haber bültenđ

advertisement
HABER BÜLTENĐ
29 Mart 2006
Haber Özetleri
Irak
•
Dün Kerkük’te çok sayıda Türkmen Kerkük Đl Meclisi Binası önünde gösteri
düzenledi. Türkmenler gösteride, Altunköprü ve Tazehurmatu katliamlarının
uluslar arası katliamlar arasında sayılmasını istedi. Göstericiler Kerkük
Kaymakamı ve Kerkük Đl Meclisi’nin bazı üyeleri tarafından karşılandı. Kerkük
Kaymakamı Đhsan Keli, göstericilerin taleplerini resmi makamlara iletileceğini
bildirdi. (NĐNA HABER AJANSI)
•
Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari Arap Birliği Zirvesi’nde Kuveyt Emiri Sabah
El-Ahmet, Ürdün Kralı Abdullah, Lübnan Cumhurbaşkanı Emil Lahud, Filistin
Devlet Başkanı Mahmut Abbas, Mısır Başbakanı Muhammet Nedif ve Lübnan
Başbakanı Fuat Sinyora’yla ayrı ayrı görüştü. Görüşmelerde, Arap Birliği
Zirvesi’nde ele alınan konuların ve Irak’ın siyasi durumunun konuşulduğu
bildirildi. (NĐNA HABER AJANSI)
•
Irak Başbakanı Đbrahim El-Caferi, BM’nin Irak Temsilcisi Eşref Kadı’nın
temsilcisiyle görüştü. Görüşmede, Eşref Kadı’nın temsilcisi, Kadı’nın Arap
Birliği Zirvesi’nde yaptığı konuşmanın metnini Caferi’ye iletti. Görüşmede iki
tarafın da Irak’ın siyasi durumu hakkında fikirlerini açıkladığı belirtildi. (NĐNA
HABER AJANSI)
•
Kerkük Đl Meclisi 27 Mart tarihinde bir toplantı yaptı. Toplantıda Kerkük’ün
2006 bütçesinin konuşulduğu bildirildi. (www.pukmedia.com)
•
Irak’ın siyasi liderlerinin dün yaptığı toplantıdan sonra bir açıklama yapan Irak
Ulusal Listesi üyesi Dr. Mehdi El-Hafız, Irak’ın yeni hükümeti müzakerelerinde
ilerleme olduğunu; yapılan toplantıda Başbakanlığın yetkilerinin ve Irak’ın
güvenlik dosyasının konuşulduğunu söyledi. (IRAK HABER AJANSI)
•
Irak Ulusal Listesi üyesi Usame El-Necefi, Irak Ulusal Listesi’nin yeni
kurulacak hükümette Savunma, Đçişleri, Maliye ve Petrol Bakanlıklarını
alacağını bildirdi. (www.iraqidewan.net)
•
Ürdün Hükümeti sözcüsü Nisan ayında Amman’da Irak Dini Liderleri’nin
toplantı yapılacağını açıkladı. Toplantıya 150–200 kişinin katılacağı tahmin
ediliyor. (www.iraq-ina.com)
1
•
ABD Başkanı George W. Bush, Iraklıların hükümeti kurmak için yeniden
görüşmelere başladığını söyledi. Kabine toplantısından sonra Beyaz Saray'da
gazetecilere açıklama yapan Bush, ABD'nin Bağdat Büyükelçisi Zalmay
Halilzad'ın, Iraklıların hükümeti kurmak için görüşmelere yeniden başladığına
ilişkin kendisini bilgilendirdiğini ifade etti. Bush, ''Halilzad'ın, Iraklıların
hükümeti kurmak için yeniden masaya döndüklerini söylemesinden
memnuniyet duydum'', diye konuştu. Şiiler, Pazar günü bir camiye yapılan
saldırı nedeniyle hükümet görüşmelerini durdurmuştu. (AA)(AP)
•
Beyaz Saray, ABD'nin Irak'ta Đbrahim Caferi'nin başbakanlığına karşı olduğu
yolundaki iddiaları yalanladı. Beyaz Saray sözcüsü Scott McClellan, Başkan
George W. Bush'un Irak'taki Şii çoğunluğa Caferi'yi istemediğini bildirdiği
şeklindeki iddianın gerçeği yansıtmadığını ifade ettiği açıklamasında, ''kimin
başbakan olacağına karar vermek Irak halkına düşer'', dedi. El Hekim'in bir
yardımcısı, dün Bush'un El Hekim'e mektup göndererek Caferi'yi yeni Ulusal
Birlik Hükümetinin Başbakanı olarak istemediğini belirttiğini ve El Hekim'den
başbakanlık için başka birini aday göstermelerini istediğini ileri sürmüştü.
(AA)(AFP)
•
Amerikan Merkez Komutanlığı (Centcom) Komutanı General John Abizaid,
Irak'tan üç ay içinde 30 bin asker çektiklerini söyledi. Amman'da demeç veren
Abizaid, son üç ay içinde Irak'tan 3 tugay çektiklerini ve asker sayısını 160
binden 130 bine düşürdüklerini belirtti. ''Bugün artık Bağdat'ın yarısı Irak
kuvvetlerinin kontrolünde'' diyen Abizaid, askeri bölgeleri aşama aşama
Iraklılara devrettiklerini ve bazı bölgelerin yüzde 40'a yakınının Irak
askerlerinin kontrolüne geçtiğini kaydetti. Amerikalı General, Đran'ı Irak'ta
casusluk yapmakla suçladı. ''Đranlı casuslar Irak topraklarında cirit atıyor'' diyen
Abizaid, Đran'da imal edilen patlayıcıların Irak'a sokulduğunu iddia etti. ''Đran
hükümetinin, Irak'ta hükümet aleyhtarı faaliyetlerin suç ortağı olduğunu
söyleyecek kadar ileri gidemeyeceğini'' belirten Abizaid, ''ama şurası açık ki,
Đranlı casuslar Irak rejimiyle savaşan kimselerle beraber çalışıyor'', diye
konuştu. (AA)(AFP)
•
Türkiye ziyaretinden sonra Washington'da yapılan Amerikan-Türk Konseyi
(ATK) ve Türk-Amerikan Đş Konseyi (TAĐK) 25'inci yıllık konferansı
çerçevesinde akşam yemeğinde konuşan ABD Genelkurmay Başkanı
Orgeneral Peter Pace, ''PKK terörist bir örgüt. 30 yıldan fazla zamandır
binlerce asker ve vatandaş hiç ayrım yapılmadan öldürüldü. Irak'ta önce
güvenli, istikrarlı bir hükümet kurmalıyız. Odak noktamız Bağdat ve çevresi.
Irak'ta istikrarlı bir hükümet kurduktan sonra Irak'ın kuzeyindeki PKK
sorununun nasıl çözümleneceği üzerinde birlikte çalışılır'', dedi. Irak'ın birlik ve
bütünlüğünü korumaya ilişkin Türkiye'nin endişelerinin toplantılarda dile
getirildiğini belirten Pace, Irak'ın birliğinin ortak amaç olduğunu söyledi.
Dünyada hiçbir ülkenin tek başına terörizme karşı savaşamayacağını belirten
Pace, bütün ülkelerin birbirine yardım etmesi, birbirini dinlemesi gerektiğine
işaret etti. Pace, gelecek on yıllarda terörizme karşı savaşırken herkesin dosta
ihtiyacı olacağını belirtti ve ''bu yolda Türkiye gibi bir dostumuz olduğu için
memnunum'', dedi. (AA)
2
•
Đngiltere Başbakanı Tony Blair, Irak'ın Vietnam'a benzetilmesine karşı çıkarak
Irak'ın Vietnam olmadığını söyledi. Hükümetinin Irak politikasını savunan Blair,
Irak'taki askerlerin Irak halkının rızasıyla bu ülkede bulunduğunu kaydetti.
Blair, ''Vietnam, tamamıyla farklı şartların olduğu bir işgaldi. Irak'ta biz
demokratik yollarla işbaşına gelmiş bir hükümetin ve BM'nin rızasıyla
bulunuyoruz. Eğer Irak'taki demokratik yollarla işbaşına gelmiş hükümet bize
kısaca 'ayrıl' derse ayrılacağız; ama bunu söylemiyorlar'', diye konuştu.
(AA)(REUTERS)
•
28-29 Mart tarihinde Sudan’ın başkenti Hartum’da başlayan Arap Birliği
Zirvesi’nin açılış konuşmasını yapan Cezayir Devlet Başkanı Abdülaziz
Buteflika Iraklılardan, Şiiler ile Sünniler arasındaki mezhep anlaşmazlığından
sakınmak için güçlerini birleştirmelerini istedi. Ayrıca Irak'ın komşularının, bu
ülkenin birlik ve bütünlüğünün korunması için Irak halkıyla dürüstçe işbirliği
yapmaları gerektiğini de ifade etti. Buteflika, Đslam dünyasını rahatsız eden
karikatürlerin Batılı ülkelerde yayımlanmasını da kınayarak, bu karikatürleri
''tehlikeli saldırı'' olarak nitelendirdi. Bu arada Zirve’nin sonunda “Hartum
Deklarasyonu” ilan edildi. Bu deklarasyonun Irak Bölümü’nde şu ifadelere yer
verildi:
“- Irak halkıyla dayanışma içerisinde olduğumuzu bir daha yeniliyoruz.
Bütün devletleri Irak’ın egemenliğine, toprak bütünlüğüne, özgürlük ve
bağımsızlığına saygılı olmaya, Irak’ın içişlerine karışmamaya, geleceğini
ve demokratik alternatiflerini seçmeleri için zaman tanımaya davet
ediyoruz.
- Irak’ta bir an önce hükümetin kurulması çağrısında bulunuyoruz.
- Samarra’daki türbelere, diğer cami ve ibadethanelere yapılan saldırıları
kınıyoruz.
- Tüm oluşumlarıyla birlikte Irak’a, ulusal birliği sağlama, Irak’ın güvenlik
ve Đstikrarına yönelik tehdidi engelleme çağrısında bulunuyoruz.
- Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa’nın Irak’ta ulusal uzlaşmayı
temin etme yolundaki çabalarını memnuniyetle karşılıyoruz ve Arap
Birliği’nin Bağdat’ta ulusal uzlaşma konferansı kurulması için çabalarını
devam ettirmesini umuyoruz.
- Terörün tüm şekil ve eylemini kınıyoruz. Terör gruplarının yaptığı
eylemleri insan hakları suçu olarak görüyoruz. Birleşmiş Milletler
gözetiminde bu konuda uluslar arası bir kongrenin yapılmasını, terörün
tanımının tespit edilmesini, Đslam ile terörün bağdaştırılmamasını,
terörizm ve halkların işgale karşı direniş hakkının birbirlerinden ayrı
tutulmasını istiyoruz.” El-Haliç gazetesinde yayımlanan bu bildiri bugün
resmen ilan edilecektir. (AA)(AP)(AFP)(www.iraq-ina.com)
•
ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Pazar günü Irak'ın başkenti Bağdat'taki
bir camiye yönelik baskınla ilgili olarak, ''kampta ibadethane ve minaresi olan
bir bina bulunduğunu'' kabul etti. Amerikan ve Iraklı güçlerin bunu baskından
önce bilmediklerini belirten ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Peter Pace,
düzenlediği basın toplantısında, ''Kampa girdiklerinde küçük bir minaresi ve bir
ibadet bölümü bulunan bir binayla karşılaştılar. Bazıları buna cami diyor'',
ifadesini kullandı. Orgeneral Pace, ''Kampın içinde bir rehine ve bunun yanı
sıra parmaklarında patlayıcı izleri bulunan en az 2 kişi buldular'', dedi ve bir
3
RPG roketatarı ve bazı patlayıcıları göstererek, ''Đşte kampın içinde
bulduklarından bazıları'', dedi. Pace, bunun her şeyden önce ''Irak özel
güçlerinin'' Amerikan özel güçleri yardımıyla düzenledikleri bir ''operasyon''
olduğunu da vurguladı. (AA)(AFP)
•
Irak Đçişleri Bakanlığı, silahlı kişilerden oluşan 3 ayrı grubun, Bağdat'ın çeşitli
yerlerinde 24 Iraklıyı kaçırdığını açıkladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, bir
döviz bürosu ve 2 elektronik eşya dükkânında çalışan toplam 24 Iraklının farklı
kişiler tarafından aynı saatlerde kaçırıldığı belirtildi. Polis, askeri üniforma
giyen silahlı 15 kişinin, öğlen saatlerinde Bağdat'ın Hartiye mahallesindeki
döviz bürosunu basarak, burada çalışan 6 kişiyi kaçırdığını ve on binlerce
dolar para çaldığını söyledi. Yine aynı saatlerde, silahlı 7 kişinin Karrada'daki
bir elektronik eşya dükkânını bastığı ve 3 çalışanı kaçırdığı belirtildi. Bağdat'ın
doğusundaki bir başka dükkâna giren üçüncü silahlı grup, 15 kişiyi kaçırdı.
Bağdat'ta dün de ''Said Đhracat Đthalat Şirketi''nin 16 çalışanı kaçırılmış ve
başlarından vurulmuş halde 14 kişinin cesedi bulundu. Irak polisi, bazı
kurbanların gözlerinin bağlı olduğunu belirtti. Bağdat'ın Hay el Adil bölgesinde
bulunan cesetlerin kimlikleri henüz açıklanmadı. Ayrıca Kerkük'te de yol
kenarına yerleştirilen bir bombanın patlamasıyla 4 polis ve okula giden 2
çocuk yaralandı. (AA)(AP)(AFP)(REUTERS)
•
Irak'ın kuzeyindeki Beyci kentinde güvenlik nedeniyle sokağa çıkma yasağı
uygulanmaya başlandı. Amerikan-Irak Ortak Askeri Merkezi’nden yapılan
açıklamada, ambulanslar ve Amerikan-Irak askerlerine ait araçların haricindeki
araçların trafiğe çıkışının yasaklandığı belirtildi. Sokağa çıkma yasağı, sabah
namazından sonra Amerikan askerlerince hoparlörlerle duyuruldu. Yasakla
birlikte asker ve polislerin, şiddet olaylarının arttığı kentte direnişçiler ve
suçluları arama operasyonlarına başladığı da kaydedildi. Yasağın ne kadar
süreceği bilinmiyor. (AA)(AP)
•
Kerkük Emniyet Müdürü Tümgeneral Şirko Şakir, Kerkük yakınındaki Kürt
bölgesinden gelen güçlerin, geçen hafta bir militan grubun 8 üyesini tedavi
ettiğini öğrendikleri Doktor Luay el Tai'yi gözaltına aldığını kaydetti. Kürt
güçlerin Doktor Tani'yi gözaltına almasının mezhep gerginliğini
alevlendirilebileceği yapılan yorumlar arasındadır. Sünni Araplar, Kürt güçlerini
Sünnilere karşı insan hakları ihlallerinde bulunmakla suçluyor. Kürtler ise bu
suçlamaları reddetmektedir. (AA)(REUTERS)
Orta Doğu
•
Đsrail Başbakan Vekili Ehud Olmert'in liderliğini yaptığı Kadima (Đleri) Partisi,
Đsrail'de yapılan genel seçimleri diğer partilerin önünde tamamladı. Katılım
oranının yüzde 63,2 olduğu seçimlerde kullanılan oyların 99,7'si sayıldı. Seçim
yetkilileri, son seçimlerdeki katılım oranının 2003 genel seçimlerindeki katılım
oranından da 5,7 düşük olduğunu kaydettiler. Oy dağılımına göre, merkez
partisi konumundaki Kadima 28 sandalyeyle seçimleri kazanan parti oldu.
Ortanın solu konumundaki Đşçi Partisi 20 sandalye kazanırken Đsrail'de sertlik
yanlısı politikalarıyla bilinen ve “Şahinler Partisi” olarak adlandırılan Likud
Partisi ise ancak 11 milletvekilliği kazanabildi. Olmert, seçim galibiyetinin
kesinleşmesinin ardından yaptığı açıklamada partisinin beklediği sayının
4
altında milletvekili çıkardığını; ancak elde edilen sonucun, 120 sandalyeli
mecliste bir koalisyon hükümeti kurmak için yeterli olduğunu belirtti. Vekâlet
ettiği Ariel Şaron'un dev bir posteri altında konuşan Olmert, barış görüşmeleri
için hazır olduğunu; Batı Şeria'daki bazı Yahudi yerleşim birimlerinin
boşaltılması ve Filistinlilerin devlet kurmasına izin vermek de dâhil olmak
üzere ''acı veren'' anlaşmaları imzalamaya hazırlandığını kaydetti. Olmert
''Yahudi çoğunluğun bulunduğu Đsrail devletinin nihai sınırlarını oluşturmaya
yöneleceğiz. Bunu Filistinlilerle anlaşarak başaracağız'', dedi. (AA)(AP)
•
Arap Birliği Zirvesi, Sudan'ın başkenti Hartum'da dün başladı. Đki gün sürecek
Zirve, Kur'an-ı Kerim okunarak açıldı. Açılış konuşmasını yapan Cezayir
Devlet Başkanı Abdülaziz Buteflika, Ocak'taki Filistin seçimlerinin galibi
Hamas'ın tecrit edilmesi yönündeki çağrıları reddetti. Buteflika konuşmasında,
Hamas'ın tecrit edilmesi gibi girişimlerin, tüm Filistin halkının
cezalandırılmasına neden olacağını söyledi. Buteflika, Đslam dünyasını
rahatsız eden karikatürlerin Batılı ülkelerde yayımlanmasını da kınayarak, bu
karikatürleri ''tehlikeli saldırı'' olarak nitelendirdi. Bu arada Lübnan Başbakanı
Fuad Sinyora, Arap Birliği Zirvesi sırasında Suriye Devlet Başkanı Beşşar
Esad’la kısa süreli bir görüşme yaptı. Kimliğinin açıklanmasını istemeyen
Lübnanlı bir yetkilinin belirttiğine göre, Sinyora Esad'a, Şam'ı ziyaret etme
isteğini iletti, Esad ise kendisini Şam'da görmekten memnun olacağını söyledi.
Öte yandan Filistin'de seçimlerin yapılmasını takdirle karşıladıklarını bildiren
Arap liderler, Đsrail ve Batı'yı, Hamas'ın seçimlerin galibi olmasından sonra
Filistin'e yardımı kesmekle tehdit ettikleri için kınadılar. Zirvede Darfur Krizinde
Arapların desteğini kazanmayı bekleyen Sudan'ın Devlet Başkanı El Beşir, bu
krizin bir an önce sona ermesini arzu ettiklerini ifade etti. Darfur konusunda
destek ve mali yardım beklediklerini söyleyen El Beşir, tüm Arap ülkelerinden,
Afrika Birliği'nin bu sorunlu bölgede görevini yapabilmesi için gerekli mali
yardımı sağlamalarını ve bu yardımı arttırmalarını istedi. Ayrıca Arap Birliği
Zirvesi’nde, Genel Sekreter Amr Musa'nın görev süresinin 5 yıl uzatıldığı
açıklandı. (AA)(AP)(AFP)
•
Türkiye'nin Tahran yeni Büyükelçisi Gürcan Türkoğlu, güven mektubunu
Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'a sundu. Ahmedinejad, Büyükelçi
Türkoğlu'nu kabulünde yaptığı konuşmada, iki ülkenin Đslam dünyasıyla
bölgedeki konumu ve rolünün çok önemli olduğunu belirtti. Türkiye ve Đran'ın
Đslam dünyasında ''büyük ve güçlü iki ülke'' olduğuna dikkati çeken
Ahmedinejad, ''iki ülkenin iş birliğinin dünya Müslümanlarının sorunlarının
çözümü için büyük önem taşıdığını, uluslararası, bölgesel ve Đslam dünyasının
karşı karşıya olduğu sorunlar konusunda iki ülkenin önemli sorumlulukları
olduğunu'' vurguladı. Ahmedinejad, Türkiye'nin Đslam dünyasında daha fazla
role sahip olmak için yeni bir tutum sergilediğini ifade ederek, ''bu tutumu çok
sıcak karşıladıklarını'' kaydetti. ''Đki ülkenin evrensel konularda dayanak
noktasının Đslam olması gerektiğini'' söyleyen Ahmedinejad, ''Eğer Đslam
dünyasının büyük gücüne dayanırsak, bütün alanlarda ilerleriz”, diye konuştu.
Türkiye'nin AB’yle tam üyelik müzakerelerine başladığına işaret eden
Ahmedinejad, ''Türkiye'nin üyeliğinin AB için bir imtiyaz olduğunu'' belirtti ve
''AB'nin Türkiye'ye yersiz koşullar empoze etmesini uygunsuz bir davranış''
olarak nitelendirdi. Ahmedinejad, ''Türkiye'nin, kendi gücünü ve yüceliğini
koruması gerektiğini'' de belirtti. ''Đran, komşu ve Müslüman ülkelerin
5
ilerlemesinden, özellikle de Türkiye'nin ilerlemesinden büyük mutluluk
duyuyor'' diyen Ahmedinejad, ''Türkiye’yle bütün alanlarda, özellikle kültürel,
ekonomik ve siyasi alanlarda ilişkilerin geliştirilmesinden yana olduklarını'',
söyledi. Ahmedinejad, ''Đran'ın ilerlemesinin, Đslam ülkeleri ve komşu ülkelerin
hizmetinde olacağını'' sözlerine ekledi. (AA)
•
Gazze Şeridi’nden Đsrail'e bugün ilk kez “katyuşa roketiyle” saldırı düzenlendi.
Đsrail ordu sözcüsü, 122 mm kalibreye sahip merminin, güneydeki Đftah
çiftliğinin yakınlarına düştüğünü, patlamada ölen ve yaralanan olmadığını
söyledi. Başta Đslami Cihat olmak üzere bazı radikal Filistinli gruplar, Đsrail'e el
yapımı roketlerle saldırı düzenliyordu. Rus yapımı katyuşa roketlerini, güney
Lübnan'da mevzilenen Hizbullah militanları Đsrail'e karşı kullanıyor. (AA)(AFP)
•
Radikal Hamas hareketinin Đsmail Haniye başkanlığında kurduğu hükümet,
dün mecliste güvenoyu aldı. Yeni kabineyi oluşturan 24 üyenin hepsi ya
Hamas üyesi ya da sempatizanı. Bugün ya da perşembe günü Devlet Başkanı
Mahmut Abbas'ın huzurunda ant içmeleri beklenen kabine üyelerinin bazıları
şunlar:
Başbakan: Đsmail Haniye
Başbakan Yardımcısı, Eğitim Bakanı: Nasrettin Eşşair
Dışişleri Bakanı: Mahmut Zehar
Maliye Bakanı: Ömer Abdürrezzak
Đçişleri Bakanı: Sait Siam
Kudüs'ten sorumlu Bakan: Halit Ebuarifi
Kadından sorumlu Bakan: Meryem Salih. (AA)(AFP)
•
BM Güvenlik Konseyi üyelerinin Đran'ın nükleer programıyla ilgili olarak dün
birçok gayri resmi görüşme yaptığı; ancak ortak deklarasyon metni konusunda
hala bir anlaşma sağlayamadıkları kaydedildi. BM Güvenlik Konseyi'nin daimi
üyeleri Çin, ABD, Fransa, Đngiltere ve Rusya'nın büyükelçilerinin sabah ve
akşamüstü olmak üzere iki toplantı yaptığı; ayrıca müzakerelerin ilerlemesi
konusunda bilgi vermek üzere Konsey'in daimi olmayan 10 üyesiyle de
görüştükleri ve bugün için yeniden bir araya gelmeyi planladıklarını söyledikleri
bildirildi. Bu arada Tahran, diğer ülkelerin de katılımıyla Đran'da bir nükleer
yakıt üretim merkezi kurulması çağrısında bulundu. (AA)(AP)(AFP)
•
ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Đran'ın yalnızca nükleer
çalışmalarıyla değil, birçok konuda tehditler ürettiğini ve bu ülkenin, dünya için
en tehditkâr devlet olduğunu söyledi. Senato'daki bir oturumdaki
konuşmasında, Đran'ın nükleer konuların yanı sıra Irak'taki gelişmelere de
karıştığını, Lübnan ve Filistin'de terörizmi desteklediğini, kendi halkına da
baskı yaptığını belirtti. Đzlediği politikaları değiştirmemesi halinde Đran'a yönelik
olarak ABD ve müttefiklerinin kullanabilecekleri çeşitli araçlar bulunduğunu
kaydeden Rice, ''Đran halkıyla, kendisini temsil etmeyen rejim arasındaki
çelişkileri keskinleştirmemiz, bu araçlardan biri olabilir'', dedi. Rice, bu çalışma
için tahsis edilmesi amaçlanan 75 milyon doların, Đran'da demokrasinin
gelişmesi amacıyla kullanılacağını kaydetti. Rice, BM Güvenlik Konseyi'nin,
Đran'daki yönetimi dünyadan yalıtma yolunda atabileceği adımların da bu
ülkeye karşı kullanılabilecek yöntemlerden biri olduğunu belirtti. (AA)(AP)
6
Kafkasya ve Orta Asya
•
AB'ye akredite olan Azerbaycan'ın Brüksel Büyükelçiliği, Yukarı Karabağ ile
Nahcivan Özerk Yönetimi'ni Ermenistan toprakları olarak gösteren AB
haritasına itiraz etti. Edinilen bilgiye göre, AB Komisyonu'nun boru hatlarını
gösteren haritasının düzeltilmesi için Dış Đlişkiler Genel Müdürlüğüyle temasa
geçen büyükelçiliğe olumlu cevap verildi. Azerbaycan'ın Brüksel Büyükelçiliği
ayrıca Avrupa Parlamentosu'ndaki bir haritada Yukarı Karabağ'ın ayrı bir idare
olarak gösterilmesine de itiraz etti. Bunun üzerine yetkililer ''teknik hatanın
düzeltildiğini'' bildirdiler. (AA)
•
Azerbaycan ve Rusya'nın “Olağanüstü Haller Bakanlıkları” arasında iş birliği
protokolü imzalandı. Azerbaycan Olağanüstü Haller Bakanı Kemaleddin
Haydarov'un Moskova ziyareti sırasında Rusya Olağanüstü Haller Bakanı
Sergey Şoygu’yla imzaladığı protokol, söz konusu bakanlıkların görev
alanındaki konularla ilgili olası risklerin değerlendirilmesi, kurtarma
operasyonlarıyla ilgili donanımın hazırlanması, Rusya'nın bu alandaki
deneyimlerinin paylaşılması gibi konuları kapsıyor. Haydarov ve Şoygu
arasında yapılan görüşmede, ikili iş birliğinin üçüncü bir ülkedeki faaliyetleri
kapsaması da ele alındı. (AA)
•
28.03.06 tarihinde Özbekistan Cumhurbaşkanı Đslam Kerimov’un Güney Kore
Cumhuriyetini ziyareti sırasında; en önemlisi Özbekistan ile Kore arasında
Strateji Đşbirliği Belgesi olmak üzere 15 anlaşma imzalandı. Bu anlaşmalar
neticesinde Özbekistan’a 1,8 milyar dolar tutarında yatırım yapılacaktır. Đslam
Kerimov, Güney Kore Dışişleri Bakanı Pan Gi Mun’un BM Genel Sekreterliğine
adaylığını desteklediğini açıkladı. (www.regnum.ru)
•
Rusya Başbakan Yardımcısı ve Askeri Kuvvetler Başkanı Sergey Đvanov,
mevcut konumda sayısı 1 milyon 134 bin kişi olan Rusya ordusunun 2011
yılına kadar 35.000 asker civarında küçülmeye gideceğini bildirdi. Bu şekilde
ordunun nicelik olarak azalırken ve nitelik olarak gelişmesi amaçlanıyor.
(www.interfax.ru)
•
Ukrayna Merkez Seçim Kurulu’nun verilerine göre sandıkların %93.16’i açıldı.
Viktor Yanukoviç’in ‘Partiya Regionov’u % 31.25 oyla lider konumdadır. Yulia
Timoşenko Bloku ‘ %22.49, Viktor Yuşçenko’nun ‘Nasha Partiaya’sı % 14.49,
Ukrayna Sosyalist Partisi %5.87, Ukrayna Komünist Partisi ise %3.63 oy
almıştır. (www.interfax.ru)
•
28.03.06 tarihinde Azerbaycan Enerji ve Sanayi Bakanı Natik Aliyev,
Azerbaycan’ın Đran’la enerji alanındaki iş birliğini genişleterek, Rusya’ya
bağımlılığını azaltacağını açıkladı. Azerbaycan Đran’dan 1 milyar m3 doğal gaz
satın alacaktır. Azerbaycan’ın yıllık gaz ihtiyacı 14–16 milyar m3 ‘tür. Bunun 5
milyar m3 ‘ ü Azerbaycan’da çıkartılmaktadır ve 4,5 milyarı Rusya’dan, kalan
kısmı ise ‘Gazprom’dan satın alınmaktadır. (www.regnum.ru)
7
•
29.03.06 tarihinde Erivan’da Ortak Güvenlik Hareketi’ne üye ülkelerin
temsilcilerinin katılacağı uyuşturucu trafiğine karşı mücadele toplantısı
düzenlenecektir. Oturumlarda, Afganistan’dan gelen uyuşturucu tehlikesine
karşı önlemler ve ortak bilgi merkezi kurma planlanmaktadır. (www.regnum.ru)
•
03.04.06 tarihinde Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in iki
günlük resmi bir ziyaretle Rusya’ya gideceği açıklandı. (www.regnum.ru)
Avrupa Birliği
•
Fransa'da gençlerin istihdamına ilişkin yasayı protesto gösterileri dün doruk
noktasına ulaştı. 700 bini başkent Paris'te olmak üzere çeşitli kentlerde
yaklaşık 3 milyon Fransız yasayı protesto etti. Başbakan Dominique de
Villepin, bütün protestolara ve kendi partisinden gelen eleştirilere rağmen geri
adam atmaya yanaşmıyor. Paris'teki gösteri sırasında yüzleri maskeli bazı
gruplar, vitrinleri kırdı, genç göstericilere saldırdı, bu yüzden ortam iyice
gerginleşti. Rennes kenti başta olmak üzere birçok kentte de gösterilerden
sonra münferit hadiseler meydana geldi. Đşçiler, protesto gösterilerine çeşitli
kentlerde okullar, demiryolları, havalimanları ve toplu taşıma araçlarında grev
yaparak destek verdi. Göstericilerin sokaklarda istifasını istediği Başbakan
Villepin ise kamuoyu araştırmalarına göre de halkın istemediği istihdam
yasasını geri çekmeyi kabul etmedi. Mecliste konuşan Başbakan,
''Cumhuriyet, ültimatom demek değil'' dese de yasada bazı değişiklikler
yapılabileceğini kabul etti. 26 yaşın altındaki gençlerin istihdamına ilişkin
yasada, en fazla eleştirilen iki nokta, iki yıllık deneme süresi ve gerekçesiz
işten atma olarak belirtiliyor. (AA)(AFP)
•
Đngiltere Dışişleri Bakanı Jack Staw, Đngiltere'nin gelecek 10 yıl için geçerli
uluslararası stratejik önceliklerini açıkladı. Öncelikler arasında Türkiye'nin AB
üyeliği konusuna da yer veren ve müzakerelerin başarıyla sürdürüldüğüne
işaret eden Straw, Dışişleri Bakanlığının hazırladığı belgeyi bir konferansta
açıklarken, ülkesinin dış politik önceliklerinin belirlenmesi sırasında, bu
önceliklerin küresel değişikliklere yanıt verebilecek esnekliklerle donatılmasına
özen gösterildiğini vurguladı. (AA)
Kıbrıs
•
Kıbrıs Rum Yönetimi sözcüsü Yorgos Lillikas, Rum Yönetimi lideri Tasos
Papadopulos'un, KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat’la kayıp kişiler gibi
insancıl konuları görüşmesinin tarihinin belli olmadığını söyledi. Lillikas,
Papadopulos-Talat görüşmesi konusunda, belirli bir tarih konusunda
istişarelerin yapılmadığını belirtti. (AA)
•
Merkezi Brüksel'de bulunan Uluslararası Kriz Grubu (ICG) tarafından
hazırlanan ''Kıbrıs Çıkmazı: Bundan Sonrası'' başlıklı rapor, düzenlenen basın
toplantısıyla tanıtıldı. Kıbrıs sorununun ''uzun tarihini'' ayrıntılı olarak anlatan
Kuzey Đrlanda'nın AB Temsilciliği'ndeki toplantıda konuşan ICG Avrupa
Program Direktörü Dr. Nicholas Whyte, gelinen noktada Türkiye'nin AB üyeliği
ve Birleşmiş Milletler gibi unsurların da dâhil olduğu tıkanıklık sürecinin söz
8
konusu olduğunu kaydetti. Bu tıkanıklığı aşmak ve soruna kapsamlı çözüm
bulmak için her iki taraf adına yapılması gerekenlerle ilgili önerilerini rapora
koyduklarını belirten Whyte, en önemli sorunun Kıbrıslı Türkler üzerindeki
izolasyonların kaldırılması olduğunu vurguladı. ICG Komşuluk Politikası Birimi
Başkanı Michael Emerson ise hazırladıkları raporun, sorunun analizinden ve
çözüm yollarından oluştuğunu bildirdi. Kıbrıs Rum Kesiminden tepki aldıklarını
hatırlatan Emerson, raporda onlar için de öneriler getirildiğini hatırlattı. ICG'nin
raporunda Ada’daki durumun ''çıkmazda'' olduğu belirtilerek, çözüme en büyük
engelin Kıbrıs Rum Kesiminin tavrı ve özellikle Rum lideri Tasos
Papadopulos'un izlediği politika olduğu vurgulanıyor. (AA)
Diğer Haberler
•
ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Peter Pace, Türkiye ve ABD'nin, birbiri
için hayati önem taşıyan iki müttefik olduğunu söyledi. Washington'da yapılan
Amerikan-Türk Konseyi (ATK) ve Türk-Amerikan Đş Konseyi (TAĐK) 25'inci
yıllık konferansı çerçevesinde akşam yemeğinde konuşan Pace, ''Türkiye ve
ABD, birbiri için hayati önem taşıyan iki müttefik'' dedi. Türkiye ziyaretini yeni
tamamlayan Orgeneral Pace, Đstanbul'da dolaşırken bu medeniyeti daha
derinden anlama fırsatı bulduğunu belirtti. Konferansa katılan Genelkurmay
Plan ve Prensipler Başkanı Korgeneral Hilmi Akın Zorlu'ya, ''Dostluğu ve
Afganistan Barış Gücü ISAF'daki Liderliği'' dolayısıyla teşekkür eden Pace,
''General Zorlu, ülkenizi gururlandırdınız. Çok zor bir görevdi. Liderliğiniz için
teşekkürler'',dedi. (AA)
•
Çin yönetimi, ABD'nin iki ülke arasındaki ticari sorunları ''siyasileştirmemesini''
istedi. Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Çin Gang, Çin ve ABD'nin aralarında
yaşanan ticari anlaşmazlıkları ve sorunları, istişare yoluyla, ortak gelişme ve
karşılıklı yarar ilkesi doğrultusunda çözmeleri gerektiğini belirtti. Sözcü, haftalık
olağan basın toplantısında, iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin
gelişmesinin iki tarafın çıkarlarına uygun olduğu gibi, bölgenin ekonomik
büyümesine de güç kattığı görüşünü dile getirdi. Öte yandan, Çin'i ziyaret
eden ABD Ticaret Bakanı Carlos Gutierrez, Pekin'de Devlet Başkanı Hu
Cintao, Başbakan Ven Ciabao, Başbakan Yardımcısı Vu Yi ve Ticaret Bakanı
Bo Şilay’la görüştü. Taraflar, görüşmelerde, Hu'nun gelecek ay Washington'da
ilk kez Başkan George W. Bush’la yapacağı görüşmeye ''pozitif atmosfer''
sağlamak için ticari ilişkilerin geliştirilmesini istediler. Vu Yi, Çin ve ABD Ticaret
Bakanlıklarının, Pekin'de düzenlenecek 17. Çin-ABD Karma Ticaret
Komisyonu'nun başarıya ulaşmasını sağlamak için çaba harcayarak, iki ülke
arasında ekonomik ve ticari ilişkilerin sağlıklı ve istikrarlı gelişmesini
hızlandırmalarını arzuladığını da ifade etti. Vu, görüşmede patent ve telif
haklarının korunması alanındaki çabaların sürdüğünü ve ticaretteki açığın
kapatılmasına çalışılacağını kaydetti. Çin makamlarının verilerine göre, iki ülke
arasındaki ticaret hacminin geçen yıl 212 milyar doları bulmasıyla Çin,
ABD'nin dördüncü en büyük ihracat pazarı ve üçüncü en büyük ticari ortağı
haline geldi. Amerikan tarafı ise iki ülke arasında ABD aleyhine olan açığın
açıklanandan çok fazla olduğunu savunuyor. (AA)
•
NATO güçlerinin, Kosova'nın statüsüyle ilgili mesele çözülene dek bölgede
kalacağını bildirildi. Ziyaret ettiği Kosova'da Başbakan Agim Çeku’yla görüşen
9
Amerikalı General Wald, bölgedeki son gelişmeler ve güvenlik durumu
hakkında bilgi aldı. General Wald, görüşmede NATO güçlerinin Kosova'nın
statüsü belirlenene kadar kalacağını söyledi. Görüşmeye, Kosova Barış
Gücü'nün (KFOR) ilk komutanı Đngiltere Genelkurmay Başkanı General
Michael Jackson ve AGĐT Kosova Misyonu Şefi Büyükelçi Werner Vnendt de
katıldı. (AA)
Dünya Basını
Đngiltere'de Financial Times, 'tarihi seçim bile seçmeni cezbedemedi' diyerek
katılım oranlarına vurgu yapıyor. Gazete yedi yılda dört genel seçim yaşayan
Đsraillilerin sandığa fazla ilgi göstermemesinin anlaşılır olduğunu belirtiyor.
Daily Telegraph, Kadima lideri olarak başbakanlığa hazırlanan Ehud
Olmert'in tek taraflı sınır belirleme konusunda işinin sanıldığı kadar kolay
olmayabileceğini savunuyor. "Plan o kadar tartışmalıydı ki Olmert ayrıntıları
kampanyası sırasında duyurmadı. Bunun yerine seçim gününe kadar bekleyip,
bunun binlerce yerleşimcinin zorunlu nakli demek olduğunu bir gazete
makalesiyle açıkladı."
Guardian'da yazan Jonathan Freedland ise seçimde "Đsrailliler çalıntı mirasın
bir kısmını iadeyi kabul etti", yorumunu yapıyor. Sözünü ettiği çalıntı miras,
1967 Savaşında işgal edilen topraklar. "Đsrailliler dün 30 yılı aşkın süredir
devlete hakim olan ideolojiyi sandıkta reddettiler. 'Bu toprakların büyük bir
bölümünden vazgeçmenin vakti geldi', dediler. Olmert'in planı 70 bin
yerleşimcinin tahliyesi demek. Yani Şaron'un Gazze'de yaptığının 10 katı."
"Planlara karşı çıkan yerleşimciler, bir zamanlar Đsrail'de çoğunluk adına
konuştuklarını söylüyorlardı. Şimdi ise Đsraillilerle huzurlu bir yaşam arasına
giren çılgın, aşırı unsurlar olarak görülüyorlar." "Ancak bu plan da korkunç
sorunlar yaratıyor. Đlki, Filistinlileri yok sayıyor. Đkincisi, bazı toprakları bıraktığı
gibi, geri kalanının da ilhakını ya da elde tutulmasını öngörüyor. Bu nedenle
Olmert'in yakından izlenmesi gerekiyor. Ancak biraz çekilme bile hiç
çekilmemeden iyidir."
Amerika Birleşik Devletleri'nde, 11 Eylül saldırılarını Başkan'ın kulağına
fısıldayan kişi olarak ünlenen Beyaz Saray Đdari Đşler sorumlusu Andrew
Card'ın istifası tüm gazetelere geniş şekilde tartışılıyor.
Financial Times 'Beyaz Saray tarihinde en uzun süre görev yapan ikinci
idarecinin istifası yönetimde yaşanan ve Bush'un popülerliğini en düşük
düzeyine indiren bir dizi sendelemenin sonucu', diyor. Gazete bunları sosyal
güvenlik reformunun yapılamaması, Katrina Kasırgası, Irak savaşı, limanların
bir Dubai şirketine devri ve Yüksek Mahkeme'ye atamalar olarak sıralıyor. Bill
Clinton yönetiminin Đdari Đşler Sorumlusu olan John Podesta Gazeteye 'bir
şeyler yanlış yönde gidiyor. Birisinin mızrağı yemesi gerekiyordu', yorumunu
yapıyor.
Daily Telegraph ise "Bir kelle, kan kokusu alanların arzusunu dindirmeyecek"
öngörüsünde bulunuyor. "Beyaz Saray'da bir kişiyi kurban etmek
gelenektendir. Ama bu istifanın Bush yönetimini canlandıracağı hiç de kesin
10
değil. Bunun için Beyaz Saray içinden bazı kaynakların da ifade ettiği gibi, adı
yolsuzluk skandallarına karışan Karl Rove'un görevden alınması daha net bir
sinyal olurdu. Đlişkilerin onarılması yani başka kurbanlar da verilmesi çağrıları
sürecektir."
Đngiltere'de nükleer tesislerin geleceği bir diğer tartışmalı konu. Financial
Times nükleer tesislerin atıklarını temizlemenin sanılandan 9 milyar sterlin
daha fazlasına yani 65 milyar sterline mal olacağını belirtiyor. "Nükleer tesisleri
devre dışı bırakmadan sorumlu idare, Sellafield tesisinin altında sanılandan
çok daha tehlikeli atıklar belirlediğini, bunun da maliyete yansıdığını belirtiyor."
Artan maliyetin de sonucu olarak tesislerin kapatılması ve temizlenmesi
etkinlikleri özel şirketlere devredilecek. Guardian bunun Sellafield'in 2007'de
özel sektör denetimine geçeceği anlamına geldiğini belirtiyor.
Guardian'da Julian Borger, "Irak'taki kitle imha silahlarını aramak istiyorsanız
işte fırsat" diyor. "Amerikan yönetimi savaş öncesine ait yüz binlerce Arapça
belgeyi internete yüklüyor, böylece halkın belgeleri tercüme edip ipuçları
ortaya çıkarmasını umuyor. Bu belgelerden birisi şimdiden Rusya ile saldırı
planlarının Irak'a sızdırıldığı gerekçesiyle tartışma yarattı." "Eski bir CIA
uzmanı ise bu durumu istihbaratçıların kendi mahkûmiyetlerini ilanı olarak
ifade ediyor. 'Ellerinde tüm bu bilgileri inceleyecek kaynak, işgücü ve zaman
yok' diyor."
11
Download