haber vererek akıllılık yaptın.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Eskiden bayram sabahları çocuklar anne-babaları
tarafından başuçlarına bırakılan mendilleri alarak bir
bakıma ilk hediyelerini almış olurlardı.
B) Balıkçılar omuzlarına oltalarını atmış, ellerinde kovalarıyla yavaş yavaş çöken akşamla evlerine dönüyorlardı.
C) Bize çok kızan babam bir haftadır ne benimle ne de
kardeşimle konuşmuyordu.
D) Halk şairlerinin gönül telinden çıkan ürünler cönk
adı verilen ceylan derisinden yapılma defterlerde
toplanırdı.
E) Divan edebiyatında şair, kendisini daima bülbül,
âşık, köle, kul gibi kelimelerle nitelendirirdi.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur?
Bu cümledeki anlatım bozukluğunun sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kitabın yazılması bitince satışa çıkacak.
B) Beni en çok üzen şey senin zamanında işini yapmadığındır.
C) Bazıları her ödevi iyice hazırlanarak yapıyorlar.
D) Yeni kayıt döneminde öğrencilerimizin sıkıntı yaşamaması için tedbirlerimizi aldık.
E) Her insan ihtiyacı olan malzemleri burada rahatlıkla
bulabilirsiniz.
1
KAVRAM
IM
A
T
TES
KAZAN
A) Gereksiz ek kullanımı
B) Yardımcı eylem eksikliği
C) Yanlış anlamda sözcük kullanımı
D) Özne-yüklem uyumsuzluğu
E) Tümleç eksikliği
2 3
4
5
6
7 8
9 10 11 12