Sayfa 16-17 .indd - İstanbul Kültür Üniversitesi

advertisement
Veri Madenciliği ve Uygulamaları
Mühendis Melike Günay
rılma eğiliminde olan müşterilerini kaybetmeden önce
mektedir. Tam anlamıyla izlenmek söz konusu olmasa
da, tahmin ettiğiniz gibi reklamı yapılan ürünler rasgele saptayarak kullanıcıları ürünü kullanmaya devam etİstanbul Kültür Üniversitesi, Bilgisayar
tirmek için ikna edici pazarlama stratejileri geliştirmek
ürünler değiller. Bir çok web sitesinde kullanıcının son
Mühendisliği Bölümü
istenmektedir. Firmadan ayrılmaya eğilimli müşterilerin
dönem interneti kullanma alanlarına ve amaçlarına götahmini için veri madenciliği yöntemleri kullanılmakta
re, her kullanıcıya özel reklamlar önerilmektedir. İntereri madenciliği elde edilen verinin bilgisayar
ve kar oranı artırılmaktadır. Özel sektörde yer alan firnet servis sağlayıcınız tarafından makinanızın IP adresi
programları aracılığı ile gelecek hakkında tahmalar için ayrıca hangi ürünün hangi sebeplerle terile birlikte hangi web sitesine girdiğinizde hangi işlemminlerde bulunma, sınıflandırma ve analiz etme
cih edildiği bilgisi de geleleri yaptığınız gibi veriler kaydedilgibi işlemler için işlenerek anlamlı bilgiye dönüştürülcek yatırımları için önem tamekte ve bu veriler bilgiye dönüşmesi işlemidir. Büyük miktarda, işlenmemiş ham verişımaktadır. Örneğin, satışı
türülerek kullanıcıya özel reklamye bakıp yorum yapabilmek, bilgi elde etmek zordur.
yapılan evlerin satılmasında
ların yayınlanması sağlanmaktaBelirli amaçlar için bu veriyi işlemek ve anlamlı bilgifiyatı, yüksekliği, oda sayıdır. Benzer şekilde genellikle hanler haline getirmek, insanların yaşam kalitesini artırıcı
sı, bina yaşı, otoparkı, sosgi ürünlerin bir arada satıldığı bilgisistemlerin oluşturulması açısından önem taşımaktayal alanları gibi bir çok özelsi de veri madenciliği teknikleri ile
dır. Veri madenciliği ve diğer yapay öğrenme teknikleri
liğinden hangilerinin en çok
analiz edilerek gerek online alışveile bu sistemlerin oluşturulması mümkün hale gelmişpaya sahip olduğunun birişte gerekse alışveriş alanlarında
tir. Bilişim, sağlık, finans, pazarlama gibi bir çok alanlinmesi gelecekte ki konut
stratejiler geliştirilebilinmesine yarda veri madenciliği yöntemleri ile uzun süredir biriken
Şekil 2. Veri Madenciliği ile Aranan (Solprojelerine yol gösterecekdımcı olmaktadır. Veri madenciliği
veri işlenerek bilgiye dönüştürülmüş ve amacına uytir. Bu gibi özelliklerin analizi
teknikleri ile online alışverişte satın da) ve Eşleştirilen Fotoğraflar (Sağda)
gun olarak kullanılmaya başlanmıştır.
içinde veriyi saklamaya ve işalınan üründen sonra çoğunlukla o
Veri ambarlarında biriken veriler ilk olarak ön işlemeye olan ihtiyaç önemini artırmaktadır.
ürün ile birlikte satılan ürünlerin önerilmesi, marketlerlemden geçirilerek bilgi analizi için uygun hale getirilir.
Bilişim alanında da veri madenciliğinin özelliklerinde ise bu ürünlerin birbirine yakın reyonlara konulması
Büyük miktarlarda toplanan verinin içerisinden amaden faydalanmaktayız. Bilgisayar ağlarına yapılan salgibi yöntemlerle kazancı artırma yoluna gidilebilmekca uygun olarak verinin seçimi, gerektiğinde formatıdırılarda şüpheli paketlerin yakalanmasında, anormaltedir. Firmaların market araştırması için ihtiyaç duydunın değiştirilmesi, analizi yapılacak konu ile ilgili olmalik tespiti yöntemleri ile saptamalar yapılmaktadır. Son
ğu veriler, internet kullanıcılarının başta sosyal medyayan özelliklerin saptanması ve temizlenmesi gibi analidönemlerde güvenlik için geliştirilen sistemler de göda ki ve diğer web sitelerinde ki hareketleri izlenerek
zin sonucunu ve performansını etkileyen ön işlem aşaze çarpmaktadır. Aranan kişilerin kalabalık insan topoluşturulmakta ve veri ambarlarında ki yerlerini almakmaları bulunmaktadır. Ön işlem aşamasından sonra
lulukları arasından ayırt edilmesi ve güvenlik kameratadırlar. Internet kullanıcılarının sayısının ve toplanan
veri seti üzerinde sınıflandırma, kümeleme, ilişki analiları ile farklı açılardan çekilmiş binlerce kişinin yüz foveri boyutunun artması yeni digital veri toplama platzi, anormallik tespiti, boyut azaltma, regresyon analizi,
toğrafından oluşan veritabanları içerisinden bu kişiformlarının oluşturulmasına da neden olmuştur.
optimizasyon gibi veri madenciliğinin çalışma alanlarıye ait varsa benzerlerinin veya birebir aynısı olan diVeri madenciliğinin kullanıldığı diğer alan da sağna giren analizler yapılmaktadır.
ğer fotoğrafların bulunması veri madenciliği ve makine
lık sektörüdür. Sağlık alanında toplanan hasta verileöğrenmesi teknikleri ile mümkün hale gelmiştir. Hari, veri madenciliği ve yapay öğrenme
va durumu tahminleri, deprem analizleri, riskli müşteteknikleri ile işlenmekte ve oluşan bilgi ile bir takım hastalıkların teşhisi için ri tahmini gibi analizlerde veri madenciliğinin kullanıldığı alanlardır.
sağlık personeline yardımcı sistemler
Bahsedilen teknikler ile hayatı kolaylaştıran sisoluşturulabilmektedir. Hastanelerde
temler gerçeklenirken, veri toplama aşamasında kitoplanan ve elde edilen bir çok hasşisel verilerin korunması hususuna da değinmeliyiz.
taya ait veriler kullanılarak geliştiriEğer kişisel verilerinizin kullanılmasını istemiyorsanız,
len sistemlere demir eksikliği anemikulandığınız teknolojik cihazlar üzerinden bir takım önsi teşhisine [2] veya meme kanseri ile
lemler almanız mümkün olduğu gibi, hukuki yollarla da
ilişkili olabilecek hücrelerin tahmin ve
Şekil 1. Veri Madenciliği ile Veriden Bilgiye Geçiş Şeması
kişisel verilerinizin korunmasını talep edebilirsiniz.
teşhisine yardımcı[3] sistemler örnek
Referanslar
olarak verilebilir. Benzer olarak ya[1] Mustafa Akgül, https://akgulmustafa.wordpress.com/tag/
pılan sistemler içerisinde diyabet hastalığının ve cilt
İnternet reklamcılığı veri madenciliğinin kullanıldıveri-madenciligi/, 08.06.2017.
kanserinin teşhisi için geliştirilmekte olan sistemler olğı alanlardan biridir. Bir çok firmanın ürünlerinin doğru
[2] Doğan, Ş. ve Türkoğlu, İ., [2008], “Iron-Deficiency Anemia
duğu da bilinmektedir.
kullanıcıya ulaşması önem taşımaktadır. İnterneti alışDetection From Hematology Parameters By Using Decision Trees”,
Özel sektörde de bir çok firmanın veri madenciliveriş yapmak veya ürün seçmek için kullanan kullanıInternational Journal of Science & Technology, Cilt 3, No 1, 85-92.
ği kullanarak zararı azaltmaya yönelik pazarlama stracıların bir çoğu, herhangi bir web sitesinde gezinirken
[3] Danacı, M., Çelik, M. ve Akkaya, A.E., [2010], “Veri Madentejileri geliştirdiği bilinmektedir. Bir çok firma için var
ciliği Yöntemleri Kullanılarak Meme Kanseri Hücrelerinin Tahmin ve
karşılarına çıkan reklamların rasgele ürünler içeren rekolan müşteriyi elde tutmak, yeni müşteri kazanmakTeşhisi”, Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulama Sempozyumu,
lamlar olmadığını farketmişlerdir. Bu durum kullanıcıtan daha karlı bulunmaktadır. Bu sebeple firmadan ay21-24 Haz. 2010, Kayseri, 9-12.
ların aklına ‘Yoksa izleniyor muyum?’ sorusunu getir-
V
Download