haftalık küresel değerlendirme bülteni

HAFTALIK KÜRESEL
DEĞERLENDİRME
BÜLTENİ
20-26 Ağustos
2012
21. YÜZYIL TÜRKİYE ENSTİTÜSÜ
HAFTALIK KÜRESEL DEĞERLENDİRME BÜLTENİ
İçindekiler
Türk Dış Politikası ................................................................................................................................ 1
AB Gündemi....................................................................................................................................... 11
Rusya Gündemi.................................................................................................................................. 12
ABD Gündemi .................................................................................................................................... 13
Orta Doğu Gündemi ........................................................................................................................ 144
Güney Kafkasya-İran-Pakistan Gündemi ......................................................................................... 166
Orta Asya Gündemi ......................................................................................................................... 167
Türk Dış Politikası
20 Ağustos
·
Suriye sınırındaki mülteci akını 65 bini aşarken Türkiye güvenlikli bölge hazırlıklarına
hız verdi. Suriye'den gelen mülteci akınında kritik rakamı Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu
telaffuz etti. Hürriyet gazetesi'nden İsmet Berkan'a konuşan Davutoğlu 100.000 rakamına
ulaşılması halinde Suriye sınırları içinde güvenlikli bölge oluşumunun söz konusu olacağını
belirtti.
·
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Suriye'deki olayın artık bir iç problem olmaktan
çıktığını, buradaki olayların komşu ülkelere karşı güvenlik riski ortaya çıkardığını belirterek,
''BM'nin misyonu gereği bu olaya el atmasını bekliyoruz'' dedi.
·
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun "BM gözetiminde Suriye'de güvenli bölge
oluşturulabilir" sözleri dış basında yankı buldu. Davutoğlu'nun bu açıklamasının Suriye'ye
"dış müdahale" için ilk adımın sinyali olduğu iddia edildi.Dışişleri Bakanı Ahmet
Davutoğlu'nun Türkiye'ye sığınanların sayısının 100 bini aşması halinde Suriye'de güvenli
bölge oluşturulabileceği yönündeki sözleri dış basında yankı buldu. Alman Der Spiegel
dergisi internet sayfasında yayınladığı haberde, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun
"Suriye içinde güvenli bölge oluşturulabilir" sözlerinin "dış müdahale" için ilk adım olduğunu
ileri sürdü.
·
KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, ülkenin bugün barış ve huzur içinde
bulunduğunu belirterek, halkın geleceğe umutla bakmasını ve karamsarlığa kapılmamasını
istedi.
1
·
Japon şirketleri özellikle küresel ekonomik krizinin ve Avrupa merkezli finansal borç
krizinin piyasalarda başlıca endişe kaynağı oluşturduğu son beş yıl içerisinde Türkiye’ye olan
yatırımlarını büyük oranda artırdı. Japonya Büyükelçiliği Ateşesi Yo Takahashi,”Japonya’dan
Türkiye’ye gelen doğrudan yatırım miktarı 2007 yılında 2 milyon dolarken, geçen yılın
sonunda 227 milyon dolara ulaştı” dedi.
·
İranlı muhalif lider Hüseyin Musavi’nin sağ kolu Tahir Musavi, İstanbul’daki İran
Konferansı’ndan dönerken havaalanında tutuklandı. Musavi, ‘rejimi devirmeye yönelik eylem
hazırlığı yapmak’la suçlanıyor. İddiaya göre, Tahran, konferansa gidecekleri “Tahran’ın
düşmanı olursunuz” diye tehdit etmişti.
·
Maliki: Türkiye'de yeni hükümet başa geldiğinde ilişkiler daha iyi noktaya geldi;
Ziyaretler, ikili anlaşmalar, ekonomik işbirliği, iki ülkenin güvenliğini ilgilendiren konularda
güvenlik işbirliği, ayrıca ekonomik düzlemde şirketler arasındaki ticaret hacmi arttı. Özellikle
yeni hükümetin iş başına geldiği dönemde son derece iyimser bir hava hakimdi. Türkiye ile
Irak arası komşuluk ilişkileri çerçevesinde iyi ilişkiler olması gerekir. Uluslararası kurallar
çerçevesinde ve iki hükümet arasında olması gerektiği gibi ilişkilerin olması gerekir.
Türkiye'nin homojen olmayan etnik yapısı gibi ırak'ın da etnik yapısı homojen değildir. İki
ülkeyi oluşturan farklı etnik unsurlar söz konusu. Ne Türkiye tamamen Türklerden ne de Irak
tamamen Araplardan oluşuyor. Ziyaretim sırasında Başbakan Erdoğan'la da görüştüm ve aynı
sözleri ona da aktardım. Türkiye'nin bir etnik unsurun lehine ve diğerinin aleyhine hareket
etmekte olduğu yönünde bir hissiyat oluşturmaya başladığını söylemek isterim.
·
Ermenistan'ın Kurtuluşu için Ermeni Gizli Ordusu ASALA (Armenian Secret Army for
the Liberation of Armenia) Suriye Ermenileri ve bölge halklarına yönelik Türkiye’nin
tecavüzleri vesilesiyle bir bildiri yayımladı. Bildiride özellikle ″Suriye Ermeni toplumunun
güvenliği ve huzurunu tehdit eden Türkiye’nin herhangi bir askeri macerası, doğrudan veya
dolaylu bir tecavüzü, bizim eşdeğer tepkimizi kazanacaktır″ denmekte.
·
İsrail’in ultra ortodoks tutumu ile bilinen Şas Partisi’nden iki milletvekilini kapsayan
İsrail Ekonomi Bakanı Yardımcısı Yitshak Kohen’in başında bulunduğu heyetin geçtiğimiz
günlerde Türkiye’ye gizli bir ziyaret gerçekleştirdiği ortaya çıktı.
21 Ağustos
·
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, patlamayı gerçekleştiren örgütün, tarih önünde
hesap vereceğini söyledi. Davutoğlu, bu patlamanın sivillere yönelik gerçekleştirilen ilk
eylem olmadığını söyledi.
·
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Gaziantep'teki patlamaya ilişkin, "Zaten olayın arka
planı araştırılacak. Ancak bir benzerlik ve paralellik olacaksa, Beşar Esad'ın cinayet
şebekelerinin Suriye'de bayram günü bir günde 200 kişiyi öldürme yöntemi ve kutsal
tanımamazlığıyla, terör örgütünün bu, sivil halka dönük saldırısı arasında yöntem ve zihniyet
paralelliği var. Ama bir illiyet bağı varsa, bu da her türlü şekilde araştırılır" dedi.
·
Türkiye-Suriye arasındaki Yayladağı Gümrük Kapısı yakınlarındaki ormanlık alanda
çıkan yangın Türkiye'ye sıçradı. Suriye'nin Lazkiye kentine bağlı Kesep kasabası Kastal Maaf
2
köyü ve Fırınlık bölgelerinde 4 farklı noktadaki ormanlık alanda, dün henüz belirlenemeyen
nedenle çıkan yangınlar, rüzgarın da etkisiyle şiddetini arttırdı.
·
400’ü aşkın Rusyalı Ahıska Türkü, Gürcistan Patriği 2. İliya’ya seslendiği mektupta
Ahıska Türk toplumunun liderlerinden Süleyman Barbakadze’nin serbest bırakılmasına
yardım göstermesini rica etti. “Vatan” adlı Ahıska Türk Derneği lideri Süleyman Barbakadze
uydurma bir bahane ile 2010 Yazında tutuklandı ve uzun süreli hapis cezasına çarptırıldı.
·
Suriye'nin en büyük kenti Halep'in kontrolü için devam eden savaş bir ayını doldurmak
üzere. Suriye yönetimi, silahlı teröristlere teslim olmaları için bildiriler dağıtırken, El
Kaide'nin Irak ve Suriye kolu olan El Nusra Cephesi'nin komutanı Türkiye'den yardım
geldiğini doğruluyor.
·
Çukurova Grubu'nun ortağı olduğu Genel Energy Plc, Londra Borsası’na Irak Kürt
bölgesinde son yıllarda keşfedilen önemli gaz sahalarından biri olan ve yüzde 25 hissesine
sahip olduğu Miran petrol ve gaz sahasının yüzde 26 hissesini 156 milyon dolara satın almak
için Heritage Oil ile anlaşmaya vardığını açıkladı.
22 Ağustos
·
İngiliz haber ajansı Reuters, İran’ın nükleer silah geliştirdiği gerekçesiyle kendisine
uygulanan uluslararası yaptırımları Ermenistan bankaları sayesinde kırdığını yazdı. Ajansın
özel haberine göre, uluslararası para transferleri Ermeni bankaları üzerinden yapılıyor.
Yabancı müşterilerden gelen ve onlara yapılan gizli ödemeler de bu bankalar üzerinden
gerçekleştiriliyor. Ermenistan ise iddiaları reddetti. Ajans, raporun 2010 versiyonunda
Türkiye’nin benzer bir işlev üstlendiğini ortaya koyduklarını fakat ABD’nin baskısı nedeniyle
Türk bankalarının İranlı müşterilere daha temkinli yaklaştığını belirtti.
·
Kırgızistan’ın ev sahipliği yaptığı Türk Dili Konuşan Ülkeler (TDKÜ) İşbirliği Konseyi
2. Zirvesi, 23 Ağustos’ta başkent Bişkek’te düzenlenecek. Zirveye Kırgızistan’la birlikte
Kazakistan, Türkiye ve Azerbaycan katılıyor.
·
Türkiye'nin Stockholm Büyükelçilik binası önüne bırakılan ve polisi alarma geçiren
şüpheli sırt çantası içinden patlayıcı madde çıkmadı.
·
Guardian, Esad’ın ordusunun sağlam olduğunu ve seçeneklerinin henüz tükenmediğini
savunurken, “Esad, bir Türk müdahalesini kışkırtmak için elinden geleni yapıyor” diye yazdı.
Times ise, “Türkiye de ring kenarında durmaktan vazgeçip Libya ve Suriye’de kavgaya dahil
oldu. Türkiye Mısır’da da alıştırma yapıyor” yorumunu yaptı.
·
İran Meclisi Milli Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Sözcüsü Hüseyin Nakavi,
Gaziantep’teki terör saldırısına değinerek, Ankara’dan komşuları konusunda yürüttüğü
politikayı gözden geçirmesini talep etti. Parlamento haber ajansı ICANA'ya konuşan Nakavi,
Gaziantep’te önceki gün gerçekleşen bombalı saldırıyı değerlendirerek, Ankara’dan
“Suriye’ye müdahale edeceğine kendi iç meselelerine yönelmesini” istedi. Ankara’nın başta
El Kaide olmak üzere Suriye’deki terör guruplarını desteklediğini öne süren İranlı
parlamenter, “Türkiye’nin bu desteği sadece Suriye’deki günahsız insanların hayatını
kaybetmesine neden olmuyor belki Türkiye verdiği bu destekle kendi güvenliğini de tehlikeye
sokmuş oluyor” diye konuştu.
3
·
Kuzey Irak'ta varlığını güçlendiren Genel Energy, yüzde 25 ortak olduğu Miran
sahasındaki payını yüzde 51'e çıkardı. CEO'su Mehmet Sepil, "Rezerv Türkiye'nin 6-7 yıllık
ihtiyacını karşılar" dedi.
·
Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili, Ağustos 2008 Rus-Gürcü savaşı sırasında
yardıma gelen ABD savaş gemilerinin sadece su getirmediğini belirterek, “O sırada
Türkiye’deki hava üslİngiltere kadar Türkiye kamuoyunu da ilgilendiren Asil Nadir, jürinin
‘suçludur’ kararı ile sarsıldı. 2010’da kendi isteğiyle yargılanmak için İngiltere’ye giden
Nadir’in ‘nasıl olsa suçlu bulunmam’ beklentisi hayal kırıklığına dönüştü.eri savaş hazırlığı
durumuna getirilmişti” açıklamalarda bulundu.
·
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Avrasya'da özellikle enerji ve ulaştırma alanında
Türk cumhuriyetlerinin içinde olmadığı hiçbir denklemin kurulamayacağını söyledi.
23
Ağustos
·
Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te bugün yapılacak 2'nci Türk Konseyi Zirvesi öncesinde
Türk Dilini Konuşan Ülkelerin Dışişleri Bakanları biraraya geldi. Dışişleri Bakanı Ahmet
Davutoğlu'nun da bulunduğu toplantıda Türk Konseyi'nin bayrağı tanıtıldı. Gazetecilere
konuşan Davutoğlu, Azerbaycan, Kırgızistan, Kazakistan ve Türkiye'nin ortak sembollerinden
oluşan bayrakla birlikte ilerleyen günlerde bu dört ülkenin daha fazla kaynaşacağını söyledi.
·
Türkiye ve ABD heyetleri bugün Ankara’da terör örgütleri PKK ve El Kaide’nin sınırın
Suriye tarafında faaliyetlerinin engellenmesi için masaya oturuyor. “Siyasi, askeri ve
istihbarat çalışma grubu” toplantısına diplomatlar, istihbaratçılar ve askeri yetkililer katılacak,
eldeki tüm istihbarat bilgileri de paylaşılacak.
·
Siyasi tarafta iplerin koptuğu, ticari ilişkilerde ise günden güne sert düşüş yaşanan
Türkiye ile Suriye arasında internet bağlantısı da koptu.
·
Japon gazeteci Mika Yamamoto'nun Halep'te hayatını kaybetmesiyle Suriye'de görev
yapan gazetecilerin can güvenliği tekrar gündeme geldi. Olayların yaşandığı 17 ay boyunca
17 gazeteci hayatını kaybetti, Türk gazeteci Cüneyt Ünal ve el-Hurra kanalı muhabiri Beşar
Fehmi halen kayıp, çok sayıda yerel basın mensubundan haber alınamıyor.
·
Batılı istihbarat servisleri, İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in, Batı'nın Suriye
Lideri Beşar Esad'ı devirme girişimlerine misilleme olarak, Devrim Muhafızları'na, Suriyeli
muhalifleri destekleyen ülkelerde terör saldırıları düzenleme talimatı verdiğini belirledi.
İran’ın dini liderinin, Batı’nın Esad’ı devirme girişimlerine misilleme olarak, Devrim
Muhafızları’na Suriyeli muhalifleri destekleyen ülkelerde terör saldırıları düzenleme talimatı
verdiği ileri sürüldü.
·
Esad’ın kozlarından ‘Annan Planı’ BM ve Arap Birliği Suriye Özel Temsilcisi Kofi
Annan’ın istifasıyla geçerliliğini kaybederken, Türkiye ve ABD bugün ilk kez Suriye için
‘Operasyonel Mekanizma’ toplantısı düzenleyecek. Taraflar Ankara’da, ‘Acil Müdahale
Planları’, ‘Suriye’nin elindeki kimyasal silahların etkisiz hale getirilmesi’, ‘İran-Hizbullah4
Suriye bağlantısının kesilmesi’ ve ‘PKK ile El Kaide’nin Suriye’ye yuvalanmasının
önlenmesi’ konularını masaya yatıracak.
·
Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Halit çevik, Birleşmiş Milletler Daimi
Temsilciliği'ne getirildi. Dışişleri Bakanı Davutoğlu'nun Özel Başmüşaviri Gürcan Balık,
UNESCO Daimi Temsilcisi; Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'ın Dışişleri Danışmanı Taner
Karakaş Buenos Aires Büyükelçisi oldu. Brüksel'e Mehmet Hakan Olcay Büyükelçi olarak
atandı. Çad'ın başkenti Encemine'ye ise İstanbul Medeniyet Üniversitesi Siyasal Bilgiler
Fakültesi Öğretim Üyesi Profesör Ahmet Kavas Büyükelçi olarak atandı. Böylece Bakanlık
dışından atanan Büyükelçilerin sayısı 10'a yükseldi.
·
Milliyetin haberine göre Asil Nadir'in Polly Peck şirketinde bir dönem mali işlerde
çalışan KKTC Maliye Bakanı Ersin Tatar, Asil Nadir'in "dolandırıcılıktan mahkum
olmasıyla" ilgili olarak, "Asil Nadir asla dolandırıcı veya hırsız değil. Bazı danışmanlarının
teknik hataları Nadir'e yüklenemez. O hem Türkiye'ye hem de Kıbrıslı Türklere çağ atlattıran
bir işadamıydı" dedi.
·
Balkanlar'da en ucuz doğalgazı Türkiye'nin kullandığı belirtildi. Avrupa Birliği
İstatistik Kurumu (Eurostat) verilerine göre Batı Balkanlar'da doğalgazı en pahalı Bosna
Hersek, en ucuz ise Türkiye ve Romanya kullanıyor. Türkiye'de doğalgazın metreküpü
organize sanayi bölgelerinde (OSB) 0.36 euro iken, Bulgaristan'da bu rakam 0.49,
Slovenya'da ise 0.79 euro. Doğalgazın metreküp fiyatının Avrupa Birliği (AB) ülkelerindeki
ortalaması da Türkiye'nin oldukça üzerinde, 0.64 euro. AB ülkeleri arasında doğalgazın
metreküp fiyatının en pahalı olduğu ülke 1.17 euroyla İsveç.
·
Avrupa Yatırım Bankası Türkiye Temsilcisi Alain Terraillon, '2013'te Türk şirketlerin
Ar-Ge projeleri ve inovasyon yatırımlarında yeni bir açılım sağlayacağız' dedi. Türkiye'ye 2
milyar euroluk kaynak ayrıldığını belirten Terraillon, 'Ekonomik göstergeler Avrupa'dan daha
iyi ancak Suriye ve Irak meselesi, olumlu tabloyu etkileyebilir' dedi
·
Hakkari-Şırnak güzergahının, Kuzey Irak sınırı sıfır noktasında Devlet Su İşleri
tarafından yaptırılan ve Pkk'lıların Türkiye'ye sızmalarını önlemede büyük ölçüde etkili
olacak 11 barajdan tamamlanan 3'ünde su tutma işlemlerine başlandı.
·
İnterfaks ajansının bildirdiğine göre Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te Perşembe günü
Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye’nin oluşturduğu Türkî Dilleri Konuşan
Ülkeler İşbirliği Konseyi’nin 2. zirvesi gerçekleştiriliyor. Zirvede birliğin faaliyetleri ile ilgili
örgütsel konular, ayrıca kültürel ve insani işbirliği konuları görüşülüyor. Bunlar haricinde
zirve kapsamında örgütün kurumsal işleyiş konuları ve kültürel-insani nitelikli bir dizi konular
ele alınacak. Özellikle Türkî Dilleri Konuşan Ülkeler Kalkınma Fonu’nun oluşturulması,
Türkî Akademisi’nin kurulması ve Türkî Kültürleri ve Türkî Mirasını Destekleme Fonu’nun
kurulması görüşülecek. Zirveye Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev,
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev’in katılmaları bekleniyor. Azerbaycan’ı ise
Azerbaycan Başbakanı Artur Rasizade temsil edecek.Bugün Kırgızistan Cumhurbaşkanlığı
Basın Dairesi tarafından İnterfaks ajansına bildirildiğine göre Türkiye Cumhurbaşkanı’nın
Kırgızistan’a gerçekleştireceği resmi ziyaret, Abdullah Gül’ün kendini kötü hissetmesi
nedeniyle iptal oldu.
5
·
Rum basını, Türk Deniz Kuvvetleri'nin NATO şemsiyesi altında Doğu Akdeniz'de
operasyonlar düzenlediğini açıkladığını iddia etti. Ayrıca ABD donanmasına bağlı "A 189"
isimli savaş gemisinin dün Kıbrıs'ın güney denizinde manevra yaptığı ve İsrail'in de bölgedeki
doğalgaz platformlarını korumak için donanmasını takviye ettiği öne sürüldü.
24
Ağustos
·
Türkiye’nin Suriye politikası, Gaziantep'te yaşanan bombalı saldırıda Suriye'nin rolü
olduğu iddiaları ve Lübnan'da bir Türk vatandaşının kaçırılması gibi gelişmelerin ardından,
tekrar sorgulanmaya başlandı. BBC Türkçe'ye konuşan gazeteci-yazar Nuray Mert ve
Chatham House düşünce kuruluşunun Türkiye uzmanı Fadi Hakura, Türkiye’nin Suriye
politikasının çok fazla sorun barındırdığını ve Türkiye'nin bölgedeki reel politikayı yeterince
analiz etmeden hareket ettiğini düşünenlerden.
·
CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi, ''Uluslararası güçlerin Suriye'den sonraki
hedefinin, etnisite ve mezhep temelli bir Türkiye tasarımı'' olduğunu öne sürdü.
·
ABD'nin en önemli 3 düşünce kuruluşu 27 Haziran 2012 tarihinde liberallerin kalesi
olarak bilinen Brookings'te bir araya gelerek Suriye kriziyle ilgili savaş oyunu oynadı. ABD,
Türkiye ve Suudi Arabistan'ı temsilen üç takım halinde yürütülen ve bir gün süren
simülasyonda, Gaziantep ve Kahramanmaraş gibi bölgelerde bombalamalar olması da
konuşuldu. Oyunun sonunda Türkiye, Suriye'yi kısmen işgal etti. Esad rejimi düştü. Irak'ta
şiddet 2006 seviyesine döndü. Lübnan'da mezhep çatışmaları başladı.
·
İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in, Batı’nın Suriye lideri Beşar Esad’ı
devirme girişimlerine misilleme olarak, Devrim Muhafızları’na, Suriyeli muhalifleri
destekleyen ülkelere saldırı emri verdiği iddia edildi. Hazırlanan Konsey raporunda
muhaliflere destek veren ülkeler arasında Türkiye'de yer alıyor.
·
Gaziantep’te 9 kişinin öldüğü 60 kadar kişinin yaralandığı terör eylemi saldırısında
gündeme gelen PKK-El muhaberat ilişkisini teslim olan Suriye uyruklu PKK’lı ayrıntıları ile
anlattı. İran Devletinin, PKK/KCK terör örgütüne yönelik herhangi bir yaptırımı olmadığı ve
Türkiye tarafından İran topraklarına herhangi bir saldırıda bulunulmadığı için örgüt
mensuplarının İran topraklarında rahat hareket ettiğini dile getiren Rodi Derik, “Örgüt
mensuplarına en büyük lojistik destek Kuzey Irak topraklarında faaliyet gösteren milisler
tarafından yapılıyor. Örgütün kullandığı mühimmatların tamamına yakınının Irak ülkesinden
karşılanıyor. Avaşin, Gare, Haftanin bölgelerinde bulunan örgüte ait hastanelerde yaralı ve
hasta örgüt mensuplarının tedavi görüyor” dedi.
·
Rusya'nın DTÖ üyeliğinin etkileri orta ve uzun vadede hissedileceğine rağmen,
uzmanlar Rusya'da şimdiden yatırımlar yapılması gerektiğine inanıyorlar. Türkiye
Cümhüriyeti Moskova Büyükelçiliği Ticaret Müşavir Yardımcısı Murat Nesimoglu Türk
girişimcilerinin aktif bir şekilde Rusya pazarına girmelerini çağrısında bulunuyor.
·
Almanya’nın saygın haftalık gazetelerinden Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung
‘Türkler Yunanlar’a nasıl yapılacağını gösteriyor’ başlıklı haberinde iki ülkenin son 10 yılını
karşılaştırarak, Yunanlar’ın Türkler’i örnek alması gerektiğini vurguladı.
6
·
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Milli Savunma Komisyonu Başkanı ve AK
Parti Kırıkkale Milletvekili Oğuz Kağan Köksal, terörün dış ülkelerle bağlantılı olduğunu
söyledi. Terör ve teröristlere boyun eğmeyeceklerini belirten Köksal, "Terör örgütü dış
ülkelerden destek alarak eylemlerini yapıyor. Biliyoruz ki, Suriye ve komşu ülkeler PKK'yı
destekliyor." dedi.
·
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Kırgızistan’dan döndükten sonra geceyi, doğrudan
gittiği Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde geçirdi. Cumhurbaşkanı Gül’ün, iç
kulak rahatsızlığına cerrahi müdahale yapıldığı ve ameliyat olduğu dedikodusu daha Basın
Başdanışmanı Ahmet Sever tarafından yalanlandı ve doktorların yalnızca ilaç tedavisine gerek
gördükleri vurgulandı. İlaç tedavisinin devam ettiği belirtildi.
25
Ağustos
·
Karadeniz ve Kafkasya İşadamları Birliği Kurucusu Samsunlu İşadamı Mehmet Ali
Coşkuner, GETS anlaşması kapsamında Gürcistan'dan Avrupa'ya ihraç edilebilecek ürün
tarifeleri ile ilgili yaptıkları çalışmaları açıkladı. Coşkuner, anlaşmaya göre Türkiye
Cumhuriyeti Devleti ve Gürcistan menşeli ürünlerde ithalattaki ve ihracattaki tüm gümrük
vergilerini ve eş etkili vergilerin kaldırıldığını söyledi.
·
Türkiye'nin dış politikada her zaman high profile (yüksek profilli) olacağını belirten
Davutoğlu, "Saddam döneminde Irak muhalefeti Washington ve Londra'da toplanıyordu.
Şimdi Suriye muhalefeti için Türkiye merkez" dedi.
·
CHP Genel Başkan Yardımcısı Erdoğan Toprak, AKP'nin Türkiye'yi köktendinci terör
örgütlerinin üssü haline getirdiğini ifade ederek, "Dün Irak ve Afganistan'ı "El Kaide ve
köktendinci terör örgütlerinin üssü' diyerek işgal edenler yarın aynı gerekçeyi Türkiye için de
kullanabilirler" dedi.
·
ABD'de Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı Mitt Romney, Suriye’deki kimyasal
silahların teröristlerin eline geçmesini önlemek için bölgeye asker gönderip göndermeyeceği
sorusuna, bunu önlemek için asker gönderebileceği gibi Türkiye’nin de adımlar atabileceğini
şeklinde cevap verdi.
·
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, "Biz Suriye'de bütün alternatifi deneyerek
bugünlere geldik ama bu sancılı sürecin çok uzun süreceğini düşünmüyorum. Artık bu süreci
yıllarla ifade etmek yerine aylar veya haftalarla ifade etmek gerekir" dedi.
·
Yunanistan Başbakanı Andonis Samaras, Fransız Le Monde gazetesine verdiği
demeçte, Yunan adalarının ticari açıdan değerlendirileceğini söyledi. Türkiye ile
Yunanistan'ın Ege kaynaklı anlaşmazlıkları nedeniyle oldukça hassas olan Yunan adaları ile
yapılan bu açıklama Türkiye'deki yatırımcıları da heyecanlandırdı. Yunanistan Başbakanı
Antonis Samaras, ülkenin ana kara parçası etrafındaki yerleşim merkezli adaların
satılmayacağını ancak kiralanabileceklerini söyledi. Yunan hükümetinin kamuya ait adacıkları
da yatırımcılara açması 55 milyar euroluk uzun vadeli bir program çerçevesinde bulunuyor.
Yunanistan'da 3 binden fazla ada, adacık ve kayalık bulunuyor.
·
Suriye'de kaçırılan 11 Lübnanlı hacıdan biri, serbest bırakılarak Türkiye'ye teslim
edildi. Lübnan'da kaçırılan iki Türk vatandaşının kaderinin Suriye’de rehin tutulan
7
Lübnanlıların serbest bırakılmasına bağlı olduğu belirtiliyordu. Türk işadamı Aydın Tufan
Tekin'i kaçıran Lübnanlı aşiret ise, “Kardeşimiz bırakılana kadar Türk işadamını
bırakmayacağız” açıklaması yaptı.
·
Türkiye'nin Ortaoğu'da artan etkisinden rahatsız olanların, rahatsız edici bazı eylemleri
teşvik ediyor olabileceğini belirten Davutoğlu, "Teröre karşı tedbirimizi alırız ama Ortadoğu
bölgesinin geneliyle ilgili vizyoner tutumumuzdan vazgeçmeyiz. Terörün bu şekilde
kullanılmasına izin verirseniz bütün dış politikanızı terör esir almış olur. Buna izin vermeyiz."
dedi.
·
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu; "Esad'ın gidişi konusunda bir tarih vermedim ve
vermem. Sadece uzun süre iktidarda kalamayacağına vurgu yaptım" dedi.
·
CHP Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt, son günlerde artan terör ve Suriye'deki olaylarla
ilgili olarak, "Türkiye PKK ile değil, Suriye ile savaşıyor" dedi. Öğüt, Gaziantep'teki
saldırının da "Suriye'deki iç savaşa Türkiye'nin taraf olmasıyla" ilgili olduğunu ileri sürdü.
26 Ağustos
·
İsrail'de giderek savaş yanlısı ifadeler yayılmaya başladı. Nükleer programına karşı
İran'a yönelik uluslararası yaptırımların pek etkili olmadığını gören İsrail'de kendi güvenliğini
sağlamak için başkasına güvenmeyip kendi işini kendisinin halletmesi gerektiği düşüncesi
giderek yaygınlaşıyor. İsrail, İran'ın nükleer silah sahibi olmasını ölüm kalım meselesi olarak
görüyor. Bu, bölgedeki İran hakimiyetinden dolayı Türkiye, Mısır, Suudi Arabistan gibi
ülkeleri de nükleer silah sahibi olmaya sevk edeceği, bölgede silahlanma yarışına yol açacağı
için de İsrail'de endişelere sebep oluyor.
·
Irak Parlamentosundaki Kürt parlamenter Dr. Mahmud Osman, Kürdistan Bölgesinin
Türkiye’ye yakınlaşması ve Suriye’deki Kürt muhalefetine desteğinden dolayı İran’ın
tehditlerine maruz kaldığını söyledi.
·
Nicolas Sarkozy'nin yarım bıraktığı Ermeni soykırımını inkâr yasa tasarısı konusunda
yeni cumhurbaşkanı François Hollande 'nin atacağı adım merakla beklenirken Elysee
Sarayı'ndan şaşırtan bir adım geldi. Ermeni soykırımı iddiaları ortaokul 3 tarih ve coğrafya
ders kitaplarına girdi. Fransa Milli Eğitim Bakanlığı'nın yaptığı köklü müfredat değişiklikleri
uyarınca, 4 Eylül'de başlayacak olan yeni öğretim yılında öğrenciler, 1910'dan bugüne kadar
dünya tarihindeki gelişmeleri incelerken, "Ermeni Soykırımı" başlığı altında bir bölüm de
okuyacaklar.
·
1915 olaylarının 100. yılı yaklaşırken Ermenistan, soykırım iddialarını daha fazla
ülkenin resmen tanıması için İsrail ile işbirliği yaptı. İmzalanan anlaşmaya göre, iki halka
uygulandığı öne sürülen soykırım diplomatik ve kültürel olarak tanıtılacak.
·
Yunanistan'ın en çok satan gazetesi TaNea, her hafta gazetenin yanında vereceği
'dünyayı değiştiren konuşmalar' serisine, bu hafta Mustafa Kemal Atatürk'ün Nutuk'u ile
başladı.
8
·
Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) yetkililerinden alınan bilgiye göre, Atatürk
Havalimanı'na düzenlediği seferlerde iniş ve kalkış saatlerine uymadığı gerekçesiyle Irak
Havayolları'nın iki gündür uçuşlarını yapmasına izin verilmedi.
·
KKTC Maliye Bakanı Tatar Konya'ya geldi. Tatar, Kıbrıslı Türk iş adamı Asil Nadir'in
İngiltere'de hapis cezası almasıyla ilgili, ''Bu esasında bizim için bir ambargodur'' dedi. Konya
Valisi Aydın Nezih Doğan'ı ziyaret eden Tatar, burada gazetecilere açıklamalarda bulundu;
kendilerini dünyaya daha iyi anlatmak ve tanıtmak için gayret gösterdiklerini söyledi.
·
Suriye’de 22 Mayıs’ta kaçırılan 11 Lübnanlı Şii hacıdan biri dün, Türkiye’nin araya
girmesiyle serbest bırakıldı. Suriyeli muhaliflerin ‘iyi niyet göstergesi’ sonrasında içlerinde
Türk Aydın Tufan Tekin’in de bulunduğu Suriyeli 20’den fazla rehine tutan Lübnanlı Mekdat
aşireti, Suriyelilerden 4’ü hariç diğerlerini salacağını açıkladı.
·
Independent’ın Ortadoğu uzmanı yazarı Patrick Cockburn, Suriye'deki çatışma
ortamından tek kazançlı çıkan kesimin Kürtler olabileceğini iddia ederken Türkiye’nin de
Suriye politikası nedeniyle ileride pişman olma ihtimali bulunduğunu belirtti.
·
Terör örgütü PKK'nın eylem taktiği değişti. Son dönem saldırılarda Ortadoğu tipi
bombalı araçlar kullanılması, "saldırıların organizasyonunda Türkiye'nin komşusu yabancı
güçler var" şeklinde değerlendiriliyor.
27 Ağustos
·
Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in işgal altındaki Filistin topraklarında yürüttüğü yerleşim
faaliyetlerine yenilerini ekleyerek, Doğu Kudüs'te bulunan Har Homa yerleşimlerinde 130
ilave birim inşası için ihale açma kararını şiddetle kınadığını bildirdi.
·
1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarının Fransa'daki ortaokul tarih ve coğrafya ders
kitaplarına girmesine değinen Egemen Bağış, "bazı ülkelerde vizyonsuz siyasetin örneklerinin
gösterildiğini" söyledi.
·
Türkiye, istihbarat bilgilerini 'uydudan' almaya hazırlanıyor. Yerli mühendisler
tarafından geliştirilen yazılım sayesinde, uyuşturucu tarlaları, mayınlı araziler, yer altı
zenginlikleri ile sulardaki kimyasal ve biyolojik silahlar tespit edilecek.
·
Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi, İslam İşbirliği Teşkilatı'nın(İİT) Mekke'de
düzenlediği olağanüstü zirve toplantısında, Suriye'deki krize siyasi çözüm bulunması
amacıyla, Türkiye, İran, Suudi Arabistan ve Mısır'ın yer alacağı bölgesel bir girişim
başlatılması önerisinde bulundu.
·
Güvenlik Uzmanı Mete Yarar PKK'nın son eylemlerinin örgütün taşeronlaşmasının
kanıtı olduğunu söyledi. Yarar, 'Irak'la yapılan anlaşma gereği terör mağdurlarının Irak'a
tazminat davası açma hakkı var. Bugünü kadar hiç bir dava açılmadı. Bu da terörle
mücadelenin bir yoludur' dedi.
·
Kuzey Irak'taki Bölgesel Kürt yönetiminin resmi internet siteleri, Türk savaş
uçaklarının önceki gün sabaha karşı kandil dağı eteklerini bombaladıklarını, bir tavuk
çiftliğinin vurulduğunu ve 6 bin tavuğun telef olduğunu yazdı.
9
·
Suriye’deki olaylar nedeniyle Hatay’ın Reyhanlı ilçesindeki Cilvegözü sınır
kapısındaki yoğunluk yerini sessizliğe bırakırken, sınırdan geçemeyenlerin kendi sınır
boylarına kurduğu göçebe tarzı çadır kentlerine Türk bayrağı dikmesi dikkat çekti.
·
Suriye’den kaçıp, Türkiye’ye sığınmak isteyen Suriyeli’lerden yaralı ve hasta olanların
geçişleri kontrollü olarak sürerken, kamplar ve yurtlarda yer kalmadığı için Kilis ve Hatay’ın
Reyhanlı İlçesi’ndeki sınırın sıfır noktasında bekletilen yaklaşık 7 bin kişiye insanı yardım
yapılıyor. Muhaliflerin kontrolü altındaki alanlardaki Suriyeli’lere gıda, su, ilaç, temizlik
malzemesi, seyyar tuvalet ve banyo gönderildi.
·
Suriye’de Esad rejiminin zulmünden kaçıp Türkiye’ye gelen ancak son dönemde bölge
halkının, bazılarından şikayetinin artmasıyla gündeme gelen Suriyeliler ile ilgili devlet hassas
bir karar aldı. Karara göre, kamplar dışında Hatay başta olmak üzere sınır illerinde kendileri
veya yakınlarının maddi imkanları ile kalan 100 Suriyeli aile Türkiye genelinde çeşitli illere
dağıtılacak.
·
Çatışmalardan kaçarak Türkiye'ye gelen yaklaşık 80 bin Suriyeli'ye ocak, termosifon,
vantilatör ve mini buzdolabının bulunduğu çadır ve konteynerkentte günlük 3 öğün sıcak
yemek veriliyor. Çadırkentlerde evlenen Suriyeli çiftlere konforlu bir otelde birkaç gün balayı
tatili hediye ediliyor. AFAD Başkanı Dr. Fuat Oktay, "Suriyelilere sunulan hizmetin
Türkiye'ye maliyeti yeni kamplarla 300 milyon doları bulacak" dedi.
·
Gaziantep’te 9 kişin ölümüne neden olan bombalı saldırıyı organize ettiği gerekçesiyle
aranan Firaz kod adlı Murat Filiz’le birlikte PKK’nın Suriye’nin Afrin kentindeki kampından
Türkiye’ye geçen ve Antalya bölgesindeki eylemlerden sonra yakalanan Özgür murat kod adlı
“bombacı” Barış Kızılçay, PKK’nın terör eylemlerinde kullandığı patlayıcılarla ilgili ayrıntılı
bilgi verdi.
·
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Bağımsız İnsan Hakları Komisyonu toplantısı için
Ankara'ya gelen İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri Ekmeledddin İhsanoğlu ile ortak
basın toplantısı yaptı. Ankara Palas'ta gerçekleştirilen basın toplantısında kamplarda
kalmayan, kendi imkanları ile kalan Suriyelilerin rahatsızlık verdiği söylentilerinin olduğunu
ve Suriye'den gelenlerin değişik şehirlere yerleştirileceği konusunda Davutoğlu, Suriye'den
gelen vatandaşlarının sayısının 80 bini aştığını belirterek, tarihi kardeşlik içinde Suriyelilere
hangi din, mezhep olursa olsun komşuluk, kardeşlik görevlerini yerine getirmek istediklerini
söyledi. Davutoğlu, ''Diğer taraftan Suriyelilerin getirdiği bir yük var. Bu yükün uluslararası
toplum tarafından paylaşılması, bir şekilde bundan sonra daha da büyük dalgalar halinde
mülteci akınlarının olması durumunda alınacak tedbirlerin gözden geçirilmesi lazım'' şeklinde
konuştu.
·
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İslam dünyasının insan hakları pratiği açısından
çok ciddi bir şekilde değerlendirmeye ve o konuda yine büyük değişimlerin
gerçekleştirilmesini sağlayacak adımların atılmasına ihtiyaç duyduğunu söyledi.
10
AB Gündemi
Fransa Başbakanı Jean-Marc Ayrault, çoğu Romanya ve Bulgaristan'dan gelen, Fransa ve diğer
ülkelerde yasadışı şekilde kamp kuran Romanlar konusuyla ilgili olarak Avrupa düzeyinde kararlar
almak için bir AB Konseyi toplantısı çağrısında bulunacaklarını söyledi. Ayrault, 'Bu konunun Avrupa
düzeyinde ele alınmasını istiyoruz ve önümüzdeki günlerde bir AB Konseyi toplantısı talebinde
bulunacağız' dedi. AB Konseyi toplantısı, AB ülkeleri liderlerinin bir araya gelmesi anlamına geliyor.
Ayrault, yaptığı açıklamada ‘Avrupa İşleri Bakanı Bernard Cazeneuve'in Romanya ve Bulgaristan
hükümetleriyle görüşmeler yürütmek üzere görevlendirilmesine karar verdik, çünkü söz konusu olan
bu hükümetler' dedi ve Fransa hükümetinin 'kafasını kuma gömmediğini' savundu. Hükümet, 22
Ağustos'ta yapılan ilk toplantılarında Romanların topluma entegrasyonu konusunu gündeme almıştı.
Fransa, çoğu Bulgaristan ve Romanya'dan gelen Roman göçmenlerin işgücüne katılımına
yardımcı olmak için işgücü piyasasını bu iki ülkenin vatandaşlarına açmayı değerlendirdiklerini
açıklamıştı. Hükümet, AB dönem başkanı Güney Kıbrıs'a, konuyu gelecek AB zirvesinin gündemine
alma çağrısında bulunma kararı almıştı. Romanya'dan Fransa'ya destek de geldi. Romanya hükümeti,
'Fransa hükümetinin, Rumen ve Bulgar vatandaşlarının Fransız işgücü piyasasına erişimini
kolaylaştırma kararını memnuniyetle karşıladıklarını' açıkladı. Hükümetin yaptığı açıklamada 'Dışişleri
Bakanlığı aynı zamanda Fransız hükümetinin, Romanların entegrasyonuna yönelik yapıcı yaklaşımını
takdir etmektedir. Dışişleri Bakanlığı, Rumen yetkililerin, Romanların topluma adaptasyonuna yönelik
projeleri Fransız ortaklarıyla birlikte belirleyip uygulamaya hazır olduğunu tekrarlar' denildi.
Tüm bu gelişmelere Bulgaristan hükümetinden resmi bir tepki gelmemekle birlikte Avrupa
Parlamentosu'nun bazı üyeleri, Fransa'nın Bulgar vatandaşları üzerindeki çalışma kısıtlamalarını
kaldırma niyetini memnuniyetle karşıladı. Romanya'ya kıyasla daha az Roman göçmen veren
Bulgaristan, Fransa'daki Roman kampları konusunun üzerine fazla gitmek istemiyor. 2010 yılında, eski
Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy yönetiminin Romanları sınırdışı etmesine Bulgaristan ve
Romanya'dan da farklı tepkiler gelmişti. Avrupa Komisyonu gibi Romanya da Fransız hükümetinin
girişimine sert tepki gösterirken Bulgaristan sessiz kalmayı tercih etmişti.
Diğer Gelişmeler:
- Avrupa kamuoyunda AB'nin anti-demokratik uygulamaları ortadan kaldırmak için daha fazla
çaba harcaması gerektiği vurgulanmaktadır. Romanya'da Anayasa Mahkemesi'nin yetkilerinin
sınırlandırılmaya çalışıldığına, Macaristan'da hükümetin medyaya baskı yaptığına ve Sırbistan'da yeni
hükümetin bir dönem bağımsız olan Merkez Bankası üzerindeki ağırlığını artırdığına vurgu
yapılmaktadır.
11
Rusya Gündemi
Rusya Deniz Kuvvetleri Komutanı Viktor Çirkov Temmuz 2012’de yapmış olduğu
açıklamada, Suriye’deki iç çatışmaların şiddetine bağlı olarak emir gelmesi durumunda
Akdeniz kıyısındaki Tartus üssünde bulunan Rus askeri personeli tahliye etmeye hazır
olduklarını açıklamıştı. Bu açıklamadan kısa bir süre sonra Ağustos 2012’de İzvestiya
gazetesi, Rusya’nın yaklaşık 40 yıldandır deniz üssü olarak kullandığı Tartus liman
tesislerinde görev yapan Rus personel, güvenlik endişesiyle tahliye ettiğini öne sürmüştür.
Konu ile ilgili olarak Üssün komutanı Albay Dmitriy Jivoronkov, tahliye işleminin Rusya
Başkomutanı ve Devlet Başkanı Vladimir Putin’den gelen emir sonrasında başlayacağını
açıklamıştır. Bu açıklamaların ardından Rusya, basında yer alan Suriye Tartus deniz üssünde
bulunan 80 personel ve teknik ekipmanın PM-138 adlı teknik gemiye yüklenerek tahliye
edileceği ile ilgili iddiaları yalanlamıştır. Interfax’a konu ile ilgili yapılan açıklamada PM138 adlı teknik geminin daha yapılan planlan dahilinde Eylül sonunda Sivastopol’a geleceği
ve yerine bir başka Karadeniz Filosu’na ait geminin gönderileceği açıklanmıştır.
Öne Çıkan Gelişmeler:






Rusya Başbakanı Dmitriy Medvedev, imzaladığı bir kararname ile devlet şirketinde
çalışanlar için gelir beyannamesi zorunluluğunu onayladı.
Rusya'da Müslümanlara yönelik yayın yapacak ilk televizyon kanalı "Al-RTV"nin
yayın hayatına başladığı açıklandı.
RİA Novosti’nin Şehir İdaresi’ne dayandırarak bildirdiğine göre Moskova Yönetimi
tarafından 2012 yılı ikinci çeyreği için şehirdeki asgari geçim düzeyi miktarı 9 bin 437
ruble (553 TL) olarak belirlendiği açıklandı.
Kommersant gazetesi, Orta Asya ile ilgili Amerika ve Rusya arasında rekabetin
arttığını belirterek, ABD askeri üs için Özbekistan’la müzakerelere başlarken, Rusya
da elini çabuk tutarak Kırgızistan’la ilişkilerini artırdığını öne sürdü.
NATO zırhlı askeri araçların Afganistan’a Ulyanovsk üzerinden ulaştırılmasına izin
verilmesi üzerine Rogozin söz konusu geçiş merkezinin, bir NATO üssü olarak
değerlendirilemeyeceğini ve Rusya’nın, Ulyanovsk’dan Afganistan’a gidecek olan
tüm kargoların içinde ne olduğunu bildiğini açıkladı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yanukoviç, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le
bir araya geldi. Görüşmede Rusya’nın Dünya Ticaret Örgütü üyeliğinde işbirliğini
artırmak istediklerini kaydeden Yanukoviç, Rusya ve Çin’in öncülüğünde kurulan
Şanghay İşbirliği Örgütü’ne de gözlemci olarak katılmak istediklerini dile getirdi.
12
ABD Gündemi
NATO yetkilileri, Afganistan’daki bir Amerikan hava üssüne militanların roket ateşi açtığını
ve ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Martin Dempsey’in uçağını tahrip ettiğini bildirdi.
Ateş açıldığında General Dempsey uçakta bulunmuyordu. Amerikalı komutan daha sonra
başka bir uçağa binerek üsden ayrıldı. Saldırı sırasında iki yer personeli hafifçe yaralandı.
Taleban militanları zaman zaman Kabil’in kuzeyindeki Bagram hava üssüne ateş açıyor.
Ancak
saldırılarda
ciddi
bir
hasar
ya
da
can
kaybı
ender
meydana
geliyor.
NATO sözcüleri saldırının General Dempsey ya da yardımcıları için bir tehdit
oluşturmadığını, iki roket uçağın yakınına düştüğünde Amerikalı komuta heyetinin uzak bir
bulunduğunu
yerde
açıkladı.
Dempsey ve ABD Merkez Kuvvetleri komutanı Orgeneral James Mattis Pazartesi günü
Kabil’de Afgan ve NATO yetkilileriyle Afgan güvenlik güçlerini sızan militanların NATO
kuvvetlerine
karşı
artan
son
Son iki hafta içinde Afgan güçleri
saldırılarını
görüşmüştü.
çoğu Amerikalı 10 NATO askerini öldürdü.
Son olarak Pazar günü Afgan polis üniforması giymiş bir kişi bir NATO askerini vurarak
öldürdü. Bu yıl toplam 39 NATO askeri bu tür saldırılarda hayatını kaybetti.
NATO askerlerine, saldırılara karşı önlem olarak üslerinde bile olsalar her zaman silah
taşımaları
emri
verildi
NATO , saldırıların Afganistan’daki genel durumu yansıtmadığını, güvenliğin devir-teslimini
etkilemeyeceğini
savunuyor.
Pazar günü Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ile telefon görüşmesi yapan Amerika
Savunma Bakanı Leon Panetta, saldırıların en azından bazılarında Taleban’ın parmağının
bulunduğuna inandığını, örgütün son dönemde toprak kazanımı elde edemediği için bu tarz
saldırılara
başvurduğunu
söyledi.
Taleban ise Afgan güvenlik güçlerine sızdığını ve bu tür saldırıları NATO kuvvetlerine karşı
savaş stratejisinin bir parçası olarak gördüğünü bildiriyor.
13
Öne Çıkan Diğer Haberler;

ABD Başkanı Obama, Suriye yönetimini kimyasal silah kullanmaması konusunda
uyardı.

Afganistan’da ölen Amerikan askerlerinin sayısının 2bini geçtiği açıklandı.

Türkiye ve ABD heyetleri Suriye ile ilgili görüşmeler yaptı.
Orta Doğu Gündemi
-
Lübnan'ın kuzeyinde, Suriye sınırında Sünni nüfusun çoğunlukta olduğu Trablusşam
kentinde Arap Alevileri ve radikal İslamcı militanlar arasındaki çatışmalar devam
ediyot. Sokak aralarında devam eden çatışmalar zaman zaman mahalle sakinleri ve
küçük çocuklar tarafından büyük bir dikkatle izleniyor. Çatışmalarda şu ana kadar 10
kişinin öldüğü, 70 kişinin de yaralandığı belirtiliyor.Alevilerin ikamet ettiği Cebel
Muhsin ve Sünni nüfusa sahip Babu et-Tebane mahallelerindeki çatışmalar, aralıklı
olarak Mayıs ayından bu yana devam ediyordu. El Akbar gazetesi muhabiri
çatışmaların ardından kentte insanların evlerine çekildiğini belirtiyor. Ayrıca kentte
sabaha karşı yerel saatle 2:00'de ve 6:00'da iki büyük patlama meydana geldiği
bildirildi. Lübnan ordusunun ateşkesi sağlamak için çatışmalara müdahale ettiği ancak
yetersiz kaldığı belirtiliyor. Çatışmaların, 15 yıl içsavaş yaşamış Lübnan'da AleviSünni bölünmesini yeniden su yüzüne çıkarmasından endişe duyuluyor. Etnik yapısı
oldukça çeşitli olan Lübnan'da gerilimin diğer gruplara da yayılmasından endişe
ediliyor. Kendisi de Trablusşamlı bir Sünni olan Başbakan Necip Mikati, başkent
Beyrut'tan sonra ülkenin ikinci büyük kentindeki çatışmalara bir an önce son verilmesi
çağrısında bulundu. Mikati "Lübnan'ın etrafını saran ateşin içine çekilmememiz
gerektiği uyarısını defalarca yapıyoruz" dedi. Başbakan "Bir başkasının savaşu uğruna
kendinizi cephaneliğe dönüştürmeyin" dedi. 200 bin nüfuslu Trablusşam kentindeki
aşırı İslamcı grupların Suriyeli muhaliflerle yakın ilişkileri bulunuyor. Kentte giderek
güçlenen radikal İslamcıların Suriyeli muhaliflere silah ve cephane ulaştırdığı iddia
ediliyor. Ayrıca zaman zaman Lübnanlı savaşçıların da özellikle Suriye'nin Humus
kentindeki çatışmalara katıldığı belirtiliyor. Kentteki Alevi azınlık ise Lübnan'ın
güneyinde etkili olan Şii Hizbullah hareketine ve Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın
müttefiki olarak biliniyor.
14
-
Birleşmiş Milletler gözlemcilerinin Suriye'deki görevi resmen sona erdi.
-
Halep ve çevresinde Suriye ordu birlikleri ile Özgür Suriye Ordusu arasındaki
çatışmalar bir ayını doldururken, muhalif kaynaklar kentin yüzde 70'inin kendi
kontrollerinde bulunduğunu iddia etti. Fransa Savunma Bakanı Jean-Yves Le Drian,
uluslararası kamuoyunun, Suriye hava sahasının bir bölümünün uçuşa yasak bölge ilan
edilmesi önerisinin gözden geçirmesi gerektiğini söyledi.
-
ABD Başkanı Barack Obama, ABD’nin Suriye’ye olası askeri müdahale konusundaki
düşüncesinin, bu ülkede kimyasal ya da biyolojik silahların kullanılması halinde
değişebileceği uyarısında bulundu
-
ABD Başkanı Barack Obama'nın Suriye'ye yönelik müdahale uyarısında bulunmasına
ve Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun uçuşa yasak bölge talebine Rusya
ve Çin'den ortak yanıt geldi. Her iki ülke Suriye'ye yönelik bir müdahaleye izin
vermeyeceklerini
açıkladı.
Rusya'dan
Türkiye'ye
diplomatik
misilleme
sesi
yükselirken, Libya'dan muhaliflere ulaştırılmak üzere yüklü miktarda silah sevk
edildiği iddia ediliyor.
-
Ülkelerindeki olaylardan kaçan, aralarında 1 generalin de bulunduğu 71’i asker, 4’ü
yaralı bin 247 Suriyeli Türkiye’ye sığındı.
-
Suriye'de muhaliflerle rejim arasındaki iç savaş Irak sınırına sıçradı. Ülkenin
doğusunda Irak sınırındaki Albu Kamal kentinde bu sabahtan itibaren Özgür Suriye
Ordusu ile rejime bağlı güvenlik güçleri arasında çok şiddetli çatışmalar başladı.
-
Çukurova Grubu'nun ortağı olduğu Genel Energy Plc, Londra Borsası’na Irak Kürt
bölgesinde son yıllarda keşfedilen önemli gaz sahalarından biri olan ve yüzde 25
hissesine sahip olduğu Miran petrol ve gaz sahasının yüzde 26 hissesini 156 milyon
dolara satın almak için Heritage Oil ile anlaşmaya vardığını açıkladı.
-
Irak Başbakanı Nuri el-Maliki, ülkede siyasi bölünmelere yol açan petrol, gaz ve genel
af gibi konularda anlaşmazlıkların giderilmesi gerektiğini belirtti.
15
-
Irak Başbakanı Nuri el-Maliki'nin basın danışmanı Ali el-Musevi, Suriye muhalefeti
ile Irak Hükümeti arasındaki krizi sonlandırmak için Birleşmiş Milletler (BM) ve Arap
Birliği Suriye Özel Temsilcisi El-Ahdar el-İbrahimi ile işbirliği yapmaya hazır
olduklarını söyledi.
-
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Christine Lagarde, “Mısır halkının daha iyi
yaşam standardına kavuşmak ve sosyal adaletin sağlanması gibi meşru beklentileri
var. IMF olarak biz yardıma hazırız” dedi.
-
İsrail-Mısır sınırında tansiyon gittikçe yükseliyor. Mısır'dan İsrail'e iki roket atılması
sonrasında Tel Aviv, sınıra füze savunma sistemi Demir Kubbe yerleştirdi.
-
İsrailli ve Mısırlı yetkililerin, Sina konusunu görüşmek üzere, Kahire'de kamuoyuna
açıklanmayan bir toplantıda bir araya geldikleri bildirildi.
-
Gazze’deki Hamas hükümeti İçişleri Bakanlığı, Mısır yönetiminin Refah sınır kapısını
Gazze’den çıkışlar için haftada üç gün açık tutmayı planladığını açıkladı.
Güney Kafkasya-İran-Pakistan Gündemi
Müslüman Kardeşlerin iktidara geldiği Mısır, İran’la ilişkilerini yeniden
şekillendiriyor. İran, bölgede İsrail’in yalnızlaştırılması adına Mısır’ı önemli bir müttefik
olarak görüyor ve Kahire’yle ilişkilerini sıcak tutmak istiyor. “Suriye dostlarının” Tahran’da
düzenledikleri istişare toplantısının kapanışında İran İslam Cumhuriyetinin Suriye gelişmeleri
bağlamında bir “Temas Grubu” kurulmasına ilişkin önerisi ve ayrıca, Mısır Cumhurbaşkanı
Mursi’nin de Mekke’de düzenlenen İslami İşbirliği Teşkilatı zirvesinde İran, Mısır, Türkiye
ve Suudi Arabistan’ın bölgesel krizler bağlamında işbirliğinde bulunmalarına dair önerisi
üzerine İran ve Mısır Dışişleri Bakanları bugüne kadar iki kez telefon temasında bulunarak
bölge meseleleri konusunda fikir alış verişinde bulundular.
Güney Kafkasya-İran ve Pakistan’da öne çıkan diğer gelişmeler:
Azerbaycan Stratejik Araştırmaları Merkezi (SAM), ‘’TANAP projesi, AB karşısında
Türkiye’nin elini güçlendirecek.’’
16
Azerbaycan eski devlet başkanı ELÇİBEY mezarı başında anıldı. Azerbaycan Halk
Cephesi Partisi (AHCP) ve Musavat Partisi (MP) tarafından Elçibey’in mezarı başında
düzenlenen anma törenine partililer ve Elçibey’in sevenleri katıldı.
Meksika'da merhum Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev ile 1992 yılında silahlı
Ermeni gruplar tarafından katledilen Hocalı kurbanlarının anısına anıt yapıldı.
Türk Dili Konuşan Ülkeler (TDKÜ) İşbirliği Konseyi’nin 3. Zirvesi 2013'te yeni
bayrağıyla Azerbaycan’ın ev sahipliğinde Bakü'de gerçekleştirilecek.
1973 ve 1985 yılları arasında Türk diplomatlara suikast düzenleyen solcu ve aşırı
milliyetçi Ermeni terör örgütü ASALA, Suriye krizi nedeniyle Türkiye’yi tehdit etti.
İran'ın nükleer programından dolayı kendisine uygulanan uluslararası yaptırımları aşmak
için Ermenistan ve Irak bankalarını kullandığı iddia edildi. Ermenistan’ın bu sayede
ayakta kaldığı savunuluyor.
Dışişleri Bakanı Salihi açıklamalarının devamında, Suriye üzerinde uçuşa yasak bölge
oluşturulması projesini bu ülkenin içişlerine müdahale olarak tanımlayıp “Bu proje,
bağımsız bir ülkenin içişlerine müdahale olduğu için haliyle biz onu reddediyoruz. Mekke
zirvesine katılan ülkelerin de çoğu bu görüşü savunuyorlardı” diye konuştu.
BM Sözcüsü, bu teşkilatın Genel Sekreteri Ban Ki Moon’un ABD’yle İsrail’in
muhalifetlerine rağmen Tahran Bağlantısızlar zirvesine katılacağını ilan etti.
İran ve Suriye arasındaki ortak askeri anlaşmanın geçerli olduğunu ifade eden İran İslam
Cumhuriyeti Savunma Bakanı, Suriye yönetimin İran’dan askeri yardım talep etmediğini
söydedi.
Türkistan Gündemi
Kazakistan'da suç çetesi kurup yönetmek ve toplum düzenini bozmakla suçlanan muhalif
lider Vladimir Kozlov'un duruşması başladı. Resmi bir parti olmayan Alga Partisinin
lideri olan Kozlov, Aralık ayında Janözen’deki olaylarla ilgili olarak tutuklanmıştı. 16
Aralık'ta Zanozen kentinde polis, ücretlerine zam yapılması talebiyle grev başlatan ve kent
merkezindeki bir meydanı 7 ay boyunca işgal eden petrol işçilere ateş açmış ve 14 kişi
yaşamını yitirmişti. Olay, zengin petrol ve doğalgaz rezervlerine sahip Kazakistan'ın yanı
sıra uluslararası toplumda da büyük tepkiyle karşılanmıştı. ABD Dışişleri Bakanlığı,
Kozlov'un duruşmasını yakından takip ettiğini açıklamış ve Kazak yetkililere adil ve
tarafsız olmaları çağrısında bulunmuştur.
Alga Partisi, Kozlov'un duruşmasının Nazarbayev rejiminin muhalefeti yok etmeyi
amaçladığını gösterdiğini belirtmiştir. Diğer muhalefet partileri ise Kozlov'a yöneltilen
17
suçlamaların Nazarbayev'in kendisine karşı olanları susturma girişiminden başka bir şey
olmadığını ileri sürmüşlerdir.
Burada yapılan açıklamalar 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsüne değil, sadece yorumda bulunan 21. Yüzyıl
Türkiye Enstitüsü araştırmacılarına aittir.
18