İmalat Sanayindeki Aylık Gelişmeler TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü Aralık 2015 ANKARA Hazırlayanlar Sektör Adı M. Oğuzhan Önen İmalat Sanayi Genel Değerlendirmesi………………………………….............. 1 M. Oğuzhan Önen Gıda Ürünleri İmalatı……………………………………………………………………….. 8 M. Oğuzhan Önen İçeceklerin İmalatı……………………………………………………………………………. 13 M. Oğuzhan Önen Tütün Ürünleri İmalatı……………………………………………………................... 18 M. Oğuzhan Önen Tekstil Ürünlerinin İmalatı……………………………………………………………….. 23 Yusuf Meder Giyim Eşyalarının İmalatı…………………………………....………………………….. 28 Yusuf Meder Deri ve İlgili Ürünlerin İmalatı………………………………………….................. 33 Yusuf Meder Ağaç, Ağaç Ürünlerinin ve Mantar Ürünlerinin İmalatı…………........... 38 Yusuf Meder Kâğıt ve Kâğıt Ürünlerinin İmalatı……..…………………………………………….. 43 Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması……………………………………… 48 Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı…..………………… 53 Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı………………………...………… 58 Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa İlişkin Malzemelerin İmalatı………………………………………………………………................................ 63 Leyla Dolun Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı……………………………………............... 68 Leyla Dolun Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı……………………………. 73 Leyla Dolun Ana Metal Sanayi Ürünlerin İmalatı…………………………………………………. 78 Leyla Dolun Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı (Makine-Teçhizat Hariç)……………. 83 Leyla Dolun Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı……………………….. 88 Leyla Dolun Elektrikli Teçhizat İmalatı…………………………………………………………………. 93 Leyla Dolun BYS Makine ve Ekipman İmalatı……………………………………………………….. 98 Leyla Dolun Motorlu Kara Taşıtı, Römork ve Yarı Römork İmalatı……………………….. 103 Birgül Oğuzoğlu Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı.……………………………………………………… 108 Birgül Oğuzoğlu Mobilya İmalatı……………………………………………………………………………….. 113 Birgül Oğuzoğlu Diğer İmalatlar………………………………………………………………………………... 118 Birgül Oğuzoğlu Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı……………………..………... 123 Yusuf Meder Yusuf Meder Yusuf Meder Yusuf Meder Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü Sayfa No i ÖNSÖZ İmalat sanayi sektöründe meydana gelen gelişmelerin aylık düzeyde izlendiği bu çalışmada, imalat sanayinin performansı, üretim endeksi, kapasite kullanım oranı ve dış ticaret (ihracat ve ithalat) verileri açısından değerlendirilmiştir. Aylık periyotta sürdürülmesi planlanan bu çalışma ile, en yeni verilerle imalat sanayii ve alt sektörlerindeki gelişmeler ve değişimler izlenecektir. Çalışmanın üç göstergeden oluşmasının nedeni, imalat sanayii ile ilgili bu göstergelerin aylık periyotta yayınlanmasıdır. Üretim endeksi göstergesi ile imalat sanayi alt sektörlerinin üretim performansındaki değişimler izlenecektir. Kapasite kullanım oranı göstergesi ile (geniş anlamda) imalat sanayi alt sektörlerinin etkinliği ve alt sektörler bazında farklılaşma olup olmadığı belirlenebilecektir. Dış ticaret göstergeleri ile de hem iç ve dış piyasalardaki canlanma/daralma hem de ülke dış ticaretinin çok önemli bir kısmını temsil eden (ihracatta yaklaşık %90’lar ve üzeri, ithalatta yaklaşık yüzde 80’ler) imalat sanayi dış ticaretinden hareketle ülke dış ticaretindeki gelişmeler izlenebilecektir. Çalışma her alt sektör için aynı biçim ve içerikte tasarlanmış, ayrıca eğilimlerin izlenebilmesi için tüm göstergelerin geçmiş dönem değerleri de dikkate alınmıştır. Bu sayede, hem alt sektör hem de imalat sanayi bazında sektörel değerlendirme ve karşılaştırmaların yapılabilmesi hedeflenmiştir. Çalışmada kullanılan istatistiklerden üretim endeksi ve dış ticaret verileri Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), kapasite kullanım oranına ilişkin veriler ise T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan istatistiklerden oluşmaktadır. EKONOMİK VE SOSYAL ARAŞTIRMALAR MÜDÜRLÜĞÜ Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü ii İMALAT SANAYİ Sektör Kodu (NACE Revize 2): C 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) Sanayi İçindeki Payı (%) Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) Sanayi İçindeki Payı (%) Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) Sanayi İçindeki Payı (%) Sanayi İçindeki Sırası Katma Değer (Milyon TL) (2013) Sanayi İçindeki Payı (%) Sanayi İçindeki Sırası Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) Sanayi İçindeki Payı (%) Sanayi İçindeki Sırası 340,413 97.54 1 3,276,246 91.25 1 854,001 80.69 1 162,328 81.79 1 897,954 81.41 1 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 70,027 Sanayi İçindeki Payı (%) 87.31 Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 1 1 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 bazlı sanayi üretim endeksi imalat sanayiinde 137.5 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks bir önceki aya göre yüzde 0.3 oranında artmıştır. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) Toplam Sanayi 133.9 131.5 126.6 4.6 0.1 İmalat Sanayi 137.5 134.6 128.2 5.0 0.3 Sektör Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış İmalat Sanayi Üretim Endeksinin Gelişimi ( 2010=100) Endeks 135 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2014 İmalat Sanayi 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Toplam Sanayi Bir önceki yılın aynı ayına göre imalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde; yirmi dört alt sektörün altısında üretim azalışı, diğer sektörlerde üretim artışı kaydedilmiştir. 33 kodlu makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı imalatındaki yüzde 56.3’lük artış oldukça dikkat çekici olarak değerlendirilmelidir. Üretim artışında 33 kodlu sektörü 26 sektör kodlu bilgisayarların, elektronik ve Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2 optik ürünlerin imalatı yüzde 30.1 ile, 19 kodlu kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı da yüzde 25.6 ile takip etmektedir. Tablo 2: Bir Önceki Yılın Aynı Ayına Göre Değişim Oranları (2010=100) Sektör Kodu Sektör Adı Değişim (%) C İmalat Sanayi 10 Gıda Ürünlerinin İmalatı 11 İçeceklerin İmalatı 5.6 12 Tütün Ürünleri İmalatı 0.9 13 Tekstil Ürünlerinin İmalatı 14 Giyim Eşyalarının İmalatı 15 17 Deri ve İlgili Ürünlerin İmalatı Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri İmalatı (Mobilya Hariç); Saz, Saman ve Benzeri Malzemelerden Örülerek Eşya İmalatı Kâğıt ve Kâğıt Ürünlerinin İmalatı 18 Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması 19 Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı 20 Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı 21 Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa Ait Malzemelerin İmalatı 22 Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı 23 Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı 24 Ana Metal Sanayii 25 Makine ve Teçhizat Hariç, Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı 11.4 26 Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı 30.1 27 Elektrikli Teçhizat İmalatı -2.8 28 Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Teçhizat İmalatı -7.7 29 Motorlu Kara Taşıtı, Treyler (Römork) ve Yarı Treyler (Yarı Römork) İmalatı 14.4 30 Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı 23.8 31 Mobilya İmalatı 4.1 32 Diğer İmalatlar 2.8 33 Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı 56.3 16 Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 5.0 -3.1 -0.3 12.5 -16.2 5.8 7.1 2.1 25.6 8.1 18.0 3.9 -0.9 1.6 3 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı, geçen yılın aynı ayına göre 1.4 puan artarken, bir önceki aya göre de 0.4 puan artarak yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşmiştir. Tablo 3: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) 75.9 İmalat Sanayi Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) 1.4 0.4 Grafikten de görülebileceği gibi kapasite kullanım oranı bir doğru oluşturabilecek kadar düşük değişimler göstermektedir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 85 80 75 70 65 60 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2014 2015 İmalat Sanayi Alt sektörler temelinde kapasite kullanım oranlarına bakılığında, üretim endeksindeki gelişmelere göre farklı bir görünüm arz etmektedir. Bir önceki yılın aynı ayına göre imalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde; yirmi dört alt sektörün onunda kapasite kullanım oranında azalış görülürken, diğer sektörlerde KKO’da artış kaydedilmiştir. 19 kodlu kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı sektörü yüzde 88.7’lik KKO ile imalat sanayi içinde ilk sırayı almaktadır. Onu yüzde 86.8 ile 26 kodlu bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı ve yüzde 83.7 ile 17 kodlu kâğıt ve kâğıt ürünlerinin imalatı alt sektörleri izlemektedirler. 2015 Kasım ayı itibariyle en düşük kapasite kullanım oranı ise yüzde 59.8 düzeyi ile 15 kodlu deri ve ilgili ürünlerin imalatı alt sektöründe olduğu görülmektedir. Onu yüzde 62.8 ile 32 kodlu diğer imalatlar, yüzde 62.0 ile 11 kodlu içeceklerin imalatı alt sektörleri izlemektedirler. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 Aşağıdaki tabloda alt sektörler bazında KKO’nun gelişimi verilmektedir. Tablo 4: Sektörlere Göre Kapasite Kullanım Oranı Sektör Kodu C 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 Sektör Adı İmalat Sanayi Gıda Ürünlerinin İmalatı İçeceklerin İmalatı Tütün Ürünleri İmalatı Tekstil Ürünlerinin İmalatı Giyim Eşyalarının İmalatı Deri ve İlgili Ürünlerin İmalatı Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri İmalatı (Mobilya Hariç); Saz, Saman ve Benzeri Malzemelerden Örülerek Eşya İmalatı. Kâğıt ve Kâğıt Ürünlerinin İmalatı Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa Ait Malzemelerin İmalatı Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı Ana Metal Sanayii Makine ve Teçhizat Hariç, Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı Elektrikli Teçhizat İmalatı Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Teçhizat İmalatı Motorlu Kara Taşıtı, Treyler (Römork) ve Yarı Treyler (Yarı Römork) İmalatı Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı Mobilya İmalatı Diğer İmalatlar Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü KKO (%) 75.9 72.5 62.0 74.5 78.5 76.7 59.8 80.4 83.7 62.6 88.7 72.6 75.3 74.1 77.8 74.9 71.6 86.8 76.4 78.1 81.3 74.0 73.7 61.8 72.8 5 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; imalat sanayi sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 3.7 oranında artarak 12.5 milyar dolar, ithalat ise yüzde 5.8 oranında azalarak 14.0 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 Ekim ayında yüzde 81.3 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ekim ayında yüzde 89.6 olmuştur. Tablo 5: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) Değer Değişim 2014 123,903,931 - İthalat (M) X-M Değer Değişim Değer Değişim 154,488,250 - -30,584,319 - 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 Yıl İMALAT Ocak-Ekim Ekim SANAYİ Ocak-Ekim Ekim -9.5 -25,520,842 X/M (%) 80.2 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 2014 126,850,827 - 185,561,592 - -58,710,766 - 68.4 2015 116,700,213 -8.0 163,433,908 -11.9 -46,733,696 -20.4 71.4 2014 12,359,152 - 17,849,119 - -5,489,967 - 69.2 2015 12,770,834 3.3 16,038,315 -10.1 -3,267,481 -40.5 79.6 Grafik 3: İmalat Sanayi Dış Ticareti 2014-2015 Ekim Ayı İmalat Sanayi Dış Ticareti 16,000 Milyon USD 180,000 14,000 160,000 Milyon USD 2014 2015 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi İmalat Sanayi Dış Ticareti 2014 2015 140,000 12,000 120,000 10,000 100,000 8,000 80,000 6,000 60,000 4,000 40,000 2,000 20,000 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 6 Grafik 4: Dış Ticaretin Gelişimi Bin USD 20,000,000 18,000,000 16,000,000 14,000,000 12,000,000 10,000,000 8,000,000 6,000,000 4,000,000 2,000,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 5 6 7 8 9 10 2015 İthalat 7 GIDA ÜRÜNLERİ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 10 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 41,285 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 12.13 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 3 424,437 12.95 2 124,931 14.63 1 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 18,763 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 11.56 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 1 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 131,192 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 14.61 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 1 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 8,497 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 12.13 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 1 8 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi gıda ürünleri sektöründe 148.3 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış gıda ürünleri üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 3.1, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks de bir önceki aya göre yüzde 1.5 oranında azalmıştır. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 148.3 131.5 134.6 144.0 126.6 128.2 121.9 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Gıda Sektörü Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 -3.1 Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 -1.5 Ekim ayında takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 artarken, takvim etkisinden arındırılmış gıda ürünleri üretim endeksi, imalat sanayinin 9.4 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 140 135 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Gıda Sektörü 9 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında gıda ürünleri imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 72.5 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 0.3 puan azalırken, bir önceki aya göre ise 0.2 puan artmıştır. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Gıda Sektörü 72.5 -0.3 0.2 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan, aylık bazda da 0.4 puan artmıştır. Kasım ayında gıda ürünleri sektöründe KKO imalat sanayi kapasite kullanım oranının 3.4 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 78 76 74 72 70 68 66 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2015 Gıda Sektörü 10 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; gıda sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 8.2 artarak 1.2 milyar dolar, ithalat ise yüzde 9.6 azalarak 417.5 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret fazlası yüzde 20.3 artarak 809.2 milyon dolar olmuştur. 2014 Ekim ayında yüzde 245.7 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ekim ayında yüzde 293.8 olmuştur. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) SEKTÖR Ocak-Ekim İMALAT Yıl Ocak-Ekim Ekim Ekim 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 İhracat (X) Değer İthalat (M) Değişim 9,965,368 9,582,541 1,134,242 1,226,685 123,903,931 114,259,312 12,088,563 12,539,407 Değer X-M Değişim 4,786,398 -3.8 4,333,667 461,701 8.2 417,535 - 154,488,250 -7.8 139,780,154 - 14,863,508 3.7 13,999,396 -9.5 -9.6 -9.5 -5.8 Değer Değişim X/M (%) 1.3 20.3 -16.6 -47.4 208.2 221.1 245.7 293.8 80.2 81.7 81.3 89.6 5,178,970 5,248,874 672,541 809,150 -30,584,319 -25,520,842 -2,774,945 -1,459,989 Grafik 3: Gıda Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ekim Ayı Gıda Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 Milyon USD 1,400 12,000 1,200 10,000 1,000 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Gıda Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 8,000 800 6,000 600 4,000 400 2,000 200 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 11 Grafik 4: Gıda İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 1,400,000 1,200,000 1,000,000 800,000 600,000 400,000 200,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 5 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 İthalat 12 İÇECEKLERİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 11 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 509 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.15 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 21 14,620 0.45 22 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 7,053 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.83 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 22 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,500 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.92 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 22 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 7,196 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.80 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 21 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 520 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.74 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 23 13 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi içecek sektöründe 102.8 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.6 oranında, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks de bir önceki aya göre yüzde 3.7 oranında artmıştır. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 102.8 131.5 134.6 102.9 126.6 128.2 114.8 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi İçecek Sektörü Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 3.7 Takvim Etkisinden Arındırılmış Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 5.6 Ekim ayında takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 artarken, takvim etkisinden arındırılmış içecek sektörü endeksinin 31.7 puan üstünde gerçekleşmiştir. 2015 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi yüzde 0.3 artarken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış içecek ürünleri imalatı üretim endeksi yüzde 3.7 artmıştır. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 İçecek Sektörü 14 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında içeceklerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 62.0 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 1.4, bir önceki aya göre de 2.3 puan azalmıştır. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 İçecek Sektörü 62.0 -1.4 -2.3 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan, aylık bazda da 0.4 puan artmıştır. Kasım ayında içecek sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 13.9 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 81 76 71 66 61 56 51 46 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2015 İçecek Sektörü 15 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; içecek sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 11.6 azalarak 21.2 milyon dolar, ithalat ise yüzde 33.8 azalarak 28.1 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 Ekim ayında 18.4 milyon dolar dış ticaret açığı verilirken 2015 Ekim ayında dış ticaret açığı yüzde 62.8 azalarak 6.9 milyon dolar olmuştur. 2014 Ekim ayında yüzde 56.6 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ekim ayında yüzde 75.6 olmuştur. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) SEKTÖR Ocak-Ekim İMALAT Yıl Ocak-Ekim Ekim Ekim 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 İhracat (X) Değer İthalat (M) Değişim 235,040 232,803 24,012 21,218 123,903,931 114,259,312 12,088,563 12,539,407 Değer X-M Değişim 297,411 -1.0 295,692 42,430 -11.6 28,078 - 154,488,250 -7.8 139,780,154 - 14,863,508 3.7 13,999,396 -0.6 -33.8 -9.5 -5.8 Değer Değişim X/M (%) 0.8 -62.8 -16.6 -47.4 79.0 78.7 56.6 75.6 80.2 81.7 81.3 89.6 -62,371 -62,889 -18,419 -6,860 -30,584,319 -25,520,842 -2,774,945 -1,459,989 Grafik 3: İçecek İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ekim Ayı İçecek Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 45 Milyon USD 350 40 300 35 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi İçecek Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 250 30 25 200 20 150 15 100 10 50 5 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 16 Grafik 4: İçecek İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 50,000 45,000 40,000 35,000 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 5,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 2014 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 5 İthalat 17 TÜTÜN ÜRÜNLERİ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 12 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 30 0.01 24 Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) 4,660 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.14 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 24 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 4,547 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.53 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 24 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,291 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.80 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 24 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 4,797 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.53 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 24 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 338 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.48 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 24 18 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış üretim endeksi, tütün ürünleri imalatı sektöründe 158.3 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış tütün ürünleri üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0.9 artarken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi de bir önceki aya göre yüzde 3.0 oranında azalmıştır. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 131.5 134.6 158.3 153.5 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Tütün ve Tütün Ürünleri Sektörü 126.6 128.2 Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 135.1 0.9 -3.0 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ekim ayında takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 artarken, takvim etkisinden arındırılmış tütün ürünleri üretim sektöründeki endeks, takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksinin 18.9 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 160 150 140 130 120 110 100 90 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Tütün ve Tütün Ürünleri Sektörü 19 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında tütün ürünleri imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 74.5 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 6.3 puan, bir önceki aya göre de 7.3 puan azalmıştır. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Tütün ve Tütün Ürünleri Sektörü 74.5 -6.3 -7.3 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan, aylık bazda da 0.4 puan artmıştır. Kasım ayında tütün ürünleri imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayi kapasite kullanım oranının 1.4 puan altındadır. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 60 55 50 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2015 Tütün ve Tütün Ürünleri Sektörü 20 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; tütün ürünleri imalatı sektöründe, 2015 Ekim ayında 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 8.3 artarak 51.1 milyon dolar, ithalat ise yüzde 4.9 oranında azalarak 47.4 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 Ekim ayında 2.6 milyon dolar dış ticaret açığı verilirken 2015 Ekim ayında dış ticaret açığı yüzde 244.3 azalarak 3.8 milyon dolar dış ticaret fazlası olmuştur. 2014 yılının Ekim ayında yüzde 94.8 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ekim ayında yüzde 107.9 olmuştur. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) SEKTÖR Ocak-Ekim İMALAT Yıl Ocak-Ekim Ekim Ekim 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 İhracat (X) Değer İthalat (M) Değişim 448,482 440,194 47,214 51,124 123,903,931 114,259,312 12,088,563 12,539,407 Değer X-M Değişim 456,370 -1.8 435,411 49,813 8.3 47,372 - 154,488,250 -7.8 139,780,154 - 14,863,508 3.7 13,999,396 -4.6 -4.9 -9.5 -5.8 Değer Değişim -7,888 4,783 -2,599 3,751 -30,584,319 -25,520,842 -2,774,945 -1,459,989 X/M (%) - 98.3 -160.6 101.1 - 94.8 -244.3 107.9 - 80.2 -16.6 81.7 - 81.3 -47.4 89.6 Grafik 3: Tütün Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ekim Ayı Tütün Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 52 Milyon USD 460 51 455 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Tütün Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 450 50 445 49 440 48 435 47 430 46 425 420 45 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 21 Grafik 4: Tütün Ürünleri İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 70,000 60,000 50,000 40,000 30,000 20,000 10,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 2014 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 5 İthalat 22 TEKSTİL ÜRÜNLERİNİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 13 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 22,682 6.66 6 396,240 12.09 3 72,495 8.49 3 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 15,754 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 9.71 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 2 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 75,445 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 8.40 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 4 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 6,766 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 9.66 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 23 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış üretim endeksi, tekstil ürünleri imalatı sektöründe 120.4 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış tekstil ürünleri üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0.3 oranında azalırken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi de bir önceki aya göre yüzde 0.1 oranında artmıştır. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 131.5 134.6 120.4 117.4 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Tekstil Ürünleri Sektörü 126.6 128.2 Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 108.6 -0.3 0.1 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ekim ayında takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 artarken, takvim etkisinden arındırılmış tekstil ürünleri üretim endeksi, takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksinin 17.2 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Tekstil Ürünleri Sektörü 24 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında tekstil ürünleri üretimi sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 78.5 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 1.6 puan azalırken, bir önceki aya göre ise 1.3 puan artmıştır. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Tekstil Ürünleri Sektörü 78.5 -1.6 1.3 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan, aylık bazda da 0.4 puan artmıştır. Kasım ayında tekstil ürünleri üretimi sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayi kapasite kullanım oranının 2.6 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 84 82 80 78 76 74 72 70 68 66 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2015 Tekstil Ürünleri Sektörü 25 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; tekstil ürünleri imalatı sektöründe, 2015 Ekim ayında 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 0.9 azalarak 1.1 milyon dolar, ithalat ise yüzde 6.4 oranında azalarak 408.6 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 Ekim ayında 624.5 milyon dolar dış ticaret fazlası verilirken 2015 Ekim ayında dış ticaret fazlası yüzde 3.0 artarak 643.2 milyon dolar olmuştur. 2014 yılının Ekim ayında yüzde 243.0 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ekim ayında yüzde 257.4 olmuştur. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) SEKTÖR Ocak-Ekim İMALAT Yıl Ocak-Ekim Ekim Ekim 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 İhracat (X) Değer İthalat (M) Değişim 10,397,672 9,152,986 1,061,238 1,051,817 123,903,931 114,259,312 12,088,563 12,539,407 Değer X-M Değişim 4,767,997 -12.0 4,041,502 436,764 -0.9 408,620 - 154,488,250 -7.8 139,780,154 - 14,863,508 3.7 13,999,396 -15.2 -6.4 -9.5 -5.8 Değer Değişim X/M (%) -9.2 3.0 -16.6 -47.4 218.1 226.5 243.0 257.4 80.2 81.7 81.3 89.6 5,629,676 5,111,485 624,474 643,197 -30,584,319 -25,520,842 -2,774,945 -1,459,989 Grafik 3: Tekstil Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ekim Ayı Tekstil Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 Milyon USD 1,200 12,000 1,000 10,000 800 8,000 600 6,000 400 4,000 200 2,000 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Tekstil Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 26 Grafik 4: Tekstil Ürünleri İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 1,200,000 1,000,000 800,000 600,000 400,000 200,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 5 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 İthalat 27 GİYİM EŞYALARININ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 14 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 53,226 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 15.64 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 2 491,777 15.01 1 52,913 6.20 6 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 11,673 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 7.19 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 6 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 54,890 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.11 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 6 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 7,038 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 10.05 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2 28 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi giyim eşyaları imalatı sektöründe 116.4 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12.5 oranonda artış, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi ise bir önceki aya göre de yüzde 2.4 oranında artış kaydetmiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Sektör Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) 133.9 137.5 116.4 131.5 134.6 113.7 126.6 128.2 116.6 4.6 5.0 12.5 0.1 0.3 2.4 Arındırılmamış Toplam Sanayi İmalat Sanayi Giyim Eşyaları İmalatı Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Ekim ayında imalat sanayi takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artış gösterirken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi aylık bazda yüzde 0.3 artış göstermiştir. Ekim ayında, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış giyim eşyaları üretim endeksi imalat sanayinin 11.6 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim Ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 140 130 120 110 100 90 80 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Giyim Eşyalarının İmalatı 29 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında giyim eşyaları imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 76.7 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 0.8 puan düşüş, bir önceki aya göre ise 0.5 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Giyim Eşyaları İmalatı 76.7 -0.8 0.5 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan artış, aylık bazda ise 0.4 puan artış olmuştur. Böylece, Kasım ayında giyim eşyaları imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 0.8 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Giyim Eşyalarının İmalatı 30 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; giyim eşyaları imalatı sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 9.3 artarak 1.4 milyar dolar, ithalat ise yüzde 7.5 artarak 279.3 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret fazlası da yüzde 9.7 artarak 11 milyar dolardan 1.2 milyar dolara yükselmiştir. Böylece 2014 Ekim ayında yüzde 504.7 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2015 Ekim ayında yüzde 513.2 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ekim Ekim Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 14,102,944 - 2,624,211 - 11,478,733 - 537.4 2015 12,650,305 -10.3 2,424,494 -7.6 10,225,811 -10.9 521.8 2014 1,311,544 - 259,843 - 1,051,701 - 504.7 2015 1,433,093 9.3 279,251 7.5 1,153,842 9.7 513.2 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Giyim Eşyaları İmalatı Dış Ticareti 1.600 2014-2015 Ekim Ayı Giyim Eşyaları İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 16.000 1.400 14.000 1.200 12.000 1.000 10.000 800 8.000 600 6.000 400 4.000 200 2.000 Milyon USD - 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Giyim Eşyaları İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 31 Grafik 4: Giyim Eşyaları İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 1.800.000 1.600.000 1.400.000 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 2014 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 5 İthalat 32 DERİ İŞLEME, SARACİYE VE AYAKKABI ÜRÜNLERİ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 15 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 7,740 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.27 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 13 60,151 1.84 13 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 8,035 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.94 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 19 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,539 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.95 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 21 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 8,324 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.93 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 19 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 834 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.19 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 20 33 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi deri ve ilgili ürünler imalatı sektöründe 91.4 olarak gerçekleşmiştir. Deri ve ilgili ürünler imalatı sektöründe takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16.2 oranında düşerken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeksi bir önceki aya göre yüzde 2.8 oranında düşmüştür. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) Toplam Sanayi İmalat Sanayi 133.9 131.5 126.6 4.6 0.1 137.5 134.6 128.2 5.0 0.3 Deri ve İlgili Ürün. İmalatı 91.4 88.3 79.4 -16.2 -2.8 Sektör 2015 Ekim ayında, imalat sanayi takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artış gösterirken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi aylık bazda yüzde 0.3 artış göstermiştir. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış deri işleme, saraciye ve ayakkabı ürünleri sanayi üretim endeksi, Mart 2014 yılında 2010 baz yılı seviyesini altına düşmüş, ve düşüş eğilimi devam etmiş ve Ekim 2015’de imalat sanayinin 48.8 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 140 130 120 110 100 90 80 70 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Deri ile İlgili Ürünlerin İmalatı 34 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında deri ve ilgili ürünler imalat sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 59.8 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 5.4 puan düşmüş, bir önceki aya göre ise 1.6 puan düşmüştür. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Deri ve İlgili Ürünler İmalatı 59.8 -5.4 -1.6 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan artış, aylık bazda ise 0.4 puan artış olmuştur. 2015 Kasım ayında deri ve ilgili ürünler sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 16.1 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 75 70 65 60 55 50 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Deri ve İlgili Ürünlerin İmalatı 35 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; deri ve ilgili ürünler imalat sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 5.2 oranında azalarak 82.1 milyon dolar, ithalat ise yüzde 14.7 azalarak 97.0 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Ekim 2014’de 27.2 milyon dolar olan dış ticaret açığı, Ekim 2015’de 14.9 milyon dolara düşmüştür. 2014 Ekim ayında yüzde 76.1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2015 Ekim ayında yüzde 84.6’ya çıkmıştır. 2015 yılının ilk on aylık döneminde ise sektörde dış ticaret açığı yüzde 42.3 oranında azalmış, ihracatın ithalatı karşılama oranı 69.2’den yüzde 77.2’ye çıkmıştır. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ekim Ekim Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 1,053,134 - 1,521,697 - -468,563 - 69.2 2015 918,059 -12.8 1,188,493 -21.9 -270,434 -42.3 77.2 2014 86,540 - 113,779 - -27,239 - 76.1 2015 82,078 -5.2 97,000 -14.7 -14,922 -45.2 84.6 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Deri ve İlgili Ürünler İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ekim Ayı Deri Eşyaları İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 Milyon USD 120,0 1600,0 100,0 1400,0 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Deri Eşyaları İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 1200,0 80,0 1000,0 60,0 800,0 40,0 600,0 400,0 20,0 200,0 0,0 0,0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 36 Grafik 4: Deri ve İlgili Ürünler İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 200.000 180.000 160.000 140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 İthalat 37 AĞAÇ, AĞAÇ ÜRÜNLERİ VE MANTAR ÜRÜNLERİ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 16 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 23,534 6.91 5 50,819 1.55 17 11,046 1.29 16 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 2,354 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.45 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 16 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 12,106 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.35 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 16 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 813 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.16 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 21 38 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı sektöründe 144.5 olarak gerçekleşmiştir. Sektörün takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.8 oranında artmış, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeksi ise bir önceki aya göre değişim göstermemiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Toplam Sanayi İmalat Sanayi Ağaç ve Ağaç Ürünleri İmalatı Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış 126.6 128.2 Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 130.8 5.8 0.0 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 131.5 134.6 144.5 141.1 Arındırılmamış Sektör Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış 2015 Ekim ayı itibariyle imalat sanayi takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi yıllık bazda yüzde 5.0 artarken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki aya göre yüzde 0.3 oranında artmıştır. 2015 yılının ilk altı ayında, ağaç ve ağaç ürünleri sanayinde mevsim ve takimden arındırılmış üretim endeksi imalat sanayi endeksinin altında seyrederken, yedinci aydan itibaren üstünde seyretmeye başlamış ve Ekim ayında 2.7 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 140 135 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri 39 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 80.4 olarak gerçekleşmiştir. Sektörün kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 3.4 puan, bir önceki aya göre de 0.9 puan artmıştır. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Ağaç Ürünleri İmalatı 80.4 3.4 0.9 2015 yılı Kasım itibariyle, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı, geçen yılın aynı ayına göre 1.4 puan artış, bir önceki aya göre ise 0.4 puan artış göstererek yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşmiştir. Böylece, 2015 Kasım ayında ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı sektörü kapasite kullanım oranı imalat sanayi kapasite kullanım oranının 4.5 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 85 83 81 79 77 75 73 71 69 67 65 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Ağaç, Ağaç Ürünleri ve Mantar Ürünleri 40 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri imalatı sektöründe 2015 yılı Ekim ayında ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 2.3 artarak 63.1 milyon dolar olurken, ithalat da yüzde 0.1 artarak 112.5 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı ay itibariyle sektörde dış ticaret açığı yüzde 2,6 azalarak 50.1 milyon dolardan 49.4 milyon dolara düşmüştür. Ağaç ve ağaç ürünleri imalatı sektöründe 2014 Ekim ayında yüzde 54.9 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ekim ayında yüzde 56.1’e yükselmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ekim Ekim Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 741,300 - 1,161,128 - -419,829 - 63.8 2015 619,921 -16.4 1,165,773 0.4 -545,852 30.0 53.2 2014 61,672 - 112,436 - -50,763 - 54.9 2015 63,078 2.3 112,504 0.1 -49,425 -2.6 56.1 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Ağaç ve Ağaç Ürünleri İmalatı Sektörü Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ekim Ayı Ağaç Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 Milyon USD 120,0 1400,0 100,0 1200,0 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Ağaç Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 1000,0 80,0 800,0 60,0 600,0 40,0 400,0 20,0 200,0 0,0 0,0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 41 Grafik 4: Ağaç ve Ağaç Ürünleri İmalatı Sektörü Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 160.000 140.000 120.000 100.000 80.000 60.000 40.000 20.000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 5 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 İthalat 42 KAĞIT VE KAĞIT ÜRÜNLERİNİN İMALATI Sektör Kodu (NACE): 17 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 2,410 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.71 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 18 53,266 1.63 15 18,212 2.13 13 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 3,470 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.14 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 13 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 18,675 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.08 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 13 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 1,391 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.99 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 14 43 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı sektöründe 144.9 olarak gerçekleşmiştir. Sektör takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7.1 oranında artarken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki aya göre yüzde 1.2 oranında artış kaydetmiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Toplam Sanayi İmalat Sanayi 133.9 137.5 131.5 134.6 Kağıt ve Kağıt Ürünlerinin İmalatı 144.9 142.3 Arındırılmamış Sektör Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış 126.6 128.2 Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 138.9 7.1 1.2 2015 yılı Ekim ayında imalat sanayi takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artarken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki aya göre yüzde 0.3 oranında artmıştır. Ekim 2015’de kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı sektörü mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi imalat sanayinin 10.7 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 140 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Kağıt ve Kağıt Ürünlerinin İmalatı 44 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 83.7 olarak gerçekleşmiştir. Sektör kapasite kullanım oranında, bir önceki yılın aynı ayına göre 2.5 puan artış, bir önceki aya göre ise 1.3 artış olmuştur. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Kağıt ve Kağıt Ürünlerinin İmalatı 83.7 2.5 1.3 2015 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşmiştir. İmalat sanayinde geçen yılın aynı ayına göre 1.4 puan, aylık bazda ise 0.4 puan artış olmuştur. Böylece Kasım 2015‘de sektör kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 7.8 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 85 83 81 79 77 75 73 71 69 67 65 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Kağıt ve Kağıt Ürünlerinin İmalatı 45 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; kağıt ve kağıt ürünlerinin imalatı sektöründe 2015 yılı Ekim ayında ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 6.2 artarak 172.2 milyon dolar, ithalat ise yüzde 7.3 azalarak 279.0 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret açığı yüzde 23.0 azalarak 106.8 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 Ekim ayında yüzde 53.9 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ekim ayında yüzde 61.7’ye yükselmiştir. 2015 yılının ilk on aylık döneminde ise sektörün dış ticaret açığı yüzde 12.4 oranında düşmüş, ancak ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 50,8 olarak aynı seviyede kalmıştır. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ekim Ekim Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 1,681,934 - 3,312,334 - -1,630,400 - 50.8 2015 1,476,855 -12.2 2,905,221 -12.3 -1,428,365 -12.4 50.8 2014 162,167 - 300,830 - -138,663 - 53.9 2015 172,154 6.2 278,955 -7.3 -106,801 -23.0 61.7 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Kağıt ve Kağıt Ürünlerinin Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ekim Ayı Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 Milyon USD 350,0 3.500,0 300,0 3.000,0 250,0 2.500,0 200,0 2.000,0 150,0 1.500,0 100,0 1.000,0 50,0 500,0 0,0 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 0,0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 46 Grafik 4: Kağıt ve Kağıt Ürünleri İmalatı Sektörü Dış Ticaretin Gelişimi Bin USD 400.000 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 2014 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 5 İthalat 47 KAYITLI MEDYANIN BASILMASI VE ÇOĞALTILMASI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 18 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 12,246 3.60 10 51,420 1.57 16 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 7,893 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.92 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 20 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,837 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.13 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 19 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 7,967 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.89 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 20 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 901 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.29 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 18 48 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması sektöründe 140.6 olmuştur. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2.1 oranında artarken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki aya göre ise yüzde 3.6 oranında düşüş göstermiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) Toplam Sanayi 133.9 131.5 126.6 4.6 0.1 İmalat Sanayi 137.5 134.6 128.2 5.0 0.3 Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması 140.6 139.2 141.7 2.1 -3.6 Sektör Ekim ayında imalat sanayi takvim endeksinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artarken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim üretüm endeksi bir önceki aya göre yüzde 0,3 oranında artmıştır. 2015 Ekim ayında kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması sektöründe mevsim ve takvimden arındırılmış üretim endeksi imalat sanayinin 13.6 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 160 150 140 130 120 110 100 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması 49 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 62.6 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 6.1 puan, bir önceki aya göre ise 4.4 puan düşüş göstermiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı Değişim (Puan) Değişim (Puan) (Yıllık) (Aylık) KKO (%) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması 62.6 -6.1 -4.4 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan artmış, bir önceki aya göre ise 0.4 puan artmıştır. Kasım ayında kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması sektöründe kapasite kullanım oranı, imalat sanayi kapasite kullanım oranının 13.3 puan altında gerçekleşmiştir. Sektörde kapasite kullanım oranı imalat sanayi geneline göre düşük seyretmektedir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 78 76 74 72 70 68 66 64 62 60 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması 50 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılması sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 4.4 oranında artarak 1.4 milyon dolar, ithalat ise yüzde 29.8 oranında azalarak 2.9 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 2.9 milyon dolar olan dış ticaret açığı 1.6 milyon dolara düşmüştür. 2014 yılı Ekim ayında yüzde 31.4 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ekim ayında yüzde 46.7’ye çıkmıştır. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ekim Ekim Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 16,366 - 42,242 - -25,876 - 38.7 2015 16,098 -1.6 37,025 -12.4 -20,927 -19.1 43.5 2014 1,311 - 4,176 - -2,865 - 31.4 2015 1,369 4.4 2,931 -29.8 -1,562 -45.5 46.7 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması Sektörü Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ekim Ayı Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması Dış Ticareti 2014 2015 4,5 Milyon USD 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması Dış Ticareti 2014 2015 45,0 4,0 40,0 3,5 35,0 3,0 30,0 2,5 25,0 2,0 20,0 1,5 15,0 1,0 10,0 0,5 5,0 0,0 0,0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 51 Grafik 4: Kayıtlı Medyanın Basılması ve Çoğaltılması Sektörü Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 2014 5 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İthalat 52 KOK KÖMÜRÜ VE RAFİNE EDİLMİŞ PETROL ÜRÜNLERİ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 19 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 271 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.08 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) 23 7,655 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.23 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 23 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 42,199 4.94 10 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,939 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.19 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 18 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 44,710 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 4.98 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 10 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 561 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.80 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 22 53 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı sektöründe 147.2 olmuştur. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25.6 oranında artarken, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 2.0 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 131.5 134.6 147.2 147.2 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı 126.6 128.2 Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 138.7 25.6 2.0 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ekim ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artmıştır. Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı sektöründe mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi 2014 yılında imalat sanayinin altında seyrederken, 2015 yılı başından itibaren yükselişe geçtiği ve 2015 Ekim ayında 10.6 puan üstünde gerçekleştiği görülmektedir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 160 150 140 130 120 110 100 90 80 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri 54 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 88.7 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 8.5 puan artarken, bir önceki aya göre ise 0.2 puan düşmüştür. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı 88.7 8.5 -0.2 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan, aylık bazda ise 0,4 puan artış göstermiştir. Kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı sektöründe 2015 Nisan ayında yükselişe geçen kapasite kullanım oranı, Kasım ayında imalat sanayi kapasite kullanım oranının 12.8 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri 55 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; kok kömürü ve rafine edilmiş perol ürünleri imalatı sektöründe 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 44.3 oranında azalarak 312 milyon dolar, ithalat ise yüzde 38.4 oranında azalarak 873 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 855 milyon dolar olan dış ticaret açığı 560 milyon dolara düşmüştür. 2014 yılı Ekim ayında yüzde 39.6 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ekim ayında yüzde 35.8 ‘e düşmüştür. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ekim Ekim Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 4,803,750 - 16,181,138 - -11,377,388 - 29.7 2015 3,476,341 -27.6 9,534,935 -41.1 -6,058,595 -46.7 36.5 2014 561,323 - 1,416,115 - -854,792 - 39.6 2015 312,480 -44.3 872,801 -38.4 -560,321 -34.4 35.8 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ekim Ayı Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri Dış Ticareti 2014 2015 1.600 Milyon USD 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri Dış Ticareti 2014 18,000 1.400 16,000 1.200 14,000 1.000 12,000 2015 10,000 800 8,000 600 6,000 400 4,000 200 2,000 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 56 Grafik 4: Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 500.000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 5 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 İthalat 57 KİMYASALLARIN VE KİMYASAL ÜRÜNLERİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 20 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 3,549 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.04 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 16 65,982 2.01 12 41,249 4.83 11 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 7,499 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 4.62 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 11 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 44,235 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 4.93 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 11 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 2,468 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 3.52 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 11 58 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı sektöründe 122.8 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.1 oranında artmış, bir önceki aya göre ise yüzde 0.3 oranında azalış göstermiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Sektör Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Takvim Etkisinden Arındırılmış 133.9 137.5 131.5 134.6 126.6 128.2 Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 122.8 121.0 121.9 8.1 Endeks Toplam Sanayi İmalat Sanayi Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 -0.3 Ekim ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artarken, bir önceki aya göre ise yüzde 0.3 oranında artış göstermiştir. İmalat sanayi mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi sektör üretim endeksinin 6.3 puan üstünde 128.2 olarak gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Kimyasallar ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı 59 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 72.6 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 2.3 puan artarken, bir önceki aya göre 2.8 puan azalış göstermiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı İmalat Sanayi Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) 75.9 72.6 1.4 2.3 0.4 -2.8 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan, aylık bazda ise 0.4 puan artış göstermiştir. Kasım ayında kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı, imalat sanayi kapasite kullanım oranının 3.3 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 60 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Kimyasallar ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı 60 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 2.5 oranında artarak 581.7 milyon dolar, ithalat ise yüzde 8.1 oranında azalarak 2.2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 1.8 milyar dolar olan dış ticaret açığı yüzde 11.4 azalarak 1.6 milyar dolara düşmüştür. 2014 yılı Ekim ayında yüzde 24.1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ekim ayında yüzde 26.9’a yükselmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) Yıl SEKTÖR Ocak-Ekim Ekim İMALAT Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 5,973,656 - 25,364,013 - -19,390,357 - 23.6 2015 5,452,780 -8.7 21,671,804 -14.6 -16,219,025 -16.4 25.2 2014 567,248 - 2,352,364 - -1,785,116 - 24.1 2015 581,666 2.5 2,162,739 -8.1 -1,581,073 -11.4 26.9 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ekim Ayı Kimyasallar ve Kimyasal Ürünlerin Dış Ticareti 2014 2,500 Milyon USD 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Kimyasallar ve Kimyasal Ürünlerin Dış Ticareti 2015 2014 30,000 2015 25,000 2,000 20,000 1,500 15,000 1,000 10,000 500 5,000 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 61 Grafik 4: Kimyasalların ve Kimyasal Ürünlerin İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 3.000.000 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 500.000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 İthalat 4 5 6 7 8 9 10 2015 62 TEMEL ECZACILIK ÜRÜNLERİNİN VE ECZALIĞA AİT MALZEMELERİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 21 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 307 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.09 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 22 29,458 0.90 19 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 8,465 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.99 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 18 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 2,719 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.67 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 14 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 9,140 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.02 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 18 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 1,636 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.34 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 13 63 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ait malzemelerin imalatı sektöründe 174.3 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18.0 oranında artmış, bir önceki aya göre ise yüzde 3.3 oranında azalış göstermiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 131.5 134.6 174.3 172.8 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa Ait Malzemelerin İmalatı 126.6 128.2 Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 172.7 18.0 -3.3 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ekim ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artarken, aylık düzeyde yüzde 0.3 oranında artmıştır. İmalat sanayi mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi sektörün 44.5 puan altında 128.2 olarak gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 180 170 160 150 140 130 120 110 100 1 2 3 4 5 İmalat Sanayi 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2014 2015 Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa İlişkin Malzemelerin İmalatı Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 64 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ait malzemelerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 75.3 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 0.2 puan artış, bir önceki aya göre 0.7 puan azalış göstermiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı Değişim (Puan) (Yıllık) 1.4 0.2 KKO (%) İmalat Sanayi Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa Ait Malzemelerin İmalatı 75.9 75.3 Değişim (Puan) (Aylık) 0.4 -0.7 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan, aylık bazda ise 0.4 puan artış göstermiştir. Kasım ayında temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ait malzemelerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı, imalat sanayi kapasite kullanım oranının 0.6 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Temel Eczacılık Ürünleri ve Eczacılık Malzemelerinin İmalatı Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 65 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ait malzemelerin imalatı sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 35.1 oranında artarak 95.5 milyon dolar, ithalat ise yüzde 20.3 oranında artarak 469.9 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 320 milyon dolar olan dış ticaret açığı yüzde 17.0 artarak 374.3 milyon dolara çıkmıştır. 2014 yılı Ekim ayında yüzde 18.1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ekim ayında yüzde 20.3’e yükselmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ekim Ekim Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 684,907 - 3,820,906 - -3,135,999 - 17.9 2015 742,371 8.4 3,739,608 -2.1 -2,997,237 -4.4 19.9 2014 70,703 - 390,694 - -319,991 - 18.1 2015 95,527 35.1 469,850 20.3 -374,323 17.0 20.3 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa Ait Malzemelerin İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ekim Ayı Eczacılık ve Eczacılığa İlişkin Malzemelerin Dış Ticareti 2014 500 Milyon USD 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Eczacılık ve Eczacılığa İlişkin Malzemelerin Dış Ticareti 2015 2014 4,000 2015 450 400 3,000 350 300 250 2,000 200 150 1,000 100 50 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 66 Grafik 4: Temel Eczacılık Ürünlerinin ve Eczacılığa Ait Malzemelerin İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 500.000 450.000 400.000 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 4 5 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İthalat 67 KAUÇUK VE PLASTİK ÜRÜNLERİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 22 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 18,741 5.51 7 181,233 5.53 7 45,293 5.30 9 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 9,603 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.92 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 10 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 47,150 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.25 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 9 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 3,794 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.42 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 68 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı sektöründe 131.0 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi yıllık bazda yüzde 3.9 artış, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi aylık bazda yüzde 0.7 artış göstermiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 131.5 134.6 131.0 128.8 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı 126.6 128.2 Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 123.1 3.9 0.7 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ekim ayında 134.6 olarak gerçekleşen takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 artmış, sektörün 5.1 puan üzerinde 128.2 olarak gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 0.3 artmıştır. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı 69 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 74.1 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 2.0 puan, bir önceki aya göre ise 1.3 puan artmıştır. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı 74.1 2.0 1.3 2015 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 1.4 puan artarak yüzde 75.9 olarak gerçekleşmiştir. Kasım ayında kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayi kapasite kullanım oranının 1.8 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Kauçuk ve Plastik Ürünlerin İmalatı 70 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; kauçuk ve plastik ürünlerin imalatı sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 0.4 oranında azalarak 593.4 milyon dolar, ithalat ise yüzde 0.4 oranında artarak 410.7 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret fazlası 186.3 milyon dolardan yüzde 1.9 azalarak 182.7 milyon dolara inmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranları 2014 Ekim ayında yüzde 145.5, 2015 Ekim ayında yüzde 144.5’dir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) Yıl SEKTÖR Ocak-Ekim Ekim İMALAT Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 6,390,345 - 4,240,294 - 2,150,051 - 150.7 2015 5,468,827 -14.4 3,936,376 -7.2 1,532,451 -28.7 138.9 2014 595,563 - 409,296 - 186,267 - 145.5 2015 593,443 -0.4 410,748 0.4 182,696 -1.9 144.5 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Kauçuk ve Plastik Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ekim Ayı Kauçuk ve Plastik Ürünlerin Dış Ticareti 2014 700 Milyon USD 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Kauçuk ve Plastik Ürünlerin Dış Ticareti 2015 2014 7,000 600 6,000 500 5,000 400 4,000 300 3,000 200 2,000 100 1,000 0 2015 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 71 Grafik 4: Kauçuk ve Plastik Sanayi Ürünleri Dış Ticaretinin Aylar İtibariyle Gelişimi Bin USD 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 4 5 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İthalat 72 DİĞER METALİK OLMAYAN MİNERAL ÜRÜNLERİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 23 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 13,797 4.05 8 232,581 7.10 5 53,202 6.23 5 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 13,229 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 8.15 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 3 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 55,173 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.14 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 5 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 4,890 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.98 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 6 73 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayı, 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi, diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı sektöründe 116.8 olarak gerçekleşmiştir. Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 0.9, bir önceki aya göre ise yüzde 2.7 azalış göstermiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 131.5 134.6 116.8 114.9 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı 126.6 128.2 Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 108.1 -0.9 -2.7 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ekim ayında 134.6 olarak gerçekleşen takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0, sektörün 20.1 puan üstünde 128.2 olarak gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 0.3 artmıştır. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı 74 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 77.8 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 1.4 puan ve bir önceki aya göre 1.6 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı Değişim (Puan) (Yıllık) KKO (%) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı 77.8 1.4 1.6 2015 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 1.4 puan artarak yüzde 75.9 olarak gerçekleşirken, aylık bazda 0.4 puan artmıştır. Kasım ayında diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı, imalat sanayinin 1.9 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 60 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı 75 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Dış Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; diğer metalik olmayan mineral ürünlerin imalatı sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 0.7 artarak 328.3 milyon dolar, ithalat ise yüzde 9.1 azalarak 159.1 milyon dolar olmuştur. Aynı dönemde dış ticaret fazlası yüzde 12.1 artarak 169.2 milyon dolar olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2014 Ekim ayında yüzde 186.2, 2015 Ekim ayında yüzde 206.4’tür. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) Yıl SEKTÖR Ocak-Ekim Ekim İMALAT Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 3,632,037 - 1,838,675 - 1,793,363 - 197.5 2015 3,239,854 -10.8 1,627,124 -11.5 1,612,730 -10.1 199.1 2014 325,979 - 175,058 - 150,921 - 186.2 2015 328,282 0.7 159,078 -9.1 169,204 12.1 206.4 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014-2015 Ekim Ayı Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin Dış Ticareti 2014 350 Milyon USD 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin Dış Ticareti 2015 2014 5,000 2015 300 4,000 250 3,000 200 150 2,000 100 1,000 50 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 76 Grafik 4: Diğer Metalik Olmayan Mineral Ürünlerin İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 450.000 400.000 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 4 5 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İthalat 77 ANA METAL SANAYİ ÜRÜNLERİNİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 24 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 2,741 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.81 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 17 121,880 3.72 11 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 97,247 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 11.39 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 2 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 12,767 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 7.87 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 5 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 101,481 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 11.30 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 2 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 4,238 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.05 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 7 78 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayı, 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi, ana metal ürünleri imalatı sektöründe 128.9 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi 126.0 olup, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1.6 oranında, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi 122.5 olarak gerçekleşmiş olup bir önceki aya göre yüzde 1.3 oranında artış göstermişlerdir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 128.9 131.5 134.6 126.0 126.6 128.2 122.5 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Ana Metal Sanayi Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 1.6 Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 1.3 Ekim ayında 134.6 olarak gerçekleşen takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 artmış, sektörün 5.7 puan üstünde 128.2 olarak gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise bir önceki aya göre yüzde 0.3 artmıştır. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 130 125 120 115 110 105 100 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Ana Metal Sanayii 79 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında ana metal sanayii sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 74.9 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 0.9 puan , bir önceki aya göre de 1.4 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Ana Metal Sanayii 74.9 0.9 1.4 2015 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 1.4 puan artarak yüzde 75.9 olarak gerçekleşirken, aylık bazda 0.4 puan artmıştır. Kasım ayında ana metal sanayi sektöründe kapasite kullanım oranı, imalat sanayinin 1.0 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Ana Metal Sanayi Ürünleri İmalatı 80 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ana metal sanayi sektöründe 2015 yılı Ekim ayında ihracat, 2014 yılının aynı ayına göre yüzde 32.1 oranında artarak 1.5 milyar dolar, ithalat ise yüzde 15.2 oranında azalarak 1.7 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Sektörde 2014 Ekim ayında 823.4 milyon dolar olan dış ticaret açığı, 2015 Ekim ayında yüzde 80.5 oranında azalarak 160.6 milyon dolar olmuştur. Ana metal sanayi sektöründe ihracatı ithalatı karşılama oranı 2014 Ekim ayında yüzde 58.0, 2015 Ekim ayında yüzde 90.3’tür. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ekim Ekim Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 14,419,909 - 20,473,820 - -6,053,910 - 70.4 2015 16,126,660 11.8 18,537,858 -9.5 -2,411,198 -60.2 87.0 2014 1,135,512 - 1,958,940 - -823,428 - 58.0 2015 1,500,068 32.1 1,660,696 -15.2 -160,627 -80.5 90.3 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Ana Metal Sanayii Ürünleri İmalatı Dış Ticareti Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 81 Grafik 4: Ana Metal Sanayi Dış Ticaretinin Aylar İtibariyle Gelişimi Bin USD 4.000.000 3.500.000 3.000.000 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 500.000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 5 6 7 8 9 10 2015 İthalat 82 FABRİKASYON METAL ÜRÜNLERİ İMALATI (Makina-Teçhizat Hariç) Sektör Kodu (NACE Revize 2): 25 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 55,615 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 16.34 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 1 276,847 8.45 4 49,022 5.74 7 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 11,254 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.93 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 7 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 50,904 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.67 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 8 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 5,338 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 7.62 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 5 83 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayı, 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi, fabrikasyon metal ürünleri imalatı sektöründe 151.1 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi 147.2, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi ise 140.2 olarak gerçekleşmiştir. Takvim etkisinden arındırılmış endeks bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 11.4 oranında, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi de önceki bir aya göre 0.1 oranında azalmıştır. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 131.5 134.6 151.1 147.2 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Fabrikasyon Metal Ür. Sek. 126.6 128.2 Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 140.2 11.4 -0.1 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ekim ayında 134.6 olan takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artmış; aylık bazda ise 128.2 olarak gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi 0.3 oranında artmıştır. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 84 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 Kasım ayında, fabrikasyon metal ürünleri imalatı sektörü kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 0.9 puan azalarak yüzde 71.6 seviyesinde gerçekleşirken, aylık bazda ise değişim göstermemiştir. Kasım ayında fabrikasyon metal ürünleri imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı, imalat sanayinin 4.3 puan altında gerçekleşmiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı Değişim (Puan) (Yıllık) KKO (%) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı Sektörü 71.6 -0.9 0.0 2015 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 1.4 puan artarak yüzde 75.9 olarak gerçekleşirken, aylık bazda da 0.4 puan artmıştır. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi 90 85 80 75 70 65 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Fabrikasyon Metal Ürünler Sektörü 85 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; fabrikasyon metal ürünleri imalatı sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 1.1 artarak 645.5 milyon dolar olurken, ithalat ise yüzde 3.0 oranında artarak 383.9 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret fazlası yüzde 1.4 azalarak 261.6 milyon dolar olmuştur. 2014 Ekim ayında yüzde 171.2 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ekim ayında yüzde 168.2 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) Yıl SEKTÖR Ocak-Ekim Ekim İMALAT Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 6,765,839 - 4,001,634 - 2,764,205 - 169.1 2015 5,840,498 -13.7 3,908,672 -2.3 1,931,826 -30.1 149.4 2014 638,216 - 372,792 - 265,424 - 171.2 2015 645,484 1.1 383,867 3.0 261,617 -1.4 168.2 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Fabrikasyon Metal Ürünleri İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ekim Ayı Fabrikasyon Metal Ürünler Sektörü İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 700 Milyon USD 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Fabrikasyon Metal Ürünler Sektörü İmalatı Dış Ticareti 2014 2015 8,000 600 7,000 500 6,000 5,000 400 4,000 300 3,000 200 2,000 100 1,000 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 86 Grafik 4: Fabrikasyon Metal Ürünleri Dış Ticaretinin Aylar İtibariyle Gelişimi Bin USD 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 1 2 3 4 5 6 7 2014 Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 İhracat 10 11 12 1 İthalat 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 87 BİLGİSAYARLARIN, ELEKTRONİK VE OPTİK ÜRÜNLERİN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 26 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 729 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.21 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 20 29,276 0.89 20 10,630 1.24 17 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 2,610 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.61 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 15 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 10,563 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.18 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 17 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 1,139 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.63 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 16 88 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı sektöründe 152.2 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 30.1 ve bir önceki aya göre ise yüzde 26.5 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) 133.9 137.5 131.5 134.6 126.6 128.2 4.6 5.0 0.1 0.3 152.2 152.2 153.0 30.1 26.5 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Bilgisayarlar, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı Ekim ayında 134.6 olan takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artmış, aylık düzeyde ise yüzde 0.3 oranında artış göstermiştir. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise sektörün 24.8 puan altında 128.2 olarak gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi ( 2010=100) Endeks 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Bilgisayarların, Elektronik Ve Optik Ürünlerin Imalatı 89 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 86.8 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 0.6 puan, bir önceki aya göre ise 0.6 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı 86.8 0.6 0.6 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan ve aylık bazda ise 0.4 puan artmıştır. Kasım ayında bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 10.9 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 İmalat sanayi 2014 2015 Bilgisayarların, Elektronik- Optik Ürünlerin İmalatı Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 90 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; bilgisayarların, elektronik ve optik ürünlerin imalatı sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 10.6 oranında artarak 308.2 milyon dolar, ithalat ise yüzde 2.2 oranında artarak 1.4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 1.1 milyar dolar olan dış ticaret açığı 1.1 milyar dolar olmuştur. 2014 yılı Ekim ayında yüzde 19.9 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ekim ayında yüzde 21.5 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) Yıl SEKTÖR Ocak-Ekim Ekim İMALAT Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim X/M Değer Değişim (%) 2014 2,306,369 - 12,674,056 - -10,367,687 - 18.2 2015 2,042,145 -11.5 12,227,787 -3.5 -10,185,642 -1.8 16.7 2014 278,649 - 1,403,699 - -1,125,050 - 19.9 2015 308,155 10.6 1,435,159 2.2 -1,127,004 0.2 21.5 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ekim Ayı Bilgisayarların, Elektronik Ve Optik Ürünlerin İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 1,600 1,400 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Bilgisayarların, Elektronik Ve Optik Ürünlerin Imalatı Dış Ticareti 2014 2015 Milyon USD 14,000 12,000 1,200 10,000 1,000 8,000 800 6,000 600 4,000 400 2,000 200 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 91 Grafik 4: Bilgisayarların, Elektronik ve Optik Ürünlerin İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 1.800.000 1.600.000 1.400.000 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 1 2 3 4 5 6 7 2014 Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 İhracat 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 92 ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 27 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 7,514 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.21 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 14 135,970 4.15 10 47,073 5.51 8 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 9,894 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.10 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 9 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 51,385 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.72 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 7 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 4,012 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.73 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 93 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi elektrikli teçhizat imalatı sektöründe 139.6 olmuştur. Üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2.8, bir önceki aya göre ise yüzde 4.9 oranında azalış göstermiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) 133.9 137.5 131.5 134.6 126.6 128.2 4.6 5.0 0.1 0.3 139.6 135.6 126.3 -2.8 -4.9 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Elektrikli Teçhizat İmalatı Ekim ayında 134.6 olan takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artış ve aylık düzeyde ise yüzde 0.3 artış göstermiştir. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi ise sektörün 1.9 puan üstünde 128.2 olarak gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi ( 2010=100) Endeks 140 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 5 6 7 8 9 10 2015 Elektrikli Teçhizat Imalatı 94 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında elektrikli teçhizat imalat sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 76.4 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 3.9 puan artış ve bir önceki aya göre ise 0.5 puan azalış göstermiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) İmalat Sanayi Elektrikli Teçhizat İmalatı Değişim (Puan) (Yıllık) 75.9 76.4 Değişim (Puan) (Aylık) 1.4 3.9 0.4 -0.5 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan ve aylık bazda ise 0.4 puan artmıştır. Kasım ayında elektrikli teçhizat imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 0.5 puan üstündedir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Elektrikli Teçhizat İmalatı 95 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; elektrikli teçhizat imalatı sektöründe 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 4.7 oranında azalarak 863.5 milyon dolar, ithalat ise yüzde 5.0 oranında artarak 748.9 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Ekim 2014 döneminde 192.4 milyon dolar olan dış ticaret fazlası 2015 Ekim ayında yüzde 40.5’lık azalışla, 114.5 milyon dolar dış ticaret fazlası olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılı Ekim ayında yüzde 127.0 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ekim ayında yüzde 115.3 olmuştur. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ekim Ekim Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 8,705,457 - 7,406,290 - 1,299,167 - 117.5 2015 7,590,242 -12.8 7,129,667 -3.7 460,576 -64.5 106.5 2014 905,692 - 713,246 - 192,445 - 127.0 2015 863,483 -4.7 748,942 5.0 114,541 -40.5 115.3 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Elektrikli Teçhizat İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ekim Ayı Elektrikli Teçhizat Imalatı Dış Ticareti 2014 Milyon USD 2015 1,000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Elektrikli Teçhizat İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 10,000 8,000 6,000 4,000 2,000 0 İHRACAT İHRACAT İTHALAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 96 Grafik 4: Elektrikli Teçhizat İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 1.200.000 1.000.000 800.000 600.000 400.000 200.000 1 2 3 4 5 6 7 2014 Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 İhracat 2 3 4 İthalat 5 6 7 8 9 10 2015 97 BAŞKA YERDE SINIFLANDIRILMAMIŞ MAKİNA VE EKİPMAN İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 28 1.Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 12,466 3.66 9 188,551 5.76 6 38,554 4.51 12 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 10,213 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 6.29 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 8 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 41,170 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 4.58 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 12 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 4,178 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 5.97 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 98 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı sektöründe 2010=100 bazlı arındırılmamış sanayi üretim endeksi 138.2 olarak gerçekleşmiştir. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7.7 ve bir önceki aya göre yüzde 5.4 oranında azalış kaydetmiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) 133.9 137.5 131.5 134.6 126.6 128.2 4.6 5.0 0.1 0.3 138.2 134.6 136.9 -7.7 -5.4 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi BYS Makine ve Ekipman İmalatı Ekim ayında 134.6 olan takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artmış ve aylık düzeyde yüzde 0.3 oranında artış göstermiştir. İmalat sanayi mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi, sektörün 8.7 puan altında 128.2 olarak gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi ( 2010=100) Endeks 170 160 150 140 130 120 110 100 90 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 BYS Makine/ Ekipman imalatı 99 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 78.1 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 1.1 puan azalış ve bir önceki aya göre de 1.0 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı İmalat Sanayi BYS Makine ve Ekipman İmalatı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) 75.9 78.1 1.4 - 1.1 0.4 1.0 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan ve aylık bazda da 0.4 puan artmıştır. Kasım ayında başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı imalat sanayinin 2.2 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2014 İmalat sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2015 BYS Makine/ Ekipman imalatı 100 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı sektöründe 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 9.7 azalarak 591.1 milyon dolar, ithalat ise yüzde 0.6 azalarak 1.6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde dış ticaret açığı 940.8 milyon dolardan 995.7 milyon dolara çıkmıştır. 2014 Ekim ayında yüzde 41.0 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 Ekim ayında yüzde 37.2 olmuştur. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1.000 USD. Değişim: %) İhracat (X) Yıl SEKTÖR Ocak-Ekim Ekim İMALAT Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim X/M Değer Değişim (%) 2014 6,882,526 - 16,899,994 - -10,017,468 - 40.7 2015 6,014,196 -12.6 15,393,204 -8.9 -9,379,007 -6.4 39.1 2014 654,898 - 1,595,736 - -940,838 - 41.0 2015 591,069 -9.7 1,586,802 -0.6 -995,733 5.8 37.2 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Ekipman İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine Ve Teçhizat Imalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ekim Ayı Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Teçhizat Imalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 1,800 2015 Milyon USD 2014 2015 18,000 16,000 14,000 12,000 10,000 8,000 6,000 4,000 2,000 0 1,600 1,400 1,200 1,000 800 600 400 200 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 101 Grafik 4: Başka Yerde Sınıflandırılmamış Makine ve Ekipman İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 500.000 1 2 3 4 5 6 7 2014 Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 İhracat 2 3 4 İthalat 5 6 7 8 9 10 2015 102 MOTORLU KARA TAŞITI, RÖMORK VE YARI-RÖMORK İMALATI Sektör Kodu (NACE): 29 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 3,958 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.16 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 15 168,877 5.15 8 70,896 8.30 4 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 13,067 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 8.05 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 4 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 77,273 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 8.61 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 3 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 5,361 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 7.66 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 103 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi motorlu kara taşıtı, römork ve yarı-römork sektöründe 156.2 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 14.4 , bir önceki aya göre ise yüzde 0.6 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks Yıllık Değişim (%) Aylık Değişim (%) 133.9 137.5 131.5 134.6 126.6 128.2 4.6 5.0 0.1 0.3 156.2 153.0 145.6 14.4 0.6 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Motorlu Kara Taşıtı, Römork ve Yarı-Römork Ekim ayında 134.6 olan takvim etkisinden arındırılmış imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artmış , aylık düzeyde ise yüzde 0.3 oranında artış göstermiştir. İmalat sanayi mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış üretim endeksi sektörün 17.4 puan altında 128.2 olarak gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi ( 2010=100) Endeks 150 140 130 120 110 100 90 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Motorlu Kara Taşıtı,Römork/ Yarı Römork 104 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında motorlu kara taşıtı, römork ve yarı-römork imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 81.3 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 10.7 puan ve bir önceki aya göre 1.0 puan artmıştır. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Motorlu Kara Taşıtı. Römork ve Yarı-Römork İmalatı 81.3 10.7 1.0 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan ve aylık bazda ise 0.4 puan artış göstermiştir. Kasım ayında, motorlu kara taşıtı, römork ve yarı-römork imalatı sektöründeki kapasite kullanım oranı imalat sanayi sektöründe kapasite kullanım oranının 5.4 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 90 85 80 75 70 65 60 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2014 İmalat sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 2015 Motorlu Kara Taşıtı,Römork/ Yarı Römork 105 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; motorlu kara taşıtı, römork ve yarı-römork imalatı sektöründe 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 20.4 artarak 1.8 milyar dolar, ithalat yüzde 7.8 artarak 1.9 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork imalatı sektörü 2014 yılı Ekim ayında 194.9 milyon dolar civarında dış ticaret açığı vermiş iken 2015 yılı Ekim ayında 18.0 milyon dolar dış ticaret açığı vermiştir. 2014 yılı Ekim ayında yüzde 88.7 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ekim ayında artarak yüzde 99.0 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1.000 USD. Değişim: %) İhracat (X) İMALAT SEKTÖR Yıl Ocak-Ekim Ekim Ocak-Ekim Ekim Değer İthalat (M) Değişim Değer X-M Değişim Değer X/M Değişim (%) 2014 16,472,622 - 14,862,104 - 1,610,518 - 110.8 2015 15,604,631 -5.3 16,881,783 13.6 -1,277,152 -179.3 92.4 2014 1,522,877 - 1,717,735 - -194,857 - 88.7 2015 1,832,984 20.4 1,850,932 7.8 -17,948 -90.8 99.0 2014 123,903,931 - 154,488,250 - -30,584,319 - 80.2 2015 114,259,312 -7.8 139,780,154 -9.5 -25,520,842 -16.6 81.7 2014 12,088,563 - 14,863,508 - -2,774,945 - 81.3 2015 12,539,407 3.7 13,999,396 -5.8 -1,459,989 -47.4 89.6 Grafik 3: Motorlu Kara Taşıtı, Römork ve Yarı-Römork İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ekim Ayı Motorlu Kara Taşıtı, Treyler (Römork) Ve Yarı Treyler (Yarı Römork) Imalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 2,000 1,800 1,600 1,400 1,200 1,000 800 600 400 200 0 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Motorlu Kara Taşıtı, Treyler (Römork) Ve Yarı Treyler (Yarı Römork) Imalatı Dış Ticareti 2014 2015 Milyon USD 17,500 17,000 16,500 16,000 15,500 15,000 14,500 14,000 13,500 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 106 Grafik 4: Motorlu Kara Taşıtı, Römork ve Yarı-Römork İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 500.000 1 2 3 4 5 6 7 2014 Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 İhracat 2 3 4 5 6 7 8 9 10 İthalat 2015 107 DİĞER ULAŞIM ARAÇLARININ İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 30 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 771 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.23 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 19 26,964 0.82 21 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 7,561 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.89 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 21 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,956 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.20 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 17 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 7,164 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.80 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 22 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 1,195 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.71 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 15 108 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi diğer ulaşım araçlarının imalatı sektöründe 187.1 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 23.8 oranında, bir önceki aya göre ise yüzde 15.4 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 131.5 134.6 187.1 183.0 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı 126.6 128.2 Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 171.9 23.8 15.4 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ekim ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artarken, diğer ulaşım araçlarının imalatı sektöründe yıllık değişim oranı ise imalat sanayindeki yıllık değişim oranının 18.8 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 80 70 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı 109 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında diğer ulaşım araçlarının imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 74.0 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 1.2 puan azalırken, bir önceki aya göre ise 3.6 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı Değişim (Puan) (Yıllık) 1.4 -1.2 KKO (%) İmalat Sanayi Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı 75.9 74.0 Değişim (Puan) (Aylık) 0.4 3.6 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan artmıştır. Kasım ayında diğer ulaşım araçlarının imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı; imalat sanayi kapasite kullanım oranının 1.9 puan altında, yıllık değişim düzeyi olarak ise imalat sanayi kapasite kullanım oranı yıllık değişim düzeyinin 2.6 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 78 76 74 72 70 68 66 64 62 60 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı 110 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; diğer ulaşım araçlarının imalatı sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 32.1 oranında azalarak 177 milyon dolar, ithalat ise yüzde 50.3 oranında artarak 252 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 92 milyon dolar olan dış ticaret fazlası 75 milyon dolar dış ticaret açığına dönüşmüştür. 2014 yılı Ekim ayında yüzde 155.1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ekim ayında yüzde 70.1 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) SEKTÖR Ocak-Ekim İMALAT Yıl Ocak-Ekim Ekim Ekim 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 Değer İthalat (M) Değişim 2,110,947 1,920,681 260,181 176,750 123,903,931 114,259,312 12,088,563 12,539,407 Değer 3,640,619 -9.0 4,775,801 167,786 -32.1 252,124 - 154,488,250 -7.8 139,780,154 - 14,863,508 3.7 13,999,396 X-M Değişim 31.2 50.3 -9.5 -5.8 Değer Değişim -1,529,673 -2,855,120 92,395 -75,374 -30,584,319 -25,520,842 -2,774,945 -1,459,989 X/M (%) - 58.0 86.6 40.2 - 155.1 -181.6 70.1 - 80.2 -16.6 81.7 - 81.3 -47.4 89.6 Grafik 3: Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ekim Ayı Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 Milyon USD 300 2014 2015 6,000 250 5,000 200 4,000 150 3,000 100 2,000 50 1,000 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 111 Grafik 4: Diğer Ulaşım Araçlarının İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 1,200,000 1,000,000 800,000 600,000 400,000 200,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 5 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 İthalat 112 MOBİLYA İMALATI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 31 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 37,021 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 10.88 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 4 161,457 4.93 9 17,669 2.07 14 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 4,147 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.55 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 12 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 18,400 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.05 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 14 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 2,344 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 3.35 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 12 113 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi mobilya imalatı sektöründe 146.7 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4.1 oranında, bir önceki aya göre ise yüzde 6.2 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 146.7 131.5 134.6 144.0 126.6 128.2 137.4 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Mobilya İmalatı Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 6.2 Takvim Etkisinden Arındırılmış Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 4.1 Ekim ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artarken, mobilya imalatı sektöründe yıllık değişim oranı ise imalat sanayindeki yıllık değişim oranının 0.9 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 145 140 135 130 125 120 115 110 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Mobilya İmalatı 114 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında mobilya imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 73.7 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 2.0 puan artarken, bir önceki aya göre ise 0.7 puan azalış göstermiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı KKO (%) Değişim (Puan) (Yıllık) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Mobilya İmalatı 73.7 2.0 -0.7 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan artış göstermiştir. Kasım ayında mobilya imalatı sektöründe kapasite kullanım oranı; imalat sanayi kapasite kullanım oranının 2.2 puan altında, yıllık değişim düzeyi olarak ise imalat sanayi kapasite kullanım oranı yıllık değişim düzeyinin 0.6 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 78 76 74 72 70 68 66 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Mobilya İmalatı 115 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; mobilya imalatı sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 11.2 oranında artarak 181 milyon dolar, ithalat ise yüzde 18.1 oranında azalarak 44 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 109 milyon dolar olan dış ticaret fazlası 137 milyon dolar olmuştur. 2014 yılı Ekim ayında yüzde 300.4 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ekim ayında yüzde 407.5 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) SEKTÖR Ocak-Ekim İMALAT Yıl Ocak-Ekim Ekim Ekim 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 Değer İthalat (M) Değişim 1,774,128 1,666,991 162,939 181,149 123,903,931 114,259,312 12,088,563 12,539,407 -6.0 11.2 -7.8 3.7 Değer X-M Değişim 711,076 637,470 54,242 44,448 154,488,250 139,780,154 14,863,508 13,999,396 -10.4 -18.1 -9.5 -5.8 Değer Değişim 1,063,052 1,029,521 108,697 136,701 -30,584,319 -25,520,842 -2,774,945 -1,459,989 -3.2 25.8 -16.6 -47.4 X/M (%) 249.5 261.5 300.4 407.5 80.2 81.7 81.3 89.6 Grafik 3: Mobilya İmalatı Dış Ticareti 2014-2015 Ekim Ayı Mobilya İmalatı Dış Ticareti Milyon USD 2014 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Mobilya İmalatı Dış Ticareti 2015 Milyon USD 2014 200 180 2,000 160 1,800 2015 1,600 140 1,400 120 1,200 100 1,000 80 800 60 600 40 400 20 200 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 116 Grafik 4: Mobilya İmalatı Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 250,000 200,000 150,000 100,000 50,000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 5 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 İthalat 117 DİĞER İMALATLAR Sektör Kodu (NACE Revize 2): 32 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) 8,644 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 2.54 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 12 54,221 1.65 14 11,571 1.35 15 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,773 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.09 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 20 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 12,360 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.38 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 15 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 927 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.32 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 17 118 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi diğer imalatlar sektöründe 108.3 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2.8 oranında, bir önceki aya göre ise yüzde 1.9 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 108.3 131.5 134.6 108.5 126.6 128.2 112.1 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Diğer İmalatlar Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 1.9 Takvim Etkisinden Arındırılmış Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 2.8 Ekim ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artarken, diğer imalatlar sektöründe yıllık değişim oranı ise imalat sanayindeki yıllık değişim oranının 2.2 puan altında gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Diğer İmalatlar 119 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında diğer imalatlar sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 61.8 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 6.4 puan artarken, bir önceki aya göre ise 0.4 puan azalış göstermiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı Değişim (Puan) (Yıllık) KKO (%) Değişim (Puan) (Aylık) İmalat Sanayi 75.9 1.4 0.4 Diğer İmalatlar 61.8 6.4 -0.4 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan artış göstermiştir. Kasım ayında diğer imalatlar sektöründe kapasite kullanım oranı; imalat sanayi kapasite kullanım oranının 14.1 puan altında, yıllık değişim düzeyi olarak ise imalat sanayi kapasite kullanım oranı yıllık değişim düzeyinin 5.0 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 75 70 65 60 55 50 45 40 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Diğer İmalatlar 120 4. Dış Ticaret Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; diğer imalatlar sektöründe, 2015 yılı Ekim ayında, 2014 yılının aynı ayına göre ihracat yüzde 17.8 oranında azalarak 426 milyon dolar, ithalat ise yüzde 18.4 oranında azalarak 289 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde 165 milyon dolar olan dış ticaret fazlası 137 milyon dolar olmuştur. 2014 yılı Ekim ayında yüzde 146.6 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2015 yılı Ekim ayında yüzde 147.5 olarak gerçekleşmiştir. Tablo 3: Aylara Göre Dış Ticaret (Değer: 1,000 USD, Değişim: %) İhracat (X) SEKTÖR Ocak-Ekim İMALAT Yıl Ocak-Ekim Ekim Ekim 2014 2015 2014 2015 2014 2015 2014 2015 Değer İthalat (M) Değişim 4,339,198 3,983,333 518,843 426,250 123,903,931 114,259,312 12,088,563 12,539,407 -8.2 -17.8 -7.8 3.7 Değer X-M Değişim 3,403,842 2,950,788 354,031 288,964 154,488,250 139,780,154 14,863,508 13,999,396 -13.3 -18.4 -9.5 -5.8 Değer Değişim 935,356 1,032,545 164,812 137,286 -30,584,319 -25,520,842 -2,774,945 -1,459,989 10.4 -16.7 -16.6 -47.4 X/M (%) 127.5 135.0 146.6 147.5 80.2 81.7 81.3 89.6 Grafik 3: Diğer İmalatlar Dış Ticareti 2014-2015 Ocak-Ekim Dönemi Diğer İmalatlar Dış Ticareti 2014-2015 Ekim Ayı Diğer İmalatlar Dış Ticareti Milyon USD 2014 2015 Milyon USD 600 2014 2015 5,000 500 4,500 4,000 400 3,500 3,000 300 2,500 2,000 200 1,500 1,000 100 500 0 0 İHRACAT İTHALAT Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü İHRACAT İTHALAT 121 Grafik 4: Diğer İmalatlar Dış Ticaretinin Gelişimi Bin USD 700,000 650,000 600,000 550,000 500,000 450,000 400,000 350,000 300,000 250,000 200,000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 2014 5 6 7 8 9 10 2015 İhracat Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 4 İthalat 122 MAKİNE VE EKİPMANLARIN KURULUMU VE ONARIMI Sektör Kodu (NACE Revize 2): 33 1. Sektöre İlişkin Genel Bilgiler İşyeri Sayısı (Adet) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ücretli Çalışan Sayısı (Kişi) (2013) İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) İmalat Sanayi İçindeki Sırası 10,627 3.12 11 47,904 1.46 18 Üretim Değeri (Milyon TL) (2013) 6,244 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.73 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 23 Katma Değer (Milyon TL) (2013) 1,477 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.91 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 23 Ciro Değeri (Milyon TL) (2013) 6,255 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 0.70 İmalat Sanayi İçindeki Sırası 23 Maaş ve Ücretler (Milyon TL) (2013) 849 İmalat Sanayi İçindeki Payı (%) 1.21 İmalat Sanayi İçindeki Sırası Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 19 123 2. Üretim Endeksi 2015 yılı Ekim ayında 2010=100 temel yıllı arındırılmamış sanayi üretim endeksi makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı sektöründe 198.7 olmuştur. Üretim endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 56.3 oranında, bir önceki aya göre ise yüzde 16.2 oranında artış göstermiştir. Tablo 1: Ekim 2015 Üretim Endeksi (2010=100) Arındırılmamış Takvim Etkisinden Arındırılmış Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Endeks Endeks Endeks 133.9 137.5 131.5 134.6 198.7 199.0 Sektör Toplam Sanayi İmalat Sanayi Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı 126.6 128.2 Yıllık Değişim (%) 4.6 5.0 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Aylık Değişim (%) 0.1 0.3 203.6 56.3 16.2 Takvim Etkisinden Arındırılmış Ekim ayında imalat sanayi üretim endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5.0 oranında artarken, makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı sektöründe yıllık değişim oranı ise imalat sanayindeki yıllık değişim oranının 51.3 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 1: Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Üretim Endeksinin Gelişimi (2010=100) Endeks 210 200 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 1 2 3 4 5 6 7 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2015 Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı 124 3. Kapasite Kullanım Oranı 2015 yılı Kasım ayında makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı sektöründe kapasite kullanım oranı yüzde 72.8 olarak gerçekleşmiştir. Kapasite kullanım oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 5.6 puan, bir önceki aya göre ise 1.4 puan artış göstermiştir. Tablo 2: Kasım 2015 Kapasite Kullanım Oranı Değişim (Puan) (Yıllık) 1.4 5.6 KKO (%) İmalat Sanayi Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı 75.9 72.8 Değişim (Puan) (Aylık) 0.4 1.4 Kasım ayında, imalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı ise yüzde 75.9 seviyesinde gerçekleşerek, yıllık bazda 1.4 puan artış göstermiştir. Kasım ayında makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı sektöründe kapasite kullanım oranı; imalat sanayi kapasite kullanım oranının 3.1 puan altında, yıllık değişim düzeyi olarak ise imalat sanayi kapasite kullanım oranı yıllık değişim düzeyinin 4.2 puan üstünde gerçekleşmiştir. Grafik 2: Kapasite Kullanım Oranının Gelişimi % 80 78 76 74 72 70 68 66 64 62 60 58 1 2 3 4 5 6 7 8 2014 İmalat Sanayi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 2015 Makine ve Ekipmanların Kurulumu ve Onarımı 125 4. Dış Ticaret Makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı sektörünü oluşturan çalışmalar kurulum ve onarım içermesi nedeniyle dış ticaret sözkonusu değildir. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü 126