TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ BİLGİ NOTU MAYIS 2014 Türkiye İstatistik Kurumu 30/06/2014 tarihinde 2014 yılı Mayıs ayı “Dış Ticaret İstatistikleri” haber bültenini yayımladı. 2014 yılı Mayıs ayında; İhracat geçen yılın aynı ayına göre % 3,6 artarak 13.750 milyon dolar, ithalat % 10,3 azalarak 20.859 milyon dolar olmuştur. Dış ticaret açığı % 28,7 azalarak 9.968 milyon dolardan 7.108 milyon dolara gerilemiştir. 2013 yılı Mayıs ayında % 57,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2014 yılı Mayıs ayında % 65,9’a yükselmiştir. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki aya göre ihracat % 0,3, ithalat % 2,9 artmıştır. Avrupa Birliği ile yapılan dış ticarette; ihracat % 16 artarken, ithalat % 4,2 azalmıştır. En fazla ihracat yapılan ülke Almanya, en fazla ithalat yapılan ülke ise Çin olmuştur. Mayıs ayında Almanya’ya 1.372 milyon dolarlık ihracat yapılırken, Çin’den 2.112 milyon dolarlık ithalat yapılmıştır. Fasıllar düzeyinde ihracatta 1.688 milyon dolar ile motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça ve aksesuarları, ithalatta da 4.401 milyon dolar ile mineral yakıtlar ve yağlar ilk sırada yer almıştır. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 03.07.2014 Sayfa 1 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Yüksek teknolojili ürünlerin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı % 3,3, ithalatı içindeki payı % 14 olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılı Mayıs ayında ihracat 2013 yılının aynı ayına göre % 3,6 artarak 13.277 milyon dolardan 13.750 milyon dolara yükselirken, ithalat % 10,3 azalarak 23.245 milyon dolardan 20.859 milyon dolara, dış ticaret açığı % 28,7 azalarak 9.968 milyon dolardan 7.108 milyon dolara gerilemiştir. Dış ticaret hacmi 2013 yılının Mayıs ayına göre % 5,2 azalarak 34.609 milyon dolar olmuştur (Tablo 1, Grafik 1). 2013 yılının Mayıs ayında % 57,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2014 yılının aynı ayında 8,8 puan artarak % 65,9’a yükselmiştir. Tablo 1. Dış Ticaret Göstergeleri İhracat (FOB) Aylar Mayıs Ocak-Mayıs İthalat (CIF) Dış Ticaret Dengesi Değer Değişim Oranı Değer Değişim Oranı Yıl 2013 Değer Değişim Oranı 13.277 23.245 -9.968 2014 13.750 2012 62.735 2013 67.391 3,6 20.859 -10,3 104.827 7,4 99.005 -7.108 36.522 -28,7 -42.093 -5,6 -31.613 (Milyon ABD $, %) İhracatın Dış Ticaret Hacmi İthalatı Değer Değişim Karşılama Oranı Oranı 34.609 57,1 -5,2 167.562 -24,9 166.396 65,9 59,8 -0,7 68,1 Kaynak: TÜİK. Takvim etkisinden arındırılmış dış ticaret verilerine göre, 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 3,5 artmış, ithalat % 2,4 azalmıştır. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret göstergelerine göre ise, 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat % 0,3, ithalat % 2,9 artmıştır. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 03.07.2014 Sayfa 2 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Grafik 1. 2014 Yılı Mayıs Ayı Dış Ticaret Göstergeleri (Milyon ABD $) 40.000 36.522 34.609 30.000 23.245 20.859 20.000 13.750 13.277 10.000 0 -7.108 -10.000 -9.968 -20.000 2013 - Mayıs 2014 - Mayıs İhracat (FOB) İthalat (CIF) Dış Ticaret Dengesi Dış Ticaret Hacmi Kaynak: TÜİK. Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta 2014 yılı Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış % 34,4 ile balıkçılık sektöründe olurken, tarım ve ormancılık sektöründe % 6,4, imalat sanayi sektöründe % 3,8 artış olmuş, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe ise % 16,2 azalış gerçekleşmiştir (Tablo 2). Tablo 2. Ekonomik Faaliyetlere Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $, %) Mayıs 2013 Sektörler 2014 Değişim Oranı Değer Pay (%) Değer Pay (%) 13.277 100,0 3,1 13.750 417 443 100,0 3,2 20 0,2 27 0,2 34,4 395 3,0 331 2,4 -16,2 12.400 93,4 12.870 93,6 3,8 45 0,3 78 0,6 73,8 23.245 100,0 20.859 100,0 -10,3 797 3,4 806 3,9 5 3.462 0,0 14,9 6 2.849 0,0 13,7 1,1 8,9 -17,7 18.329 78,9 16.371 78,5 -10,7 651 2,8 827 4,0 27,0 İHRACAT Genel Toplam Tarım ve Ormancıl ık Bal ıkçıl ık Madenci l i k ve Taşocakçıl ığı İmal at Di ğer 3,6 6,4 İTHAL AT Genel Toplam Tarım ve Ormancıl ık Bal ıkçıl ık Madenci l i k ve Taşocakçıl ığı İmal at Diğer Kaynak: TÜİK. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 03.07.2014 Sayfa 3 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ 2014 yılı Mayıs ayında 12.870 milyon dolarlık imalat sanayi ürünleri ihracatı, 443 milyon dolarlık tarım ve ormancılık ürünleri ihracatı, 331 milyon dolarlık madencilik ve taşocakçılığı ürünleri ihracatı ve 27 milyon dolarlık balıkçılık ürünleri ihracatı gerçekleşmiştir 2014 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre bütün gruplarda azalış olmuştur. En yüksek azalış % 11,5 ile ara (ham madde) malları ithalatında olurken, tüketim malları ithalatı % 7,6, sermaye (yatırım) malları ithalatı % 5,5 azalış göstermiştir. Ara (ham madde) malları ithalatı 15.136 milyon dolar, sermaye (yatırım) malları ithalatı 3.154 milyon dolar, tüketim malları ithalatı 2.536 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir (Tablo 3). Tablo 3. Geniş Ekonomik Grupların Sınıflamasına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $, %) Mayıs 2013 2014 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim Oranı Genel Toplam Sermaye (Yatırım) Malları 13.277 100,0 13.750 100,0 3,6 1.321 9,9 1.499 10,9 13,5 Ara (Ham Madde) Malları 6.809 51,3 6.667 48,5 -2,1 Tüketim Malları 5.098 38,4 5.507 40,0 8,0 50 0,4 78 0,6 55,3 23.245 100,0 20.859 100,0 -10,3 Sermaye (Yatırım) Malları 3.339 14,4 3.154 15,1 -5,5 Ara (Ham Madde) Malları 17.094 2.744 73,5 11,8 15.136 2.536 72,6 12,2 -11,5 -7,6 69 0,3 33 0,2 -52,3 Sektörler İHRACAT Diğerleri İTHAL AT Genel Toplam Tüketim Malları Diğerleri Kaynak: TÜİK. Fasıllara göre ihracatta 2014 yılı Mayıs ayında ilk sırayı 1.688 milyon dolar ile “motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça, aksesuarı”alırken, bunu 1.236 milyon dolar ile “kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları”, 897 milyon dolar ile de demir ve çelik ihracatı izlemiştir. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 03.07.2014 Sayfa 4 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ 2014 yılı Mayıs ayında ithalatta “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli maddeler” 4.401 milyon dolar ile ilk sırada yer alırken, bunu 2.395 milyon dolarlık ithalat ile “kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, bunların aksam ve parçaları” ikinci, 1.607 milyon dolarlık ithalat ile “demir ve çelik” üçüncü sırada yer almıştır. Tablo 4. 2014 Yılı Mayıs Ayında En Çok İhracat ve İthalat Yapılan 10 İl (Bin ABD $, %) Mayıs İller Değer Pay (%) ihracatta İstanbul ilk sırada yer alırken, İHRACAT Genel Toplam İSTANBUL İZMİR BURSA KOCAELİ ANKARA GAZİANTEP DENİZLİ SAKARYA HATAY ADANA 13.750.442 6.739.705 1.035.077 882.099 776.064 706.014 556.935 251.864 244.648 172.438 171.292 100,0 49,0 7,5 6,4 5,6 5,1 4,1 1,8 1,8 1,3 1,2 bunu sırasıyla İzmir, Bursa, Kocaeli ve 20.858.810 11.155.481 1.185.589 1.072.089 934.799 789.104 515.294 320.150 310.571 243.887 214.870 100,0 53,5 5,7 5,1 4,5 3,8 2,5 1,5 1,5 1,2 1,0 yer alan İstanbul’u, İzmir, Kocaeli, Ankara ve İTHALAT Genel Toplam İSTANBUL İZMİR KOCAELİ ANKARA BURSA GAZİANTEP HATAY MANİSA ADANA TEKİRDAĞ Kaynak: TÜİK. İller itibariyle 2014 yılı Mayıs ayında da Ankara izlemiştir. Toplam ihracat içinde İstanbul’un payı % 49,0, İzmir’in payı % 7,5, Bursa’nın payı % 6,4, Kocaeli’nin payı % 5,6 ve Ankara’nın payı % 5,1 olarak gerçekleşmiştir (Tablo 4). 2014 yılı Mayıs ayında ithalatta da ilk sırada Bursa izlemiştir. Toplam ithalat içinde İstanbul’un payı % 53,5, İzmir’in payı % 5,7, Kocaeli’nin payı % 5,1, Ankara’nın payı % 4,5 ve Bursa’nın payı % 3,8 olmuştur. Not: Firma vergi kimlik numaralarının bağlı olduğu ile göredir. 2014 yılının Mayıs ayında, 2013 yılının aynı ayına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerine yapılan ihracat % 16,0 artarken, Türkiye Serbest Bölgelerine yapılan ihracat % 3,0, diğer ülkelere yapılan ihracat % 4,4 azalmıştır (Tablo 5). Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 03.07.2014 Sayfa 5 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected] TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ Aynı dönemde AB’den yapılan ithalat % 4,2, diğer ülkelerden yapılan ithalat % 13,7 azalış gösterirken, Türkiye Serbest Bölgelerinden yapılan ithalat % 0,8 artmıştır. Tablo 5. Ülke Gruplarına Göre Dış Ticaret (Milyon ABD $, %) Mayıs 2013 Ülke Grupları 2014 Değer Pay (%) Değer Pay (%) Değişim Oranı İ H R A C A T Genel Toplam A-AVRUPA BİRLİGİ ÜLKELERİ (AB-28) B-TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ C-DİĞER ÜLKELER 13.277 100,0 13.750 100,0 3,6 5.192 39,1 6.022 43,8 16,0 210 1,6 204 1,5 -3,0 7.875 59,3 7.525 54,7 -4,4 23.245 100,0 20.859 100,0 -10,3 8.170 35,1 7.830 37,5 -4,2 113 0,5 114 0,5 0,8 14.962 64,4 12.915 61,9 -13,7 İ T H A L A T Genel Toplam A-AVRUPA BİRLİGİ ÜLKELERİ (AB-28) B-TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ C-DİĞER ÜLKELER Kaynak: TÜİK. 2014 yılı Mayıs ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler sıralamasında Almanya ilk sırada yer alırken, bu ülkeye olan ihracatımız bir önceki yılın aynı ayına göre % 24,5 artarak 1.372 milyon dolar olmuştur. Almanyayı 1.052 milyon dolarlık ihracat ile Irak ve 818 milyon dolarlık ihracat ile İngiltere takip etmiştir. 2014 yılı Mayıs ayında en çok ithalat yapılan ülke sıralamasında ilk sırada Çin yer almıştır. Bu ülkeden yapılan ithalat 2014 yılı Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre % 4,0 azalarak 2.112 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu ülkeyi 2.096 milyon dolarlık ithalat ile Rusya Federasyonu, 1.887 milyon dolarlık ithalat ile Almanya izlemiştir. Bu konuyla ilgili bültene www.tuik.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Reel Sektör AR-GE ve Uygulama Daire Başkanlığı İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü 03.07.2014 Sayfa 6 Eskişehir Yolu 9. Km Dumlupınar Bulvarı No: 252 06530 ANKARA Tel: 0312 218 21 90 Faks: 0312 218 20 64 E-posta: [email protected]