Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
İşletme Enstitü Anabilim Dalı (Yüksek Lisans)
Tez Başlığı
Tez Yazarı
Danışman
Mezuniyet Yılı
Anahtar Kelimeler
Özet
Veri Madenciligi: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Örneği
Sebnem Koltan Yılmaz
Yrd.Doç.Dr. Ali Sait Albayrak
2008
Veri Madenciliği, Karar Ağacı, CHAID Analizi, İMKB, Sermaye Yapısı
Organizasyonlarda karar vermeye yönelik bilgiye erişim ihtiyacı arttıkça, bu amaca yönelik bilgi sistemleri
kurulmaktadır. Bu sistemler karar almada kolaylık sağlarken bunu, önceden belirlenmiş ve sistem içerisinde
yapılandırılmış konularda gerçekleştirebilmektedir. Veri boyutlarının artmasıyla birlikte önceden tahmin
edilemeyen sorulara yönelik cevap bulan, ileriye dönük tahmin sistemlerine ihtiyaç duyulmuştur. Veri
madenciliği, verilerden önceden bilinmeyen anlamlı bilgileri tanımlama ya da tahmin etme tekniklerini
içermektedir. Bu bağlamda veri madenciliği teknikleri diğer birçok alanda olduğu gibi isletmecilik alanında da
yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.
Bu çalışmada amaç, yatırımcıların veya karar vericilerin isletmelerin performanslarını değerlendirmede dikkate
alması gereken en önemli ölçütlerin saptanmasında veri madenciliği tekniklerinin uygun bir yöntem olarak
kullanılabileceğini göstermektir. Çalışmada, veri madenciliği kavramları ve teknikleri açıklanmıştır. İstanbul
Menkul Kıymetler Borsası Ulusal 100 endeksinde sanayi ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren 173
isletmenin 2004-2006 yıllarına ait yıllık finansal göstergelerinden yararlanarak veri madenciliği tekniklerinden
birisi olan karar ağaçları tekniği uygulanmıştır. Bu amaçla, ikili ağaç türetimi yerine çoklu ağaç türetimine
olanak sağlayan CHAID algoritması kullanılmıştır. Seçilen finansal göstergelere göre sanayi ve hizmet
sektörlerinde faaliyet gösteren firmaları ayıran en önemli özelliklerin saptanmasının yanında sermaye ve karlılık
yapılarını belirleyen en önemli değişkenler saptanmıştır.