Banu Kıvcı Tokalı [email protected] +90 212 314 8181 Ekonomik Değerlendirme 31 Mayıs 2013 [email protected] +90 212 314 8181 TÜRKİYE EKONOMİSİ Dış ticaret açığında ılımlı tablo kayboluyor mu? İthalatta beklentilerin ötesinde artış Aylık dış ticaret çıkarak, Eylül seviyeye işaret dolar düzeyinde milyar dolar idi. açığı Nisan’da 10,3 milyar dolara 2011’den sonra en yüksek etti. Piyasa beklentisi 8,2 milyar bulunurken, bizim tahminimiz 8,5 Dış Ticaret Büyüklükleri 250 110 100 200 90 80 150 Sözkonusu gelişmede, daha önceden Merkez Bankası’nın da dikkat çektiği üzere, altın ithalatındaki artışın önemli etkisi var. Nitekim yılın ilk çeyreğinde aylık olarak 0,5-1 milyar dolar bandında seyreden altın ithalatının Nisan’da 2,5 milyar dolara sıçradığını izliyoruz. Dolayısıyla, altın hariç ithalata baktığımızda, yıllık artış oranının % 8,8’e gerilediğini görüyoruz. Ancak, ilk çeyrekte kaydedilen % 1,3’lük ortalama yıllık artış oranına kıyasla hızlanma dikkat çekiyor. Ayrıca, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış rakamlara baktığımızda da % 10,7’lik aylık artış, takvim etkilerinden arındırılmış olarak da yıllık % 14,3’lük artış görüyoruz. 60 100 Kaynak:TÜİK, HLY Araştırma 12-ay İhr (milyar dolar) 50 12-ay İth 40 12-ay açık (sağ eks.) 04.13 01.13 10.12 07.12 04.12 01.12 10.11 07.11 04.11 01.11 10.10 07.10 04.10 01.10 10.09 07.09 04.09 01.09 10.08 07.08 04.08 30 01.08 50 Düzeltilmiş Dış Ticaret Büyüklükleri 60,0 40,0 20,0 0,0 İhracat, Takvim Etkisinden Arındırılmış (yıllık, %) -20,0 İthalat, Takvim Etkisinden Arındırılmış (yıllık, %) -40,0 Kaynak: TÜİK -60,0 12.05 04.06 08.06 12.06 04.07 08.07 12.07 04.08 08.08 12.08 04.09 08.09 12.09 04.10 08.10 12.10 04.11 08.11 12.11 04.12 08.12 12.12 04.13 Dış ticaret açığındaki artışta etkili olan ithalatta gözlenen sıçrama. Aylık ithalat rakamının Nisan’da 22,8 milyar dolarlık rekor düzeye ulaştığını görüyoruz. Yıllık artış oranı da % 18,4 ile Eylül 2011’den beri en yüksek seviye. 70 Son olarak, tüketim malları ithalatındaki hızlanma diğer dikkat çeken bir gelişme. Yılın ikinci ayından itibaren ivme kazanan yıllık artış oranının Nisan’da % 22,2’ye ulaştığını izliyoruz. İhracatın zayıf seyrinde altın etkili Altın Hariç Dış Ticaret Dengesi 100 90 80 70 12 Aylık Kümülatif Dış Ticaret Dengesi (Milyar USD) 60 Kümülatif Altın Hariç Dış Ticaret Dengesi (Milyar USD) 50 40 Kaynak: TÜİK, HLY Araştırma Çekince için lütfen arka sayfaya bakınız. 04.13 01.13 10.12 07.12 04.12 01.12 07.11 04.11 01.11 10.10 07.10 04.10 01.10 10.09 07.09 04.09 30 01.09 Ancak, sözkonusu yavaşlamada altın ihracatının etkisi önemli. Nisan’da 346 milyon dolara gerileyen aylık altın ihracatı, geçen yılın aynı ayında 1,3 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. Geçen yılın Nisan-Kasım döneminde ihracata önemli bir destek sağlayan altın ihracatının bu yıl aynı katkıyı sağlayamayacağı açık olarak görülüyor. 10.11 Dış ticaret dengesinde gözlenen bozulmada diğer bir etken de ihracattaki zayıf tablo. Yıllık büyüme oranında yılın ikinci ayından beri düşüş gözlüyoruz. Mart-Nisan döneminde de eksi bölgede. Ekonomik Değerlendirme 31 Mayıs 2013 2 TÜRKİYE EKONOMİSİ Cari açık rakamı 7 milyar doların üzerinde 105 85 65 45 Cari Açık (12 Aylık) 25 Çekince için lütfen arka sayfaya bakınız. 12.13 07.13 02.13 09.12 04.12 11.11 06.11 01.11 08.10 03.10 10.09 05.09 Cari açıktaki ılımlı görünümü bozan son dış ticaret rakamlarının gelecek dönem seyri, özellikle para politikasındaki yaklaşım açısından önemli olacak. Hatırlanacağı üzere, para politikasındaki “düşük faiz ve rezervleri artırıcı makro ihtiyati tedbirler” stratejisinin devam etmesinde cari açıkta gözlenen ılımlı tablonun katkısı etkiliydi. Cari açığın kredi genişlemesi ve sermaye girişiyle arasındaki ilişkilerde gözlenen zayıflama, para politikasında hareket alanı yaratıyordu. Bu gelişmede trendin terse dönmesi, özellikle faiz politikasında kazanılan esneklik açısından sıkıntıya neden olabilir. 12.08 5 Dış Ticaret Açığı (12 Aylık) Kaynak:TÜİK, HLY Araştırma 07.08 Para politikası esnekliği Dış Ticaret Açığı ve Cari Açık (öngörülerimizle) 02.08 İthalatta gözlenen artışla, aylık cari açığın Nisan’da 7,5 milyar dolara sıçrayacağını tahmin ediyoruz. Altın dışı aylık cari açık rakamı ise 5,4 milyar dolar ile daha ılımlı bir düzeyde kalacak. Mart sonunda 47,1 milyar dolar olarak açıklanan 12 aylık cari açığın da Nisan sonunda 50 milyar dolar civarına çıkacağı anlaşılıyor. Yılsonu açık tahminimiz ise 68 milyar dolar düzeyinde (GSYİH’ye oranla % 7,8). Ekonomik Değerlendirme 31 Mayıs 2013 3 TÜRKİYE EKONOMİSİ Azmi DÖLEN, G. Müdür Yrd. [email protected] Işık ÖKTE, Stratejist [email protected] Banu KIVCI TOKALI, Ekonomist [email protected] (212) 314 81 07 (212) 314 81 82 (212) 314 81 88 Nurcihan AŞIK, Uzman Yard [email protected] Oğuz ACIKARAOĞLU, Uzman Yard. [email protected] (212) 314 81 83 (212) 314 81 84 Orçun SEYREK, Uzman Yard. [email protected] Sertaç OKTAY, Uzman Yard. [email protected] (212) 314 81 85 (212) 314 81 86 (212) 314 81 07 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sayfalarda yayınlanan görüş, yorum, haber veya öneriler nedeniyle ortaya çıkacak ticari kazanç veya kayıplardan Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş. sorumlu değildir. Buradaki yazı, görüş ve yorumlar sayfa ziyaretçilerini bilgilendirme niteliği taşımaktadır. Rapor sayfalarında yayınlanan hiçbir yazı, görüş, resim, analiz ve diğer sunumlar izin alınmadan yazılı veya görsel basın organlarında yayınlanamaz. Çekince için lütfen arka sayfaya bakınız.