Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) Kapsamında Türkiye 2011 Ulusal Programı Bu proje Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİNİN ARTIRILMASI İÇİN TEKNİK YARDIM PROJESİ Proje Referans No: EuropeAid/134786/IH/SER/TR Sözleşme No: TR2011/0315.20-01/001 Nihai Rapor Faaliyet A8: İnşaat Malzemeleri ve Yapı Sistemleri Veri tabanı El Kitabı Ocak 2017 Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması için Teknik Yardım Projesi Bu proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir. Proje Başlığı : Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması için Teknik Yardım Projesi Sözleşme Numarası Proje Bütçesi Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi / Süresi : : : : TR2011/0315.20-01/001 3.333.500,00 Avro 13 Nisan 2015 12 Nisan 2017 / 24 Ay Sözleşme Makamı : MFİB (Merkezi Finans ve İhale Birimi) Adres : Telefon Faks : : Eskişehir Yolu 4. km, 2180 Cad. (Halkbank Kampüsü) No: 63 C-Blok 06510 Söğütözü, Ankara / TÜRKİYE + 90 312 295 49 00 + 90 312 286 70 72 Faydalanıcı : T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Adres : Telefon Faks : : Mustafa Kemal Mahallesi Eskişehir Devlet Yolu 9. km. No: 278, Çankaya, Ankara + 90 312 410 79 85 +90 312 410 79 81 Danışman : NIRAS IC Sp. z o.o. Proje Direktörü : Adam Iwaszko Adres Telefon Faks E-posta : : : : ul. Puławska 182, 02-670, Varşova, Polonya +48 22 583 96 96 +48 22 583 96 97 [email protected] Proje Takım Lideri : Ahmad Mudassir Husaunndee Adres (Proje Ofisi) : Telefon E-posta : : Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Mustafa Kemal Mahallesi Eskişehir Devlet Yolu 9. km. No: 278, Çankaya, Ankara + 90 312 410 79 85 [email protected] Raporlama Dönemi Rapor Tarihi : : Faaliyet A8 – 4. raporlama dönemi 27 Ocak 2017 Derleyen Cihan Kayaçetin, Gülsu Harputlugil, Mehmet Dizdaroğlu, Mustafa Koç, : Tomasz Kowalczewski Kontrol Eden : Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması için Teknik Yardım Projesi Bu proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir. İçindekiler İÇİNDEKİLER ______________________________________________________________________________________ 1 ŞEKİL LİSTESİ _____________________________________________________________________________________ 2 TERİMLER VE KISALTMALAR __________________________________________________________________ 3 1. GİRİŞ___________________________________________________________________________________________ 4 2. METODOLOJİ _________________________________________________________________________________ 5 3. VERİ TABANI YAZILIMININ MİMARİSİ ___________________________________________________ 6 3.1 Veri Girişi ___________________________________________________________________ 8 3.2 Veri Sunumu _________________________________________________________________ 9 1 Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması için Teknik Yardım Projesi Bu proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir. Şekil Listesi Şekil 1: İnşaat malzemelerine ve yapı sistemleri ilişkin veri tabanının mimarisi ........................................... 6 Şekil 2: İnşaat Malzemesi ve Yapı Elemanları Veri tabanı Ana Sayfası ........................................................ 6 Şekil 3: Yapı malzemeleri ve yapı sistemleri mimarisi .................................................................................. 7 Şekil 4: Üretici Oturum Açma Sayfası ........................................................................................................... 8 Şekil 5: Üretici Kayıt Formu ........................................................................................................................... 8 Şekil 6: Üretici Ürün Kayıt Formu ................................................................................................................. 9 Şekil 7: Genel Kullanıcı Ürün Seçme Sayfası .............................................................................................. 10 Şekil 8: Genel Kullanıcı için Veri Sunumu .................................................................................................. 10 2 Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması için Teknik Yardım Projesi Bu proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir. Terimler ve Kısaltmalar BEP Binalarda Enerji Performansı BEP-TR Enerji Kimlik Belgelerinin düzenlenmesi için Türkiye’de kullanılan yazılım BEP-Y Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği BSI Bina Stoku Envanteri CEN Avrupa Standardizasyon Komitesi CHP Birleşik Isı ve Güç ÇŞB Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (Faydalanıcı) EBRD Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası EKB Enerji Kimlik Belgesi EPBD Binalarda Enerji Performansı Direktifi EVG Enerji Verimliliği Göstergesi HDD Isıtma Derece Gün Sayısı PK Performans Katsayısı QA Kalite Güvencesi SCOP Mevsimsel Performans Katsayısı SEER Mevsimsel Enerji Verimliliği Oranı SFP Spesifik Fan Gücü SPF Mevsimsel Performans Faktörü TUIK Türkiye İstatistik Kurumu TURSEFF Türkiye Sürdürülebilir Enerji Finansman Programı 3 Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması için Teknik Yardım Projesi Bu proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir. 1. Giriş Binaların Enerji Verimliliğini Artırmak İçin Teknik Yardım projesinin adımlarından biri, minimum enerji performansı özelliklerine göre BEP-Y ve AB mevzuatının kriterlerini karşılayan inşaat malzemesi ve yapı sistemleri ile ilgili veri tabanı geliştirmesidir. Bu amaçla bir veri tabanı oluşturmak için web tabanlı bir araç geliştirildi. Bu kullanım kılavuzu, Üreticilere verilerin girilmesini kolaylaştırmak ve hedef gruplar için (ÇŞB, Sivil Toplum Kuruluşları, mimarlar, mühendisler ...) veri tabanı kullanımını kolaylaştırmak için hazırlanmıştır. 4 Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması için Teknik Yardım Projesi Bu proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir. 2. Metodoloji Bu kılavuz, inşaat malzemeleri ve yapı sistemleri veri tabanı hakkında bilgi içerir. Türkiye pazarında mevcut olan, ilgili BEP mevzuatına ve standartlarına uygun inşaat malzemesi ve yapı sistemleri hakkındaki bilgilerin bu veri tabanında tutulması beklenmektedir. Ayrıntılı bilgi için AB mevzuatı ve standartları da bir gösterge olarak verilmektedir. Web tabanlı araç, verilerin depolanması, sınıflandırılması, filtrelenmesi ve raporlanması için geliştirilmiştir. Üretici firmanın bilgi ve verileri kolayca girmesine olanak tanır. Kullanıcıların verilere kolayca erişebilmeleri ve verilerin kullanıcılar için net bir şekilde kategorilere ayrılabilmesi ve sunulması hedeflenmektedir. 5 Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması için Teknik Yardım Projesi Bu proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir. 3. Veri Tabanı Yazılımının Mimarisi İnşaat malzemesi ve yapı sistemleri veri tabanının geliştirilmesi, Üreticilerden değerlendirme ve göstergelere göre veri toplama, veri tabanı yapısı ve toplanan verilerin karşılaştırmalı değerlendirmesi ve göstergeler ile birlikte kullanıcıya sunulmasını gibi belirli aşamaları içermektedir. Şekil 1. 1.Tedarikçilerden Veri Toplanması 2.İnşaat Malzemeleri ve Yapı Bileşenleri Veri Tabanı Ölçütler Göstergeler 3.Ölçüt ve İndikatörler ile Veri Tabanının Sunumu Malzeme Listesi Şekil 1: İnşaat malzemelerine ve yapı sistemleri ilişkin veri tabanının mimarisi Web tabanlı aracın kullanımı üç temel bölümden oluşur: Veri girişi, veri tabanının yapısı (idari bölüm) ve verilerin sunumu. Kullanıcılar, Ürün Veri tabanı ve Üretici Oturum Açma Bölümü'ne erişebilir. Bu iki bölümde yapılması gereken adımlar bundan sonra sıralanmıştır. Şekil 2: İnşaat Malzemesi ve Yapı Elemanları Veri tabanı Ana Sayfası 6 Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması için Teknik Yardım Projesi Bu proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir. Şekil 3: Yapı malzemeleri ve yapı sistemleri mimarisi 7 Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması için Teknik Yardım Projesi Bu proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir. 3.1Veri Girişi Üreticiden veri toplanması, BEP yönetmeliğinde ve standartlarda belirtilen kriterleri karşılayan ürünlerin kaydedilmesi veya AB mevzuatındaki ve standartlardaki göstergelerle uygunluğu ile bu süreçteki ilk adımdır. Yazılımın veri toplama yapısı aşağıdaki adımları içerir; 1. Üretici bir kullanıcı olarak kaydolur ve sisteme girer. Üyeliğe kabul, kontrol ve denetim, veri tabanı yöneticisi olacak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı personeli tarafından yapılacaktır. Şekil 4: Üretici Oturum Açma Sayfası 2. Üreticiler ilgili zorunlu alanlar, ilgili bilgilerle doldurulmalıdır. Şekil 5: Üretici Kayıt Formu 8 Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması için Teknik Yardım Projesi Bu proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir. 3. Üretici işlemi tamamlandıktan sonra Üretici, e-posta adresi ve parola ile sisteme giriş yaparak ürünleri veri tabanına ekleyebilir. 4. Üretici, ürünün veri tabanında bulunduğu ana kategoriyi ve alt kategorileri seçer. Üretici, tanımlanan BEP kriterlerine ve göstergelerine göre malzeme ve ürün girişini yapar. 5. Üretici, üçüncü taraf kurum veya kuruluş tarafından verilen bir sertifika veya belge yüklemelidir. Bu belge, enerji performansıyla ilgili mevcut teknik bilgileri ve verileri gösterir. Sertifika pdf dosya formatında yüklenmelidir. Şekil 6: Üretici Ürün Kayıt Formu 6. Yönetici onayı ile ürün ve Üretici detayları inşaat malzemeleri ve yapı sistemleri veri tabanına eklenerek yayınlanır. 7. Üretici, daha önce veri tabanına girilen ürünlerin listesini görebilir. Üretici, yöneticinin kontrol ve onayı ile güncelleme ve değişiklik yapabilir. 3.2Veri Sunumu Veri tabanına erişim, herhangi bir kullanıcı girişi gerektirmeden kamuya açık kaynak olarak bırakılmıştır. Kullanıcı inşaat malzemeleri ve yapı sistemlerini arayabilir. Kullanıcı açılır menülerden ana kategori, alt kategori ve kriterleri seçerek, ürün için belirlenen asgari BEP şartları ve standartları ve AB göstergelerini içeren kriterleri ve göstergeleri görebilir. Yazılımın veri sunumu yapısı aşağıdaki adımları içerir; 1. Kullanıcı, veri tabanı görüntüleme sayfasından ana kategoriyi seçer. 9 Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması için Teknik Yardım Projesi Bu proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortaklaşa finanse edilmektedir. Şekil 7: Genel Kullanıcı Ürün Seçme Sayfası 2. Kullanıcı alt kategoriyi seçer. 3. Seçilmiş ürünün AB göstergelerine ve BEP yönetmeliklerine ve standartlarına uyma kriterleri kullanıcıya sunulmaktadır. Şekil 8: Genel Kullanıcı için Veri Sunumu 4. Üreticinin standartlara ve göstergelere uygunluğu kanıtlanan malzeme listesi kullanıcıya sunulur. 5. Üreticiler tarafından yüklenen yeni ürünlerin ayrıntıları, halka açık erişim için ÇŞB'nin (yönetici) iznine tabidir. 10 Bu yayın Avrupa Birliği’nin mali desteğiyle hazırlanmıştır. Yayının içeriğinden yalnız NIRAS IC Sp. Z o.o. Konsorsiyumu sorumlu olup, hiçbir şekilde Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmamaktadır.