Şekil Paneli Haziran ayı dış ticaret i

Makroekonomi
Bora Tamer Yılmaz, Yönetmen
01 Ağustos 2012 Çarşamba
1
TÜRKİYE EKONOMİSİ
Fazla Sıcak Bunaltabilir (Haziran Dış Ticaret Dengesi)
Şekil Paneli
Haziran ayı dış ticaret istatistikleri bugün TSİ 10:00'da
TÜİK tarafından açıklandı. İhracat geçen senenin aynı
ayına göre %16.8 oranında artarak 13.3 milyar Dolar
seviyesine yükselirken, ithalat ise %5.4 oranında
azalarak 20.4 milyar Dolar oldu. Böylece dış ticaret
açığı Mart ayında 7.1 milyar Dolar düzeyinde
gerçekleşti ve ihracat ithalatı %64.9 oranında karşıladı.
Şekil 1: İthalat Bileşenleri
Toplam ithalatımızın ¾’ünü ara malı ithalatının
oluşturduğunu göz önüne almamız gerekiyor.
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Ara Malları (YoY)
-10%
Mar 12
-30%
-50%
Haz 12
Eyl 11
Ara 11
Haz 11
Mar 10
Eyl 09
Ara 09
Haz 09
Ara 08
Mar 09
-60%
Ara 10
Tüketim Mallerı (YoY, sağ
eksen)
Mar 11
-40%
Eyl 10
Sermaye Malları (YoY)
Haz 10
-20%
Eyl 08
Mevsimsellikten arınmış serileri incelediğimizde aylık
bazda düzelmeyi gözlemleyebiliyoruz. Mevsimsel
etkilerden arındırılmış ithalat %0.07 oranında
gerilerken, ihracat ise %2.90 oranında arttı. Bunun
neticesinde dış ticaret açığının %5.14 oranında
iyileştiğini anlıyoruz.
60%
Haz 08
Serinin alt kırılımlarını incelediğimizde kredi büyüme
hacminin kontrol altında tutulması ve değer kaybeden
TL neticesinde sermaye malı ve tüketim mallarının
ithalatında ciddi bir daralma söz konusu. Ara mal
ithalatı ise yıllık bazda yalnızca %3 oranında bir artış
söz konusu. (Şekil 1)
70%
80%
Kaynak: TUİK
Şekil 2: Dış Ticaret Açığı
Mevsimsellikten arındırılmış ticaret dengesini çeyrekler
itibariyle takip ettiğimizde dengelenme sürüyor…
0
-5
Mevsimsel etkilerden arındırılmış seriyi çeyrekler
bazında incelediğimizde dengelenmenin yılın ikinci üç
aylık döneminde sürerek 2010 yılı 3. Çeyrek’inden
sonra ilk kez en düşük seviyeye geldiği anlaşılıyor.
(Şekil 2)
-10
-15
-13.8
-20
-15.3
-17.1
-25
-22.6 -21.9
-22.1
-30
-25.6
USD milyar
-27.6
-26.1 -25.5
-35
10Ç1 10Ç2 10Ç3 10Ç4 11Ç1 11Ç2 11Ç3 11Ç4 12Ç1 12Ç2
Kaynak: TUİK
Şekil 3: İthalat ve Ekonomik Büyüme
18%
60%
13%
40%
8%
20%
3%
-3%
-8%
-13%
0%
Ara Mal İthalatı
(YoY, sağ eksen)
-40%
-20%
Haz 12
Ara 11
Haz 11
Ara 10
Ara 09
Haz 09
Ara 08
Haz 08
Ara 07
Haz 07
Ara 06
-60%
Haz 06
-18%
Kapasite kullanımı ve ara mal ithalat serileri Türkiye
ekonomisinin büyümesi ile yakından ilişkili veriler. Bu
serilerdeki gelişmeleri yakından takip etmek gerekiyor.
150%
Dış Ticaret Açığı (YoY %)
100%
Kapasite Kullanım Oranı
(YoY %, sağ eksen)
50%
12%
7%
2%
0%
-50%
-3%
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
İçinden geçtiğimiz süreçte dış ticaret dengesinin artık
cari açık yerine ekonominin sıhhati için analiz edilmesi
gerektiğini düşünüyoruz. Ara mal ithalatı serisi bizim,
GSYİH gelişimi ile güçlü korelasyonu olduğunu
düşündüğümüz bir seri. Yeni siparişler ve PMI gibi
öncü serilerin yanında kapasite kullanımı ve ara malı
ithalatı ekonominin gelişimi için yakından takip ettiğimiz
istatistikler. Haziran ayı istatistiklerini elimizdeki veri
seti ile karşılaştırdığımızda; Türkiye ekonomisinin
büyüme performansının yılın ikinci çeyreğinde %3
seviyesinin altında kalmış olabilir. İhracat sipariş
endekslerinde Haziran ve Temmuz aylarındaki düşük
seyir 8 Ağustos günü açıklanacak sınai üretim verisi ile
teyit edilirse TCMB’nin harekete geçmek için 4.
Çeyrek’i beklemeyebileceğini tekrarlıyoruz. (Şekil 3)
Reel GSYİH
(YoY)
Haz 10
Güçlü seyreden ihracat performansı, değişen GSYİH
kompozisyonu açısından olumlu bir gelişme. Dış
dengede
gözlemleyeceğimiz
düzelme
eğilimi
Türkiye’nin en önemli yapısal konularından birisi olan
tasarrufu destekleyici unsur. Bununla birlikte pek çok
tedavinin yan etkisi olduğu gibi bu düzelmenin de bir
maliyeti söz konusu. O da karşımıza ekonomik
büyüme olarak beliriyor.
Kaynak: TUİK, Bloomberg
Çekince için lütfen arka sayfaya bakınız.
Makroekonomi
01 Ağustos 2012 Çarşamba
KÜNYE
Azmi DÖLEN
G. Müdür Yrd.
(212) 314 81 07
[email protected]
Işık ÖKTE
Direktör
(212) 314 81 82
[email protected]
Bora Tamer YILMAZ
Yönetmen
(212) 314 81 86
[email protected]
Nurcihan AŞIK
Uzman Yardımcısı
(212) 314 81 83
[email protected]
2
ÇEKİNCE: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul
etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel
görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi
beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sayfalarda yayınlanan görüş, yorum, haber veya öneriler nedeniyle ortaya çıkacak ticari kazanç veya kayıplardan Halk Yatırım Menkul
Değerler A.Ş. sorumlu değildir. Buradaki yazı, görüş ve yorumlar sayfa ziyaretçilerini bilgilendirme niteliği taşımaktadır. Rapor sayfalarında yayınlanan hiçbir yazı, görüş, resim, analiz ve diğer
sunumlar izin alınmadan yazılı veya görsel basın organlarında yayınlanamaz.