TÜRK PATOLOJ‹ DERG‹S‹ • 16 (1-2) 34-38 (2000) (The Turkish Journal of Pathology) 16 · (1-2) MERS‹N ‹L‹NDE 1989-1999 YILLARI ARASINDA GÖRÜLEN KADIN GEN‹TAL S‹STEM TÜMÖRLER‹N‹N DA⁄ILIMININ DE⁄ERLEND‹R‹LMES‹ Dr. Ayfle POLAT, Dr. Özlem AYDIN, Dr. Duygu DÜfiMEZ ÖZET: Bu çal›flmada, ilimizdeki kad›n genital sistem tümörlerinin morfolojik ve epidemiyolojik özelliklerini tespit etmek amac›yla resmi ve özel patoloji laboratuvarlar›nda Ocak 1989-A¤ustos 1999 tarihleri aras›nda tan› konulan 2272 kad›n genital sistem tümör olgusu yafl, yerleflim yeri ve histolojik tipleri, s›kl›k oranlar› aç›s›ndan de¤erlendirildi. Buna göre kad›n genital sistem tümörlerinin % 95.5’ i benign, % 4.5’ i malign idi. Benign tümörler s›ras›yla korpus, over, serviks, vulva ve vajina yerleflimli iken, malign tümörler s›ras›yla korpus, serviks, over, vulva ve vajina yerleflimli idi. Serimizde her iki grup için de tümörler en s›k korpusta yerleflmektedir. Bölgemizde kad›n genital sisteminin benign tümörleri içerisinde en s›k uterin leiomyomlar, malign tümörler içerisinde ise endometrial adenokarsinomlar yer almaktad›r. ANAHTAR KEL‹MELER: Kad›n genital sistemi, tümör. SUMMARY: THE EVALUATION OF FEMALE GENITAL TRACT TUMORS IN MERSIN BETWEEN. 1989-1999: In this study for evaluating morphological and epidemiological features of our area, 2272 tumor cases of female genital tract which were diagnosed in private and official laboratories between January 1989 and August 1999 were evaluated according to their localization, age, frequency and histological type. Ninety five and a half percent of cases were reported as benign and 4.5 percent of cases were reported as malignant. Benign tumors were located in corpus, ovaries, cervix, vulva and vagina, respectively. Malignant tumours were located in corpus, cervix, ovaries, vulva and vagina respectively. In this area, it is found that uterine leiomyoma is the most common benign tumor and endometrial cancer is the most common malignant tumor. KEY WORDS: Female genital tract, tumor. G‹R‹fi Kad›nlarda gerek benign gerek malign karakterli olsun, genital sistem tümörleri en s›k görülen tümörlerdir. Di¤er sistemler ile birlikte kad›n genital sistem kanser verileri yurdumuzda Sa¤l›k Bakanl›¤› Kanser Savafl Daire Baflkal›¤›’ndan, yurt d›fl›nda ise çok say›da kaynaktan elde edilebilmektedir. Ancak benign tümörler için mevcut bir istatistiksel veri mevcut de¤ildir (1-3). Bu çal›flmada Mersin ilinde görülen benign ve malign kad›n genital tümörlerinin s›kl›¤›, morfolojik ve epidemiyolojik özelliklerini tespit etmek amac›yla yafl, yerleflim yeri ve histolojik tiplerine göre da¤›l›mlar› araflt›r›ld›. GEREÇ VE YÖNTEM Ocak 1989-A¤ustos 1999 tarihleri aras›nda Mersin Devlet ve SSK Hastaneleri yan› s›ra, 1999 y›l›nda hizmete giren Mersin Üniversitesi T›p Fakültesi Hastanesi ve bir özel patoloji laboratuvar›nda tan› alan kad›n genital sisteme ait 2272 benign ve malign tümör olgusu yafl, yerleflim yeri ve histolojik tip ile birlikte olgular›n y›llara göre da¤›l›mlar› retrospektif olarak de¤erlendirildi. Sonuçlar literatür bilgileri ile karfl›laflt›r›ld›. BULGULAR Ocak 1989-A¤ustos1999 tarihleri aras›nda Mersin Devlet ve SSK Hastaneleri yan› s›ra 1999 y›l›nda Mersin Üniversitesinde T›p Fakültesi Hastanesi Kad›n Do¤um Poliklini¤ine çeflitli semptomlarla baflvurup, opere edilen kad›nlar›n 2272’ sinde genital tümör saptanm›flt›r. Bu olgular›n 2170’ i benign (%95.5), 102’si malign (%4.5) olarak tan› alm›flt›r. Yafl ortalamas› benign tümörler için 42.5, malign tümörler için 42.8 idi. Olgular›n y›llara ve organlara göre genel da¤›l›m› Tablo 1 ve 2’de, benign ve malign tümör olgular›n›n yafla göre da¤›l›mlar› fiekil 1 ve 2’de verilmifltir. Mersin Üniversitesi T›p Fakültesi Patoloji Anabilim Dal› Vulva ve vajina Vulva yerleflimli 22 olgunun 18’i benign 4’ü malign, vajina yerleflimli 7 olgunun 6’s› benign 1’i malign tümör tan›s› alm›flt›r. Vulvar benign tümörlerin tüm benign tümörlere oran› %0.8, malign tümörlerin tüm malign tümörlere oran› %3.9, vajinal benign tümörlerin tüm genital benign tümörlere oran› %0.2, malign tümörlerin tüm malign tümörlere oran› %0.2 olarak bulundu. Her iki bölge için benign olgular›n hepsi histopatolojik olarak skuamöz papillom, malign tümörler ise skuamöz hücreli karsinomdur. Serviks uteri Servikste yerleflmifl toplam 139 olgunun 109’u benign (% 78.4) 30’u malign tümör (%21.6) tan›s› alm›flt›r. Servikal benign ve malign tümörlerin, tüm genital benign ve malign tümörlere oran› s›ras›yla %5.0 ve %29.4 olarak bulunmufltur. Benign tümörler s›ras›yla servikal polip, servikal myom ve papillom, malign tümörler skuamöz hücreli karsinomdur. Yafl ortalamas› benign tümörler için 45.8, malign tümörler için 42.5’ tir. Servikal benign ve malign tümörlerin yafl da¤›l›m› fiekil 3’ te verilmifltir. Korpus uteri Uterin korpusta yerleflmifl toplam 1629 tümör olgusunun 1588’ i benign (%97.5), 41’i maligndir (%2.5). Benign ve malign tümörlerinin tüm genital benign ve malign tümörlere oran› s›ras›yla %73.2 ve %40.2 olarak bulunmufltur. Olgular›n yafl da¤›l›m› fiekil 4’de verilmifltir. Korpus tümörlerinin 153’ü endometriumda (%9.4), 1476’s› myometriumda (%90.6) yerleflmifltir. Endometrial yerleflimli tümörlerin 116’s› benign (% 75.8) 37’si malign (%24.2) tümör tan›s› alm›flt›r. Endometrial benign ve malign tümörlerinin tüm genital benign ve malign tümörlere oran› s›ras›yla %5.4 ve %36.3 olarak bulunmufltur. Benign tümörlerin tamam› endometrial polip tan›s› al›rken, malign tümörler 33 olguda adenokarsinom ve 4 olguda endometrial stromal sarkomdur. Yafl ortalamas› endometrial poliplerde 46.8, adenokarsinomlarda 49.6’d›r. Myometriumda yerleflen toplam 1476 tümör olgusunun 1472’si benign (% 99.7) 4’ü malign (%0.3) tümör tan›s› alm›flt›r. Myometrial be- MERS‹N ‹L‹NDE 1989-1999 YILLARI ARASINDA GÖRÜLEN KADIN GEN‹TAL S‹STEM TÜMÖRLER‹N‹N DA⁄ILIMININ DE⁄ERLEND‹R‹LMES‹ (The Turkish Journal of Pathology) TABLO 1: KADIN GEN‹TAL TÜMÖRLER‹N‹N YILLARA GÖRE DA⁄ILIMI Benign Y›l Say› (n) TABLO 3: OVER TÜMÖRLER‹N DA⁄ILIMI Histopatolojik tan› % Say› (n) Yüzey epitel tümörleri Seröz tümörler Müsinöz tümörler Sekskord-stromal tümörler Seks kord tümörleri Stromal tümörler Germ hücreli tümörler Toplam % 114 121 80 142 148 233 171 320 210 340 291 95.8 96.0 95.2 94.7 92.5 93.6 95.0 97.3 94.6 97.4 95.7 5 5 4 8 12 16 9 9 12 9 13 4.2 4.0 4.8 5.3 7.5 6.4 5.0 2.7 5.4 2.6 4.3 119 126 84 150 160 249 180 329 222 349 304 2170 %95.6 102 4.4 2272 Yerleflim yeri Say› (n) Malign % Say› (n) Toplam % Say› (n) % Vulva Vajina Serviks Uterin korpus Over 18 6 109 1588 449 0.8 0.3 5.0 73.2 20.7 4 1 30 41 26 3.9 1.0 29.4 40.2 25.5 22 7 139 1629 475 1.0 0.3 6.1 71.7 20.9 Toplam 2170 100.0 102 100.0 2272 100.0 Malign Say› (n) % Toplam Say› (n) 217 70.6 14 53.9 331 293 24 12 65.3 13 5.3 1 2.7 7 50.0 3.6 3.9 25 26.9 19 12 120 - 7 2.7 26.7 5 26.9 19.2 449 100.0 26 100.0 475 7 12 125 Over tümörünün 331’i yüzey epitel (%69.7), 125’i germ hücreli (%26.3) ve 19’u seks kord stromal (%4.0) tümör grubunda yer alm›flt›r. Yüzey epitel tümörlerinin ise 316’s› seröz, 25’i müsinöz tümörler grubundad›r. Seröz tümörlerin 293’ü benign (yafl ortalamas› 39.74) 13’ü malign (yafl ortalamas› 48.4) seröz tümörler grubunda iken, müsinöz tümörlerin 24’ü benign (yafl ortalamas› 43.68), 1’i maligndir (yafl 40). Seks kord-stromal tümör grubunda yer alan 19 olgunun 7’si seks kord, 12’si stromal tümörler grubunda yer alm›flt›r. Seks kord tümörleri içerisindeki 7 granüloza hücreli tümörün yafl ortalamas› 38.3, stromal tümörler grubundaki 12 tekafibromun yafl ortalamas› 36.7’dir. Germ hücreli tümör grubundaki olgular›n 120’si benign (tümü dermoid kist) tan›s› al›rken (yafl ortalamas› 31.3), 5 olgu malign olarak de¤erlendirilmifltir. Malign tümörler s›ras›yla inmatür teratom (2 olgu), disgerminom (2 olgu), endodermal sinüs tümörüdür (1 olgu). Over tümörlerinin histopatolojik tan›lara göre da¤›l›mlar› Tablo 3’te, yafl da¤›l›mlar› fiekil 5’te verilmifltir. TABLO 2: KADIN GEN‹TAL TÜMÖRLER‹N‹N ORGANLARA GÖRE DA⁄ILIMI Benign Benign Say› (n) % Toplam Say› (n) 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 Toplam Malign · 35 nign ve malign tümörlerinin, tüm genital benign ve malign tümörlere oran› s›ras›yla %67.8 ve %3.9 olarak bulunmufltur. Benign tümörlerin tamam› leiomyom, malign tümörlerin tamam› leiomyosarkom olarak rapor edilmifltir. Raporlarda leiomyomlar›n alt tiplerine ait bilgi yoktur. Yafl ortalamas› leiomyomlarda 35.3, leiomyosarkomlarda 53’tür. TARTIfiMA Vulva ve vajina Vulva ve vajinan›n tümörleri, kad›n genital sistem tümörleri içerisinde en az görülen gruptur. Genital kanserlerin yaklafl›k %3’ü vulva, %1-2’si vajinada yerleflir (4,5). Yafl ortalamas› malign tümörlerde 60-70 olarak bildirilmektedir. Benign tümörler için belirli bir oran ve yafl ortalamas› bildirilmemektedir. Her iki bölgede de benign tümörler içerisinde papillom, malign tümörler içerisinde skuamöz hücreli karsinom ilk s›rada yer al›r (4-7) Over Overde yerleflmifl toplam 475 tümörün 449’u benign (% 94.5) 26’s› malign (%5.5) tümör tan›s› alm›flt›r. Over benign ve malign tümörlerinin, tüm genital benign ve malign tümörlere oran› s›ras›yla %20.7 ve %25.5 olarak bulunmufltur. 909 Say› 900 800 Vulva/vajina 700 Serviks Over 500 400 328 261 300 200 100 fiekil 1: Benign tümörlerin yafla göre da¤›l›m› Korpus 600 1 1 30 6 6 134 6 128 4 23 9 47 4 0 0-19 20-29 30-39 88 40-49 26 50-59 47 6 38 13 60-69 1 70-79 6 3 80-89 Yafl TÜRK PATOLOJ‹ DERG‹S‹ 16 · (1-2) Say›16 15 14 14 Vulva/vajina Serviks 12 12 Korpus 10 fiekil 2: Genital malign tümörlerin yafla göre da¤›l›m› 8 8 Over 8 7 6 6 5 4 4 3 2 2 2 1 1 1 4 4 2 1 1 1 0 0-19 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 Yafl 47 Say› 50 40 30 Benign 26 23 fiekil 3: Serviks tümörlerinin yafla göre da¤›l›m› Malign 20 12 10 6 8 4 6 5 1 1 0 0-19 20-29 30-39 40-49 50-59 Serimizde vulva ve vajinan›n benign tümörleri, tüm benign tümörlerin s›ras›yla %0.8 ve %0.3, malign tümörler tüm malign tümörlerin s›ras›yla %3.9 ve %1.0’ini oluflturmaktad›r. Bu sonuçlara göre serimizde, vulva vajina tümörleri genital sistem içerisinde en az görülen tümör grubunda yer almaktad›r. Ayr›ca benign tümörler, malign tümörlerden yaklafl›k iki dekat daha erken görülmektedir. Vulva ve vajina tümörleri, görülme oranlar›, histolojik tipleri ve yafl da¤›l›mlar› aç›s›ndan farkl›l›k göstermemektedir. Serviks uteri Serviks kanseri yak›n dönemlere kadar en s›k görülen genital sistem kanserlerini olufltururken, son y›llarda periyodik smear taramalar› sayesinde preinvaziv dönemde saptanabilmektedir. Bu sayede invaziv serviks kanserinin görülme oran›, geliflmifl ülkelerde %14.2’den %7.4’lere kadar düflmüfl, genital kanser içerisinde 2 hatta 3. s›raya gerilemifltir. Benign tümörlerin yafl da¤›l›m› özellik göstermezken, malign tümörler için yafl ortalamas› 55-60 olarak bildirilmektedir. Benign tümörlerin büyük ço¤unlu¤unu polip ve papillomlar, malign tümörlerin %85-90’›n› skuamöz hücreli karsinomlar oluflturmaktad›r (4,6,8,9). Serimizde genital sistem içerisinde serviksin benign tümörleri üçüncü, malign tümörleri ise ikinci s›rada yer almaktad›r. Olgular›n %21.6’s› malign tümör olup yafl ortalamas› benign ve malign tümörlerde s›ras›yla 45.8 ve 42.3 olarak hesaplanm›flt›r. Bu bulgularla bölgemizde serviks kanserleri verileri, ülkemiz verileri ile k›smen uyumludur. Serviks kanserleri Tuncer ve arkadafllar›n›n Türkiye geneline ait verilerinde birinci s›rada (10), Dündar ve arkadafllar›n›n (11) 1998 y›l›nda bildirdikleri seride ikinci s›rada yer almaktad›r. Koyun- 60-69 70-79 Yafl cuo¤lu ve arkadafllar›n›n (12) serilerinde ise 1988 ve 1991 y›llar› sonuçlar›nda birinci, 1991 ve 1994 y›llar› sonuçlar›nda ikinci s›radad›r. Ayr›ca serimizde serviks kanserinde ortalama yafl literatür verilerinden en az bir dekat daha erkendir; ancak ülkemiz verilerine yak›nd›r. Serimizdeki 3 olgu d›fl›nda servikste hiç bir olguda erken tümör veya insitu karsinom saptanmad›. Bunlar da rutin PAP smearler s›ras›nda saptanan erken olgulard›r. Korpus uteri Uterin korpus, genital sistem içerisinde tümörlerin en s›k görüldü¤ü organd›r. Benign tümörlerden leiomyomlar kad›nlar›n %25’inde görülür. Leiomyomlarda malign transformasyon %0.1 olarak verilmektedir. Korpusun malign tümörleri, genital kanserlerin %45’ini, sarkomlar ise %5-8’ini oluflturur. Ortalama yafl karsinomlarda 55-65, sarkomlarda 50-70 olarak bildirilmektedir. Karsinomlar içerisinde en s›k adenokarsinomlar, sarkomlar içerisinde ise leiomyosarkomlar yer al›r (4,6,9,13-15). Serimizde korpusun hem benign hem de malign tümörleri, genital sistem içerisinde ilk s›ray› alm›flt›r. Malign tümörleri tüm olgular›n %2.5’ini oluflturmaktad›r. Benign ve malign tümörler içerisinde s›ras›yla en s›k leiomyomlar ve adenokarsinomlar yer almaktad›r. Yafl ortalamas› karsinomlarda ve sarkomlarda s›ras›yla 49.6 ve 53’dür. Ülkemiz verilerinden Tuncer ve arkadafllar›n›n Türkiye geneline ait çal›flmalar›nda korpus kanserleri genital sistem içerisinde ikinci s›rada, Dündar ve arkadafllar›n›n serilerinde birinci s›rada Koyuncuo¤lu ve arkadafllar›n›n serilerinde ise 1988 ve 1991 y›llar› sonuçlar›nda ikinci, 1991 ve 1994 y›llar› sonuçlar›nda ise birinci s›radad›r (10-12). Bu art›fl son y›llarda ülkemizde kad›nlarda artan oranda östrojen kullan›m›na ba¤l› olabilir. MERS‹N ‹L‹NDE 1989-1999 YILLARI ARASINDA GÖRÜLEN KADIN GEN‹TAL S‹STEM TÜMÖRLER‹N‹N DA⁄ILIMININ DE⁄ERLEND‹R‹LMES‹ (The Turkish Journal of Pathology) · 37 909 Say› 900 800 700 Benign 600 fiekil 4: Korpus tümörlerinin yafla göre da¤›l›m› Malign 500 400 328 261 300 200 100 0 61 0-19 Say› 1 2 14 15 20-29 30-39 40-49 50-59 1 134 140 38 7 0 2 70-79 Yafl 60-69 128 120 Benign 100 88 Malign fiekil 5: Over tümörlerinin yafla göre da¤›l›m› 80 60 40 20 0 47 30 1 3 6 4 4 0-19 20-29 30-39 40-49 50-59 13 60-69 Over Overler gerek benign gerekse malign tümörler aç›s›ndan genifl bir yelpazeye sahiptir. Tümörlerin %80’i benign karakterlidir. Son y›llarda özellikle serviks kanserlerinin erken tan›s› ve mortalite oranlar›ndaki belirgin azalma nedeniyle, over kanserlerinin jinekolojik kanserler içerisindeki oran› artm›flt›r. Son verilere göre olgular›n yaklafl›k yar›s›n› oluflturmaktad›r. Ortalama yafl benign ve malign tümörler için s›ras›yla 20-50 ve 45-50 olarak bildirilmektedir. Benign tümörlerin %30-35’ ini seröz, %25’ini müsinöz tümörler ve %15-20’sini benign kistik teratomlar olufltururken, malign tümörlerin %40’›n› seröz, %10’unu müsinöz, %2-3’ünü germ gücreli tümörler oluflturur (4,6,9,16). Serimizde genital sistem içerisinde benign tümörleri ikinci, malign tümörleri üçüncü s›rada yer almaktad›r. Olgular›n %5.5’i malign tümör tan›s› alm›flt›r. Hem benign hem de malign tümörler içerisinde en s›k seröz tümörler izlenmektedir. Yüzey epitel tümörleri içerisinde müsinöz tümör rapor edilen olgu say›s› beklenenin çok alt›ndad›r. Bu beklenmedik sonucun daha çok örneklemeye ba¤l› olabilece¤i düflünülmüfltür. Sonuç olarak ilimizde, kad›n genital sistem tümörü tan›s› alan olgu say›s›nda y›llara göre bir art›fl vard›r. Ancak tümörler içerisinde malignite oran›nda belirgin bir de¤iflme yoktur. Toplam olgu say›s›ndaki art›fl bizce, yo¤un göç alan ilimizdeki h›zl› nüfus art›fl›n›n yan› s›ra tetkik imkanlar›n›n art›fl›na ba¤l›d›r. Malign tümör say›s›n›n, bekledi¤imizin çok alt›nda olmas›, 1999 y›l›na kadar bir Devlet ve bir SSK hastanesi ile hizmet veren ilimizde malignite flüphesi olan hastalar›n, daha büyük merkezlerde ameliyat olmay› tercih etmeleri ile iliflkili gözükmektedir. Serimizde kad›n genital sistemin benign tümörleri içerisinde leiomyomlar, malign tümörler içerisinde 6 3 70-79 80-89 Yafl endometrial adenokarsinomlar ilk s›radad›r. Ülkemizin genel verileri içerisinde ilk s›rada yer alan serviks kanserlerinin ilimiz sonuçlar›na göre ikinci s›rada olmas›, beklenen oranda olmasa da, erken tan›ya ba¤l› invaziv olgu say›s›nda azalma olas›l›¤›n› düflündürmektedir. Teflekkür: Patoloji arflivlerini kullanmam›zda bize büyük katk›lar› olan Devlet Hastanesi ve SSK hastanesi patoloji uzmanlar› Uzm. Dr. Alpdo¤an Aytimur, Uzm. Dr. Mesut Yurdal, Uzm. Dr. Çetin Koçak ve Uzm. Dr. Sibel Ataman’a teflekkür ederiz. KAYNAKLAR 1. Kanser ihbarlar›n›n de¤erlendirilmesi, Sa¤l›k Bakanl›¤› Kanser Savafl Daire Baflkanl›¤›, yay›n no: 544, Ankara, 1991. 2. Platz C, Benda A. Female genital cancer. Cancer 1995;75:270-290. 3. National Cancer Control Programmes, 1 st ed. Ed. England: World Health Organization, 1995; 5-13. 4. Prat J. Female reproductive system. In: Damjanov I, Linder J, editors. Anderson’s Pathology. 10 th ed. Philadelphia: Mosby, 1996:2231-2309. 5. Husseinzadeh N, Wesseler T, Schneider D, Schellhas H, Nahhas W. Prognostic factors and the significance of cytologic grading in invasive squamous cell carcinoma of the vulva: clinicopathologic study Gynaecol Oncol 1990; 36: 192-199. 6. Chambers S. Gynaecologic Cancers. In: Devita V, Halman, Rosenberg S, editors. Cancer Principles and Practice of Oncology, 5 th ed. Philadelphia-NewYork: Lippincott-Raven 1999;1427-1539. 7. Ansink A, Heintz A. Epidemiology and aetiology of squamous cell carcinoma of the vulva. Eur J Obs Gyneacol Reprod Biol 1993;48:111-115. 8. Wright T, Ferenczy A, Kurman R. Carcinoma and other tumors of the cervix. In: Kurman RJ editor. Blaustein’s Pathology of the Female Genital Tract. 4 th ed. NewYork: Springer-Verlag, 1994;279-326. 9. Crum C. The female genital tract. In: Cotran RS, Kumar V, Collins T, editors. Robbin’s Pathologic Basis of Disease. 6 th ed. Philadelphia: Saunders, 1999;1035-1091. 10. Tuncer ‹, Burgut R, Bozdemir N, Coflar EF. Türkiye’de kanser s›kl›¤›, TÜRK PATOLOJ‹ DERG‹S‹ Adana, 1994. 11. Dündar E, Öner Ü, Ifl›ksoy S, Tel N, Kabukçuo¤lu S. Eskiflehir ilinde 1992-1995 y›llar› aras›nda görülen kanser olgular›n›n istatistiksel de¤erlendirilmesi. Türk Ekopatoloji Dergisi 1998;4 (3-4): 101-106. 12. Koyuncuo¤lu M, K›l›çalp A, Sa¤ol Ö, Özkal S. Dokuz Eylül Üniversitesi T›p Fakültesi Hastanesinde saptanan kanser olgular›n›n özellikleri. Türk Neoplazi Dergisi 1996; 4:72-77. 13. Kurman R, Zaino R, Norrris H. Endometrial carcinoma. In: Kurman J. ed. Blaustein’s Pathology of The Female Genital Tract. 4th ed. NewYork: Springer-Verlag, 1994;439-486. 16 · (1-2) 14. Zalvodek C, Norris H. Mesenchymal tumors of the uterus. In: Kurman J. ed. Blaustein’s Pathology of The Female Genital Tract, 4 th ed. NewYork: Springer-Verlag, 1994;487-528. 15. Longacre T, Kempson R, Hendricksen M. Endometrial hyperplasia, metaplasia and carcinoma. In: Fox H, Well SM editors. Obstetrical and Gynaecological Pathology 4 th ed. NewYork: Churchill Livingstone, 1995; 421-509. 16. Langley F, Fox H. Ovarian tumors: classification histogenesis and aetiology. In: Fox H, Well SM editors. Obstetrical and Gynaecological Pathology. 4 th ed. NewYork: Churchill Livingstone, 1995; 727-931.