adıyaman veteriner hekimleri odası zoonoz hastalıklar 2017

advertisement
Tüberküloz: İnsan ve hayvanlarda, akciğer, çeşitli
organ ve dokularda, tüberküllerin oluşmasıyla karakterize kronik, bulaşıcı, zoonotik bir hastalıktır. Etkenin
bulaşması, anneden yavruya göbek kordonu ile bulaşık süt, su, yem, ve otların alınmasıyla, solunum yoluyla ve genital yolla şekillenir.
Kuş Gribi: Avianinfluenza (AI) evcil ve yabani kanatlılar ile memeli hayvanların çoğunda solunum ve sindirim sistemine ait belirtilerle birlikte yüksek oranda
ölüm ile seyreden, insanlardaki grip benzeri bir hastalıktır. Bulaşma, enfekte hayvanların sekresyonları ile,
özellikle dışkı ile direk temas, kontamine yem, su,
ekipman ve kıyafetlerle, klinik olarak hastalık belirtilerini göstermeyen su ve deniz kuşlarıyla temas sonucu
meydana gelir.
Kist Hidatik: Kedi ve köpeklerdeki asıl etkeni
“Echinococcus Granulosus” adındaki bir şerittir. Kist
hastalığında enfekte köpekler , kist etkenini direkt dışkılarıyla veya tüylerine bulaşmış ekinekok yumurtalarıyla taşırlar ve bulaştırırlar. Donma, soğuk v.b şartlara
çok dayanıklı olan bu yumurtaları insanlar enfekte
hayvanın tüylerini yutarak, dışkı ile bir şekilde teması olan sebze ve meyveleri yiyerek enfekte bir çiftlik
hayvanının etini iyi
pişmemiş halde yiyerek (örneğin : çif köfte)alırlar.Yumurtalar
içindeki larvalar,insanda beyin, karaciğer ve akciğer
gibi organlara yerleşerek içi sıvı dolu kistler oluşturur.
Bu kistler büyüklüklerine bağlı olarak yerleştikleri organlarda ciddi sağlık problemlerine yol açarlar. İlaçla
tedavisi tam mümkün olmayan bu kistler sadece cerrahi olarak çıkarılabilirler. Vücut içerisinde bu kistlerin
patlaması allerjik reaksiyonlara ve ölümlere yola açabilmektedirler
Kırım Kongo:
Kırım-Kongo Hemorajik Ateş
(KKHA),keneler tarafından taşınan Nairovirüs isimli
bir mikrobiyal etken tarafından neden olunan ateş,
cilt içi ve diğer alanlarda kanama gibi bulgular ile
seyreden hayvan kaynakl bir enfeksiyondur.
Ateş, kırıklık , baş ağrısı, halsizlik, yüz ve göğüste
kırmızı döküntüler ve gözlerde kızarıklık ,Kanama
pıhtılaşma mekanizmalarının bozulması sonucu;
Gövde, kol ve bacaklarda morluklar ,Burun kanaması, dışkıda ve idrarda kan görülür. Ölüm karaciğer,
böbrek ve akciğer yetmezlikleri nedeni ile olmaktadır.
Kuruluş Adı
İş etiketi satırınız buraya eklenecek.
Tel: 555 555 5555
ADIYAMAN VETERİNER
HEKİMLERİ ODASI
ZOONOZ HASTALIKLAR
Adres: Turgut Reis Mah. İstiklal Cad. Melisa
Apartmanı 112 Sok. No:2/5 Merkez/ADIYAMAN
Telefon: 0416 213 11 55
Fax: 0416 213 11 55
Web: http://www.adiyamanvho.org
Email: [email protected]
2017
Zoonoz Hastalık Nedir?
Zoonoz hastalıklar hayvanlardan insanlara
(zooantroponoz) ve insanlardan hayvanlara
(antropozoonoz) bulaşabilen hastalıklardır. Zoonotik
hastalıklar içerisinde bakteriyel, viral, fungal (mantar
kaynaklı), riketsiyal (paraziter bir mikroorganizma türü) ve paraziter enfeksiyonlar yer almaktadır.
Zoonozlar günümüzde bütün dünyada gittikçe önemi
artan
hastalıklar
grubunu oluşturmaktadır. Zoonotik
hastalıkların özellikleri
dünyada
coğrafi bölgelere
ve iklimlere göre
değişmektedir. Ülkeler arası artan
ticaret ve seyahatler nedeni ile dünyanın bir coğrafi bölgesinde görülen hastalık, diğer
ülkeleri de ilgilendirmektedir. Bunun en çarpıcı örneğini, son yıllarda yaşadığımız SARS, BSE ve Kuş Gribi
oluşturmaktadır. Ayrıca ülkemizde yaşanan Tularemi,
Kırım-Kongo kanamalı Ateş Salgını ve Bruselloz çarpıcı
örnekleri oluşturmaktadır.
Zoonotik hastalıklar bir taraftan hayvan sağlığını etkileyerek ekonomik kayıplara neden olmakta,
diğer taraftan hayvansal gıdalarla insanlara enfeksiyon bulaştırma riski ile de halk sağlığını etkilemektedir. Zoonoz etkenlerinin önemli bir kısmı da potansiyel
biyoterör etkeni olma özelliği taşımaktadır.
Zoonoz hastalıkların bulaşması hastalığın etkenine
bağlı olarak farklı yollarla olmaktadır. Ancak genel olarak bulaşma temas, solunum veya ağız yolu ile olmaktadır. Tüm bulaşma yollarında asıl olan ortak nokta
etkenin taşınmasıdır. Hastalık etkeni bulaşık enfekte
gıdaların alınması sonucu insanlara geçebileceği gibi ısırma ve
tırmalama sonucu kan
yolu ile de bulaşma
olabilir. Örneğin kuduzun bulaşabilmesi için
mutlaka ısırık, tırmalama vb. nedenlerle oluşan açık bir yara olmalıdır. Aynı durum Brucella enfeksiyonlarında da söz konusudur. Bulaşma yollarından biri olan deri yolu ile bulaşma ancak deri üzerinde çizik, çatlak gibi açık bir yaranın varlığında mümkündür.
Zoonoz Korunma Yolları Nelerdir?
Korunma için her şeyden önce etkenin veya hastalık
kaynağının bilinmesi gerekir. Bunun dışında önemli
olan diğer bir konuda bulaşma yollarının bilinmesidir.
Zoonoz hastalıkların gerek hayvanlar arasında yayılmasını, gerekse insanlara bulaşmasını önlemek için koruyucu olarak yapılan aşı, ilaçlama, iç ve dış parazitler ile
mücadeleye önem vermek gereklidir. Brusella ve kuduz gibi tedavisi olmayan bazı zoonoz hastalıkların varlığı koruyucu hekimliği ön plana çıkarmaktadır.
Bu amaçla spesifik hastalıklara karşı geliştirilen
aşı uygulamaları halen tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de en etkin yöntem
olarak kullanılmaktadır. Hay-
vanlarımızın bu hastalıklardan uzak durabilmesi Veteriner Hekimler tarafından
düzenli uygulanan aşı ve
parazit ilaçları çoğu zaman
yeterli olmaktadır. Fakat hayvan sahiplerinin de
bakım ve beslemede özen göstererek bu savunma
hattında bir bütün oluşturmaları gerekmektedir.
Önemli Zoonoz Hastalıklar
Brucella: Koyun, keçi, sığır, gibi büyük ve küçükbaş
hayvanlarda görülür. Brucella hastalığına yakalanan
gebe hayvanlarda yavru atma (düşük yapma) olayları
görülür. İnsanlar bu hastalığa; bakteriler tarafından
bulaşık olan hayvanlarla temasla veya hasta hayvanların süt ve süt ürünlerinin tüketilmesi sonucu yakalanırlar. Etle bulaşmaya daha nadir olsa da rastlanılır.
Brucellalı hayvanlar özel kesimhanede kesimi yapılıp
kavurma yapılarak tüketime sunulur.
Şarbon: Genelde ot yiyen hayvanlarda görülen, bu
hayvanlarla temas ya da bunları besin olarak tüketmekle insana bulaşan, bakterilerin yol açtığı ölümcül
bir hastalıktır. İnfeksiyon, vücut ısısının yükselmesi,
dalağın şişmesi, kanın katran gibi koyu renk alması
ve pıhtılaşmaması ile karakterizedir. Hastalık sindirim
yolu ile solunum ve deri yoluyla bulaşır. İnsanlar hasta hayvanları kesip yüzmek, etini yemek veya bu hayvanların deri ve yünlerini işlemek suretiyle hastalığa
yakalanırlar.
Kuduz: Kuduz hastalığı daha çok köpek, kedi ve yırtıcı etobur hayvanlar, başta
olmak üzere bütün sıcakkanlı hayvanlarda görülen
öldürücü bir hastalıktır. Yarasa, sincap, fareler gibi
hayvanlar da kuduz mikrobunu taşıyabilmektedir. Bu
hayvanların evcil memeli
hayvanları ısırması sonucu
hastalığı bulaştırması mümkündür. Kuduzun tek ve
kesin bulaşma yolu kuduz bir hayvanın ısırdığı açık
yaradır. Kuduz hayvan ısırdığı zaman açtığı yaradan
salyası ile mikrobu bulaştırır. Kuduz hayvanın hayvanın eti ve sütünün çiğ olarak yenmesi ile, kuduza yakalanmış bir insan ile yakın temasta bulunulması ile
bulaşabilir.
Download