1 eğitimbilimleri rehberlik

rehberlik
REHBERLİK SORU KAMPI YANIT ANAHTARI
adım 1
adım 2
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
B
D
D
A
E
A
C
E
B
C
D
E
B
D
B
E
D
C
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
A
20.
D
E
D
C
B
D
A
A
D
C
D
D
E
A
C
C
B
B
C
adım 3
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
adım 4
adım 5
adım 6
D
E
C
A
C
C
A
C
E
D
C
C
E
C
D
E
C
D
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
D
C
A
E
A
C
A
B
C
E
B
C
B
A
A
A
C
C
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
B
E
A
C
D
E
A
B
C
C
E
E
C
D
A
B
A
E
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
E
E
A
D
D
C
E
E
D
B
C
E
B
C
B
D
E
B
19. A
19. C
19.
C
19.
C
19. C
20. D
20. A
20.
E
20.
E
20. C
adım 7
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
E
B
A
B
C
B
E
B
B
E
Tekrar Edilmesi Gereken Konular
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................................
eğitimbilimleri
1
rehberlik
rehberlik
adım 1
1.
Kapsamlı rehberlik ve psikolojik danışma programları, gelişimsel rehberlik modeline dayansa da gerektiği durumlarda krize müdahale, iyileştirici
- çare bulucu ve önleyici rehberlik modeline uygun etkinlikleri de içerir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
5.
9.
Bu tip durumlarda okul rehber öğretmeninin, oluşabilecek diğer alternatifler hakkında öğrenciyi düşünmeye
zorlaması gerekir. Bu tip bir sorunun
da sadece E seçeneğinde yer aldığını
görüyoruz. Rehber öğretmen öğrencisine bekledikleri olmazsa ne yapmayı
düşündüğünü sormuştur.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
Sınıf
içinde
öğrencilerin
başarılı-
başarısız, zengin - fakir, okuyabilenokuyamayan şeklinde ayrılması, rehberliğin (insancıl yaklaşımın) koşulsuz
kabul ve saygı ilkesine aykırıdır.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
10.
Öğrencilerin bu şekilde başarı grup-
2.
larına ayrılması, aslında başarısı dü-
Rehberlik hizmetleri sadece problem
6.
şük olan öğrencilerin “tembel” olarak
durumuna sahip öğrencilere yardımcı
Ahmet ile yapılan bu görüşmelerin temel amacı, öğrencinin okul başarısında bir artış sağlamaktır. Bu nedenle
görüşmeler eğitsel rehberlik kapsamında değerlendirilir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
tescillenmesi, etiketlenmesi anlamına
olmak amacıyla sunulmaz. Bu amacın yanı sıra tüm öğrencilerin gelişimini de desteklemeyi amaçlar. Özellikle
tüm öğrencilerin meslek ve alan seçimine yardımcı olmak amacıyla ilgi en-
gelmektedir. Böyle bir durumda bazı
öğrencilerin başarısını yükseltmesi
beklenirken, bazılarının kendini tembel olarak kabul etmesi ve öğrenilmiş
çaresizliğe kapılması beklenir.
vanteri uygulamak sağlıklı yöneltme
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
için şarttır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
3.
11.
Öğrencilerin tüm özelliklerinin tanın-
7.
ması, belli davranışsal özelliklerinin
Cihat Bey’in yaptığı bu çalışmaların
geliştirilmesi ancak yapılacak iş birlikli
hepsinin amacı maddi durumu iyi ol-
çalışmalarla mümkündür. Fakat öğret-
mayan öğrencileri desteklemektir ve
menlerin öğrencilerinin sınıf içi davra-
öğrenci kişilik hizmetlerinden sosyal
nışlarını değerlendirirken başkalarının
yardım hizmetleri kapsamında yer
görüşlerini alması çok sağlıklı bir tu-
alır. Öğrenci kişilik hizmetlerinin temel
tum değildir. Çünkü diğer öğretmenle-
amacı ise, öğrenci ihtiyaçlarının gide-
rin başka sınıf içindeki öğrenci davra-
rilerek onlara en iyi eğitsel ortamı sun-
nışlarını gözleme şansı çok azdır.
maktır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Ergenlik döneminde çocuk ve gençlerin karşı cinse ilgi duyması beklenen
bir durumdur. Fakat karşı cinse zorla
bir davranışta bulunmak beklenen ve
istenen bir davranış değildir. Bu nedenle ilk olarak öğrencinin bu davranış konusunda uyarılması, davranışın
tekrarı durumunda ise disiplin cezalarının uygulanması gerekir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
4.
Rehberlik hizmetleri süreklilik ilkesine uygun olarak çalışmalarını yürütür.
12.
Bu anlamda sadece sorun çıktığında
Okul rehber öğretmeninin yapacağı
değil, öğrencilere okul hayatları bo-
tüm rehberlik faaliyetlerinde özel du-
yunca hatta okul hayatlarının bitimin-
rumlar haricinde sınıf rehber öğretmenleri, veliler ve yöneticilerin iş birli-
de de gerekli desteği verir. Bu anlamda öğrencilere sürekli hizmet sunma-
8.
ğini sağlaması beklenir. Verilen seçe-
nın en iyi yolu öğretmenlerle iş birli-
Öğrencilere herhangi bir karar duru-
neklerde E seçeneğinde özel bir du-
ğine gidilerek gelişim görevlerinin ba-
munda ne kadar çok seçenek sunu-
rum olmamasına rağmen, sınıf reh-
şarılmasına yardımcı olmaktır. Bu ge-
lursa, seçim yapmaları o kadar kolay-
ber öğretmeninin yer almaması iş bir-
lişimsel modelin önerdiği bir çalışma
laşır. Çünkü kişi kendi özelliklerine uy-
liği/takım çalışması ilkesine aykırı bir
yöntemidir.
gun daha fazla alternatifle karşılaşır.
durumdur.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
2
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
eğitimbilimleri
rehberlik
17.
13.
Kendini
gerçekleştirme
rehberlik
sürecinde
Tülin okul rehber öğretmeni ile gö-
olan bireylerin öz farkındalıkları yük-
rüşmeyi kabul etmediği için doğru-
sektir. Bu nedenle toplumu ve kendi-
dan yardım sunmak gönüllülük ilke-
lerini olduğu gibi algılayabilirler. Fa-
1.
sine uygun bir davranış olmayacak-
kat bu onların daima mutlu ve huzur-
Öğrencilerin gelişimsel rehberlik an-
tır. Fakat sınıfta başarılı bir öğrenci-
lu olduğunu göstermez. Çünkü sonuç-
layışına bağlı olarak bir bütün ola-
den, sınavda yapılacaklar konusunda
ta onlar da insandırlar ve öfke, hüzün
rak geliştirilmesi ve yaşa bağlı geli-
arkadaşına yardımcı olmasını rica et-
gibi insani tepkiler gösterebilirler.
şim özelliklerinin desteklenmesi reh-
mesi, gönüllülük ilkesine aykırı olma-
berliğin “geliştirici” işlevi ile açıklana-
yacaktır.
bilir. Çevre bilinci de küçük çocuklarda
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
adım 2
gelişimsel olarak desteklenmesi gereken bir özelliktir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
18.
14.
Barınma ihtiyacı, Maslow’a göre bir
güvenlik ihtiyacıdır. Çünkü bizi dışarıdaki yaşam tehlikelerinden korur. “İnsanın evi kalesidir.” atasözümüz de
bunu doğrulamaktadır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Öğrencileri tüm yönleri ile desteklemek, onları olabildiğince, ders dışı etkinliklere yönlendirmekle olur. Çünkü
bu sayede öğrenciler, sadece zihinsel
olarak değil fiziksel, sosyal ve duygusal olarak da gelişmiş olur.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
2.
Rehberlik servisinin yapacağı çalışmalarda ailelerle iş birliği yapması,
hizmetlerin etkiliğini arttırmaktadır. Bu
15.
Kendini
gerçekleştirme
sürecinde
olan bir bireyin doğal, yaratıcı olma,
özgün çözümler üretme gibi özellikleri vardır. Fakat başkaları üzülmesin ya
da kırılmasın diye herhangi bir duygusunu saklayarak farklı davranmazlar.
Üzüldüğü ya da kırıldığı durumu açık
bir biçimde söylerler.
nedenle okul-aile birliğinin desteği-
19.
nin alınması çok önemlidir. Bu destek
Kendini
gerçekleştirme
sürecinde
“çevre ile ilişkiler” kapsamında değer-
olan bir bireyin sahip olduğu birçok
lendirilir. Verilen çalışmada öğrencile-
özellikten biri de gerçeği olduğu gibi
re uyulması gereken kurallar hakkın-
kavrayabilmesidir. Nasrettin Hoca’nın
da hatırlatmaların yapılması da, öğ-
da verilen durumda, merak ettiği bir
rencilerin gerekli konularda bilgilen-
gerçekliği şaka yollu olsa da fark etti-
dirilmesini içerdiğinden “bilgi toplama
ği, kavradığı görülmektedir.
ve yayma hizmeti” olarak adlandırılır.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
20.
Akran danışmanlığı uygulamalarının
temel amacı, üst sınıftaki öğrencile-
16.
rin alt sınıftaki öğrencilere ve yaşıtla-
Kapsamlı rehberlik ve psikolojik da-
3.
rına gündelik problemlerinin çözümü
nışma programları, gelişimsel rehber-
Sınıf rehber öğretmenleri öğrenme
konusunda yardımcı olmalarını sağla-
lik yaklaşımı ve öğrenci ihtiyaçları te-
güçlüğü olduğunu düşündüğü öğren-
maktır. Özellikle oryantasyon progra-
mel alınarak, okul psikolojik danışma-
cilerinin daha detaylı olarak incelen-
mı kapsamında bu hizmet sunulmak-
nı tarafından hazırlanır ve yürütülür.
mesi için RAM’a gönderilmesini sağ-
tadır. Fakat öğrencilerin çatışma çö-
Fakat tüm okullar için standart yani
lamalıdır. Fakat bu işlemin gereklili-
zümü konusunda birbirlerine ve alt sı-
aynı program uygulanmaz. Program
ğine okul rehber öğretmeni ile birlikte
nıflardaki akranlarına yardımcı olması
psikolojik danışman tarafından okul-
karar vermelidir. Bu nedenle ilk önce
“akran arabuluculuğu” hizmetleri kap-
lara uyarlanır.
yöneltme hizmetini devreye sokmalı-
samında değerlendirilir.
dır.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
eğitimbilimleri
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
3
rehberlik
4.
8.
Vedat Bey yaptığı çalışmada öğrenci
ailelerini köprüyü kullanmamaları durumunda olacaklar konusunda uyarmaktadır. Bu nedenle sunduğu hizmet
bilgi toplama ve yaymadır. Bu uyarıları yapmasının nedeni ise öğrenci
ve ailelerini herhangi bir kazaya karşı korumaktır. Yani rehberliğin önleyicilik işlevine göre davranış sergilemektedir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Bir rolün, bireyin diğer rolünü yerine
11.
Öğrencilerin başarısını olumsuz yön-
getirmesini kolaylaştırmasına da “rol
de etkileyen okul içi ve dışı faktörlerin
pekiştirmesi” denir. Örneğin: anaoku-
incelenmesi, öğrencilerin okula uyum
lu öğretmeni olan bir annenin, çocuk-
sorunlarının ya da yaşanan bazı prob-
larını eğitirken bu bilgisini kullanması.
lem durumlarının kaynağının belirlen-
Burada da Selma’nın müzisyen rolü-
mesi araştırma ve değerlendirme hiz-
nün, ablalık rolünü pekiştirdiği görül-
metleri kapsamında yer alır. Yukarıda
mektedir.
verilen olayda da öğretmenin öğren-
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
cilerin birbirlerine karşı sahip oldukları bakış açılarını öğrenmeye çalıştığı görülmektedir. Bu durum ancak tutum ölçekleri ile sağlıklı bir şekilde belirlenebilir.
5.
Herhangi bir konuda velilere ve öğrencilere yönelik olarak sunulan bilgi verici hizmetler rehberlik olarak adlandırılır. Vedat Bey’in yaptığı çalışma
aynı zamanda birden fazla kişiye sunulan bir bilgilendirme çalışması olduğu için grup rehberliği olarak adlandırılır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
6.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
9.
12.
Verilen durumda Selma’nın koro ve
Özellikle yeni gelen öğrencilerin oku-
okul arasındaki dengeyi kuramadığı,
la alışma zorluğu çektiği durumlarda,
önceliklerini iyi planlayamadığı anla-
akran danışmanlığı sistemi kullanıla-
şılmaktadır. Çünkü çalıştığını anla-
rak öğrencilere yardımcı olunabilir. Bu
Birincil ilişkiler samimi (duygusal), et-
yamama ya da kurallarla ilgili bir sı-
sistem yoluyla, okul rehber öğretme-
kileşimin güçlü olduğu ilişkilerdir. Kü-
kıntı yaşadığına dair elimizde bir bilgi
nine ulaşamama durumunda akran
çük gruplarda daha uzun süreli ola-
yoktur. Bu anlamda zamanı etkili kul-
danışmanı öğrenciler okulda, yurtta
rak gerçekleşir. İlişkilerde yazılı ku-
lanma becerisi, iki çalışma arasında-
vb. yerlerde birbirlerine destek olabi-
rallar yoktur. Aile de, arkadaşlar ara-
ki dengenin kurularak başarısının art-
lirler.
sında görülen ilişkiler de buna örnek-
masına yardımcı olabilir.
tir. Grafikte çocuk ve abla sosyal rolü
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
belirgin olarak anlaşılmaktadır. Bu anlamda aile ile birincil ilişki içinde olduğu öncelikle anlaşılmaktadır.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
13.
7.
10.
Rol çatışması, bireyin birine uyduğun-
Akran temelli uygulamaların hemen
da, diğerine uyması imkânsız ya da
hepsinde, ergenlerin birbirlerini daha
çok zor olan iki veya daha çok sayıda
fazla önemsedikleri dikkate alınarak
gereklilik (görev, rol, iş vb.) karşısın-
uygulamalar yapılmıştır. Bu anlam-
daki durumunu ifade etmektedir. Bu-
da akran arabulucuğu uygulamaların-
rada da aslında okulda öğretmen ro-
da da bir yetişkinden ziyade ergenin
lünde olan babanın kızına karşı yaşa-
uzlaştırıcı rolünün daha etkili olacağı
dığı çatışma durumu görülmektedir.
varsayılmıştır.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
4
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Okuldaki bir öğrencisinde dikkat eksikliği ve hiperaktivite, öğrenme güçlüğü vb. olduğundan şüphelenen bir
okul rehber öğretmeni, ilk olarak aileden bilgi almalıdır. Çünkü bu rahatsızlığa sahip bireylerin evdeki davranışları da farklılık gösterecektir. Daha
sonra RAM’a gönderip test sonuçlarını incelemeli ve sınıf rehber öğretmenini yapılması gerekenler konusunda
bilgilendirerek öğrencinin durumunu
takip etmelidir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
eğitimbilimleri
rehberlik
14.
17.
Mehmet’in okulu tanımadığı için yan-
Bireylerin yaşama karşı sahip olduk-
20.
Dilara’nın temel korkusu, babası ye-
lış odaya girdiği ve öğretmenin tepkisi
ları bu olumsuz duygu ve düşünceler
niden evlendikten sonra onun sev-
sonucu okuldan soğuduğu görülmek-
ancak psikolojik danışma hizmetleri ile
gi ve ilgisini kaybetmektir. Bu durum
tedir. Bu nedenle yapılacak duruma
ortadan kaldırılabilir. Aynı sorunu ya-
da Maslow’un temel güdülerinden biri
alıştırma çalışmaları ile öğretmenleri
şayan birden fazla öğrenci olduğu dik-
olan “sevgi” ihtiyacından kaynaklanmaktadır.
ile tanıştırılmalı, okul tanıtılmalı böy-
kate alındığında “grupla psikolojik da-
lece okula tekrar ısınması sağlanma-
nışma” hizmetinin sunulması daha uy-
lıdır. Aynı zamanda öğretmenlere de
gundur.
öğrenciye davranış konusunda gerek-
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
li bilgilerin verilmesi faydalı olacaktır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
rehberlik
18.
adım 3
Öğrenci ihtiyaçları hakkında genel taramalar yapmak, öğrenme başarısını
15.
Soruda anlatılan çalışma, öğrencilerin farklı meslekler ve mesleklerin ortamları hakkında bilgi sahibi olmalarını amaçlamaktadır. Bu nedenle bir bilgi toplama ve yayma hizmetidir. Eğer
seçeneklerde yöneltme ve yerleştirme hizmeti olsa idi önce bu seçeneği
işaretlememiz gerekirdi. Çünkü temel
amaç öğrencilerin kendilerine uygun
meslek seçmelerine yardımcı olmaktır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
engelleyici faktörleri tanımlamak, öğrencinin bazı kişilik özelliklerini, problemlerini taramak “araştırma ve değerlendirme” hizmetleri kapsamında ele
alınabilir. Bu nedenle dönem başında yapılan taramalar “araştırma ve değerlendirme” hizmetleridir. Dönem sonunda yapılan taramalar ise sunulan
bir hizmetin etkililiğinin değerlendirildiği bir taramadır. Bu nedenle dönem so-
1.
Disleksiye sahip öğrencilere bir uzman yardımıyla sistemli eğitim verilmelidir. Çünkü bu öğrencilerin öğrenme biçimleri farklıdır. Bu nedenle özel
eğitim hizmeti gereklidir. Sınıf rehber
öğretmeninin yapacağı en uygun davranış öğrenciyi rehberlik servisine yönelterek kapsamlı bir değerlendirme
yapılmasını sağlamaktır.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
nundaki taramalar “izleme” hizmeti olarak değerlendirilir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
2.
Bireylerin eğitsel ve mesleki olmayan problemlerinin çözümüne yardım-
19.
cı olunması kişisel - sosyal rehberlik
16.
Dilara’nın durumu dikkate alındığın-
problem alanı içinde yer alır. Bu prob-
Akranların, arkadaşlarını yaşam döne-
da, gelecekle ilgili bazı korku ve en-
lemler içinde kaygı, endişe, öfke vb.
mi itibarıyla risk altında oldukları du-
dişelerinin olduğu gözlenmektedir. Bu
sorun alanları yer alabilir. Verilen du-
rumlar
bilgilendirmeleri,
nedenle okul rehber öğretmeninin ilk
rumda da Serhat’ın anne ve babası-
onlara rehberlik etmeleri ve uygun so-
önce Dilara’yı duyguları hakkında ko-
nın çocuklarının okuma yazmayı hiç
rumlu davranış konusunda teşvik edi-
nuşturarak rahatlatması ve aynı za-
öğrenmeyecekler gibi gerçekçi olma-
ci olmaları “akran eğitimi” olarak adlan-
manda anne-babasına yapmaları ko-
yan bir düşünceye kapıldığını gör-
dırılır.
nusunda tavsiye vermesi gerekir.
mekteyiz.
konusunda
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
eğitimbilimleri
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
5
rehberlik
3.
6.
9.
Öğretmen, veli ve yöneticilerde or-
Ahmet ve Zekeriya Bey’in durumuna
Kişisel - sosyal rehberlik hizmetleri;
tak bir rehberlik anlayışı oluşturmak
baktığımızda şans eseri duydukları bir
eğitsel ve meslek planları ile ilgili ol-
amacıyla yapılan çalışmalar müşavir-
ilan sonucunda, ani bir kararla man-
mayan, kişinin duygu ve düşüncele-
lik hizmeti kapsamında değerlendirilir.
dıra kurdukları ve bu işte başarılı ol-
rinden, sosyal ilişkilerinden, davranış-
Verilen çalışmada da okul rehber öğ-
dukları görülmektedir. Bu durum en
larından doğan problemlerle ilgili hiz-
retmeninin, diğer öğretmeni bir rahat-
iyi şekilde meslek seçiminin bir şans
metlerdir. Çetin’in de babasının rahat-
sızlığın tanılanması konusunda bilgi-
işi olduğuna inanır ve isabetli bir mes-
sızlığı ile ilgili bazı düşünsel problem-
lendirdiği görülmektedir.
lek seçimi için “doğru zamanda doğ-
ler yaşadığı görülmektedir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
ru yerde olmak” gerektiğini savunan
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
“şans kuramları” ile açıklanır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
7.
Mesleki öz kavramının kararlılığı, bel-
4.
li bir özelliğe ilişkin olarak oluşturulan
Öğrencilere alan seçimi, etkili ve verimli ders çalışma teknikleri, üst eğitim
kurumlarının tanıtılması gibi konularda verilecek yardımlar eğitsel rehberlik hizmeti kapsamında yer alır.
öz kavramının zaman boyunca değiş-
Verilen korelasyon oranları, bireyin il-
mezliğidir. Bir kimse kendini bir gün
gilerinin olduğu alanda yetenekli ola-
mekaniğe, bir başka gün iş, ticaret ya
cağı anlamına gelmediğinin bir kanı-
da yönetime karşı ilgili görebiliyorsa
tı olarak ortaya konulmuştur. Çünkü
özünün bu boyutlarına ilişkin kavram-
hem negatif hem de pozitif yönlü ko-
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
ların henüz bir kararlılığa erişemediği
relasyonları içermektedir. Bu neden-
söylenebilir.
le, ilgi envanterleri, o alandaki yetene-
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
10.
ği ölçen bir testle birlikte kullanıldığında anlamlı sonuçlar verebilir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
5.
Kadınların yöneticilik pozisyonlarını tercih etmemeleri ve kendilerini bu
pozisyonlarda başarılı görmemeleri
toplumsal cinsiyet rolleri ile alakalıdır.
Çünkü toplumsal cinsiyet rollerine uygun düşünen bireylere göre kadınlar
hemşirelik, öğretmenlik gibi meslekleri yapmalı ve yöneticilik pozisyonlarından uzak durmalı iken, erkekler daha
çok rekabetçi meslekleri ve yönetici
pozisyonları tercih etmelidirler.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
6
11.
8.
Verilen durum hem adli bir olay olma-
Çetin babası vefat ederse bununla
sı hem de psikolojik sonuçlarının ağır
baş edemeyeceğine, tek başına ya-
olması bakımından hemen müdahale-
şayamayacağına inanmaktadır. Bu
yi gerektirmektedir. Bu durumda ma-
nedenle okul rehber öğretmeninin,
tematik öğretmenin yapması gereken,
öğrencisinin bu mantık dışı inancının
gerekli birimleri bu konuda bilgilendir-
altında yatan kaygıları bulup üzerinde
mektir. Böylece acil müdahale gerek-
çalışması gerekir. İlk yapması gere-
tiren bir problemin çözülmesine yar-
ken Çetin’i anlamaya çalışmak ve an-
dımcı olduğu için rehberliğin krize mü-
ladığını ona ifade etmektir.
dahale işlevini yerine getirmiş olur.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
eğitimbilimleri
rehberlik
12.
15.
Eğitsel kulüp çalışmaları, sorumluluk
Cengiz Bey yaptığı bu çalışma ile öğ-
Bireylerin hoşlandıkları yani ilgilerine
bilinci, sosyal beceri geliştirme, grup
rencilerini yetenek, ilgi ve kişilik özel-
ve yeteneklerine uygun meslek seç-
çalışmalarının
mantığını
18.
öğrenme,
liklerine uygun bir mesleğe yöneltme-
melerine yardımcı olmak bir mesleki
hedef belirleme ve hedeflere bağlılık
ye çalışmaktadır. Bu nedenle yapılan
rehberlik konusudur.
gibi becerileri geliştirme amacı taşır-
çalışma “yönelticilik” işlevi kapsamın-
ken, öğrencilerin duygusal problem-
da değerlendirilir.
lerini çözme gibi birincil bir amaç güt-
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
memektedir. Çünkü öncelikli olarak bu
problemler psikolojik danışma hizmetleri ile çözülebilir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
19.
16.
13.
Metin çocuklarla çalışmayı, insanlara yardım etmeyi ve kapalı ortamlarda işini sürdürmeyi sevmektedir. Verilen meslekler incelendiğinde bu üç
özelliği taşıyan mesleğin sadece öğretmenlik olduğu görülmektedir.
İlgi envanterleri birkaç ilgi alanı ile sınırlandırılmıştır. Test alan kişilerin ilgi
alanları ise çoğu kez bu sınırları aşmaktadır. Bu nedenle, mümkün olan
durumlarda birden çok ilgi envanteri
kullanılmasında yarar vardır.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
Bireyin herhangi bir davranış için cesaretini kırma ya da cesaretlendirme
için kullanılan tepkiler “etkileme” tepkisi olarak anılmaktadır. “Bu iyi bir fikir, böyle devam et”, “verebileceğin en
iyi karar bu değil” gibi.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
20.
Yetenek ve başarı kıyaslamasında iki
14.
Mert’in ilgi alanları ile yeteneklerinin
uyuşmadığı görülmektedir. Böyle bir
durumda ilgisi olsa bile yeteneği olmadığı için öğrenciyi mesleğe yönlendirmekten kaçınılmalıdır. Çünkü yetenek mesleki başarının birinci şartıdır.
Fakat Mert’in yetenek ve ilgilerinden
dolayı değil, aile işi olduğu için ilgilerinin mekanik alana yönelik olduğu görülmektedir. Bu nedenle Cengiz Bey,
Mert’i, okul rehber öğretmenine göndererek Mert’in psikolojik danışma almasını sağlamalıdır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
eğitimbilimleri
17.
grup öğrencinin psikolojik danışmaya
Semra Hanım’ın açıklamaları dikkate alındığında mesleğinden ve yaptığı işten çok memnun olduğu ve işini yapmaktan hoşlandığı anlaşılmaktadır. Bu durum mesleki doyum kavramı ile açıklanabilir. Aynı zamanda
mesleki olgunluk ve öz yeterlik düzeyinin yüksek olduğu görülmektedir.
Emekli olmak istemesini tükenmişlik
olarak değerlendiremeyiz çünkü tükenmişlik motivasyonun kaybolması ile daha fazla ilgilidir. Burada Semra Hanım’ın artık yaşı itibarıyla yorulduğu için emekli olduğu sonucuna varabiliriz.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
ihtiyacı olduğu varsayılır. Bunlardan
biri yeteneğinin üstünde diğeri de altında başarı gösterenlerdir. Yeteneğinin üstünde başarı gösterenlerin baskı ve zorlama altında bu başarıyı elde
ettikleri, yeteneğinin altında başarı
gösterenlerin ise ya güdülenme sorunu ya da başka bir psikolojik problem yaşadığı varsayılır. Tabloda A öğrencisinin yeteneğinin üstünde başarı gösterdiği, L öğrencisinin ise yeteneğinin altında başarı gösterdiği görülmektedir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
7
rehberlik
rehberlik
adım 4
1.
Görüşme esnasında özellikle görüşülenlerin not alınması sırasında bazı
olayların, ifadelerin önemsenmeyerek ihmal edilmesi “ihmal hatası” olarak isimlendirilir.
5.
9.
Otobiyografi uygulaması yapılmadan
önce ilk olarak öğrenciler ile öğretmenler arasında güven ilişkisinin kurulmuş olması gerekmektedir. Bu nedenle okulun açıldığı ilk ay bu uygulamanın yapılması için erken bir süredir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
Eğitim programlarını planlayan ve geliştirenlere birey veya bireyler hakkında bilgi vermek ve programlarda yapılacak geliştirme ve değiştirmelere
kaynaklık etmek rehberliğin ayarlayıcı
işlevi olarak açıklanmaktadır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
6.
2.
Otobiyografi uygulamaları yorumlanırken, anlatımdaki tutarsızlıklardan,
duygu durumuna, olayların diziliş sırasından, yazının kısalığına ya da uzunluğuna da dikkat edilirken, yazının gü-
Bireyin okuyarak, sorunları hakkında
bilgi sahibi olması, kendini anlaması, başka insanların da kendisininkine benzer zorlukları yaşadığını bilmesi, farklı bakış açıları geliştirmesi vb.
için çeşitli kitapları okuyarak bunlardan yararlanma yaklaşımı “bibliyoterapi” olarak adlandırılır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
10.
Toplu dosyadaki bilgilerden en önemlileri dördüncü düzey bilgilerdir. Bu bilgiler kişinin psikiyatrik muayene sonuçlarını, psikolojik danışma görüşme
kayıtlarını içerir ve psikolojik danışman haricinde kimseye gösterilmez.
zelliği ya da ifade hataları bir önem ta-
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
şımaz.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
7.
Psikolojik testleri kullanmanın temel
amacı bireyin kendini daha iyi tanıma-
11.
3.
sına yardımcı olmaktır. Psikolojik test-
Öğrenciyi tanımada yapılandırılmış
Bireyin öfke, saldırganlık, şiddet, zor-
ler, ilgilerin, yeteneklerin, kişiliğin, tu-
görüşme daha etkilidir. Yani görüşme
ba davranışlar vb. özellikleri birer kişi-
tumların ve birçok özelliğin belirlen-
soruları önceden hazırlanmalıdır ve
lik bileşeni olduğu için en doğru şekil-
mesine yardımcı olur. Fakat sadece
bilgilerin gizli tutulacağı garantisi ve-
de kişilik testleri ile belirlenebilir. Göz-
psikolojik danışma hizmeti sunulma-
rilmelidir. Aynı zamanda görüşme ka-
lem listeleri ya da kime göre ben ne-
dan önce değil, hizmetin etkililiğini be-
yıtları ya görüşme sırasında ya da gö-
yim teknikleri de kullanılarak bazı tah-
lirlemek amacıyla hizmet sunulduktan
rüşme sonrasında hemen tutulmalıdır.
minler yapılsa bile standart testler en
sonra da kullanılabilir.
etkili yöntemlerdir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
4.
Gözlemcinin, gözlemek istediği davranış yerine başka davranışları gözlemesi, çoğunlukla gözlemek istediği davranışın özelliklerini bilmemesinden kaynaklanmaktadır. Bu durumda
gözlemcinin, özellik - kayıt çizelgesine
yanlış davranışları aldığı söylenebilir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
8
8.
Murat ve Hasan’ın mezuniyet başarı
12.
düzeyleri, sınav ortalamaları ve cin-
Bireyi tanıma hizmetlerinin amacı tüm
siyetleri aynı olduğuna göre birisinin
öğrencileri, tüm yönleri ile tanıyabil-
statüsü yüksek meslekleri tercih eder-
mektir. Bu anlamda psikolojik testler
ken, diğerinin düşük statülü meslekle-
sadece duygusal problemi olan öğ-
re yönelmesinin “öz yeterlik” inancın-
rencilere değil, herkese uygulanma-
dan kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
lıdır.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
eğitimbilimleri
rehberlik
13.
17.
20.
Yapılan çalışmalar mesleki başarının
Anekdot (olay) kayıtları bir öğrencinin
Pasif/çekingen kişiliğe sahip olan bir
tamamen zekâ düzeyine bağlı olma-
belli bir ortamda, özgül bir davranışı-
öğrencinin kimsenin arkadaş olmadığı
dığını, birçok faktörün etkili olduğunu
nın ayrıntılı olarak betimlenmesidir.
fakat, zarar da görmediği, nötr bir kişi
ortaya koymuştur. Bu nedenle mesle-
Buradan da anlaşılacağı gibi bu göz-
olması beklenir. Bu tablodan bu kişiyi
ki başarıda zekâ düzeyinin çok az et-
lemler tek bir öğrenciyi içermeli ya da
de ancak en fazla 3 puan alan öğren-
kisi olduğunu söyleyebiliriz.
tek bir öğrenci ile ilgili olarak bir gru-
ciyi tespit ederek bulabiliriz.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
bun gözlenmesini içermektedir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
14.
Serkan’a sunulan rehberlik hizmeti
rehberlik
dikkate alındığında, öğrencinin alanı-
adım 5
na, ilgi ve yeteneklerine yönelik mes-
1.
lek seçmesine yardımcı olunduğu görülmektedir. Bu çalışmalar rehberliğin
yönelticilik işlevi altında yer alır.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
18.
İyileştirici-çare bulucu yaklaşım, gelişim sürecinde kazanmış oldukları istenmeyen özelliklerin ortadan kaldırılarak bunların yerine uygun özellikler
yerleştirilmesini amaçlar. Benlik saygısını yükseltme çalışmaları, akade-
Ben dili çoğunlukla hoşlanmadığımız bir durumu karşıdaki kişiye incitmeden, benliğini zedelemeden söylemeyi içerir. Fakat aynı zamanda, kendimizle ilgili durumları da ben dili ile
suçlamadan ya da emir vermeden ifade edebiliriz.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
mik başarılarının yükseltilmesi, sosyal
15.
beceri ve atılganlık becerisi eğitimle-
Verilen durumdan öğrencinin sınav
ri, öfke kontrol becerilerinin öğretilme-
kaygısı yaşadığı görülmektedir. Sınav
si, tırnak yeme, altını ıslatma vb. dav-
kaygısını halletmek ise bir eğitsel reh-
ranışlarının ortadan kaldırılması ama-
2.
berlik konusudur.
cıyla kullanılır.
Verilen paragrafta öğrenci babasının
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
istediğinden farklı bir bölüm kazandığı için babasından alacağı tepkiden
korkmaktadır. Çünkü babası öğrenciyi ancak tıp fakültesini kazandığında
başarılı bulacaktır.
16.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
İlkokul döneminde özellikle I. kademede öğrencilerin okula alışmaları,
kurallara bağlı olarak yaşamayı, za-
19.
manı etkili ve verimli kullanmayı, yö-
Sosyal uzaklık ölçeğinde 1- Arkadaş
nergelere uymayı öğrenmeleri bekle-
olmayı çok isterim, 2- Arkadaş olma-
nir ve bu gelişim görevleri eğitsel reh-
3.
yı isterim, 3- Sınıfımdaki herhangi biri,
berlik hizmetleri içerisinde yer alır. Ya-
4- Arkadaş olmayı istemem, 5- Sını-
şıtları ile anlamlı ve doyurucu ilişki-
fımda dahi olmasını istemem, ifadele-
ler kurma ise kişisel - sosyal rehberlik
rini içerir. Bu durumda en fazla 1. sıra-
hizmet alanı içerisinde yer alan bir ge-
da tercih edilenin grubun lideri olma-
lişim görevidir.
sı beklenir.
Verilen paragraf incelendiğinde öğrenci kardeşi doğduktan sonra birçok
şeyi paylaşmak zorunda olduğundan
bahsetmiştir. En sonunda ise anne ve
babası ile ilişkilerine dair bir korkudan
bahsetmiştir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
eğitimbilimleri
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
9
rehberlik
4.
7.
11.
Öğrencilere ya da karşımızdaki kişiye, sahip olduğu problemlerin benzerlerini başkalarının da yaşayabileceğini fark ettirmenin en etkili yolu kendini açma tepkisi vermektir. Yani rehber öğretmenin eğer yaşadığı benzer
olaylar varsa bunları danışana/öğrenciye anlatmasıdır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Konuşma incelendiğinde Tuba’nın sı-
Bilinmeyen alan hem kişinin kendisi-
nav haftası yaklaştıkça gerginleşti-
nin hem de başkalarının bilmediği bil-
ği görülmektedir. Boş bırakılan yerde
gileri içerir. Bu nedenle bu alanın da-
Merve’nin bir empati tepkisi vermesi
raltılması kişinin hem kendini tanıma
beklenmektedir. Seçenekler incelen-
hem de başkalarına tanıtma faaliyet-
diğinde A haricinde diğerlerinin boşlu-
lerini içerir. Bu durumda kişi olabildi-
ğa uygun düşse de empati niteliği ta-
ğince açık olmalıdır.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
şımadığı görülmektedir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
12.
8.
Öğrencilerde görülen herhangi bir
Bireylerin sahip oldukları olumsuz
olumsuz durumun onlara benlik say-
özelliklerin iyileştirilmesi ya da eksik
gısı zedelenmeden fark ettirilmesi an-
bazı becerilerinin geliştirilmesi reh-
5.
cak ego geliştirici dil ile mümkündür.
berliğin çare buluculuk işlevi kapsa-
Hümanistik (insancıl) yaklaşım anla-
Ego geliştirici dilde hakaret ya da kü-
mındadır.
yışını benimsemiş bir öğretmenin, öğ-
çümseme yerine daha yumuşak ve
rencilerini dikkatle dinlemesi, her öğ-
destekleyici
rencinin problemleri ile tek tek ilgilen-
gerekir.
ifadelerin
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
kullanılması
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
mesi, öğrencilerine ve kendilerine karşı gerçekçi olması, olumlu bir disiplin
ortamı sağlaması vb. özellikleri taşı-
13.
maktadır. Fakat başarılı olan öğrenciler için derece sınıfları açması, ayrımcılığa neden olduğu için, koşulsuz kabul ilkesine terstir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
9.
Öğrenciler yeni tanıştıkları için paylaşılan farkındalıklar, konular çok az
Verilen paragraf dikkatle incelendiğinde, öğrencinin temelde maddi zorluklar nedeniyle ablasının üniversiteyi bırakmak zorunda kalmasından korktuğu anlaşılmaktadır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
olacaktır. Bu nedenle öğrencilerin birbirleri ile ilişkilerinde gizli alanın geniş
olması beklenir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
6.
14.
Bireylerin herhangi bir işte ya da görevde motivasyonlarını ve kendileri-
Öz kavramının gerçekliği bireyin her-
ne olan güvenlerini artırmanın en iyi
10.
hangi bir özelliği hakkında oluşturdu-
yolu hatalarından çok başarılı oldukla-
Johari penceresine göre “kör alan” di-
ğu kavram ile onun bu özelliği hakkın-
rı noktalara vurgu yapmaktır. Özellikle
ğerleri tarafından bilinen fakat kişinin
da ölçme araçları ile dıştan elde edi-
çocukluk döneminden itibaren yapılan
kendisi tarafından bilinmeyen yönle-
len veriler arasındaki uyuşma dere-
bu davranış kişinin başarılı olabilece-
ridir. Bu nedenle bireyin öz farkında-
cesini gösterir. Burada Sevcan’ın öz
ğine dair inancının pekişmesine yar-
lık becerilerinin geliştirilmesi kör ala-
kavramının gerçekliğe sahip olmadı-
dımcı olur.
nın daraltılmasına yardımcı olacaktır.
ğı görülmektedir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
10
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
eğitimbilimleri
rehberlik
15.
19.
Bireyin söyledikleri ile davranışlarının
Super’ın benlik kuramına göre 44-65
Branş öğretmenlerinin rehberlik hiz-
tutarlı olması yani özü ile sözünün bir
yaşları bireyin meslek gelişiminde
metleri ile ilgili en önemli görevi, öğ-
olması, bağdaşım içinde olma kavra-
“koruma evresi”dir. Bu evrede birey
rencileri için güvene dayalı bir sınıf or-
mı ile açıklanır.
var olan mesleki durumunu korumaya
tamı oluşturarak benlik saygılarının
çalışır ve yavaş yavaş mesleki perfor-
gelişmesini desteklemektir.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
3.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
mansında düşüş meydana gelir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
16.
Ben dili karşıdaki kişiyi incitmeden,
20.
kendini merkeze alarak, durumun
Verilen cümleye dikkat edilirse, danı-
4.
kendisinde oluşturduğu duygu ve dü-
şanın okuyamama ihtimali nedeniy-
Psikolojik testlerin uygulanması uz-
şünceleri açıklamasıdır. Verilen du-
le korktuğu ve üzüldüğü anlaşılmak-
manlık gerektiren bir konudur. Özel-
rumda da öğrencilerin Lütfü Bey’in
tadır. Danışanın anlaşılmaya ihtiyacı
likle zekâ testleri (özel eğitime muh-
beklentilerini karşılayamadığı görül-
vardır. Bu da ancak empati ile gerçek-
taç öğrencilerin belirlenmesi için) özel
mektedir.
leştirilebilir.
eğitim gerektiren uygulamalardır.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
17.
Verilen paragrafta Ahmet’in deneme
rehberlik
sınavlarında aldığı düşük puanlar ne-
adım 6
deniyle gelecekle ilgili mantık dışı en-
5.
Akademik erteleme, yapılması gereken ödevlerin, hazırlanılması gereken
dişelere kapıldığı, yetersiz olduğu-
1.
na ilişkin olumsuz bir inanç geliştirdi-
Bireylerin hangi etkinliklerden hoşla-
ana bırakılmasıdır. Erteleme davranı-
ği görülmektedir. Bu nedenle Ahmet’e
nıp hoşlanmadıklarının belirlenmesi
şının en temel nedenlerinden biri mü-
yardım ederken okul rehber öğretme-
ilgi testleri yoluyla belirlenebilir. Aynı
kemmel olma çabasıdır. Kişi mükem-
ninin ilk olarak bu endişelere neden
zamanda ilgi testleri bireylerin ilgilen-
mel olmak için sürekli uğraşır ve ya-
sınavlarla ilgili çalışmaların vb. son
olan mantık dışı düşünceler üzerin-
dikleri alanları belirleyerek gelecekte-
pacağı işleri sonraya bırakır. Verilen
de durması (bilişsel yaklaşım) gerekir.
ki mesleklerinden sağlayacakları do-
paragrafta da öğrencinin böyle bir so-
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
yum düzeylerini, yani mutluluk düzey-
runu olduğu görülmektedir.
lerini yordayabilirler.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
6.
18.
Bireyin gelişimsel olarak eksik olan
2.
Öğrencinin sınıfa alınmaması üzeri-
bir özelliğinin geliştirilmesi ya da sa-
Böyle bir durumda sınıf rehber öğret-
ne verdiği tepki incelendiğinde, bu du-
hip olduğu bazı olumsuz davranışla-
meninin öğrencisine sunabileceği en
rumu öğretmenin kendisine olan tu-
rın ortadan kaldırılmaya çalışılması
uygun yardım yöneltme hizmetine de
tumuna bağlamaktadır. Yani aslında
rehberliğin iyileştirici-çare bulucu işle-
uygun olarak yeteneğini geliştirmesi-
derse alınmama nedeninin geç gel-
vi ile açıklanabilir. Verilen durumda da
ne yardımcı olacak yakın çevredeki
mek olduğunu kavrayamamış, davra-
Ahmet’in öğrenilmiş çaresizliğe kapıl-
futbol olanakları hakkında onu bilgi-
nışının sorumluluğunu almaktan kaçı-
dığı görülmektedir.
lendirmektir.
narak suçlu aramaya başlamıştır.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
eğitimbilimleri
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
11
rehberlik
7.
11.
15.
incelendiğinde
Başkalarının yararını da kendi yara-
Bireyin yaşadığı bir duygusal problem
Rıza’nın tıp fakültesini tek seçenek
rı kadar gözetme ya da diğer insan-
nedeni ile ilişkilerinin bozulduğu görü-
olarak gördüğü ve başka bölümler
lara maddi ve manevi kişisel çıkar gö-
lebilir. Sunulan psikolojik danışma hiz-
üzerinde hiç durmadığı görülmekte-
zetmeksizin yararlı olmaya çalışma,
meti ile kişinin bozulan bu uyumunun
dir. Bu nedenle sınıf rehber öğretme-
bencillik karşıtı hareketlerde bulunma
tekrar eski hâline getirilmesi, rehberli-
ninin Rıza’nın başka bölümleri düşü-
olarak tanımlanan kavram “özgecilik”
ğin “uyum sağlayıcılık” işlevi ile açık-
nüp düşünmediğinin öğrenilmesi ge-
olarak adlandırılır.
lanır.
Verilen
açıklama
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
rekmektedir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
8.
Verilen
paragraf
incelendiğinde
Şeyma’nın yaşadığı kriz durumunu
atlatamadığı görülmektedir. Bu nedenle Kaya Öğretmen’in öğrencisini okul rehber öğretmenine yönlendirmesi gerekir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
12.
İlkokul döneminde sınıf öğretmenliği
sistemi esas olduğu için ağırlıklı ola-
16.
rak sınıf öğretmeninin rehberlikle ilgili
İletişimde beyin okuyan bireyler, kar-
sorumluluğu fazladır. Fakat lise döne-
şıdaki kişinin ne düşündüğünü ellerin-
minde öğrencilerin derslerine birçok
de hiçbir kanıt olmamalarına rağmen
farklı öğretmen girdiği için branş öğ-
bildiklerini iddia ederler. D seçene-
retmenlerinin rehberlikle ilgili sorumlu-
ği haricindeki tüm ifadelerde böyle bir
luğu, ilkokula göre daha fazladır.
eğilimin olduğu görülmektedir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
9.
Ahmet’in ders çalışmaya başlama nedenine bakıldığında, babasının araba vaadi olduğu görülmektedir. Bu
nedenle dışsal motivasyona sahiptir.
İkinci olarak ise bir amaca bağlandığı için pozitif yönlü bir motivasyondur.
Doğru yanıt “D” seçeneğidir.
13.
17.
İnsancıl yaklaşımın “öz farkındalık”
Tevfik verdiği ilk tepkide Ali’nin bir sı-
kavramı bireyin güçlü ve zayıf yanla-
kıntısı olduğunu anlamıştır. İkinci tep-
rının farkında olup bu özelliklerini ka-
kisinde ise zaman zaman kendisinin
bullenmesini ya da geliştirmesini açık-
de aynı durumu yaşadığını söyleye-
lar.
rek bir kendini açma tepkisi vermiştir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
10.
Ahmet’in babasının ortaya koyduğu
ödülle çalışmaya başladığı bir önceki soruda belirtilmişti. Yani Ahmet’in
dışsal motivasyon yolu ile ders çalıştığı görülmektedir. Dışsal motivasyona sahip bireylerin uzun soluklu beceriler elde etmesi beklenmezken, kısa
zamanda çalışma alışkanlığı, etkili ve
verimli ders çalışma becerileri kazanma gibi yararları olabilir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
12
14.
Verilen paragrafta Leyla’nın sadece birkaç kilo almasına rağmen gele-
18.
cekle ilgili mantık dışı endişeler taşıdı-
Kapı aralayıcı ifadeler, konuşmakta
ğı görülmektedir. Bu nedenle Leyla’ya
zorlanan kişiyi konuşmak için teşvik
yardım ederken okul rehber öğretme-
etmek amacıyla kullanılır. Bu tepkiler-
ninin bu endişelere neden olan mantık
de hiçbir yönlendirme yer almaz. Sa-
dışı düşünceler üzerinde durması (bi-
dece dinlemeye açık olduğumuzu be-
lişsel yaklaşım) gerekir.
lirten ifadeler tercih edilir.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
eğitimbilimleri
rehberlik
19.
2.
Derecelendirilen kişi hakkında göz-
Bilim ve sanat merkezleri (Bilsem) ül-
BEP’in ekip hâlinde hazırlanması bir
lemcinin kanısı iyi ise, derecelendi-
kemizde üstün yeteneklilerin eğitimi
zorunluluktur ve bu zorunluluk 2006
rilen nitelik iyi olmasa bile gözlemci
amacıyla kurulan, Millî Eğitim Bakan-
Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği
iyi olarak işaretleme eğiliminde olur.
lığı Özel Eğitim Rehberlik ve Danış-
madde 72’de tanımlanmıştır. Bu ne-
Tersine eğer gözlemcinin kanısı kötü
ma Hizmetleri Genel Müdürlüğü Özel
denle öğrenci BEP’lerini hazırlamak
ise gözlemci gözlenen özelliği iyi bile
Yeteneklilerin Eğitimi Şube Müdürlü-
amacıyla okullarda BEP geliştirme bi-
olsa kötü olarak işaretleme eğilimin-
ğüne bağlı olarak çalışan bir kurum-
rimi oluşturulur.
de olur. Bu duruma genelleme hata-
dur. Bilsem Yönergesi’ne göre; zekâ,
sı denir. Verilen durumda da Cengiz
yaratıcılık, sanat, liderlik kapasitesi
Bey’in böyle bir yanılgıya düştüğü gö-
veya özel akademik alanlarda yaşıtla-
rülmektedir.
rına göre yüksek düzeyde performans
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
5.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
gösterdiği uzmanlar tarafından belirlenen IQ puanı 130 ve üzerinde olan
öğrencilerin okul saatleri dışında eğitim gördükleri yerlerdir.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
6.
BEP özel eğitim tanısı almış öğrenciler için hazırlanır. Bu öğrenciler sa-
20.
Bireyin anı dolu dolu yaşaması demek, o anda yaptığı etkinliklerden olabildiğince fazla haz almaya çalışması
demektir. Fakat bu durum asla geçmiş
ya da gelecekle ilgili değerlendirmeler
yapmaması demek değildir. Kişi önlem alınması gereken durumlarda da
gerekli planlamaları yapmalıdır.
Doğru yanıt “C” seçeneğidir.
dece zihinsel engelli olmayabilir. Aynı
zamanda üstün zekâlı, fiziksel engelli,
otizmli vb. tüm öğrenciler bu program3.
dan faydalanabilir.
Özel eğitim öğrencilerinin yetersizlik-
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
leri öncelikle sınıf içinde ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle sınıf rehber öğretmenleri dikkatli olarak bu öğrencileri tanılayabilirler.
Doğru yanıt “A” seçeneğidir.
7.
Özel eğitime ihtiyaç duyan öğrencile4.
rin eğitimlerini sürdürdükleri okul ve
rehberlik
Özel eğitime ihtiyaç duyan öğrenci-
kurumlarda eğitim performansları ve
adım 7
lerin belirlenmesinde belli aşamalar
ihtiyaçları doğrultusunda BEP’lerini
takip edilir. Bu aşamalardan ilki öğ-
hazırlamak amacıyla bireyselleştiril-
1.
retmenlerin öğrenci sorununu fark
miş eğitim programı geliştirme birimi
Zedelenme bireyin psikolojik, fizyo-
edip genel tarama çalışmaları yap-
oluşturulur. Bu birim içinde; okul mü-
lojik ve anatomik özelliklerinde geçi-
malarıdır. İkinci basamaksa öğrenci-
dürü, müdür yardımcısı, gezici özel
ci ya da kalıcı türden bir kayıp, yapı
yi RAM’a ve gerekli yerlere göndere-
eğitim öğretmeni, rehber öğretmen,
ya da işleyiş bozukluğu olması duru-
rek tanılama süreci yapılır. Daha son-
sınıf rehber öğretmeni, eğitim progra-
mudur. Zedelenmeye bağlı olarak or-
ra RAM tanılama sonuçlarına bakarak
mı hazırlamakla görevli öğretmen, öğ-
ganın görevini yerine getirememesi
özel eğitimle ilgili uygunluk raporunu
rencinin dersini okutan öğretmenler,
yetersizlik, yetersizlik sonucu bireyin
verir. Diğer basamakta öğrenciye uy-
öğrenci velisi ve öğrencini kendisi ka-
toplumdaki birçok rolünü yerine geti-
gun raporlar hazırlanır ve programın
tılır. Fakat ilköğretim müfettişi kurulda
rememesine engel adı verilir.
etkili olup olmadığı takip edilir.
yer almaz.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
eğitimbilimleri
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
13
rehberlik
8.
Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler için sınıf ortamı düzenlemek demek öğrenciyi sınıftan koparmak ya
da öğrenciye katı bir kural uygulamak değildir. Burada amaç öğrencilerin daha fazla sosyalleşerek daha iyi
öğrenmesine yardımcı olmaktır. Bu
nedenle öğrenci ön sıralara oturtarak
kontrol sağlanmamalı sadece dikkatlerini dağıtacak uyarıcılardan uzak tutulmalıdır.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
9.
Ocak 2000’de yürürlüğe konulan Özel
Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği kaynaştırmayla ilgili daha açık ifadelere ve
uygulamaya yönelik hükümlere yer
vermiştir. Yönetmeliğe göre kaynaştırmanın uygulama ilkelerinden biri;
“özel eğitim gerektiren her bireyin akranları ile birlikte aynı kurumda eğitim
görme hakkı vardır.
Doğru yanıt “B” seçeneğidir.
10.
Sınıfında kaynaştırma öğrencisi olan
bir öğretmen sürekli olarak engelli öğrenciler konusunda kendini yenilemeli ve ailelerle iş birliği içinde olmalıdır.
Fakat sınav uygulamalarında öğrencinin özelliklerine uygun sınavlar uygulamalıdır. Örneğin konuşma sorunu
varsa sözlü sınav yapmamalıdır. Yazmayla ilgili sorunu varsa yazılı sınav
yapmamalıdır.
Doğru yanıt “E” seçeneğidir.
14
eğitimbilimleri