B : İlâ 9.8 . 1951

B : İlâ
9.8 . 1951
O:1
hahlığı endişesi bir kat daha tezayüt edecektir. | cak sanayi sahasında çalışanlardır. Toprak
işlerinde çalışanlar maalesef bu kanunun im­
Bugünkü hayat pahalılığı karşısında tam yevmi­
kânından
istifade edemiyorlar. Rızkını, Çoluk
ye verilmesi politikasından çekinmemiz lâzımdır.
çocuğunun nafakasını orağından, kağnı ara­
Arkadaşlar, bu kanun, bizim işçi hayatımı­
basından
temin eden köylünün nasıl bir içti­
za yeni tatbik edilen bir sistemdir; bunun da
mai
sefalet
içinde kıvrandığını düşnmüyoruz.
kendisine mahsus bir intikal devresi vardır.
(Düşünüyoruz
sesleri).
Bu itibarla bugün için yarım yevmiye kabul
Arkadaşlar, onu da düşünmek lâzımdır.
edip ilerdeki senelerde iktisadi vaziyetimiz inki­
Ben size Muharrem arkadaşımın çizdiği tablo­
şaf ettiği zaman bittabi bunu tam olarak ver­
lar kadar, hattâ daha da acıklılarını çizebilirim.
mek vazifemiz olacaktır. Bundan hiç bir suret­
Fakat
o vatandaşların
esasen
sızlamakta
le çekinmemize mahal ve imkân yoktur.
olan kainlerine bir de elem neşteri vurmak is­
İşçinin, gerek Hafta Tatili Kanununun, ge­
temiyorum. Bu itibarla Demokrat Parti Hükü­
rekse diğer kanunların mecburi kıldığı mec­
meti olarak yıllardan beri ihmal edilmiş bir küt­
buri istirahat
gününde beş pa^ra almadan
lenin yardımına elimizi uzattığımız takdirde, ki
evinde çoluk ve çocuğunun nafakasını o gün
uzatıyoruz, kendimizi elbette bahtiyar sayaca­
nasıl temin ve tedarik edeceğini düşünerek
ğız.
münkesir ve müteellim yaşadığını düşünür isek
Şimdi arkadaşlar; bâzı arkadaşlarımız gün­
bu kanun onu elemle yaşamaktan kurtaracak
deliğin
on işçiden aşağıya çalışanlara da teşmil
kendisine nefes aldıracaktır.
edilmediğinden bahsettiler. Arkadaşlar, biliyor­
Vaziyetin hakiki kazanç itibariyle tutuşu
sunuz ki, îş Kanunu Çalışına Bakanlığını ancak
nedir? Bunu da arzedeyim:
on işçi çalıştıran müesseselerin murakabesiyle
Bir işçi senede 52 hafta yarım yevmiye ala­
mükellef tutmaktadır. Ondan aşağı işçilerin mu­
caktır. 15 gün de resmî bayramlarımız var­
rakabesine şimdilik imkân yoktur. Binaenaleyh
dır. Bunu da ilâve ettiğimiz takdirde 67 gün,
îş Kanununu tatbik edilmediği sahalarda adeTürk işçisi yarım yevmiye alacaktır. Bunun
den ondan aşağı işçilerin hafta tatili gündeliğine
nısfını tam yevmiye olarak hesap ettiğimiz
mütedair bu kanundan onlara da tatbik imkâ­
takdirde, 34 gün tam yevmiye ile istirahat ha­
nı
mevzuatımızın müsaadesizliği karşısında
linde kalacak demektir.
mümkün değildir. Memleket ekonomi ve sanal
Halbuki, diğer Milletlerin işçiye bahşettikle­
hayatında îş Kanununu lâyıkiyle tatbik edebildi­
ri yıllık tatiller bunu tutmuyor, bu yekûna
ğimiz takdirde bunlar da îş Kanununun tam mâvarmıyor. Biz diğer milletlere nazaran âzami
nasiyle himayesine ve murakabesine mazhar
ölçüde Türk işçisine bunu bir hak olarak tanı­
olacaklar ve elbette ki, bunlar hakkında da lâmış oluyoruz. 34 gün tam bir istirahatla, me­
zımgelen tetkikat yapılacaktır. Fakat bir de
zuniyetle evinde oturacak ve tam yevmiye ala­
şu cihet vardır: Kanun mutlak olarak 10 dan
caktır.
fazla işçi çalıştıran müesseselerdekilere bu hak­
kı tanımış değildir. Meselâ 5 işçi çalıştıran bir
Şimdiye kadar çalıştığı müyessesenin hük­
müessesedeki işçiler patronlarına diğer müesse­
mi şahsiyetinin takdirine itaat etmekten başka
sede çalışan arkadaşlarının vaziyetini misal
bir hakkı olmıyan Türk işçisini Meclisin çıka­
göstermek suretiyle hafta tatili haklarını temin
racağı bu kanunun bir himaye eli olarak uzan­
edebilirler. Bunun için kanuni bir mahzur
ması ve onu himaye kanadı altında tutması ile,
yoktur.
elbetteki fevkalâde memnun edecek bir vaziyet
Arzettiğim bu sebepler nazarı dikkate alın­
meydana getirecektir. Bunun yanı başında
dığı takdirde hafta tatili gündeliklerinin tam
hitabetindeki heyecana hayran oldum. Doktor
gün olarak verilmesi hakkındaki samimî bir
Muharrem arkadaşımız, geçim seviyesinin mâ­
hissin seykiyle takrir vermiş oan arkadasarımızm
ruz kaldığı azlık dolayısiyle Türk işçisinin çek­
malî vaziyeti nazarı dikkate alarak bundan sar­
tiği sefaleti bize büyük bir belagatla tasvir et­
fı nazar edeceklerini umar ve maddenin komis­
tikleri bu tablonun yanıbaşmda bir de köylü­
yondan geldiği şekilde kabul edilmesini tasvibi­
yü düşünmek lâzımdır. (Düşünüyoruz sesle­
nize arzederim.
ri) . Bugün işçi olarak ele aldığımız kitle an-
— 782 —