Ocak 1989 DİNİMİZİN SAĞLIĞA VERDİĞİ ÖNEM Kemalettin Erdil ِ ٰ يل ه اّلل و َََل تُلْ ُقوا ِباَي ْ۪دي كُ ْم ِالَى ِ َواَن ِْف ُقوا ۪في َس ۪ب َاّلل ي ُِح ٰ ُب الْ ُمح ِْس ۪نين َ ٰ التَٰ ْهل ُ َك ِ ۛة َواَح ِْسنُوا ۛ ِا َٰن ه Muhterem Müslümanlar! Atalarımız "Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur" demişlerdir. Bu özlü deyiş, gerçekten çok anlamlı ve haklı bir söyleyiştir. Çünkü insanın başarılı olması doğru karar verebilmesi ve huzurlu bir ibadet yapabilmesi için. Her şeyden önce sağlık ve afiyet içerisinde bulunmasını gerektirir. Bu sebepledir ki Yüce Dinimiz İslam'da insan sağlığına ve temizliğine büyük önem vermiştir. Allah Elçisi Sevgili Peygamberimiz (s.a.s.) 15 asır evvel bu gerçeği görerek, "Ölüm gelmeden hayatın, hastalık gelmeden sağlığın değerini bilin"1 sözleriyle konunun önemine insanlığın dikkatini çekmişlerdir. Değerli Müslümanlar! Akla ve tecrübeye büyük önem veren İslam Dini, sağlıklı yaşayışın kontrolü ve sürekliliği için, sağlık ilminin lüzumunu da ayrıca dikkatleri çeker. Çünkü İslam Dininin temelinde temizlik esprisi mevcuttur. İslamiyet, Müslümanlarım bedeni ve ruhi yönden temiz ve sağlıklı olmalarını emreder. Sevgili Peygamberimiz (s.a.s.) "İslam temizlik üzerine kurulmuştur" buyurur. Temizliği "İmanın yansı" olarak nitelendirir. Bu ilahı uyarıdan dolayıdır ki ecdadımız varlıkları ve hükümran oldukları hemen her yerde ilim merkezleri olacak medreseleri, sağlık kurumları olarak Dar'üşşifaları, bimarhaneleri, hastahaneleri inşa etmişlerdir. Anadolu ve Balkanlar'da bunların en güzel örneklerine sık sık rastlarız. Aslında tıp ilmini, eski insanların hurafe, efsun, tılsım vb. gibi yalan yanlış tedavi yollarından temizleyip gerçek anlamda ilmi kaidelere bağlayıp sistemleştirenler İslam tabipleri olmuştur. Müslüman hekimler "Klinik tıbbı" icat etmişler, yeni hastalıkları keşfetmekle Patolojiyi zenginleştirmişlerdir.2 Müslümanların tıp ilmine çok önem vermeleri Sevgili Peygamberimizin, sağlıkla, temizlikle, abdestle ilgili olarak pek çok hikmetli ve ibretli buyruklarının bulunmasına bağlıdır. Nitekim bu hususta İmamı Şafii Hazretleri "Âlimi olmayan dini, doktoru olmayanın da sağlığı yoktur" demişlerdir. Dünya ve ahiret saadetini kazanmakla sağlıklı yaşayış içerisinde olmak büyük önem taşır. Zira sağlığı yerinde olmayan hem dünya işlerini, hem de ahiret için gerekli olan kulluk görevlerini yerine getiremez. Bu itibarla sağlık ve temizliğe çok riayet etmemiz gerekir. Unutmayalım ki maddi ve manevi yönümüzle temiz olmak, tehlikelerden sakınmak Yüce Allah'ın emridir. Cenabı Hak Kuran-ı Azimüşşan’ında, “Kendinizi kendi elinizle tehlikeye atmayınız.”3 buyuruyor. Bu buyruk insan için zararlı olan her türlü kötülüklerden uzak kalmamızı hatırlatmaktadır Buna göre insan bünyesine yararı olmayan her türlü aşırılık zarardır. İslamiyet insandan dengeli yaşamasını, ifrata ve israfa kaçmamasını emreder. Muhterem Müminler! Akıllı Müslüman gençliğine, zamanına, sağlığına ve varlığına sahip çıkandır. Müslümanın bedeni gibi ruhu ve duyguları da sağlam olmalıdır. Müslüman zarar verici her şeyden sakınmasını bilmelidir. Özellikle sağlığı için temizliğini ihmal etmemelidir. Ruhi ve bedeni temizliği kadar çevresini de temiz tutmalıdır. Atalarımız "Aslan postundan belli olur" demişlerdir. Gerçekten de eli, ayağı, saçı sakalı, üstü başı temiz olan insandan kimse kaçmaz. Pis ve pislikten kaçılır. Evimizi, çevremizi, ormanımızı, sahilimizi temiz tutarsak sağlığımıza faydası olur. Ama pis tutarsak, hor kullanırsak, hem fert hem de toplum olarak zararını hepimiz çekeriz. Şu hususu da hatırlatalım ki kamunun yararlandığı yerleri kirletenler, görgü kurallarına uymayan saygısız insanlardır. Böylelerini uyarmak hepimizin görevidir. Esefle söylemek gerekir ki bazıları, sokakta parkta çarşıda, pazarda, bazı mahalleri tuvalet gibi kullanarak pisliyorlar, etrafa mikropların ve pis kokuların yayılmasına sebep oluyorlar Bu tutum ayıptır ve de günahtır. Medeni insana yakışmaz. Bakınız bu hususla Sevgili Peygamberimiz ne buyuruyorlar: "Lanet ve nefrete sebep olacak iki şeyden sakınınız. Bunlar halkın geçecekleri yol üzerinde veya gölgelenip istifade edecekleri yerlere abdest bozmaktır."4 Öyleyse muhterem Müslümanlar, "Lanete ve nefrete" sebep olmamak için temizliğe çok önem verelim Hutbemizi Sevgili Peygamberimizin bir hadisi şeriflerinin meali ile tamamlayalım. Allah Elçisi buyuruyor: "Muhakkak ümmetim kıyamet gününde abdest nurlarından, yüzleri, el ve ayakları parlak olduğu halde çağrılırlar. Yüzünün parlaklığını (nurunu) uzatmak isteyen kimse elinden geldiği kadar abdest alsın."5 *** 1 Fethül Kebir, C, 1, S, 203. 2 Hasan Özönder, Peygamberimizin Sağlık Öğütleri. 3 Bakara, 2/195. 4 Riyazü's Salihin. C, 3, Hadis No: 1803. 5 A.g.e.. C, 2. S, 362.