Tüberküloz: İnsan ve hayvanlarda, akciğer, çeşitli organ ve dokularda, tüberküllerin oluşmasıyla karakterize kronik, bulaşıcı, zoonotik bir hastalıktır. Etkenin bulaşması, anneden yavruya göbek kordonu ile bulaşık süt, su, yem, ve otların alınmasıyla, solunum yoluyla ve genital yolla şekillenir. Kuş Gribi: Avianinfluenza (AI) evcil ve yabani kanatlılar ile memeli hayvanların çoğunda solunum ve sindirim sistemine ait belirtilerle birlikte yüksek oranda ölüm ile seyreden, insanlardaki grip benzeri bir hastalıktır. Bulaşma, enfekte hayvanların sekresyonları ile, özellikle dışkı ile direk temas, kontamine yem, su, ekipman ve kıyafetlerle, klinik olarak hastalık belirtilerini göstermeyen su ve deniz kuşlarıyla temas sonucu meydana gelir. Kist Hidatik: Kedi ve köpeklerdeki asıl etkeni “Echinococcus Granulosus” adındaki bir şerittir. Kist hastalığında enfekte köpekler , kist etkenini direkt dışkılarıyla veya tüylerine bulaşmış ekinekok yumurtalarıyla taşırlar ve bulaştırırlar. Donma, soğuk v.b şartlara çok dayanıklı olan bu yumurtaları insanlar enfekte hayvanın tüylerini yutarak, dışkı ile bir şekilde teması olan sebze ve meyveleri yiyerek enfekte bir çiftlik hayvanının etini iyi pişmemiş halde yiyerek (örneğin : çif köfte)alırlar.Yumurtalar içindeki larvalar,insanda beyin, karaciğer ve akciğer gibi organlara yerleşerek içi sıvı dolu kistler oluşturur. Bu kistler büyüklüklerine bağlı olarak yerleştikleri organlarda ciddi sağlık problemlerine yol açarlar. İlaçla tedavisi tam mümkün olmayan bu kistler sadece cerrahi olarak çıkarılabilirler. Vücut içerisinde bu kistlerin patlaması allerjik reaksiyonlara ve ölümlere yola açabilmektedirler Kırım Kongo: Kırım-Kongo Hemorajik Ateş (KKHA),keneler tarafından taşınan Nairovirüs isimli bir mikrobiyal etken tarafından neden olunan ateş, cilt içi ve diğer alanlarda kanama gibi bulgular ile seyreden hayvan kaynakl bir enfeksiyondur. Ateş, kırıklık , baş ağrısı, halsizlik, yüz ve göğüste kırmızı döküntüler ve gözlerde kızarıklık ,Kanama pıhtılaşma mekanizmalarının bozulması sonucu; Gövde, kol ve bacaklarda morluklar ,Burun kanaması, dışkıda ve idrarda kan görülür. Ölüm karaciğer, böbrek ve akciğer yetmezlikleri nedeni ile olmaktadır. Kuruluş Adı İş etiketi satırınız buraya eklenecek. Tel: 555 555 5555 ADIYAMAN VETERİNER HEKİMLERİ ODASI ZOONOZ HASTALIKLAR Adres: Turgut Reis Mah. İstiklal Cad. Melisa Apartmanı 112 Sok. No:2/5 Merkez/ADIYAMAN Telefon: 0416 213 11 55 Fax: 0416 213 11 55 Web: http://www.adiyamanvho.org Email: [email protected] 2017 Zoonoz Hastalık Nedir? Zoonoz hastalıklar hayvanlardan insanlara (zooantroponoz) ve insanlardan hayvanlara (antropozoonoz) bulaşabilen hastalıklardır. Zoonotik hastalıklar içerisinde bakteriyel, viral, fungal (mantar kaynaklı), riketsiyal (paraziter bir mikroorganizma türü) ve paraziter enfeksiyonlar yer almaktadır. Zoonozlar günümüzde bütün dünyada gittikçe önemi artan hastalıklar grubunu oluşturmaktadır. Zoonotik hastalıkların özellikleri dünyada coğrafi bölgelere ve iklimlere göre değişmektedir. Ülkeler arası artan ticaret ve seyahatler nedeni ile dünyanın bir coğrafi bölgesinde görülen hastalık, diğer ülkeleri de ilgilendirmektedir. Bunun en çarpıcı örneğini, son yıllarda yaşadığımız SARS, BSE ve Kuş Gribi oluşturmaktadır. Ayrıca ülkemizde yaşanan Tularemi, Kırım-Kongo kanamalı Ateş Salgını ve Bruselloz çarpıcı örnekleri oluşturmaktadır. Zoonotik hastalıklar bir taraftan hayvan sağlığını etkileyerek ekonomik kayıplara neden olmakta, diğer taraftan hayvansal gıdalarla insanlara enfeksiyon bulaştırma riski ile de halk sağlığını etkilemektedir. Zoonoz etkenlerinin önemli bir kısmı da potansiyel biyoterör etkeni olma özelliği taşımaktadır. Zoonoz hastalıkların bulaşması hastalığın etkenine bağlı olarak farklı yollarla olmaktadır. Ancak genel olarak bulaşma temas, solunum veya ağız yolu ile olmaktadır. Tüm bulaşma yollarında asıl olan ortak nokta etkenin taşınmasıdır. Hastalık etkeni bulaşık enfekte gıdaların alınması sonucu insanlara geçebileceği gibi ısırma ve tırmalama sonucu kan yolu ile de bulaşma olabilir. Örneğin kuduzun bulaşabilmesi için mutlaka ısırık, tırmalama vb. nedenlerle oluşan açık bir yara olmalıdır. Aynı durum Brucella enfeksiyonlarında da söz konusudur. Bulaşma yollarından biri olan deri yolu ile bulaşma ancak deri üzerinde çizik, çatlak gibi açık bir yaranın varlığında mümkündür. Zoonoz Korunma Yolları Nelerdir? Korunma için her şeyden önce etkenin veya hastalık kaynağının bilinmesi gerekir. Bunun dışında önemli olan diğer bir konuda bulaşma yollarının bilinmesidir. Zoonoz hastalıkların gerek hayvanlar arasında yayılmasını, gerekse insanlara bulaşmasını önlemek için koruyucu olarak yapılan aşı, ilaçlama, iç ve dış parazitler ile mücadeleye önem vermek gereklidir. Brusella ve kuduz gibi tedavisi olmayan bazı zoonoz hastalıkların varlığı koruyucu hekimliği ön plana çıkarmaktadır. Bu amaçla spesifik hastalıklara karşı geliştirilen aşı uygulamaları halen tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de en etkin yöntem olarak kullanılmaktadır. Hay- vanlarımızın bu hastalıklardan uzak durabilmesi Veteriner Hekimler tarafından düzenli uygulanan aşı ve parazit ilaçları çoğu zaman yeterli olmaktadır. Fakat hayvan sahiplerinin de bakım ve beslemede özen göstererek bu savunma hattında bir bütün oluşturmaları gerekmektedir. Önemli Zoonoz Hastalıklar Brucella: Koyun, keçi, sığır, gibi büyük ve küçükbaş hayvanlarda görülür. Brucella hastalığına yakalanan gebe hayvanlarda yavru atma (düşük yapma) olayları görülür. İnsanlar bu hastalığa; bakteriler tarafından bulaşık olan hayvanlarla temasla veya hasta hayvanların süt ve süt ürünlerinin tüketilmesi sonucu yakalanırlar. Etle bulaşmaya daha nadir olsa da rastlanılır. Brucellalı hayvanlar özel kesimhanede kesimi yapılıp kavurma yapılarak tüketime sunulur. Şarbon: Genelde ot yiyen hayvanlarda görülen, bu hayvanlarla temas ya da bunları besin olarak tüketmekle insana bulaşan, bakterilerin yol açtığı ölümcül bir hastalıktır. İnfeksiyon, vücut ısısının yükselmesi, dalağın şişmesi, kanın katran gibi koyu renk alması ve pıhtılaşmaması ile karakterizedir. Hastalık sindirim yolu ile solunum ve deri yoluyla bulaşır. İnsanlar hasta hayvanları kesip yüzmek, etini yemek veya bu hayvanların deri ve yünlerini işlemek suretiyle hastalığa yakalanırlar. Kuduz: Kuduz hastalığı daha çok köpek, kedi ve yırtıcı etobur hayvanlar, başta olmak üzere bütün sıcakkanlı hayvanlarda görülen öldürücü bir hastalıktır. Yarasa, sincap, fareler gibi hayvanlar da kuduz mikrobunu taşıyabilmektedir. Bu hayvanların evcil memeli hayvanları ısırması sonucu hastalığı bulaştırması mümkündür. Kuduzun tek ve kesin bulaşma yolu kuduz bir hayvanın ısırdığı açık yaradır. Kuduz hayvan ısırdığı zaman açtığı yaradan salyası ile mikrobu bulaştırır. Kuduz hayvanın hayvanın eti ve sütünün çiğ olarak yenmesi ile, kuduza yakalanmış bir insan ile yakın temasta bulunulması ile bulaşabilir.