Değer A.Ş. Konsolide Finansal Tablolar
advertisement
DEĞER A.Ş.
Uluslararası Finansal
Raporlama Standartları’na
Göre Hazırlanmış
Örnek Konsolide Finansal
Tablolar 2016
Bu yayın kurgusal olarak hisseleri halka açık olan Değer A.Ş.’nin örnek yıllık mali tablolarını içermektedir,
31 Mayıs 2016 olan yayım tarihi itibarıyla, bu tür bir şirketin raporlama gerekliliği olan Uluslararası Finansal
Raporlama Standartları’na (UFRS) göre hazırlanmıştır. Destekleyici ilave açıklamalar ayrıca eklenmiştir. Bu
finansal tabloların hazırlanması amacıyla Değer A.Ş.’nin hisselerinin kurgu Borsa A.Ş.’de işlem gördüğü ve
konsolide edilen bir şirketler topluluğunda ana ortaklık olduğu varsayılmıştır.
Değer A.Ş. 2016 finansal tabloları sadece örnek teşkil etmesi amacıyla hazırlanmıştır ve ilgili finansal raporlama
standartları, belirli bölgelere göre uygulanabilir olan diğer raporlama gereklilikleri ve düzenlemeleri göz önüne
alınarak uygulanmalıdır.
UFRS DANIŞMANLIĞI HİZMETLERİ
PwC Türkiye
Bu içerik yalnızca genel bilgi amaçlı hazırlanmıştır, profesyonel danışmanların görüşleri yerine
kullanılmamalıdır.
PwC Hakkında
PwC kurumlara ve bireylere aradıkları değeri yaratmaları için yardım eder. 157 ülkede, kaliteli denetim,
vergi ve danışmanlık hizmeti sunmaya adanmış 195.090’dan fazla çalışandan oluşan bir şirketler ağıdır.
Daha fazlası için lütfen www.pwc.com ve www.pwc.com.tr adreslerini ziyaret edin.
© 2016 PwC Türkiye. Tüm hakları saklıdır. Bu belgede “PwC” ibaresi, her bir üye şirketinin ayrı birer tüzel kişilik olduğu
PricewaterhouseCoopers International Limited’in bir üye şirketi olan PwC Türkiye’yi ifade etmektedir. “PwC Türkiye”, Başaran Nas Bağımsız
Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A. Ş. , Başaran Nas Yeminli Mali Müşavirlik A. Ş. ve PricewaterhouseCoopers Danış manlık
Hizmetleri Ltd. Şti. ticari unvanları ile Türkiye’de kurulmuş tüzel kişiliklerden oluşan PwC Türkiye organizasyonunu ifade ve temsil etmektedir.
Değer A.Ş.
UFRS’ye göre hazırlanmış örnek konsolide finansal tablolar
Aralık 2016
Finansal Tablolar
5
Gelir tablosu
Kapsamlı gelir tablosu
Bilanço
Özkaynak değişim tablosu
Nakit akış tablosu
8
9
15
18
20
Finansal tablolara ilişkin açıklayıcı notlar
22
Cari raporlama dönemine ilişkin önemli değişiklikler
24
Rakamlar nasıl hesaplandı
Bölümlere göre raporlama
Gelir tablosu
Bilanço
Nakit akışları
Grup’un yapısı
İşletme birleşmeleri
Durdurulan faaliyetler
Diğer şirketlerdeki yatırımlar
25
26
31
43
95
118
119
122
125
Risk
98
Önemli muhasebe tahminleri, kararları ve hatalar 99
Finansal risk yönetimi
102
Sermaye Yönetimi
115
Bilanço dışı kalemler
Şarta bağlı yükümlülükler ve varlıklar
Taahütler
Bilanço tarihinden sonraki olaylar
131
132
133
134
Diğer bilgiler
137
İlişkili taraflarla yapılan işlemler
Hisseye dayalı ödemeler
Hisse başına kazanç
Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin netleştirilmesi
Teminat olarak gösterilen varlıklar
Muhasebe politikaları
138
143
147
150
152
153
Bağımsız Denetim Raporu
174
Ekler
175
PwC
2
Giriş
Bu yayın kurgusal olarak hisseleri halka açık olan Değer A.Ş.’nin örnek yıllık mali tablolarını içermektedir. 31 Mayıs 2016
tarihinde yayımlanan bu finansal tablolar 1 Ocak 2016 tarihinde ve sonrasında başlayan finansal yıllar için geçerli olan
Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’na (UFRS’ye) göre hazırlanmıştır.
Bu yayın, üretim, toptan ve perakende sektörlerinde faaliyet gösteren Değer A.Ş.’nin Uluslararası Finansal Raporlama
Standartları’na (“UFRS”) göre hazırlanmış örnek konsolide finansal tablolarını içerir
Üretim yapan, hizmet sağlayan ve yatırım amaçlı gayrimenkullere sahip kurumsal bir şirket olan Değer A.Ş. için gerçekçi bir
mali tablo seti hazırlanmak istenmiştir. Ancak bu yayın bir referans kaynağı olduğu için önemlilik ilkesi dikkate alınarak
herhangi bir dipnot açıklaması dışarıda tutulmamıştır. Hatta mümkün olan en fazla olası senaryolara göre örnek dipnotlar
dahil edilmiştir. Bu yayında kullanılan rakamlar tamamen gösterim amaçlı yerleştirilmiştir ve yayın içerisinde tutarlılık
göstermeyebilir.
Yeni Açıklama Gereklilikleri
2016 yılında ilk kez uygulanacak olan standartların hiç biri bu yayındaki açıklamalara herhangi bir değişiklik getirmemiştir.
Ancak, mevcuttaki açıklamalara bir dizi küçük iyileştirmeler yaptık. Örneğin bloke mevduat (lütfen dipnot 7 (e)’ye bakınız)
ve gerçeğe uygun değerden satış amaçlı katlanılan maliyetleri düşülmüş stoklar (dipnot 8 (e)) hakkında açıklama ekledik.
Ayrıca bir işletme UFRS 9 Finansal Araçlar (Ek E) veya UFRS 15 Müşterilerle Yapılan Sözleşmelerden Doğan Hasılat (Ek F)
standartlarını uygulamaya geçtiğinde gerekli olan yeni açıklama gerekliliklerini örneklemek üzere ek bölümler getirir.
Muhasebe politikalarında değişiklikler
Bu yıl Değer A.Ş. tarafından uygulanan muhasebe politikalarında herhangi bir değişikliğe gerek olmamıştır. Muhasebe
politikalarındaki değişiklikler ile ilgili açıklamalar aşağıdaki eklerde örneklendirilmiştir:
Ek C UMS 41 Tarımsal faaliyetler standardındaki taşıyıcı bitkilerin muhasebeleştirilmesine ilişkin değişikliğin
etkileri
Ek E UFRS 9’a geçiş ve
Ek F UFRS 15’e geçiş.
Ancak, okuyucuların 1 Ocak 2016’dan başlayan dönemler için ilk kez zorunlu olan diğer standartların kendi muhasebe
politikalarını etkileyip etkilemediğini gözden geçirmeleri gerekmektedir. Ek D bu standartların (sadece açıklamalar üzerinde
etkileri olanlar da dahil) tam listesini yanı sıra temel gerekliliklerinin de bir özetini içermektedir.
Finansal tabloların çok karmaşık ve okuması zor bir hal aldığı ve iletişim kurmaktan çok uyum sağlama kaygısı taşıyan bir
hal aldığıyla ilgili genel bir görüş vardır. Aynı zamanda okuyucuların aradıkları bilgiyi bulmak için verilen bilgilerin arasında
arama toleransları azalmaya devam etmektedir. Bu gidişe ayak uyduramamanın firmaların itibarları üzerinde etkileri vardır.
Analistlerin çoğunun, raporların kalitesinin direk olarak yönetimin kalitesi ile ilgili görüşlerini etkilediğini doğrulayan
uluslararası bir çalışma bu eğilimi doğrulamıştır.
Standartların erken uygulanması
Değer A.Ş. genel olarak var olan uygulamaya açıklık getiren önemli değişiklikler içermeyen standartları erken uygulamayı
seçmektedir. Bu UMSK tarafından iyileştirme programının bir parçası olarak yayınlanan standartları da içermektedir. Nisan
2016 itibarıyla erken uygulama için bu tarz iyileştirmeler olmasa da, Değer A.Ş. Açıklama Girişimine istinaden UMS 7’ye
yapılan değişiklikleri erken uygulamayı seçmiş ve yeni açıklama gerekliliklerine uygun olarak net borç açıklamalarını
yeniden düzenlemiştir.
UFRS gereği, erken uygulanması kabul edilmemiş ve işletme üzerinde önemli etkileri olması beklenen standarların ve
yorumların etkileri, muhasebe politikaları dipnotu 25 (a)’da açıklanmaktadır. 31 Aralık 2016 tarihi ve sonrasındaki yıllık
raporlama dönemleri ile ilgili yapılan tüm açıklamaların bir özeti Ek D’de yer almaktadır. Yayınımızın en son yayımlandığı
tarihinden yapılan tüm güncellemeler için lütfen www.pwc.com/ifrs ve www.pwc.com.tr/tr/hizmetlerimiz/denetim/ufrsraporlaması sayfalarımıza bakınız.
Bu yayının kullanım kılavuzu
Her açıklama zorunluluğunun kaynağı referanslar kolonunda verilmiştir. Bu kolon bu yıl ilk defa değişen gerekliliklerin
olduğu durumlarda renklendirilmiştir. Ayrıca (i) bazı daha zorlayıcı alanlar, (ii) Değer A.Ş.’ye uygun olmadığı için
verilmeyen dipnot açıklamaların listesi, (iii) ilave açıklama örnekleri gibi yorumlar mevcuttur.
Ekler, işletme faaliyetleri ve finansal durum gözden geçirmesi (yönetimin açıklamaları), gelir tablosu, kapsamlı gelir tablosu
ve ilişkin alternatif sunum formatları ve sektör özellikli açıklamaları içerir. 1 Ocak 2016 ve sonrasından itibaren başlayan
yıllık raporlama dönemlerinden itibaren geçerli ve ilk kez uygulanacak tüm standartların özeti Ek D’de ve bu yayında
kullanılan kısaltmalar Ek G’dedir.
Değer A.Ş. halihazırda UFRS bazlı konsolide finansal tablolar hazırladığı için, UFRS 1 “Uluslararası Finansal Raporlama
Standartları’nın ilk kez uygulanması” standardı geçerli değildir. UFRS’yi ilk kez uygulayanlar için rehberlik Muhasebe
Uygulama Kılavuzumuzun 2. Bölümü’nde mevcuttur.
Örnek açıklamalar finansal tabloların sunumu için kabul edilen tek form değildir. UFRS’de saptanan belirli açıklama
gerekliliklerini karşılaması kaydıyla alternatif sunumlar kabul edilebilir. Okuyucular bu yayında yer verilmemiş ancak
duruma göre gereken dipnot açıklamaları için UFRS Dipnot Açıklamaları Kılavuzu 2016 adlı yayınımıza başvurmalarını
tavsiye ederiz.
PwC
3
Değer A.Ş. eğer gerçek bir şirket olsaydı, bu yayındaki bazı dipnot ve açıklamalar önemsiz olacaktı. Bu yayının amacı
pratikte en sık karşılaşılan senaryoları kapsayan örnek açıklamaların olduğu kapsamlı bir seçme sağlamaktır. Şirketin
temelini oluşturan hikayesi bu açıklamaların çerçevesini sağlar ve açıklanan tutarlar sadece örnek amaçlıdır.
Finansal tablo hazırlayanlar ayrıca bu yayımda örneklenmemiş olan ek açıklama gerektirebilen yerel yasal ve kanun
koyucunun gerekliliklerini de ayrıca göz önünde bulundurmalılar.
Biçim
Finansal raporların artık çok karmaşık ve zor hale geldiği, finansal raporlamanın gerekliliklerden çok iletişime odaklanma
eğiliminde olduğu konusunda genel bir görüş bulunmaktadır. Aynı zamanda, finansal tablo okuyucularının yer değiştiren
bilgiler arasında ihtiyaç duyduklarını bulmakla ilgili tahammülleri azalmaya devam etmektedir. Bunun aynı düzeyde
ilerlemede başarısız olan şirketlerin itibarı üzerinde etkileri bulunmaktadır. Yapılan küresel çaplı bir çalışma ile analistlerin
büyük bir kısmının raporlamanın kalitesinin yönetimin kalitesi ile ilgili görüşlerini direkt etkilediğini belirtmesi ile bu trendi
doğrulamıştır.
Şirketlerin finansal raporlarını daha uygun hale getirebilmeleri için neler yapabileceğini göstermek amacıyla son bir kaç
yıldır küresel olarak hızlı artan en iyi uygulamaların bazılarını yansıtmak üzere finansal raporu kolaylaştırdık. Özellikle;
Bilgiler açıkça finansal performans hikayesini anlatmak ve kritik bilgileri daha belirgin ve kolay bulmak üzere
düzenlenmiştir.
Şirketin performansının anlaşılması için önemli olan ek bilgiler dahil edilmiştir. Örneğin, bu açıklamaların hiç biri
şu anda gerekli olmasa bile, önemli işlem ve olaylar ile ilgili özetleri ve net borç ile ilgili bir mutabakatı finansal
tabloların ilk dipnotuna dahil ettik.
İşletmeye özgü ve önemli muhasebe politikaları, ilgili diğer bilgiler ile birlikte, genellikle “Rakamlar nasıl hesaplandı”
bölümünde sunulmuştur. Diğer muhasebe politikalarını dipnot 25’de listelerken, eksiksiz olmak amaçlanmıştır. İşletmeler
kendi bireysel durumlarını göz önünde bulundurmalı ve sadece kendi finansal tabloları ile ilgili politikaları dahil
etmelilerdir.
Finansal raporların yapısı, şirkete özgü koşulları ve finansal tablo okuyucularının muhtemel önceliklerini yansıtmalıdır.
“Tek bir beden herkese uyar” yaklaşımı bulunmamaktadır ve şirketler yatırımcıları ile kendilerine en uygun olanı belirlemek
üzere yakın ilişki kurmalılardır. Bu yayımda kullanılan yapı, bir şablon olarak kullanılmak üzere değil, bir fikir sağlamak
amacı ile hazırlanmıştır. Tüm şirketler için mutlak uygun olmayacaktır.
Özellikli şirketler ve sektör özellikli gereklilikler
Değer A.Ş. özellikli sektörler için gerekli dipnot açıklama örneklerini göstermez. Ancak Ek C UFRS 6 Maden Kaynaklarının
Araştırılması ve Değerlendirilmesi, UMS 11 İnşaat Sözleşmeleri ve UMS 41 Tarımsal Faaliyetler standartlarının
gerekliliklerine ilişkin açıklama ve örnekleri içerir. Daha fazla sektör özellikli muhasebe politikaları ve ilgili dipnot
açıklamaları aşağıdaki PwC yayınlarında bulunabilir.
Örnek UFRS Örnek finansal tablolar – Yatırım Fonları
Örnek konsolide UFRS finansal tablolar – Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller
Örnek UFRS finansal tablolar – Özel Sermaye Fonu
PwC
4
UMS 1(49),(51)(a)
Değer A.Ş.
Yıllık Finansal Tablolar – 31 Aralık 2016 1-11
UMS1(49)
Finansal tablolar
Konsolide gelir tablosu
8
Konsolide kapsamlı gelir tablosu
9
Konsolide bilanço
15
Konsolide özkaynak değişim tablosu
18
Konsolide nakit akış tablosu
20
Konsolide finansal tablolara ilişkin açıklayıcı notlar
22
UMS1(51)(b),(d)
Bu finansal tablolar, grubu oluşturan Değer A.Ş. (Şirket) ve bağlı ortaklıklarının (birlikte ‘Grup’)
finansal tablolarıdır. Önemli iştirakler listesi not 16’da verilmiştir.
Bu finansal tablolar Türk Lirası cinsinde sunulmuştur. (TL).
UMS1(138)(a)
Değer A.Ş, bir anonim şirkettir, Oneland’de kurulmuştur ve burada faaliyet göstermektedir. Şirketin
faaliyet gösterdiği kayıtlı adresi:
Değer A.Ş.
350 Harbour Street
1234 Nice Town
UMS10(17)
Bu finansal tablolar 23 Şubat 2017 tarihinde yetkili yöneticiler tarafından onaylanmıştır. Yöneticiler bu
finansal tabloları değiştirme ve yeniden yayımlama gücüne sahiptir.
Tüm basın açıklamaları, finansal raporlar ve diğer bilgilere internet sitemizin ‘Hissedarların Merkezi’
bölümünden ulaşılabilir: www.degeras.com
PwC
5
Finansal Tablolar
Finansal tabloların sunumunda kullanılan muhasebe politikaları ve dipnot açıklamaları
UMS1(10)
(a)
(b)
(c)
(d)
(e)
(f)
UMS1(10)
UMS 1 ‘Finansal Tabloların Sunumu’na göre, tam bir finansal tablo seti aşağıdakilerden
oluşur:
Dönem sonuna ait bir finansal durum tablosu
Döneme ait gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu
Döneme ait özkaynak değişim tablosu
Döneme ait nakit akış tablosu
Önemli muhasebe politikaları ve diğer açıklayıcı notlar ve
Eğer bir işletme bir muhasebe politikasını geriye dönük olarak uygular, finansal
tablolarındaki kalemleri geriye dönük olarak yeniden düzenler ya da finansal tablolarındaki
kalemleri yeniden sınıflandırırsa, karşılaştırılabilir en erken dönemin başından itibaren
bilanço sunar.
Finansal tabloların başlıklarında kullanılan isimler zorunlu değildir ve bir işletme eğer tercih
ederse finansal durum tablosunu ‘bilanço’ olarak, kar veya zarar tablosunu ise ‘gelir tablosu’
olarak sunmayı tercih edebilir.
Karşılaştırmalı bilgiler
UMS1(38)
UMS1(38B)
Bir UFRS aksine izin verdiği ya da aksini gerektirmediği sürece finansal tablolardaki tüm
rakamlar bir önceki dönem ile karşılaştırmalı olarak verilir. Gerekli görüldüğü takdirde cari
dönem finansal tablolarındaki karşılaştırmalı bilgilere açıklamalar ve tanımlamalar da dahil
edilmelidir.
Bazı durumlarda, geçmiş dönemlerdeki finansal tablolarda yer verilen açıklayıcı bilgiler cari
dönemde de geçerliliğini korumaktadır. Örneğin, açılan bir davanın detayları, önceki dönem
sonunda sonucu belirsiz olan ve henüz çözülmemiş bir durum gibi, bu tür bilgilere cari
dönemde de yer verilir. Kullanıcılar, raporlama dönemlerinden önce gelişen ve belirsiz olan
ve cari dönemde de açıklanan bu bilgilerden fayda sağlarlar.
Üç dönem bilançonun sunumunu gerektiren özel durumlar
UMS1(40A),(40B)
UMS1(40D)
UMS1(40C)
UMS8
UMS1(41)
Eğer bir işletme
(a) Bir muhasebe politikasını geriye dönük olarak uygular, finansal tablolarındaki kalemleri
geriye dönük olarak yeniden düzenler ya da finansal tablolarındaki kalemleri yeniden
sınıflandırırsa ya da,
(b) Geriye dönük uygulama veya yeniden sınıflandırmanın önceki dönemde sunulan
bilançonun açılış rakamlarına önemli bir etkisi varsa,
karşılaştırılabilir en erken dönemin başından itibaren en az üç bilanço (finansal durum tablosu)
sunmak zorundadır (örneğin 1 Ocak 2015 raporlaması için 1 Ocak 2016).
Bir işletmenin önceki dönemler için ilave karşılaştırmalı bilgi verip vermediğine
bakılmaksızın üçüncü bilançonun tarihi bir önceki dönemin başlangıcı olmalıdır.
Bir işletme üçüncü bilançoyu dahil etmek durumunda kaldığında UMS 1 paragraf 41 ve
UMS 8 Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar paragraf
8’e uygun olarak, muhasebe politikaları ile ilgili değişikliği, diğer düzenlemeleri ve
sınıflandırmaları açıklar. Fakat, işletmenin ilişkili dipnotlarda ek karşılaştırmaları dahil
etmesine gerek yoktur. Bu UMS 1 paragraf 38C ve 38D’de izin verildiği şekilde bir
işletmenin ek karşılaştırmalı bilgi sunmasını seçmesi ile çelişmektedir.
Tutarlılık
UMS1(45)
Aşağıdaki koşullar oluşmadığı sürece, kalemlerin finansal tablolarda sunuluşu ve
sınıflandırılması bir dönemden diğer döneme tutarlı olarak yapılmalıdır:
(a) İşletme faaliyetlerinin niteliklerinde önemli değişiklikler olmasından veya finansal tabloların
yeniden gözden geçirilmesinden sonra, UMS 8 “Muhasebe Politikaları, Muhasebe
Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar” standardının muhasebe politikalarının seçimi ve
uygulanması kıstaslarına göre, başka bir sunuluş ve sınıflandırmanın daha uygun
olacağının açık bir biçimde ortada olduğu durumlarda (örnek, işletmenin faaliyetlerinin
yapısında veya finansal tablolarını gözden geçirme yapısında bir değişiklik) veya
(b) UFRS’nin sunuş ile ilgili bir değişiklik gerektirmesi durumunda.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
6
Finansal tablolar
Finansal tablolar
Önemlilik
UMS1(7), (BC30F)
UMS1R(BC30F)
Bireysel ya da grup olarak kalemlerin ana finansal tablolarda ayrıca mı yoksa notlarda mı
sunulacağının belirlenmesi bu kalemlerin önemliliğine bağlıdır. Önemlilik kalemin tutarına
ve içeriğine göre belirlenir. Karar faktörü bireysel ya da toplu olarak bir kalemin
sunulmamasının bir eksiklik olması durumunda finansal tablo okuyucularının ekonomik
kararlarını etkileyebilecek olmasıdır. Özellikle belli bazı durumlarda bir kalemin ya da
kalemlerin niteliği ya da tutarı belirleme faktörüdür. Hazırlayanlar genellikle ihtiyatlı olma
eğilimindedirler ve az yerine çok fazla açıklama yaparlar. Ancak UMSK bu çok fazla
önemsiz bilginin faydalı bilgiye gölge düşürdüğünü ve bundan kaçınılması gerektiğini
vurgular.
Temel finansal tablolar ilgili olduğu dipnotları ile birlikte okunmalıdır.
Değer A.Ş. bir dipnot ile temel finansal tabloların ilgili olduğu dipnotları ile birlikte okunması
gerektiğini finansal tablo okuyucularına hatırlatır.
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve finansal tablolarda gösterilmeyen notlar
Aşağıdaki gerekliliklere Değer A.Ş. için geçerli olmaması sebebiyle bu yayında yer
verilmemiştir:
Kalem
Notun niteliği
İlave karşılaştırmalı bilgi (örnek, üçüncü
gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu)
İlgili notlara karşılaştırmalı bilgiler eklenir
UMS27(17)
Bireysel finansal tablolar
Neden hazırlandığı, önemli yatırımların ve bu
yatırımlara nasıl muhasebe politikaları
uygulandığı açıklanır
UMS27(16)(a)
Konsolide finansal tabloların
hazırlanmasında istisnai durumlar
Söz konusu istisnai durumun kullanıldığı ve
konsolide finansal tablolar hazırlayan şirketle
ilgili hangi raporlayan şirketi içerdiği de dahil
detaylı bilgiler açıklanır
Yabancı para çevrimi
Eğer raporlama birimi fonksiyonel para
biriminden farklı ise, ya da fonksiyonel para
biriminde bir değişiklik olduysa bu durumun
açıklanması ve açıkça işletmenin fonksiyonel
veya raporlama para birimi dışında bir para
birimi kullanılıp kullanılmadığının bilgisini
verilir
Raporlama döneminin bir yıldan daha
uzun ya da kısa olması
Kapsanan dönemin açıklanması, farklı bir
dönemin kullanılması ve rakamların tam
olarak karşılaştırılabilir olmamasının
sebebinin açıklaması yapılır
UMS1(38C),(38D)
UMS21(51),(53)-(57)
UMS1(36)
PwC Manual of Accounting
Finansal tabloların sunumu için gerekliliklerle ilgili daha fazla bilgiye sahip olmak isterseniz 4.
Bölüm Finansal Tabloların Sunumu: Genel özellikler bölümüne bakabilirsiniz. (link sadece kayıtlı
kullanıcılar için çalışacaktır). Yabancı para birimlerinin raporlama para birimi olarak kullanılması ile
ilgili daha fazla bilgi almak isterseniz bölüm 7 Yabancı Para Birimleri: Finansal Tabloların Yabancı
Para Birimlerine Çevrimi bölümüne bakabilirsiniz.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
7
UMS1(10)(b),(10A)
Konsolide gelir tablosu 1-8, 10, 11, 21-24, 27-36
UMS1(51)(c),(e)
UMS1(113)
Not
2015
Yeniden
2016 düzenlenmiş
‘000 TL
‘000 TL
Sürdürülen faaliyetler
UMS1(82)(a)
UMS1(99), UMS2(36)(d)
Hasılat
Satışların maliyeti
Sağlanan hizmetlerin maliyeti
3
Brüt kar
UMS1(99)
UMS1(99)
UMS1(82)(b)
UMS1(82)(c)
UMS1(82)(d)
UMS12(77)
Dağıtım maliyetleri
Genel yönetim giderleri
Diğer gelirler
Diğer (gelirler)/giderler - net
Faaliyet karı 9
Finansman gelirleri 13
Finansman giderleri
Finansman giderleri - net
Özkaynak yöntemi ile değerlenen yatırımlardan elde edilen
gelirler 12
Vergi öncesi kar
5(a)
5(b)
5(d)
5(d)
16(e)
Vergi gideri
6
Sürdürülen faaliyetlerden elde edilen net dönem karı
UFRS5(33)(a)
UMS1(82)(ea)
UMS1(81A)(a)
UMS1(81B)(a)
UMS33(66)
UMS33(66)
Zorunlu olmayan
Durdurulan faaliyetlerden elde edilen kar
(Ana ortaklık payı) 14
Net dönem karı
15
Net dönem karının dağılımı:
Ana ortaklık payı
Kontrol gücü olmayan paylar
197.650
(49.156)
(53.286)
161.610
(47.580)
(36.428)
95.208
77.602
(35.679)
(17.839)
11.305
5.075
(29.373)
(14.686)
11.985
(1.251)
58.070
44.277
1.656
(7.213)
953
(6.272)
(5.557)
(5.319)
340
355
52.853
39.313
(16.646)
(11.487)
36.207
27.826
755
399
36.962
28.225
33.957
3.005
25.906
2.319
36.962
28,225
Kuruş
Kuruş
Ana ortaklığa ait sürdürülen faaliyetlerden adi hisse
başına kazanç (Hisse başına, “TL” olarak ifade
edilmiştir.): 15,16
Adi hisse başına kazanç
22
54,7
43,2
Seyreltilmiş hisse başına kazanç
22
53,8
43,0
Ana ortaklığa ait adi hisse başına kazanç:
Adi hisse başına kazanç
22
55,9
43,9
Seyreltilmiş hisse başına kazanç
22
55,0
43,7
Yukarıdaki konsolide kar zarar tablosu dipnotlar ile birlikte okunmalıdır.
açıklama
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
8
UMS1(10)(b),(10A)
Konsolide kapsamlı gelir tablosu
2016
‘000 TL
2015
Yeniden
Düzenlenmiş*
‘000 TL
36.962
28.225
9(c)
274
(830)
Not
Dönem karı
UMS1(81A)(a)
Diğer kapsamlı gelirler 17-19,25-26
Kar veya zarar olarak yeniden sınıflandırılacaklar
Satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun
değerlerindeki değişim
UMS1(82A)(b)
UMS1(82A),(7)(d)
UMS39(55)(b)
UMS1(82A),(7)(e)
UMS39(95)(a)
Nakit akış riskinden korunma
9(c)
83
1.642
UMS1(82A)
Özkaynak yöntemi ile değerlenen yatırımlardan elde edilen
diğer kapsamlı gelirler 18
9(c)
20
15
UMS1(82A),(7)(c)
UMS21(32)
Yabancı para çevrim farkları
9(c)
(617)
185
UFRS5(38)
Durdurulan faaliyetlerden yabancı para çevrim farkları
15
130
58
UMS1(82A),(7)(c)
UMS39(100)
Net yatırım riskinden korunma
9(c)
190
-
UMS1(91)
Bu kalemlere ilişkin vergi etkisi
9(c)
(101)
(248)
20
Kar veya zarara yeniden sınıflandırılmayacaklar
UMS1(82A)(a)
UMS1(82A),(7)(a)
Arsa ve binaların gerçeğe uygun değer kazançları
9(c)
7.243
5.840
UMS1(82A)
Özkaynak yöntemi ile değerlenen yatırımlardan elde edilen
diğer kapsamlı gelirler 18
9(c)
300
100
UMS1(82A),(7)(b)
UMS19(120)(c)
Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülüklerine ilişkin
yeniden ölçümlemeler
9(c)
119
(910)
UMS1(91)
Bu kalemlere ilişkin vergi etkisi
9(c)
(2.298)
(1.509)
5.343
4.343
42.305
32.568
39.399
29.992
2.906
2.576
42.305
32.568
Sürdürülen faaliyetlerden
38.514
29.535
Durdurulan faaliyetlerden
885
457
39.399
29.992
UMS1(81A)(b)
Diğer kapsamlı gelirler, vergi sonrası
UMS1(81A)(c)
Toplam kapsamlı gelir
UMS1(81B)(b)
Toplam kapsamlı gelirin dağılımı:
Ana ortaklık payları
Kontrol gücü olmayan paylar
Ana ortaklığa ait toplam kapsamlı gelirin dağılımı:
UFRS5(33)(d)
*
Zorunlu olmayan
Geçmiş dönemlerde bir hata sebebiyle yapılan yeniden düzenlemenin etkisi not 11(b)’de açıklanmıştır.
Yukarıdaki konsolide kapsamlı gelir tablosu dipnotlar ile birlikte okunmalıdır.
açıklama
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
9
Gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu
Gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu
İlave kalemler
UMS1(85)
Genel Çerçeve (QC4),(QC12)
UMS1(85A)
Kapsamlı gelir tablosu ve kar zarar tablosunda ilave kalemlerin, ara toplamların ve başlıkların
olması şirketin finansal performansını daha iyi açıklayacağı düşünülüyorsa (uygulanabilir
olduğunda) eklenebilir. Örneğin, brüt kara (hasılat ve maliyet), maliyetler fonksiyonlarına göre
sınıflandırılıyorsa bir ara toplam eklenmelidir.
Bu bahsedilen ara toplamlar çok dikkatle kullanılmalıdır. Finansal Raporlamaya İlişkin
Çerçeve ’ye göre sunulan bilgi, sunulma amacını uygun ve doğru bir şekilde yansıtmalıdır.
Yani tam, tarafsız ve hatasız olmalıdır. Dolayısıyla UMS 1’e ilişkin bu esneklik sadece
finansal tablo okuyucularının şirketin performansını daha iyi anlamalarına yardımcı
olacaksa kullanılmalıdır. UFRS’ ye göre açıklanması gereken tutarları azaltmak için
kullanılamaz (yasal ölçümler).
Aralık 2014’te UMS 1’e yapılan değişiklik ilave ara toplamların nasıl olması gerektiği ile ilgili
netlik sağlar:
(a) UFRS' ye uygun olarak muhasebeleşen ve ölçülen kalemlerden oluşur,
(b) Açık ve anlaşılır şekilde isimlendirilmeli ve sunulmalıdır,
(c) Dönemler arasında tutarlı olmalıdır,
(d) Zorunlu alt toplamlar ve toplamlardan daha öncelikli gösterilemez.
Değişiklikler 1 Ocak 2016 tarihinde veya sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemlerinden
itibaren geçerlidir.
Ayrıca, şirketlere aşağıdaki ilkeleri de göz önüne almalarını öneririz:
(a) Ara toplamlar önyargıya sebebiyet vermemeli ya da kar zarar tablosunu
kalabalıklaştırmamalıdır.
(b) Örtüşen giderler kategorileri için tür ve fonksiyonlarına göre karma bir sınıflandırma
yapmak genellikle Kabul görmez (aşağıdaki paragraf 30’a bakınız).
(c) Ek kalemler veya kolonlar yalnızca şirketin kendisi ile ilgili gelir ve giderleri içermelidir.
(d) Ek kalemler veya kolonlar yalnızca şirketin kendi iç yönetimi için kullanıldığında
kullanılmalıdır.
(e) Kar veya zarar tablosunun genel vermek istediği mesaj bozulmamalı ve
karıştırılmamalıdır.
Faiz ve vergi öncesi kar (“FVÖK”) gelir tablosunda gösterilebilecek uygun bir ara başlık
olabilir. Bu satır genellikle işletme ve finansman faaliyetleri sonucu oluşan vergi öncesi karı
ayrıştırır. Buna karşın, faiz, vergi ve amortisman öncesi kar (FVAÖK) ile ilgili ara toplam
ancak işletmelerin giderlerini türlerine göre sunması durumunda ve ara toplam Genel Kabul
Görmüş Muhasebe İlkeleri (GKGMİ) rakamlarıyla azaltılmamış ise eklenebilir. Başka türlüsü
FVAÖK’ü ‘gerçek’ kar olarak ima etmek ya da kar zarar tablosunu kalabalıklaştırmak
suretiyle okuyucunun şirketin GKGMİ’ye göre olan performansını belirleyememesi için
yapılmış olur.
İşletme, giderlerini fonksiyonlarına göre sınıfladığında faaliyet karına ulaşmak için
amortisman ve itfa paylarını ayrıca göstermesi mümkün olmayacaktır, çünkü amortisman
ve itfa payları bir gider tipidir, operasyonun bir fonksiyonu değildir. Bu durumda FVAÖK
sadece ayrıca ilave bir kutuda bilgi amaçlı olarak, bir altyazı olarak değil, dipnotta ya da
operasyonlarla ilgili gözden geçirmeler kısmında açıklanabilir.
Bir işletmenin alternatif performans ölçümleri sunması durumunda, bu UFRS’nin
performans ölçümlerinden daha önemli olarak sunulmamalıdır. Bu dipnotlara alternatif bir
performans ölçütü koymak suretiyle ya da ana finansal tablolara bir altyazı koymak şeklinde
uygulanabilir. Bir işletme böyle bir ölçütü ana finansal tablolarına koyması durumunda,
bunu açıkça belirtmelidir. Yönetim dipnotların genel yeterliliğini ve özellikli bir sunumun
finansal tabloların tümü ilgili bir yanlış anlaşılmaya sebebiyet verip vermeyeceğini
değerlendirmelidir. Bu yargı önemli bir yargı olarak UMS 1 paragraf 122’ye göre
açıklanmalıdır.
Finansal raporları hazırlayanlar aynı zamanda bu ilave ara toplamlar ve uygulanabilir
olduğunda finansal raporlarda GKGMİ’ye aykırı açıklamalar yapılması ile ilgili yerel kanun
koyucuların görüşlerini de düşünmelidirler. EK A bu ölçümlerin kullanılmasına ilişkin
rehberlik içermektedir.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
10
Gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu
Gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu
Faaliyet karı
UMS1(BC56)
Bir işletme faaliyetlerinden doğan sonuçlarını göstermek için bir ara toplam oluşturmayı
seçebilir. Buna izin verilmesinin yanı sıra, burada sunulan rakamların normalde ‘faaliyet’
olarak kabul edilmesidir. Faaliyet niteliğinde olduğu açık olan kalemlerin, örneğin stok
değer düşüklüğü, giderlerin yeniden yapılandırılması ya da yeniden dağılımı, nadiren ya da
alışılmadık seviyede olması sebebiyle dışarıda tutulmamalıdır. Benzer olarak, nakit çıkışı
yaratmayan kalemler de (örneğin amortisman ya da itfa payı) dışarıda tutulamaz. Genel bir
kural olarak faaliyet karı, ‘diğer giderler’ satırından sonra gelen bir ara toplam olmalıdır,
örneğin, finansman giderlerinin ve özkaynak yöntemi kullanılarak değerlenen yatırımlara
ilişkin paylar gibi.
Kalemlerin yeniden sıralanması
UMS1(86)
UMS1(82)(c), UMS18(7)
Genel çerçeve (4.29)
Şirketler performansa ilişkin içerikleri gerekli olduğu zaman satırları ve açıklamaları yeniden
sıralamalıdır. Ancak, bütünde yine işletmeler ‘adil sunum’ ilkesini kural olarak benimsemeli
ve böyle yapmak için iyi bir neden olmadıkça bunu yapmamalıdırlar. Örneğin, finansman
maliyetlerinin vergi öncesi kardan önceki son kalem olarak sunulması ve böylece
finansman faaliyetlerinin finanse edilen faaliyetlerden ayrılması genel kabul görür.
Bir başka örnek ise iştiraklere ilişkin kar paylarının gösterilmesidir. Normalde bu kalem
finansman faaliyetlerinden sonra gösterilir. Ancak bazı durumlarda kalemin finansman
faaliyetlerinden önce yatırımcının iştiraklerindeki paylarını göstermesi mümkün olabilir.
İşletmenin faaliyet karı için bir ara toplam sunması halinde bunun faaliyet karı içinde ya da
faaliyet karının hemen altında sunulması gerekmektedir. Bu durum iştirak ya da iş
ortaklığının grubun operasyonlarının ve stratejilerinin ayrılmaz bir parçası olması
durumunda da geçerli olabilir.
Ancak, özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilen iştirakler ya da iş ortaklıklarındaki
yatırımlardan kar payları hasılatın bir parçası olarak sunulmamalıdır. Bir iştirakteki ya da iş
ortaklığındaki payın getirisi nitelik olarak bir net kazançtır. Ekonomik getirilerin brüt bir
girişini temsil etmez, dolayısıyla UMS 18 Hasılat standardına göre hasılat tanımına uymaz.
Şirketin kendi hasılatı ile iştirakin hasılatını kombine etmek, şirketin yatırımının tek bir
satırda sunulduğu bilanço uygulaması ile tutarlılık arz etmez. Bu uygulama işletmenin
müşterek faaliyetlerindeki hasılatı kendi hasılatı ile kombine ettiği muhasebeden farklıdır.
Bir işletme özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirdiği yatırımlarında faaliyetlerin önemli
kısmını yönetiyor ve kapsamlı gelir tablosu okuyucusuna bunu vurgulamak istiyorsa, bunu
dipnotlara bir referans vererek ya da bir altyazı yazarak ilave finansal bilgi vermeyi
seçebilir.
Finansman geliri ve gideri
UMS 1 şirketlerin finansman maliyetlerinin kar veya zarar tablosunda sunulmasını zorunlu
kılar, fakat finansman gelirinin ayrıca sunulmasını gerekli kılmaz. Finansman gelirinin
sınıflanması bu tür kalemler için şirketin muhasebe politikasına bağlıdır. Detaylar için not
5’deki yorumlara bakınız.
Durdurulan faaliyetler
UFRS5(33)(a),(b)
UMS1(82)(ea)
Durdurulan faaliyetlere ilişkin sonuçlar:
(i) Durdurulan faaliyetlerden vergi sonrası kar ya da zarar ve
(ii) durdurulan faaliyetlerin satış maliyeti düşülmüş gerçeğe uygun değerinin ölçülmesinde veya
elden çıkarılmasında muhasebeleştirilen vergi sonrası kazanç ya da zarar toplamını toplam
durdurulan faaliyetleri içeren tek bir tutar olarak kapsamlı gelir tablosunda (veya ayrı gelir
tablosunda) sunulur. UFRS 5 paragraf 33’e göre “Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar ve
durdurulan faaliyetler” standardında bu tek satıra ait analizin yapılması gerekmektedir. Bu
analiz, finansal tablo notlarında ya da kapsamlı gelir tablosunda (gelir tablosunda) sunulabilir.
Değer A.Ş. örneğinde bu bilgi not 15’te açıklanmıştır. Eğer gelir tablosunda sunulduysa,
devam eden operasyonlardan ayrı olarak - durdurulan faaliyetler içerisinde ayrı bir bölümde
gösterilmelidir. Analiz, yeni iktisap edilen bağlı ortaklıklar, satış amaçlı elden tutulan varlıklar
olarak sınıflandırılmak için gerekli kıstasları sağlasa bile bu tip elden çıkarılacak varlık grubu
için geçerli değildir (UFRS 5 paragraf 11).
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
11
Gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu
Gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu
Hisse başına kazanç
Kazancın alternatif ölçümlerine dayalı hisse başına kazancın sunumuna izin verilmesine
rağmen bu bilgi sadece finansal tabloların notlarında sunulmalıdır (bkz not 22).
UMS33(73)
Eğer bir işletme durdurulan faaliyet raporluyorsa, adi hisse başına kazanç tutarlarını ve
seyreltilmiş hisse başına kazanç rakamlarını kapsamlı gelir tablosunda ya da notlarda
sunar. Değer A.Ş. örneğinde bu bilgi not 22’de sunulmuştur.
UMS33(68)
Diğer kapsamlı gelirin unsurları
Diğer kapsamlı gelirin unsurları, diğer UFRS’ler tarafından gerekli kılındığında ya da izin
verildiğinde kar ya da zararda muhasebeleştirilmeyen gelir ya da gider (yeniden
sınıflandırma düzeltmeleri de dahil olmak üzere, bkz paragraf 26) kalemlerini kapsar. Ve
şunlardan oluşur:
(a) Maddi ve maddi olmayan duran varlıklara ilişkin yeniden değerleme artış ya da azalışları
(b) Tanımlanmış fayda planlarının yeniden ölçümü
(c) Yabancı ülkelerde yatırım yapılan işletmelere ait finansal tabloların çevrilmesinden
kaynaklanan kazanç ve kayıplar
UMS1(7)
Satılmaya hazır finansal varlıkların yeniden ölçümünde ortaya çıkan kazanç ya da
kayıplar
(e) Nakit akış riskine ilişkin riskten korunma araçlarına bağlı olarak oluşan kazanç veya
kayıpların etkin kısımları
(f) Yatırımcının özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilen yatırımlarındaki payları
(g) Diğer kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirilen kalemlere ilişkin cari ve ertelenmiş vergi
etkileri
(d)
Açıklama Girişimi’nin bir parçası olarak UMS 1’de Aralık 2014 tarihinde yapılan değişikliğe
göre, diğer kapsamlı gelirin bir unsuru olarak muhasebeleştirilen özkaynak yöntemine göre
muhasebeleştirilen yatırımlar toplam olarak gelir tablosuna sınıflandırılabilecekler ve
sınıflandırılamayacaklar olarak sunulmalıdır. Bu değişiklikler 1 Ocak 2016’dan itibaren
uygulanmalıdır.
UMS1(82A),(139P)
Özet
Diğer kapsamlı gelirin gereklilikleri şu şekilde özetlenebilir:
Kalem
Dönem içinde diğer kapsamlı
gelirde muhasebeleştirilen her
kalem niteliğine göre
sınıflandırılması
Referans
UMS 1(82A)
Standarttaki
gereklilik
Kapsamlı gelir
tablosu
Değer A.Ş.’deki
sunum
Kapsamlı gelir
tablosu
Dönem içerisinde diğer kapsamlı
gelir tablosu kalemlerinin yeniden
sınıflandırma düzeltmeleri (bkz
paragraf 26)
UMS 1(92)
Kapsamlı gelir
tablosu ya da notlar
Not 9
İlgili diğer kapsamlı gelir tablosu
kalemlerinin vergi etkileri, yeniden
sınıflandırma düzeltmeleri de dahil
UMS 1(90)
Kapsamlı gelir
tablosu ya da notlar
Not 9
Her kaleminin özkaynak ile ayrıca
mutabakatı,
UMS 1(106)(d) Özkaynak değişim
Özkaynak değişim
tablosu ve notlar, ilgili tablosu ve not 9
eki görünüz
Kar/zarar
Diğer kapsamlı gelir
Şirket ortaklarıyla yapılan
işlemler
Bkz ek 1-3 sayfa 19.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
12
Gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu
Gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu
Durdurulan faaliyetler
UFRS5(38)
UFRS 5 şirketlerin diğer kapsamlı gelir kalemlerinin devam eden ve durdurulan
faaliyetlerden, olarak ayrılıp ayrılmaması gerektiği konusunda net değildir. Ancak tutarlı
davranmanın daha uygun olacağını düşünüyoruz, çünkü ayrı sunum devam eden
operasyonlarla ilgili gelecekteki sonuçların tahmin edilebilir olması için daha kullanışlı bir
temel hazırlar. Ayrıca şirketlerin diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirdikleri birikmiş gelir
ve gider kalemlerinin duran varlıklar ya da satış amaçlı elde tutulan varlıkların elden çıkışı
ile ilgili olması durumunda ayrıca sunulması gerektiğini de hatırlatmak isteriz.
Kapsamlı gelirde ya da notlarda açıklanması gereken bilgiler
Gelir ve gidere ilişkin önemli kalemler
UMS1(97)
UMS1(86),(97)
Gelir ve gider kalemleri önemli olmaları durumunda, nitelikleri ve tutarlar kapsamlı gelir
tablosunda (kar veya zarar tablosunda) ayrıca ya da dipnotlarda açıklanır. Değer A.Ş.
örneğinde bu bilgi not 4’te açıklanmıştır.
UMS 1 ayrıca sunulması gereken kalemlerin türleri ile ilgili belirgin bir isim kullanmaz. Bir
şirketin ‘olağan dışı’, ‘önemli’ ya da ‘istisnai’ kategorisi olarak kapsamlı gelir tablosunda ya
da dipnotlarda kalemler sunması durumunda muhasebe politikaları notu seçilen terimle
ilgili tanımlama içermelidir. Bu kalemlerin sunumu ve tanımının yıldan yıla tutarlı olarak
uygulanması gerekir.
Giderlerini niteliklerine göre sınıflandıran şirketler, her gider sınıfının bu sınıfla alakalı tüm
kalemleri içerdiğinden emin olmak için gerekli dikkati göstermelidirler. Önemli yeniden
yapılanma maliyeti, örneğin, işsizlik ödemeleri (yani çalışanlara sağlanan fayda maliyetleri),
stok değer düşüklükleri (stoktaki değişiklikler) ve maddi duran varlık değer düşüklükleri
içerebilir. Yeniden yapılandırma giderlerinin, türlerine göre yapılan gider analizlerinde diğer
gider kalemleriyle örtüşmesi halinde ayrı bir satır olarak gösterilmesi kabul edilebilir bir
gösterim şekli değildir.
Giderlerini fonksiyonlarına göre sınıflandıran şirketler, önemli kalemleri ilgili oldukları
fonksiyon gurubuna dahil etmelidirler. Bu durumda, önemli kalemler alt yazı olarak ya da
finansal tablo dipnotları olarak açıklanır.
Yeniden sınıflandırma düzeltmeleri
UMS1(92),(94)
UMS1(7),(95)
Bir işletme diğer kapsamlı gelir unsurlarına ait yeniden sınıflandırma düzeltmelerini
kapsamlı gelir tablosunda ya da dipnotlarda ayrıca açıklamalıdır. Değer A.Ş. bu bilgiyi not
9(c)’de sunmaktadır.
Yeniden sınıflandırma düzeltmeleri, diğer kapsamlı gelirde cari ya da önceki dönemlerde
muhasebeleştirilen kalemlerin cari dönemde kar zarara sınıflandırılmasıdır. Örneğin bu
düzeltmeler yabancı bir yatırımın elden çıkartılması, satılmaya hazır finansal bir varlığın
bilanço dışına alınması ya da değer düşüklüğü ve riskten korunma muhasebesi yapılmış
gelecekte gerçekleşmesi beklenen bir işlemin gelir tablosunu etkilemesi. Bu kalemler
maddi duran varlıkların yeniden değerleme artışları ya da tanımlanmış fayda planlarının
yeniden ölçümlenmesi gibi kalemler olmaz. Bu kalemler de diğer kapsamlı gelirde
muhasebeleşmesine rağmen ilerleyen dönemlerde kar veya zarara sınıflanmaz.
Kar payları: Özkaynak değişim tablosu ya da sadece notlar
UMS1(107)
Dönem içerisinde şirket ortaklarına kar payı dağıtımı olarak dağıtılan tutarlar ve ilişkili hisse
başına kar rakamları özkaynak değişim tablosu ya da notlarda açıklanır. Değer A.Ş.
örneğinde bu açıklamalar not 13(b)’de yapılmıştır.
Giderlerin sınıflandırılması
Türlerine veya fonksiyonlarına göre
UMS1(99),(100)
PwC
Bir şirketteki giderler, hangi bilgi daha uygun ve güvenilir ise, türlerine veya fonksiyonlarına
göre yapılan bir analize göre sınıflandırılmalıdır. Şirketler mecbur olmamakla birlikte
giderler analizlerini kapsamlı gelir tablosunda (ya da kar veya zarar tablosunda) sunması
tavsiye edilir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
13
Gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu
Gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu
UMS1(105)
UMS1(104),(105)
Fonksiyon veya türlerine göre ayrım yapma kararı şirketin geçmiş ve sektörel faktörlerine
dayanmaktadır. Şirketler kendi finansal performanslarına uygun ve güvenilir sınıflandırmayı
seçmelidir.
Fonksiyonlarına göre hazırlanan bir kapsamlı gelir tablosunda (ya da kar zarar
tablosunda), direkt olarak hasılat ile ilgili olan giderler, satışların maliyetine dahil
edilmelidir. Satışların maliyeti direkt malzeme ve işçilik maliyetleri değil, aynı zamanda
doğrudan hasılat elde etmeye yönelik oluşan dolaylı giderleri de içermelidir; örneğin,
üretiminde kullanılan varlıkların amortismanı gibi. Değer düşüklüğü giderleri belirli bir
varlığın amortisman veya itfa payının sınıflandırılışına göre yapılır. Şirketler stok değer
düşüklüğü, kıdem tazminatı ve karşılık giderleri gibi bazı giderleri ilgili oldukları fonksiyonel
sınıflandırmalarda hariç tutarak fonksiyonel ve türlerine göre karışık bir sınıflandırma
yapmamalıdır.
Giderlerini fonksiyonlarına göre sınıflandıran şirketler, finansal tablo notlarında giderlerinin
türlerine göre bilgisini vermelidir, bkz not 5(c).UMS 1’e göre bunlar amortisman ve itfa
payları, çalışanlara sağlanan faydalar gibi giderlerdir. Diğer gider sınıfları, okuyuculara
ilerideki nakit akışları ile ilgili bilgi vermesi açısından önemli olmaları durumunda
açıklanmalıdırlar.
Ek C’de türlerine göre sınıflandırmanın kar veya zarar tablosunda gösterilmesine ilişkin
örneği bulabilirsiniz.
Önemlilik
UMS1(29)
Giderlerin fonksiyonlarına ya da türlerine göre sınıflandırılmasından bağımsız olarak,
önemlilik sınıflandırması için geçerlidir. Her önemli kalem ayrıca açıklanmalıdır ve
sınıflandırılmayan giderler (Değer A.Ş.’de ‘diğer giderler’ olarak gösterilmiştir) kendi
başlarına ve topluca önemli olmamalıdır.
Giderlerin sınıflandırılması gideri tipine göre değişebilir. Örneğin, giderlerin türlerine göre
sınıflandırılması halinde, araştırma ve geliştirme (AR-GE) çalışmaları için çalışanlara
yapılan ücretler ve maaş giderleri, çalışan giderlerine sınıflandırılabilirken, AR-GE için
dışarıdan sağlanan faydalar harici AR-GE giderleri olarak sınıflandırılmalıdır. Ancak,
giderler fonksiyon bazında sınıflandırıldığında, hem ücret ve maaşlar hem sağlanan
faydalara ilişkin ödemeler Ar-Ge gideri olarak sınıflandırılır.
Netleştirme
UMS1(32)
UMS1(34)(a)
UMS1(34)(b)
UMS1(35)
Bir UFRS zorunlu kılmadıkça veya izin vermedikçe varlıklar ve borçlar ya da gelirler ve
giderler netleştirilemez. Netleştirilmesi zorunlu kılınan ya da netleştirilmesine izin verilen
gelir ve gider örnekleri aşağıdaki gibidir:
(a) Yatırımların ve faaliyetlerde kullanılan varlıklar da dahil duran varlıkların elden
çıkartılmasıyla ortaya çıkan kar ve zararlar, elden çıkartmayla sağlanan tahsilattan
varlığın net defter değeri ve ilgili satış giderleri düşüldükten sonraki tutarı.
(b) “UMS 37 Karşılıklar, koşullu borçlar ve koşullu varlıklar” standardına göre
muhasebeleştirilen karşılıklarla ilgili olarak yapılan ve üçüncü taraflarla yapılmış olan
sözleşmeye (örneğin, tedarikçiyle yapılan garanti sözleşmesi) dayanarak, tazmin edilen
bir ödeme alınan tazminatla netleştirilebilir.
(c) Ayrıca, benzer işlemlerden kaynaklanan kazanç ve kayıplar, örneğin kur farklarından
kaynaklanan kazanç veya kayıp veya ticari amaçla elde tutulan finansal araçlardan
kaynaklanan kazanç veya kayıplar, netleştirilerek raporlanır. Ancak söz konusu kazanç
veya kayıplar, önemli oldukları takdirde ayrı gösterilir.
UMS 18 Hasılat kapsamındaki gelirler, ilişkili giderlerle netleştirilemez. Ancak, bizim bu
yayında yaptığımız gibi, bu durum bir şirketin kar veya zarar tablosunun ön yüzünde faiz
gelirinden sonra faiz giderini sunması ve ‘net faiz gideri’ olarak bir ara toplam göstermesine
engel değildir.
PwC Manual of Accounting
Kar veya zarar tablosu veya kapsamlı gelir tablosu açıklamalarına ilişkin daha fazla bilgiye PwC
Manual of Accounting Bölüm 4 Finansal tabloların sunumu kısmında Kar veya zarar tablosu ve
kapsamlı gelir tablosu linkinden ulaşılabilir (link sadece kayıtlı kayıtlı kullanıcı olmanız durumunda
çalışacaktır).
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
14
UMS1(10)(a),(54)
Konsolide bilanço 1-5
Not
2015
1 Ocak 2015
Yeniden
Yeniden
2016 düzenlenmiş* düzenlenmiş*6
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
UMS1(51)(c),(e)
UMS1(113)
VARLIKLAR
UMS1(60),(66)
Duran varlıklar
UMS1(54)(a)
Maddi duran varlıklar
8(a)
131.410
105.080
93.145
UMS1(54)(b)
Yatırım amaçlı gayrimenkuller
8(b)
13.300
10.050
8.205
UMS1(54)(c)
Maddi olmayan duran varlıklar
8(c)
24.550
20.945
20.910
UMS1(54)(o),(56)
Ertelenmiş vergi varlıkları
8(d)
7.323
4.979
3.681
UMS1(54)(e)
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar
16(e)
3.775
3.275
3.025
UMS1(54)(d)
UFRS7(8)(b)
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar
7(b)
1.210
-
-
UMS1(54)(d)
UFRS7(8)(d)
Satılmaya hazır finansal varlıklar
7(c)
11.110
5.828
5.997
UMS1(54)(d)
UFRS7(8)(a)
Türev finansal araçlar
12(a)
308
712
-
UMS1(54)(h)
UFRS7(8)(c)
Alacaklar
7(a)
2.226
1.380
6.011
195.212
152.249
140.974
Toplam duran varlıklar
UMS1(60),(66)
Dönen varlıklar
UMS1(54)(g)
Stoklar
8(e)
22.153
19.672
18.616
UMS1(54)(h)
UFRS7(8)(c)
Ticari ve diğer alacaklar
7(a)
18.935
12.184
8.243
UMS1(54)(d)
UFRS7(8)(a)
Türev finansal araçlar
12(a)
1.854
1.417
156
UMS1(54)(d)
UFRS7(8)(a)
Gerçeğe uygun değer değişimleri gelir
tablosu ile ilişkilendirilen finansal varlıklar
7(d)
11.300
10.915
10.370
UMS1(54)(i)
Nakit ve nakit benzeri değerler
(kredili mevduat hesapları hariç)
7(e)
55.310
34.843
27.593
109.552
79.031
64.978
250
4.955
-
Toplam dönen varlıklar
109.802
83.986
64.978
Toplam varlıklar
305.014
236.235
205.952
Satış amacıyla elde tutulan varlıklar
UMS1(54)(j)
UFRS5(38)
*
PwC
8(f),15
Geçmiş dönemlerde bir hata sebebiyle yapılan yeniden düzenlemenin etkisi not 11(b)’de açıklanmıştır.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
15
Konsolide bilanço
Not
2015
1 Ocak 2015
Yeniden
Yeniden
2016 düzenlenmiş * düzenlenmiş *6
‘000 TL
‘000 TL
’000 TL
YÜKÜMLÜLÜKLER
UMS1(60),(69)
Uzun vadeli yükümlülükler
UMS1(54)(m)
UFRS7(8)(f)
Krediler
7(g)
91.464
61.525
58.250
UMS1(54)(o),(56)
Ertelenen vergi yükümlülükleri
8(d)
12.566
6.660
4.356
8(g)
6.749
4.881
4.032
8(h)
1.223
-
-
112.002
73.066
66.638
16.700
12.477
12.930
1.700
1.138
989
7(g)
8.980
8.555
7.869
Çalışanlara sağlanan fayda karşılıkları
7
Karşılıklar
UMS1(54)(l)
Toplam uzun vadeli yükümlülükler
UMS1(60),(69)
Kısa vadeli yükümlülükler
UMS1(54)(k)
Ticari ve diğer borçlar
UMS1(54)(n)
Cari vergi yükümlülüğü
UMS1(54)(m),
UFRS7(8)(f)
Krediler
UMS1(54)(m)
UFRS7(8)(e)
Türev finansal araçlar
UMS1(54)(l)
12(a)
1.376
1.398
445
Çalışanlara sağlanan fayda karşılıkları 7
8(g)
690
470
440
Karşılıklar
8(h)
2.472
1.240
730
3
2.395
2.370
2.290
34.313
27.648
25.693
-
500
-
33.327
26.740
24.093
Toplam yükümlülükler
145.298
118.993
110.055
Net varlıklar
159.716
117.242
95.917
Kazanılmamış gelirler
UMS1(54)(p)
UFRS5(38)
7(f)
Satış amaçlı elde tutulan varlıklarla
doğrudan ilişkilendirilen yükümlülükler
15
Toplam kısa vadeli yükümlülükler
ÖZKAYNAK
UMS1(54)(r)
UMS1(54)(r)
Ödenmiş sermaye ve hisse senedi ihraç
primi
9(a)
83.054
63.976
62.619
Diğer özkaynaklar
9(b)
1.774
(550)
(251)
Diğer yedekler
9(c)
18.168
12.439
7.395
Birikmiş karlar
9(d)
47.258
35.688
21.214
150.254
111.553
90.977
9.462
5.689
4.940
159.716
117.242
95.917
UMS1(54)(r)
Ana ortaklığa ait sermaye ve yedekler
UMS1(54)(q)
Kontrol gücü olmayan paylar
Toplam özkaynaklar
*
Zorunlu olmayan
16(b)
Geçmiş dönemlerde bir hata sebebiyle yapılan yeniden düzenlemenin etkisi not 11(b)’de açıklanmıştır.
Yukarıdaki konsolide kapsamlı bilanço, dipnotlar ile birlikte okunmalıdır.
açıklama
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
16
Konsolide bilanço
Bilanço
Bilanço (finansal durum tablosu) için muhasebe standardı
UMS1(10)
UMS 1, bilançodan ‘finansal durum tablosu’ olarak bahseder. Ancak bu başlık zorunlu değildir.
Değer A.Ş. daha çok bilinen bir başlık olan “bilançoyu kullanmaya devam etmeyi seçmiştir.
Kısa vade / uzun vade ayrımı
UMS1(60)
UMS1(61)
UMS1(66)-(70)
UMS1(68)
Bir işletme, likidite temeline dayalı sunumun daha güvenilir ve yararlı bilgi sağladığı
durumlar hariç, dönen ve duran varlıklarını ve kısa ve uzun vadeli borçlarını bilançoda ayrı
ayrı sınıflandırarak sunar. Bu istisna uygulandığında, işletme bütün varlık ve borçlarını
likidite sırasıyla sunar.
Hangi sunum yöntemi kullanılırsa kullanılsın;
(a) raporlama döneminden itibaren on iki ay içinde ve
(b) raporlama döneminden itibaren on iki ayı aşan sürede ödenmesi ya da tahsilatı beklenen
tutarları birlikte içeren her varlık ve borç kalemi için işletme, on iki aydan uzun vadede
gerçekleşmesi beklenen tahsilat ve ödeme tutarlarını açıklar.
Bir varlık (stoklar ve ticari alacak gibi) işletmenin normal faaliyet döngüsü içinde paraya
çevrilmesinin, satılmasının veya tüketilmesinin, raporlama döneminden sonra on iki ay
içinde olduğu durumlarda dönen varlık olarak sınıflandırılır. Personel ve diğer faaliyet
giderleri gibi tahakkuklar ve ticari borçlar gibi bazı kısa vadeli borçlar, işletmenin normal
faaliyet döngüsü içinde kullanılan işletme sermayesinin bir parçasıdır. Faaliyetle ilgili bu tür
kalemler, raporlama döneminden itibaren on iki aydan daha uzun bir sürede ödenecek
olsalar bile, kısa vadeli borçlar olarak sınıflandırılır.
İşletmenin faaliyet döngüsü, işleme tabi tutulmak üzere tedarik edilen varlıkların nakit veya
nakit benzeri bir unsura çevrilmesi arasında geçen süredir. Eğer işletmenin normal faaliyet
dönemi açıkça belirlenemiyorsa, bu süre on iki ay olarak varsayılır.
Üç dönem bilançonun sunumunu gerektiren özel durumlar
UMS1(40A),(40B)
Bir işletme bir muhasebe politikasını geriye dönük olarak uyguladığında, finansal
tablolarındaki kalemleri geriye dönük olarak yeniden düzenlendiğinde ya da finansal
tablolarındaki kalemleri yeniden sınıflandırdığında, karşılaştırılabilir en erken dönemin
başından itibaren en az üç bilanço (finansal durum tablosu) sunar. Bununla birlikte,
işletmenin muhasebe politikalarını geriye dönük uygulamasının veya finansal tablolarındaki
kalemleri geriye dönük olarak yeniden düzenlenmesinin daha önceki dönemlere etkisi
olmaması durumunda işletmenin durumu açıklaması yeterli olacaktır.
Çalışan hakları karşılıkları için ayrı satır
UMS1(54)
UMS 1 paragraf 54 bilançoda bulunması gereken asgari satırları belirler. İlave kalemler,
başlıklar ve ara toplamlar ancak şirketin finansal performansını daha iyi anlaşılması için
gerekli ise eklenmesi gerekir. Örneğin, UMS 1 Çalışan hakları karşılıklarının nerede
sunulması gerektiğini öngörmez. Değer A.Ş. daha uygun bir sunum sağlayacağı için çalışan
hakları karşılıklarını duran ve dönen varlıklar olarak iki ayrı satırda sunmayı tercih etmiştir.
PwC Manual of Accounting
Bilanço için sunulması gereken açıklamalarla ilgili daha fazla bilgi için PwC Manual of Accounting
Bölüm 4 Finansal tabloların sunumu: Bilanço kısmına başvurabilirsiniz (link sadece kayıtlı kullanıcı
olmanız durumunda çalışacaktır).
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
17
UMS1(10)(c),(106)
Konsolide özkaynak değişim tablosu 1-3
Ana ortaklığa ait kısım
Not
UMS1(106)(d)
UMS1(106)(b)
1 Ocak 2015
Hata düzeltmesi (vergi etkisi
netleştirilmiş)
11(b)
Dönem başı itibarıyla yeniden
düzenlenmiş özkaynak
Ödenmiş
sermaye
ve hisse
senedi
ihraç
Diğer
Diğer
primi özkaynak yedekler
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
Birikmiş
karlar
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
Kontrol
gücü
olmayan
paylar
‘000 TL
Toplam
özkaynak
‘000 TL
62.619
(251)
7.395
21.134
90.897
4.940
95.837
-
-
-
80
80
-
80
62.619
(251)
7.395
21.214
90.977
4.940
95.917
28.225
UMS1(106)(d)(i)
Net dönem karı
-
-
-
25.906
25.906
2.319
UMS1(106)(d)(ii)
Diğer kapsamlı gelirler
-
-
4.489
(403)
4.086
257
4.343
Toplam kapsamlı gelirler
-
-
4.489
25.503
29.992
2.576
32.568
1.357
-
(299)
-
-
(11.029)
1.357
(299)
(11.029)
(1.827)
1.357
(299)
(12.856)
UMS1(106)(d)(iii)
Özkaynaklarda muhasebeleştirilen
ortaklar ile gerçekleştirilen işlemler:
UMS32(22).(35)
Sermaye katılımları işlem maliyetleri
netleştirilmiş
Grup’un kendi hisselerini alımı
Ödenen temettü
Çalışan hisse senetleri –
Hizmet bedeli
UMS32(33)
UFRS2(50)
9(a)
9(b)
13(b)
9(c)
-
-
555
-
555
-
555
1.357
(299)
555
(11.029)
(9.416)
(1.827)
(11.243)
12.439
35.688
111.553
5.689
117.242
36.962
UMS1(106)(d)
31 Aralık 2015
63.976
(550)
UMS1(106)(d)(i)
Net dönem karı
-
-
-
33.957
33.957
3.005
UMS1(106)(d)(ii)
Diğer kapsamlı gelirler
-
-
5.135
307
5.442
(99)
5.343
UMS1(106)(a)
Toplam kapsamlı gelirler
-
-
5.135
34.264
39.399
2.906
42.305
UMS1(106)(d)(iii)
Özkaynaklarda muhasebeleştirilen ve
ortaklar ile gerçekleştirilen işlemler:
UMS32(22).(35)
Sermaye katılımları işlem maliyetleri
netleştirilmiş
İşletme birleşmelerinden doğan adi
hisse senedi ihracı işlem maliyetleri ve
vergi etkisi netleştirilmiş
Grup’un kendi hisselerini alımı
İmtiyazlı hisse senetlerinin geri alınması
vergi etkisi netleştirilmiş
Hisse senedine dönüştürülebilir tahviller
İştirak alımından doğan kontrol gücü
olmayan paylar
Kontrol gücü olmayan paylarla işlemler
Ödenen temettü
Çalışan hisse senetleri –
Hizmet bedeli
Grup’un çalışanlarına
kendi hisselerini ihracı
9(a)
10.871
-
-
-
10.871
-
10.871
14
9(b)
9.730
-
(1.217)
-
-
9.730
(1.217)
-
9.730
(1.217)
9(a)
9(b)
(1.523)
-
2.450
-
143
-
(1.380)
2.450
-
(1.380)
2.450
14
16(c)
13(b)
-
-
(333)
-
(22.837)
(333)
(22.837)
5.051
(1.167)
(3.017)
5.051
(1.500)
(25.854)
9(c)
-
-
2.018
-
2.018
-
2.018
UMS32(33)
UMS32(35)
UFRS10(23)
UFRS2(50)
9(b)
-
1.091
(1.091)
-
-
-
-
19.078
2.324
594
(22.694)
(698)
867
169
83.054
1.774
18.168
47.258
150.254
9.462
159.716
UMS1(106)(d)
31 Aralık 2016
Zorunlu olmayan
Yukarıdaki konsolide özkaynak değişim tablosu dipnotlar ile birlikte okunmalıdır.
açıklama
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
18
Konsolide özkaynak değişim tablosu
Konsolide özkaynak değişim tablosu
Özkaynak değişim tablosu için muhasebe standardı
UMS1(106)
UMS1(106)(d)
UMS1(108)
UMS1(106A)
Özkaynak değişim tablosu aşağıdaki bilgileri içermelidir:
(a) Ana ortaklık payları ve kontrol gücü olmayan paylara ilişkin toplam tutarları ayrı olarak
gösteren döneme ilişkin toplam kapsamlı gelir.
(b) Her bir özkaynak bileşeni için. UMS 8’e göre muhasebeleştirilen geçmişe yönelik
uygulama ve düzeltmelerin etkileri.
(c) Her bir özkaynak bileşeni için aşağıdakilerden kaynaklanan değişiklikleri ayrı olarak
gösteren dönem başındaki ve sonundaki defter değeri arasındaki mutabakat:
(i) Kar ya da zarar
(ii) Diğer kapsamlı gelir ve
(iii) Ortaklar tarafından yapılan katkıları ve ortaklara yapılan dağıtımları ayrı olarak
gösteren ortaklarla bunların ortak olmaları nedeniyle ortaya çıkan işlemler ve
kontrolün kaybedilmesiyle sonuçlanmayan bağlı ortaklıktaki ortaklık paylarındaki
değişimler.
Özkaynağın bileşenleri her türlü sermaye katılımını diğer kapsamlı gelirin her kalemine ait
birikmiş bakiyeleri ve birikmiş karları içerir. Ayrı yedekler eğer benzer nitelikte ve
özkaynağın bir parçası olarak değerlendirilebilecek özellikteyseler özkaynak değişim
tablosu altında ‘diğer yedekler’ altında sınıflanabilir. Değer A.Ş.’ye ait özkaynak değişim
tablosunda gruplanan ‘diğer yedekler’ belirli muhasebe standartlarınca zorunlu olarak
muhasebeleştirilen fonlardan oluşmaktadır. Bu durum bu bakiyeyi ihtiyari olarak özkaynak
altında yapılan transferlerden örneğin sermaye yedekleri gibi kalemlerden ayırır. Bu tür
yedekleri özkaynak değişim tablosunun ön yüzünde göstermektense notlarda göstermek
hem karışıklığı azaltır hem de tabloyu daha okunaklı hale getirir.
Özkaynağın her bileşeni için gösterilen mutabakat aynı zamanda diğer kapsamlı gelirin de
her kalemini ayrıca göstermelidir. Ancak bu bilgi notlarda ya da özkaynak değişim
tablosunda sunulabilir. Değer A.Ş. bu bilgiye ait detayları not 9(c) ve (d)’de göstermiştir.
PwC Manual of Accounting
Özkaynak değişim tablosu için sunulması gereken açıklamalarla ilgili daha fazla bilgi için PwC
Manual of Accounting Bölüm 4 Finansal tabloların sunumu: özkaynak değişim tablosu kısmına
başvurabilirsiniz (link sadece kayıtlı kullanıcı olmanız durumunda çalışacaktır).
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
19
UMS1(10)(d)
UMS7(1).(10)
Konsolide nakit akış tablosu 1-3, 4
UMS1(113)
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
10(a)
65.388
1.301
(6.617)
(16.444)
43.628
49.670
953
(4.044)
(12.264)
34.315
14
8(a)
8(b)
(2.600)
(25.387)
(1.900)
(4.447)
(1.210)
(880)
(1.180)
3.110
9.585
1.375
469
110
3.350
215
(19.390)
(17.602)
(2.029)
(720)
(730)
639
820
626
120
4.400
201
(14.275)
9(a)
9(a)
10(c)
9(a)
12.413
1.500
45.903
(1.350)
25.796
-
9(a)
10(c)
10(c)
16(c)
13(b)
16(b)
(1.217)
(245)
(33.334)
(805)
(1.500)
(22.271)
(3.017)
(3.923)
(299)
(24.835)
(10.470)
(1.828)
(11.636)
20.315
32.593
(248)
52.660
8.404
23.973
216
32.593
Notlar
UMS7(10).(18)(a)
UMS7(14)(a)
UMS7(31)-(33)
UMS7(31)-(33)
UMS7(14)(f).(35).(36)
UMS7(10).(21)
UMS7(39)
UMS7(16)(a)
UMS7(16)(a)
UMS7(16)(c)
UMS7(16)(c)
UMS7(16)(a)
UMS7(16)(e)
UMS7(39)
UMS7(16)(b)
UMS7(16)(d).(14)
UMS7(16)(f)
UMS7(38)
UMS7(31).(33)
UMS7(31).(33)
UMS7(10).(21)
UMS7(17)(a)
UMS7(17)(c)
UMS7(17)(b)
UMS7(17)(b)
UMS7(17)(d)
UMS7(17)(e)
UMS7(42A).(42B)
UMS7(31).(34)
UMS7(31).(34)
UMS7(28)
UMS7(43)
UFRS5(33)(c)
İşletme faaliyetlerine ilişkin nakit akışı
İşletme faaliyetlerinden sağlanan nakit
Alınan faiz 4
Ödenen faiz 4
Ödenen gelir vergisi 5
İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit akışı
Yatırım faaliyetlerine ilişkin nakit akışı
Bağlı ortaklık alımı iktisap edilen nakit hariç
Maddi duran varlık (MDV) alımları
Yatırım amaçlı gayrimenkul alımı
Satılmaya hazır finansal varlık alımları
Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlık alımları
Yazılım geliştirmesi için ödenen nakit
İlişkili taraflara verilen krediler
Mühendislik bölümünün satışından sağlanan nakit
Maddi duran varlık (MDV) satışlarından sağlanan nakit
Satılmaya hazır finansal varlık satışlarından sağlanan nakit
İlişkili taraflardan tahsil edilen kredi geri ödemeleri
İştirak ve iş ortaklıklarından paylar
Alınan temettüler 4
Satılmaya hazır finansal varlıklardan alınan faiz 4
Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit çıkışları
Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışı
Hisse senedi ve diğer özkaynağa dayalı menkul kıymet ihracından
kaynaklanan nakit girişleri
Hisse senetleri üzerine yazılmış satın alma opsiyonları
Kredilerden kaynaklanan nakit girişleri
Geri alınan hisseler
Değer A.Ş. tarafından alınan çalışan hisse senetleri fonu için
ödemeler
Geri alınabilir hisse senetleri ihracı ve işlem maliyetleri
Alınan kredilerin geri ödemesi
Finansal kiralama geri ödemeleri
Kontrol gücü olmayan paylardan alınan paylar
Şirket ortaklarına ödenen temettü
İştiraklerdeki kontrol gücü olmayan paylara ödenen temettüler
Finansman faaliyetlerinden net nakit çıkışları
Nakit ve nakit benzerlerindeki net artış (azalış)
Dönem başı nakit ve nakit benzerleri
Kur değişiminin nakit ve nakit benzerlerine etkisi
Dönem sonu nakit ve nakit benzeri değerler
Nakit olmayan finansman ve yatırım faaliyetleri
Durdurulan faaliyetlere ilişkin nakit akışları 3
15
16(e)
7(e)
10(b)
15
Yukarıdaki konsolide nakit akış tablosu, dipnotlar ile birlikte okunmalıdır.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
20
Konsolide nakit akış tablosu
Nakit akış tablosu
Nakit ve nakit benzeri değerlerin tanımı
UMS7(6).(7)
Eldeki nakit ve vadesiz mevduatlar. Nakit benzeri değerler kısa vadeli değerindeki değişiklik
riski az ve bilinebilir bir tutarda nakde çevirmeye hazır yüksek likiditeye sahip yatırımlardır. Bu
yatırımlar normalde yalnızca orijinal vadesi üç ay da daha kısa olan yatırımlardır. Özkayanağa
dayalı yatırımlar, sadece özü itibarıyla nakde eş değerse bu değerlerin içine dahil edilebilir.
Örneğin vadesine yakın bir sure içinde iktisap edilen sabit bir itfa tarihi olan imtiyazlı hisse
senetleri.
Nakit akış tablosunun sunumu
İşletme faaliyetleri olarak sınıflanacak muhasebeleştirilmemiş varlıklar için yapılan harcamalar
UMS7(16)
Sadece bir varlığın muhasebeleşmesi için yapılan nakit akışları yatırım faaliyetlerinden
kaynaklanan nakit akışı olarak sınıflandırılabilir. Bu temelde işletme faaliyetleri altında
sınıflandırılabilecek harcamalara örnekler şunlardır:
(a) ‘UFRS 6 Maden kaynaklarının araştırılması ve değerlendirilmesi’ standardının izin verdiği
şekliyle şirket politikası gereğince aktifleştirme yapılmıyorsa araştırma ve değerlendirme
faaliyetleri kapsamındaki harcamalar.
(b) Reklam veya tanıtım faaliyetleri personel eğitimi araştırma ve geliştirme harcamaları ve.
(c) İşletme birleşmelerine ilişkin işlem maliyetleri.
Nakit akışlarının net ya da brüt olarak sunulması
UMS7(22)-(24)
Nakit akışları genellikle brüt olarak sunulurlar, ancak şu kalemlerle ilgili ise net olarak
sunulur:
(a) İşletmeden ziyade müşterilerin aktivitelerini ilgilendiren nakit tahsilatları ve ödemeleri ya da
(b) Vadesi kısa tutarların büyük olduğu ve sürekli döngü içinde olan kalemler
Ayrıca finansal kuruluşlar belirli nakit akışlarını net sunabilirler.
Faiz temettüler ve vergiler
UMS7(31)-(34)
UMS7(35)
UMS 7 ödenen faiz tahsil edilen faizler ve temettüler ile ilgili özel bir sınıflandırma
öngörmez. Değer A.Ş. nakit yönetimi amaçlı tuttuğu finansal varlıklardan elde edilen faiz ve
ödenen faizleri işletme faaliyetlerinden nakit akışları altında fakat diğer finansal varlıklardan
tahsil edilen faiz ve temettüleri grubun yatırımlarının geri dönüşü olduğu için yatırımlardan
kaynaklan nakit akışı olarak sunmayı seçmiştir. Bu yayında ödenen temettüler finansal
kaynak elde etmenin maliyeti olduğundan finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları
olarak sınıflandırılmıştır. Ancak bunlar finansal tablo okuyuculara işletme faaliyetlerinden
temettü ödeme kabiliyetini göstermesine yardım edeceği için işletme faaliyetlerinden
kaynaklanan nakit akışı olarak da sınıflandırabilir.
Vergilerle ilgili nakit akışları ayrıca açıklanır ve bu nakit akışları açık olarak finansman ve
yatırım faaliyetleriyle ilişkili olmadıkları takdirde işletme faaliyetlerinden nakit akışı olarak
sınıflandırılır.
Durdurulan faaliyetler
UFRS5(33)(c)
İşletmeler durdurulan faaliyetleri için yatırım işletme ve finansman aktivitelerinden
kaynaklanan net nakit akışlarını ayrı bir satırda sunmalıdır. Bu bilgiyi sunmanın çeşitli
yöntemleri vardır ancak nakit akış tablosu prensibine göre devam eden ve durdurulan
faaliyetler dahil işletmenin toplam nakit akışlarının verilmesidir. Durdurulan faaliyetlere
ilişkin ilave bilgi nakit akış tablosunun ön yüzünde ya da notlarda verilebilir. Değer A.Ş. bu
bilgiyi not 15’ te sunmuştur.
PwC Manual of Accounting
Nakit akış tablosu için sunulması gereken açıklamalarla ilgili daha fazla bilgi için PwC Manual of
Accounting Bölüm 30: Nakit akış tablosu kısmına başvurabilirsiniz (link sadece kayıtlı kullanıcı
olmanız halinde çalışacaktır).
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
21
Finansal tablolara ilişkin açıklayıcı notlar 1-8
Cari raporlama dönemine ilişkin önemli değişiklikler
1
Rakamlar nasıl hesaplandı
25
2
Bölümlere göre raporlama
26
3
Hasılat
31
4
Önemli kar zarar kalemleri
34
5
Diğer gelir ve gider kalemleri
36
6
Gelir vergisi gideri
39
7
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
43
8
Finansal olamayan varlıklar ve yükümlülükler
59
9
Özkaynak
88
Nakit akışı bilgisi
95
10
Risk
98
11
Önemli muhasebe tahminleri kararları ve hatalar
12
Finansal risk yönetimi
102
13
Sermaye yönetimi
115
Grup’un yapısı
99
118
14
İşletme birleşmeleri
119
15
Durdurulan faaliyetler
122
16
Diğer işletmelerdeki yatırımlar
125
Bilanço dışı kalemler
131
17
Şarta bağlı yükümlülükler ve varlıklar
132
18
Taahhütler
133
19
Bilanço tarihinden sonraki olaylar
134
Diğer bilgiler
PwC
24
137
20
İlişkili taraflarla yapılan işlemler
138
21
Hisseye dayalı ödemeler
143
22
Hisse başına kazanç
147
233
Finansal varlıkların ve finansal yükümlülüklerin netleştirilmesi
150
24
Teminat olarak gösterilen varlıklar
152
25
Önemli muhasebe politikalarının özeti
153
26
Muhasebe politikalarındaki değişiklikler
173
22
Contents of the notes to the financial statements
Finansal tablolara ilişkin açıklayıcı notlar
Notların yapısı
UMS1(113)
UMS1(114)
Notlar, finansal tabloların anlaşılabilirliği ve karşılaştırılabilirliği akılda tutularak mümkün olduğu
kadar sistematik bir şekilde sunulmalıdır. Bilanço kapsamlı gelir tablosu özkaynak değişim
tablosu ve nakit akış tablosuna ait her kalem notlardaki her ilgili bilgiye referanslanmalıdır.
Notların sistematik düzenlenmesine ilişkin örnekler aşağıdakileri içerir:
(a) İşletmenin finansal performans ve finansal pozisyonunu anlamaya ilişkin işletmenin faaliyet
alanlarından en çok alakalı olanların ön plana çıkarılması örneğin belirli faaliyetler
hakkındaki bilgilerin bir araya gruplanması.
(b) Benzer şekilde ölçülen kalemler hakkındaki bilgilerin gruplanması örneğin gerçeğe uygun
değerden ölçülen varlıklar gibi veya
(c) Finansal tablolarda satır kalemlerinin sıralamasını takip ederek aşağıdakileri açıklayarak
(i) UFRS ile uyum beyanı (UMS 1 paragraf 16)
(ii) Uygulanan önemli muhasebe politikalarının özeti (UMS 1 paragraf 117)
(iii) Bilanço kapsamlı gelir tablosu özkaynak değişim tablosu ve nakit akış tablosuna ilişkin
finansal tabloların sırasına ve sunulan kalemlerin sırasına göre destekleyici bilgi ve
(iv) Aşağıdakileri de içeren diğer açıklamalar:
Şarta bağlı yükümlülükler ve bilanço dışı sözleşmeye dayalı taahhütler (UMS
37) ve
Finansal olmayan notlar. Örneğin şirketin finansal risk yönetimi hedefleri ve
politikaları (UFRS7).
Geleneksel olarak birçok finansal rapor yukarıda bahsedilen formatı kullanılır. Ancak
finansal tablo hazırlayanlar yıllık raporları sadece uyum egzersizi olarak değil paydaşları ile
iletişim kurmak için önemli bir araç olarak görmektedir. Bunun bir sonucu olarak finansal
tabloların alternatif formatları ile ilgili artan bir ilgi vardır.
UMS1(114)
Bu yaklaşım UMSK’nın Açıklama Girişimi’nce de desteklenmektedir. Bu projenin bir parçası
olarak UMSK 31 Aralık 2014 tarihinde UMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu Standardında
dar kapsamlı değişiklikler yapmıştır. Bu değişiklikler rapor hazırlayanlara finansal raporlar
ile ilgili bilgilerin sunulmasında esneklik sağlar.
Bu Değer A.Ş. yayını var olan bilgi ile finansal raporların kullanıcı dostu olmak için nasıl
geliştirileceği ile ilgili mümkün olan bir yol sunmaktadır. Bunu sağlamak için işletmenin
finansal durumu ve performansı ile ilgili belirli yönlerle ilgili bilgileri bir arada sunduk.
Örneğin şirketin maruz kaldığı ve yönettiği riskler not 11 ile 13 arasında sunulmuşken
grubun yapısı ve diğer işletmelerdeki yatırımlar ile ilgili bilgiler not 14 ve 16 arasında
sunulmuştur. Renklendirme ilgili bilginin bulunmasını kolaylaştırmaktadır.
Buna ek olarak finansal tablolardaki bireysel kalemlerle ilgili muhasebe politikalarının yanı
sıra önemli muhasebe tahmin ve yargıları da sunulmuştur. Kullanıcıların büyük çoğunluğu
için geçerli olmadığından sadece zorunlu ihtiyaçları özetleyen muhasebe politikaları
finansal raporun sonunda sunulmuştur. Bu yapı kullanıcıları için finansal raporlardaki
bilgileri daha erişilebilir hale getirir ve işletmenin raporu için en yararlı yapıyı dikkate için bir
temel oluşturur.
Ancak bu yayında kullanılan yapının zorunlu olmayan ve geliştirilmiş okunabilirlik için
sadece olası bir örnek olduğuna dikkat etmek önemlidir. Aslında bizim deneyimimiz tüm
şirketler için uygun tek bir yapı olmadığı göstermiştir. Aksine uygun yapı işletmenin kendi
faaliyetlerine bağlıdır ve her işletme kendi bireysel koşullarına dayanarak paydaşları için
neyin en uygun en yararlı olacağını düşünmelidir.
Önemlilik konuları
UMS1(30A)
PwC
Finansal tablo dipnotlarında açıklamalar hazırlanırken çok fazla önemsiz bilgi vermek
aslında okuyuculara yararlı olan bilgilerin üstünü örter. Eğer Değer A.Ş. ‘gerçek’ bir şirket
olsaydı bu yayındaki birçok dipnot bilgisi önemsiz olurdu. Bu yayının amacı pratikte en sık
karşılaşılan senaryoları kapsayan açıklayıcı notlar ile ilgili geniş bir sunum alanı
sağlamaktır. Şirketin temel hikayesi sadece bu açıklamalardan kurulu genel bir çerçeve
sağlar ve açıklanan tutarlar her zaman gerçekçi değildir. Belli durumlarda, bu açıklamalar
alakalı veya önemli değilse raporlara dahil edilmemelidir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
23
UMS1(10)(e)
Finansal tablolara ilişkin açıklayıcı notlar
Zorunlu olmayan
1
açıklama
Cari raporlama dönemine ilişkin önemli değişiklikler
Grubun finansal durumu ve performansı raporlama döneminde özellikle aşağıdaki olaylar ve
işlemlerden etkilenmiştir:
Maddi duran varlıklarda artışa (not 8(a)) ve şerefiye ile diğer maddi olmayan duran varlıkların
muhasebeleştirilmesi ile sonuçlanan (not 8(c)) Nisan 2016’da Değer UFRS Elektronik Grubu’nun
satın alınması (bkz not 14)
Şubat 2016’da mühendislik iştirakinin satışı (bkz not 15).
DEĞER UFRS Danışmanlık A.Ş. tarafından fazla arazi satışı (bkz not 4).
Springfield’da Mart2016’da çıkan bir yangın ile bir dizi varlığın değer düşüklüğü ile sonuçlanması
(bkz not 4).
Mobilya üretim faaliyetlerinin gözden geçirilmesi sonucu işten çıkarmalar ve şerefiyede değer
düşüklüğü. (bkz not 8(h) ve 8(c)).
Bir önceki dönemde raporlanan bazı tutarlar bir hatadan ötürü yeniden düzenlenmiştir. Bu düzeltmeler
hakkında detaylı bilgi not 11(b)’de bulunabilir.
Cari raporlama dönemine ilişkin önemli değişiklikler
İncelenen dönemde finansal durumu ve performansı etkileyen olaylar ve işlemlerin
açıklanmasına ilişkin bir zorunluluk bulunmamaktadır. Okuyucuların işletmenin performansı ve
yıl boyunca işletmenin finansal durumu hakkındaki herhangi bir değişikliği anlamalarını
açısından ve daha kolay ilgili bilgi bulmalarına yardımcı olmak için bu tür bilgilerin verilmesinin
önemli olduğunu düşünüyoruz. Ancak bu gibi bilgiler finansal tabloların (denetlenmiş)
notlarında açıklamak yerine faaliyet ve finansal inceleme raporlarında da (denetlenmemiş)
sağlanabilir.
Sunulmayan notlar: işletmenin sürekliliği
UMS1(25)
Finansal tablolar hazırlanırken yönetim işletmenin sürekliliğini devam etme kabiliyeti ile ilgili
bir değerlendirme yapacaktır. Yönetimin şirketi tasfiye etme veya ticareti durdurma
niyetinde olması ya da makul bir alternatifinin bulunmaması ve bunları yapması gerektiği
durumlar hariç finansal tablolar işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanacaktır. Yönetim
değerlendirmesini yaparken işletmenin sürekliliğinin devam etmesi için önemli belirsizliklerin
ya da ciddi şüphelerin olduğunu fark ettiği durumda bu belirsizliklerin açıklanması gerekir.
Finansal tablolar işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmadığında finansal tabloların
hazırlanma esası ve işletmenin sürekliliğinin devam etmeyeceğine ilişkin durumlar açıklanır.
Bir işletmenin sürekliliğine ilişkin önemli belirsizlikler olduğunda bu durum doğru bir şekilde
açıklanmalıdır örneğin açıklayıcı bir notta.
İşletmenin sürekliliğine ilişkin önemli belirsizliklerin açıklaması şunları içermelidir:
ISA570(19)(a)
ISA570(19)(a)
ISA570(19)(b)
PwC
(a) İşletmenin sürekliliğine önemli derecede şüphe düşüren temel olayların ve durumların
yeterli olarak açıklaması.
(b) Yönetimin bu olaylar veya koşullarla ilgili planları ve
(c) Açıklamanın açıkça belirtilmesi:
(iv) İşletmenin sürekliliğine önemli şüphe düşüren olaylarla ilgili önemli belirsizliklerin
olduğu ve
(v) İşletmenin normal iş akışı içinde bu nedenlere bağlı olarak varlıklarını dönüştürmesinin
ve yükümlülüklerini yerine getirmesinin mümkün olmayabileceği.
24
Rakamlar nasıl hesaplandı
Yöneticilerin işletmenin faaliyetlerinin kapsamına ilişkin en uygun bilgileri içerdiğini
düşündükleri bu bölüm finansal tablo kalemleri ile ilgili ilave bilgiler verir:
(a) Finansal tablolarda muhasebeleştirilen kalemlerin anlaşılmasına ilişkin muhasebe
politikaları, standartlarca muhasebe politikalarında seçme şansı bırakıldığında ya da bir
standart belli bir işlemle ilgili görüş vermiyorsa bu durum böylelikle telafi edilir.
(b) Bölümlere göre raporlamayı da içeren analizler ara toplamlar.
(c) Belirli kalemlere ilişkin tahminler ve değerlendirmeler.
Zorunlu olmayan
açıklama
2
Bölümlere göre raporlama
26
3
Hasılat
31
4
Önemli kar ya da zarar kalemleri
34
5
Diğer gelir ve giderler
36
6
Gelir vergisi gideri
39
7
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
43
8
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
59
9
Özkaynak
88
Nakit akışı bilgileri
95
10
PwC
25
2
Bölümlere göre raporlama 6,7
2(a) Bölümlerin tanımı ve temel faaliyetleri 1
UFRS8(22)
UMS1(138)(b)
UFRS8(22)(aa)
Grup’un stratejik yönetim komitesi icra kurulu başkanı mali işler müdürü ve kurumsal planlama
müdüründen oluşur. Grup’un performansını hem ürün hem de coğrafi açıdan inceler. Faaliyetler altı
raporlanabilir bölüm olarak belirlenmiştir:
1. 2: Mobilya üretimi – Oneland ve Çin: Faaliyetlerin bu bölümü Oneland ve Çin’de ticari ofis
mobilyaları ve yan ürün olarak ahşap levhalar üretir ve satar. Komite bu iki bölgedeki faaliyetleri
ayrıca takip eder.
3: Perakende mobilya satışı – Ocak 2014’den itibaren Oneland’deki perakende satış
mağazalarıyla üretim faaliyetlerine destek verir. Yönetim her ne kadar bölgeleri ayrıca takip etse de
mağazaların brüt kar marjları ve beklenen büyüme oranları benzer olduğu için tek bir raporlama
bölümünde birleştirilir.1
4. 5: BT danışmanlığı – BT danışmanlığı faaliyetleri. Amerika’da ve birçok Avrupa ülkesinde
tasarım uygulama ve destek hizmetlerinden oluşmaktadır. Performans bu iki bölgeye göre takip
edilmektedir.
6: Elektronik donanımlar – Bu bölüm muhasebe standartları çerçevesinde ayrıca raporlanabilir
büyüklükte olmasa da bu bölümün büyüme potansiyeli olduğu için gelecekte grup gelirlerine önemli
katkıda bulunması beklendiği için ayrı bir bölüm olarak buraya dahil edilmiştir. Bu bölüm Nisan
2016’da Değer UFRS Elektronik Grubu’nun satın alınmasının ardından kurulmuştur.
UFRS8(16).(22)
Diğer bölümler – NiceTown Someland Canal Estate ve Aplville Mountain Top Estate bölgesinde
konut arazisi geliştirilmesi esas olarak Nicetown ve Harbourcity’de ticari gayrimenkul alım ve satımı
ve yatırım amaçlı gayrimenkullerin yönetimi raporlanabilir bir faaliyet bölümlü değildir ve bu bilgilere
stratejik icra komitesine sunulan raporlarda da yer verilmemektedir. Bu operasyonların sonuçları
'diğer bölümler' sütununda yer almaktadır. Bu sütun ayrıca merkez ve grup hizmetlerini de içerir.
1 Mart 2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere mühendislik bağlı ortaklığı satılmıştır.
Durdurulan bu faaliyetin bilgisi not 15’ te verilmiştir.
Stratejik yönetim komitesi bölümlerin performansını ölçmek ve değerlendirmek için esas olarak
düzeltilmiş faiz vergi ve amortisman öncesi karı (FVAÖK’ü) kullanmaktadır. Ancak kurul aylık olarak
bölümlerin gelir ve varlıkları hakkında bilgi alır. Bölüm hasılatı not 3’te açıklanmıştır.
UFRS8(23)
2(b) Düzeltilmiş FVAÖK 2
UFRS8(27)(b).(28)
Düzeltilmiş FVAÖK hesaplanırken durdurulan faaliyetler ve gelirlerin kalitesini etkileyen yeniden
yapılanma maliyetleri yasal giderler bir seferlik bir olaydan kaynaklı değer düşüklükleri gibi önemli gelir
ve harcama kalemleri hariç tutulmaktadır. Aynı zamanda hisseye dayalı ödemeler ve finansal
araçlardaki gerçekleşmemiş kar veya zararlar etkilerini de dışarıda bırakılır.
Faiz geliri ve finansman maliyetleri gibi kalemler bölümlere dağıtılmamıştır çünkü bu faaliyetler Grup’un
nakit poziyonu yöneten merkezi hazine fonksiyonu tarafından idare edilir.
2016
‘000 TL
2015
Yeniden
düzenlenmiş
‘000 TL
14.280
12.900
16.400
16.310
6.090
5.204
16.500
8.002
3.400
4.156
75.638
13.480
9.880
3.970
55.834
UFRS8(23)
Mobilya üretimi
Oneland
Çin
Perakende mobilya satışı – Oneland
BT Danışmanlığı
ABD
Avrupa
Elektronik donanımlar – Oneland
Diğer bölümler
Düzeltilmiş FVAÖK
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
26
Bölümlere göre raporlama
UFRS8(23)
2(b) Düzeltilmiş FVAÖK
UFRS8(28)(b)
Düzeltilmiş FVAÖK ve faaliyet geliri mutabakatı:
2016
‘000 TL
2015
Yeniden düzenlenmiş
‘000 TL
75.638
55.834
5(d)
5(c)
5(c)
4
4
4
5(b)
(390)
(5.557)
215
(10.985)
(2.410)
(1.377)
835
(360)
(5.319)
201
(8.880)
(370)
(690)
21(e)
(2.156)
(1.353)
4
(1.210)
250
250
52.853
39.313
UFRS8(23)
Notlar
Toplam Düzeltilmiş FVAÖK
Bölümler arası eliminasyon
Finansman maliyetleri – net
Amortisman
İtfa payları
Yasal giderler
Şerefiye değer düşüklüğü
Yeniden yapılanma giderleri
Gerçekleşmemiş finansal araç gelirleri /(giderleri)
Yöneticileri ve çalışanlara garanti edilmiş hisse
hakları ve opsiyonları
Diğer varlıklardaki değer düşüklükleri
Diğer
Devam eden faaliyetlerden vergi öncesi kar
2(c) Diğer kar ve zarar açıklamaları
UFRS8(23)
(e).(f).(g).(h)
2016
Mobilya üretimi
Oneland
Çin
Perakende mobilya satışı –
Oneland
BT Danışmanlığı
ABD
Avrupa
Elektronik donanımlar - Oneland
Diğer bölümler
Dağıtılamayan kalemler
Toplam
2015
Mobilya üretimi
Oneland
Çin
Perakende mobilya satışı –
Oneland
BT Danışmanlığı
ABD
Avrupa
Diğer bölümler
Dağıtılamayan kalemler
Toplam
Önemli
kalemler
‘000 TL
İtfa ve
amortisman
payı
‘000 TL
Gelir
vergisi
gideri
‘000 TL
İştirak ve iş
ortaklıklarından
paylar
‘000 TL
(910)
(3.787)
-
(4.250)
(2.161)
(2.274)
(4.317)
(3.650)
(3.965)
70
-
1.270
(3.427)
(700)
(430)
(275)
(895)
(10.985)
(2.024)
(750)
(800)
(556)
(584)
(16.646)
250
130
450
İtfa ve Gelir vergisi
amortisman payı
gideri
‘000 TL
‘000 TL
İştirak ve iş
ortaklıklarındaki
paylar
‘000 TL
Önemli
kalemler
‘000 TL
715
-
(3.190)
(2.068)
(1.800)
(3.805)
(2.170)
(793)
60
-
(370)
345
(543)
(447)
(832)
(8.880)
(2.724)
(727)
(760)
(509)
(11.487)
220
90
370
2015 yılında parasal olmayan kalemler ile ilgili önemli bir değer düşüklüğü olmamıştır. Önemli kalemlerle ilgili
daha detaylı bilgiyi not 4’de bulabilirsiniz.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
27
Bölümlere göre raporlama
2(d) Bölüm varlıkları
UFRS8(27)(c)
Bölüm varlıkları finansal tablolarda her zaman aynı tutarlı yöntemle ölçülür. Bu varlıklar bölüm faaliyetleri ve
bulundukları bölgelere göre dağıtılır.
31 Aralık 2016
31 Aralık 2015
Bölüm
İştirak ve iş
Net
İştirak ve iş
Net
varlıklar ortaklıklarındaki varlıklara
Bölüm ortaklıklarındaki varlıklara
ı
paylar ilaveler * varlıkları
paylar ilaveler *
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL ‘000 TL
‘000 TL ‘000 TL
UFRS8(23).(24
Mobilya üretimi
Oneland
Çin
Perakende mobilya satışı –
Oneland
BT Danışmanlığı
ABD
Avrupa
Elektronik donanımlar Oneland
Diğer bölümler
Toplam bölüm varlıkları
Bölüm eliminasyonları
Durdurulan faaliyetler
(Mühendislik – bkz not 15)
Dağıtılamayan:
Ertelenmiş vergi
Satılmaya hazır varlıklar
Vadeye kadar elde tutulacak
varlıklar
Gerçeğe uygun değeri kar
veya zarara yansıtılan
finansal varlıklar
Türev finansal araçlar
UFRS8(28)(c)
Bilançodaki toplam varlıklar
61.830
45.500
51.600
550
-
8.947
5.685
3.725
61.900
45.700
18.000
490
-
5.970
4.370
-
31.640
23.510
2.250
-
2.600
11.350
30.523
23.325
1.900
-
3.887
1.695
32.355
26.824
273.209
975
3.775
1.300
1.580 29.251
35.187 208.699
885
3.275
1.115
17.037
(1.300)
(1.270)
-
4.955
7.323
11.110
4.979
5.828
1.210
-
11.300
10.915
2.162
2.129
305.014
236.235
* Finansal varlıklar ve ertelenmiş vergi hariç
UFRS8(27)(c)
UFRS8(33)(b)
Grup’un elinde bulundurduğu yatırımlar hazine fonksiyonu tarafından yönetilmektedir ve bölüm varlığı olarak
düşülmemektedir (satılmaya hazır varlıklar, vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar, gerçeğe uygun değeri kar
veya zarara yansıtılan finansal varlıklar olarak sınıflandırılmaktadır).
Duran varlıklar, finansal araçlar ve ertelenmiş vergiler hariç aşağıdaki grafiklerde bölgelere göre
detaylandırılmıştır: 4
14.565 TL *
19.901 TL *
28.188 TL *
2016
19.602 TL *
29.797 TL *
2015
59.432 TL *
106.905 TL *
26.945 TL *
Oneland
PwC
Amerika
Çin
Diğer ülkeler
Oneland
Amerika
Çin
Diğer ülkeler
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
28
Bölümlere göre raporlama
*
Tutarlar bin TL olarak gösterilmiştir.
2(e) Bölüm yükümlülükleri
UFRS8(27)(d)
Bölüm varlıkları finansal tablolarda her zaman aynı yöntemle ölçülür. Bu varlıklar bölüm faaliyetleri ve
bulundukları bölgelere göre dağıtılır.
UFRS8(27)(d)
Grup’un aldığı krediler ve türev finansal araçlar bölüm yükümlülüğü olarak değerlendirilmemektedir
ancak hazine fonksiyonu tarafından yönetilir.
UFRS8(23)
UFRS8(28)(d)
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
Mobilya üretimi
Oneland
Çin
Perakende mobilya satışı – Oneland
BT Danışmanlığı
ABD
Avrupa
Elektronik donanımlar - Oneland
Diğer bölümler
Toplam bölüm yükümlülükleri
7.005
4.800
5.950
7.290
2.150
2.779
3.900
2.600
5.259
1.079
30.593
5.079
2.270
2.769
22.337
Bölüm eliminasyonları
(1.175)
(1.120)
-
500
12.360
6.660
1.700
1.138
Dönen kredi yükümlülükleri
8.980
8.555
Duran kredi yükümlülükleri
91.464
79.525
Türev finansal araçlar
Bilançodaki toplam varlıklar
1.376
145.298
1.398
118.993
Durdurulan faaliyetler (Mühendislik – bkz not 15)
Dağıtılamayan:
Ertelenmiş vergi
Cari vergi yükümlülükleri
2
2(f)
Oneland Mobilya üretimi bölümünde bir finansal kiralama sözleşmesinin yanlış
muhasebeleştirilmesi5
Önemli bir kiralama sözleşmesinin şartlarının ve maddelerinin yanlış yorumlanmasına bağlı olarak
Oneland Mobilya üretimi bölümüne ait varlıklar 31 Aralık 2015 yılsonunda 1.300.000 TL fazla
gösterilmiştir. Bu hata aynı zamanda 31 Aralık 2015 yılsonuna ait düzeltilmiş FVAÖK rakamlarının da
275.000 TL fazla gösterilmesine sebebiyet vermiştir.
Yukarıda açıklandığı üzere geçen dönem bilgilerinden bölüme ait etkilenen her kalem düzeltilmiştir.
Detaylı bilgiyi not 11(b)’de görebilirsiniz.
Bölümlere göre raporlama
Bölümlerin tanımlanması
UFRS8(22)
PwC
Şirketler her bir raporlanabilir bölümün hasılatının elde edildiği tüm ürün türlerini ve hizmetlerini
organizasyonun temeli de dahil olmak üzere kendi raporlanabilir bölümlerini tanımlamak için
kullandığı faktörleri açıklar. Ayrıca 1 Ocak 2014’ten itibaren geçerli olmak üzere standardın
birleştirme kriterlerinin nasıl uygulandığı ile ilgili yönetimin değerlendirmeleri, bir araya getirilen
bölümlerin açıklaması ve benzer ekonomik özellikleri olduğu için birleştirilen bölümlerin bu
belirlemeleri yapılırken hangi ekonomik göstergelerin dikkate alındığı da dahil olmak üzere
açıklanmalıdır.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
29
Bölümlere göre raporlama
Bölümlere göre raporlama
GKGMİ’ye uygun olmayan bölüm ölçümlemeleri
Açıklanması gereken kar veya zararın ölçüsü karar almaya yetkili mercilere raporlandığı
şekliyle olmalıdır. Standart bu ölçünün nasıl hesaplanması gerektiği ile ilgili bir öngörüde
bulunmaz ancak GKGMİ’ye ya da UFRS’ye uygun olmayan ölçümler UFRS’ye göre
ölçümlenen rakamlarla mutabakatı yapıldığı ve nasıl hesaplandığı ile ilgili bilgi verildiği
sürece kabul edilir. Ancak şunu da belirtmekte fayda var ki şirketler GKGMİ’ye uygun
olmayan ölçümlerin kullanılması ile ilgili yerel düzenleyicilerin görüşlerini de dikkate
almalıdırlar (daha fazla bilgi için bkz Ek A).
UFRS8(25).(27)
UFRS8(23)
Diğer kar veya zarar açıklamaları
Amortisman itfa ve gelir vergisi gibi diğer kar ve zarar kalemleri açıklamaları yalnızca karar
almaya yetkili merciiler tarafından değerlendirildiğinde veya düzenli olarak karar almaya
yetkili mercilere sunulduğunda gereklidir.
Sayısal bilgilerin açıklanması için grafiklerin kullanılması
Sayısal bilgilerin açıklanması için grafiklerin kullanılmasında standardın ya da diğer
UFRS’lerin herhangi bir engelleyici maddesi bulunmamaktadır. Ancak yerel düzenleyicilere
göre de bunun kabul edilebilir olduğu doğrulanmak zorundadır.
Hatalar
Bölümlere göre raporlama kısmında hatalara yönelik açıklama yapılmasına ilişkin herhangi
bir zorunluluk yoktur. Ancak önemli bir hatanın bölüm bilgileri üzerinde etkilerinin
açıklanması bölüm bilgilerini anlamak içim çok faydalı olacaktır ve örnek notta gösterilen
açıklamalar bu bilgileri sunmak için yeterli olabilir.
Durdurulan faaliyetler
UFRS 8 faaliyet bölümleri açıklamalarının durdurulan faaliyetler için geçerli olup olmadığı
konusunda rehberlik sağlamaz. Değer A.Ş. faaliyet bölümleri açıklamalarının içerisine
durdurulan faaliyetlerinin sonuçlarını dahil etmemiştir. Bu karar elden çıkarma kararından
itibaren bu bölümle ilgili sonuçların karar almaya yetkili mercii tarafından değerlendirilmediği
gerçeğine dayanmaktadır. Durdurulan bir faaliyet açıklama için gerekli olan sayısal eşiği
karşılaması ve karar almaya yetkili merciin bu bölümle ilgili sonuçları değerlendirmesi
durumunda faaliyet bölümleri notunda sunulmalıdır.
Değer A.Ş.’ye uygulanabilir olmadığı için sunulmayan notlar
Aşağıdaki notlar Değer A.Ş.’ye uygulanabilir olmadığı için sunulmamıştır:
UFRS8(23)(c).(d)
(a) (karar almaya yetkili mercilere raporlanıyorsa) faiz geliri ve faiz gideri ile ilgili bilgiler
UFRS8(27)(f)
(b) Raporlanabilir bölümler için asimetrik dağıtımların niteliği ve etkisi
UFRS8(28)(e)
(c) Bölüm notlarında açıklanan diğer önemli kalemlerle ilgili mutabakatlar
UFRS8(29).(30)
(d) İçsel bir yapılanma sonucu daha önce raporlanan bilgilerin yeniden düzenlenmesine ilişkin
bilgi
UMS36(129)(b)
(e) Raporlanabilir bölümlere ait iptal edilen değer düşüklüğü karşılıkları
UMS7(50)(d)
(f)
UFRS8(27)(e)
Raporlanabilir bölümlere ait nakit akışları (zorunlu değildir ancak tavsiye edilir) ve
(g) Ölçme yöntemlerindeki değişiklikler (raporlanabilir bölümlere ait kar ve zarar etkisi
açıklanmalıdır).
PwC Manual of Accounting
Bölümlere göre raporlamaya ilişkin sunulması gereken açıklamalarla ilgili daha fazla bilgi için PwC
Manual of Accounting Bölüm 10: Bölümlere göre raporlama Raporlanabilir bölümler için açıklamalar
kısmına başvurabilirsiniz (link sadece kayıtlı kullanıcı olmanız halinde çalışacaktır).
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
30
3
Hasılat 3- 4
Grup’un hasılatı şu kategorilerden oluşmaktadır:
Mal satışları
Hizmet gelirleri
Devam eden faaliyetlerden toplam hasılat
UMS18(35)(b)(i)
UMS18(35)(b)(ii)
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
117.200
80.450
197.650
100.710
60.900
161.6103
UFRS8(23)
3(a) Bölüm hasılatı
UFRS8(27)(a)
Bölümler arası satışlar tarafsız bir şekilde yapılmaktadır ve konsolidasyon sırasında elimine
edilmiştir. Grup dışındaki taraflardan elde edilen hasılat da kâr veya zarar tablosunda olduğu gibi
aynı şekilde ölçülür.
31 Aralık 2016
Toplam Bölümler
Harici
bölüm
arası müşterilerden
hasılatı
hasılat
hasılat
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
UFRS8(23)(a).(33)(a)
UFRS8(23)(b)
Mobilya üretimi
Oneland
Çin
Perakende mobilya
satışı – Oneland
BT Danışmanlığı
ABD
Avrupa
Elektronik donanımlar Oneland
Diğer bölümler
Toplam bölüm
yükümlülükleri
UFRS8(32)
H
a
ri
ci
31 Aralık 2015
Toplam Bölümler
Harici
bölüm
arası müşterilerden
hasılatı
hasılat
hasılat
‘000 TL ‘000 TL
‘000 TL
55.100
35.100
31.600
(1.200)
(700)
(900)
53.900
34.400
30.700
60.350
36.860
20.371
(1.150)
(1.100)
-
59.200
35.760
20.371
33.300
16.900
(800)
(300)
32.500
16.600
22.600
14.790
(600)
(610)
22.000
14.180
13.850
16.600
202.450
(500)
(400)
(4.800)
13.350
16.200
197.650
10.199
165.170
(100)
(3.560)
10.099
161.610
Harici müşterilerden gelirler toptan ve perakende mobilya satışlarından. BT danışmanlık hizmetlerinin
sağlanması ve elektronik cihazların satışından elde edilmektedir. Mobilyaların toptan satış geliri
sadece Grup’un kendi markası Pina Colada Mobilya ile ilgilidir. Perakende satışlar ise Grup’un kendi
markası yanı sıra diğer büyük perakende markalarından da oluşmaktadır.
UFRS8(34)
Hasılatın yaklaşık 26.320.000 TL’lik kısmı (2015: 24.280.000 TL) tek bir harici müşteriden
oluşmaktadır. Bu gelirler Oneland mobilya üretim bölümüne aittir.
UFRS8(33)(a)
İşletme Oneland’de kurulmuştur. Harici müşterilerden elde edilen hasılat müşterilerin bölgelerine
göre aşağıdaki grafikte sunulmuştur.
19.180 TL *
24.100 TL *
74.170 TL *
106.650 TL *
34.400 TL *
2015
2016
35.760 TL *
32.500 TL *
32.500 TL *
Oneland
Amerika
Çin
Diğer ülkeler
Oneland
Amerika
Çin
Diğer ülkeler
1
*
PwC
Tutarlar bin TL olarak gösterilmiştir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
31
Hasılat
3(b) Ana faaliyetlerden elde edilen hasılatın muhasebeleştirilmesi 1,2
UMS1(117).(119)
Ana faaliyetlerden elde edilen hasılatın muhasebeleştirilmesinde kullanılan yöntemler aşağıda
özetlenmiştir.
UMS1(119)
Ürün satışı – toptan
Muhasebeleştirmenin zamanlaması: Grup mobilya üretir ve ürettiği ürünlerin bir kısmını toptan
pazarlarda satar. Hasılat, ürünler toptan alıcıya ulaştığı anda muhasebeleştirilir toptancı ürünleri
satmak için kullanacağı kanallar ve fiyatlama için tam yetkilidir toptancının ürünlerin kabulünü
etkileyebilecek yerine getirilmeyen yükümlülük bulunmamaktadır. Teslimat, ürünler belirtilen yere sevk
edildiğinde, eskime ve değer düşüklüğü riskleri toptancıya devredildiğinde ya da toptancı ya satış
sözleşmesi uyarınca ürünleri kabul ettiğinde, kabul hükümleri garantilendiğinde veya grup kabul için
koşulların sağlandığına ilişkin tüm objektif kanıtlara ulaştığında gerçekleşmiş olur.
UMS18(35)(a)
Hasılatın ölçülmesi: Mobilya genellikle miktara bağlı indirimler ile satılır ve müşteriler toptan pazarda
hatalı malları iade etme hakkına sahiptir. Satışlardan hasılat sözleşmelerde belirtilen fiyattan satış
anındaki tahmini iskontolar ve iadelerin düşülmüş tutara bağlıdır. İndirimler ve iadelerle ilgili tahmin
sağlamak için önceki deneyimler kullanılır. Miktara bağlı indirimler beklenen yıllık alımlar dikkate
alınarak değerlendirilir. Satışlar pazar uygulamasıyla tutarlı olarak 30 gün vadelerle yapılır herhangi bir
finansman unsuru öngörülmez.
UMS1(119)
UMS18(35)(a)
Ürün satışı – perakende
Muhasebeleştirmenin zamanlaması: Grup ev mobilyalarının satışı için mağazalar zinciri ile faaliyet
gösterir. Hasılat bir ürün müşteriye satıldığında muhasebeleştirilir.
Hasılatın ölçülmesi: Grup politika olarak son kullanıcıya satılan mallar için 28 gün iade süresi tanır.
İndirimler ve iadelerle ilgili tahmin sağlamak için önceki deneyimler kullanılır.
UFRS YORUM13(5).(7)
UMS1(119)
UMS18(35)(a)
UMS1(119)
bUMS18(35)(a)
Ürün satışı – müşteri sadakat programları (ertelenen gelir)
Muhasebeleştirmenin zamanlaması: Grup müşterilerin satın alımlarından puan kazanarak sonraki
alımlarında indirimler sağlayan bir sadakat programı kullanır. Puanlardan kaynaklanan hasılat, puanlar
kullanıldığı zaman yazılır.
Hasılatın ölçülmesi: Hasılat tutarının kaydedilmesi kullanılan puanlarla toplam kullanılması beklenen
puanlara göre yapılır. Ödül puanların süresi satış anından sonra 12 ay içinde dolar.
Ürün satışı – Arazi geliştirme ve satış
Muhasebeleştirmenin zamanlaması: Hasılat risk ve fayda transfer edildiği zaman yazılır ve
işletmenin satılan birimler üzerinde genellikle sahipliğin derecesinden kaynaklanan devam eden idari
bir katılımı ya da etkin kontrolü kalmaz. Grup olarak taraf olunan sözleşmelerin doğası gereği bu durum
sözleşme ile belirlenir.
Hasılatın ölçülmesi: Hasılat sözleşme ile tahsil edilecek tutarla ölçülür. Iskonto etkisinin önemli olduğu
durumlarda ertelenmiş ödemeler bugün ki değerlerine indirgenir.
Hizmet gelirleri – Danışmanlık
Muhasebeleştirmenin zamanlaması: Danışmanlık hizmetlerinden sağlanan hasılatlar hizmetlerin
sağlandığı dönemler dikkate alınarak muhasebeleştirilir. Sabit fiyatlı sözleşmelerde, toplam sağlanacak
hizmete göre raporlama tarihi itibarıyla sunulmuş hizmetlerin oranlanması ile bulunur (tamamlanma
yüzdesi yöntemi).
Hasılatın ölçülmesi: Hasılatlar, maliyetler veya tamamlanma sürecinin kapsamına ilişkin tahminler
şartlarda bir değişiklik olursa revize edilmektedir. Tahmini hasılat ve maliyetlerde herhangi bir artış
veya azalış olarak düzeltme doğuran koşullar yönetim tarafından hangi dönemde bilinir hale gelirse o
zaman kar ya da zarara yansıtılır.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
32
Hasılat
UFRS8(23)
3(b) Ana faaliyetlerden sağlanan hasılatın muhasebeleştirilmesi
UMS1(122)
(ii)
Tutarların hesaplanmasında kullanılan önemli yargılar 1,2
Grup 2016 döneminde toptancı bir müşteriyle yapılan satışlardan 2.950.000 TL tutarında hasılat
kaydedilmiştir. Alıcı müşterileri memnun olmamaları durumunda 90 gün içinde mal iade etme hakkına
sahiptir. Grup benzer satışlardaki geçmiş tecrübelerine dayanarak memnuniyetsizlik oranının % 3'ü
geçmeyeceğine inanmaktadır. Grup bu nedenle tahmini iadelere için karşılık ayırmıştır. Tahminlerin
%1 değişmesi halinde hasılat 78.00 TL olarak artar/azalır ve vergi sonrası kar 53.00 TL artar/azalır.
İade süresi 3 Mart 2017’da dolmaktadır.
.
Hasılat
Muhasebe politikaları ve önemli muhasebe yargıları
Sayfa 23’te açıklandığı üzere mali tablolarda belirli satır öğeleri için notlar aşağıdaki durumları
da özetlerse finansal tablo okuyucuları için yararlı olacaktır:
(a) Şirkete özel muhasebe politikaları ve bu satır öğelerinin nasıl belirlendiği,
(b) Satılara göre nasıl önemli yargılar ve tahminler uygulandığının bilgisi ancak bu format
zorunlu değildir.
Not 25’te bahsedilen ilave açıklamaları ile birlikte tüm muhasebe politikaları. Önemli
muhasebe yargılarına ilişkin detaylı açıklamalara not 25’te tahminlere ilişkin açıklamalara
ise not 11’de yer verilmiştir.
Değer A.Ş.’ye uygulanabilir olmadığı için sunulmayan notlar:
Bu yayında Değer A.Ş.’ye uygulanabilir olmadığı için sunulmayan notlar:
UMS18(35)(c)
UFRS YORUM15(20).(21)
(a) Mal veya hizmet takasından sağlanan hasılat ayrıca tanımlanmalıdır.
(b) Gayrimenkullerden kaynaklanan hasılat: İşletmeler hangi sözleşmelerin inşaat süresince
sürekli olarak mal satışı koşullarını sağladığını ve bu tür sözleşmelerden sağlanan
hasılatın tutarı gibi diğer detayları toplam gerçekleşen maliyetleri ve muhasebeleşen
gelirleri artı alınan avansları açıklamalıdır.
Çok unsurlu sözleşmeler
Çok unsurlu sözleşmelere ilişkin bir muhasebe politikası şu şekilde okunabilir:
Grup müşteriye iki yıllık servis anlaşması ile birlikte kişisel bilgisayar satın alabileceği
düzenlemeler sunar. Bu tür çoklu unsur düzenlemeleri olduğunda her unsura tahsis edilen
gelir tutarı çeşitli unsurların göreli rayiç değerleri üzerine kuruludur. Her unsurun rayiç
değerleri unsurların her birinin ayrı satıldığındaki cari piyasa fiyatına göre belirlenir.
Bilgisayara ilişkin gelir risk ve faydalar müşteriye transfer olduğunda yazılır bu transfer
teslimatta transfer olur. Servis unsuruna ilişkin gelir hizmet dönemi boyunca doğrusal
yönteme göre muhasebeleştirilir
PwC Manual of Accounting
Hasılata ilişkin sunulması gereken açıklamalarla ilgili daha fazla bilgi için PwC Manual of
Accounting Bölüm 9: hasılat ve inşaat sözleşmeleri Açıklamalar kısmına bakabilirsiniz (link sadece
kayıtlı kullanıcı olmanız halinde çalışacaktır).
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
33
4
UMS1(119).(97)
UMS1(97).(98)(c)
UMS1(97).(98)(b)
UMS1(97)
UMS36(126)(a)
UMS36(130)(b)
UMS1(97)
Önemli kar ya da zarar kalemleri 1,2
Grup nitelikleri ya da tutarları gereği önemli olarak belirlemiştir. Grup’un performansının daha iyi
anlaşılması açısından bu kalemler aşağıda ayrıca listelenmiştir.
2016
2015
Not
‘000 TL
‘000 TL
Arazi satışlarından gelirler
Yeniden yapılandırma gelirleri
Şerefiye değer düşüklüğü
Varlıklardaki değer düşüklüğü
Ofis ve depo binaları
Tesis ve donanımlar
Stoklar
(a)
8(h)
8(c)
(b)
Toplam değer düşüklüğü gideri – diğer varlıklar
1.270
(1.377)
(2.410)
-
(465)
(210)
(535)
-
(1.210)
-
Sigortadan alınan tazminatlar
(b)
300
-
Tesis ve donanımların elden çıkarılmasına ilişkin giderler
Arazi geliştirme bölümüne karşı açılan davaya ilişkin ödeme
(c)
-
(230)
UMS1(97).(98)(f)
(d)
(e)
UMS1(97)
Vergi giderlerinin muhasebeleştirilmesi
Devam eden faaliyetlerden toplam önemli kalemler
(3.427)
(370)
945
345
15
481
-
UMS1(97).(98)(c)
Durdurulan faaliyetlerden gelir
4(a) Arazi satışlarından gelirler
Değer A.Ş. tarafından elde tutulan bir arazi mülkün kullanım amacının değişmesi sonucu satılmış ve
1.270.000 TL önemli bir kar elde edilmiştir (ABD’deki BT danışmanlığı bölümü de dahil).
4(b) Yeniden yapılandırma gelirleri
UMS36 (129) (a).
(130)(a).(c)
Mart 2016’da Springfield’da çıkan bir yangın sonucu Oneland mobilya üretim bölümünün bir parçası
olan bir iştirake ait büyük bir ofis ve depo binası hasar gördü. Yangın ayrıca donanım ve depoda
saklanan stokları kullanılmaz hale getirdi.
UMS36(130)(e).(f)
Ofis ve depo binasının değeri gerçeğe uygun değerinden elden çıkarma maliyetleri düşüldükten sonraki
referans tutar alınarak. 1.220.000 TL olan geri kazanılabilir değerine indirilmiştir. Kullanılan ana
değerleme girdileri yaklaşık piyasa değeri metrekare başına yaklaşık 105 TL olarak (bağımsız
değerleme uzmanı tarafından belirlenmiştir) yönetimde tarafından tahmin edilen onarım bedeli 430.000
TL’dir. Tahmini onarım maliyetler önemli gözlemlenemeyen girdiler içerdiği için ofis ve depo için
gerçeğe uygun değer hiyerarşisinde 3. seviye olarak sınıflandırılır.
Stoklar ve donanımlar tamir edilemeyecek kadar hasar gördüğü için satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe
uygun değerleri sıfırdır.
UMS36(126)(a)
Değer düşüklüğü giderleri kar ya da zarar tablosunda diğer giderlerin içinde sınıflandırılmıştır.
UMS16(74)(d)
Sigortadan tahsil edilen 300.000 TL tutarındaki tazminat diğer gelir olarak muhasebeleştirilmiştir.
4(c) Tesis ve donanımların elden çıkarılması
DEĞER Üretim önceki finansal yılda yeni bir büyük üretim hattı kurarak Springfield fabrikasını geliştirdi.
Eski donanımlardan çeşitli öğeler tesisin yeni hale gelmesi için kaldırıldı. Öğeler yeni teknolojiyi
kullanmakta olduğundan varlıkların defter tutarları üzerinden satılması mümkün değildi ve 230.000 TL
zararla satıldı (Oneland’deki mobilya imalatı bölümü de dahil).
4(d) Dava ödemesi
Ocak 2015’te Değer UFRS Geliştirme Limited şirketi 370.000 TL tutarında. Alpville’de yapılan Pinetree
geliştirmeleri için şirkete karşı açılan davaya ilişkin bir ödeme yapılmıştır (bölümlere göre raporlama
notunda ‘diğer bölümlere’ dahil edilmiştir).
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
34
Önemli kar ya da zarar kalemleri
4(e) Vergi giderlerinin muhasebeleştirilmesi
2015 yılında Oneland mobilya imalat bölümünde ticaret koşullarında önemli bir iyileşme sonrasında
Grup daha önceden muhasebeleştirilmeyen kullanılmamış vergi zararlarını gözden geçirdi ve vergiye
tabi gelir elde etmesinin muhtemel olduğunu bu ve kullanılmamış vergisel zararların kullanabilir olduğu
sonucuna varmıştır. Bunun bir sonucu olarak. 2015 yılında bu zararlardan 945.000 TL tutarında bir
ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilmiştir.
Önemli kar ya da zarar kalemleri
Gelir ve gider kalemleri önemli olmaları durumunda kapsamlı gelir tablosunda kar ya da zarar
tablosunda ya da dipnotlarda ayrıca açıklanmalıdır. Gelir ve gider kalemlerinin ayrıca
açıklanması gerekli olan gerek durumlar şunlar olabilir:
(a) Net gerçekleşebilir değerine indirilen stoklar ya da bina arsa ve donanımlar bu değer
düşüklüklerinin geri çevrilmesi de dahil,
(b) Şirketin faaliyetlerini yeniden yapılandırılması ve yeniden yapılanma maliyetlerinin iptali.
(c) Bina, arsa ve donanımların elden çıkarılması,
(d) Yatırımların elden çıkarılması,
(e) Durdurulan faaliyetler (bkz not 15).
(f) Davalara ilişkin ödemeler.
(g) Diğer karşılık iptalleri,
(h) İşletme birleşmelerine ilişkin muhasebeleştirilen kazanç ve kayıplar.
Önemli kalemlerin ayrı bir notta sunulması gerekmez. Ancak görüşümüze göre bu
kalemlerin işletmenin performansı üzerindeki etkisini okuyucuların bulması kolaylaşacağı
için bu bilginin bir arada verilmesi faydalı olacaktır.
UMS1(97).(98)
PwC Manual of Accounting
Önemli kalemlere ilişkin sunulması gereken açıklamalarla ilgili daha fazla bilgi için PwC Manual of
Accounting Bölüm 4: Finansal Tabloların Sunuluşu kısmında Önemli ve istisnai kalemler kısmına
bakabilirsiniz (link sadece kayıtlı kullanıcı olmanız halinde çalışacaktır).
5
Diğer gelir ve gider kalemleri 1,7
Bu not ‘diğer gelirler’, ‘diğer kazanç/ (kayıplar), ‘finansman gelir ve giderleri’ ve türlerine göre gider
analizleri bölümünde yer verilen kalemlerle ilgili detayları içermektedir. Belirli kar ve zarar kalemlerine
ilişkin (örneğin finansal araçlara ilişkin kazanç ve kayıplar gibi) bilgiler ilgili bilanço notlarında açıklanır.
UMS1(112)(c)
5(a) Diğer gelir
Not
UMS18(35)(b)(v)
UMS18(35)(b)(iii)
Zorunlu olmayan
Kira ya da alt kira geliri
Temettüler
Yatırım olarak elde tutulan finansal varlıklardan elde edilen faiz (i)
Diğer kalemler (ii)
açıklama
(i)
UMS1(117)
UFRS7(20)(b)
Yeni örnek açıklama
PwC
2016
‘000 TL
7.240
3.300
215
2015
‘000 TL
7.240
4.300
201
550
244
11.305
11.985
Faiz geliri 6
Aşağıda not 5(d) ‘de görülebileceği üzere faiz geliri nakit yönetimi amacıyla elde tutulan finansal
varlıklardan kazanılan finansman geliri olarak sunulmuştur. Diğer başka faiz gelirleri yukarıdaki diğer
gelirler içerisine dahil edilmiştir. Gerçeğe uygun değerden kar veya zarara yansıtılan olarak ölçülmeyen
finansal varlıklardan elde edilen yıllık toplam faiz geliri 1.516.000 TL’dir (2015 - 1.154.000 TL).
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
35
Diğer gelir ve gider kalemleri
Other income and expense items
5(a) Diğer gelir
(ii)
Devlet teşvikleri
UMS20(39)(b).(c)
İhracat piyasası geliştirme teşvikleri 250.000 TL olarak (2015: 244.000) ‘diğer kalemler’ satırına
eklenmiştir. Bu teşviklere yerine getirilmemiş yükümlülük bulunmamaktadır. Grup başka bir devlet
teşvikinden direkt olarak fayda sağlamamıştır. Finansal varlıklardan elde edilen gerçeğe uygun
değerden kar zarara yansıtılmayan toplam faiz geliri
UMS1(117)
Devlet teşviklerinin sunumu ve ertelenmesi
Maliyetlere ilişkin devlet teşvikleri ertelenmiş ve telafi edilmesi beklenen ilgili dönemler boyunca kar
veya zararda döneme yayılarak muhasebeleştirilmiştir.
UMS20(12).(29)(a)
UMS20(24).(26)
Bina, arsa ve donanımların satın alımına ilişkin devlet teşvikleri uzun vadeli yükümlülükler içinde
ertelenen gelir olarak ve ilgili varlıkların beklenen ömürleri ile ilişkilendirilerek doğrusal yöntemle kar ya
da zarar tablosu alacaklandırılarak muhasebeleştirilmiştir. Detaylar için bkz not 25(f).
5(b) Diğer kazanç/(kayıplar)
UMS40(76)(d)
UFRS7(20)(a)(i)
UFRS7(20)(a)(ii)
UMS21(52)
Zorunlu olmayan
Bina, arsa ve donanımların elden çıkarılmasına ilişkin
kazanç/(kayıplar) (mühendislik bölümüne ait bina arsa ve
donanımlar hariç)
Yatırım amaçlı gayrimenkullere ilişkin gerçeğe uygun değer
düzeltmesi
Gerçeğe uygun değer değişimi kar ya da zarara yansıtılan
finansal varlıklardan kazanç/(kayıplar)
Satılmaya hazır finansla varlıkların elden çıkarılmasına ilişkin
kazanç ya da kayıp
Kur farkı gelir/(giderleri)
Diğer kalemler
Not
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
8(a)
1.620
(530)
8(b)
1.350
1.397
7(d)
835
(690)
7(c)
12(b)
646
518
(548)
(259)
236
(621)
5.205
(1.251)
açıklama
5(c) Türlerine göre giderlerin kırılımı
Zorunlu olmayan
açıklama
Zorunlu olmayan
açıklama
UMS1(104).(105)
UMS1(104).(105)
UMS1(104).(105)
UMS1(97)
UMS1(97)
Zorunlu olmayan
açıklama
Zorunlu olmayan
açıklama
PwC
Not
2016
‘000 TL
2015
Yeniden
düzenlenmiş
‘000 TL
Mamul ve yarı mamul stoklarındaki değişiklikler
8(e)
(6.681)
(5.255)
Kullanılan hammadde ve sarf malzemeleri
8(e)
62.221
39.499
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin giderler 2
Amortisman
İtfa payları
Şerefiye değer düşüklüğü
Yangında hasar gören malların aktiften silinmesi
8(a)
8(c)
8(c)
4(b)
56.594
8.950
2.035
2.410
1.210
47.075
8.150
730
-
29.004
17.701
155.743
107.900
Diğer giderler
Toplam satış, dağıtım ve yönetim giderleri
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
36
Diğer gelir ve gider kalemleri
5(d) Finansman gelir ve giderleri
Not
UFRS7(20)(b)
UFRS7(20)(a)(iv)
UMS39(41)
Finansman gelirleri 6
Nakit yönetimi amacıyla elde tutulan finansal varlıklarından faiz
Borç ödemesine ilişkin net kazanç
(a)(i)
1.301
953
7(g)
355
-
1.656
953
8(h)
(6.678)
(93)
(5.904)
(78)
12(b)
12(b)
155
(1.122)
195
(810)
(i)
(7.738)
525
(6.597)
325
Giderleştirilen finansman maliyetleri
(7.213)
(6.272)
Net finansman maliyetleri
(5.557)
(5.319)
Finansman gelirleri
UFRS7(20)(b)
UMS37(60)
UFRS7(23)(d)
UMS21(52)(a)
UMS23(26)(a)
Finansman giderleri 3-5
Gerçeğe uygun değerinden ölçülmeyen finansal
yükümlülüklerden ödenmiş/ödenecek faizler ve finansman
giderleri
Karşılıklar: Kullanılmayan indirimler
Nakit akışı riskinden korunma muhasebesine konu olan faiz
takaslarına ilişkin gerçeğe uygun değer kazançları - diğer
kapsamlı gelir tablosundan transferler
Yabancı para cinsinden borçlanmaların net kur farkı
Aktifleştirilen tutar
(i)
UMS23(26)(b)
2015
Yeniden
2016 düzenlenmiş
‘000 TL
‘000 TL
Aktifleştirilen borçlanma maliyetleri
Aktifleştirilen borçlanma maliyetleri için aktifleştirme oranı yıl boyunca işletmenin genel kredilerine
uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oranıdır bu oran 7.02’dir (2014: %7.45).
Diğer gelir ve giderler
Bu not ‘diğer gelirler’ ‘diğer kazanç/ (kayıplar) ‘finansman gelir ve giderleri’ ve türlerine göre
giderleri analizleri bölümünde yer verilen kalemlerle ilgili detayları içermektedir ancak çeşitli
muhasebe standartları çerçevesinde açıklanması gereken tüm kâr ve zarar tutarlarını
göstermez. Bunun yerine bireysel kar ve zarar öğeleri ait oldukları ilgili notlarla birlikte
açıklanır. Örneğin. Grup tarafından elde tutulan finansal araçlara ilişkin kazanç ve kayıplar
bilanço tutarları ile birlikte açıklanır. Bu sunumun finansal tablo kullanıcıları için daha yararlı
olduğuna inanıyoruz.
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin giderler
UMS19(25).(158).(171)
UMS 19 Çalışanlara sağlanan faydalar çalışan hakları ile ilgili verilmesi gereken notları
belirtmez. Diğer standartlarca bazı açıklamalar gerekli olabilir. Örneğin bu tür faydalardan
kaynaklanan giderlerde önemli olması durumunda UMS 1 Finansal tabloların sunuluşu
standardının 97. paragrafına göre açıklamalar yapılması gerekir.
Finansman giderleri
Finansman giderleri normalde şunları içerir:
UMS23(5).(6)
(a) UMS 23 Borçlanma Maliyetlerine göre aktifleştirilebilecek borçlanma maliyetleri:
UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme standardında açıklandığı gibi
etkin faiz yöntemi kullanılarak hesaplanan faiz gideri.
(ii) Finansal kiralamalardaki faiz giderleri (bkz not 25(h)) ve
(i)
(iii) Döviz borçlarından kaynaklanan kur farkları, faiz maliyetlerine yönelik düzeltme olarak
kabul edilir olduğu sürece.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
37
Diğer gelir ve gider kalemleri
Diğer gelir ve gider kalemleri
UMS37(60)
(b) İndirimler için ayrılan karşılıklarının çözülme etkisi.
UMS32(35).(40)
(c) Yükümlülük olarak sınıflandırılan imtiyazlı hisse senetlerine ödenen temettüler.
UMS39(47).(AG6)
(d) Yükümlülük olarak sınıflandırılmış borçlanma araçlarına ilişkin indirim ve primlerin itfası.
(e) Faiz unsurunun ayrıştırılabilir olduğu durumlardaki ödenecek vergiye ait faiz.
UMS21(52)(a)
Yukarıdaki paragraf 3(a) (iii) açıklanan tutarlar. UMS 21 Kur Değişiminin Etkileri
standardındaki paragraf (52) (a) gereğince net kur farkı kazanç ya da kayıpları olarak
sunulmalıdır. Değer A.Ş. bu bilgileri not 12(b)’de sunmaktadır.
İşletmenin nakit, nakit benzerleri ve borç yönetimine ilişkin kalemler de dahil, finansman
maliyeti olarak sınıflandırılabilen maliyetleri. Örneğin, faiz oranı riskinden korunmaya ilişkin
gerçeğe uygun değer değişiklikleri, nakit akışı faiz oranı riskinden korunma muhasebesinin
etkin olmayan kısmı veya borcun feshedilmesi üzerine bir kayıp.
Finansman geliri
UMS18(7)
Çerçeve(74)
Finansman gelirlerinin sınıflandırılması bu öğeler için işletmenin muhasebe politikasına
bağlıdır. Faiz geliri tesadüfi bir fayda yerine işletmenin ana iş hedeflerinin bir parçası
olduğunda, faiz geliri ana ‘hasılat’ başlığı içinde yer almalıdır. Diğer durumlarda, işletmeler
finansman gelirlerinin en uygun yer olarak ‘diğer faaliyet gelirleri’ içine dahil etme veya
faaliyet karına (eğer açıklanıyorsa) gelinceye kadar ayrı bir kalem olarak gösterme
görüşünde olabilirler. Değer A.Ş. diğer türlü finansman gelirlerini faaliyet kalemi olarak dahil
ederken, hazine faaliyetlerinden kaynaklanan finansman gelirini (örneğin, kısa dönem için
değerleme fonlarından sağlanan geliri) faaliyet karı dışında tutar. İşletmelerin finansman
gelirlerinin kapsamlı gelir tablosunda nasıl dahil edileceği yönünde biraz takdiri olsa da.
Kabul edilmiş olan sunum politikası tutarlı olarak uygulanmalı ve önemli ise açıklanmalıdır.
Değer A.Ş.’ye uygulanabilir olmadığı için sunulmayan notlar
Aşağıdaki notlar Değer A.Ş.’ye uygulanabilir olmadığı için sunulmamıştır:
UFRS7(20)(c).(d)
(a) Önemli olduğu takdirde işletmeler, değer düşüklüğüne uğramış finansal varlıklardan
tahakkuk eden faizleri ve gerçeğe uygun değeri kar ya da zarara yansıtılmayan finansal
varlıklara ilişkin saklama ve emanet işlemlerinden elde edilen ücretleri ayrıca açıklamak
zorundadır.
PwC Manual of Accounting
Giderlerin sınıflandırılmasına ilişkin sunulması gereken açıklamalarla ilgili daha fazla bilgi için PwC
Manual of Accounting Bölüm 4: Finansal Tabloların Sunuluşu kısmında Giderlerin sınıflandırılması
kısmına bakabilirsiniz (link sadece kayıtlı kullanıcı olmanız halinde çalışacaktır).
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
38
Gelir vergisi gideri
6
Gelir vergisi gideri 7,8
Bu not Grup’un vergi giderinin bir analizini sağlar, doğrudan özkaynak altında muhasebeleştirilen
tutarlar ve vergi giderinin değerlendirilemeyen ve indirilemeyen kalemlerden nasıl etkilendiğini
göstermektedir. Aynı zamanda Grup’un vergi pozisyonuna ilişkin olarak yapılan önemli tahminlerini
açıklar.
2015
Yeniden
2016 düzenlenmiş
‘000 TL
‘000 TL
UMS12(79).(81)(g)(ii)
UMS12(80)(a)
UMS12(80)(b)
UMS12(80)(c)
(a)
Gelir vergisi gideri 1
Cari vergi borcu
Dönem karına ilişkin cari vergi borcu
Önceki dönem vergilerine yapılan düzeltmeler
Toplam vergi giderleri
Ertelenmiş vergi
Ertelenmiş vergi varlıklarındaki azalış (artış) (not 8(d))
Ertelenmiş vergi yükümlülüklerindeki artış (azalış) (not 8(d))
Toplam ertelenmiş vergi giderleri /(gelirleri)
Gelir vergisi gideri
Gelir vergisinin dağılımı:
Devam eden faaliyetlerden kar
Durdurulan faaliyetlerden kar
(b)
UMS1(125)
UMS1(38)
UMS12(81)(c)(i).
(84).(85)
17.389
(369)
17.020
12.274
135
12.409
(41)
63
22
(1.403)
652
(751)
17.042
11.658
16.646
396
17.042
11.487
171
11.658
Önemli tahminler
Cari dönem vergi gideri hesaplanırken, Grup belirli bazı harcamalarını vergiden indirilebilir olarak ele
almıştır. Ancak, bu harcamalara ilişkin vergi mevzuatı kesin değildir ve Grup kendi yorumunu teyit
etmek için özel bir karar için başvuruda bulunmuştur. Kararın olumlu olmaması durumunda. Grup’un
cari vergi yükümlülüğü ve cari vergi giderini 580.000 TL artacaktır. Geçmiş dönem etkisi ise 345.000
TL olacaktır.
(c)
Gelir vergisi giderinin ödenecek vergi ile sayısal mutabakatı:
2015
Yeniden
2016 düzenlenmiş
‘000 TL
‘000 TL
Devam eden faaliyetlerden vergi öncesi kar
Durdurulan faaliyetlerden vergi öncesi kar
UMS12(81)(d).(85)
Oneland’in %30 vergi oranına göre vergi (2015 - %30)
Gelir vergisinin hesaplanmasında indirilemeyen kalemlerin etkisi:
Şerefiye değer düşüklüğü
Maddi olmayan duran varlıkların itfa payı 2
Araştırma ve geliştirme giderleri
Ağırlama giderleri
Çalışan opsiyonları planı 3
İmtiyazlı pay sahiplerine ödenen temettüler
Bağlı ortaklık satışından kaynaklanan yabancı para çevrim farklarının
sınıflandırılması not 15
Diğer kalemler
Ara toplam
PwC
53.078
1.021
39.388
570
54.004
16.201
39.883
11.965
723
92
365
82
277
378
158
303
79
99
378
(51)
123
17
18.190
12.999
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
39
Gelir vergisi gideri
UMS12 (81)(c)(i).
(84).(85)
UMS12(85)
UMS12(80)(b)
UMS12(80)(f)
UMS12(80)(e)
(c)
Gelir vergisi giderinin ödenecek vergi ile sayısal mutabakatı:
Ara toplam
Diğer ülkelerdeki vergi oranı farkları
Cari dönem vergisine geçmiş dönemlerden kaynaklanan düzeltmeler
Araştırma ve geliştirme vergi indirimi
Ertelenmiş vergi giderini azaltmak için kullanılan daha önce
muhasebeleştirilmemiş vergi zararları (bkz not 4(e))
Cari vergi giderini telafi etmek için kullanan daha önce
muhasebeleştirilmemiş vergi zararları
Gelir vergisi gideri
Not
(d)
UMS12(81)(a).(62A)
UMS12(81)(e)
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
18.190
(248)
(369)
(486)
12.999
(127)
135
(404)
-
(945)
(45)
-
17.042
11.658
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
(15)
-
990
12
975
12
1.740
2.796
522
839
Doğrudan özkaynak altında muhasebeleştirilmiş
tutarlar 4,5
Raporlama dönemine ait net kar veya zararda ya da diğer
kapsamlı gelirde muhasebeleştirilmeyen doğrudan
özkaynaklarda muhasebeleştirilen toplam cari ve ertelenmiş
vergi:
Cari dönem vergisi: hisse geri alım işlem maliyetleri
Ertelenmiş vergi: Dönüştürülebilir tahvil, hisse senedi ihraç
maliyetleri ve hata düzeltmesi
(e) Vergi zararları
Ertelenmiş vergi varlığı hesaplanmamış kullanılmamış zararlar:
Olası vergi avantajı %30
9(a)
8(d).
11(b)
Kullanılmamış zararlar öngörülebilir gelecekte vergiye tabi gelir elde edilmesi mümkün olmayan
faaliyette olmayan bir iştiraki tarafından gerçekleştirilmiştir. Buna ilişkin olarak gerçekleşen zararlar ve
önemli kararlar hakkında bilgi almak için not 8(d)’ye bakabilirsiniz.
(f)
UMS12(81)(f)
UMS12(87)
Zorunlu değildir
Muhasebeleştirilmemiş geçici farklar
Bağlı ortaklıklardaki yatırımlardan ertelenmiş vergi
yükümlülükleri muhasebeleştirilmemiş olan ilişkin geçici farklar:
Yabancı para çevrimi
Dağıtılmamış gelirler
Yukarıdaki geçici farklar ile ilgili muhasebeleştirilmemiş
ertelenmiş vergi yükümlülüğü
2.190
1.350
1.980
3.540
1.980
1.062
594
2.190.000 TL (2015: 1.980. 000 TL) olan geçici farklar Grup’un Çin'deki bağlı ortaklığına ait finansal
tablolarının çevirimi sonucu ortaya çıkmıştır. Ancak, sadece iştirakin elden çıkarılması durumunda
meydana gelecek bir ertelenmiş vergi yükümlülüğü, yükümlülük olarak kaydedilmemiştir, çünkü şu an
öngörülebilir bir gelecekte bu bağlı ortaklığın elden çıkarılmayacaktır. 6
DEĞER Perakende Limited’e ait dağıtılmamış 1.350.000 TL tutarında kar bulunmaktadır. (2015:
yoktur), bu karın temettü olarak dağıtılması durumunda dağıtılan tutar alıcı tarafından vergiye tabi
olacaktır. Buradan ortaya çıkabilecek geçici bir fark olmakla birlikte, ana ortaklık bu iştirakin kar
dağıtımlarının zamanlamasını kontrol etme gücüne sahiptir ve öngörülebilir gelecekte bu karın
dağıtılması beklenmediği için ertelenmiş vergi borcu muhasebeleştirilmemiştir.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
40
Gelir vergisi gideri
Gelir vergisi gideri
Vergi gideri ve muhasebe karı arasındaki ilişki
UMS12(81)(c).(85)
Şirketler vergi gideri ve muhasebe karı arasındaki ilişkiyi aşağıdaki mutabakatı yaparak
açıklayabilirler.
(a) Vergi gideri ve muhasebe karının geçerli vergi oranı ile çarpılması sonucu ortaya çıkan
rakam ya da
(b) Ortalama efektif vergi oranı ve geçerli vergi oranı.
Geçerli vergi oranı şirketin kurulmuş olduğu ülkedeki yerel vergi oranı ya da ayrı ayrı her
bölgedeki yerel vergi oranları ile yapılan mutabakatın bir araya getirilmesi şeklinde olabilir.
Şirketler en anlamlı bilgiyi sunan yöntemi seçmelidirler.
İlk muhasebeleştirme muafiyeti – sonraki itfalar
Gelir vergisi gideri ve ödenecek gelir vergisinin mutabakatında ‘maddi olmayan varlıkların
amortismanı' olarak gösterilen tutar geçici bir farkın itfasıdır, bu kaleme UMS 12 paragraf 15 (b)
uyarınca varlığın ilk muhasebeleştirilmesi sırasında muafiyet olarak ertelenmiş vergi borcu
muhasebeleştirilmemiştir. İlk muhasebeleştirme muafiyeti sadece bir işletme birleşmesi
olmaması ve muhasebe karı veya vergiye tabi karı etkilemeyen işlemler için geçerlidir.
Hisseye dayalı ödemelerin vergilendirilmesi
Bu örnek finansal tablolarda, Değer A.Ş. tarafından ertelenen hisselerin alınması için çalışan
fonuna yapılan ödemelerin indirilebilir olduğu varsayılmıştır (bkz not 21). Örneğimizde
ödemeler yapılmış ve peşin alınan hisse senetleri ertelenmiş vergi yükümlülüğü doğurmuştur.
Çalışan seçeneği planına göre hiçbir vergi indiriminin talep edilebilir olmadığını varsaydık.
Ancak bu durum her şartta her şirket için geçerli olmayabilir. Hisseye dayalı ödemelerin
vergilendirilmesi ve muhasebesi karmaşık bir alandır ve her bir durum için ayrıca danışmanlık
alınmalıdır. UMS 12 hangi ertelenmiş vergi kalemlerinin kar ya da zarar tablosunda ya da
özkaynak altında muhasebeleşmesi gerektiği ile ilgili daha detaylı bilgi sağlar.
UMS12(68A)-(68C)
Kar ya da zarar dışında muhasebeleşen gelir vergisi
UMS1(90)
UMS12(81)(a).(ab)
UMS12(62A)
UMS12(62A)
Bazı belli durumlarda cari ve ertelenmiş vergi kar ya da zarar dışında, muhasebeleşen
kaleme bağlı olarak diğer kapsamlı gelir ya da özkaynak altında muhasebeleştirilir.
Şirketlerin şu bilgileri ayrıca sunması gerekir:
(a) Yeniden sınıflandırma düzeltmeleri de dahil olmak üzere, diğer kapsamlı gelirin her kalemi
için (diğer kapsamlı gelir tablosunda ya da notlarda) gelir vergisi tutarı ve
(b) Doğrudan özkaynak altında muhasebeleştirilmiş (diğer kapsamlı gelir tablosunda
muhasebeleştirilmeden) toplam cari ve ertelenmiş vergi tutarı.
Doğrudan özkaynak altında muhasebeleştirilen kalemlere örnek:
(a) Bileşik finansal araçların özkaynak bileşeni
(b) Hisse ihraç maliyetleri
(c) Birikmiş kar veya zarara yapılan düzeltmeler, örneğin muhasebe politikası değişikliği
durumunda.
Muhasebeleştirilmemiş geçici farklar
Yabancı bir ülkedeki bağlı ortaklığa ait muhasebeleştirilmemiş geçici fark notu örnek olarak
verilmiştir. Bu tür bağlı ortaklıklara ait vergilendirme örnekten örneğe değişir ve potansiyel
vergi ve geçici farklarla ilgili vergi danışmanlığı alınması önerilir
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
41
Gelir vergisi gideri
Gelir vergisi gideri
Değer A.Ş.’de uygulanabilir olmadığı için sunulmayan notlar
Aşağıdaki notlar Değer A.Ş.’de uygulanabilir olmadığı için açıklanmamıştır:
UMS12(81)(d)
UMS12(81)(e)
UMS12 (82A).
(87A)-(87C)
UMS12(81)(i)
UMS12(88)
UMS12(81)(j)
UMS12(81)(k)
Konu
İlgili not ya da referans
Geçerli vergi oranlarında değişiklik.
Değişiklik açıklanmalıdır (aşağıdaki gösterim
örneğine bakınız).
Ertelenmiş vergi varlığı yaratılmayan
indirilebilir geçici farklar ve
kullanılmayan vergi indirimleri.
Son kullanılabilme tarihlerini ve tutarları
açıklayın malıdır.
Şirket’in gelir vergisini etkileyebilecek
temettü ödemeleri (örneğin, dağıtılan
karlarda daha düşük vergi oranı
uygulanması).
Pratik olarak belirlenebiliyor ise gelir vergisi
sonucu ve tutarı açıklanmalıdır.
Önerilen veya açıklanan ancak finansal
tablolarda yükümlülük olarak
muhasebeleştirilmemiş dağıtılacak
temettü tutarı.
Eğer var ise gelir vergisi sonucu
açıklanmalıdır.
Vergi ile ilgili şarta bağlı yükümlülükler
ya da varlıklar, vergi oranlarındaki
değişiklikler ya da raporlama
döneminden sonra vergi kanunlarındaki
değişiklikler.
UMS 37 ve UMS 10 uyarınca gereken
dipnotlar verilmelidir.
İşletme birleşmeleri: satın alanın
birleşme sonucu muhasebeleştirmiş
olduğu ertelenmiş vergi varlıklarındaki
değişiklikler.
Değişikliğin tutarı açıklanmalıdır.
Sadece sonraki dönemlerde
muhasebeleşen işletme birleşmesi
sonucu elde edilen vergi avantajları.
Ertelenmiş vergi varlığı yazılmasına sebep
olan olay ve şartlardaki değişikliğin
açıklanması gereklidir.
Vergi oranında değişiklik
UMS12(81)(d)
Yıl içinde geçerli olan vergi oranında değişiklik olması durumunda, ertelenmiş vergiye
yapılan düzeltmeler ödenecek vergi ve vergi gideri arasındaki mutabakata ilave bir kalem
olacaktır. İlişkili açıklamalar şunlar olabilir:
Oneland kurumlar vergisi oranının %30’dan %28’ e düşmesi 26 Haziran 2016
yasalaşmıştır ve 1 Nisan 2017 tarihinde yürürlüğe girecektir. Bunun bir sonucu olarak,
buna ilişkin ertelenmiş vergi rakamları yeniden ölçülmüştür. 31 Aralık 2017 yılında ters
çevrilmesi beklenen ertelenmiş vergi tutarı Oneland’de döneme ilişkin uygulanabilir olan
etkin vergi oranı (%28) kullanılarak yeniden ölçülmüştür.
1 Nisan 2020 tarihinde. Oneland’deki yıllık vergi oranını %24’e düşürecek %1’lik bir
indirim daha duyurulmuştur. Ancak bu değişikliklerin her yıl ayrıca yasalaşması
beklenmektedir. Sonuç olarak, bilanço tarihi itibarıyla yasalaşmamış ve finansal tablolarda
muhasebeleşmemiştir.
Vergi oranındaki değişikliğin etkisi, muhasebeleşen kalemlerin daha önce kar ya da zarar
ile ilişkilendirildiği ölçüde, kar ya da zarar tablosunda vergi gideri olarak
muhasebeleştirilmiştir. Grup için bunlar, çalışanlara işten ayrılma sonrası sağlanan
faydalara ilişkin yükümlülüklerin belirli ölçümleri ve özkaynak ödemeli hisseye dayalı
ödemelere için muhasebeleşen giderlerini aşan beklenen vergi indirimlerinden
oluşmaktadır.
PwC Manual of Accounting
Gelir vergisine ilişkin sunulması gereken açıklamalarla ilgili daha fazla bilgi için PwC Manual of
Accounting Bölüm 13: Gelir vergileri kısmında Notlardaki açıklamalar kısmına bakabilirsiniz (link
sadece kayıtlı kullanıcı olmanız halinde çalışacaktır).
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
42
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
7
Zorunlu
olmayan
açıklama
Zorunlu
olmayan
açıklama
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler 1.13.14
Bu not, Grup’un finansal araçları da dâhil olmak üzere aşağıdakileri hakkında bilgi sağlar:
Grup tarafından elde bulundurulan tüm finansal araçlara ilişkin genel bilgi
Her finansal araç türüne göre özellikli bilgi
Muhasebe politikaları
Araçların gerçeğe uygun değerinin nasıl belirlendiğine ilişkin bilgi, gerçeğe uygun değerin
belirlenmesine ilişkin değerlendirmeler ve tahmin belirsizlikleri de dahil
Grup’un elinde bulundurduğu finansal araçlar:
Gerçeğe
Gerçeğe uygun uygun değer
değer farkı diğer
farkı kar ya
İtfa edilmiş
kapsamlı gelir
da zarara
maliyeti ile
tablosuna
yansıtılan
Riskten
ölçülen
yansıtılan
finansal
korunma
finansal
finansal varlıklar ‘000
amaçlı türev
varlıklar Toplam
Not varlıklar ‘000 TL
TL araçlar ‘000 TL
‘000 TL ‘000 TL
UFRS7(8)
Finansal varlıklar
2016
Ticari ve diğer alacaklar
*
Vadeye kadar elde
tutulacak finansal
varlıklar
Satılmaya hazır finansal
varlıklar
Gerçeğe uygun değer
farkı kar veya zarara
yansıtılan finansal
varlıklar
Türev finansal araçlar
Nakit ve nakit benzerleri
2015
Ticari ve diğer alacaklar
*
Satılmaya hazır finansal
varlıklar
Gerçeğe uygun değer
farkı kar veya zarara
yansıtılan finansal
varlıklar
Türev finansal araçlar
Nakit ve nakit benzerleri
ön ödemeler hariç
*
-
-
-
20.661
20.661
7(b)
-
-
-
1.210
1.210
7(c)
11.110
-
-
-
11.110
7(d)
12(a)
7(e)
11.110
11.300
1.854
13.154
308
308
7(a)
-
-
-
13.089
13.089
7(c)
5.828
-
-
-
5.828
7(d)
12(a)
7(e)
5.828
10.915
1.417
12.332
712
712
34.843
47.932
10.915
2.129
34.843
66.804
- 11.300
2.162
55.310 55.310
77.181 101.753
4,5
Gerçeğe uygun
değer farkı kar
ya da zarara
yansıtılan
finansal
yükümlülükler
Not
‘000 TL
Riskten korunma
amaçlı türev
araçlar ‘000 TL
İtfa edilmiş
maliyeti ile
ölçülen finansal
yükümlülükler Toplam
‘000 TL ‘000 TL
Finansal yükümlülükler
2016
Ticari ve diğer borçlar **
Alınan krediler
Türev finansal araçlar
7(f)
7(g)
12(a)
610
610
766
766
15.130 15.130
100.444 100.444
1.376
115.574 116.950
2015
Ticari ve diğer borçlar **
Alınan krediler
Türev finansal araçlar
7(f)
7(g)
12(a)
621
621
777
777
11.270 11.270
88.080 88.080
1.398
99.350 102.748
**
PwC
7(a)
finansal olmayan yükümlülükler hariç
4,5
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
43
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
UFRS7(36)(a).
UFRS7(31).(3
4)(c)
Grup’un finansal araçlarından kaynaklı maruz kaldığı riskler not 12’ de açıklanmıştır. Raporlama dönemi sonu
itibarıyla maruz kalınan azami kredi riski söz konusu finansal varlıkların her bir türü için yukarıda bahsedilen
taşınan değerlerine eşittir.
7(a) Ticari ve diğer alacaklar
2016
2015
Dönen
varlıklar
‘000 TL
Duran
varlıklar
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
Dönen
varlıklar
‘000 TL
Ticari alacaklar
Değer düşüklüğü
karşılıkları (not 12 (c))
17.855
-
17.855
11.167
-
11.167
(525)
17.330
-
(525)
17.330
(300)
10.867
-
(300)
10.867
İlişkili taraflara verilen
krediler
Kilit personel verilen
krediler
Diğer alacaklar (iii)
Ön ödemeler 4,5
-
1.300
1.300
-
700
700
166
551
717
126
480
606
939
500
18.935
375
2.226
1.314
500
21.161
716
475
12.184
200
1.380
916
475
13.564
UMS1(77).(78)(b)
UFRS7(6)
Duran
varlıklar Toplam
‘000 TL ‘000 TL
UMS24(18)
İlişkili taraflara ve kilit personele verilen krediler ile ilgili detay bilgi not 20’de verilmiştir.
UMS1(117)
(i)
Ticari ve diğer alacaklar olarak sınıflandırma 2,3
İşletmenin normal döngüsü içinde satılan mallar ya da sağlanan hizmetlerin karşılığı olarak
müşterilerden alacaklardır. Krediler ve diğer alacaklar, aktif bir piyasada işlem görmeyen, sabit veya
belirlenebilir ödemeleri olan türev olmayan finansal varlıklardır. Tutarların bir yıl veya daha kısa bir
sürede tahsil edilmesi bekleniyorsa dönen varlıklar olarak, daha uzun sürede tahsil edilmesi
bekleniyorsa duran varlık olarak sınıflandırılır. Ticari alacaklar genellikle 30 günde tahsil edilir bu
nedenle duran varlık olarak sınıflandırılmıştır. Ticari ve diğer alacaklar için Grup’un değer düşüklüğü
ve diğer muhasebe politikaları sırasıyla in not 12(c) ve 26(l)’de özetlenmiştir.
UFRS7(21)
UMS39(9).(46)(a)
UFRS7(42D)(a)-(c).(e)
(ii)
Transfer edilen alacaklar
Ticari alacakların kayıtlı tutarları bir faktöring düzenlemesine tabi alacaklardan oluşmaktadır. Bu
düzenleme kapsamında. DEĞER UFRS Üretim Limited Faktör şirkete nakit karşılığında ilgili
alacaklarını devreder ve bu alacakların satılması veya teminata vermesini engellenmiştir. Ancak
DEĞER UFRS Üretim Limited geç ödeme ve kredi riskini taşır. Grup bu nedenle bilançoda bütünüyle
devredilen varlıkları taşımaya devam eder. Faktöring anlaşması çerçevesinde geri ödenebilir tutar
teminatlı borçlanma olarak sunulmuştur. İlgili tutarlara ilişkin taşınan değerler aşağıdaki gibidir:
Transfer edilen alacaklar
İlgili teminatlandırılmış borçlar (banka kredileri – bkz not 7(g)
UFRS7(7)
UFRS7(25).(29)(a)
UFRS13(97).(93)(b).(d)
PwC
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
3.250
3.100
-
(iii) Diğer alacaklar
Bu tutarlar genellikle grubun olağan işletme faaliyetleri dışındaki işlemlerinden kaynaklanmaktadır.
Ödeme şartları altı ayı aştığında faiz ticari oranlar nispetinde tahsil edilebilir. Teminat normalde
alınmaz. Uzun vadeli diğer alacaklar raporlama dönemi sonundan itibaren üç yıl içinde vadesi gelir
ve ödenir.
(iv) Ticari ve diğer alacakların gerçeğe uygun değeri 6-7
Cari alacakların kısa vadeli olmaları nedeniyle, defter değerinin gerçeğe uygun değeriyle aynı olduğu
varsayılmıştır. Cari olmayan alacakların çoğunluğu için de makul değerleri defter değerleriyle önemli
ölçüde farklı değildir. Bir istisna olarak, kilit yöneticilere sağlanan kredilerin 31 Aralık 2016 tarihinde
gerçeğe uygun değeri 481.000 TL, taşınan değeri 551.000 TL’dir (2015: gerçeğe uygun değeri
424.000 TL taşınan değeri 480.000 TL).
Gerçeğe uygun değerler, cari borçlanma oranları ile indirgenmiş nakit akışlarına dayalı olarak
hesaplanmıştır. Bu gerçeğe uygun değerler gerçeğe uygun değer hiyerarşisinde karşı taraf riski de
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
44
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
dahil gözlemlenemeyen girdiler içermesi nedeniyle 3 seviyeye sınıflandırılmıştır. (bkz not 7(h)).
7(a) Ticari ve diğer alacaklar
UFRS7(31).(34)(c)
(v)
Değer düşüklüğü ve maruz kalınan risk
Ticari ve diğer alacaklara ilişkin değer düşüklüğü bilgisi, kredi kalitesi ve Grup’un maruz kaldığı kredi
riski, kur riski ve faiz oranı riskine not 12(b) ve (c)’den ulaşabilirsiniz.
7(b) Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar
UMS1(77)
UMS1(77)
Duran varlıklar
Tahviller
Kuponsuz tahviller
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
750
460
-
1.210
-
UFRS7(25)
UFRS13(97).(93)(b)
(i)
Teminatsız tahviller
Tahvillerin gerçeğe uygun değeri 795.000 TL’dir (2015: yoktur). Gerçeğe uygun değerler aktif piyasa
işlem fiyatlarına göre belirlenmektedir (gerçeğe uygun değer hiyerarşisinde 1. seviyeye
sınıflandırılmıştır- daha fazla bilgi için bkz not 7(h)) 6
UFRS7 (25).
UFRS13(97).(93)(b)
(ii)
Kuponsuz tahviller
Kuponsuz tahvillerin gerçeğe uygun değeri 482.000 TL’dir (2015: yoktur). Gerçeğe uygun değerler
aktif piyasa işlem fiyatlarına göre belirlenmektedir (gerçeğe uygun değer hiyerarşisinde 1. seviyeye
sınıflandırılmıştır- daha fazla bilgi için bkz not 7(h)) 6
UMS1(117)
UFRS7(21)
UMS1(66).(68)
UMS39(9)
(iii) Finansal varlıkların vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar olarak sınıflandırılması 2,3
Grup yatırımlarını şu hallerde vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar olarak sınıflandırmaktadır:
Türev olmayan bir finansal varlıksa.
Aktif bir piyasası varsa.
Sabit veya belirlenebilir ödemeleri ve sabit vadesi varsa
Grup’un varlığı vadesine kadar elde tutma niyeti ve kabiliyeti varsa.
Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar raporlama döneminin sonunda kalan vadeleri 12 aydan
az ise dönen varlıklar olarak sınıflandırılır, vade daha uzun ise duran varlıklara sınıflandırılır. Finansal
varlıklar için grubun diğer muhasebe politikaları için lütfen note 25(o)’ya bakınız.
UFRS7(36)(c)
UFRS7(34)
PwC
(iv) Değer düşüklüğü ve maruz kalınan risk
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımların hiçbirinin vadesi geçmemiştir veya değer düşüklüğüne
uğramamıştır.
Tüm vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar TL para birimi cinsindendir. Sonuç olarak, döviz riski
taşınmamaktadır. Yatırımlar vadeye kadar elde tutulacağı için fiyat riskine maruz kalmamaktadır.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
45
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
7(c) Satılmaya hazır finansal varlıklar
UFRS7(25).(31).(34)(c)
UMS1(77)
Satılmaya hazır finansal varlıklar şu finansal varlık türlerini içermektedir:
Duran varlıklar
Piyasada işlem gören
Hisse senetleri
Tahviller
İmtiyazlı hisse senetleri
Piyasa işlem görmeyen (iv)
Hisse senetleri (i).(v)
Tahviller
İmtiyazlı hisse senetleri
Durdurulan faaliyetlerin elden çıkarılmasına ilişkin koşullu
bedel (not 15)
UMS24(18)
UMS1(117)
UFRS7(21).(B5)(b)
UMS1(66).(68)
UMS39(9).(45)
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
4.168
2.230
990
1.350
1.528
590
7.388
3.468
1.332
575
525
1.280
560
520
2.432
2.360
1.290
-
11.110
5.828
(i)
İlişkili taraflardaki yatırımlar
Satılmaya hazır finansal varlıkların 300.000 TL kısmı (2015: 280.000 TL) nihai ana ortak Lion A.Ş
tarafından kontrol edilen şirketlerin hisse senetlerinden oluşmaktadır.
(ii)
Finansal varlıkların satılmaya hazır varlıklar olarak sınıflandırılması 2,3
Sabit bir vadesi ve sabit veya belirlenebilir ödemeleri olmayan, yönetimin orta ve uzun vadede elinde
tutmak niyetinde olduğu varlıklardır. Diğer kategorilerin hiçbirine sınıflandırılmamış finansal varlıklar da
(gerçeğe uygun değer değişikliği kar ya da zarara yansıtılan finansla varlıklar, krediler ve alacaklar
veya vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar) satılmaya hazır kategorisinde yer almaktadır.
Finansal varlıklar, vadelerine göre ya da yönetimin raporlama dönemi itibarıyla 12 ay içinde elden
çıkarma niyeti bulunmaması halinde duran varlıklar olarak sunulmuştur.
(iii) Satılmaya hazır finansal varlıklar için değer düşüklüğü göstergeleri
Bir menkul kıymetin gerçeğe uygun değerinin, maliyetinin altına önemli ve uzun süreli olarak düşmesi
durumunda değer düşüklüğüne uğradığı kabul edilir. Finansal varlıklar için Grup’un değer düşüklüğü
politikaları hakkında daha detaylı bilgi için bakınız not 25(o)’ya bakınız.
UFRS13(91)(a)
UMS1(125)
UFRS12(7).(9)(a)
UMS1(122)
PwC
(iv) Önemli varsayımlar 2
Aktif bir piyasada işlem görmeyen finansal araçların gerçeğe uygun değeri değerleme teknikleri
kullanılarak belirlenir. Grup her raporlama döneminin sonunda çeşitli yöntemler ve varsayımlar
arasından mevcut piyasa koşulları dayalı olarak kendi yargılarını kullanır. Kullanılan ana varsayımlar
ve değişikliklerin bu varsayımlara etkisi hakkında ayrıntılı bilgi için aşağıdaki not 7(h)’ye bakınız.
(v)
Önemli kararlar 2,8
Yöneticiler, Değer A.Ş.’nin %100 çıkarılmış sermayesine sahip olmasına rağmen DEĞER UFRS
Vakıf Ltd şirketini kontrol etmediklerini tespit etmişlerdir. DEĞER UFRS Vakıf Ltd. şirketi Değer A.Ş.
Çalışanların Emeklilik Fonu’na ait bir vakıftır. Değer A.Ş. bu şirketi kontrol etmemektedir çünkü Değer
A.Ş.’nin bu şirketin değişken getirileri üzerinde herhangi bir riski veya hakkı bulunmamaktadır ve bu
getirileri etkileyecek güce sahip değildir. Yatırımın gerçeğe uygun değeri 2 TL’dir (2015: 2 TL) ve
piyasada işlem görmeyen hisse senetleri kısmına dahil edilmiştir.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
46
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
7(c) Satılmaya hazır finansal varlıklar
UMS1(38)
UMS39(61)
2015 finansal tablolarında. Grup, bir dizi satılmaya hazır finansal varlıklarının değer düşüklüğü
hakkında kararlar vermiştir.
Bir satılmaya hazır finansal varlıkta değer düşüklüğü olup olmadığını belirlemek için. Grup varlığın
gerçeğe uygun değerinin maliyetinin altında olduğu sürenin uzunluğuna ve yatırım yapılan şirketin
finansal durumuna ve kısa vadeli iş performansına bakar (sanayi ve sektör performansı gibi faktörler
teknolojideki değişim ve işletme ve finansman faaliyetlerindeki nakit akışı değişiklikleri de dahil).
Grup’un bir dizi satılmaya hazır finansal varlıklarının gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2015 tarihi
itibarıyla maliyetinin altında düşmüştür. Grup gerçeğe uygun değerdeki bu düşüşlerin hiçbirinin
önemli olmasını veya uzuz süreli olmasını beklemiyor, bu nedenle herhangi bir değer düşüklüğü
karşılığı muhasebeleştirilmemiştir.
Eğer maliyetin altındaki gerçeğe uygun değer düşüşleri önemli ya da uzun süreli olsaydı, özkaynaklar
altındaki birikmiş gerçeğe uygun değer değişiklikleri fonunun kar ya da zarar yeniden sınıflandırılması
yapılacak ve Grup’un 2015 yılı finansal tablolarında 250.000 TL tutarında ilave gideri olacaktı. 2016
yılında, ilgili varlıkların gerçeğe uygun değeri artmıştır ve bu değer artık maliyetin üzerindedir.
(vi) Kar veya zarar ya da kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilen tutarlar
Yıl boyunca aşağıdaki kazanç/ (kayıplar) kar veya zararda ve diğer kapsamlı gelir tablosunda
muhasebeleştirilmiştir:
UFRS7(20)(a)(ii)
UFRS7(20)(a)(ii)
UFRS7(14)
UFRS13(93)
UFRS7(36)(c)
UFRS7(34)
Diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilen kazanç/(kayıplar) (bkz
not 9(c))
Satılan ve diğer kapsamlı gelir tablosundan kar veya zarar tablosuna
yeniden sınıflandırılıp diğer gelir olarak muhasebeleştirilen kazanç/(kayıplar)
(not 5)
2016
‘000 TL
880
2015
‘000 TL
(1.378)
646
(548)
(vii) Teminata verilen duran varlıklar
Grup tarafından teminata verilen duran varlıklar için lütfen not 25’e bakınız.
(viii) Gerçeğe uygun değer, değer düşüklüğü ve maruz kalınan risk
Gerçeğe uygun değer belirlemelerinde kullanılan varsayım ve yöntemler hakkında bilgi için lütfen
aşağıdaki not 7(h)’ ye bakınız. Satılmaya hazır finansal varlıkların hiç birisinin vadesi geçmemiştir ya
da hiç birisi değer düşüklüğüne uğramamıştır.
Tüm satılmaya hazır finansal varlıklar TL para birimi cinsindendir. Satılmaya hazır finansal varlıkların
fiyat ve faiz riskine duyarlığı için lütfen not 12(b)’ye bakınız.
7(d) Gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zarara yansıtılan finansal varlıklar
UMS1(77) UFRS7(31).(34)(c)
Gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zarara yansıtılan finansal varlıklar alım satım amaçlı olanlardır ve
aşağıdakilerden oluşmaktadır:
Duran varlıklar
Amerika piyasalarında işlem gören
Oneland piyasalarında işlem gören
UMS1(117)
UFRS7(21).(8)(a)
UMS1(66).(68)
UMS39(9).(45)
UFRS7(20)(a)(i)
UFRS7(31)
UFRS13(93)
PwC
2016
‘000 TL
5.190
6.110
11.300
2015
‘000 TL
4.035
6.880
10.915
(i)
Gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zarara yansıtılan finansal varlıkların sınıflandırılması 2,3
Grup kısa vadede elden çıkarılması amacıyla edinildiği takdirde finansal varlıkları gerçeğe uygun değer
farkı kar veya zarara yansıtılan varlık olarak sınıflandırmaktadır, örneğin alım satım amacıyla elde
tutulanlar. Varlıkların raporlama dönemi sonu itibarıyla 12 ay içinde satılması bekleniyorsa dönen varlık
olarak beklenmiyorsa duran varlık olarak sınıflandırılmıştır. Grup ilk muhasebeleştirme esnasında hiçbir
finansal varlığını gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık olarak
belirlememiştir. Finansal varlıklara ilişkin Grup’un diğer muhasebe politikaları için lütfen not 25(o)’e
bakınız.
(ii)
Kar veya zararda muhasebeleştirilen tutarlar
Gerçeğe uygun değeri kar veya zarara aktarılan finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki
değişimler kar veya zarar tablosunda diğer kazanç/(kayıplar) olarak muhasebeleştirilir (2016 – 835.000
TL; kazanç 2015 – 690.000 TL (kayıp)
(iii) Maruz kalınan risk ve gerçeğe uygun değer ölçümleri
Grup’un maruz kaldığı fiyat riski not 12’de sunulmuştur. Gerçeğe uygun değer belirlemesinde kullanılan
yöntemler ve varsayımlar için lütfen aşağıdaki not 7(h)’ye bakınız.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
47
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
7(e) Nakit ve nakit benzerleri
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
750
600
54.560
34.243
55.310
34.843
Dönen varlıklar
UMS7(45)
Kasa ve bankalardaki nakit
UMS7(45)
Vadesi gelen mevduat
UMS7(45)
UMS7(8)
UMS7(46)
UMS7(48)
Yeni örnek gösterim
(i)
Nakit akış tablosu ile mutabakat
Yukarıdaki rakamların finansal yılsonu itibarıyla gösterilen nakit akış tablosundaki nakit miktarı ile
mutabakatı aşağıdaki gibidir:
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
Yukarıdaki tutar
Kredili mevduatlar (bkz not 7(g))
55.310
(2.650)
34.843
(2.250)
Nakit akış tablosu bakiyesi
52.660
32.593
(ii)
Nakit benzerleri olarak sınıflandırma 2,3
Elde edilme tarihleri itibarıyla vadesi üç ay veya daha kısa ve 24 saat içinde faiz kaybı olmaksızın
nakde dönüştürülebilen varlıklardır. Grup’un nakit ve nakit benzerlerine ilişkin diğer muhasebe
politikaları için lütfen not 25(k)’ ya bakınız.
(iii) Bloke mevduat
Değer Denizaşırı Ltd. tarafından tutulan, nakit akış tablosuna dahil edilmiş olan, yukarıda açıklanan
nakit ve nakit benzerleri 314.000 TL’dir. Bu mevduatlar, düzenleyici kısıtlamalara tabidir ve bu nedenle
grup içinde diğer işletmeler tarafından genel kullanım için uygun değildir.
7(f)
UMS1(77)
UMS1(77)
Ticari ve diğer alacaklar 9.15
Kısa vadeli yükümlülükler
Ticari borçlar
Ücretlere ilişkin vergiler ve diğer yasal yükümlükler
Diğer borçlar
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
11.590
1.570
3.540
9.220
1.207
2.050
16.700
12.477
Ticari borçlar teminatsızdır ve genellikle muhasebeleştirilmelerinden itibaren 30 gün içinde ödenir.
UFRS7(29)(a)
UFRS13(97).(93)(b).(d)
PwC
Ticari ve diğer borçların kısa vadeli olmaları nedeniyle, defter tutarlar ile gerçeğe uygun değerlerinin
aynı olduğu dikkate alınmıştır. 6-7
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
48
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
7(g) Alınan krediler
2016
Kredili mevduatlar
Banka kredileri (i)
Tahviller (vi)
Kiralama yükümlülükleri (v)
Diğer krediler
Toplam teminatlandırılmış
borçlar (i)
Teminatlandırılmamış
Borç senetleri
Çevrilebilir tahviller (iii)
Geri ödenebilir imtiyazlı hisseler
(iv)
İlişkili taraflardan alınan borçlar*
Toplam teminatlandırılmamış
borçlar
Toplam borçlanmalar
UMS1(77)
*
UFRS7(14)(a)
UMS1(135)(d)
PwC
Kısa
vadeli
‘000 TL
Uzun
vadeli
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
Kısa
vadeli
‘000 TL
Uzun
vadeli
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
2.650
4.250
755
450
8.105
37.070
2.639
8.580
48.289
2.650
41.320
3.394
9.030
56.394
2.250
2.865
2.000
755
150
8.020
45.035
2.000
3.195
14.100
64.330
2.250
47.900
4.000
3.950
14.250
72.350
1.050
-
16.815
11.000
1.050
16.815
11.000
730
-
11.000
730
11.000
1.050
15.185
43.000
15.185
44.050
730
4.000
15.000
4.000
15.730
9.155
91.289
100.444
8.750
79.330
88.080
Teminatlandırılmış
UMS1(77)
UFRS7(7).(14)(b)
UFRS7(42D)
2015
İlişkili taraflardan alınan borçlar ile ilgili detaya not 20’den ulaşabilirsiniz.
(i)
Teminatlandırılmış yükümlülükler ve teminata verilen varlıklar
Banka kredilerinin 3.100.000 TL’si transfer edilen alacaklar ile ilgilidir (bkz not 7(a) (ii)). Kalan banka
kredileri ve kredili mevduatlar Grup’a ait olan mülk ve araziler, yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak
sınıflandırılanlar da dahil olmak üzere, ipotek edilerek teminatlandırılmıştır.
Tahviller ana ortaklığın varlıkları üzerinden hesaplanan değişken bir ücret ile teminat altına alındı
Kiralama yükümlülükleri, temerrüt halinde kiraya verene dönme hakkı olduğu için finansal tablolarda
kiralanan varlıklardan haklar olarak muhasebeleştirilen kalemlerle etkin olarak teminat altına alınmıştır.
Diğer krediler, krediyi alan bağlı ortaklık üzerinde belirli taahhütlerin zorunlu kılınması suretiyle menfi
rehin ile teminatlandırılmıştır. Menfi rehin (bazı istisnalar olmakla birlikte) iştirakin varlıkları üzerinde
başka herhangi bir rehin vermesini engeller ve aşağıdaki finansal oranların sağlanması gerekir:
(i) Borç hiçbir zaman toplam maddi duran varlıkların toplamının %50’sini aşamaz.
(ii) borçlanma maliyetleri, borçlanma maliyetleri öncesi gelirlerin ve her çeyrek dönemlik vergi
giderinin %50’sini aşamaz.
Kısa ve uzun vadeli borçlanmalar için teminata verilen finansal ve finansal olmayan varlıkların taşınan
değerleri not 24’de açıklanmıştır.
(ii)
Kredi taahhütleri ile uyum
Değer A.Ş. 2016 ve 2015 raporlama dönemlerindeki borçlanma imkanları için verdiği finansal
taahhütlerine uymuştur, detaylar için not 13’ e bakabilirsiniz.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
49
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
7(g) Alınan krediler
UFRS7(17)
UMS1(79)(a)(vii)
(iii) Dönüştürülebilir hisse senetleri 9
Ana ortaklık 23 Ocak 2016 tarihinde. 20 milyon TL’lik %7 faizli 1.500.000 adet hisse senedine
çevrilebilir tahvil ihraç etmiştir. Çevrilebilir tahviller, hamilin talebi doğrultusunda ana ortaklığa ait adi
hisse senetlerine çevrilebilir ya da 23 Ocak 2020 tarihinde geri ödenebilir. Elde tutulan her tahvil için
dönüştürme oranı 2’dir, bu oran hisse senetlerinin ihraç tarihindeki piyasa fiyatına dayandırılmıştır
(6,10 TL), fakat özkaynak yapılandırma düzeltmeleri için düzenlemeye tabidir. Çevrilebilir tahviller
bilançoda aşağıdaki şekilde sunulmuştur:
*
UMS32(17).(18).(28).(29)
AG31(a)
UFRS7(7)
UMS1(79)(a)(v)
UMS32(17).(18)
UMS17(31)(a).(e)
PwC
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
Tahvillerin nominal değeri
Diğer hisse senetleri – çevirme haklarının değeri (not 9(b))
20.000
(3.500)
16.500
-
Faiz gideri *
Ödenen faiz
Uzun vadeli yükümlülükler
842
(527)
16.815
-
Yükümlülük bileşeni için faiz gideri etkin faiz oranı olan %9,6 üzerinden hesaplanmıştır.
Tahvillerin yükümlülük kısımlarının ilk gerçeğe uygun değeri ihraç tarihindeki eşdeğer dönüştürülebilir
olmayan bir tahvil için piyasa faiz oranları kullanılarak belirlendi. Tahvillerin, vadesine veya dönüşüm
yapılana kadar sonraki ölçümleri itfa edilmiş maliyet esasına göre yapılmaktadır. Geri kalan nakit
akışlarının dönüşüm opsiyonuna tahsis edilen kısmı özkaynakta gelir vergisi netleştirilerek
muhasebeleştirilir ve daha sonra yeniden ölçülmez.
(iv) Geri ödenebilir imtiyazlı hisseler 9
İmtiyazlı hisse senetleri 5.000.000 adet tamamen ödenmiş. %6 birikimli imtiyazlı hisse senedini temsil
etmektedir. Hisse senetleri 31 Aralık 2023 tarihinde hisse başına 2,20 TL olarak ya da bu tarihten önce
ana ortaklık tarafından istendiği anda ödenebilir. Hisselerin yılda %6 oranında temettü hakkı vardır.
Belirli bir mali yıl içinde yetersiz kar varsa, temettüler birikir ve yeterli kar elde edilmesi durumunda
ödenebilir. Hisseler, hisse başına yalnızca 2,20 TL ölçüsünde şirketin tasfiyesine katılırlar.
Hisseler belirli bir tarihte zorunlu olarak itfa oldukları için yükümlülük olarak muhasebeleştirilmiştir.
(v)
Finansal kiralamalar
Grup üç ila yedi yıl içinde süresi dolan finansal kiralama sözleşmeleri ile taşınan değeri 2.750.000 TL
olan (2015: 3.000.000 TL) çeşitli tesis ve donanım kiralamaktadır. Kiralama şartları uyarınca. Grup’un
kiralama bitiminde kiralanan varlık için anlaşılan gerçeğe uygun değerin % 50’si ne denk gelen tutar
kadar bir bedelle alma hakkı vardır. Bu opsiyon Grup’un kiralamanın başladığı tarihteki kredi notunu
koruyamaması durumunda geçersiz olmaktadır.
.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
50
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
7(g) Alınan krediler
UMS17(31)(c).(e)(i)
UMS17(31)(b)
UMS17(31)(b)(i)
UMS17(31)(b)(ii)
UMS17(31)(b)(iii)
Bazı kiralamalar, karşılaştırılabilir varlıklar için, mevcut piyasa kiralarındaki değişikliklere dayalı olarak
artan koşullu kira ödemelerine sahiptir. Yıl içinde ödenen koşullu kira bedeli 610.000 TL’dir (2015:
yoktur).
2016
‘000 TL
2015
Yeniden
düzenlenmiş
‘000 TL
Finansal kiralamalara ilişkin taahhütler aşağıdaki gibidir:
Bir yıl içerisinde
1-5 yıl arası
5 yıl ve daha fazla
Asgari kira ödemeleri
655
2.620
3.275
655
2.620
655
3.930
Gelecekteki finansman maliyeti
Yükümlülük olarak muhasebeleştirilen
(681)
2.594
(930)
3.000
Geri dönülemez faaliyet kiralamalarından yükümlülük olarak
muhasebeleştirilen kira teşvikleri (bkz not 18(b))
Toplam kiralama yükümlülükleri
800
3.394
950
3.950
UMS17(31)(b)
Finansal kiralama borçlarının bugünkü değeri aşağıdaki gibidir:
UMS17(31)(b)(i)
Bir yıl içerisinde
1-5 yıl arası
5 yıl ve daha fazla
604
1.990
-
605
1.990
405
Asgari kira ödemeleri
2.594
3.000
UMS17(31)(b)(ii)
UMS17(31)(b)(iii)
UFRS7(7)
UMS39(41)
UFRS7(20)(a)(v)
(vi) Tahvillerin geri alımları
Raporlama döneminde, ana ortaklık 1.605.000 TL tutarında bir ödeme ile geriye kalan tahvilleri geri
satın aldı. Ödeme sırasında tahvillerin defter değeri 2.000.000 TL idi ve 40.000 TL maliyet oluştu, bu
ödemeden kaynaklı net 355.000 TL zarar, kar veya zarar tablosunda finansman giderleri içerisinde
sunulmuştur.
(vii) Netleştirilen varlık ve yükümlülükler
Grup’un netleştirme politikası için lütfen aşağıdaki not 23’e bakınız.
UFRS7(25).(29)(a)
(viii) Gerçeğe uygun değer 6,7
Kredilerin büyük çoğunluğu için, ödenecek faizler piyasa fiyatlarından çok farklı olmadığı için ve
vadeleri kısa olduğu için gerçeğe uygun değerleri kayıtlı değerlerinden çok farklı değildir. Ancak
sadece aşağıdaki krediler için farklılıklar söz konusudur:
2016
Banka kredileri
Çevrilebilir tahviller
Geri ödenebilir hisse senetleri
UFRS13(97).(93)(b).(d)
UFRS7(31)
PwC
2015
Taşınan
değer
‘000 TL
Gerçeğe
uygun
değer ‘000
TL
Taşınan
değer ‘000
TL
Gerçeğe
uygun
değer ‘000
TL
41.320
16.815
11.000
40.456
17.175
9.475
47.900
11.000
48.950
10.860
Uzun vadeli kredilerin makul değeri cari borçlanma oranları ile iskonto edilmiş nakit akışlarına dayanır.
Grup’un kendi kredi riski de dahil olmak üzere gözlemlenemeyen girdiler içermesinden ötürü gerçeğe
uygun değer hiyerarşisinde 3. kategoriye sınıflandırılmıştır (bkz not 7(h)).
(ix) Maruz kalınan riskler
Uzun ve kısa vadeli kredilerden kaynaklanan Grup’un maruz kaldığı risklerin detayı not 12’de
sunulmuştur.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
51
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
UFRS13(93)(b)
UMS1(38)
PwC
7(h) Muhasebeleştirilmiş gerçeğe uygun değer ölçümleri 11.12
(i)
Gerçeğe uygun değer hiyerarşisi
Bu bölüm muhasebeleştirilen ve finansal tablolarda gerçeğe uygun değer üzerinden ölçülen finansal
araçların gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesinde yapılan yargılar ve tahminleri açıklar. Gerçeğe
uygun değerlerin belirlenmesinde kullanılan girdilerin güvenilirliği hakkında bir gösterge sağlamak için,
grup muhasebe standartları çerçevesinde öngörülen üç düzeyde finansal araçlarını sınıflandırmıştır.
Her seviye ilişkin açıklamalar aşağıdaki tabloda mevcuttur.
Tekrar eden gerçeğe uygun değer
ölçümleri
Seviye 1 Seviye 2 Seviye 3 Toplam
31 Aralık 2016
Not
‘000 TL
‘000 TL ‘000 TL ‘000 TL
Finansal varlıklar
Gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zarara
yansıtılan finansal varlıklar
Amerika piyasalarında işlem gören
12(a)
5.190
5.190
Oneland piyasalarında işlem gören
7(d)
6.110
6.110
Finansal riskten korunma muhasebesine
konu olan türevler
Yabancı para sözleşmeleri
12(a)
1.519
335
1.854
Faiz takasları
12(a)
308
308
Satılmaya hazır finansal varlıklar
Hisse senetleri – gayrimenkul sektörü
7(c)
1.400
1.400
Hisse senetleri – perakende sektörü
7(c)
2.768
2.768
Hisse senetleri – biyoteknoloji sektörü
7(c)
1.332
1.332
Tahviller – gayrimenkul sektörü
7(c)
1.130
1.130
Tahviller – perakende sektörü
7(c)
1.100
575
1.675
İmtiyazlı hisse senetleri – gayrimenkul
7(c)
990
525
1.515
sektörü
Diğer (Koşullu bedel)
7(c)
1.290
1.290
Toplam finansal varlıklar
18.688
2.927
2.957
24.572
Finansal yükümlülükler
Finansal riskten korunma muhasebesine
konu olan türevler – Yabancı para
sözleşmeleri
12(a)
766
766
Alım satım amaçlı türevler
12(a)
610
610
Toplam finansal yükümlülükler
1.376
1.376
Tekrar eden gerçeğe uygun değer ölçümleri
31 Aralık 2015
Finansal varlıklar
Gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zarara
yansıtılan finansal varlıklar
Amerika piyasalarında işlem gören
Oneland piyasalarında işlem gören
Finansal riskten korunma muhasebesine
konu olan türevler
Yabancı para sözleşmeleri
Faiz takasları
Satılmaya hazır finansal varlıklar
Hisse senetleri – gayrimenkul sektörü
Hisse senetleri – perakende sektörü
Hisse senetleri – biyoteknoloji sektörü
Tahviller – gayrimenkul sektörü
Tahviller – perakende sektörü
İmtiyazlı hisse senetleri – gayrimenkul
sektörü
Toplam finansal varlıklar
Finansal yükümlülükler
Finansal riskten korunma muhasebesine
konu olan türevler – Yabancı para
sözleşmeleri
Alım satım amaçlı türevler
Toplam finansal yükümlülükler
Not
Seviye 1
‘000 TL
12(a)
7(d)
4.035
6.880
-
-
4.035
6.880
12(a)
12(a)
-
1.417
712
-
1.417
712
7(c)
7(c)
7(c)
7(c)
7(c)
7(c)
800
550
1.000
528
590
560
520
1.280
-
800
550
1.280
1.000
1.088
1.110
14.383
3.209
1.280
18.872
-
777
621
1.398
-
777
621
1.398
12(a)
Seviye 2 Seviye 3
‘000 TL ‘000 TL
Toplam
‘000 TL
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
52
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
7(h)
Muhasebeleştirilmiş gerçeğe uygun değer ölçümleri 11.12
UFRS13(93)(c)
Yıl içerisinde tekrar eden gerçeğe uygun değer ölçümlerinde Seviye 1 ve 2 arasında bir transfer
olmamıştır lütfen aşağıdaki (iii)’ye bakınız.
UFRS13(95)
Gerçeğe uygun değer ölçümlerinde seviyeler arası bir transfer Grup politikası olarak dönem sonunda
muhasebeleştirilmektedir.
UFRS13(76)
UFRS13(91)(a)
Seviye 1: Aktif piyasalarda işlem gören finansal araçların gerçeğe uygun değerleri raporlama dönemi
sonu itibarıyla piyasadaki işlem fiyatlarına dayanmaktadır (halka açık piyasalarda işlem gören türevler,
alım satım amaçlı ya da satılmaya hazır hisse senetleri gibi). Grup tarafından tutulan finansal varlıklar
için kullanılan kote edilmiş piyasa fiyatı, cari alış fiyatıdır. Bu tür finansal araçlar seviye 1’e dahil
edilmiştir.
UFRS13(81)
UFRS13(91)(a)
Seviye 2: Aktif bir piyasada işlem görmeyen finansal araçların gerçeğe uygun değeri (örneğin
tezgahüstü piyasalarda işlem gören türevler) gözlenebilir piyasa verilerinin maksimum düzeyde
kullanımı sağlanarak ve şirket özelindeki tahminler mümkün olduğunca aza indirgenerek güvenilir
değerleme teknikleri kullanılarak belirlenir. Bir aracın gerçeğe uygun değeri belirlenirken gerekli tüm
önemli girdiler gözlenebilir durumdaysa, bu araç seviye 2’ye sınıflandırılır.
UFRS13(86)
Seviye 3: Önemli girdilerin bir veya daha fazlası gözlemlenebilir piyasa verilerine dayalı değilse, araç
seviye 3'e dahil edilir. Bu durum borsada işlem görmeyen hisse senetleri için geçerlidir.
UFRS13(93)(d)
(ii)
Gerçeğe uygun değer belirlenirken kullanılan değerleme teknikleri
Araçların gerçeğe uygun değerleri belirlenirken kullanılan özel değerleme teknikleri şunları içerir:
Kote edilmiş piyasa fiyatları veya benzer araçlar için satıcılar tarafından belirlenen fiyatların
kullanılır,
Faiz takaslarının gerçeğe uygun değeri gözlemlenebilir getiri eğrisine dayalı gelecekteki tahmini
nakit akışlarının bugünkü değeri olarak hesaplanır,
Vadeli döviz sözleşmelerinin gerçeğe uygun değeri bilanço tarihindeki vadeli döviz kurlarının
kullanılmasıyla belirlenir,
UFRS13(93)(b)
UFRS13(93)(e)
Geri kalan finansal araçların gerçeğe uygun değeri indirgenmiş nakit akış analizi kullanılarak tespit
edilir.
Koşullu bedel alacakları ve bazı türev sözleşmeler gibi gerçeğe uygun değerleri mevcut değerlerine
göre ve kullanılan iskonto oranlarının karşı taraf ya da kendi kredi riskine göre ayarlandığı tüm gerçeğe
uygun değer tahminleri Seviye 2'ye sınıflanmıştır, piyasalarda işlem gören tüm hisse senetleri hariç.
(iii) Gözlemlenemeyen girdilerin kullanıldığı gerçeğe uygun değer ölçümleri (seviye 3)
Aşağıdaki tablo.31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 dönem sonları itibarıyla seviye 3 unsurları için
değişiklikleri gösterir:
Açılış. 1 Ocak 2015
Satışlar
Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen
zararlar
Kapanış. 31 Aralık 2015
UFRS13(93)(f)
PwC
Seviye 2’den transferler
Satın alımlar
Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen
kazanç/(kayıp)
Durdurulan faaliyetlerden elde edilen gelirler*
Diğer gelirde muhasebeleştirilen
kazanç/(kayıp)*
Kapanış. 31 Aralık 2016
*
varlıklara ilişkin gelir tablosunda
muhasebeleştirilen gerçekleştirilen kazanç
ve (kayıplar), (yukarıda diğer kapsamlı
gelir tablosunda muhasebeleştirilmiş
kazanç ve (kayıplar))12
2016
2015
İşlem
görmeyen
hisse
senetleri
‘000 TL
1.322
(19)
Koşullu
bedeller
‘000 TL
-
Alım satım
amaçlı
türevler
‘000 TL
-
Toplam
‘000 TL
1.322
(19)
(23)
-
-
(23)
1.280
-
-
1.280
-
1.200
365
-
365
1.200
52
-
(40)
130
-
12
130
1.332
1.290
(30)
335
(30)
2.957
-
130
-
(15)
-
115
-
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
53
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
7(h) Muhasebeleştirilmiş gerçeğe uygun değer ölçümleri
UFRS13(93)(d)
UFRS13(93)(d).(99)
(iv) Seviye 2 ve 3 arasında transferler
2016 yılında Grup riskten korunma muhasebesine konu olan bir türev döviz sözleşmesini, karşı taraf
önemli finansal zorluklarla karşılaştığı için Seviye 2’den Seviye 3’e transfer edilmiştir. Bu durum
gözlemlenebilir girdilere dayanmasa da karşı taraf riskini yansıttığı için iskonto oranında önemli bir
artışa neden olmuştur.
(v)
Değerleme girdileri ve gerçeğe uygun değer etkileri
Aşağıdaki tabloda 3. seviye gerçeğe uygun değer ölçümleri için kullanılan önemli gözlemlenemeyen
girdiler hakkında sayısal bilgiler özetlenmiştir. Uygulanan değerleme teknikleri için yukarıdaki (ii)
kısmına bakınız.
Gerçeğe uygun
değer
UFRS13(91)(a).(93)(d).
(h)(i).(ii).(99)
Açıklama
Piyasalarda
işlem
görmeyen
hisse
senetleri
Alım satım
amaçlı
türevler
Koşullu
bedel
31 Aralık
2016
‘000 TL
1.332
31 Aralık
2015
‘000 TL
1.280
Gözlemlenemeyen
girdiler *
Kazanç
büyüme
faktörü
Riske göre
düzeltilmiş
iskonto oranı
Girdi aralığı (olasılığa göre
ağırlıklı ortalama)
2016
%2,5 - %3,5
(%3)
2015
%2,0 - %3
(%2,7)
%9 - %11
(%10)
%9,5 - %11
(%10,2)
335
365
Kredi
temerrüt
oranı
%25
%30
1.290
Yok
Riske göre
düzeltilmiş
iskonto oranı
Beklenen
nakit girdileri
%14
Yok
TL2.150.000 TL2.570.000
(TL2.360.000)
Yok
Gerçeğe uygun değer ile
gözlemlenemeyen girdilerin İlişkisi
Kazanç büyüme faktörünün (+50 baz
puan (bp)) artması ve iskonto oranının (100 bp) düşmesi gerçeğe uygun değeri
70.000 TL arttırır, Kazanç büyüme
faktörünün(-50 (bp)) azalması ve iskonto
oranının (+100 bp) artması gerçeğe
uygun değeri 80.000 TL azaltır.
2015 yılında kazanç büyüme faktörünün
ve iskonto oranının 50 bp ve 100 bp +/değişmesi gerçeğe uygun değeri sırasıyla
+55.000 TL/-65.000 TL değiştirirdi.
Kredi temerrüt oranı +/- %5 oranında
değişmesi gerçeğe uygun değerde
30.000 TL değişikliğe sebep olur. (2015:
Kredi temerrüt oranı +/- %5 oranında
değişmesi gerçeğe uygun değerde
33.000 TL değişikliğe sebep olur).
Iskonto oranında 100 bp değişiklik
gerçeğe uygun değerde 40.000 TL
değişikliğe sebep olur.
Beklenen nakit akışları %10 yüksek veya
düşük olsaydı, gerçeğe uygun değerde
35.000 TL tutarında artış / azalış
olacaktır.
Gözlemlenemeyen girdilerle gerçeğe uygun değerler arasında önemli ilişki bulunmamaktadır.
UFRS13(93)(h)(i)
*
UFRS13(93)(g)
(vi) Değerleme süreçleri
Grup’un finans departmanında, 3. gerçeğe uygun değer seviyesi de dahil, finansal raporlama amacıyla
gerekli olan mülki olmayan varlıkların değerlemesini yapan bir ekip bulunmaktadır. Bu ekip direk olarak
CFO ve denetim komitesine raporlama yapmaktadır. Değerleme süreci ile ilgili değerlendirmeler,
yarıyıllık raporlama periyodu ile uyumlu olarak en az altı ayda bir CFO, denetim komitesi ve değerleme
ekibi ile beraber yapılmaktadır.
Grup tarafından kullanılan temel seviye 3 girdileri aşağıdaki şekilde oluşturulmakta ve
değerlendirilmektedir:
PwC
Finansal varlık ve finansal yükümlülüklerin iskonto oranları, vergi öncesi oranı hesaplamak için
paranın zaman değerinin cari piyasa değerlendirmeleri ve varlığa özgü riskini yansıtan bir finansal
varlık fiyatlandırma modeli kullanılarak belirlenmiştir.
Kredi temerrüt oranları ile ilgili varsayımları da dahil karşı tarafa özgü risk düzeltmeleri DEĞER
A.Ş.'nin iç kredi risk yönetimi grubu tarafından belirlenen kredi risk derecelendirmeleri ile
belirlenmiştir.
Borsada işlem görmeyen hisse senetlerinin kazanç büyüme faktörü benzer türde şirketlerin pazar
bilgisine dayanarak tahmin edilmektedir.
Koşullu bedel - beklenen nakit girişleri satış sözleşmesi şartlarına dayalı olarak tahmin
edilmektedir, işletmenin faaliyetle ilgili bilgisi ve mevcut ekonomik ortamın bunu nasıl etkileyeceği
ile ilgili bilgiye not 15’den ulaşabilirsiniz.
Seviye 2 ve 3 gerçeğe uygun değerlerindeki değişim CFO, denetim komitesi ve değerleme ekibi
arasındaki altı aylık değerleme toplantısı sırasında, her raporlama dönemi sonunda incelenmiştir.
Bu toplantıların bir parçası olarak ekip gerçeğe uygun değer hareketlerinin nedenini açıklayan bir
rapor sunmaktadır.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
54
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
Finansal varlık ve yükümlülüklerin tek bir notta açıklanması
Finansal tablo okuyucuları şirkete ait finansal varlılar ve yükümlülüklere ait tüm bilgiye finansal
raporların içinde tek bir yerden kolayca ulaşmak istediklerini belirtmişlerdir. Bu nedenle notların
yapısını finansal ve finansal olmayan kalemler olarak ayırdık. Ancak bu muhasebe
standartlarınca zorunlu olan bir durum değildir.
Muhasebe politikaları tahminler ve kararlar
Sayfa 23’te açıklandığı üzere, finansal tablo okuyucularına daha yardımcı olacağı
düşüncesi ile bizim görüşümüz, şirkete özgü önemli muhasebe tahminleri ve kararlarını ayrı
bir notta açıklamak yerine ilişkili kalemlerle birlikte açıklamak daha faydalıdır. Ancak bu
format zorunlu değildir.
Önemli tahminler ve varsayımlar açıklaması için not 25’e bakınız, muhasebe politikaları
açıklamalara ilişkin genel yorum ise not 11’de sağlanmıştır.
Finansal araçların sunum ve açıklamalarına ilişkin muhasebe standardı
UMS32(11)
UMS 32 paragraf 11 uyarınca aşağıdaki kalemler finansal araç olmadığı için UFRS 7
uygulanmaz:
(a) Yapılan ön ödemeler / tahsilatlar.(gelecekte mal veya hizmet ya da nakit veya finansal
olmayan varlık almak için yapılanlar)
(b) Vergi alacakları ve borçları ile benzeri kalemler (sözleşmeli olmayan yasal haklar ve
yükümlülükler) ya da
(c) Ertelenmiş gelir ve garanti yükümlülükleri (nakit veya finansal varlık verilmesini
gerektirmeyecek mal veya hizmet verme yükümlülüğü).
Ödemeler finansal varlıklar olmasa da, biz bunları UMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu
standardının 78(b) paragrafı uyarınca ticari alacakların içine dahil ettik.
Gerçeğe uygun değer açıklamaları: Gerçeğe uygun değer den başka bir değerle taşınan
finansal araçlar
UFRS7(25).(29)
İşletme her finansal varlık ve yükümlülük sınıflı için taşınan değerleriyle karşılaştırma
yapılmasına izin verecek şekilde gerçeğe uygun değerleri açıklamalıdır. Ancak şunlar için
gerçeğe uygun değer açıklaması yapılmak zorunda değildir:
(d) Defter değerinin gerçeğe uygun değerlerine yakın olduğu varlıklar (örneğin nakit, kısa
vadeli ticari alacaklar ve borçlar için).
(e) UMS 39 uyarınca bir piyasa fiyatı bulunmayan, gerçeğe uygun değeri güvenilir bir şekilde
ölçülemeyen ve maliyetinden taşınan sermaye araçlarındaki yatırımlar (bu tür özkaynağa
dayalı finansal araçların bağlı türevler).
(f) İhtiyari katılım özelliği kapsayan bir sözleşmenin bu özelliğinin gerçeğe uygun değeri
güvenilir bir şekilde ölçülememesi (UFRS 4 Sigorta Sözleşmeleri anlatıldığı gibi).
Finansal varlık ve yükümlülüklerin uygun sınıflarına ilişkin rehberliğe UFRS 7 paragraf 6’da
yer verilmektedir. Daha detaylı bilgi için not 12’dekli 1. paragraf açıklamasına
bakabilirsiniz.
Defter değerlerinin gerçeğe uygun değere makul derece yaklaşık olması
Finansal varlık veya finansal borçların defter değerinin gerçeğe uygun değerlerine makul
derecede yaklaştığına dair bir açıklama sadece bu durum kanıtlanabilir olduğunda
yapılmalıdır. Bu durum işletmelerin rayiç değerleri ile karşılaştırıldığında finansal varlık ve
yükümlülüklerin kayıtlı değeri için resmi bir değerlendirme yapması ve bu değerlendirmeyi
belgelenmiş olmasıdır. Defter değerlerinin gerçeğe uygun değere makul derece yaklaşık
değil ise gerçeğe uygun değerler açıklanmalıdır.
Kontrol olmadan oy haklarının % 50'sinden fazlasına sahip olunması
UFRS12(7).(9)(a)
PwC
UFRS 12 Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar standardına göre yatırım yapılan
şirketteki oy veya potansiyel oy gücünün yarısından fazlasına doğrudan ya da bağlı
ortaklıklar vasıtasıyla dolaylı olarak sahip olunması ancak bunun kontrol teşkil etmediğinin
nedenlerinin açıklanması gerekmektedir. Biz bu gerekliliği gösterebilmek adına Grup’un
emeklilik planlarından biri için vakıf örneğini kullandık. Bu vakıf şirketlerin hisseleri
genellikle planın işveren sponsoru tarafından tutulurken, genellikle işveren vakıf şirket
üzerinde UFRS 10 esasları çerçevesinde kontrol gücüne sahip olmaz, işveren direk olarak
ilgili faaliyetlere etki etme gücüne sahip değildir ve vakıf şirketin değişken getirileri üzerinde
bir hak veya riske sahip olmayacaktır. Ancak çoğu durumda bu tür işletmeler Grup’un
finansal pozisyonu ve performansı içerisinde önemli olmayacaktır. Böyle olduğu durumlarda
önemlilik ilkesi gereği açıklama yapılmasına gerek yoktur.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
55
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
Finansal yükümlülükler
Finansal araçların şartları ve durumu
İşletmeler finansal tablo okuyucularına, finansal araçların finansal durum ve performans
üzerindeki önemini değerlendirebilmeleri için bu finansal araçlardan kaynaklanan risklerin
niteliğini ve riskin düzeyine ilişkin yeterli bilgiyi açıklamalıdır. Ancak UFRS 7’nin amacı UMS
32’nin gerektirdiği fazla açıklamaları azaltmak ve bunları kısa fakat daha anlamlı bilgi ile yer
değiştirmekti. Dolayısıyla normal şartlar altında şirketler büyük kredilerin her biri için önemli
şartlar ve koşulları açıklamalarına gerek yoktur. Bundan bahsetmişken bir işletmenin
istisnai şartlara ve maddelere sahip bir kredisi (ya da başka bir finansal varlık da olabilir)
varsa bu finansal araçtan kaynaklanan risklerin niteliği ve riskin düzeyine ilişkin yeterli bilgi
açıklanmalıdır.
UFRS7(7).(31)
Faaliyet kiralamaları üzerindeki kira teşviklerinden doğan yükümlülüklerin sunumu
Değer A.Ş. feshedilemez faaliyet kiralaması üzerindeki kira teşviklerinden doğan
yükümlülüklerini finansal kiralama yükümlülükleri ile birlikte sunmayı seçmiştir. Fakat diğer
sunum şekilleri de eşit olarak kabul edilebilir.
Gerçeğe uygun değer ölçümleri
Finansal varlık ve yükümlülüklerin türleri
UFRS 13’e göre varlık ve yükümlülüklerin açıklamaları her tür için ayrı ayrı yapılmalıdır.
İşletmeler aşağıdakileri dikkate alarak varlık ve yükümlülüklerin uygun türlerini belirler:
(a) Varlık ya da yükümlülüğün niteliği, özellikleri ve riskleri ve
(b) Hangi gerçeğe uygun değer ölçümü ile sınıflanıyor ise gerçeğe uygun değer hiyerarşisinin
seviyesi.
UFRS13(94)
Varlık ve yükümlülüklerin türlerine göre sınıflandırılması için genellikle bilançoda sunulan
kalemlerden daha fazla ayrıştırılması gerektirir. Bu ölçümler belirsizlik ve öznellik
derecesine sahip oldukları için sınıfların sayısı da, hiyerarşinin 3. seviyesinde gösterilen
gerçeğe uygun değer ölçümleri için daha da detaylı olması gerekebilir. Şirketler bilançoda
açıklanan satırlar ile mutabakatın sağlamaması için yeterli bilgi açıklamalıdır.
UFRS13(94)
Seviye 3 için yapılan yinelenen ölçümlerden kaynaklanana gerçekleşmemiş kayıp ve kazançlar
(a) UFRS 13 yinelenen seviye 3 kaynaklı gerçekleşmemiş kazanç ve kayıplarının nasıl
hesaplanacağı ile ilgili rehberlik sağlamaz. US GAAP’te daha önce var olan benzer bir
gereklilik uyarınca kabul edilebilir üç yöntem vardır. UFRS’ye göre tüm yöntemler tutarlı
olarak uygulandığı takdirde hepsi kabul edilebilir. Bu yöntemler:
(b) Bilanço görüşü: gerçekleşmemiş kazanç ve kayıpları menkul kıymetin gerçeğe uygun
değerinden itfa edilmiş maliyetini düşerek belirle. Bu görüşe göre, kazanç ve kayıplar vade
veya satış tarihinde gerçekleşir. Bu nedenle, tüm kazanç ya da kayıp vadeye kadar
gerçekleşmemiş kabul edilir.
(c) Kar veya zarar görüşü: gerçekleşmemiş kazanç ve kayıpları dönem içerisindeki toplam
kazanç ve kayıplardan tahsil edilen ve ödenen nakdi düşerek belirle. Bu görüşe göre her
bir nakit girişi veya ödeme gerçekleşmiş kazancı veya kaybı temsil eder.
(d) Nakit akışı görüşü: İlk önce dönem başında beklenen nakit akışları ile dönem sonunda
gerçekleşen nakit akışlarının farkını gerçekleşen kazanç veya kayıp olarak belirle. Daha
sonra, dönem sonundaki gelecekteki dönemlerde beklenen kalan nakit akışlarından
dönem başındaki beklenen nakit akışlarını düşerek raporlama dönemi sonunda elde
tutulan öğeler için gerçekleşmemiş kayıp ve kazanç olarak belirle.
UFRS13(93)(f)
.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
56
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
Değer A.Ş.’ye uygulanabilir olmadığı için sunulmayan notlar
Ağaşıdaki açıklamalar Değer A.Ş.’ye uygulanabilir olmadığı için sunulmamıştır:
UFRS7(28)
UFRS7(42D)
UFRS7(42E)-(42H)
UMS17(31)(d)
UMS17(47).(48)
UFRS7(8)-(11).(20)(a)
UFRS7(20)(c)
UFRS7(12A).(12)
UFRS7(18).(19)
UFRS7(29)(b).(c).(30)
UFRS13(96)
UFRS13(98)
PwC
Sunulmayan konu
İlgili not ya da açıklama
Değerleme teknikleri kullanılarak
belirlenen gerçeğe uygun değer-ilk
muhasebeleştirme de kazanç ya da
kayıp
Kar veya zararda bu farkın
muhasebeleştirilmesine ilişkin politikayı,
henüz muhasebeleştirilmemiş toplam farkı ve
işlem fiyatının gerçeğe uygun değerin en iyi
kanıtı olmamasının nedenini açıklayınız.
Transfer edilen ve tamamen bilanço dışı
bırakılmayan finansal varlıklar
İşletmenin sadece devam eden ilgisi
oranında ve sadece transfer edilen
varlıklardaki, rücu olabilecek yükümlülüklere
taraf olduğu durumlarda ek açıklama
sağlayın.
Tamamen bilanço dışı bırakılan fakat
şirketin devam eden ilgisi bulunan
varlıklar
Çeşitli açıklamalar, ayrıntılar için bkz UFRS 7
(42E ) - 42H)
Finansal kiralamalar - üçüncü kişiye
kiralama
Gelecekteki beklenen asgari alt kira
ödemelerini açıklayınız.
Kiraya verenler açısından finansal
kiralama
Çeşitli açıklamalar, ayrıntılar için bkz UMS
17.
İlk muhasebeleştirmede gerçeğe uygun
değeri kar veya zarar yansıtılacak
olarak belirlenen finansal varlık ya da
yükümlülükler
Çeşitli açıklamalar, ayrıntılar için bkz UFRS
7.
Gerçeğe uygun değeri kar veya zarara
yansıtılmayan finansal yükümlülüklerin
giderleşen masrafları
Eğer önemli ise açıklayınız.
UMS 39 (50)-(52) uyarınca gerçeğe
uygun değeri kar veya zarara yansıtılan
finansal varlık kategorisinden yapılan ya
da diğer finansal varlık sınıfları arasında
yapılan yeniden sınıflandırmalar.
Çeşitli açıklamalar, ayrıntılar için bkz UFRS
7 (12).(12A).
Finansal yükümlülüklerde temerrüt ya
da sözleşme şartı ihlalleri
İhlallerin ayrıntılarını açıklayınız (aşağıdaki
açıklayıcı örneğe bakın.
Gerçeğe uygun değeri güvenilir bir
biçimde ölçülemeyen ve maliyetten
taşınan finansal araçlar.
İsteğe bağlı katılım özelliği bulunan
finansal yükümlülüklerin gerçeğe uygun
değerin açıklanmaması
Kullanıcıların defter değeri ile gerçeğe uygun
değeri arasındaki olası farklılıkların düzeyi
hakkında fikir edinmelerine yardımcı olacak
bilgiyi sağlayınız.
Finansal varlık ya da yükümlülüklerdin
piyasa ya da karşı taraf riskinde
netleştirme pozisyonları
UFRS 13 (48)’deki istisnai durumun
uygulanmasına ilişkin durumu açıklayınız.
Ayrıştırılamayan üçüncü kişilerle kredi
değerliliğinin artırıldığı finansal
yükümlülükler
Bu iyileştirmenin varlığını ve yükümlülüğün
gerçeğe uygun değerine etki edip etmediğini
açıklayınız.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
57
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülükler
İşletmelere uygulanabilir olduğunda aşağıdaki örnek açıklamalar faydalı olabilir:
Satım opsiyonu anlaşmaları
(b) Satım opsiyonu bulunan anlaşmalar yapan şirketler bu anlaşmaların kendine has olan
maddeleri ve şartları (ve dolayısıyla muhasebesi) değişeceği için bu anlaşmalara ilişkin
muhasebeleştirmeyi açıklamayı düşünmelidirler. Örnek bir politika şu şekilde olabilir
(ancak bunlar sözleşmelerin özel şartlarına göre uyarlanmalıdır):
UMS32(11).(23)
Grup. XYZ bağlı ortaklığına ait özkaynaklar üzerine, hamilin 5 yıllık bir dönemde
belirtilen tarihlerde bu hisseleri gerçeğe uygun değerinden Grup’a geri satabileceği bir
satım opsiyonu yazmıştır. Bu tutar opsiyonun uygulanması halinde ödenebilir hale
gelecek tutar, ilk muhasebeleştirmede ödenecek tutarın bugünkü değeri kadar
kredilerin içerisine ve buna mukabil bir tutarda doğrudan özkaynaklar altında
muhasebeleştirilmiştir. Özkaynaklara kaydedilen tutar ayrı bir kalem olarak konsolide
edilmiş azınlık paylarının net varlıklarıyla beraber, azınlık payları üzerine yazılmış
satım opsiyonu olarak muhasebeleştirilmiştir.
Sonraki ölçümlerde yükümlülük, opsiyonun ilk uygulanabileceği tarihte ödenebilir olan
tutara eşit oluncaya kadar finansman gideri kaydedilerek arttırılır. Opsiyonun
uygulanmaması ve zamanın dolması durumunda, yükümlülük aynı tutarda bir kayıtla
özkaynaklarla karşılıklı olarak kapatılır.
Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değer farkının kar veya zarara yansıtılan
araç olarak belirlenmesi
UFRS7(B5)(a)
(c) İşletmelerin finansal varlıklarını veya yükümlülüklerini gerçeğe uygun değer farkını kar
veya zarara yansıtılan araç olarak belirlemesi durumunda ilgili varlık ve yükümlülüklere
ilişkin nitelikleri ve bu belirlemeye ilişkin ilave bilgileri açıklaması gerekir. Bu şu satırların
açıklanması ile yapılabilir:
Grup, finansal varlıklarını ve yükümlülüklerini, bu finansal varlık ve yükümlülüklerin
farklı yöntemlerle ölçülmesi durumunda oluşacak bir muhasebe uyumsuzluğunu
azaltacak olması durumunda bunları gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara
yansıtılan araç olarak belirler.
Raporlama dönemi içerisinde. Grup, sabit faizli varlıklarını (kredi ve alacaklar ya da
vadeye kadar elde tutulacak olarak sınıflandırılmamış) sabit faizli tahvillerle finanse
etmiştir. Varlıkların satılmaya hazır finansal varlık olarak ölçülmesi (gerçeğe uygun
değer farkının özkaynakta muhasebeleştirilmesi) ve tahvillerin itfa edilmiş
maliyetinden ölçülmesi (gerçeğe uygun değer farkının muhasebeleştirilmemesi)
durumunda ölçüm uyumsuzluğu meydana gelmektedir.
Yönetim bu nedenle hem finansal varlıklarını hem de finansal yükümlülüklerini
gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan araç olarak belirlemiştir.
Böylelikle bu belirleme gerçeğe uygun değer değişimlerinin uyumlu bir şekilde
muhasebeleştirilmesine imkan sağlayacaktır.
Finansal yükümlülüklerde temerrüt ya da sözleşme şartı ihlalleri
UFRS7(18)
(d) Finansal yükümlülüklerde yerine getirilmeyen bir şarta ilişkin açıklama örneği şöyle olabilir:
Üçüncü çeyrekte. Grup 2.000.000 TL taşınan değeri olan banka kredilerinin faiz
ödemelerini geciktirmiştir. İkinci ve üçüncü çeyrekte iş açılımlarının beklenenden daha
yüksek olması sebebiyle yapılan nakit çıkışları nedeniyle nakit sıkıntısı yaşamaktadır.
Sonuç olarak, vadesi 31 Eylül 2016 olan 75.000 TL faiz ödenmemiştir.
Şirket dördüncü çeyrekte (ek faiz ve geç ödeme cezası da dahil) bütün ödenmemiş
tutarlarını ödemiştir.
Yönetim, şirketin ilerleyen zamanda kredilerden kaynaklanan bütün yükümlülüklerini
karşılamasının mümkün olacağını beklemektedir.
PwC Manual of Accounting
Daha fazla bilgi için PwC Manual of Accounting’deki şu bölümleri ziyaret edebilirsiniz (link yalnızca
kayıtlı kullanıcı olmanız durumunda çalışacaktır):
(a) Bölüm 6.9 Finansal araçların sunumu ve açıklanması: Finansal araçların açıklanması
(b) Bölüm 5 Gerçeğe uygun değer: Açıklamalar
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
58
8
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler 1.198-20
Zorunlu olmayan
Bu not Grup’un finansal olmayan varlık ve yükümlülükler hakkında bilgi sağlar:
açıklama
Her
-
Muhasebe politikaları
Belirsizliğe ilişkin tahmin ve değerlendirmelerin de dahil olduğu varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe
uygun değeri belirlemesine ilişkin bilgi.
finansal olmayan varlık ve yükümlülük türü için özel bilgi
Maddi duran varlıklar (not 8(a))
Yatırım amaçlı gayrimenkuller (not 8(b))
Maddi olmayan duran varlıklar (not 8(c))
Ertelenmiş vergi bakiyeleri (not 8(d))
Stoklar (not 8(e))
Satış amaçlı elde tutulan varlıklar (not 8(f))
Çalışan hakları yükümlülükleri (not 8(g))
Karşılıklar (not 8(h))
8(a) - Maddi duran varlıklar 4,5
Duran varlıklar
Arsalar
‘000 TL
Binalar
‘000 TL
Mobilya,
demirbaş ve
donanım
‘000 TL
Makina
ve araçlar
‘000 TL
Yapılmakta
olan
yatırımlar
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
1 Ocak 2015 (yeniden düzenlenmiş. bkz not 11(b))
UMS16(73)(d)
UMS16(73)(d)
Maliyet veya gerçeğe uygun değer
Birikmiş amortisman
11.350
-
28.050
-
27.480
(7.570)
70.860
(37.025)
-
137.740
(44.595)
Net defter değeri
11.350
28.050
19.910
33.835
-
93.145
11.350
28.050
19.910
33.835
-
93.145
-
-
(43)
(150)
-
(193)
31 Aralık 2015
UMS16(73)(e)
Açılış, net defter değeri
UMS16(73)(e)(viii)
Kur farkları
UMS16(73)(e)(iv)
Değerleme artışları
2.700
3.140
-
-
-
5.840
UMS16(73)(e)(i).(74)(b)
İlaveler
Satış amaçlı elde tutulan olarak
sınıflandırılan elden çıkarılacak bir
gruba dahil varlıkların satış ve
elden çıkarması
Amortisman gideri
2.874
1.490
2.940
7.198
3.100
17.602
(424)
-
(1.540)
(525)
(2.030)
(2.215)
(4.580)
-
(3.164)
(8.150)
16.500
31.140
20.292
34.088
3.100
105.080
UMS16(73)(d)
1 Ocak 2015 (yeniden düzenlenmiş. bkz not 11(b)))
Maliyet veya gerçeğe uygun değer
16.500
Birikmiş amortisman
31.140
-
29.852
(9.600)
75.693
(41.605)
3.100
-
156.285
(51.205)
UMS1(77)
Net defter değeri
16.500
31.140
20.252
34.088
3.100
105.080
Açılış, net defter değeri
Kur farkları
Değerleme artışları
Bağlı ortaklık alımlarından
İlaveler
Satış amaçlı elde tutulan olarak
sınıflandırılan elden çıkarılacak bir
gruba dahil varlıkların satış ve
elden çıkarması
Transferler
Amortisman gideri
Değer düşüklüğü (iv)
16.500
3.320
800
2.500
31.140
3.923
3.400
2.682
20.252
(230)
1.890
5.313
34.088
(570)
5.720
11.972
3.100
3.450
105.080
(800)
7.243
11.810
25.917
(550)
-
(1.750)
(5.985)
950
(2.340)
(1.680)
2.150
(4.860)
(3.100)
-
(8.215)
(8.950)
-
(465)
(30)
(180)
-
(675)
Kapanış, net defter değeri
22.570
38.930
19.820
46.640
3.450
131.410
22.570
38.930
31.790
93.285
3.450
190.025
-
-
(11.970)
(46.645)
-
(58.615)
22.570
38.930
19.820
46.640
3.450
131.410
UMS16(73)(e)(ii)
UFRS5(38)
UMS16(73)(e)(vii)
UMS16(73)(e)
UMS16(74)(b)
UMS16(73)(d)
Kapanış, net defter değeri
31 Aralık 2016
UMS16(73)(e)
UMS16(73)(e)(viii)
UMS16(73)(e)(iv)
UMS16(73)(e)(iii)
UMS16(73)(e)(i).(74)(b)
UMS16(73)(e)(ii)
UFRS5(38)
UMS16(73)(e)(ix)
UMS16(73)(e)(vii)
UMS16(73)(e)(v)
UMS36(126)(a).(b)
UMS16(73)(e)
UMS16(73)(d)
UMS16(73)(d)
UMS1(77)
UMS16(74)(b)
PwC
31 Aralık 2016
Maliyet veya gerçeğe uygun değer
Birikmiş amortisman ve değer
düşüklüğü
Net defter değeri
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
59
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(a) Maddi duran varlıklar
UMS17(31)(a)
(ii)
Kiralanan varlıklar
Grup tarafından finansal kiralama yoluyla alınan mobilya, demirbaş ve donanımlar (daha detaylı bilgi
için not 7(g)’ye bakınız):
2015
‘000 TL
2014
Yeniden
düzenlenmiş
‘000 TL
Kiralanan varlıklar
Maliyet
Birikmiş amortismanlar
3.000
(250)
3.000
-
Net defter değeri
2.750
3.000
(iii) Teminat olarak verilen duran varlıklar
Grup tarafından teminata verilen duran varlıkların detayı için lütfen not 24’e bakınız.
UMS36(130)(a)
(iv) Değer düşüklüğü karşılığı ve tazminatı
Bir yangında hasar gören varlıklara ilişkin değer düşüklüğü zararına ilişkin detaylar için not 4(b)’ye
bakınız. İlgili varlıklara ait değer düşüklüğü giderleri kar veya zararda diğer giderler içinde
muhasebeleştirilmiştir, yeniden değerleme artışları içerisinde bu varlıklara ilişkin bir tutar
muhasebeleştirilmemiştir.
UMS16(74)(d)
Yangında zarar gören bina için sigorta şirketi tarafından Grup’a 300.000 TL tutarında (2014:yoktur) bir
tazminat ödenmiş ve diğer gelirler içinde muhasebeleştirilmiştir.
UMS1(117)
(v)
Değerleme, amortisman yöntemleri ve faydalı ömürler 2,3
Arsa ve binalar periyodik olarak, en az üç yılda bir bağımsız uzmanlarca değerlenerek rayiç değerleri
üzerinden sonraki dönemlerdeki amortismanları düşülerek kayda alınmaktadır. Değer artışı fonu
özkaynaklar altında alacaklandırılarak muhasebeleştirilmektedir.(not 9(c)). Tüm diğer maddi duran
varlıklar tarihi maliyetlerinden amortisman düşülerek muhasebeleştirilmektedir
Amortisman, değerlenmiş ya da maliyet bedellerinden kalıntı değerler düşülerek tahmini kullanım
ömürleri dikkate alınarak doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak hesaplanmaktadır. Özel maliyetler
ve bazı kiralanan tesis ve donanımlar için kiralama süresi daha kısa ise o sure dikkate alınmaktadır:
UMS16(73)(a)
UMS16(50).(73)(b)
UMS16(73)(c)
Binalar
25-40 yıl
Makineler
10-15 yıl
Araçlar
3-5 yıl
Mobilya, demirbaş ve donanım
3-8 yıl
Kiralanan tesis ve donanımlar
10-15 yıl
Maddi duran varlıklarla ilgili diğer muhasebe politikaları için lütfen not 25(r)’ye bakınız.
(vi) Önemli tahminler - arazi ve binaların değerlemeleri 2,3
Arsa ve binaların değerlemelerine ilişkin bilgiler aşağıda not 8(i)’de verilmiştir.
UMS16(74)(a)
UMS16(77)(e)
PwC
(vii)
Arazi ve binaların maliyet bedelleri ile taşınması durumunda muhasebeleştirilecek defter
değerleri
Arazi ve binaların maliyet bedelleri ile taşınsaydı tutarlar aşağıdaki gibi olurdu:
2015
‘000 TL
2014
‘000 TL
Arazi
Maliyet
Birikmiş amortisman
16.100
-
13.350
-
Net defter değeri
16.100
13.350
Bina
Maliyet
Birikmiş amortisman
37.322
(3.715)
27.790
(1.850)
Net defter değeri
33.607
25.940
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
60
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(b) Yatırım amaçlı gayrimenkuller
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
10.050
1.900
-
8.205
810
(112)
1.350
1.397
-
(250)
13.300
10.050
Duran varlıklar – gerçeğe uygun değer
UMS40(76)
UMS40(76)(a)
UMS40(76)(a)
UMS40(76)(c)
UMS40(76)(d)
UMS40(76)(f)
UMS40(76)
UMS40(75)(f)
UMS40(75)(f)(i)
UMS40(75)(f)(ii)
UMS40(75)(f)(iii)
UMS1(117)
UMS40(75)(a)
Açılış, 1 Ocak
Satın alımlar
Aktifleştirilen sonraki giderler
Satış amaçlı olarak sınıflandırılan ya da satılan
Gerçeğe uygun değer düzeltmesinden kaynaklanan
kazanç/(kayıp)
Stoklardan ve sahibi tarafından kullanılan gayrimenkullerden
transferler
Kapanış, 31 Aralık
(i)
Yatırım amaçlı gayrimenkullerden kaynaklanan kar veya zararda muhasebeleştirilen tutarlar
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
Kira gelirleri
Kira geliri elde eden varlıklardan direkt faaliyet giderleri
Kira geliri getirmeyen varlıklardan direkt faaliyet giderleri
Diğer gelirde muhasebeleştirilen gerçeğe uygun değer kazancı
6.180
(807)
(903)
5.165
(606)
(503)
1.350
1.397
(ii)
Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerden ölçümü
Yatırım amaçlı gayrimenkuller. Grup tarafından kullanılmayan uzun vadeli kira geliri elde etmek
amacıyla elde tutulan ve mülkiyeti şirkete ait olan ofis binalarından oluşmaktadır. Gerçeğe uygun değer
ile taşınmaktadırlar. Gerçeğe uygun değerlerindeki değişim, diğer gelirlerin bir parçası olarak kar veya
zararda sunulmuştur.
(iii) Önemli tahmin - Yatırım amaçlı gayrimenkulün gerçeğe uygun değeri
Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesi ile ilgili bilgiler aşağıda not 8(i)’de sağlanmıştır.
UMS40(75)(g)
(iv) Teminat olarak verilen duran varlıklar
Grup tarafından teminata verilen duran varlıkların detayı için lütfen not 24’e bakınız.
UMS40(75)(h)
(v)
Sözleşme yükümlülükleri
Yatırım amaçlı gayrimenkullerin satın alınması, inşası ya da tamir, bakım, onarım için sözleşme
yükümlülüklerinin detayı için lütfen not 18’e bakınız.
UMS17(56)(c)
(vi) Kiralama anlaşmaları
Yatırım amaçlı gayrimenkullerin bazıları uzun vadeli faaliyet kiralaması çerçevesinde aylık ödemeli
olarak başkasına kiralanmıştır. Bu tür yatırım amaçlı gayrimenkullerin kiralaması ile ilgili alınan asgari
kira ödemeleri şu şekildedir:
UMS17(56)(a)
PwC
Finansal tablolarda muhasebeleştirilmemiş yatırım amaçlı
gayrimenkullerin feshedilemez faaliyet kiralaması kapsamında
asgari kira ödemeleri şu şekildedir:
1 yıla kadar
1 - 5 yıl arası
5 yıl veya daha uzun
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
4.265
9.120
2.370
4.245
9.050
2.550
15.755
15.845
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
61
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(c) Maddi olmayan duran varlıklar 20
Duran varlıklar
UFRS3(B67)(d)(i)
1 Ocak 2015
UMS38(118)(c)
Maliyet
Birikmiş itfa payı ve değer
düşüklüğü
Net defter değeri
Müşteri
sözleşmeleri
‘000 TL
Toplam
TL
’000 TL
9.700
9.410
2.255
-
21.365
-
(250)
(205)
-
(455)
9.700
9.160
2.050
-
20.910
9.700
-
9.160
-
2.050
720
-
20.910
720
45
-
(525)
(205)
-
45
(730)
9.745
8.635
2.565
-
20.945
9.745
9.410
2.975
-
22.030
9.745
(775)
8.635
(410)
2.565
-
(1.185)
20.945
31 Aralık 2015
UMS38(118)(e)
Net defter değeri, açılış
İlaveler ve satın alımlar
UMS38(118)(e)(i)
UFRS3(B67)(d)(ii)
UFRS3(B67)(d)(vi)
UMS38(118)(e)(vii)
Çevrim farkları
UMS38(118)(e)(vi)
İtfa payı **
Net defter değeri, kapanış
31 Aralık 2015
UFRS3(B67)(d)(viii)
UMS38(118)(c)
Maliyet
Birikmiş itfa payı ve değer
düşüklüğü
Net defter değeri
UMS1(77)
UFRS3(B67)(d)(i)
UMS38(118)(e)
Şerefiye
‘000 TL
Patentler,
ticari
Şirket için
markalar ve
yaratılan
diğer haklar yazılım * ‘000
‘000 TL
TL
31 Aralık 2016
Net defter değeri, açılış
İlaveler ve şirket içi
geliştirmeler
İşletme birleşmesi (not
14)
Çevrim farkları
UMS38(118)(e)(i)
UFRS3(B67)(d)(ii)
UMS38(118)(e)(i)
UFRS3(B67)(d)(vi)
UFRS3(B67)(d)(v)
UMS36(130)(b)
UMS38(118)(e)(iv)
9.745
8.635
2.565
-
20.945
-
-
880
-
880
1.115
(145)
3.020
-
-
3.180
-
7.315
(145)
(2.410)
-
(525)
(300)
(1.210)
(2.410)
(2.035)
8.305
11.130
3.145
1.970
24.550
Maliyet
10.715
12.430
3.855
3.180
30.180
Birikmiş itfa payı ve değer
düşüklüğü
Net defter değeri
(2.410)
8.305
(1.300)
11.130
(710)
3.145
(1.210)
1.970
(5.630)
24.550
Değer düşüklüğü ***
İtfa payı **
UMS38(118)(e)(vi)
Net defter değeri, kapanış
31 Aralık 2016
UFRS3(B67)(d)(viii)
UMS38(118)(c)
UMS1(77)
Yazılımlar aktifleştirilen geliştirme maliyetlerin oluşan şirket içi geliştirilen maddi olmayan duran varlıklardır.
UMS38(118)(e)(i)
*
UMS38(118)(d)
**
İtfa payları satışların maliyetleri içine dahil edilmektedir (1.050.00 TL. 2015: 450.000 TL), sağlanan servis giderleri (475.000 TL; 2015: 125.000 TL),
pazarlama giderleri (310.000 TL; 2015: 45.000 TL) ve genel yönetim giderleri (200.000 TL; 2015: 110.000 TL).
UMS36(126)(a).
(130)(c)(i).(d)(i)
***
Avrupa'da mobilya imalatı yapan NÜB'lerin defter değeri şerefiyeye bir değer düşüklüğü ayrılması yoluyla geri kazanılabilir tutarına düşürüldü. Bu
kalem kar veya zararda ayrı bir satır olarak açıklandı.
UMS38(126)
DEĞER Elektronik Grubu akıllı telefonlar ve tabletlerin yerini alabilecek yeni cihazlar araştırmaktadır.
1.215.000 TL tutarındaki araştırma ve geliştirme giderleri kâr veya zarar tablosunda genel yönetim
giderlerine dahil edilmiştir (2015: yoktur).
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
62
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(c) Maddi olmayan duran varlıklar
UMS1(117)
UMS38(118)(a).(b)
(i)
İtfa yöntemleri ve faydalı ömürler 2,3
Grup sınırlı yararlı ömre sahip maddi olmayan duran varlıklarını aşağıdaki süreler boyunca doğrusal
yöntemle itfa etmektedir:
Patentler, ticari markalar ve diğer
haklar
BT geliştirmeleri ve yazılım
Müşteri sözleşmeleri
3-5 yıl
3-5 yıl
1-3 yıl
Grup’un maddi olmayan duran varlıklarla ilgili diğer muhasebe politikaları için lütfen not 25(t)’ye göz
ardı edilen değer düşüklükleri için ise lütfen not 28(j)’ye bakınız.
UMS1(119)
UMS1(125)
(ii)
Müşteri sözleşmeleri
Müşteri sözleşmeleri işletme birleşmelerinin bir parçası olarak elde edilmiştir (ayrıntılar için not 14’e
bakınız). Bunlar alım tarihindeki gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir ve daha sonra tahmini
faydalı ömürleri üzerinden sözleşmelerin öngörülen nakit akışlarının zamanlaması dayalı olarak
doğrusal yöntemle itfa edilir.
(iii) Önemli tahmin: BT bölümüne ait maddi olmayan duran varlıkların faydalı ömürleri 2,3
Grup yakın zamanda BT danışmanlık bölümü tarafından iş süreçlerini analiz etmek için kullanılan bir
yazılım gelişimini tamamlamıştır. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla bu yazılımın defter değeri 722.000
TL’dir (2015: Yoktur). Grup yazılımın kullanım ömrünü söz konusu varlıkların beklenen teknik
eskimesine dayalı olarak en az 5 yıl olarak tahmin etmektedir. Ancak gerçek kullanım ömrü teknik
yenilikler ve rakip eylemlerine bağlı olarak 5 yıldan daha kısa veya daha uzun olabilir. Faydalı ömür 3
yıl olsaydı 31 Aralık 2016’de defter değeri 702.000 TL. 8 yıl olarak tahmin edilseydi defter değeri
732.000 olurdu.
UMS36(134)
(iv) Şerefiye için değer düşüklüğü testi
Şerefiye not 2’de belirtildiği gibi yönetim tarafından altı faaliyet bölümü düzeyinde takip edilmektedir.
UMS36(134)(a)
Bölümler bazında şerefiye dağılımının özeti aşağıda sunulmuştur:
2016
BT Danışmanlığı
Mobilya üretimi
Elektronik donanımlar
2015
BT Danışmanlığı
Mobilya üretimi
UMS36(134)(c).
(d)(i).(iii).(iv)
Oneland
‘000 TL
ABD
‘000 TL
Çin
‘000 TL
Avrupa
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
120
1.115
4.200
-
-
2.870
-
7.070
120
1.115
1.235
4.200
-
2.870
8.305
Oneland
‘000 TL
ABD
‘000 TL
Çin
‘000 TL
Avrupa
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
120
4.200
-
2.410
3.015
-
7.215
2.530
120
4.200
2.410
3.015
9.745
(v)
Önemli tahmin: kullanım değeri hesaplamalarındaki önemli varsayımlar
Grup şerefiyeyi yıllık bazda herhangi bir değer düşüklüğü olup olmadığına dair test eder. Nakit üreten
birimin (NÜB) geri kazanılabilir tutarı kullanım değerine göre varsayımların kullanımını gerektiren
hesaplamalarla belirlenir. Hesaplamalarda beş yıllık dönemi kapsayan yönetim tarafından onaylanmış
finansal bütçeleri temel alan nakit akış tahminleri kullanılır.
Beş yıllık dönemden daha sonraki nakit akışları aşağıda belirtilen tahmini büyüme oranları kullanılarak
hesaplanmıştır. Bu büyüme oranları her nakit üreten birimin faaliyet gösterdiği sektöre özgü sektörel
raporlarda yer alan tahminlerle tutarlıdır.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
63
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(c) Maddi olmayan duran varlıklar
UMS36(134)(d)(i)
UMS36(130)(g).
(134)(d)(i).(iv).(v)
UMS36(134)(d)(ii).
(iv)
Aşağıdaki tabloda NÜB'lere dağıtılan önemli şerefiye tutarları için anahtar varsayımlar gösterilmektedir:
2016
Satış büyüklüğü (yıllık büyüme oranı %)
Satış fiyatı (yıllık büyüme oranı %)
Bütçelenen brüt marj (%)
Diğer faaliyet giderleri (‘000 TL)
Yıllık sermaye hazrcamaları (‘000 TL)
Uzun vadeli büyüme oranı (%) *
Vergi öncesi iskonto oranı (%) **
Mobilya
üretimi
Çin
2,7
1,4
47,0
9.500
1.900
3,5
14,7
2015
Satış büyüklüğü (yıllık büyüme oranı %)
Satış fiyatı (yıllık büyüme oranı %)
Bütçelenen brüt marj (%)
Diğer faaliyet giderleri (‘000 TL)
Yıllık sermaye harcamaları (‘000 TL)
Uzun vadeli büyüme oranı (%) *
Vergi öncesi iskonto oranı (%) **
2,5
1,3
44,0
9.300
1.850
3,2
14,3
BT danışmanlığı
6,7
ABD
3,2
1,7
60,0
8.400
500
2,2
14,0
Avrupa
4,1
1,8
55,5
5.600
230
2,0
14,8
Elektronik
donanımlar
Oneland
2,9
1,8
400
1.650
150
3,1
16,0
3,0
1,6
60,0
8.300
580
2,2
14,4
3,9
1,8
54,0
4.350
225
1,8
15,1
-
Yönetim, yukarıda anahtar varsayımların her birine atanan değerleri şu şekilde belirlemiştir:
Varsayım
Satış büyüklüğü
Değerleri belirlemede kullanılan yaklaşımlar
Beş yıllık tahmini süre içinde yıllık ortalama büyüme oranı; geçmiş performansı
ve pazar gelişimi ile ilgili yönetimin beklentilerine dayanmaktadır.
Satış fiyatı
Beş yıllık tahmini süre içinde yıllık ortalama büyüme oranı; her bölge için uzun
vadeli enflasyon tahminleri de dahil olmak üzere mevcut sektörel eğilimlere
dayalıdır.
Bütçelenen brüt marj
Geçmiş performans ve geleceğe yönelik yönetim beklentilerine dayanmaktadır.
Diğer faaliyet giderleri
NÜB'lerin sabit maliyetleri satış hacimleri veya fiyatlarından önemli ölçüde
etkilenmemektedir. Yönetim mevcut iş yapısına göre bu maliyetlerin
tahminlerini, enflasyon artışlarına göre ayarlar ancak gelecekte yeniden
yapılandırma veya gider tasarrufu önlemlerini tahminlere yansıtmaz. Yukarıda
açıklanan tutarlar beş yıllık tahmini süre içinde ortalama işletme maliyetleridir.
Yıllık sermaye
harcamaları
NÜB'lerdeki beklenen nakit maliyetlerdir. Bu yönetimin geçmiş deneyimi ve
planlanan yenileme harcamalarına dayanmaktadır. Bu harcamaların bir sonucu
olarak hiçbir artan gelir veya gider tasarrufları kullanımdaki değer
varsayımlarına dahil edilmemiştir.
Uzun vadeli büyüme oranı Bu oran bütçe döneminden sonraki tahmini nakit akışlarını hesaplamak için
kullanılan ağırlıklı ortalama büyüme oranıdır. Oranlar sektörel raporlarda yer
alan tahminlerle tutarlıdır.
UMS36(55)
PwC
Vergi öncesi iskonto oranı Belirli bölümlere ilişkin riski ve faaliyet gösterdikleri ülkelere göre riskleri
yansıtmalıdır.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
64
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(c) Maddi olmayan duran varlıklar
UMS36(134)(d)(ii)
UMS36(134)(f)
UMS36(129)(a).
(130)(a).(b).(d).(e)
UMS36(130)(e)
Müşteri konsantrasyonu / bağımlılık – BT Danışmanlık NÜB'leri – -Avrupa:
Avrupa'da BT Danışmanlığı NÜB’ü her mali yıl toplam gelirlerinin % 20'sini Fransa'da önemli bir müşteriden
oluşturur. Müşteri sözleşmesi beş yıllık bir dönem için yapılmıştır ve müşteri 2000 yılından beri ilgili birim ile
ticaret yapmaktadır. Yönetim ilgili birimin geri kazanılabilir tutarını belirlerken kullanım değeri
hesaplamalarında bu önemli müşteri sözleşmesinin yenileneceğini düşünmüştür.
(vi) Önemli tahmin: kullanım değeri hesaplamalarındaki önemli varsayımlar 2,3
Çin’deki NÜB buradaki faaliyetlere ayrılmış üretim çıktılarını azaltma kararını izleyerek 2.410.000 TL değer
düşüklüğüne uğramıştır. Bu avantajlı pazar koşullarından yararlanmak için NÜB'ler genelinde Grup’un
üretim hacimlerinin dağılımını yeniden tanımlanmasının bir sonucudur. Bu kararın ardından, Grup bu
ülkedeki maddi duran varlık amortisman politikalarını yeniden değerlendirmiştir, yönetim faydalı ömürlerin
bu karardan etkilenmeyeceğini tahmin etmektedir. Şerefiye dışındaki bir varlık sınıfı değer düşüklüğüne
uğramamıştır.
31 Aralık 2016’te NÜB’e ait geri kazanılabilir tutarı 45.789.00TL’dir.
(vii)
UMS36(134)(f)
UMS1(129)(b)
UMS36(134)(f)
Önemli tahmin: Temel varsayımların olası değişikliklerinin etkisi
Mobilya imalatı NÜB - Çin
31 Aralık 2016’de Çin'deki NÜB'lerin kullanım değerin hesaplamasında kullanılan bütçelenen brüt kar marjı
yönetimin tahmininden % 5 daha düşük gerçekleşmiştir (% 47 yerine % 42). Grup CU1.300.000 TL
tutarında bir değer düşüklüğü karşılığı ayırmak zorunda kalmıştır. Bütçelenen brüt kar marjının makul olan
% 5 oranında değişim göstermesi satış fiyatında % 0,2 makul olası bir azalmaya sebep olur (yani yıllık
büyüme oranı % 1,4 yerine % 1,2).
Bu nakit üreten birimde nakit akış tahminlerine uygulanan vergi öncesi iskonto oranı yönetimin tahmininden
% 1 daha fazla olsaydı (% 14,7 yerine % 15,7). Grup maddi duran varlıklarına 600 TL değer düşüklüğü
karşılığı ayırmak zorunda kalacaktı.
Önceki yıl Çin’deki mobilya imalatı yapan NÜB'lerin değer düşüklüğü yazılmasını gerektirecek ana
varsayımlarda herhangi makul bir değişiklik yoktu.
BT Danışmanlığı NÜB – Avrupa
UMS36(134)(f)(i)
UMS1(38)
Avrupa'da BT Danışmanlığı ilgili birimin geri kazanılabilir tutarın 31 Aralık 2016’da ilgili birimin taşınan
değerini 388.000 TL aştığı tahmin edilmektedir (2015: 463.000 TL).
UMS36(134)(f)(ii).
(iii)
UMS1(38)
Bu birimin geri kazanılabilir tutarı temel varsayımlar aşağıdaki gibi olsaydı, defter değerine eşit olacaktır:
2016
Satış büyüklüğü (yıllık büyüme oranı %)
Bütçelenen brüt marj
Uzun vadeli büyüme oranı (%)
Vergi öncesi iskonto oranı (%) (%)
Eski değer
4,1
55,5
2,0
14,8
2015
Yeni
değer
3,5
49
1,5
15,5
Eski değer
3,9
54,0
1,8
15,1
Yeni değer
2,5
46
1,3
15,9
Direktörler ve yönetim ana varsayımlardaki diğer değerlerdeki olası makul değişiklikleri değerlendirdi ve
Avrupa’daki BT Danışmanlığı NÜB’ünün taşınan değerinin geri kazanılabilir değerini aşması için başka bir
örnek olmadığına karar verdi.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
65
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(d) Ertelenmiş vergi bakiyeleri
(i)
UMS12(81)(g)(i)
ertelenmiş vergi varlıkları
Not
2016
‘000 TL
8(g)
3.170
1.317
2.245
783
822
8(h)
992
6.393
846
4.696
8(h)
12(a)
12(a)
12(a)
3(b)
8(h)
4
9(a)
270
230
227
183
179
143
140
48
53
1.473
233
137
186
171
34
761
7.866
5.457
(543)
7.323
(478)
4.979
Bakiyeler aşağıdaki geçici farklardan oluşmaktadır:
Vergi zararları
Tanımlanmış emeklilik yükümlülükleri faydaları
Çalışanlara sağlanan faydalar
Garanti miktar iskontosu iade iyileştirme yükümlülüğü ile ilgili
karşılıklar ve yasal yükümlülükler
Diğer
Yeniden yapılanma karşılığı
Nakit akış riskinden korunma
Şüpheli borçlar
Alım-satım amaçlı türevler
Ertelenen gelirler
Koşullu yükümlülük
Binanın aktiften silinmesi
Hisse ihracı maliyetleri
Diğer
Diğer alt toplam
Toplam ertelenmiş vergi varlıkları
UMS12(74)
UMS1(125)
UMS12(82)
2015
yeniden
düzenlenmiş
‘000 TL
Ertelenmiş vergi yükümlülüklerinin mahsup hükümleri uyarınca
mahsuplaştırılan yükümlülükler 8,9
Net ertelenmiş vergi varlıkları
(ii)
Önemli tahminler 2,3
1.378.000 TL tutarında ki ertelenmiş vergi varlıkları DEĞER İmalat Limited şirketine ait vergi zararı ile
ilgilidir. Bağlı ortaklık Springfield üretim faaliyetlerinin satın alınmasının ardından son iki mali yıl içinde zarar
uğramıştır. Bu zarar gelecekte tekrarlanmayacak bir defaya mahsus olmak üzere faaliyetlerin
birleştirilmesinden kaynaklanmaktadır. Grup ertelenen varlıkların bağlı ortaklığın onaylanmış iş planları ve
bütçelerine dayalı gelecekteki tahmini vergiye tabi gelir kullanarak kullanılabilir olacağı sonucuna varmıştır.
Bağlı ortaklığın 2018’den itibaren vergiye tabi gelir elde etmesi beklenmektedir. Zararlar süresiz olarak
taşınabilirler ve son kullanma tarihi yoktur.
UMS12(81)(g)(ii)
Hareket tablosu 10.11
1 Ocak 2015
(yeniden düzenlenmiş)
Vergi
Emeklilik Çalışan
zararları yükümlülükleri faydaları
‘000 TL
‘000 TL ‘000 TL
Ertelenen
gelirler
‘000 TL
Diğer
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
1.300
551
791
670
369
3.681
945
(41)
31
176
292
1.403
-
273
-
-
100
373
2.245
783
822
846
761
5.457
(borçlandırılan)
/alacaklandırılan
UMS12(81)(g)(ii)
-
Kar veya zarar
-
Diğer kapsamlı gelir
31 Aralık 2015
(yeniden düzenlenmiş)
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
66
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(d) Ertelenmiş vergi bakiyeleri
UMS12(81)(g)(ii)
Hareketler 10.11
Emeklilik
Vergi yükümlülü
zararları
kleri
‘000 TL
‘000 TL
31 Aralık 2015
(yeniden düzenlenmiş)
Çalışan
hakları
‘000 TL
Diğer
Karşılıklar
‘000 TL ‘000 TL
Toplam
‘000 TL
2.245
783
822
846
761
5.457
(600)
(4)
(33)
146
532
41
-
(36)
-
-
-
(15)
60
(51)
60
Bağlı ortaklık alımı
1.525
574
125
-
135
2.359
31 Aralık 2016
3.170
1.317
914
992
1.473
7.866
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
8(a)
8(c)
7(g)
8(b)
6.258
2.375
955
1.124
10.712
4.140
770
719
5.629
7(d)
12(a)
7(c)
16(e)
7(a)
8(e)
21(b)
720
556
281
131
150
120
51
182
2.191
420
425
172
113
143
22
214
1.509
12.903
7.138
(543)
12.360
(478)
6.660
(Borçlandırılan)
/alacaklandırılan
UMS12(81)(g)(ii)
-
Kar veya zarar
UMS12(81)(ab)
-
Diğer kapsamlı
gelir
UMS12(81)(a)
-
Doğrudan
özkaynak
(ii)
ertelenenmiş vergi yükümlülükler
Not
UMS12(81)(g)(i)
Bakiyeler aşağıdaki geçici farklardan oluşmaktadır:
Maddi duran varlıklar
Maddi olmayan duran varlıklar
Çevrilebilir tahviller
Yatırım amaçlı gayrimenkuller
Diğer
Gerçeğe uygun değeri kar veya zarara yansıtılan finansal
varlıklar
Alım satım amaçlı türevler
Satılmaya hazır finansal varlıklar
İştiraklerdeki yatırımlar
Peşin ödemeler
Stoklar
Hisseye dayalı ödemeler (ertelenmiş vergi)
Diğer
Diğer ara toplam
Toplam ertelenmiş vergi yükümlülüğü
UMS12(74)
Ertelenmiş vergi yükümlülüklerinin mahsup hükümleri
uyarınca mahsuplaştırılan yükümlülükler 8,9
Net ertelenmiş vergi yükümlülükleri
(i)
Konsolide grup içinde netleştirme 8,9
DEĞER A.Ş. tamamen sahip olduğu Oneland’deki bağlı ortaklıklara ait vergi konsolidasyonu uygulamıştır
yani bu uygulama tek bir şirket vergilendiriliyormuş gibi bir uygulama anlamına gelir. Sonuç olarak
ertelenmiş vergi varlıkları ve bu varlıkların ertelenmiş vergi borçları konsolide finansal tablolarda mahsup
edilmiştir.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
67
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(d) Ertelenmiş vergi bakiyeleri
Maddi duran
varlıklar ‘000
TL
Maddi
olmayan
duran
varlıklar
‘000 TL
Yatırım amaçlı
gayrimenkuller
‘000 TL
Çevrilebilir
tahviller
‘000 TL
Diğer
‘000
TL
Toplam
‘000 TL
2.150
615
300
-
1.291
4.356
UMS12(81)(g)(ii)
Hareketler 10.11
1 Ocak 2015
(Borçlandırılan)
/alacaklandırılan
UMS12(81)(g)(ii)
-
Kar veya zarar
238
155
419
-
(160)
652
UMS12(81)(ab)
-
Diğer kapsamlı
gelir
1.752
-
-
-
378
2.130
4.140
770
719
-
1.509
7.138
31 Aralık 2015
(Borçlandırılan)
/alacaklandırılan
UMS12(81)(g)(ii)
-
Kar veya zarar
(379)
(255)
405
(95)
387
63
UMS12(81)(ab)
-
Diğer kapsamlı
gelir
2.173
-
-
-
175
2.348
UMS12(81)(a)
-
Doğrudan
özkaynak
324
1.860
-
1.050
-
120
1.050
2.304
6.258
2.375
1.124
955
2.191
12.903
Bağlı ortaklık alımı
31 Aralık 2016
(e)
Stoklar
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
6.200
4.800
Dönen varlıklar
UMS1(77)
UMS2(36)(b)
Hammadde ve depolar
UMS2(36)(b)
Yapılmakta olan yatırımlar
5.600
5.400
UMS2(36)(b)
Mamuller - maliyetinden
6.663
8.452
UMS2(36)(c)
Mamuller – gerçeğe uygun değerinden satış maliyetleri düşülmüş
1.290
1.020
UMS2(36)(b)
Satış ya da geliştirme için elde tutulan arsalar
2.400
-
22.153
19.672
UMS1(117)
UMS2(23).(25).
(36)(a)
UMS2(36)(d)
(i)
Stokların maliyeti 2,3
Stok maliyetleri ağırlıklı ortalama maliyet yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. İstisna olarak satış ve
geliştirme amacıyla elde tutulan arsaların maliyetleri özel dağıtılan ve gelişme sırasında oluşan satın
alma geliştirme ve borçlanma maliyetlerinin maliyetlerini içerir. Grup’un diğer muhasebe politikaları için
not 25(m)’e bakınız.
(ii)
Kar veya zararda muhasebeleştirilen tutarlar
Yıl içinde gider olarak kabul edilen stokların tutarı 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 55.540.000 TL’dir (2015:
34.244.000 TL). Bunlar satış ve hizmet sağlama maliyetlerine dahil edilmiştir (yangın sonucu hasar
gören ve diğer gider olarak kaydedilen 535.000 TL stoklar hariçtir - lütfen not 4’e bakınız).
UMS2(36)(e)
UMS36(126)(a)
Stokların net gerçekleşebilir değerine indirilmesi için silinen tutar 950.000 TL’dir (2015:750.000 TL).Bu
giderler 31 Aralık 2016’te sona eren yıl içinde kar veya zararda satışların maliyeti içinde
muhasebeleştirilmiştir.
UMS 2(36)(f). (g)
Grup Temmuz 2016’da daha önceki stok değer düşüklüğü karşılığı olan 160.000 TL’yi grup ilgili malları
Arjantin’deki bir perakendeciye esas maliyetinden sattığı için geri çevirmiştir. Geri çevrilen tutar kar veya
zarar tablosunda ‘satışların maliyetine dahil edilmiştir.
Yeni örnek gösterim
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
68
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(f) Satış amaçlı elde tutulan varlıklar 12
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
250
-
250
-
Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar
Arsa
UFRS5(41)(a).(b).(d)
Kasım 2016’te DEĞER İmalat Limited direktörler başlangıçta NiceTown fabrikasının genişletilmesi için
satın alınmış olan boş araziden bir parsel satmaya karar verdiler. Birkaç fazla ilgili taraf olmakla birlikte
satışın Haziran 2017’dan önce tamamlanması bekleniyor. Bu varlık Oneland Mobilya’nın imalat
bölümünün toplam aktifleri içinde sunulmuştur – not 2.
31 Aralık 2015'de satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan elden çıkarılacak varlık ve varlık
grubunun yükümlülükleri hakkında bilgi almak için not 15(d)’ye bakınız.
UFRS13(91)(a).(93)(d)
UFRS5(41)(c)
(i)
Yinelenmeyen gerçeğe uygun değer ölçümleri
Raporlama dönemi boyunca satış amaçlı elde tutulan sınıflandırılan, sınıflandırma sırasında defter değeri
veya satış giderleri düşülmüş rayiç değerden düşük olanı ile taşınan varlıktan kaynaklanan 22.000 TL
tutarındaki değer düşüklüğü kar veya zarar tablosunda diğer giderlere sınıflandırılmıştır.
Not 8(i)’de açıklandığı gibi arazinin rayiç değeri emsal karşılaştırma yaklaşımı kullanılarak belirlenmiştir.
Bu ölçüm gerçeğe uygun değer hiyerarşisine göre seviye 2 ölçümüdür. bkz not 7(h).
8(g) Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri 13
2016
2015
Kısa
vadeli
‘000 TL
Uzun
vadeli
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
Kısa
vadeli
‘000
TL
690
-
2.220
138
3.684
2.910
138
3.684
470
-
2.270
1.900
2.740
1.900
-
707
707
-
711
711
690
6.749
7.439
470
4.881
5.351
UMS1(77)
İşten ayrılma durumundaki
yükümlülükler (i)
Hisse değer artışı hakları (Not 21)
Tanımlanmış fayda planları (ii)
İş ilişkisi sonrası sağlanan sağlık
faydaları (iii)
Toplam çalışanlara sağlanan
fayda yükümlülükleri
Uzun
vadeli
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
(i)
İşten ayrılma ve yıllık izin yükümlülükleri 13
Grup’un işten ayrılma durumundaki yükümlülükleri uzun süreli hizmet izni ve yıllık izindir.
UMS1(61)
Bu yükümlülüğün kısa vadeli kısmı, çalışanların belirli bir süreyi tamamladıktan sonra uzun süren
hizmetleri sonrası koşulsuz olarak hak kazandıkları tahakkuk etmiş tüm izin yükünü ve çalışanların belirli
durumlarda almaya hak kazandıkları belirli oranlardaki ödemelerden oluşmaktadır. 690.000 TL olan
karşılığın (2015: 470.000 TL) tamamı kısa vadeli olarak gösterilmiştir çünkü Grup bu yükümlülüklerin
hiçbirisine ait ödemeleri erteleyebilmek için koşulsuz bir hakka sahip değildir. Ancak geçmiş
tecrübelerden yola çıkarak. Grup tüm tahakkuk etmiş izin karşılıklarını ya da gereken ödemelerin
tamamının 12 ay içinde ödenmeyeceğini tahmin etmektedir. Aşağıdaki tutarlar izinler için gelecek 12 ay
içerisinde ödenmesi beklenmeyen tutarları göstermektedir. 14
12 Ay’dan uzun sürede ödenmesi beklenen izin yükümlülüğü
PwC
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
344
272
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
69
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(g) Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri
UMS19(139)(a)
UMS1(112)(c)
(ii)
Tanımlanmış fayda planları 15.16
Grup tanımlanmış fayda emeklilik planlarını Oneland ve ABD'de büyük oranda benzer düzenleyici
çerçeveler altında işletmektedir. Planların tamamı üyelerine yaşam boyu garantili emeklilik ödemeleri ile
fayda sağlamaktadır. Sağlanan faydaların düzeyi üyelerin hizmet süresi uzunluğu ve emekli olurken ki
son yıllarda aldıkları maaşlarına bağlıdır. ABD planlarında emeklilik ödemeleri genellikle enflasyonist
artışlardan etkilenmez ancak Oneland planlarında emeklilik ödemeleri genellikle perakende fiyat endeksi
doğrultusunda güncellenmektedir. Oneland bu enflasyonist risk dışında plan aşağıda tarif edildiği gibi
büyük ölçüde benzer riskler taşır.
Fayda ödemelerin çoğu mütevelli ile yönetilen fonlardır; ancak fonlanmayan bir dizi plan sebebiyle de
şirket vadesi gelmiş tanımlanmış ödeme yükümlülüğüne maruz kalmaktadır. Yatırım ortaklıklarında
tutulan planlar, grup ve mütevelliler (veya dengi) arasındaki ilişkinin niteliğine göre her ülkedeki yerel
mevzuata ve uygulamaya tabidir. Yatırım kararları ve katkıları programları da dahil olmak üzere planların yönetim sorumluluğu şirket ve mütevelli heyeti ile birlikte yapılmaktadır. Mütevelli heyeti, yasaya
uygun olarak şirket temsilcileri ve plan katılımcılarından oluşmak zorundadır.
UMS19(53)
UMS19(140)(a)(i).
(ii).(141))
Grup ayrıca birkaç grup şirketiyle sabit katkılı tanımlanmış katkı planı işletir. Bu planlar için grubun yasal
veya zımni yükümlülüğü katkıları ile sınırlıdır. Bu katkıların ilgili cari dönemde tanınan gideri 2.425.000
TL’dir (2015: 2.075.000 TL).
Bilanço tutarları
Bilançoda muhasebeleştirilen tutarlar ve yıl boyunca net tanımlanmış fayda yükümlülüğünün hareketleri
aşağıdaki şekildedir:
Yükümlülüğün
bugünkü
değeri
‘000 TL
3.479
(2.264)
1.215
319
179
214
(156)
712
1 Ocak 2015
UMS19(141)(a)
UMS19(141)(d)
UMS19(141)(b)
UMS19(141)(c)
UMS19(141)(e)
UMS19(141)(f)
UMS19(141)(g)
PwC
Asgari
fonlama
gereksinimi
etkisi / varlık
Toplam
tavanı Net tutar
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
Plan
varlıklarının
bugünkü
değeri
‘000 TL
120
1.335
319
179
58
5
319
179
63
(156)
556
5
561
-
(85)
(85)
-
(85)
20
-
20
-
20
61
641
-
61
641
-
61
641
-
-
-
80
80
722
(85)
637
80
717
Çevrim farkları
Katılımlar:
İşverenler
Plan katılımcıları
Fayda ödemeleri
(324)
22
(302)
-
(302)
30
(127)
(411)
(30)
127
(411)
-
-
(411)
-
31 Aralık 2015
4.492
(2.797)
1.695
205
1.900
Cari hizmet maliyeti
Önceki hizmet maliyeti
Faiz gideri /(geliri)
Kar veya zararda
muhasebeleşen toplam tutar
Yeniden ölçümler
Plan varlıklarının getirisi, faiz
(gelirine) dahil edilen
rakamlar hariç
Demografik varsayımlardaki
değişimlerden kayıp
Finansal varsayımlardaki
değişimlerden kayıp
Tecrübeye ilişkin kayıp
Varlık tavanındaki değişim, faiz
giderine dahil edilen rakamlar hariç
Diğer kapsamlı gelir tablosunda
muhasebeleşen toplam tutar
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
70
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(g) Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri
Yükümlülüğün
bugünkü
değeri
‘000 TL
Plan
varlıkları
nın
bugünkü
değeri
‘000 TL
4.492
(2.797)
1.695
205
1.900
751
65
431
(308)
751
65
123
9
751
65
132
1.247
(308)
939
9
948
-
(187)
(187)
-
(187)
32
-
32
-
32
121
(150)
-
121
(150)
-
121
(150)
-
-
-
100
100
3
(187)
(184)
100
(84)
(61)
(25)
(86)
-
(86)
55
(908)
(55)
(908)
-
-
(908)
-
1 Ocak 2016
UMS19(141)(a)
UMS19(141)(d)
UMS19(141)(b)
Cari hizmet maliyeti
Önceki hizmet maliyeti
Faiz gideri /(geliri)
Kar veya zararda
muhasebeleşen toplam tutar
UMS19(141)(c)
UMS19(141)(e)
UMS19(141)(f)
UMS19(141)(g)
UMS19(141)(g)
UMS19(141)(h)
Yeniden ölçümler
Plan varlıklarının getirisi, faiz
(gelirine) dahil edilen
rakamlar hariç
Demografik varsayımlardaki
değişimlerden kayıp
Finansal varsayımlardaki
değişimlerden kayıp
Tecrübeye ilişkin (gelir)
Varlık tavanındaki değişim,
faiz giderine dahil edilen
rakamlar hariç
Diğer kapsamlı gelir
tablosunda muhasebeleşen
toplam tutar
Çevrim farkları
Katılımlar:
İşverenler
Plan katılımcıları
Plandan ödemeler:
Fayda ödemeleri
Ödemeler
İşletme birleşmesi ile iktisap edilen
(bkz not 14)
31 Aralık 2016
Asgari
fonlama
gereksinimi
etkisi / varlık
Toplam
tavanı Net tutar
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
(566)
(280)
566
280
-
-
-
3.691
8.581
(1.777)
(5.211)
1.914
3.370
314
1.914
3.684
UMS19(141)
Oneland planlarından birisinde, gelecekteki ekonomik yararların ileriki dönemlerdeki katkılarda bir azalma
ya da nakit iadesi şeklinde şirketçe kullanılabilir olmaması esasına göre tanınmayan bir fazlalığı vardır.
UMS19(139)(c)
Bir fabrikanın kapanmış olması ile birlikte, bir kısma gideri oluştu ve 31 Aralık 2016 tarihinden itibaren
geçerli olmak üzere plan vakfı katılımcılarıyla anlaşılarak, ilgili fabrikanın çalışanlarına tüm emeklilik
fayda planları kapsamındaki yükümlülüklerini ödenmiştir. Önceki yıl, Grup plan şartlarında 179.000 TL
geçmiş hizmet maliyeti ile sonuçlanan küçük değişiklikler yapmıştır.
UMS19(138)(e)
Yukarıda açıklanan net borç aşağıda finanse edilen ve edilmeyen planlar ile ilgilidir:
Finanse edilen yükümlülüklerin bugünkü değeri
2016
‘000 TL
6.155
2015
‘000 TL
2.943
Plan varlıklarının gerçeğe uygun değeri
(5.211)
(2.797)
944
146
Finanse edilmeyen yükümlülüklerin bugünkü değeri
2.426
1.549
Toplam tanımlanmış fayda emeklilik planları açığı (varlık
tavanından önce)
3.370
1.695
Finanse edilen planların açığı
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
71
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(g) Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri
UMS1(112)(c)
Grup’un planlardaki açığı kapatmak için acil katkı veya ek bir defalık katkılarla ödeme yapma
yükümlülüğü yoktur. Grup, aktüerin son önerileri doğrultusunda maaşların % 14 oranında planın
tanımlanmış fayda bölümüne katkıda bulunmaya devam etmek niyetindedir.
UMS19(138)(a)
Aşağıdaki tablo ülkelere göre tanımlanmış fayda yükümlülüğü ve plan varlıklarının kırılımını gösterir:
2016
Oneland
Yükümlülüğün bugünkü
değeri
Plan varlıklarının gerçeğe
uygun değeri
Asgari fonlama gereksinimi /
varlık tavan etkisi
Toplam yükümlülük
UMS19(137)(a)
UMS19(138).(139)(a)
UMS1(112)(c)
UMS19(144)
UMS19(140)(a)(i).
(ii).(141))
ABD
2015
Toplam
Oneland
ABD
Toplam
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
4.215
4.366
8.581
1.050
3.442
4.492
(2.102)
2.113
(3.109)
1.257
(5.211)
3.370
(394)
656
(2.403)
1.039
(2.797)
1.695
314
2.427
1.257
314
3.684
205
861
1.039
205
1.900
Son değerleme tarihi itibarıyla tanımlanmış fayda yükümlülüğünün bugünkü değeri yaklaşık olarak; aktif
çalışanları için 3.120.000 TL (2015:1.371.000), ertelenen üyeler için 3.900.000 TL (2015: 2.115.000 TL)
emeklilik üyeleri için ise 1.561.000 TL’dir (2015: CU1.006.000).
(iii) İşten ayrılma sonrası sağlık planları
Grup esas olarak ABD'de istihdam sonrası sağlık fayda planı işletmektedir. Bu planların çoğunluğu
fonlanmamıştır. Uzun süreli sağlık harcamalarındaki artışa % 8 (2015:% 7,6) ve % 6 (2015:% 5,2) hak
talebi oranına ilişkin aktüeryal varsayımlar ilavesi ile yukarıda belirtilen tanımlanmış fayda planları için
kullanılan muhasebe, önemli varsayımlar ve değerleme sıklığı yöntemleri ile benzeşmektedir.
Bilanço tutarları
Bilançoda muhasebeleştirilen tutarlar ve yıl boyunca net tanımlanmış fayda yükümlülüğünün hareketleri
aşağıdaki şekildedir:
Plan
varlıklarının
gerçeğe
Yükümlülüğün
uygun
bugünkü değeri
değeri
‘000 TL
‘000 TL
UMS19(141)(a)
UMS19(141)(b)
UMS19(141)(c)
UMS19(141)(e)
UMS19(141)(f)
UMS19(141)(g)
1 Ocak 2015
Cari hizmet maliyeti
Faiz gideri /(geliri)
Kar veya zararda muhasebeleşen toplam tutar
708
107
25
(207)
(13)
501
107
12
132
(13)
119
Yeniden ölçümler
Plan varlıklarının getirisi, faiz (gelirine) dahil
edilen rakamlar hariç
Demografik varsayımlardaki değişimlerden kayıp
Finansal varsayımlardaki değişimlerden kayıp
Tecrübeye ilişkin kayıp
Diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleşen
toplam tutar
3
7
194
(11)
-
(11)
3
7
194
204
(11)
193
Çevrim farkları
Çalışan katılımları/ödenen primler
Plandan fayda ödemeleri
(31)
(8)
2
(73)
8
(29)
(73)
-
1.005
(294)
711
31 Aralık 2015
PwC
Net Tutar
‘000 TL
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
72
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(g) Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri
Plan
varlıklarının
Yükümlülüğün
gerçeğe
bugünkü uygun değeri
değeri ‘000 TL
‘000 TL
1 Ocak 2016
UMS19(141)(a)
UMS19(141)(b)
UMS19(141)(c)
UMS19(141)(e)
UMS19(141)(f)
UMS19(141)(g)
UMS19(138)(e)
1.005
(294)
711
153
49
(18)
153
31
202
(18)
184
4
10
(16)
(33)
-
(33)
4
10
(16)
(2)
(33)
(35)
37
(7)
(5)
(185)
7
32
(185)
-
1.235
(528)
707
Cari hizmet maliyeti
Faiz gideri /(geliri)
Kar veya zararda muhasebeleşen toplam tutar
Yeniden ölçümler
Plan varlıklarının getirisi, faiz (gelirine) dahil edilen
rakamlar hariç
Demografik varsayımlardaki değişimlerden kayıp
Finansal varsayımlardaki değişimlerden kayıp
Tecrübeye ilişkin (kazanç)
Diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleşen
toplam tutar
Çevrim farkları
Çalışan katılımları/prim ödemeleri
Plandan fayda ödemeleri
31 Aralık 2016
Yukarıda açıklanan net borç aşağıda finanse edilen ve edilmeyen planlar ile ilgilidir:
2016
‘000 TL
650
Finanse edilen yükümlülüklerin bugünkü değeri
Plan varlıklarının gerçeğe uygun değeri
2015
‘000 TL
350
(528)
(294)
Finanse edilen planların açığı
122
56
Finanse edilmeyen yükümlülüklerin bugünkü değeri
585
655
Toplam tanımlanmış fayda emeklilik planları açığı (varlık
tavanından önce)
707
711
(iv)
UMS19(144)
Net Tutar
‘000 TL
İşten ayrılma sonrası faydalar (emeklilik ve sağlık)
Önemli tahminler: aktüeryal varsayımlar ve duyarlılık
Önemli aktüeryal varsayımlar aşağıdaki gibir:
2016
2015
Oneland
ABD
Oneland
ABD
Iskonto oranı
5,1%
5,2%
5,5%
5,6%
Enflasyon
3,0%
4,0%
3,5%
4,2%
Maaş artış oranı
4,0%
4,5%
4,5%
4,0%
Emeklilik maaşları büyüme oranı
3,0%
2,8%
3,1%
2i7%
Sağlık maliyetindeki uzun vadeli artış
8,0%
7,6%
Hak talebi oranı
6%
5i2%
Gelecekteki ölüm oranları ile ilgili varsayımlar her bir bölgedeki yayımlanmış istatistikler ve tecrübelere
bağlı olarak aktüeryal tavsiyeye bağlı olarak kararlaştırılmıştır. Bu varsayımlar 65 yaşında emekli olan
birinin ortalama hayat beklentisi anlamına gelmektedir:
2016
Oneland
Raporlama dönemi sonunda emekli:
Erkek
Kadın
Raporlama döneminden 20 yıl sonra emekli:
Erkek
Kadın
PwC
ABD
2015
Oneland
ABD
22
25
20
24
22
25
20
24
24
27
23
26
24
27
23
26
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
73
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(g) Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri
UMS19(145)(a)
Tanımlanmış fayda yükümlülüğünün ağırlıklı ana varsayımlardaki değişimlere duyarlılığı:
Tanımlanmış fayda yükümlülüğünün etkisi
Varsayımdaki
değişiklik
2016
2015
Iskonto oranı
Enflasyon
Maaş artış oranı
Emeklilik maaşları
büyüme oranı
Sağlık maliyetindeki
uzun vadeli artış
Hak talebi oranı
0,50%
0,50%
0,25%
Varsayımdaki artış
2016 2015
0,3%
0,7%
0,3%
+/- 1 yıl
0,5%
0,5%
0,4%
0,4%
Varsayımdaki azalış
2016
2015
Düşüş
Artış
Artış
8,2% 6,6%
1,8% 2,3%
4,7% 5,2%
Artış 9,0%
Düşüş 1,7%
Düşüş 4,4%
7,2%
2,1%
5,1%
Artış:
2,8% 2,5%
Düşüş 2,9%
2,7%
Artış
Artış
5,5% 5,2%
6,3% 5,9%
Düşüş 4,8%
Düşüş 6,8%
4,3%
6,4%
UMS19(145)(b)
Yukarıdaki duyarlılık analizleri bir varsayımda değişiklik olurken diğer varsayımların aynı kaldığı esasına
dayanmaktadır. Uygulamada, bu pek mümkün değildir ve bazı varsayımları değişiklikleri birbiriyle
ilişkilendirilebilir.
Önemli aktüeryal varsayımlarla tanımlanmış fayda yükümlülüğü hesaplanırken (raporlama dönemi
sonundaki öngörülen birim kredi yöntemi ile hesaplanan tanımlanmış fayda yükümlülüğünün bugünkü
değeri) bilançoda muhasebeleştirilmiş tanımlanmış fayda yükümlülüğü hesaplanmasıyla aynı yöntem
hesaplanmıştır.
UMS19(145)(c)
Yöntemler ve duyarlılık analizinin hazırlanmasında kullanılan varsayımların tipleri önceki döneme göre
değişmemiştir.
UMS19(142)
Bilançodaki tutarlar
Plan varlıklarının başlıca kategorileri aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2016
İşlem
İşlem
gören görmeyen Toplam
‘000 TL
‘000 TL
Bilgi teknolojileri
502
-
502
Enerji
557
-
Üretim
746
-
-
19
Özkaynak aracı
Diğer
994
-
557
-
-
-
746
194
-
194
-
28
31%
19
2.161
1.216
37%
28
571
916
321
-
321
Özel kesim tahvili (yatırım derecesi)
900
-
900
99
-
99
68
277
41
110
151
345
18%
ABD
-
800
800
Oneland
-
247
247
-
419
419
9%
177
111
-
177
111
3.977
1.762
5.739
Özellikli sigorta poliçesi
Nakit ve nakit benzerleri
Yatırım fonları
Toplam
39%
994
-
1.047
%
‘000 TL
916
Gayrimenkul
PwC
‘000 TL
Devlet tahvili
Özel kesim tahvili (yatırım derecesi
olmayan)
UMS19(143)
‘000 TL
1.824
Borçlanma aracı
%
‘000 TL
31 Aralık 2015
İşlem
İşlem
gören görmeyen
Toplam
20%
943
31%
697
697
-
246
246
-
190
190
6%
3%
2%
94
77
-
94
77
3%
2%
100%
1.820
1.271
3.091
100%
Yukarıda bahsedilen varlıkları Değer A.Ş. tarafından çıkarılan adi hisse senetlerini içermektedir, bu
hisselerin gerçeğe uygun değeri 530.000 TL (2015: 410.000 TL) ve Grup tarafından kullanılan arsa ve
binaların gerçeğe uygun değeri 550.000 TL (2015: 580.000 TL)’dir.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
74
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(g) Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri
UMS19(139)(b)
Maruz kalınan risk
Tanımlanmış fayda emeklilik planları ve istihdam sonrası sağlık planları nedeniyle Grup birçok riske maruz
kalmaktadır. Bunlardan en önemli olanlarının ayrıntıları aşağıda verilmiştir:
Varlık
Plan yükümlülükleri, özel kesim tahvil getirileri referans alınarak ayarlanmış iskonto oranı
dalgalanmalar: kullanılarak hesaplanmıştır; eğer plan varlıkları bu getirilerin altında olursa, bu durum bir
açığa sebep olur. Hem Türkiye ve ABD planlarında önemli miktarlarda, kısa vadede
değişkenlik ve risk getirirken ancak uzun vadede ise özel kesim tahvillerinden daha iyi
getiri sağlaması beklenen hisse senetleri bulunmaktadır.
Planlar olgunlaştıkça, Grup daha iyi yükümlülükleri varlıklarla daha iyi örtüşen yatırımlar
yaparak yatırım riski düzeyini azaltmak niyetindedir.
Bu sürecin ilk aşaması 2015 finansal yılında birçok özsermaye aracının satılması ve devlet
ve özel kesim tahvillerinin satın alınması ile tamamlanmıştır. Devlet tahviller sadece
Türkiye ve ABD devlet tahvillerine yapılan yatırımlardır. Özel kesim tahvilleri Türkiye ve
ABD ağırlıklı küresel hisse senetleridir.
Ancak, Grup plan yükümlülüklerinin uzun vadeli olmaları ve destekleyici Grup’un gücü
sebebiyle, hisse senedi yatırımlarının devam eden bir seviyede planların verimli yönetimi
için Grup’un uzun vadeli stratejisinin uygun bir parçası olduğuna inanır. Grup’un aktif-pasif
uyumu stratejisi için aşağıdaki detaylara bakınız.
Tahvil
Kurumsal tahvil getirilerinin azalması plan yükümlülüklerinin arttırsa da, bu artış kısmi
getirilerindeki olarak planların tuttuğu tahvillerin değerlerindeki artış ile kapanacaktır.
değişiklikler:
Enflasyon riski: Grup’un emeklilik yükümlülüklerinden bazıları maaş artışlarına bağlıdır ve daha yüksek
enflasyon daha yüksek yükümlülüğe sebep olmaktadır (çoğu durumda, enflasyon artışları
üzerindeki sınırlandırmalar, planları aşırı enflasyona karşı koruma amacıyla
bulunmaktadır). Plan varlıklarının önemli bir kısmı ya enflasyondan etkilenmez (sabit faizli
tahviller) ya da az oranda etkilenir, bu enflasyonun artması durumunda plan açığında da
bir artış olması anlamına gelmektedir.
ABD planlarında, emeklilik ödemeleri enflasyona bağlı değildir, bu nedenle daha önemsiz
bir risk taşımaktadır.
Yaşam
beklentisi:
UMS19(146)
PwC
Plan yükümlülüklerinin büyük kısmı üyeye yaşam boyu fayda sağlamaktadır, bu nedenle
yaşam seviyesinde bir artış planlar yükümlülüklerinde bir artışa neden olacaktır. Bu durum
yaşam beklentisindeki değişikliklerin enflasyonist artışlara yüksek hassasiyeti nedeniyle
Türkiye planında, özellikle önemlidir.
Finanse edilen planlar durumunda, Grup yatırım pozisyonlarının emeklilik planları kapsamındaki
yükümlülüklerle uyumlu olan uzun vadeli yatırımlara ulaşmak için geliştirilen bir aktif-pasif uyumu (APU)
çerçevesinde yönetilmesini sağlar. Bu çerçevede, Grup’un APU hedefi vadesi gelen fayda ödemeleri ve
uygun para birimi ile uyumlu uzun vadeli sabit faizli menkul kıymetlere yatırım yaparak emeklilik
yükümlülükleri ile varlıklarını ile dengelemektir.
Şirket, yatırımların süresi ve beklenen verim emekliliklerinin yükümlülüklerinden kaynaklı beklenen nakit
çıkışlarının nasıl eşleştiğini izler. Grup’un önceki dönemlerde kendi risklerini yönetmek için kullandığı
süreçler değişmiştir. Grup, risklerini yönetmek için türev araç kullanmamaktadır. Yatırımlar iyi
çeşitlendirilmiştir, tek bir yatırımın başarısızlığının varlığın genel düzeyi üzerinde önemli bir etkisi olmaz.
2016 yılında varlıklarının büyük bir kısmı, hisse senedi ve tahvillerinden oluşmaktadır, ayrıca
gayrimenkul, bono, nakit ve yatırım (finansal riskten korunma) fonlarına yatırım yapmaktadır. Grup, hisse
senetlerinin kabul edilebilir bir risk seviyesiyle uzun vadede en iyi getiriyi sağladığını düşünmektedir.
Hisse senetlerinin çoğunluğu % 60’ı Türkiye ve Avrupa'da, %30’u ABD'de bulunan uluslararası değerli
şirket hisseleri ile çeşitlendirilmiştir, kalanı gelişmekte olan piyasalardaki şirketlerdendir.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
75
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(g) Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri
UMS19(147)(a)
(v)
Tanımlanmış fayda yükümlülüğü ve işveren katkıları
Grup önümüzdeki dokuz yıl içinde emeklilik planı açığını ortadan kaldırmayı hedeflemektedir. Fonlama
seviyeleri yıllık bazda takip edilmekte ve mevcut kararlaştırılan katkı oranı Oneland için emeklilik
maaşlarının %14’ü ve ABD'de için %12'sidir. Bir sonraki üç yıllık değerleme 31 Aralık 2017 itibarıyla
tamamlanmış olacaktır. Grup son değerleme tarihindeki belirlenen katkı oranlarını kararlaştırılan süre
içinde ve önemli derecede artmayacak olan hizmet maliyetlerine dayalı olan düzenli katkıların açığı
ortadan kaldırmak için yeterli olduğunu düşünmektedir.
UMS19(147)(b)
31 Aralık 2017 tarihinde sona eren yıla ilişkin sağlanan istihdam sonrası fayda planlarından beklenen
katkılar 1.150.000 TL’dir.
UMS19(147)(c)
Tanımlanmış fayda yükümlülüğünün ağırlıklı ortalama süresi 25,2 yıldır (2015:25,8 yıl). Emeklilik ve işten
ayrılma sonrası tıbbi faydalarının indirgenmemiş tutarları beklenen vade analizi aşağıdaki gibidir:
1 yıldan
az
‘000 TL
UMS19(147)(c)
1-2 yıl arası 2-5 yıl arası
‘000 TL
‘000 TL
5 yıldan
daha fazla
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
31 Aralık 2016
Tanımlanmış fayda yükümlülüğü
İşten ayrılma sonrasında sağlanan
sağlık faydaları
Toplam
UMS1(38)
927
2.004
21.947
25.506
127
755
174
1.101
614
2.618
4.775
26.722
5.690
31.196
314
450
1.103
12.923
14.790
69
383
88
538
388
1.491
2.591
15.514
3.136
17.926
31 Aralık 2015
Tanımlanmış fayda yükümlülüğü
İşten ayrılma sonrasında sağlanan
sağlık faydaları
Toplam
PwC
628
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
76
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(h) Karşılıklar
2016
UMS1(77)
İyileştirme karşılıkları (i)
Yeniden yapılanma
maliyetleri (i)
Servis garantileri (i)
Miktar iskontoları ve
iadeleri
Yasal yükümlülükler (i)
Koşullu yükümlülük
(not 14)
(i)
UMS37(85)(a).(b)
2015
Uzun
vadeli
Kısa vadeli
‘000 TL ‘000 TL
Kısa
vadeli
‘000 TL
Uzun vadeli
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
225
1.573
1.798
-
1.382
1.382
900
635
-
900
635
920
-
920
414
460
-
414
460
197
320
-
197
320
477
3.111
1.573
477
4.684
1.437
1.382
2.819
Toplam
‘000 TL
Bireysel hükümler ve önemli tahminler hakkında bilgi
İyileştirme karşılıkları
DEĞER Perakende Limited kiralama süreleri sonunda kiralanan perakende mağazalarını orijinal
durumlarına geri çevirmek durumundadır. Bir karşılık herhangi bir özel maliyetleri ortadan kaldırmak için
gerekli tahmini harcamaların bugünkü değeri olarak muhasebeleştirilmiştir. Bu maliyetler, özel
maliyetlerin parçası olarak aktifleştirilmiştir ve kiralama süresi veya varlıkların faydalı ömründen kısa
olanı üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır
Yeniden yapılanma
UMS37(85)(a).(b)
Mobilya imalat bölümünde üretimin azalması (bkz not 8(c)) iki fabrikada 155 adet iş kaybına neden
olmuştur. Ekim 2016’te, yerel sendika temsilcileri ile Grup tarafından sunulan gönüllü işten ayrılma
tazminat paketi ve katılan personel sayısının yanı sıra, işten çıkarılanlara ödenecek tutarlarında içinde
olduğu bir anlaşmada uzlaşma sağlanmıştır. Doğacak toplam personel yapılandırılmasının tahmini
maliyeti 1.050.000 TL kadardır. Kira feshi de dahil olmak üzere dağıtılabilecek diğer doğrudan maliyetler
327.000 TL’dir. Bu maliyetler tamamen cari raporlama döneminde gerçekleşmiştir. Kalan 900.000 TL
karşılığın tamamının önümüzdeki 12 ay içinde gerçekleşmesi beklenmektedir.
Servis garantileri
UMS37(85)(a).(b)
UMS1(125)
UMS37(85)(a). (b)
Yeni örnek gösterim
UMS37(85)(a).(b)
PwC
Karşılık, raporlama dönemi sonunda satılan ürünlerle ilgili olarak halen garanti kapsamında olan ve
tahmin edilen garanti talepleri için ayrılır. Bu taleplerin önümüzdeki mali yıl içinde ödenmiş olması
beklenmektedir.
Grup genel olarak kişisel bilgisayar ürünleri için 12 ay garanti vermektedir. Yönetim gelecekteki garanti
karşılıklarına, geçmişteki garanti ve talep bilgisini ve şu anki eğilimlerin gelecekteki talep tahminlerinin
değişmesini gerektirecek durumları dikkate alarak karar verir. Cari döneme ilişkin olarak yapılan
varsayımlar önceki yıl ile tutarlıdır. Tahmini talepleri etkileyebilecek faktörler Grup’un verimliliği ve kalite
girişimlerinin başarısının yanı sıra, parça ve işçilik maliyetleri de içerir. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla bu
karşılığın taşınan değeri 330.000 TL’dir (2015: 450.000 TL). Garanti talepleri yönetimin tahminlerinden
% 10 oranında farklı gerçekleşirse, garanti karşılıkları tahmini 33.000 TL yüksek veya daha düşük
olurdu (2015: 45.000 TL yüksek / düşük).
Miktar iskontoları ve iadeler
Bir müşterinin belirli bir süre içinde ürünü iade hakkı varsa, grup iadeler için bir karşılık ( 31 Aralık 2016
itibarıyla 269.000 TL ve 31 Aralık 2015 itibarıyla 72.000 TL) ayırır. Bu karşılık, satış marjı üzerinden net
bazda hesaplanır. Hasılat iadelerin beklenen değerleri kadar ve satışların maliyeti iade edilecek olan
mallara tekabül eden değer kadar düzeltilir. Grup ayrıca miktar iskontoları için de karşılık ayırmaktadır;
daha fazla bilgi için lütfen not 3(b)’ye bakınız.
Yasal davalar
Ekim 2016’te BT danışmanlık bölümüne ait bir müşteri tarafından yapılan yasal bir iddia ile ilgili olarak
Grup’a karşı bir dava açılmıştır. Yargı davacıya 460.000 TL ödenmesini gerektirmektedir. Bu miktarda bir
karşılık ayrılmıştır. Ancak, uygun hukuki danışmanlık aldıktan sonra direktörler bu karara itiraz etmeye
karar vermişlerdir. Temyiz sonucu beklemektedir ve davacıya hiçbir ödeme yapılmamıştır. Temyiz
mahkemesinin bu davayı Ağustos 2017 tarihinde görmesi beklenmektedir.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
77
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
Grup’un benzer karşılıklar için izlediği diğer muhasebe politikaları için not 25(x)’e bakabilirsiniz.
8(h) Karşılıklar
UMS37(84)
(ii)
Karşılıklardaki değişiklikler
Çalışan hakları yükümlülükleri hariç her sınıftaki karşılıklarla ilgili hareketler aşağıdaki gibidir:
Yeniden
İyileştirme
yapılanma
Servis
Şarta bağlı
Diğer
karşılıkları yükümlülükleri garantileri yükümlülükler
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL ‘000 TL
2016
UMS37(84)(a)
UMS37(84)(b)
UMS37(84)(b)
Dönem başındaki bakiye
İşletme birleşmeleri
sebebiyle artışlar
Maddi duran varlıklar
ilave karşılıkları
Kar veya zarara
yansıyan
- Muhasebeleşen
ilave karşılıklar
UMS37(84)(d)
-
İptal edilen
karşılıklar
UMS37(84)(e)
-
Iskontonun
zamana yayılması
UMS37(84)(c)
UMS37(84)(a)
Yıl içinde kullanılan
Yılsonundaki bakiye
8(i)
Toplam
‘000 TL
1.382
-
920
-
517
2.819
-
450
-
-
-
450
350
-
-
-
-
350
-
1.377
268
-
611
2.256
-
-
(330)
-
(56)
(386)
66
1.798
(477)
900
(223)
635
27
477
(198)
874
93
(898)
4.684
Muhasebeleşen gerçeğe uygun değer ölçümleri 17-19
(i)
Gerçeğe uygun değer seviyeleri
Bu not muhasebeleşen ve finansal tablolarda gerçeğe uygun değeri ile ölçülen finansal olmayan
varlıkların gerçeğe uygun değerlerin belirlenmesindeki yargılar ve tahminleri açıklar. Gerçeğe uygun
değerin belirlenmesinde kullanılan girdilerin güvenilirliği hakkında bir gösterge sağlamak için. Grup
finansal olmayan varlık ve yükümlülükleri muhasebe standartları çerçevesinde öngörülen üç seviyede
sınıflandırmıştır. Her seviyenin bir açıklaması not 7(h)'de yapılmıştır.
Not
Seviye 1
‘000 TL
Seviye 2
‘000 TL
Seviye 3
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
8(b)
-
-
13.300
13.300
8(a)
-
-
47.200
47.200
17.750
17.750
8(f)
-
250
-
250
-
250
78.250
78.500
Not
Seviye 1
‘000 TL
Seviye 2
‘000 TL
Seviye 3
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
8(b)
-
5.135
4.915
10.050
8(a)
-
-
32.487
32.487
15.153
15.153
52.555
57.690
UFRS13(93)(a).(b)
31 Aralık 2016
Yatırım amaçlı gayrimenkuller
Ofis binaları – West Harbourcity 17
17
Arsa ve binalar
Üretim alanı – Oneland
Üretim alanı – China
Satış amaçlı arsalar
Toplam finansal olmayan varlıklar
UMS1(38)
31 Aralık 2015
Yatırım amaçlı gayrimenkuller
Ofis binaları – West Harbourcity
17
Arsa ve binalar
Üretim alanı – Oneland
Üretim alanı – China
Satış amaçlı arsalar
UFRS13(95)
PwC
-
5.135
Grup’un politikası gerçeğe uygun değer hiyerarşi seviyeleri arasında transferleri raporlama dönemi
sonunda yapmaktır.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
78
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(i)
UFRS13(93)(c)
UFRS13(91)(a).(93)(d)
UMS16(77)(a)
UMS40(75)(e)
Muhasebeleşen gerçeğe uygun değer ölçümleri
Yıl boyunca yinelenen gerçeğe uygun değer ölçümlerinden seviye 1 ve 2 arasında herhangi bir transfer
olmamıştır. Seviyesinde 3 ölçümlerinden ve seviye 3’e transferler için aşağıdaki (iv)’ye bakınız.
(ii)
Seviye 2 ve seviye 3 gerçeğe uygun değerlerini belirlemek için kullanılan değerleme teknikleri
Grup, en az yılda bir kez yatırım amaçlı gayrimenkullerini ve en az her üç yılda bir de mülkiyetinde olan
arsa ve üretim yaptığı binaları (maddi duran varlık olarak sınıflandırılan) bağımsız değerleme yaptırır.
Her raporlama dönemi sonunda, yöneticiler en son yapılan bağımsız değerlemeyi temel alarak, her
gayrimenkulün gerçeğe uygun değeriyle ilgili değerlendirmelerini günceller. Yöneticiler bir varlığın
gerçeğe uygun değerini bir takım makul gerçeğe uygun değeri tahminleri aralığında belirler.
Makul değerin en iyi kanıtı benzer özellikler taşıyan varlıklar için aktif bir piyasadaki cari fiyatlardır. Bu
bilgilerin mevcut olmadığı durumlarda yöneticiler çeşitli kaynaklardan gelen aşağıdakileri de içeren
bilgileri dikkate alır:
Aktif bir piyasada cari fiyatı olan farklı nitelikte özellikleri olan gayrimenkuller veya daha az aktif
piyasalardaki benzer özellikleri olan gayrimenkullerin bu farklılıkları yansıtan düzeltilmiş fiyatları
Gelecekteki nakit akışlarının güvenilir tahminine göre indirgenmiş nakit akış projeksiyonları
Bir gayrimenkulün tahmini net piyasa gelirine dayalı aktifleştirilmiş gelir projeksiyonları ve pazar
kanıtlarının analizi ile türetilen bir aktifleştirme oranı.
Gayrimenkuller için tüm gerçeğe uygun değer tahminleri satış amaçlı elde tutulan araziler hariç seviye
3’e dahildir. Satış amaçlı elde tutulan arazilerin seviye 2 gerçeğe uygun değeri satış karşılaştırma
yaklaşımı kullanılarak elde edilmiştir. Bu yaklaşımın altındaki kilit girdiler içinde cari yılda bu bölgede
gerçekleşen birçok arazi satışlarından elde edilen metrekare başına fiyat vardır (konum ve boyut).
(iii)
önemli gözlemlenemeyen girdiler kullanılarak bulunan gerçeğe uygun değer ölçümleri (seviye 3)
Ofis binaları
‘000 TL
UMS1(38)
UFRS13(93)(f)
PwC
*
Üretim Tesisleri
Oneland
Çin
‘000 TL
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
Açılış bakiyesi. 1 Ocak 2015
Satın alımlar
Çıkışlar
Envantere sınıflandırılanlar
Kar veya zararda muhasebeleştirilen
tutarlar
Amortisman ve değer düşüklüğü
Diğer gelirlerde muhasebeleştirilen
kazançlar*
Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen
kazançlar
Kapanış bakiyesi 31 Aralık 2015
3.470
810
(112)
(250)
27.043
2.584
(424)
-
12.357
1.780
-
42.870
5.174
(536)
(250)
-
(1.100)
(440)
(1.540)
997
-
-
997
4.915
4.384
32.487
1.456
15.153
5.840
52.555
Seviye 2’den transferler
Satın alımlar
Çıkışlar
Kar veya zararda muhasebeleştirilen
tutarlar
Amortisman ve değer düşüklüğü
Diğer gelirlerde muhasebeleştirilen
kazançlar*
Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen
kazançlar
Kapanış bakiyesi 31 Aralık 2016
5.135
1.900
-
10.585
(550)
2.247
-
5.135
14.732
(550)
-
(1.360)
(855)
(2.215)
1.350
-
-
1.350
13.300
6.038
47.200
1.205
17.750
7.243
78.250
2016
1.350
-
-
1.350
2015
997
-
-
997
kâr veya zararda muhasebeleştirilen raporlama dönemi
sonunda elde tutulan varlıklara dağıtılan gerçekleşmemiş
kazanç veya (kayıplar) (yukarıdaki diğer gelirlerin içinde
muhasebeleştirilen kazanç ve kayıplara dahil edilmiştir).
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
79
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(i)
UFRS13(93)(d)
UFRS13(93)(d)
Muhasebeleşen gerçeğe uygun değer ölçümleri
(iv) Seviye 2 ve seviye 3arasında transferler ve değerleme yöntemlerindeki değişiklikler
Grup yıl içerisinde Oneland’de bir ofis binasının geliştirilmesine başlamıştır. Gelişme büyük ölçüde
binanın net kiralanabilir alanını genişletmesi ve 2017 yılı başlarında tamamlanması beklenmektedir.
Yeniden yapılanma öncesi bina bölgede benzer karşılaştırılabilir özellikleri olan gayrimenkullerin
satışlarına dayalı, satış karşılaştırma yaklaşımı kullanarak değerlenmiştir. Bu ölçüm seviye 2 gerçeğe
uygun değer ölçümüdür. Geliştirme sonrasında grup yapım aşamasındaki gayrimenkul için değerleme
tekniğini gözden geçirmek zorundadır. Revize edilecek değerleme tekniği önemli gözlemlenemeyen
girdiler kullanır. Buna göre gerçeğe uygun değer ölçümü seviyesinde 3. sınıfa dahil edilmiştir.
İnşaat halindeki binanın revize değerleme tekniği tamamlanmış ofis binası ve indirimlerin gerçeğe uygun
değerini tahmin eder:
Bir piyasa katılımcısı tarafından yapılan tahmini inşaat ve tamamlanma için diğer masraflar ve
Bir piyasa katılımcısının gayrimenkulün tamamlanması için gereken elde tutma ve geliştirme için
beklenen kar marjı gayrimenkulün 31 Aralık 2016 tarihindeki durumuna dayandırılmaktadır.
Yukarıda açıklanan dışında yıl boyunca değerleme tekniklerinde değişiklik olmamıştır.
UFRS13(93)(d).(99)
UFRS13(91)(a).(93)(d).
(h)(i)
(v)
Değerleme girdileri ve gerçeğe uygun değer ilişkisi
Aşağıdaki tablo tekrarlanan Seviye 3 ölçümleri için kullanılan gözlemlenemeyen girdiler ile ilgili sayısal
bilgileri özetlemektedir: Uygulanan değerleme yöntemleri için yukarıdaki (ii) kısmına bakınız.
Gerçeğe uygun
değer
Girdi aralığı
31 Aralık 31 Aralık
(ağırlıklandırılmış olasılık
2016
2015 Gözlemlenemeye
ortalaması)
‘000 TL
‘000 TL
Açıklama
2016
2015
n girdiler *
7.765
4.915 Iskonto oranı
Kiralanan
4% - 5% 3% - 4%
(4,8%)
(3,6%)
ofis
binaları
Nihai getiri
6% - 7%
5,5% (6,6%)
6%
(5,8%)
Yeniden
geliştirilen
ofis binaları
Üretim
tesisleri Türkiye
PwC
5.535
47.200
Aktifleştirme oranı
4% - 4,5%
(4,4%)
Beklenen boş
durma oranı
9% - 10%
(9,2%)
Kira artış oranı
3% - 3,6%
(3,2%)
Yoktur – Tahmini
Seviye 2 tamamlanma
gerçeğe maliyeti
uygun
değer
Gayrimenkullerin
tamamlanması için
gereken elde tutma
ve geliştirilmesi için
beklenen tahmini
kar marjı
32.487 Iskonto oranı
Gözlemlenemey
en girdilerin
gerçeğe uygun
değerle ilişkisi
Daha yüksek
iskonto oranı ve
nihai getiri oranı
daha düşük
gerçeğe uygun
değer
4% - Daha yüksek
4,5% aktifleştirme oranı
(4,2%) ve beklenen boş
durma oranı daha
8% düşük gerçeğe
10% uygun değer
(8,7%)
2% - Yüksek kira artış
2,5% oranı yüksek
(2,2%) rayiç değer
3.230.000 TL 3.510.000 TL
(3.395.000 TL)
Yok Yüksek tahmini
maliyetler daha
düşük gerçeğe
uygun değer
12,5% of
Gayrimenkulün
değeri
Yok Yüksek gerekli
kar marjı daha
düşük gerçeğe
uygun değer
6% - 7%
(6,7%)
8% - 9% Daha yüksek
(7,7%) iskonto oranı ve
nihai getiri oranı,
daha düşük
gerçeğe uygun
değer
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
80
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(i)
Muhasebeleşen gerçeğe uygun değer ölçümleri
UFRS13(91)(a),(93)(d),
(h)(i),(ii)
Açıklama
Üretim
tesisleri Çin
Gerçeğe uygun
değer
Gözleml
31 Aralık 31 Aralık enemey
2016
2015
en
‘000 TL
‘000 TL girdiler *
17.750
15.153 Iskonto
oranı
Nihai
getiri
Gözlemlenemey
Girdi aralığı (ağırlıklandırılmış
en girdilerin
olasılık ortalaması)
gerçeğe uygun
2016
2015 değerle ilişkisi
10% - 12%
9% - Daha yüksek
(11%)
10% kırdırma oranı ve
(9,4%) nihai getiri oranı,
daha düşük
14% - 15%
13% gerçeğe uygun
(14,3%)
14% değer
(13,2%)
Gözlemlenemeyen girdilerin gerçeğe uygun değere önemli bir etkisi olmamıştır.
UFRS13(93)(h)(i)
*
UFRS13(93)(g)
(vi) Değerleme süreci
Grup, yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerinin belirlenmesi için her mali yılın sonunda
ve diğer arazi ve binalar için ise en az üç yılda bir, bağımsız ve nitelikli bilirkişilerle çalışmaktadır. 31
Aralık 2016 tarihi itibarıyla, yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerleri ABC Gayrimenkul
Haritacılar Limited (ABC Gayrimenkul) tarafından belirlenmiştir. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla maddi
duran varlık olarak sınıflandırılan arazi ve binalar için değerleme bir yönetici tarafından yapılmıştır. Bu
arazi ve binalar için en son bağımsız değerleme 31 Aralık 2015 tarihinde yapılmıştır.
Grup tarafından kullanılan Seviye 3 girdileri şu şekilde türetilmekte ve değerlendirilmektedir:
Kiralanan ofis binaları – iskonto oranı, nihai getiri, beklenen boş durma oranı, kira artış oranı girdileri
ABC Gayrimenkul ya da yöneticilerce karşılaştırılabilir işlemler ve sektör verileri kullanılarak
belirlenmektedir.
Geliştirilmekte olan ofis binaları – Tamamlanma maliyetleri ve kar marjı ise ABC Gayrimenkul
tarafından 31 Aralık 2016 tarihindeki piyasa koşullarına dayandırılarak belirlenmiştir. Tahminler
yönetimin deneyimi ve piyasa koşulları bilgisine dayanarak Grup tarafından geliştirilen bütçeler ile
tutarlıdır.
Seviye 2 ve 3 gerçeğe uygun değerlerindeki değişimler CFO, denetim komitesi ve değerleme ekibi
arasındaki altı aylık değerleme toplantısı sırasında her raporlama tarihinde analiz edilmektedir. Bu
toplantının bir parçası olarak ekip gerçeğe uygun değer hareketlerinin nedenini açıklayan bir rapor
sunmaktadır.
UMS40(75)(e)
UMS16(77)(a),(b)
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülüklerin tek bir notta açıklanması
1. Finansal raporların kullanıcılar mali raporda çeşitli notlar arasında kaybolmak zorunda
kalmadan işletmenin finansal varlık ve yükümlülüklerle ilgili tüm bilgilere hızlı bir şekilde
erişebilmek istediklerini belirtmişlerdir. Bu nedenle, finansal ve finansal olmayan kalemleri ayrı
ayrı sunulduğu şekliyle notları yapılandırdık. Ama bu durumun muhasebe standartlarının
herhangi bir zorunluğu olmadığı bilinmelidir.
Muhasebe politikaları, tahminler ve varsayımlar
2. Sayfa 23 açıklandığı gibi bizim görüşümüzce önemli varsayımlar ve tahminler ile ilgili
muhasebe politikaları ayrı notlarda gösterilmek yerine ilgili öğeleri ile birlikte açıklanmasıdır.
Ancak bu formatta zorunlu değildir.
3. Muhasebe politikaları ile ilgili genel açıklamalar için not 25’e bakınız. Önemli muhasebe
politikaları, tahminler ve varsayımlar ile ilgili açıklamalara not 11’de yer verilmiştir.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
81
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
Maddi duran varlık sınıfları
UMS16(37)
4. Maddi duran varlıklar sınıfı işletmenin operasyonlarında benzer nitelikte ve kullanımda olan
varlıkların gruplanmasıdır. UMS 16 paragraf 37 aşağıdaki örnekleri vermektedir:
(c) Arsa
(d) Arsa ve bina
(e) Makine
(f) Gemiler
(g) Uçak
(h) Motorlu taşıtlar
(i) Mobilya ve demirbaşlar
(j) Ofis donanımları
5. Her şirketin kendi bireysel operasyonlarına bağlı olarak farklı sınıfları olacak. Ayrı olarak gösterilecek
sınıflar aynı zamanda önemlilik ilkesine de dayanmaktadır. Ancak, bir işletmenin 'tesis ve
donanımları' farklı nitelik ve kullanımı olan varlıkları içerecektir. Bu nedenle UMS 16’ya göre sadece
‘arsa ve bina’, ‘tesis ve donanımlar’ olarak iki sınıf sunmak yeterli olmayacaktır. Bunun yerine
şirketler daha detaylı kırılımlar sunmalı ya da alternatif olarak, şirketin tek bir maddi duran varlık
sınıfına sahip olmasına ilişkin özel açıklamalarda bulunmalıdırlar.
Değer düşüklüğü
Değer düşüklüğü testi – varsayımların açıklanması
UMS36(132)
UMS36(134)
6. Bir işletme bütün önemli varlıklar ve nakit yaratan birimlerin geri kazanılabilir tutarın dönem
içerisinde belirlenmesinde kullanılan varsayımları açıklamak konusunda teşvik edilmektedir.
Şerefiye veya sınırsız yararlı ömrü olan maddi olmayan duran varlık defter değerine dahil edildiği
gibi durumlarda, asgari olarak, UMS 36 paragraf 134 gereğince nakit üreten biriminin geri
kazanılabilir tutarını ölçmek için kullanılan tahminler hakkında bilginin dipnotlarda açıklanması
gerekir.
Önceki yıl geri kazanılabilir tutar hesaplaması
UMS36(136)
7. Bir nakit üreten birimin (birimler Grup’unun) geri kazanılabilir tutarının bir önceki dönemde yapılan en
son detaylı hesaplaması, UMS 36 paragraf 24 ve 99 uyarınca) belirtilen bazı kriterlerin karşılandığı
durumda cari döneme taşınabilir ve o birimin (birimler Grup’unun) değer düşüklüğü testinde
kullanılabilir. Bu durumda, UMS 36 paragraf 134 ve 135 uyarınca yapılacak açıklamalar, bu birimin
(birim Grup’unun) taşınan geri kazanılabilir tutarının hesaplaması ile ilgili bilgiler yapılması gereken
açıklamalara dahildir.
Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri
Netleştirme
UMS12(74)
8. Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri, sadece şu durumlarda mahsup edilir:
(k) Cari vergi varlık ve yükümlülüklerinin netleştirilmesi yasal olarak tanınan haktır ve
(l) Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri aynı vergi otoritesi tarafından belirlenen gelir
vergisi ile ilişkilidir ya:
(iv) Aynı vergiye tabi işletmedir ya da,
(v) Vergiye tabi işletmeler farklı işletmeler olmakla birlikte bu işletmeler, ertelenmiş vergi
borçlarının ve varlıklarının önemli bir miktarının ödeneceği veya geri kazanılacağı
tahmin edilen gelecek her dönem itibarıyla, vergi borçlarını ve vergi alacaklarını ya net
esasa göre yerine getirecek ya da tahsilat ve ödemeyi ayrı ayrı ancak aynı zamanda
yapacaktır.
UMS12(76)
PwC
9. Konsolide bir şirkette şirketler arasında netleştirmeyi sağlayan koşulların, işletmelerin vergi konsolide
bir Grup’un parçası olmadıkça nadir olması muhtemeldir, biz not 8(d)’de açıklandığı üzere DEĞER
A.Ş.’nin bu durumda olduğunu varsaydık.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
82
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
Geçici farklara göre mutabakat açıklanması
UMS12(81)(g)
10. UMS 12 her tür geçici farkın ve kullanılmamış vergi zararları ve vergi indirimi ile ilgili aşağıdaki
açıklamaların yapılmasını gerektirir:
( a) sunulan her dönem için muhasebeleştirilen ertelenmiş vergi bakiyeleri
( b) bilançoda yansıtılan tutarların değişikliklerden belirgin değilse, kâr veya zararda
muhasebeleştirilmiş ertelenmiş vergi geliri ya da gideri tutarları
11. Bu bilgiler, çeşitli yollarla sunulabilir. DEĞER A.Ş. geçici fark türüne göre bir mutabakat bilgisi
sağlamayı seçmiştir. Gerekli tüm açıklamaları yapılır. Ancak, gerekli açıklamalar yapıldığı sürece diğer
formatlarda eşit derecede kabul edilebilir.
Satış amaçlı elde tutulan varlıklar
12. UFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler ya da UMS 1 Finansal
Tabloların Sunuluşu standartlarında satış amacıyla elde tutulan varlık Gruplarının bireysel olarak satış
amacıyla elde tutulan varlıklardan ayrı olarak sunulmasını gerektiren bir hüküm bulunmamaktadır.
DEĞER UFRS A.Ş. bu nedenle bilançoda tek bir kalem olarak satış amaçlı elde tutulan bireysel
varlıkları ile satılacak varlık Gruplarını birlikte sunmuş fakat ayrı notlarda ilişkili açıklamaları
sağlamıştır.
Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri
UMS37(1)(c),(5)(d)
13. Çalışanlara sağlanan faydalara UMS 37 ile değil UMS 19 Çalışanlara Sağlanan Faydalar standardı
tarafından ele alınır. Ancak, çalışanlara sağlanan faydalar tutarları da bu yükümlülüklerle ilgili
gelecekteki ödemelerin zamanlaması ya da tutarlar belirsiz olduğu için bilançoda karşılıklar olarak
sınıflandırılabilir. Alternatif olarak diğer borç olarak sınıflandırılabilir (miktar ve zamanlama belirli ise)
ya da bu yayında yaptığımız gibi, bilançoda ayrı bir satır olarak sunulabilir. Eğer çalışanlara sağlanan
fayda yükümlülükleri ile ilgili muhasebeleştirilen tutarlar önemli ise, şirketler rakamların nasıl
sunulduğuna bakılmaksızın UMS 37 tarafından gerekli bilgileri vermelidir.
Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülüklerin uzun vadeli olarak sınıflandırılması
UMS1(69)
14. Eğer şirketin çalışanlara sağlanan fayda yükümlülüklerini 12 ay içerisinde ödeyeceğine ilişkin bir ihtimal
yoksa kısa dönemli olup olmadığına bakılmaksızın tüm çalışanlara sağlanan fayda karşılıkları uzun
vadeli yükümlülük olarak sınıflandırılır. Örneğin bu şu anlama gelir, çalışanların uzun vadeli hizmet
hakları ya da gelecek 12 içerisindeki yıllık izin tahakkuklarına ilişkin yükümlülükler çalışanların bu
haklarını daha uzun bir dönemde alacakları beklense bile kısa vadeli yükümlülük olarak
sınıflandırılmalıdır.
Tanımlanmış fayda planları
UMS19(135)
15. UMS 19 “Çalışanlara Faydalar”’da öncelikli amaç, tanımlanmış fayda planlarına ilişkin aşağıdaki
yapılmalıdır:
(a) planlarının özelliklerini ve ilgili risklerin açıklanması,
(b) planlardan kaynaklanan finansal tablolarda yer alan tutarların belirlenmesi ve açıklanması,
(c) planların tutarlarının, zamanlamasını ve belirsizliğinin işletmenin gelecekteki nakit akışlarını nasıl
etkileyebileceğinin açıklanması.
UMS19(136)-(138)
16. Bu amaçların karşılanması için işletmeler açıklamaların ne detayda olacağına karar vermek için vaka
bazında düşünmelidirler. Ek bilgiler ya da daha fazla detay bazı durumlarda gerekli olabilir. Ancak,
finansal tablo hazırlayıcılarının UMS 19 kapsamındaki gerekli açıklamaların tümü için de önemlilik
ilkesinin geçerli olduğunu akılda tutması gerekir.
Gerçeğe uygun değer ölçümleri
UFRS13(B35)(g)
PwC
17. Gayrimenkuller genellikle tek olurlar ve düzenli olarak işlem görmezler. Sonuç olarak, benzer varlıklar
için gözlenebilir giriş verilerinin eksikliği vardır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer ölçümleri bu
nedenle genellikle Seviye 2 veya Seviye 3 olarak kategorize edilecektir. Bir gerçeğe uygun değer
ölçümü Seviye 2 ölçüm olarak sınıflandırılmasının uyun olup olmaması bireysel durumlara ve şartlara
bağlıdır. 'Seviye 2' girdilerin örnekleri benzer özellikler için aktif piyasalardaki son işlemlerden elde
edilen benzeri aktif bir pazarın benzer bir konumda özelliklere veya özellik getirilerine göre metrekare
başına satış fiyatı içerir. Piyasayı temel alan verilere önemli düzeltmeler yapılıyor ise, ya da diğer
önemli girdiler gözlemlenemeyen girdiler olduğunda, değerleme seviyesinde 3 olarak kategorize
edilebilir. Varlıklar az gelişmiş piyasada bulunuyorsa, bu da bir 'Seviye 3' sınıflandırılması için gösterge
olacaktır. Cari satışlar temel alınarak yapılmış 2. Seviye olarak sınıflandırılmış ölçüm düzeyinde
bölgede benzer özellikleri olan varlıklarla ilgili daha sonra satış yapılmadığında sınıflandırma
gerekecektir.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
83
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
UMS40(75)(c)
UMS40(77)
UMS40(75)(f)
UMS17(56)(b)
UMS40(75)(b)
UMS40(78)
UMS40(79)
UMS38(122)(a)
UMS38(122)(b)
UMS38(122)(c)
UMS38(122)(d)
UMS38(122)(e)
UMS38(124)
PwC
18. Tipik bir çeşitlendirilmiş bir üretim şirketi olarak, DEĞER A.Ş.’nin sadece sınırlı sayıda gerçeğe uygun
değeri ile ölçülen varlık ve yükümlülüklerin vardır. Biyolojik varlıkları kapsayan alternatif açıklamalar için
lütfen Ek C.'ye bakınız.
Maddi duran varlıklar, Yatırım amaçlı gayrimenkuller ve Maddi olmayan duran varlıkların UFRS 13
uygulamalarına ilişkin gerekliliklerin daha detaylı açıklamalarına PwC Manual of Accounting Bölüm 5
Gerçeğe uygun değer kısmına başvurabilirsiniz.
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar:
19. Bu yayında, Değer A.Ş.’ye uygun olmaması sebebiyle aşağıdaki gerekli açıklamalara yer verilmemiştir:
Yatırım amaçlı gayrimenkuller
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklama ve referanslar
Yatırım amaçlı gayrimenkul
Yatırım amaçlı gayrimenkuller, şirketin kendi
sınıflandırmasının zor olması
mülkiyetinde kullandığı gayrimenkuller ve işin
normal akışı içinde satılmak için elde tutulan
gayrimenkullerin ayrım ölçütlerini açıklayın.
Değerlemelere yapılan düzeltmeler
Elde edilen değerleme ve düzeltilmiş değerleme
arasında mutabakat açıklayın.
Farklı yöntemlerle ölçülen sınıflar
Kar veya zararda muhasebeleştirilen gerçeğe
arasından yatırım amaçlı gayrimenkul
uygun değerdeki birikimli değişikliği açıklayın.
satışları (UMS 40 paragraf 32C)
Dönem içerisinde gelir olarak
Eğer açıklanabiliyor ise tutarları açıklayın.
muhasebeleştirilen şarta bağlı kiralar
Yatırım amaçlı gayrimenkul olarak
Yatırım amaçlı gayrimenkul olarak sınıflandırma
sınıflandırılan faaliyet kiralamaları
şartlarını ve gerçeğe uygun değer modelinin
uygulanıp uygulanmadığını açıklayın.
Sürekli olarak gerçeğe uygun değerden
Tutarları ayrı ayrı tutarları açıklayın ve
ölçülemeyen yatırım amaçlı gayrimenkuller
gayrimenkul hakkında ek bilgi sağlayın.
Şirketin yatırım amaçlı gayrimenkullerini
Amortisman yöntemleri, faydalı ömürler ve
maliyet değerlerinden taşıma politikası
benzeri gibi ek bilgileri açıklayın.
benimsemesi
Maddi olmayan duran varlıklar
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklama ve referanslar
Faydalı ömürleri sınırsız olan maddi
Varlıkların sınırsız faydalı ömre sahip olduğuna
olmayan duran varlıklar
dair değerlendirilmede önemli rol oynayan
faktörleri ve varlığın defter değerini açıklayın.
Bireysel olarak önemli olan maddi olmayan
duran varlıklar
Devlet teşviki yoluyla elde edilen maddi
olmayan duran varlıklar
Yükümlülükler için teminat olarak verilen
ve / veya kısıtlanan maddi olmayan duran
varlıklar
Maddi olmayan duran varlıkların elde
edilmeleri karşılığında sözleşme
taahhütleri
Yeniden değerleme modeliyle ölçülen
maddi olmayan duran varlıklar
Varlıkları, defter değerini ve kalan amortisman
süresi açıklamaktadır.
İlk muhasebeleştirmedeki gerçeğe uygun değeri,
cari taşınan değeri ve varlığın maliyetinden mi
yeniden değerlenen tutarından mı taşındığını
açıklayın.
Mevcudiyeti ve taşınan değerleri açıklayın.
Tutarı açıklayın.
UMS 38 (124)'de belirtildiği gibi ek açıklamalar
sağlayın.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
84
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
Değer düşüklüğü ve şerefiye
UMS36(126)(b)(d),(129)
UMS36(131)
UMS36(133)
UMS36(134)
UMS36(134)(d),(e)
UMS36(135)
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklama ve referanslar
Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen
değer düşüklüğü giderleri ve iptalleri
Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleşen değer
düşüklüğü zararlarını açıklayın (uygulanabilir
olan yerlerde bölümlere göre).
Muhasebeleşen değer düşüklüğü iptallerini
açıklayın (kar veya zarar tablosu ve diğer
kapsamlı gelir, uygulanabilir olan yerlerde
bölümlere göre).
Bireysel olarak önemli olmayan değer
düşüklüğü zararları veya iptalleri
Toplu değer düşüklüğü ve iptalleri hakkında bilgi
verin.
Dağıtılmamış şerefiye
Miktarı ve şerefiyenin dağıtılamamasının
nedenlerini açıklayın (aşağıdaki örneğe bakınız).
Faydalı ömürleri sınırsız olan maddi
olmayan duran varlıklar – değer düşüklüğü
açıklamaları
Bu yayında şerefiye için gösterilenlere benzer
açıklamalar yapın.
Şerefiye ve sınırsız yararlı ömre sahip
maddi olmayan duran varlıklar: geri
kazanılabilir tutarın satış masrafları
düşülmüş gerçeğe uygun değer olması
UMS 36 (134)'de belirtildiği gibi ek açıklamalar
yapılır. Gösterim için aşağıya bakınız.
Şerefiye ve farklı NÜB’lere dağıtılan
sınırsız yararlı ömre sahip maddi olmayan
duran varlıklar, her NÜB’e dağıtılan tutarın
önemsiz olduğu durumlar
Toplam taşınan tutarlar esas alınarak yapılan
değer düşüklüğü testi hakkında bilgi veriniz.
Diğer finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
UMS2(36) (c), (g), (h)
UMS19(140)(b)
UMS19(148),(149)
UMS37(92)
UFRS13(93)(i)
PwC
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklama ve referanslar
Stoklar
Yükümlülükler için teminat olarak gösterilen
stoklarla ilgili açıklama yapın.
Tanımlanmış fayda planları: geri ödeme
hakları
Bu bilgilerin ayrı olarak bilançodaki tutarların
mutabakatında açıklanması gerekir.
Çok sayıda işverenin olduğu ve Grup
planları
UMS 19 (148) ve (149)'da belirtildiği gibi ek
bilgiler sağlanır.
Karşılıklar: Açıklama yapılmasının
sakıncalı olması sebebiyle bilgi
verilmemesi
Bu gerçeği, daha fazla bilginin neden
açıklanmadığı neden anlaşmazlık olduğu ve
nedenleri genel niteliği açıklanır.
Finansal olmayan varlıkların gerçeğe
uygun değeri: mevcut kullanımın en
yüksek ve en iyi kullanımdan farklı olması.
Mevcut kullanımın neden en yüksek ve en iyi
kullanımdan farklı olduğunu açıklayın.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
85
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
20. Şirket ile ilişkili olduğunda aşağıdaki ilave bilgilerin verilmesi faydalı olabilir:
Faydalı ömürleri sınırsız olan maddi olmayan duran varlıklar
UMS38(122)(a)
Tanımlamak ve ayırt etmek için marka kullanılmıştır (ürün ismi; taşınan değeri 2.345.000 TL),
markanın kalan yasal ömrü 5 yıldır ancak her on yılda bir küçük bir maliyetle
yenilenebilmektedir. Grup sürekli olarak bu markayı yenilemek niyetindedir ve bunu
yapabileceğini delillerle destekler. Ürünün yaşam döngüsü çalışmaları, pazar ve rekabet
eğilimleri analizi ürünün belirsiz bir süre için Grup’a net nakit girişi sağlayacağı kanıtlanmıştır.
Bu nedenle, marka, amortismana tabi olmadan maliyet bedeli taşınır, ancak not 25 (j) uyarınca
değer düşüklüğü testine tabi tutulur.
Dağıtılmamış şerefiye
UMS36(133)
Kısa bir süre raporlama döneminin bitiminden önce, şirket XYZ Limited adında bir şirket satın
aldı. Satın alımdan kaynaklanan CUXX tutarında şerefiye henüz bir veya daha fazla NÜB’e
tahsis edilmemiştir. XYZ faaliyetleri, Güney Amerika ve Kuzey Amerika’daki NÜB'lere dahil
edilecek, ancak yönetim henüz ilgili NÜB'ler arasındaki şerefiye tahsisini kesinleştirmemiştir.
Geri kazanılabilir değerin satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değer olması
UMS36(134)(c)
Yönetim XYZ NÜB biriminin dayanak varlıkların geri kazanılabilir değerinin satış maliyetleri
düşülmüş gerçeğe uygun değer olarak belirlemiştir. Değerlemede kullanılan gözlenemeyen
girdiler nedeniyle, değerleme gerçeğe uygun değer hiyerarşisinde Seviye 3 olarak kabul edilir.
Hiçbir değer düşüklüğü tespit edilmiştir.
Yönetimin, nakit üreten birimlerde satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değer belirlemek
için kullanılan önemli varsayımları şöyledir:
Ana varsayımla
ilişkilendirilen değer
UMS36(134)(e)(i),(ii)
NÜB
XYZ
PwC
Gözlemlenemeyen
girdiler
Ana varsayımın
belirlenmesindeki temel
yaklaşım
2016
2015
Elden çıkarma
maliyeti (‘000 TL)
250 TL
320 TL
Varlığın elden çıkarılması için
şirketin deneyimi ve sektör
karşılaştırmalarına dayalı tahmin
yapılmıştır.
Satış tutarı (%)
2,7
3,3
Yıllık ortalama büyüme oranı
geçmiş performans ve pazar
gelişmeleri ile ilgili yönetimin
beklentilerine dayanmaktadır.
Satış fiyatı (%)
1,4
1,9
Beş yıllık tahmini süre içinde yıllık
ortalama büyüme oranı, mevcut
sektör eğilimlerine dayalı ve her
bölge için uzun vadeli enflasyon
tahminlerini içermektedir.
Yeniden yapılanma
girişimlerinden
indirilen maliyetler
(‘000 TL)
2.900 TL
2.500 TL
Tahmini maliyet indirimleri
yönetimin yargı ve benzeri yeniden
yapılanma girişimleri ile geçmiş
tecrübelerine dayanmaktadır.
Nakit akışı tahmini
süresi
5 yıl
5 yıl
Yönetim tarafından hazırlanan 5
yıllık tahminler yönetim kurulu
tarafından gözden
geçirilmiş/onaylanmıştır.
Vergi sonrası
iskonto oranı (%)
11,7
11,4
Bölümler ve faaliyet gösterilen
ülkelere özgü riskleri
yansıtmaktadır.
Uzun vadeli büyüme
oranı (%)
2,7
2,6
Bu bütçe döneminden sonraki
tahmini nakit akışlarını hesaplamak
için kullanılan ağırlıklı ortalama
büyüme oranıdır. Oran endüstri
raporlarında yer alan tahminlerle
tutarlıdır.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
86
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
PwC Manual of Accounting
Daha fazla bilgi için PwC Manual of Accounting’deki aşağıdaki bölümlere bakabilirsiniz:
(m) Bölüm 20 Stoklar: Açıklamalar
(n) Bölüm 26 Bağlı ortaklıkların, işletmelerin ve duran varlıkların elden çıkarılması: Satış amaçlı elde
tutulan duran varlıklar - Açıklamalar
(o) Bölüm 16 Maddi Duran Varlıklar: Açıklamalar
(p) Bölüm 17 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller: Açıklamalar
(q) Bölüm 13 Vergi: Notlardaki açıklamalar
(r) Bölüm 18 Varlıklarda Değer Düşüklüğü: Açıklamalar
(s) Bölüm 21 Karşılıklar ve Şarta Bağlı Yükümlülükler: açıklama gereklilikleri - Karşılıklar
(t) Bölüm 11 Çalışan Hakları: Açıklamalar
(u) Bölüm 5 Gerçeğe uygun değer: UFRS 13 uygulaması Maddi Duran Varlıklar, Yatırım Amaçlı
Gayrimenkuller, Maddi olmayan duran varlıklar ve değer düşüklüğü testi.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
87
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
9
UMS1(106)(d)
UMS1(79)(a)(ii)
IAS1(79)(a)(ii)
UMS1(79)(a)(ii)
Özkaynak 9
9(a) Paylara bölünmüş sermaye ve pay ihraç primi 1
2016
2015
Not
Payları
Payları
Adi pay senetleri
Tamamı ödenmiş
Kısmen ödenmiş 2,88 TL
Gecikmiş ödemeler
Tamamı ödenmiş % 7 itfa
edilemez kar paylı öncelikli
imtiyazlı pay senetleri
(i)
63.016.156
-
58.461.075
1.250.000
-
83.054
-
58.953
3.600
(100)
(i)
63.016.156
59.711.075
83.054
62.453
(ii)
-
500.000
-
1.523
63.016.156
60.211.075
83.054
63.976
Adi pay senetlerindeki hareketler:
Not
UMS1(79)(a)(iv)
UMS1(79)(a)(iv)
UMS32(35),(39)
UMS12(81)(a)
UMS1(79)(a)(iv)
Zorunlu olmayan
açıklama
PwC
2015
‘000 TL
(iii)
Toplam paylara bölünmüş
sermaye ve pay ihraç
primi
UMS1(106)(d)
2016
‘000 TL
Detaylar
1 Ocak 2015 Açılış bakiyesi
Çalışan pay senedi plan ihracı
Temettü yeniden yatırım plan ihracı
31 Aralık 2015 Bakiyesi
Temettü yeniden yatırım plan ihracı
Nihai pay alım çağrısı; pay başına 1,12’den
1.250.000 kısmen ödenmiş pay senetleri
Geç yapılan ödemeler
Açık opsiyonların kullanımı – elde edilen
getiri
Bağlı ortaklık alımı
Bedelli pay ihracı
Eksi: Pay ihracından kaynaklanan işlem
maliyetleri
Doğrudan özkaynaklarda
muhasebeleştirilen ertelenmiş vergi borcu
31 Aralık 2016 Bakiyesi
Pay adedi
(bin)
İtibari Pay ihraç
değeri
primi
‘000 TL
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
21
(iv)
59.468
143
100
59.468
143
100
1.628
655
559
61.096
798
559
(iv)
59.711
94
59.711
94
2.742
471
62.453
565
(iii)
(iii)
-
-
1.400
100
1.400
100
(v)
14
(vi)
228
1.698
1.285
228
1.698
1.285
975
8.067
6.423
1.203
9.765
7.708
63.016
63.016
20.178
83.194
-
-
(200)
(200)
63.016
63.016
60
20.038
60
83.054
Pay ihracı ve kısmen ödenmiş payların alım çağrısının amacı mobilya perakende bölümünü kurmayı,
Springfield üretim tesislerini genişletmeyi, DEĞER Elektronik Grup’tan pay satın almayı finanse etmek
için alınmış olan borçların ödenmesidir. Diğer pay ihraçlarından elde edilen fonlar genel işletme
sermayesi amaçlı kullanılmıştır.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
88
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
UMS1(106)(d)
9(a) Paylara bölünmüş sermaye ve pay ihraç primi
UMS1(106)(d)
(ii)
% 7 İtfa edilemez kar paylı öncelikli imtiyazlı pay senetlerindeki hareketler
Not
UMS1(79)(a)(iv)
UMS12(81)(a)
UMS1(79)(a)(iv)
UMS1(79)(a)(iii),(v)
Detaylar
1 Ocak 2015/31 Aralık 2015 Açılış bakiyesi
Piyasadan geri alınan ve iptal edilen paylar
Geri alım işlem maliyeti
Doğrudan özkaynakta muhasebeleştirilen cari vergi
borcu
Geçmiş yıl karlarına transfer
31 Aralık 2016 Bakiyesi
(vii)
(vii)
(vii)
(vii)
Pay adedi
(bin)
İtibari Pay ihraç
değeri
primi
‘000 TL
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
500
(500)
-
500
(500)
-
1.023
(850)
(45)
1.523
(1.350)
(45)
-
-
15
(143)
-
15
(143)
-
(iii) Adi pay senetleri
Adi pay senetleri 1 TL’lik itibari değere sahiptirler. Elinde bulunduranlara temettü alma ve şirket tasfiye
gelirlerinin pay adedi ve paylar üzerindeki tutarlar üzerinden ödenen tutarlar oranında paylaşılması hakkını
verirler. Bu haklar finansal borç olarak sınıflandırılmış %6’lık itfa edilebilir imtiyazlı pay senetlerinin önceki
haklarına tabidir.(bakınız not 7(g)).
Bir genel kurul oylamasında asaleten veya vekaleten hazır bulunan tüm adi pay senetleri sahiplerinin bir oy
hakkı bulunmaktadır ve her bir oylamada her bir pay senedi bir oya isabet eder.
UMS1(79)(a)(i)
Şirket sınırlı miktarda kayıtlı sermayeye sahip değildir.
UMS1(79)(a)(ii)
31 Aralık 2015 itibarıyla 2,88 TL’den çağırılan 1,12 TL’lik ilave ödenmemiş kısmı olan 1.250.000 adet adi pay
senedi bulunmaktadır. 100.000 TL’lik ödenmemiş kısım, gecikmiş ödemeler ile birlikte 3 Kasım 2016’da
alınmıştır.
UMS1(79)(a)(vii)
UMS1(79)(a)(vii)
UMS1(106)(d)(iii),
(112)(c)
UMS1(106)(d)(iii)
UFRS7(7)
UMS1(79)(a)(v)
PwC
(iv) Temettü yeniden yatırım planı
Şirket, adi pay senedi sahiplerine temettü haklarının tamamını ya da bir kısmını nakit ödeme yerine bedelsiz
pay senedi dağıtımını seçebildikleri bir temettü yeniden yatırım planı kurmuştur. Paylar plan dahilinde %2,5
indirimle piyasa fiyatının altında dağıtılmıştır.
(v)
Opsiyonlar
DEĞER A.Ş. Çalışanları Opsiyon Planı hakkındaki bilgiler, mali yıl boyunca ihraç edilen, icra edilen ve zaman
aşımına uğrayan ve raporlama döneminden sonra halen açık bulunan opsiyonların detayları ile birlikte not
21’de açıklanmıştır.
(vi) Bedelli pay ihracı
10 Ekim 2016’da şirket pay sahiplerini, her bir adi pay senedi için 1 paya isabet edecek, bu paylar 4 Aralık
2016’den sonra ihraç edilecek ve temettü için sıraya alınacak şekilde, bedeli 6,00 TL’den 10 adet tamamen ya
da kısmen ödenmiş 1.284.916 adetlik bedelli pay ihracına katılmaları için davet etmiştir. Pay ihracına tam
katılım sağlanmıştır.
(vii) Pay geri alımı
Ekim/Kasım 2016’de şirket, sermaye yapısını sadeleştirmek üzere piyasadaki 500.000 adet %7’lik itfa
edilemez kar paylı öncelikli imtiyazlı pay senetlerini satın alıp, iptal etmiştir. Geri alım ve iptal, pay sahipleri
tarafından geçen yılın yıllık genel kurul toplantısında onaylanmıştır. 2,65 TL’den 2,73 TL arasında değişen
fiyatlarda, paylar ortalama pay başına 2,70 TL fiyattan satın alınmıştır. 30.000 TL’lik vergi sonrası işlem
maliyetleri dahil toplam 1.380.000 TL’lik maliyet, tercihli özkaynaklardan çıkarılmıştır. Bu sınıfa ait tüm paylar
geri alındığı ve iptal edildiği için, 143.000 TL’lik kalan bakiye geçmiş yıl karlarına aktarılmıştır. Ödenmiş
sermayedeki toplam indirim 1.523.000 TL’dir.
Kümülatif olmayan yeterli kar mevcut olduğunda, %7’lik itfa edilemez kar paylı öncelikli imtiyazlı pay senetleri
yıllık %7’lik oran ile temettüye hak kazandılar. Bunlar şirket tasfiyesi halinde adi pay senetleri ile eşit olarak
katılabilirlerdi.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
89
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
UMS1(106)(d)
9(b) Diğer özkaynak kalemleri
Not
UMS32(28)
UMS12(81)(a)
UMS1(79)(a)(vi)
UMS32(34)
UMS1(79)(a)(v)
UMS1(79)(a)(vi)
Çevrilen hakların değeri – paya
çevrilebilir tahvil
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü
bileşeni
Geri alınmış paylar 2
2016
Payları
(i)
(ii)
(120.641)
UMS1(79)(a)(iv)
PwC
(99.280)
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
3.500
-
(1.050)
-
(676)
1.774
(550)
(550)
(i)
Paya çevrilebilir tahvilin değişim hakkı
Diğer özkaynak kalemlerinde gösterilen tutar %7’lik paya dönüştürülebilir tahvillerin değeridir ve detayları not
7(g) ‘de gösterilmiştir.
(ii)
Geri alınan paylar 2
Geri alınan paylar DEĞER A.Ş.’de DEĞER Çalışan Hisse Planı kapsamında DEĞER A.Ş. altında pay ihraç
etmek amacı ile ve yönetici kısa vadeli teşvik (KVT) planı olarak DEĞER A.Ş. Çalışanları Pay Vakfı tarafından
tutulan paylardır.(daha kapsamlı bilgi için not 21’e bakınız). Çalışanlar için ihraç edilen paylar ilk giren ilk çıkar
yöntemi ile muhasebeleştirilir:
Detaylar
UMS1(79)(a)(iv)
2015
Payları
1 Ocak 2015 Açılış bakiyesi
Vakıf tarafından satın alınan paylar
31 Aralık 2015 Bakiyesi
Vakıf tarafından satın alınan paylar
Yönetici KVT planı çerçevesinde ertelenmiş payların ihracı
Çalışan pay planı ihracı
31 Aralık 2016 Bakiyesi
Pay adedi
‘000 TL
(46.916)
(52.364)
(251)
(299)
(99.280)
(207.636)
40.373
145.902
(120.641)
(550)
(1.217)
216
875
(676)
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
90
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
UMS1(106)(d)
9(c) Diğer yedekler 3-5
UMS1(106A)
Aşağıdaki tablo finansal durum tablosunda bir satır olan “diğer yedekler” in kırılımını ve bu yedeklerin yıl
içerisindeki hareketlerini göstermektedir. Her bir yedeğin içeriğinin açıklaması ve amacı aşağıdaki tabloda
verilmiştir.
Hisseye
dayalı
ödemeler
‘000 TL
Kontrol
gücü
olmayan
paylarla
işlemler
‘000 TL
Yabancı
para
çevrim
‘000 TL
Toplam
diğer
yedekler
‘000 TL
(203)
1.289
-
1.916
7.395
(1.378)
1.785
-
-
-
6.247
(1.752)
413
(535)
-
-
-
(1.874)
(178)
-
-
-
-
-
(178)
UMS16(77)(f)
UMS21(52)(b)
Yeniden
değerleme
fazlası
‘000 TL
Satılmaya
hazır
finansal
varlıklar
‘000 TL
Nakit akış
riskinden
korunma
‘000 TL
3.220
1.173
8(a),7(c)
12(a)
5.840
8(d)
Not
1 Ocak 2015
UMS16(77)(f)
UFRS7(20)(a)(ii),
(23)(e)
Yeniden değerleme – brüt
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş vergi
UMS16(77)(f)
Yeniden değerlemede kontrol
gücü olmayanların payı – brüt
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş vergi
8(d)
54
-
-
-
-
-
54
UMS16(41)
Amortisman devri – brüt
9(d)
(334)
-
-
-
-
-
(334)
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş vergi
UMS28(10)
İştirak yeniden değerleme
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş vergi
UMS1(92),(95)
UFRS7(23)(d)
Kar zarar tablosuna yapılan
sınıflamama – brüt
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş vergi
UFRS7(23)(e)
Stoklara devir – brüt
8(d)
100
-
-
-
-
-
100
16(e)
100
-
-
-
-
-
100
8(d)
(30)
-
-
-
-
-
(30)
12(a)
7(c)
-
548
(195)
-
-
-
353
8(d)
-
(164)
59
-
-
-
(105)
12(a)
-
-
52
-
-
-
52
8(d)
-
-
(16)
-
-
-
(16)
16(e)
-
-
-
-
-
15
15
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş vergi
UMS28(10)
İştirak yabancı para çevrim
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş vergi
-
-
-
-
-
(5)
(5)
UMS21(52)(b)
Diğer yabancı para çevrim farkları
-
-
-
-
-
243
243
Kontrol gücü olmayan payların
yabancı çevrim farklarındaki payı
Diğer kapsamlı gelir
-
-
-
-
-
(133)
(133)
3.800
(581)
1.150
-
-
120
4.489
Ortaklarla yapılan işlemler
Hisseye dayalı ödeme giderleri
31 Aralık 2015
PwC
21
-
-
-
555
-
-
555
7.020
592
947
1.844
-
2.036
12.439
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
91
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
UMS1(106)(d)
9(c) Diğer yedekler
Hisseye
dayalı
ödemeler
‘000 TL
Kontrol
gücü
olmayan
paylarla
işlemler
‘000 TL
Yabancı
para
çevrim
‘000 TL
Toplam
diğer
yedekler
‘000 TL
947
1.844
-
2.036
12.439
880
77
-
-
-
8.200
(2.173)
(264)
(23)
-
-
-
(2.460)
(211)
-
-
-
-
-
(211)
UMS16(77)(f)
UMS21(52)(b)
Yeniden
değerleme
fazlası
‘000 TL
Satılmaya
hazır
finansal
varlıklar
‘000 TL
Nakit akış
riskinden
korunma
‘000 TL
7.020
592
8(a),7(c)
12(a)
7.243
8(d)
Not
31 Aralık 2015
UMS16(77)(f)
UFRS7(20)(a)(ii),
(23)(e)
Yeniden değerleme – brüt
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş vergi
UMS16(77)(f)
Yeniden değerlemede kontrol
gücü olmayanların payı – brüt
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş vergi
8(d)
63
-
-
-
-
-
63
UMS16(41)
Amortisman devri – brüt
9(d)
(320)
-
-
-
-
-
(320)
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş vergi
8(d)
96
-
-
-
-
-
96
16(e)
300
-
-
-
-
-
300
UMS28(10)
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ortak girişim yeniden değerleme
Ertelenmiş vergi
8(d)
(90)
-
-
-
-
-
(90)
12(a)
7(c)
-
(646)
(155)
-
-
-
(801)
8(d)
-
194
47
-
-
-
241
12(a)
-
-
161
-
-
-
161
8(d)
-
-
(48)
-
-
-
(48)
16(e)
-
-
-
-
-
20
20
UMS1(92),(95)
UFRS7(23)(d)
Kar zarar tablosuna yapılan
sınıflamama – brüt
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş vergi
UFRS7(23)(e)
Stoklara devir – brüt
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş vergi
UMS28(10)
İştirak yabancı para çevrim
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş vergi
-
-
-
-
-
(6)
(6)
Diğer yabancı para çevrim farkları
-
-
-
-
-
(617)
(617)
UMS21(52)(b)
UMS1(92),(95)
UMS21(52)(b)
UMS21(52)(b)
Durdurulan faaliyetlerin elden
çıkarılmasından elde edilen karın
kar zarar tablosuna sınıflanması
-
-
-
-
-
170
170
Net yatırım riskinden korunma
-
-
-
-
-
190
190
Kontrol gücü olmayan payların
yabancı çevrim farklarındaki payı
-
-
-
-
-
247
247
4.908
164
59
-
-
4
5.135
15
Diğer kapsamlı gelir
Ortaklarla yapılan işlemler
Hisseye dayalı ödeme
giderleri
UFRS10(23)
21
-
-
-
2.018
-
-
2.018
Çalışanlara ihraç edilen geri
alınan paylar
9(b)
-
-
-
(1.091)
-
-
(1.091)
Kontrol gücü olmayan paylar
ile işlemler
16(d)
31 Aralık 2016
(i)
UMS16(77)(f)
-
-
-
-
(333)
-
(333)
11.928
756
1.006
2.771
(333)
2.040
18.168
Diğer yedeklerin içeriği ve amacı 6,7
Yeniden değerleme fazlası – maddi duran varlıklar
Maddi duran varlıklar yeniden değerleme fazlası duran varlıkların yeniden değerlemelerinden kaynaklanan
artış ve azalışları kaydetmek amacı ile kullanılmaktadır. Bir varlığın satışı durumunda, bu varlık ile ilgili bu
fondaki herhangi bir bakiye geçmiş yıl karlarına aktarılır, detaylar için not 25(r)’deki muhasebe politikalarına
bakınız.
Satılmaya hazır finansal varlıklar
Satılmaya hazır finansal varlıklar (örnek: hisse senetleri) olarak sınıflandırılmış yatırımlardan kaynaklanan
gerçeğe uygun değer değişimleri ve kur farkları diğer kapsamlı gelirler altında ve özkaynak altında ayrı bir
fonda toplanır. Bu tutarlar ilgili varlık satıldığında ya da değeri düştüğünde, kar zarar tablosuna sınıflandırılır.
Detaylar için not 25(o) ‘deki muhasebe politikalarına bakınız.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
92
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
UMS1(106)(d)
9(c) Diğer yedekler
Nakit akış riskinden korunma
Bu riskten korunma fonu not 25(p) ‘de anlatıldığı üzere diğer kapsamlı gelirlerde nakit akış riskinden korunma
olarak belirlenmiş ve gerekli şartları sağlayan türev araçlar üzerindeki kar veya zararları kaydetmek için
kullanılmaktadır. İlgili riskten korunma işlemi kar zarar tablosunu etkilediğinde, bu tutarlar kar zarara
sınıflandırılmaktadır.
Hisseye dayalı ödemeler 8
Hisseye dayalı ödemeler aşağıdakileri muhasebeleştirmek için kullanılır:
Çalışanlar için ihraç edilen fakat kullanılmayan opsiyonların hak ediş günündeki gerçeğe uygun değeri
Çalışanlar için ihraç edilen payların hak ediş günündeki gerçeğe uygun değeri
Çalışanlara bağışlanmış ancak henüz haiz olunmamış payların hak ediş günündeki gerçeğe uygun değeri
Çalışanlar adına DEĞER A.Ş. Çalışan Payları Vakfı tarafından elde tutulan payların ihracı
Kontrol gücü olmayanlar ile yapılan işlemler
Bu fon not 25(b)(v)’de anlatılan kontrol gücü olmayan paylar ile yapılan kontrol kaybı ile sonuçlanmayan
işlemlerin sonucu olarak doğabilecek farkların kaydedilmesi amacıyla kullanılmaktadır.
Yabancı para çevrimi
Not 25(d) ’de anlatıldığı üzere kontrol edilen yabancı işletmenin yabancı para çevrim farkları diğer kapsamlı
gelirlerde muhasebeleştirilir ve özkaynaklarda ayrı bir fon altında toplanır. Yatırımın elden çıkarılması
durumunda birikmiş tutar kar veya zarara sınıflanır.
UMS1(106)(d)
(d)
UMS1(106)(d)
Geçmiş yıl karlarının hareketleri aşağıdaki gibidir:
Geçmiş yıl karları
2016
‘000 TL
2015
Yeniden düzenlenmiş *
‘000 TL
1 Ocak Bakiyesi
35.688
21.214
Dönem net karı
Doğrudan geçmiş yıl karlarında muhasebeleştirilen diğer
diğer kapsamlı gelir kalemleri
İstihdam sonrası fayda yükümlülüklerinin yeniden
ölçümü, vergi sonrası net
33.957
25.906
83
(22.837)
143
224
47.258
(637)
(11.029)
234
35.688
Not
UMS1(106)(d)(ii)
Temettüler
İmtiyazlı payların geri alınmasında sermayeden devir
Amortisman devri, vergi sonrası net
31 Aralık Bakiyesi
*
8(g)
13(b)
9(a)
9(c)
Açıklanan tutarlar not 11(b). ’de bahsedilen hatanın düzeltilmesi için yeniden düzenleme sonrasıdır.
Özkaynak
Pay ihraç primi
UMS1(79)(a)
1. UMS 1 (varsa) pay başına değer açıklamalarını gerekli kılmıştır, fakat pay ihraç priminin sunumuna dair
belirli bir format bildirmemiştir. DEĞER A.Ş. pay ihraç primlerini dipnotlarda açıklamaktadır. Fakat şirketin
tabi olduğu yerel yasaların belirli kuralları olabilir. Örneğin, finansal durum tablosunda ayrıca bir sunum
gerektiriyor olabilirler.
Geri alınan paylar
UMS32(33)
PwC
2. UMS 32 geri alınan payların özkaynaktan çıkarılması gerektiğini ve bu tip payların satın alınması,
satılması, ihraç edilmesi veya iptallerinde herhangi bir kar veya zararın muhasebeleştirilmemesini bildirir.
Fakat standart bu payların özkaynaklarda nerede gösterilmesi gerektiğine açıklık getirmez. DEĞER A.Ş.
bu payları ‘diğer özkaynak’ kaleminin altında göstermeyi seçmiştir, fakat geçmiş yıl karlarından çıkartılarak
finansal durum tablosunda ayrı bir satırda ya da ayrı bir fonda da gösterilebilir, Şirketin bağlı olduğu yasal
mevzuat uyarınca, şirket bu tip payları tekrar satma hakkına sahip olabilir.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
93
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
Özkaynak
Diğer yedekler
3. Bir işletme özkaynak değişim tablosunda ya da dipnotlarda, diğer kapsamlı gelirin her bir sınıfının
birikmiş bakiyesi için dönem başı ve dönem sonu defter değeri arasındaki mutabakatı, her bir diğer
kapsamlı gelir kalemini ve sahiplerle olan işlemleri ayrı ayrı açıklayarak sunmalıdır. Özkaynak değişim
tablosundaki 2 ve 3. Paragraflarındaki açıklamalara bakınız.
UMS1(106)(d)
4. Diğer kapsamlı gelir kalemlerine ilişkin yeniden sınıflandırma düzeltmeleri kapsamlı gelir tablosunda
veya dipnotlarda açıklanması gerekir. DEĞER A.Ş. her iki açıklamayı da dipnotlarda yapmayı seçmiştir.
UMS1(92),(94)
UMS1(7),(95)
4.
5. 5. Yeniden sınıflandırma düzeltmeleri cari veya önceki dönemlerde diğer kapsamlı gelirlerde
muhasebeleştirilen tutarların cari dönemde kar veya zararda yeniden sınıflandırılan tutarlardır. Bunlar,
örneğin, yabancı bir faaliyetin elden çıkarılması, bir satılmaya hazır finansal varlığın bilanço dışı
bırakılması ya da değer kaybında ve riskten korunma muhasebesi uygulanan bir tahmini işlem kar zararı
etkilediğinde ortaya çıkmaktadır.
Nitelik ve amaç
UMS1(79)(b)
5.
6. 6. Özkaynak içindeki her bir yedeğin nitelik ve amacının açıklaması finansal durum tablosu ya da
dipnotlarda sağlanmalıdır. Bu genel karşılıklar, sermaye kar yedekleri ve var olan diğer yedekler dahil tüm
yedeklere geçerlidir.
7. Aşağıdaki durumlarda yedeklerin nitelik ve amacını açıklarken dağıtımlarında herhangi bir kısıt ya da
herhangi bir diğer önemli özelliklerinden bahsetmek uygun olacaktır:
UMS16(77)(f)
7.
8.
(v) Maddi duran varlık yeniden değerleme fazlası: pay sahiplerine bakiyenin dağıtımına ilişkin
herhangi bir kısıtlama olup olmadığının açıklanması zorunludur.
UMS38(124)(b)
9.
10.
(w) Maddi olmayan duran varlıklara ilişkin yeniden değerleme fazlası tutarı; dönem içindeki
değişiklikleri ve pay sahiplerine bakiyenin dağıtımına ilişkin herhangi bir kısıtlama olup
olmadığını gösteren dönem başı ve sonundaki bakiyenin açıklanması zorunludur.
11.
12. Opsiyonların kullanılmasında hisseye dayalı ödemeler yedeğinden sermayeye devir
8. Muhasebe standartları özkaynakların farklı bileşenleri arasında ayırım yapmamaktadır. UFRS 2
Hisseye dayalı ödemeler opsiyonların kullanılması esnasında bir tutarın bir özkaynak bileşeninden
diğerine devredilmesine izin verse de, bunu yapmak için bir koşul yoktur. DEĞER A.Ş. hisseye dayalı
ödemeler yedeği oluştursa da opsiyonların kullanımı ya da sona ermesi üzerine bu yedekten herhangi bir
tutarı devretmemiştir. Fakat alacak kaydı doğrudan geçmiş yıl karlarına ya da sermayede
muhasebeleştirilebilir. Kabul edilen uygulama bağlı olunan yerel vergi ve şirket kanunlarına bağlı olabilir.
Önemli hisseye dayalı ödeme işlemleri olan işletmeler politikalarını açıklamalıdırlar.
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar:
13.
14. 9. Bu yayında, Değer A.Ş.’ye uygun olmaması sebebiyle aşağıdaki gerekli açıklamalara yer verilmemiştir:
Örneklendirilmeyen konular
İlgili açıklamalar ve referanslar
UMS1(80)
Sermayesi olmayan işletmeler
UMS 1 paragraf 79(a) uyarınca gereken bilgilere
eşdeğer bilgileri açıklayın.
UMS1(136A),(80A)
Satış opsiyonlu finansal araçlar
Çeşitli açıklamalar, detaylar için UMS 1 (136A) ve
(80A)’a bakın.
UMS1(138)(d)
Sınırlı ömrü olan işletmeler
İşletmenin ömrünü açıklayın.
İşletme finansal yükümlülükleri ortadan
kaldırmak için özkaynak araçları ihraç
etmiştir.
Kar veya zararda ya da dipnotlarda ayrı bir kalem
olarak muhasebeleştirilen herhangi bir kazanç
veya kaybı açıklayın.
UMS YORUM19(11)
9.
10. PwC Manual of Accounting
11.
12. İşletmenin özkaynakları ile ilgili gerekli olan açıklamalar ile ilgili daha fazla bilgi için lütfen Bölüm 23
Sermaye ve yedekler ‘e bakınız: Açıklama koşulları.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
94
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
10 Nakit akış bilgisi
13.
10(a) Faaliyetlerden elde edilen nakit ,1
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
Sürdürülen faaliyetlerden
52.853
39.313
Durdurulan faaliyetlerden
1.151
570
54.004
39.883
5(c)
10.985
8.880
Şerefiyede değer düşüklüğü
4
2.410
-
Yangında tahrip olan varlıkların hurdaya ayrılması
4
1.210
-
2.156
1.353
(15)
(135)
(1.620)
530
(760)
-
(1.350)
(1.397)
(11)
621
Not
Vergi öncesi kar
UMS7(18)(b),(20)
15
Durdurulan faaliyetler dahil vergi öncesi kar
Düzeltmeler
Amortisman ve itfa payları
Gayri-nakdi çalışanlara sağlanan fayda gideri-hisseye dayalı
ödemeler
Gayri-nakdi işten ayrılma sonrası sağlanan fayda gideri
Duran varlıkların satışından net (kazanç) kayıp
Mühendislik bölümünün elden çıkarılmasından sağlanan kazanç
15
Yatırım amaçlı gayrimenkuldeki gerçeğe uygun değer düzeltmesi
8(b)
Türevlerdeki gerçeğe uygun değer düzeltmesi
Satılmaya hazır finansal varlıklar satışından net (kazanç)/kayıp
7(c)
(646)
548
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara aktarılan finansal
varlıkların gerçeğe uygun değer (kazanç)/kayıpları
7(d)
İştirak ve müşterek yönetime tabi ortaklıkların kar payı
16(e)
(835)
(340)
690
(355)
(135)
-
(130)
-
(3.515)
(4.501)
5.557
5.319
604
479
Ticari alacak ve senetlerdeki (artış)
(5.383)
(5.382)
Stoklardaki (artış)
(1.135)
(2,119)
465
(1.235)
Diğer işletme varlıklarında (artış)/azalış
(150)
5.450
Ticari borçlarda artış
2.233
385
357
85
1.432
571
65.388
49.670
Ödenecek koşullu bedellerin kayıtlardan çıkarılması üzerine elde
edilen kazanç
14
Alınacak koşullu bedellerin yeniden ölçülmesinden elde edilen
kazanç
15
Temettü geliri ve yatırım faaliyelerinden nakit akım olarak
sınıflandırılan faiz geliri
Finansman gideri- net
Net kur farkları
5(d)
İşletme varlık ve yükümlülüklerindeki değişim, kontrol edilen işletme
alımı ve mühendislik bölümü satışı etkileri düşülmüş:
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal
varlıklardaki azalış/(artış)
Diğer işletme borçlarında artış
Karşılıklarda artış
Faaliyetlerden elde edilen nakit
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
95
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
10(b) Gayrı nakdi yatırım ve finansman faaliyetleri 2,3
UMS7(43)
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
Finansal kiralama yoluyla elde edilen duran varlıklar
(not 7(g))
-
3.000
Perakende mağaza mobilya ve demirbaşların kiralayandan kira
teşviki olarak elde edilmesi (not 18)
-
950
Mühendislik bölümü satışı bölüm hasılatının ertelenmiş ödemesi not 15 de açıklanmıştır, temettü yeniden
yatırım planı kapsamında pay ihracı ile karşılanan temettüler not 13(b) de gösterilmiştir ve DEĞER A.Ş.
Çalışanları Opsiyon Planı ve çalışan pay planı çerçevesinde nakit karşılığında olmayan çalışanlar için ihraç
edilen opsiyonlar ve paylar not 21 de gösterilmiştir.
Zorunlu olmayan
açıklama
10(c) Net borç mutabakatı 4,5
Bu bölümde net borcun bir analizini ve sunulan her bir dönem için net borç hareketlerini ortaya koymaktadır.
Net borç
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
Nakit ve nakit benzerleri
Likit yatırımlar (i)
Borçlar – bir yıl içinde geri ödenebilir (kredili mevduatlar dahil)
Borçlar– bir yıldan sonar geri ödenebilir
Net borç
55.310
11.300
(8.980)
(91.464)
(33.834)
34,843
10.915
(8.555)
(79.525)
(42.322)
Nakit ve likit yatırımlar
Brüt borç– sabit faiz oranları
Brüt borç– değişken faiz oranları
Net borç
66.610
(43.689)
(56.755)
(33.834)
45.758
(22.150)
(65.930)
(42.322)
Diğer varlıklar 5
UMS7R(44A)-44E)
Nakit/
açık
Likit
kredi yatırımlar
‘000
(i)
TL
‘000 TL
İlk sene
karşılaştırmalar zorunlu
değildir
1 Ocak 2016
itibarıyla net borç 7
Nakit akışlar
Alımlar – finansal
kiralama ve
kiralama teşvikleri
Yabancı para
çevrim düzeltmeleri
Diğer gayri nakdi
hareketler
31 Aralık 2015
itibarıyla net borç
Nakit akışlar
Yabancı para
çevrim düzeltmeleri
Diğer gayri nakdi
hareketler
31 Aralık 2016
itibarıyla net borç
(i)
PwC
Finansman faaliyetlerinden yükümlülükler
1 yıl
içerisinde
1 yıl sona
1 yıl
1 yıl
ödenecek
ödenecek içerisinde
sonar
finansal
finansal
ödenecek ödenecek
kiralamalar kiralamalar
borçlar
borçlar Toplam
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL ‘000 TL
23.973
8.404
10.370
1.235
-
-
(4.249)
(1.496)
(76.250) (46.156)
535
8.678
-
-
(755)
(3.195)
-
-
(3.950)
216
-
-
-
-
(420)
(204)
-
(690)
-
-
-
-
(690)
32.593
10.915
(755)
(3.195)
(5.745)
20.315
(465)
805
-
(5)
(12.564)
8.086
(248)
15
-
-
-
(31)
(264)
-
835
(805)
556
-
80
666
52.660
11.300
(755)
(2.639)
(5.750)
(76.135) (42.322)
(88.650) (33.834)
Likit yatırımlar, Grup’un gerçeğe uygun değer farkı kar zarara yansıtılan finansal varlıkları olup, aktif bir
piyasada işlem gören cari yatırımlardan oluşur.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
96
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
Nakit akış bilgisi
Faaliyetlerden elde edilen nakit ile mutabakat
1.
Nakit akış tablosunda doğrudan yöntemi kullanan işletmelerin kar veya zararlarından
faaliyetlerinden elde edilen nakit akışlara bir mutabakat yapmaları ve bunu açıklamaları gerekmez.
Ek B DEĞER A.Ş.’nin doğrudan yöntem kullanılarak hazırlanan nakit akış tablosunu gösterir.
Gayri nakdi yatırım ve finansman faaliyetleri– açıklanacak bilgiler
UMS7(43)
UMS7(44)
2.
Nakit ve nakit benzerlerinin kullanımını gerektirmeyen yatırım ve finansman işlemleri yatırım ve
finansman faaliyetleri ile ilgili tüm bilgilerin sağlandığı şekilde açıklanmalıdır.
3.
UMS 7 paragraf 43 uyarınca açıklanması gereken diğer işlem ve olay örnekleri aşağıdakileri içerir:
(x) Doğrudan ilgili yükümlülükleri üstlenerek yapılan varlık alımları, örneğin satıcısına ipotekli
borçlanma yolu ile bir bina satın alımı
(y) Sermaye ihracı yolu ile işletme edinme
(z) Borcun sermayeye dönüşümü.
Net borç mutabakatı
UMS7R(44A)
4.
1 Ocak 2017’den başlamak üzere, işletmelerin nakit akış tablolarındaki finansman faaliyetlerinden
olan ya da sınıflandırılan yükümlülüklerindeki değişiklikleri açıklamaları gerekli olacaktır. Değer A.Ş.
UMS 7’ye getirilen bu değişikliği erken kabul etme kararı almıştır. Ancak, not 10(c)’deki açıklama,
grubun net borcunun bir parçası olan varlıkları da dahil ederek UMS 7’de gerekenin ötesine
geçmektedir.
UMS7R(44E)
5.
UMSK nakit ve nakit benzeri bakiyeleri dahil etmenin borcunu net bazda yöneten bir işletme için
yararlı olabileceğini kabul ederken, Kurul net borç nasıl ve olarak tanımlanır, ya da ne dahil
edilmemeli tartışarak projeyi ertelemek istemedi. Sonuç olarak, önerilen zorunlu koşul sadece, nakit
akışları finansman faaliyeti olarak sınıflandıracak finansal durum tablosu kalemlerini kapsayacak.
İşletmeler mutabakatlarına diğer kalemleri eklediğinde, finansman faaliyetlerinden kaynaklanan
yükümlülüklerdeki değişiklikleri ayrıca tespit etmeliler.
UMS 7, ayrıca yeni paragraf olan 44A’nın gerektirdiği bilgilerin nasıl sunulacağı açısından da
esnektir.
İlk uygulama senesinde, işletmelerin karşılaştırmalı bilgileri sunması zorunlu değildir. Fakat Değer
A.Ş. ilk senelerde net borçla ilgili mutabakatı açıklamış olduğundan, karşılaştırmalı dönem için
açıklamaları aynen bırakmıştır.
UMS7R(44D)(BC19)
6.
7.
UMS7R(60)
8. PwC Manual of Accounting
9.
PwC
Nakit akış açıklamaları hakkında detaylı bilgi için lütfen Bölüm 30 Nakit akış tablosu: Nakit akış tablosu
dipnotları bölümüne bakınız.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
97
Gelir vergisi gideri
Risk
Bu dipnot bölümü Grup’un maruz kaldığı çeşitli riskleri ve bunların Grup’un mali durumunu ve
performansını nasıl etkileyebileceğini anlatır.
Zorunlu olmayan
açıklamalar
PwC
11
Önemli muhasebe tahminleri, kararlar ve hatalar
12
Finansal risk yönetimi
102
13
Sermaye yönetimi
115
99
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
98
10.
11
UMS1(122),(125)
Önemli muhasebe tahminleri, kararlar ve hatalar
Mali tabloların hazırlanması, muhasebe tahminlerinin kullanılmasını gerektirir. Ki bunlarda tanımı gereği
gerçek sonuçlarla nadiren eşit olacaktır. Yönetimin ayrıca, muhasebe politikalarının uygulanmasında
muhakeme yapması gereklidir.
Bu dipnot, yüksek derecede muhakeme veya karmaşıklık içeren alanlar hakkında ve yapılan tahmin ve
varsayımlara göre önemli derecede düzeltme gerektirecek kalemlere genel bir bakış sağlar. Bu tahminler
ve varsayımlar hakkında detaylı bilgi 1’den 10’a kadar olan dipnotlarda, finansal tablolarda etkilenen her
bir satır kalemin hesaplanma bazı hakkında bilgi ile birlikte dahil edilmiştir. Buna ek olarak, bu dipnot
ayrıca bir hata sonucu yıl içinde yapılan cari düzeltmeleri ve daha önceki tahminlerdeki değişiklikleri
açıklar.
11(a) Önemli tahminler ve kararlar 1-5
Önemli tahminler ve kararlar içeren alanlar şunlardır:
Cari dönem vergi borcu ile cari dönem vergi gideri tahmini – not 6(b)
Bazı satılmaya hazır finansla varlıkların gerçeğe uygun değer tahmini – not 7(c)
Arsa, bina ve yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer tahminleri – not 8(a) ve 8(b)
Şerefiye değer düşüklüğü tahmini – not 8(c)
Maddi olmayan duran varlığın yararlı ömür tahmini – not 8(c)
Tanımlanmış fayda emeklilik yükümlülüğünün tahmini – not 8(g)
Garanti tazminat karşılığı tahmini – not 8(h)
Bir işletme birleşmesinde koşullu borçlar ve koşullu satın alım bedelinin gerçeğe uygun değerlerinin
tahmini – not 14
Hasılatın muhasebeleştirilmesi – not 3
Taşınan vergi zararlarından hesaplanan ertelenmiş vergi varlığının muhasebeleştirilmesi – not 8(d)
Satılmaya hazır finansal varlıklarda değer düşüklüğü – not 7(c)
Konsolidasyon kararları ve müşterek anlaşmalarda sınıflandırma – not 16.
Tahminler ve kararlar sürekli olarak gözden geçirilirler. Bunlar geçmişteki tecrübeler ve gelecekte
işletme üzerinde finansal etkisi olacağı beklen ve belirli şartlar altında makul olduğuna inanılan olayların
beklentisi dahil diğer unsurlara bağlıdır.
11(b) Kiralama sözleşmesinin muhasebeleştirilmesindeki yanlışın düzeltilmesi
UMS8(49)(a)
Eylül 2016’de bir iştirakin kiralama sözleşmelerinin ayrıntılı olarak incelenmesi sonucu makina teçhizat
kiralama sözleşmesinin koşul ve şartlarının yanlış yorumlandığını saptamıştır. Sonuç olarak, makina
teçhizat faaliyet kiralaması yerine finansal kiralama olarak yanlış muhasebeleştirilmiştir.
UMS8(49)(b)(i),(c)
Hata aşağıdaki gibi önceki dönemlere ait her bir etkilenen finansal tablo satır kalemlerinin yeniden
düzenlenmesi ile düzeltilmiştir:
31 Aralık
2015
‘000 TL
106.380
5.087
Artış/
(Azalış)
‘000 TL
(1.300)
(108)
31 Aralık 2015
(Yeniden
düzenlenmiş)
‘000 TL
105.080
4.979
31 Aralık
2014
‘000 TL
94.495
3.766
Artış/
(Azalış)
‘000 TL
(1.350)
(85)
1 Ocak 2015
(Yeniden
düzenlenmiş)
‘000 TL
93.145
3.681
(80.814)
(8.793)
1.289
238
(79.525)
(8.555)
(77.580)
(8.104)
1.330
235
(76.250)
(7.869)
Net varlıklar
117.123
119
117.242
95.837
80
95.917
Geçmiş yıl karları
(35.569)
(119)
(35.688)
(21.134)
(80)
(21.214)
Toplam özkaynak
(117.123)
(119)
(117.242)
(95.837)
(80)
(95.917)
Finansal durum
tablosu (özet)
Maddi duran varlıklar
Ertelenmiş vergi
varlığı
Uzun vadeli borçlar
Kısa vadeli borçlar
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
99
Gelir vergisi gideri
11(b) Kiralama sözleşmesinin muhasebeleştirilmesindeki yanlışın düzeltilmesi
Kar
2015
Artış/
(Yeniden
2015 (Azalış) ‘000 düzenlenmiş)
‘000 TL
TL
‘000 TL
Kar/zarar tablosu (özet)
Satılan malların maliyeti
(47.555)
(25)
(47.580)
Finansman gideri
(6.196)
76
(6.272)
Vergi öncesi kar
Gelir vergisi gideri
Durdurulan faaliyetlerden elde edilen kar
Dönem karı
Dönem karı dağılımı:
DEĞER A.Ş. ana ortaklık payları
Kontrol gücü olmayan paylar
Kapsamlı gelir tablosu (özet)
Dönem karı
Diğer kapsamlı dönem geliri
Toplam kapsamlı dönem geliri
Toplam kapsamlı gelir dağılımı:
DEĞER A.Ş. ana ortaklık payları
Kontrol gücü olmayan paylar
UMS8(49)(b)(ii)
39.262
51
39.313
(11.475)
399
(12)
-
(11.487)
399
28.186
39
28.225
25.867
2.319
28.186
39
39
25.906
2.319
28.225
28.186
4.343
39
-
28.225
4.343
32.529
39
32.568
29.953
2.576
32.529
39
39
29.992
2.576
32.568
Önceki yıla ait pay başına esas ve seyreltilmiş kazanç da yeniden düzenlenmiştir. Hem esas hem de
seyreltilmiş pay başına kazancın düzeltme tutarı pay başına 0,1 kuruşluk artış kadardır.
Düzeltme ayrıca not 5(b) ve not 18 de açıklanan bazı tutarları etkilemiştir. Önceki yıla ait amortisman
gideri 250.000 TL azaltılmış ve faaliyet kiralaması ile ilgili kiralama gideri 275.000 TL arttırılmıştır.
11(c) Tesis ve cihazların yararlı ömürlerinin gözden geçirilip düzeltilmesi
UMS8(39)
UMS16(76)
Yıl boyunca bir iştirakin mobilya üretiminde kullanılan tesis ve cihazların belirli kalemleri tahmini toplam
yararlı ömürleri gözden geçirilip düzeltilmiştir. Cari mali yılda değişikliklerin net etkisi amortisman
giderlerindeki 980.000 TL’lik artıştır.
Bu varlıkların faydalı ömürleri sonuna kadar tutulacağını varsayarak, bu varlıklara ilişkin gelecek
yıllardaki amortisman aşağıdaki tutarlar kadar artacaktır:
31 Aralık’ta biten yıl
2017
2018
2019
2020
PwC
‘000 TL
740
610
460
430
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
100
Gelir vergisi gideri
Kritik tahminler, kararlar ve hatalar
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar:
Tahminlerdeki belirsizliğin kaynakları
DEĞER A.Ş. ile ilgisi olmayan, ya da bu anlamda işletmede önemli bir etkisinin olacağı
beklenmeyen, varlık ve yükümlülüklerin defter değerlerinde önemli düzeltmeler gerektiren
kayda değer riske sahip kritik muhasebe tahminlerine bir başka örnek ise:
Hasılatın muhasebeleştirilmesi
Grup tasarım hizmetleri sunmak için kullandığı sabit fiyatlı anlaşmalarının
muhasebeleştirilmesinde yüzde tamamlama yöntemini kullanır. Yüzde tamamlanma
yönteminin uygulanması Grup’un ölçüm günündeki gerçekleşen hizmetlerin
gerçekleştirilecek toplam hizmete oranı olarak tahmin edilmesini gerektirir.
Gerçekleştirilen hizmetlerin gerçekleştirilecek hizmetlere oranı yönetimin tahminlerinden
%10 fark ederse, eğer gerçekleşen oran artarsa, yıl içinde muhasebeleştirilen hasılatın
tutarı 175.000 TL arttırılır veya gerçekleşen oran azalırsa 160.000 TL azaltılırdı.
UFRS YORUM 14(10)
Net tanımlanmış fayda varlığının muhasebeleştirilmesi ayrıca ek açıklamaları gerekebilir.
Örneğin, işletme fazlasının cari dönemde gerçekleştirilebilirliği ve mevcut ekonomik
faydaların tutarını belirlemek için kullanılan bazın üzerinde herhangi bir kısıt olup olmadığını
açıklamalıdır.
Önemli kararlar
UMS1(123)
UMS1(123)
UMS34(26)
Açıklama gerektirebilir önemli kararlara örnekler aşağıdaki kararlardır:
(a) Finansal varlıkların vadeye kadar elde tutulan yatırım olup olmadığı;
(b) Finansal varlıkların ve kiralama varlıklarının sahipliğinin esas olarak tüm risk ve
faydalarının diğer işletmelere geçip geçmediği;
(c) Özünde belirli mal satışlarının finansal anlaşmalar olup olmadığı ve buna bağlı olarak
hasılat doğurup doğurmadığı;
(d) Bir varlığın satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılması gerektiği ya da bir
operasyonun durdurulan faaliyetler tanımını karşılayıp karşılamadığı;
(e) Birden fazla varlığın tek bir nakit üreten birimi oluşturacak şekilde Gruplandırılması
gerekip gerekmediği (ki bu bir değer düşüklüğü muhasebeleştirilip
muhasebeleştirilmemesini etkiler);
(f) İşletmenin sürekliliğine dair önemli belirsizliklerin bulunup bulunmaması;
Bu kararlardan biri ile ilgili örnek bir açıklama aşağıdaki gibidir (önemlilik seviyesine bağı
olarak DEĞER A.Ş. tarafından açıklanmamıştır):
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar
Grup, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile vadeye kadar elde tutulacak olarak sabit
vadesi bulunan türev olmayan finansal varlıkların sınıflandırılmasında UMS 39’u
kullanmaktadır. Bu sınıflandırma önemli bir kararı gerektirmektedir. Bu kararı verirken,
Grup niyetini ve vadeye kadar elde tutma yeteneğini değerlendirir.
Grup UMS 39’da açıklanan belirli durumlar haricinde, bu yatırımları vadesine kadar
tutmakta başarısız olursa, tüm bu yatırım sınıfını satılmaya hazır finansal varlık olarak
tekrar sınıflaması gerekmektedir. Bu durumda yatırımların itfa edilmiş maliyetinden değil
gerçeğe uygun değerinden ölçülmeleri gerekecektir.
Eğer vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar sınıfı bozulursa, gerçeğe uygun değer
2.300.000 TL kadar özkaynaklar altındaki gerçeğe uygun değer yedeğine karşılık gelen
bir giriş ile artar. Ayrıca, işletme takip eden iki yıllık raporlama döneminde hiç bir finansal
varlığını vadeye kadar elde tutulacak olarak sınıflandıramayacaktır.
Nihai ara dönemde muhasebe tahminindeki değişiklik
Ara dönemde raporlanan bir tutarın tahmini, yıllık raporlama döneminin son ara döneminde
önemli ölçüde değiştirilirse, fakat bu son ara dönem için bireysel finansal tablolar
yayımlanmamışsa, tahmindeki bu değişimin niteliği ve miktarı, yıllık raporlama dönemi için
oluşturulan yıllık finansal tabloların dipnotunda açıklanmalıdır.
PwC Manual of Accounting
Kritik tahminler, kararlar ve hatalar ile ilgili gerekli açıklamalar hakkında detaylı bilgi için lütfen
Bölüm 4 Finansal Tabloların Sunuluşu: Muhasebe politikaları, kararları ve tahminleri kısmına
bakınız.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
101
11.12
Finansal risk yönetimi 1,2
Bu12.
dipnot, Grup’un maruz kaldığı finansal riskleri ve bu risklerin Grup’un gelecekteki finansal
performansını nasıl etkileyebileceğini açıklar. Cari yıl kar/zarar bilgisi daha fazla içerik gerektiren ilgili
yerlere dahil edilmiştir.
UFRS7(31),(32),(33)
Risk
Piyasa
13. riski –
Döviz kuru
Ortaya çıkma nedeni
Gelecekteki ticari işlemler
Türk Lirası (TL) cinsinden olmayan
muhasebeleştirilen finansal varlık
ve yükümlülükler
Ölçüm
Nakit akış
tahmini
Duyarlılık analizi
Yönetim
Vadeli döviz anlaşmaları
Piyasa
14. riski –
faiz oranı
Değişken faizli uzun vadeli krediler
Duyarlılık analizi
Faiz oranı takası
Piyasa
15. riski –
menkul kıymet
fiyatları
Pay senetlerine yapılan yatırımlar
Duyarlılık analizi
Portföy çeşitlendirmesi
Kredi
16. riski
Nakit ve nakit benzerleri, ticari
alacaklar, türev finansal araçlar,
satılmaya hazır borçlanma araçları
ve vadeye kadar elde tutulacak
yatırımlar
Yaşlandırma
analizi
Banka mevduatları, kredi
limitleri ve akreditif
çeşitlendirmesi
Borçlar ve diğer yükümlülükler
Dinamik nakit
akış tahmini
Likidite
17. riski
Kredi
derecelendirme
Satılmaya hazır ve vadeye
kadar elde tutulacak
yatırımlar için yatırım
kuralları
Tanımlanmış kredi limiti ve
borçlanma imkanlarının
kullanılabilirliği
Grup’un
18. risk yönetimi Yönetim Kurulu tarafından onaylanan politikalar doğrultusunda merkezi bir
hazine bölümü (Grup hazine) tarafından yürütülmektedir. Grup hazinesi Grup’un operasyon üniteleri ile
yakın işbirliği içinde finansal riskleri tanımlar, değerlendirir ve riskten korunma sağlar. Yönetim kurulu,
özellikle kur, faiz oranı riski, kredi riski, türev finansal araçlar ve türev olmayan finansal araçların
kullanımı ve likidite fazlasının nasıl değerlendirileceği gibi belirli alanları kapsayan ilkeler yansıra, yazılı
genel risk yönetimi ilkelerini sağlar.
12(a) Türevler 3,4
Türevler spekülatif yatırım amaçlı değil sadece ekonomik riskten korunma amaçlı kullanılırlar. Ancak
türevlerin riskten korunma ölçütlerini sağlamadığı durumlarda, aşağıdaki şekilde “alım-satım amaçlı”
olarak sınıflandırılırlar. Grup aşağıdaki türev araçlara sahiptir:
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
145
1.709
1.854
97
1.320
1.417
308
308
712
712
610
766
1.376
621
777
1.398
Dönen varlıklar
UMS1(77) UFRS7(22)(a),(b)
UMS1(77) UFRS7(22)(a),(b)
Faiz oranı takas anlaşmaları– nakit akış riskinden korunma ((b)(ii))
Vadeli döviz anlaşmaları – nakit akış riskinden korunma ((b)(i))
Toplam dönen türev finansal araç varlıkları
Duran varlıklar
UMS1(77) UFRS7(22)(a),(b)
Faiz oranı takas anlaşmaları – nakit akış riskinden korunma ((b)(ii))
Toplam duran türev finansal araç varlıkları
Kısa vadeli borçlar
UMS1(77) UFRS7(22)(a),(b)
PwC
Vadeli döviz anlaşmaları – alım satım amaçlı ((b)(i))
Vadeli döviz anlaşmaları – nakit akış riskinden korunma ((b)(i))
Toplam kısa vadeli türev finansal araç borçları
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
102
Finansal risk yönetimi
12(a) Türevler
UMS1(117)
UMS1(66),(68)
UMS39(9),(46),(47)
UMS39(98)(b)
(i)
Türevlerin sınıflandırılması
Türevler riskten korunma amaçlı olmadıkları sürece alım-satım amaçlı olarak sınıflandırılırlar ve gerçeğe
uygun değeri kar zararda muhasebeleştirilirler. Raporlama döneminden sonraki 12 ay içerisinde
gerçekleşmesi beklenenler dönen varlık veya kısa vadeli borçlar olarak sunulurlar.
Grup’un nakit akış riskinden korunma ile ilgili muhasebe politikası not 25(p) de sunulmuştur. Riskten
korunan kalem olarak tanımlanan ve finansal olmayan bir varlığın muhasebeleşmesi ile sonuçlanacak
tahmini işlemler için Grup riskten korunmaya ilişkin kayıp kazançları varlığın maliyetinin ilk ölçümünde
dahil etmeyi seçmiştir.
(iii) Gerçeğe uygun değer ölçümü
Türevlerin gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesi için kullanılan yöntem ve varsayımlar hakkında bilgi
için lütfen not 7(h) ye bakınız.
UFRS7(33)
12(b) Piyasa riski
UFRS7(33)(b),(22)(c)
(i)
Döviz kuru riski 5,6
Grup
19. şirketlerinin Grup hazinesi ile yapacakları vadeli sözleşmeler ile döviz kuru risklerinden korunmaları
gereklidir.
UFRS7(22)(c)
Grup
20. hazine risk yönetimi politikası gereği sonraki 12 ay boyunca beklenen Amerikan Doları bazındaki
nakit akışlarının (özellikle ihracat satışları ve stok satın alma) %75 ile %100 arasında riskten korunmasını
amaçlamaktadır. Öngörülen alımların yaklaşık %90’ı (2015 – %95) korunma muhasebesi amaçlı
“gerçekleşme olasılığı yüksek” tahmini işlemler olarak nitelendirilirler.
Amerikan
21.
Doları cinsinden banka kredilerinin Amerikan Doları cinsinden satışlar ile geri ödenmesi
beklenmektedir. Dolayısı ile bu kredilerin yabancı para pozisyonu riski korunma altına alınmamıştır.
UFRS7(22),(23)(a)
UFRS7(7)
UFRS7(22),(24)(c)
UFRS7(31),(34)(c)
Grup tarafından kullanılan araçlar
Avrupa operasyonları Amerika’dan alınan araçları kullanmaktadır. Kur hareketlerine karşı korunmak
amacıyla, Grup Amerikan doları satın almak için vadeli döviz anlaşmalarına girmiştir. Bu anlaşmalar
izleyen yıl içerisinde kuvvetle muhtemel tahmin edilen alımları riskten korumaktadır. Kontratların, yedek
parçaların önemli gönderilerinin ödemelerinin yapılacağının planlaması sırasında olgunlaşacağı
zamanlanmıştır.
Grup ayrıca “gerçekleşme olasılığı yüksek” olarak nitelendirilmeyen tahmini işlemlerin gelecek 12 ay
içinde öngörülen satışlar ile ilgili olarak vadeli döviz anlaşmalarına girmiş ve dolayısıyla riskten korunma
muhasebesi (ekonomik riskten korunma) için gerekli şartları yerine getirmemiştir. Bu anlaşmalar, diğer
tüm türev anlaşmalarında olduğu gibi aynı risk yönetim politikalarına tabidir. Fakat bunlar alım satım
amaçlı olarak kazanç (zararları) kar zararda muhasebeleştirilirler.
Yabancı işletmedeki net yatırım riskinden korunma
2016’de, ana ortak işletme Çin Yuanı (RMB) üzerinden 1.222.000 TL tutarında banka kredisine girmiştir.
Bu kredi, Çin bağlı ortaklığına ek sermaye sağlamak üzere alınmış ve bağlı ortaklıktaki net yatırım için
riskten korunma olarak tayin edilmiştir. 31 Aralık 2016’de borcun gerçeğe uygun değeri ve defter değeri
1.509.000 TL’dir (31 Aralık 2015: yoktur). Borcun raporlama dönemi sonunda TL’ye çevrilmesi sırasında
oluşan kambiyo karı olan 190.000 TL(2015: yoktur) diğer kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirilmiş ve
özkaynaklar altındaki yabancı para çevrim farkı yedeğinde biriktirilmiştir (not 9(c)). Yabancı işletmelerdeki
net yatırım riskinden korunmada etkin olmayan kısım bulunmamaktadır.
Riske maruz kalma
Grup’un raporlama dönemi sonunda maruz kaldığı yabancı para riskin TL cinsinden aşağıdaki şekilde
ifade edilmiştir:
31 Aralık 2016
Ticari alacaklar
Banka borcu
Ticari borçlar
Vadeli döviz anlaşmaları
Döviz alımı (nakit akış
riskinden korunma)
Döviz satma (alım
satım amaçlı)
PwC
31 Aralık 2015
’000
Avro
’000 TL
’000 TL ’000 Avro
’000
Yuan
5.150
(18.765)
(4.250)
2.025
-
(1.509)
-
4.130
(8.250)
(5.130)
945
-
-
21.519
-
-
18.613
-
-
12.073
-
-
11.422
-
-
’000 Yuan
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
103
Finansal risk yönetimi
12(b) Piyasa riski
Kar veya zararda ve diğer kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirilen tutarlar
Yıl boyunca, aşağıdaki döviz ile ilgili tutarlar kar veya zararda ve diğer kapsamlı gelirlerde
muhasebeleştirildiler:
UMS21(52)(a)
UMS23(6)(e)
UMS21(52)(a)
UFRS7(20)(a)(i)
UFRS7(24)(b)
UMS21(52)(b)
UFRS7(23)(d),(e)
UFRS7(40)(a),(b),(c)
Kar veya zararda muhasebeleştirilen tutarlar
Diğer gelir/diğer giderlere dahil edilen net kur farkı kar /(zararı)
Finansman giderlerinde dahil yabancı para borçlanmalardan oluşan
kambiyo zararı
Dönem vergi öncesi karda muhasebeleştirilen toplam net kur (zararları)
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
518
(1.122)
(259)
(810)
(604)
(1.069)
Diğer gelir/diğer giderlere dahil edilen riskten korunma muhasebesi
sayılmayan döviz türevleri
Nakit akış riskinden korunma olarak belirlenen türevlerin etkin olmayan
kısmının net (zararı)
11
(621)
(40)
-
Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen net gelir /(giderler) (not 9(c))
Nakit akış riskinden korunma
Yabancı operasyonların çevrimi ve net yatırım riskinden korunma
327
(427)
877
243
161
170
52
-
Diğer kapsamlı gelirlerden yeniden sınıflanan zarar /(kar)
- yedek parçaların elde etme maliyetine dahil edilmiş (not 9(c))
- durdurulan faaliyetlerin satışından gelirlere dahil edilmiş (not 15)
Duyarlılık
Yukarıdaki tabloda göründüğü gibi, Grup öncelikle ABD Doları /TL kurlarındaki değişimlere maruzdur.
Kar veya zarar duyarlılığı başta Amerikan doları cinsinden finansal araçların kurlarındaki değişiklikten
doğmaktadır ve özkaynağın diğer bileşenleri üzerindeki etki nakit akış riskinden korunma olarak
belirlenen vadeli döviz anlaşmalarında kaynaklanmaktadır.
TL/ABD Doları döviz kuru – artış %9 (%10) *
TL/ABD Doları döviz kuru – azalış %9 (%10) *
Vergi sonrası
kardaki etki
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
Özkaynağın diğer
bileşenlerindeki etki
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
(2.194)
1.795
1.506
(1.232)
(894)
747
1.311
(1.045)
* diğer tüm değişkenler sabit
Kar
22.TL/Amerikan Doları döviz kuru hareketlerine 2015’de olduğundan 2016’de çok daha duyarlıdır çünkü
Amerikan Doları cinsinden borçlanma miktarı artmıştır. Özkaynak TL/Amerikan Doları döviz kuru
hareketlerine 2015’de olduğundan 2016’de çok daha duyarlıdır çünkü vadeli döviz anlaşmaları miktarı
artmıştır. Grup’un diğer döviz hareketlerinden ötürü maruz kaldığı risk önemsizdir.
UFRS7(33)(a),(b)
UFRS7(Ek-A)
UFRS7(22)
PwC
(ii)
Nakit akış ve gerçeğe uygun değer faiz oranı riski 7
Grup’un
23. ana faiz oranı riski, grubu faiz oranı nakit akış riskine maruz bırakan değişken oranlı uzun vadeli
borçlarından kaynaklanmaktadır. Grup’un politikası gerektiğinde elde etmek için faiz oranı takası
kullanarak borçların en az %50’ını sabit oranlarda tutmaktır. 2016 ve 2015 boyunca, Grup’un değişken
faiz oranlı kredileri ağırlıklı olarak TL ve Amerikan Doları cinsindendir.
Grup’un
24. sabit faizli borçları ve alacakları itfa edilmiş maliyeti üzerinden taşınmaktadır. Borçlar
sözleşmelerle periyodik olarak yeniden fiyatlandırılmaktadır (aşağıya bakınız) ve bu ölçüde de piyasa
faiz oranlarındaki gelecek değişimlerin riskine maruz kalmaktadır.
Grup
25. değişken faizleri sabit faizlerle takas ederek faiz oranı nakit akış riskini yönetmektedir. Bu takaslar
altında, Grup diğer taraflarla belirli aralıklarla (çoğunlukla üç aylık dönemlerde), anlaşılmış nominal
anapara tutarını üzerinden referans alınarak hesapladığı, sabit faizler ve değişken faizler arasındaki farkı
takas etmeyi kabul etmiştir. Genellikle, Grup uzun vadeli borçları değişken faizden alır ve onları Grup
eğer doğrudan sabit faizden borçlansaydı mevcut olacak faiz oranlarından daha düşük oranlarda sabit
faize çevirir.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
104
Finansal risk yönetimi
26. Piyasa riski
12(b)
UFRS7(34)(a)
Raporlama
27.
dönemi sonundaki Grup’un faiz oranı değişimlerinden riske maruz borçlanması ve sabit faizli
borçlarının anlaşmaya dayalı yeniden fiyatlandırma tarihleri aşağıdaki gibidir:
Değişken faizli borçlar
Sabit faiz – yeniden fiyatlama tarihleri:
6 ay veya daha az
6 – 12 ay
1 – 5 yıl
5 yıl üzeri
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
43.689
40.150
4.500
12.640
28.615
11.000
100.444
3.050
14.100
19.780
11.000
88.080
28.
UFRS7(22)
UFRS7(23)(a)
Grup tarafından kullanılan araçlar
Hali hazırda kullanılan takaslar yaklaşık açıktaki değişken kredi anaparanın %11’unu (2015: %8)
kapsamaktadır. Sabit faiz oranları %7,8 ile %8,3 (2015: %9,0 ve %9,6) arasında değişmektedir ve
değişken oranlar %0,5 ve %1,0 ile 90 günlük banka tahvili oranlarından yüksektir. Raporlama dönemi
sonunda bu oranlar %8,2’dir (2015: %9,4).
Anlaşmalar her 90 günde net faiz alacağı ya da borcunun kapanmasını gerektirir. Ödeme tarihleri, ilgili
borçların faiz ödeme tarihleri ile örtüşmektedir ve ödemeler net bazda gerçekleşmektedir.
Raporlama
29.
dönemi sonu itibarıyla, Grup aşağıdaki değişken faizli borçlara ve açık faiz oranı takas
anlaşmalarına sahiptir:
31 Aralık 2016
Ağırlıklı
ortalama
faiz oranı
%
Açık
30. kredi ve banka
kredileri
Faiz
31. oranı takası
(nominal anapara)
Net
32.faiz oranı nakit akış
riski
31 Aralık 2015
Ağırlıklı
Toplam ortalama
kredilerin
faiz
Bakiye
%’si
oranı
’000 TL
%
%8,9
43.689
%8
(5.010)
38.679
%44
%39
Bakiye
’000 TL
%10,4
40.150
%9,3
(3.440)
33.
36.710
Toplam
kredilerin
%’si
46%
42%
Vadelere
34.
göre yapılmış olan bir analiz not 12(d)’de aşağıda verilmiştir. Toplam kredilerin yüzdesi şu anda
toplam borçlanma miktarına bağlı olarak değişken faizli kredilerin oranını gösterir.
Kar veya zarar ve diğer kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirilen tutarlar
Yıl boyunca, faiz oranı takasları ile ilgili aşağıdaki kazanç/ (kayıplar) kar veya zarar ve diğer kapsamlı
gelirde muhasebeleştirilmiştir.
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen (kayıp)/kazanç (not 9(c)
‘ye bakınız)
(250)
908
Diğer kapsamlı gelirden kar veya zarara yeniden sınıflandırılan
kazançlar
(finansman maliyeti; not 5(b) ve 9(c)’ye bakınız)
(155)
(195)
UFRS7(23)(d))
(24)(b)
UFRS7(20)(a)(ii)
UFRS7(23)(d),(e)
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
105
Finansal risk yönetimi
12(b) Piyasa riski
UFRS7(40)(a)
Duyarlılık
Kar veya zarar faiz oranlarındaki değişimler sonucunda nakit ve nakit benzerlerinin yüksek/düşük faiz
gelirine duyarlıdır. Özkaynağın diğer bileşenleri borçların nakit akış riskinden korunmasının gerçeğe
uygun değerindeki artış/azalışlarının sonucunda değişir.
Vergi sonrası
kardaki etki
2016
2015
‘000 TL ‘000 TL
Faiz oranları – 70 baz puan artış ( 60 bp) *
Faiz oranları – 100 baz puan azalış (80 bp) *
131
(116)
74
(43)
Özkaynağın diğer
bileşenlerindeki etki
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
(187)
267
(51)
68
* diğer tüm değişkenler sabit
(iii)
UFRS7(33)(a)
Fiyat riski
Riske maruz kalma
Grup’un menkul kıymetlerin fiyat riskine maruz kalması Grup’un elinde tuttuğu ve finansal durum
tablosunda ya satılmaya hazır olarak tuttuğu (not 7(c)) ya da gerçeğe uygun değer farkı kar zarara
yansıtılan olarak tuttuğu (not 7(d)) yatırımlarından kaynaklanmaktadır.
UFRS7(33)(b)
Menkul kıymet yatırımlarından kaynaklanan fiyat riskini yönetmek için, Grup portföyünü çeşitlendirmeye
gitmektedir. Portföyün çeşitlendirilmesi Grup tarafından belirlenen limitler dahilinde yapılmaktadır.
UFRS7(40)(a),(b)
Grup’un sermaye yatırımlarının çoğunluğu halka açıktır ve ya Borsa İstanbul 100 Endeksi veya NYSE
Uluslararası 100 Endeksine dahildir.
Duyarlılık
Aşağıdaki tablo bu iki endeksteki artış/azalışların Grup sermayesi ve vergi sonrası dönem karı üzerindeki
etkisini özetlemektedir. Analiz, diğer tüm değişkenler sabitken, endekslerin sırasıyla %9 ve %7 arttığı
veya %6 ve %5 azaldığı ve Grup’un tüm özkaynağa dayalı menkul kıymetlerin endeksler ile hareket ettiği
varsayımına dayanmaktadır.
Vergi sonrası
Özkaynağın diğer
kardaki etki
bileşenlerindeki etki
2016
2015
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL ‘000 TL
Borsa İstanbul 100 – artış %9 (2015: %7,5)
NYSE Uluslararası 100 – artış %7 (2015: %6,5)
Borsa İstanbul 100 – azalış %6 (2015: %4)
NYSE Uluslararası 100 – azalış %5 (2015: %3,5)
385
254
(257)
(182)
361
184
(193)
(99)
336
(224)
-
280
(180)
-
Dönem vergi sonrası kar, gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan olarak sınıflanan özkaynağa
dayalı menkul kıymetlerin kazanç/kayıpları sonucunda artar/azalır. Özkaynağın diğer bileşenleri satış
amaçlı olarak sınıflandırılan özkaynağa dayalı menkul kıymetlerin kazanç/kayıpları sonucunda
artar/azalır. Satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değeri hala maliyetinden yüksek ise,
endeksteki azalışın sonucu olarak kar/zararda değer düşüklüğü muhasebeleştirilmez.
Kar veya zararda ve diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen tutarlar
Grup tarafından yapılan çeşitli yatırımlara ilişkin kar veya zararda ve diğer kapsamlı gelirlerde
muhasebeleştirilen tutarlar not 7’de açıklanmıştır.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
106
Finansal risk yönetimi
12(c) Kredi riski
UFRS7(33)(a),(b)
UFRS7(34)(c)
UFRS7(15)(b),
(36)(a),
UFRS7(36)(b)
PwC
Kredi riski, nakit ve nakit benzerlerinden, vadeye kadar elde tutulacak yatırımlardan, lehte türev finansal
araçlardan ve banka ve finansal kuruluşlardan mevduatlarından, hem de açıktaki ticari alacaklar dahil
toptan ve perakende müşterilerinin kredi riskinden oluşur.
(i)
Risk yönetimi
Kredi riski Grup bazında yönetilir. Banka ve finans kuruluşları için, sadece en az “A” derecesi ile
bağımsız olarak derecelendirilen taraflar kabul edilirler.
Eğer toptan müşteriler bağımsız olarak derecelendirilmişse, bu dereceler kullanılır. Diğer türlü, eğer
bağımsız derecelendirme yok ise, risk kontrol müşterilerin finansal pozisyonunu, geçmiş deneyimlerini ve
diğer faktörleri dikkate alarak kredi kalitesini değerlendirir. Bireysel risk limitleri yönetim kurulu tarafından
belirlenen limitler dahilinde iç ve dış derecelerine göre belirlenir. Toptan müşterilerinin kredi limitlerine
uyum hat yönetimi tarafından düzenli olarak gözden geçirilir.
Perakende müşterilerine satışların kredi riskini hafifleten şekilde nakit ya da belli bankaların kredi
kartlarını kullanarak ödenmesi gerekmektedir. Kredi riskinin ister bireysel müşterilere, belirli sanayi
sektörlerine ve/veya bölgelerine önemli derecede konsantrasyonu bulunmamaktadır.
Türev finansal araçlar için, herhangi bir zamanda, açıktaki lehte kontratların gerçeğe uygun değerinin
%10’undan azı ile herhangi bireysel bir tarafla yapılabilsin diye yönetim limitler belirlemiştir.
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar düşük riskli yatırımlar olarak kabul edilen tahvil ve sıfır kuponlu
bonolardan oluşmaktadır. Yatırımlarım kredi derecelendirmeleri kredi koşullarının bozulması açısından
takip edilir.
(ii)
Güvence
Bazı ticari alacakları için Grup karşı taraftan anlaşma şartları uyarınca ödemede temerrüde düşmesi
durumunda çağırabileceği garanti, tapu sicili veya teminat mektubu gibi güvenceler isteyebilir.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
107
Finansal risk yönetimi
12(c) Kredi riski
(iii) Kredinin kalitesi
Vadesi geçmiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal varlıkların kredi kalitesi dışardaki kredi
dereceleri (eğer varsa) ile ya da karşı tarafın temerrüde düşme oranları ile ilgili tarihsel bilgiler uyarınca
değerlendirilebilir.
UFRS7(36)(c)
Ticari alacaklar
Dışarıdan (Moody’s) kredi derecelendirme notu olan taraflar
A
BBB
BB
Dışarından kredi derecelendirme notu olmayan taraflar *
Grup 1
Grup 2
Grup 3
Toplam ticari alacaklar
Diğer alacaklar
İlişkili taraflar ve kilit yönetici personel **
Üçüncü taraflarla bir kereye mahsus işlemlerden olan
alacaklar
Dışarıdan (Moody’s) kredi derecelendirme notu A olan
taraf
Diğer üçüncü taraflar***
Bankadaki nakit ve kısa vadeli banka mevduatları
AAA
AA
Satılmaya hazır borç senetleri
AAA
AA
BB
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar
AAA
AA
Türev finansal varlıklar
AA
B
PwC
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
5.700
3.100
1.970
10.770
4.031
2.100
600
6.731
750
2.102
2.300
5.152
555
2.081
256
2.892
15.922
9.623
2.017
1.306
750
814
3.581
916
2.222
38.835
16.469
55.304
14.690
10.003
24.693
2.600
900
820
4.320
1.300
700
380
2.380
750
460
1.210
-
1.327
835
2.162
2.129
2.129
*
Grup 1 – yeni müşteriler (6 aydan az)
Grup 2 – geçmişte temerrüde düşmemiş var olan müşteriler (6 aydan fazla)
Grup 3 – geçmişte temerrüde düşmüş var olan müşteriler (6 aydan fazla). Tüm temerrütler tamamen kurtarılmış.
**
İlişkili taraflardan alacak tutarlarının hiç biri vadesi geçmiş ya da değer düşüklüğüne uğramış değildir ve geri ödemeler tarihsel olarak zamanında ve
düzenli olarak alınmıştır. Yönetim kilit yönetici personele kredi sağlamak için önceden belirlenmiş limitler dahilinde ilgili kurum risk yönetim çerçevesi
oluşturmuştur. Kilit yönetici personele verilen krediler genellikle ipotek yoluyla teminat altına alınmıştır (detay bilgi içi n not 20(g) e bakınız).
***
Grup’un zorunlu kredi kontrolleri de dahil olmak üzere üçüncü taraflar ile bir kerelik işlemler içine girmeyi değerlendirmek üzere uygulamada
prosedürleri vardır.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
108
Finansal risk yönetimi
12(c) Kredi riski
UFRS7(21)
UFRS7(B5)(d)
UMS39(59),(63),(64)
UFRS7(37)(b)
(iv) Değer düşüklüğüne uğramış ticari alacaklar 8
Tahsil edilemeyeceği bilinen bireysel alacaklar doğrudan defter değeri azaltılmak sureti ile defterden
silinir. Diğer alacaklar, değer düşüklüğü gerçekleşmiş ancak henüz tespit edilmemiş olduklarına dair
nesnel kanıt olup olmadığını belirlemek için topluca değerlendirilir.
Bu alacaklar için tahmin edilen değer düşüklüğü zararları değer düşüklüğü için ayrı karşılık olarak
muhasebeleştirilir. Aşağıdaki göstergelerin bulunması halinde, Grup değer düşüklüğüne dair kanıt
olduğunu düşünmektedir:
Borçlunun önemli mali zorluklar içinde olması
Borçlunun iflas etme ya da finansal yeniden yapılanmaya gitme olasılığının olması ve
Borçların ödenmemesi ya da temerrüdü durumu (30 günden daha fazla vadesi geçmiş ise).
İlave nakit ile kurtarılmasına dair herhangi bir beklenti yoksa değer düşüklüğü karşılığı ayrılmış olan
alacaklar karşılığa istinaden silinir. Değer düşüklüğü zararları gelir tablosunda diğer giderler altında
muhasebeleştirilir. Daha önce silinen tutarlardan kurtarılanlar diğer giderlerden mahsup edilir. Değer
düşüklüğü zararlarının nasıl hesaplandığına dair bilgi için not 25(o) e bakınız.
Bireysel olarak değer düşüklüğüne uğrayan ticari alacaklar beklenmedik ekonomik zorluklar yaşayan dört
mobilya toptancısı ile ilgilidir (2015: danışmanlık işindeki iki müşteri). Grup alacaklardan bir kısmını
kurtaracağını ve 200.000 TL’lik değer düşüklüğü gideri muhasebeleştireceğini tahmin etmektedir (2015:
30.000 TL). Bu alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir: 8
Duran varlıklar
1-3 ay arası
3-6 ay arası
6 ay üzeri
UFRS7(16)
UFRS7(20)(e)
UFRS7(37)(a),(36)(c)
PwC
10
20
128
158
300
580
(330)
(25)
525
100
540
(285)
(55)
300
Gelir/gider tablosunda muhasebeleşen tutarlar
Yıl içinde, değer düşüklüğüne uğramış alacaklar ile ilgili aşağıdaki kazanç/(kayıplar) gelir/gider
tablosunda muhasebeleştirilmiştir:
2016
‘000 TL
Değer düşüklüğü zararları
- bireysel olarak değeri düşürülmüş alacaklar
(200)
- değer düşüklüğü karşılığındaki hareket
(580)
Daha önceki değer düşüklüğü zararının iptali
2015
‘000 TL
(130)
(540)
35
125
(v)
Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış
31 Aralık 2016 itibarıyla, TL 1.277.000 (2015: 1.207.000) tutarındaki ticari alacakların vadesi geçmiş
ancak değer düşüklüğüne uğramamıştır. Bunlar yakın temerrüt geçmişi olmayan bir Grup bağımsız
müşteri ile ilgilidir. Bu alacakların yaşlandırma analizi aşağıdaki gibidir:
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
3 aya kadar
3-6 ay arası
UFRS7(37)(a),(b)
20
60
151
231
Toplu olarak değer düşüklüğü için değerlendirilen ticari alacakların değer düşüklüğüne dair ayrılan
karşılığın hareketleri aşağıdaki gibidir:
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
1 Ocak
Yıl içerisinde ayrılan değer düşüklüğü karşılığı
Yıl içerisinde silinen tahsil edilemeyen alacaklar
Kullanılmayan tutarın iptali
31 Aralık
UFRS7(20)(e)
Defter değerleri
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
1.177
100
1.277
1.108
99
1.207
Ticari ve diğer alacaklar içindeki diğer sınıflarda değer düşüklüğüne uğramış ve vadesi geçmiş varlık
bulunmamaktadır. Bu diğer sınıfın kredi geçmişine bağlı olarak, bu tutarların vadesi geldiğinde tahsil
edileceği beklenmektedir. Grup bu alacaklara ilişkin olarak herhangi bir teminat tutmamaktadır.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
109
Finansal risk yönetimi
12(d) Likidite riski
UFRS7(33)(a),(b),
(39)(c),(B11E)
İhtiyatlı likidite risk yönetimi, yeterli ölçüde nakit ve menkul kıymet tutmayı ve vadesinde yükümlülükleri
karşılamak ve piyasa pozisyonlarını kapatabilmek için yeterli miktarda yapılandırılmış kredi olanakları ile
fonlama sağlamayı belirtmektedir. Raporlama dönemi sonundaki Grup’un kolayca likidite riskini
yönetebilmek için nakit girişi elde etmesi beklenen 44.657.000 TL (2015: 24.093.000 TL) vadesiz
mevduatı bulunmaktadır. İş kolunun dinamik yapısı nedeniyle, Grup’un hazinesi yapılandırılmış kredi
limitlerine erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle fonlama esnekliği sağlamaktadır.
UFRS7(34)(a)
Yönetim Grup’un likidite rezervlerinin (aşağıdaki henüz kullanılmamış borçlanma olanaklarını içeren) ve
beklenen nakit akışları temelinde nakit ve nakit benzerleri (not 7(e)) periyodik tahminlerini takip eder. Bu
genellikle Grup’un faaliyet gösteren şirketler tarafından yerel düzeyde Grup tarafından belirlenen
uygulama ve limitlerine uygun olarak yürütülmektedir. Bu limitler işletmenin faaliyet gösterdiği pazarın
likiditesini göre değişir. Buna ek olarak, Grup’un likidite yönetimi politikası önemli para birimlerinden olan
nakit akışların tahminini ve bunları karşılamak üzere gerekli likit varlıkların düzeyini dikkate almayı, iç ve
dış mevzuata karşı finansal durum tablosu likidite oranlarını ve dış yasal gereklilikleri takip etmeyi ve
borçlanma finansman planını sağlamayı içerir.
UFRS7(7),(39)(c)
UMS7(50)(a)
(i)
Finansman anlaşmaları 13
Raporlama dönemi sonunda Grup’un aşağıdaki henüz kullanılmamış borçlanma olanaklarına erişimi
aşağıdaki gibidir:
Değişken faiz
- Bir yıl içinde sona erecek (açık kredi ve borç senedi
tesisi)
35.
UFRS7(7),(39)(c)
UMS7(50)(a)
UFRS7(39)(a),(b),
(B11B)
Bir yıldan sonar sona erecek (banka kredileri)
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
12.400
10.620
9.470
8.100
21.870
18.720
Açık kredi olanakları herhangi bir zamanda kullanılabilir ve önceden haber verilmeksizin banka
tarafından iptal edilebilir. Teminatsız borç senedi kabul olanakları herhangi bir zamanda kullanılabilir ve
yıllık incelemeye tabidir. Yeterli kredi derecelerinin devamlılığına bağlı olarak, banka kredisi olanakları
herhangi bir zamanda TL veya Amerikan Doları olarak kullanılabilir ve ortalama,5 yıl vadeye sahiptir
(2015: 6,9 yıl). 14
(ii)
Finansal borçların vadeleri 9-12
Aşağıdaki tablolar Grup’un finansal borçlarını sözleşme vadelerine göre ilgili vadelerine göre
Gruplandırmak sureti ile analiz eder:
Tüm türev olmayan finansal yükümlülükler ve
Nakit akışların zamanlamasının anlaşılabilmesi için anlaşma vadelerinin gerekli olduğu net ve brüt
olarak ödenmiş türev finansal enstrümanlar.
UFRS7(B11D)
Tabloda belirtilen tutarlar anlaşmaya bağlı iskonto edilmemiş nakit akışlarıdır. 12 ay içerisinde vadesi
dolacak bakiyeler iskonto etkisi önemsiz olacağından defter değerine eşittir. Faiz oranı takasları için
raporlama döneminden sonra geçerli olan vadeli faiz oranları kullanılarak nakit akışları tahmin edilmiştir.
UFRS7(39(a),(B11B)
6 aydan az zaman aralığı içinde Grup’un negatif gerçeğe uygun değerli alım satım portföyündeki türev
araçları 610.000 TL’lik (2015: 621.000 TL) gerçeğe uygun değeri üzerinden dahil edilmiştir. Bu, anlaşma
vadelerinin nakit akışların zamanlamasını anlaşılabilmesi için gerekli olmadığından dolayıdır. Bu
anlaşmalar vade tarihleri yerine net gerçeğe uygun değerleri bazında yönetilir.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
110
Finansal risk yönetimi
12(d) Likidite riski
UFRS7(39)(b),(c),
(B11)
Finansal
yükümlülüklerin
anlaşma vadeleri
9-12
31 Aralık 2016
Türev olmayanlar
Ticari borçlar
Borçlanmalar
(finansal kiralamalar
hariç)
Finansal kiralama
yükümlülükleri
Toplam türev
olmayanlar
Türevler
Ticari amaçlı türevler
Brüt ödenmiş (vadeli
döviz anlaşmaları –
nakit akış riskinden
korunma)
- (giriş)
-
Çıkış
Defter
değeri
Toplam
anlaşmaya (varlıklar)/
bağlı nakit yükümlülük
ler
akışları
‘000 TL
‘000 TL
41.
42.
47. 15,130
15,130
6 aydan
kısa
vadeli
‘000 TL
36.
15.130
6 – 12
ay ‘000
TL
37.
43. -
1-2 yıl 2-5 yıl
arası
arası
‘000 TL ‘000 TL
38.
39.
44. 45. -
5 yıl
üzeri
‘000 TL
40.
46. -
4.439
4,639
9,310 46,195
40,121
104,704
97.050
427
428
2.365
-
4.075
3.394
19.996
5.067
10.165 48.560
40.121
123.909
115.574
610
-
-
-
-
610
610
(17.182) (13,994)
855
-
-
-
(31,176)
-
17.521
949
14,498
504
-
-
-
32,019
1,453
766
1,376
11.270
-
-
-
-
11,270
11,270
4.513
4.118
9.820 44.476
30.235
93.162
84.130
427
428
2.515
655
4.880
3.950
16.210
4.546
10.675 46.991
30.900
109.312
99.350
621
-
-
-
-
621
621
(11.724)
(6,560)
-
-
-
(18,284)
-
11.885
782
7,228
668
-
-
-
19,113
1,450
777
1,398
31 Aralık 2015
Türev olmayanlar
Ticari borçlar
Borçlanmalar
(finansal kiralamalar
hariç)
Finansal kiralama
yükümlülükleri
Toplam türev
olmayanlar
Türevler
Ticari amaçlı türevler
Brüt ödenmiş (vadeli
döviz anlaşmaları –
nakit akış riskinden
korunma)
- (giriş)
-
UFRS7(B10A)(a)
PwC
Çıkış
855
2-5 yıl arası zaman aralığında gösterilmiş 2016 kredileri arasındaki 46.195m TL için, Grup 2017 mali
yılının ilk çeyreğinde 5.000.000 TL tutarında erken ödeme yapmayı düşünmektedir. (2015: yoktur).
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
111
Finansal risk yönetimi
Finansal araçların sınıfları
UFRS7(6),(B1)-(B3)
UFRS 7 finansal araçların sınıflar itibari ile açıklanmasını gerektirdiğinden, işletme açıklanan
bilgilerin niteliğine uygun olarak finansal araçlarını sınıflara gruplandırmalı ve finansal araçların
özelliklerini dikkate almalıdır. İşletme finansal durum tablosunda sunulan kalemlerle gerekli
mutabakatına imkan vermek için yeterli bilgi sağlamalıdır. Finansal araçların sınıfları ve gerekli
açıklamaların düzeyi için yönlendirmeyi UFRS 7 için hazırlanmış Ek B’de bulabilirsiniz.
Detay düzeyi ve varsayımların seçimi– Yönetimin gözünden bilgi
UFRS7(34)(a)
Bir işletmenin finansal risk yönetimine ilişkin açıklamaları kilit yönetici personele dahili olarak
sunulan bilgileri yansıtmalıdır. Öyle ki, bir işletme tarafından sağlanacak açıklamalar, bu
bilgilerin detay düzeyi ve kullanılan önemli varsayımlar işletmeden işletmeye büyük ölçüde
değişecektir. Bu örnek finansal tablo açıklamalar açıklanabilir bilgi türünün tek örneğidir ve her
işletmenin kendi koşullarına uygun açıklamaları değerlendirmesi gerekmektedir.
48. Türev finansal araçlar
Kısa ve uzun vade ayırımı
UMS1(BC38B),(BC38C)
UMS1(66),(69)
UMS 39 kapsamında alım satım amaçlı olarak sınıflandırılan finansal araçların mutlaka
finansal durum tablosunda kısa vadeli olarak sınıflanması gerektiği anlamına gelmez. Eğer bir
finansal borç öncelikle alım satım amaçlı olarak alındıysa, bunun kısa vadeli olarak sunulması
gerekir. Eğer alım satım amacı ile alınmadıysa, vade tarihi esas alınarak kısa ya da uzun
vadeli olarak sunulmalıdır. Finansal varlıklar, eğer işletme bunların 12 içerisinde
gerçekleşmelerini bekliyorsa, dönen varlıklar olarak sınıflandırılmalıdır.
Korunma amaçlı türevlere de benzer bir yaklaşım olacaktır. Raporlama dönemi sonu itibarıyla
12 ay içerisinde finansal varlığın bir kısmının gerçekleşmesi bekleniyorsa, bu kısım dönen
varlık olarak sunulmalıdır; finansal varlığın kalan kısmı ise duran varlık olarak gösterilmelidir.
Bu riskten korunma amaçlı türevlerin kısa ve uzun vade kısımlarının ayrılması gerektiğini öne
sürmektedir. Fakat alternatif olarak, riskten korunma amaçlı türevlerin tam gerçeğe uygun
değeri eğer riskten korunma ilişkisi 12 aydan kısa ise kısa vadeli olarak ve bu ilişki 12 aydan
uzun ise uzun vadeli olarak sınıflandırılabilir.
Piyasa riski
Döviz riski
UFRS7(B23)
UFRS7(B23)
Döviz riski sadece ölçüldüğü fonksiyonel para birimi dışındaki bir para cinsinden olan finansal
araçlardan ortaya çıkabilir. Çevrimle ilgili riskler bu nedenle işletmenin kur riskine maruz
kalmasının değerlendirmesine dahil değildir. Çevrim riskleri, Grup’un raporlama para
biriminden farklı bir fonksiyonel para birimi cinsinden bir işletmenin (örnek olarak; bir bağlı
ortaklık) elde tuttuğu finansal ve finansal olmayan kalemlerden ortaya çıkar. Fakat yabancı
operasyondaki net yatırımın bir parçasını teşkil etmeyen, yabancı para birimi cinsinden
şirketler arası alacaklar ve borçlar, döviz riskleri için yapılan duyarlılık analizine dahil olacaktır,
çünkü bu bakiyeler konsolide finansal durum tablosunda elimine olsalar da UMS 21 gereğince
yeniden değerlemeden kaynaklı kar/zararlarının etkileri tam olarak elimine edilemez.
UFRS 7 amacı uyarınca, kur riski parasal olmayan finansal araçlardan da ayrıca
kaynaklanmaz. DEĞER A.Ş. bu yüzden Amerikan doları cinsinden olan pay senelerini döviz
riski analizine dahil etmemiştir. Parasal olmayan finansal araçlara yapılan yatırımdan
kaynaklanan döviz riski gerçeğe uygun değer kayıp/kazançlarının bir parçası olarak diğer fiyat
riski açıklamalarında yansıtılır.
Faiz oranı riski – sabit oranlı borçlanmalar
Faiz oranlarındaki değişikliklerin duyarlılığı normalde finansal varlık ve finansal yükümlülüklerin
değişken faiz oranları ile ilgilidir. Fakat duyarlılık ayrıca gerçeğe uygun değerden tekrar ölçülen
sabit oranlı finansal varlık ve finansal yükümlülükler ile de ilgili olacaktır.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
112
Finansal risk yönetimi
Kredi riski
Değer düşüklüğüne uğramış ticari alacaklar
UFRS7(37)(b)
İşletmeler ayrıca değer düşüklüğüne uğradığı belirlenen finansal varlıkları için bir analiz
sağlamalılardır. Ancak, bu finansal varlıkların yaşlandırmasının açıklanması için özel bir
gereklilik yoktur. Diğer analiz biçimleri eşit olarak kabul edilebilecektir.
Likidite riski
Vade analizi
UFRS7(B11B)
UFRS7(3),(B11D)
UFRS7(B11C)(c)
Tüm finansal yükümlülükler vade analizinde dahil edilmelidir. Analiz genel olarak anlaşma
vadelerine göre yapılmalıdır. Ancak, türev finansal yükümlülükler için standart nakit
akışların zamanlamasının anlaşılabilmesi için anlaşma vadelerinin gerekli olmadığını
söyleyerek, işletmelere vade gruplamasını anlaşma vadelerine göre değil de beklenen
vadelerine göre yapabilme seçeneğini sağlamaktadır. Bu durum alım-satım amaçlı türev
anlaşmalar için de geçerli olabilir. Değişken faizli bir finansal varlık ya da yükümlülük ve tüm
kredi taahhütleri için yapılmış olan faiz oranı takası gibi anlaşmalar için kalan anlaşma
vadeleri nakit akışların zamanlamasının anlaşılabilmesi için önemli olacaktır. Bu
anlaşmaların, dolayısıyla anlaşma vadelerine göre gruplanması gerekir.
Açıklanan tutarların raporlama döneminden sonra mevcut koşullara göre belirlenmiş,
gelecek dönemlerde ödenmesi beklenen tutarlar olması gerekmektedir. Ancak, UFRS 7 cari
ya da vadeli oranların kullanılıp kullanılmaması gerektiğini belirtmez. PwC gelecekteki nakit
akışlarının daha iyi bir tahmini olduğu için vadeli oranların kullanılmasını tavsiye eder.
Sunulan belirli zaman aralıkları standart tarafından zorunlu tutulmamıştır, ancak kilit
yönetici personele dahili olarak sunulanlara dayanmaktadır. Finansal teminat anlaşmaları
için, teminatın maksimum tutarı garantinin çağırılabileceği en erken döneme tahsis
edilmelidir.
Vade tablolarına dahil edilen tutarlar, anapara ve faiz ödemeleri de dahil olmak üzere,
anlaşmaya bağlı iskonto edilmemiş nakit akışları olduğundan, bu tutarlar finansal durum
tablosunda açıklanan tutarlar ile bağdaşmaz. Bu durum özellikle borçlanmalar ve türev
finansal araçlar söz konusu olduğu sürecedir. İşletmeler defter değerleri finansal durum
tablosuna bağlanan bir kolon ve isterlerse bir mutabakat kolonu eklemeyi seçebilirler, ancak
bu zorunlu değildir.
Finansman anlaşmaları
UMS7(50)(a)
UFRS7(39)(b)
Taahhüt edilen borçlanma olanakları likidite yönetiminin önemli bir unsurudur. Sonuç
olarak, işletmeler henüz kullanılmamış olanaklarına dair bilgi sağlamayı
değerlendirmelilerdir. UMS 7 Nakit akış tablosu standardı ayrıca gelecekteki işletme
faaliyetlerinde kullanılabilecek henüz kullanılmamış borçlanma imkanlarının, bu imkanların
kullanılmasına ilişkin herhangi bir kısıtlama olup olmadığına dair sermaye taahhütlerinin
yerine getirilmesinin açıklanmasını tavsiye eder.
Finansal araçların şartları ve koşulları
UFRS7(7),(31)
PwC
İşletmeler finansal durumu ve performansı ile bu finansal araçlardan kaynaklanan risklerin
niteliği ve kapsamı için finansal araçların önemini değerlendirmek için finansal tablo
kullanıcıları yeterli bilgi açıklamalıdır. Fakat UFRS 7’ nin niyeti UMS 32 tarafından gerekli
kılınan olası hacimli açıklamaları azaltmak ve daha kısa ama daha anlamlı bilgiler ile
değiştirmekti. Normal şartlar altında, işletmeler bu nedenler artık her bir ana borçları için
önemli şart ve koşulları açıklamak zorunda olmayacaklardır. Fakat eğer bir işletme
olağandışı şartlar ve koşullara sahip borçlara ya da diğer finansal araçlarda sahipse, o
zaman finansal tablo kullanıcılarının bu araçlara ilişkin risklerin niteliği ve kapsamını
değerlendirmeleri için bazı bilgilerin sağlanması gerekmektedir.
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
113
Finansal risk yönetimi
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar:
49.
UFRS7(15)
UFRS7(23)(b)
UFRS7(24)(a)
UFRS7(35),(42)
UFRS7(39)(a),(B11C)(c)
UMS39(9)
UFRS7(20)(d),(e) ve
(37)(b)
Bu yayında, Değer A.Ş.’ye uygun olmaması sebebiyle aşağıdaki gerekli açıklamalara yer
verilmemiştir:
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklamalar ve referanslar
İşletme tarafından elde tutulan satılabilir
ya da tekrar rehin edilebilir teminat
Elde tutulan, satılan ya da yeniden rehin
edilen teminatların gerçeğe uygun değeri ile
yeniden rehin edilenlerin iade edilip
edilmemesi gerektiğini ve teminatlara bağlı
şartları ve koşulları açıkla.
Riskten korunma muhasebesi – tahmini
işlemlerin gerçekleşmesi i daha fazla
beklenmemektedir.
İşlemi bir açıklamasını ekle
Gerçeğe uygun değer riskinden
korunma
Ayrı ayrı riskten korunma aracından
kaynaklanan kazanç ve kayıpları ve riskten
korunmaya konu riskten korunan kalemi
açıkla
Kurumun riske maruz kalmasını temsil
etmeyen nicel veriler
Gerekirse daha fazla bilgi sağla.
Finansal teminat anlaşmaları
Bunlar çağırılabileceği en erken zaman
aralığında vade tablosuna dahil edilmelidir.
Ticari alacaklar dışındaki diğer finansal
varlıkların değer düşüklüğü
Önemli her bir finansal varlık sınıfı için değer
düşüklüğü zararlarını, değer düşüklüğüne
uğramış finansal varlıklara tahakkuk eden
faiz geliri tutarını ve bireysel olarak değer
düşüklüğüne uğrayacağı belirlenen finansal
varlıklarla ilgili bir analizi açıkla.
Gerçeğe uygun değer riskinden korunma
50.
51.
DEĞER A.Ş. gerçeğe uygun değer riskinden korunma muhasebesi uygulamamaktadır.
Yazılabilecek örnek bir muhasebe politikası aşağıdaki gibidir:
Gerçeğe uygun değer riskinden korunma olarak belirlenen ve nitelendirilen türevlerin
gerçeğe uygun değer değişimleri korunan riske atfedilebilen riskten korundan varlık ve
yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerlerindeki değişim ile birlikte kar/zarar tablosunda
muhasebeleştirilir. Sabit faiz oranlı borçları koruyan faiz oranı takaslarının etkin olan
kısımları ile ilgili kazanç/kayıplar faiz oranı riskine bağlı riskten korunma konusu sabit faizli
borçların gerçeğe uygun değerindeki değişiklikler ile birlikte gelir/gider tablosunda
muhasebeleştirilir. Etkin olmayan kısım ile ilgili kazanç/kayıplar gelir/gider tablosunda
diğer gelir ve diğer giderler içinde muhasebeleştirilir.
Eğer korunma muhasebesinin, finansal riskten korunma koşullarını sağlayamaması
durumunda, riskten korunan kalemin etkin faiz yöntemi kullanılarak defter değerine
yapılan düzeltme ilgili dönem boyunca yeniden hesaplanan etkin faiz oranı hesaplanarak
vadeye kadar gelir/gider tablosuna amorti edilir.
52. PwC Manual of Accounting
53. Finansal risk yönetimi açıklamalarına ilişkin detay yönlendirme için lütfen Bölüm 6.9 Finansal
araçlar: Sunum ve açıklamalar: Finansal araçlar risk açıklamaları kısmına bakınız.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
114
13 Sermaye yönetimi
13(a) Risk yönetimi 1
UMS1(134),
(135),(136)
Sermayeyi yönetirken Grup’un amaçları şunlardır:
İşletmenin sürekliliğinin devamı yeteneğini korumak, böylece ortaklara getiri ve diğer paydaşlar için
fayda sağlamaya devam etmek ve
Sermaye maliyetini azaltmak amacıyla en uygun sermaye yapısını sürdürmek.
Sermaye yapısını korumak veya yeniden düzenlemek için, Grup ortaklara ödenecek temettü tutarını
ayarlayabilir, ortaklara sermaye tutarını iade edebilir, yeni paylar ihraç edebilir veya borçlanmayı
azaltmak için varlık satabilir.
Sektördeki diğerleri ile tutarlı olarak, Grup aşağıdaki özkaynakların borçlara oranına göre sermayeyi
izler:
Bu oran not 10(c)’de gösterildiği gibi net borçların toplam ‘özkaynak’lara (finansal durum
tablosunda gösterildiği gibi, kontrol gücü olmayan paylar dahil) bölünmesi ile bulunan orandır.
UMS1(134),
(135),(136)
2016’de, Grup’un stratejisi, ki 2014’den bu yana değişmedi, bu oranı 20% - 40% aralığında tutmak ve B
kredi notunu korumaktı. Kredi notu değişmedi ve 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015’daki oranlar
aşağıdaki gibi oldu:
Net borç
Toplam özkaynak
Net borcun özkaynağa oranı
UMS1(135)(d)
PwC
2016
‘000 TL
2015
Yeniden
düzenlenmiş
‘000 TL
33.834
159.716
42.322
117.242
%21
%36
(i)
Kredi taahhütleri 1
Büyük borçlanma imkanlarının şartlarına göre, Grup’un aşağıdaki finansal taahhütlere uyması
gerekmektedir:
Net borç/özkaynak oranının %50’den fazla olması ve
Net finansman maliyetlerinin FAVÖK’e oranının %10’dan daha fazla olmaması.
Grup raporlama dönemi boyunca bu anlaşma taahhütlerine uymuştur. 31 Aralık 2016 itibarıyla, net
finansman maliyetinin FAVÖK’e oranı %8 (31 Aralık 2015 itibarıyla %10’dür).
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
115
Sermaye yönetimi
13(b) Temettüler 2-4
54.
UMS1(107)
Tarihler zorunlu değil
UMS1(107)
(i)
Adi pay senetleri
31 Aralık 2015’de sona eren yıla ait pay başına tamamı
22 kuruştan ödenmiş (2014 – 10 kuruş) en son yapılan
temettü ödemesi
31 Aralık 2016’de sona eren yıla ait pay başına tamamı
21 kuruştan (2015: 10 kuruş) ödenmiş geçici temettü
7% itfa edilemeyen kar payı öncelikli imtiyazlı pay
senetleri
Pay başına 7 kuruştan yapılan yıllık temettü (2015: 7
kuruş)
Sağlanan veya ödenen toplam temettü
31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihlerinde biten yıllara
ilişkin nakit ödemek sureti ile dağıtılan veya temettü
yeniden yatırım planına göre pay ihraç etmek sureti ile
yerine getirilen temettü aşağıdaki gibidir:
Nakit olarak ödenen
Pay ihraç etme yolu ile dağıtılan
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
11,586
5,455
11,144
5,467
107
22,837
107
11,029
22,271
566
10,470
559
22,837
11,029
11,989
11,586
(ii)
UMS1(107)
UMS1(107)
UMS7(43)
55.
(iii)
Raporlama dönemi sonunda dağıtılmayan
temettüler
Yukarıdaki temettülere ek olarak, yılsonundan bu yana
yönetim adi pay senedi başına 22 kuruş (2015: 22 kuruş)
nihai temettü ödemesini tavsiye etmişlerdir. 31 Aralık
2016’de geçmiş yıl karlarından 10 Nisan 2017’de
ödenmesi beklenen ancak yılsonunda yükümlülük olarak
muhasebeleştirilmeyen önerilen temettünün toplam
miktarı
UMS1(137)(a)
UMS10(12)
Tarihler zorunlu değil
Sermaye yönetimi
Sermaye risk yönetimi
UMS1(134),(135)
56.
Sermaye herhangi bir UFRS’de tanımlı değildir. İşletmeler dahilde kilit yönetici personele
sağlanan bilgilerin türüne göre sermaye olarak neyi yönettiklerini açıklamak zorundadırlar.
Bu nedenle, sermayenin içinde faize dayalı borç barındırıp barındırmadığı işletmenin
kendisine bağlıdır. Eğer böyle bir borç varsa ve fakat borç anlaşması finansal taahhütler
gibi yerine getirilmesi gerekli sermaye yeterliliği ihtiva ediyorsa, o zaman bunların UMS 1
paragraf 135 (d) Finansal tabloların sunumu’na bağlı olarak açıklanması gerekmektedir.
Temettüler
57. Ana ortaklığa karşı konsolidasyon bilgisi
Bu notta açıklanmış temettüler sadece ana ortaklık tarafından ödenenlerdir ve kontrol gücü
olmayan paylara bağlı ortaklıklar tarafından ödenen temettüleri içermez. UMS 1 dönem
sırasında ortaklara dağıtım olarak kabul edilen temettülere ilişkin açıklamayı gerektirir.
(Paragraf 107). Genel olarak ‘ortaklar’ terimi UMS 1’de ana ortak işletmenin ortakları
bağlamında kullanılmaktadır (örnek paragraflar 81B ve 106). Finansal tabloların odağı hala
ana ortaklık pay darlarındadır ve bu temel uyarınca pay başına temettü açıklaması sadece
ana ortaklık işletmenin ortakları için uygundur. Bu açıklama ayrıca UMS 1 paragraf 79
uyarınca gerekli olan ihraç edilen pay adedine ilişkin açıklama ile ilişkilidir. Kontrol gücü
olmayan payların sahipleri kendileri ile ilgili olan temettü bilgisine ilgili bağlı ortaklıkların
bireysel finansal tablolarından öğreneceklerdir.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
116
Sermaye yönetimi
Sermaye yönetimi
58. Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar
59.
UMS1(137)(b)
UFRS YORUM17(15)-(17)
60.
Bu yayında, Değer A.Ş.’ye uygun olmaması sebebiyle aşağıdaki gerekli açıklamalara yer
verilmemiştir:
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklamalar ve referanslar
Muhasebeleştirilmeyen birikimli imtiyazlı
temettüler
Tutarı açıkla
Gayri nakdi varlık şeklindeki temettüler
Çeşitli açıklamalar, detay bilgi için IFRS
Yorum 17 ve aşağıda örneklemeye bakınız.
Aşağıdaki örnek açıklamalar bir işletmeye ile ilgili olduğunda faydalı olabilir:
Gayri nakdi temettüler
61.
UFRS
YORUM17(11),(14),(15),(16)
(aa) Bir işletme ortaklarına gayri nakdi varlıklar dağıtıyorsa, açıklama aşağıdaki şekilde
okunabilir:
Kasım 2016’de, XYZ A.Ş. bağlı ortaklığında tuttuğu tüm payları ana ortaklığına gayri nakdi
temettü olarak transfer etti. Temettü, bağlı ortaklığın gerçeğe uygun değeri olarak ölçüldü
(2.500.000 TL). Payların gerçeğe uygun değeri ile defter değeri (1.800.000 TL) arasındaki
fark gelir/gider tablosunda diğer gelirler altında gösterilmiştir (700.000 TL).
62. PwC Manual of Accounting
63. Sermaye risk yönetimi açıklamaları ile ilgili detay yönlendirme için lütfen Bölüm 23 Sermaye ve
yedekler: Sermaye açıklamaları kısmına bakınız.
PwC
Değer A.Ş.
31 Aralık 2016
117
Grup yapısı
Bu bölüm, finansal tablo kullanıcılarının Grup’un yapısının finansal pozisyonunu ve Grup’un bir bütün
olarak performansını nasıl etkilediğini anlamalarına yardımcı olacak bilgileri içermektedir. Özel olarak,
aşağıdakiler hakkında bilgiler vardır:
Zorunlu olmayan
açıklama
İşletme birleşmeleri ve durdurulan faaliyetlerin elden çıkarılması sonucunda yıl içerisinde meydana
gelen yapı değişiklikleri
Kontrol gücü olmayan paylar ile olan işlemler ve
Müşterek faaliyetlerdeki paylar.
Not 16’da önemli bağlı ortaklıkların bir listesi sağlanmıştır. Bu not ayrıca Grup’un özkaynaktan pay alma
yöntemi ile muhasebeleştirilen yatırımları hakkında da detayları açıklamaktadır.
14
İşletme birleşmeleri
119
15
Durdurulan faaliyetler
122
16
Diğer işletmelerdeki yatırımlar
125
PwC
118
14 İşletme birleşmeleri 2-5
14(a) Şirket alımlarının özeti
UFRS3(B64)(a)-(d)
1 Nisan 2016 tarihinde ana ortak şirket, elektronik cihaz üreticisi olan DEĞER A.Ş. Elektronik Grup’un
ihraç edilen çıkarılmış sermayesinin %70’ini satın aldı. Bu şirket alımı Grup’un sektördeki pazar payını
ciddi şekilde arttırdı ve Grup’un mevcut IT danışmanlık bölümünü tamamladı.
Satın alım bedeli, alınan net varlıklar ve şerefiyenin detayları aşağıdaki gibidir:
UFRS3(B64)(f)
Satın alma bedeli (aşağıda (b)’ye bakınız):
UMS7(40)(a)
Ödenen nakit
İhraç edilen adi hisse senetleri
Koşullu bedel
Toplam satın alma bedeli
‘000 TL
UFRS3(B64)(f)(iv),(m)
UFRS3(B64)(i)
UMS7(40)(d)
3.000
9.765
135
12.900
DEĞER A.Ş. Elektronik Grubu (9.765m TL) için ödenen satın alma bedelinin bir parçası olarak ihraç
edilen 1.698.000 adet hissenin gerçeğe uygun değeri 1 Nisan 2016’da açıklanan hisse başına fiyat
olan 5,78 TL’ye dayanmaktadır. Hisse ihracı ile doğrudan ilişkilendirilebilen 50.000 TL ihraç maliyeti
tahmini gelirlerden mahsup edilmiştir.
Satın alma sonucu muhasebeleştirilen varlık ve yükümlülükler aşağıdaki
gibidir:
Gerçeğe uygun değer
‘000 TL
UFRS3(B64)(o)(i)
Nakit
Ticari alacaklar
Stoklar
Arsa ve binalar
Tesis ve teçhizat
Ertelenmiş vergi varlığı
Maddi olmayan duran varlıklar: markalar
Maddi olmayan duran varlıklar: müşteri anlaşmaları
Ticari borçlar
Açık kredi
Koşullu borçlar
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü
İş ilişkisi sonrası fayda yükümlülükleri
Diğer çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri
Tanımlanabilir satın alınmış net varlıklar
Eksi: kontrol gücü olmayan paylar
Artı: şerefiye
Net satın alınan varlıklar
1.550
780
840
4.200
7.610
2.389
3.020
3.180
(470)
(1.150)
(450)
(2.304)
(1.914)
(415)
16.836
(5.051)
1.115
12.900
UFRS3(B64)(e),(k)
Şerefiye satın alınan iş kolunun işgücü ve yüksek karlılığına atfedilebilir. Bu tutar vergi amaçlı
indirilebilir olmayacaktır.
UMS1(38)
31 Aralık 2015 itibarıyla sona eren yılda herhangi bir şirket satın alımı yoktur.
UFRS3(B64)(g)
1
i.
Önemli tahmin: koşullu bedel
Bağlı ortaklık 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla sona eren yılda önceden belirlenmiş satış hacimlerine
ulaştığında, 1.000.000 TL’ye kadar ilave bedel 1 Eylül 2017’da nakit olarak ödenebilir.
UFRS3(B67)(b)(iii)
Anlaşma kapsamında ödenecek iskonto edilmeyen olası tutar 10.000.000 TL altındaki satışlar için 0
TL; 18.000.000 TL üstü satışlar için 1.000.000 TL arasındadır. Koşullu bedelin 135.000TL gerçeğe
uygun değeri gelecekteki beklenen nakit akışlarının bugünkü değeri hesaplanarak tahmin edilmiştir.
Tahminler %6 indirim oranına dayandırılmış ve DEĞER A.Ş. Elektronik Grup’unun olası satışları
12.000.000 TL ile 12.500.000 TL arasında tahmin edilmiştir.
UFRS3(B67)(b)
31 Aralık 2016 itibarıyla, DEĞER A.Ş. Elektronik Grup tarafından elde edilen gerçek satış geliri
10.000.000 TL’nin altında olduğundan, koşullu bedel finansal durum tablosu dışı bırakılmıştır.
135.000 TL’lik gelir diğer gelirlere dahil edilmiştir.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
119
İşletme birleşmeleri
14(a) Şirket alımlarının özeti
UFRS3(B64)(j)
UMS37(85)
UFRS3(B67)(c)
UFRS3(B64)(h)
UFRS3(B64)(o)(i)
UFRS3(B64)(q)
(ii)
Önemli karar: koşullu yükümlülük
DEĞER A.Ş. Elektronik Grup’u satın alınırken, işletmenin davalı olduğu bekleyen bir davaya ilişkin
olarak 450.000 TL tutarında bir koşullu yükümlülük muhasebeleştirilmiştir. İddia, kendilerine tedarik
edilen ürünlerle ilgili kusur ileri süren bir müşteriden ortaya çıkmıştır. Haziran 2017 itibarıyla bu
davayla ilgili mahkemelerin bir karara varacağı tahmin edilmektedir. Davaya ilişkin olumsuz bir karar
olması halinde, Grup’un ödemesi gelecekte ödemesi gerekebilecek iskonto edilmemiş olası tutarı
250.000 TL ile 700.000 TL arasında olacaktır. 31 Aralık 2016 itibarıyla, Nisan 2016’de
muhasebeleştirilen dava yükümlülüğü tutarında davanın sonuçlanma olasılığında bir gelişme olmadığı
için bir değişiklik olmamıştır (27.000 TL’lik indirim iptali haricinde).
(iii) Satın alınan alacaklar
Satın alınan ticari alacakların gerçeğe uygun değeri 780.000TL’dir. Ticari alacakların brüt anlaşma
tutarı 807.000’dir. Bunun 27.000 TL’sinin tahsil edilemeyeceği beklenmektedir.
(iv) Kontrol gücü olmayan paylar için muhasebe politikası seçimi
Grup, satın aldığı bir işletmedeki kontrol gücü olmayan payları gerçeğe uygun değerden veya kontrol
gücü olmayan payların satın alınan işletmenin net tanımlanabilir varlıkları üzerindeki oransal payı
üzerinden muhasebeleştirir. Bu karar, her bir satın alma için ayrı ayrı yapılır. DEĞER A.Ş. Elektronik
Grup’unun kontrol gücü olmayan payları için, Grup bunları net tanımlanabilir varlıkları üzerindeki
oransal payı üzerinden muhasebeleştirmeyi seçmiştir. İşletmenin işletme birleşmeleri muhasebe
politikaları için not 25(i) e bakınız.
(v)
Hasılat ve kar katkısı
Satın alınan işletmenin gruba 1 Nisan’dan 31 Aralık 2016’e kadar olan dönemde 3.850.000 TL tutarında
hasılat ve 1.405.000 TL tutarında net kar katkısı olmuştur.
Eğer satın alma 1 Ocak 2016’de gerçekleşmiş olsaydı, 31 Aralık 2016’de sona eren yıla ait konsolide
proforma hasılat ve kar sırasıyla 212.030.000 TL ve 38.070.000 TL olacaktı. Bu tutarlar bağlı ortaklığın
sonuçları kullanılarak ve bu sonuçlar aşağıdakiler nedeniyle düzeltilerek hesaplanmıştır:
Bağlı ortaklık ve Grup arasındaki muhasebe politikaları farkları ve
Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların gerçeğe uygun değer düzeltmeleri 1 Ocak 2016’den
itibaren uygulandığı varsayılarak ek amortisman ve itfa tutarları ve buna bağlı vergi etkileri ile
beraber hesaplanmıştır.
14(b) Satın alma bedeli – nakit çıkışı
UMS7(40)(b)
UMS7(40)(c)
Bağlı ortaklık satın alımı nakit çıkışı, edinilen nakit netleştirilmiş
Nakit bedel
Eksi: Satın alınan bakiyeler
Nakit
Açık krediler
Net nakit çıkışı – yatırım faaliyetleri
UFRS3(B64)(m)
PwC
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
3.000
-
1.550
(1.150)
400
-
2.600
-
Satın alma ile ilgili maliyetler
Hisse ihracı ile doğrudan ilişkilendirilemeyecek 750.000 tutarındaki satın alma ile ilgili maliyet gelir/gider
tablosunda diğer giderler altına ve nakit akış tablosunda da faaliyetlerden nakit akımları altına dahil
edilmiştir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
120
İşletme birleşmeleri
İşletme birleşmeleri
Karşılaştırmalar
UMS 1 kapsamında, karşılaştırmalı bilgiler anlatımlar da dahil olmak üzere finansal tablolarda
raporlanan tüm sayısal bilgiler için verilmelidir. Fakat UFRS 3 işletme birleşmeleri açısından
ayrıca karşılaştırmalı bilgi gerektirmez. Kendi görüşümüze göre, UFRS 3 açıklamaları sadece
dönem içinde gerçekleşen işletme birleşmeleri için gereklidir. Bu, işletme birleşmesini takip
eden dönemde, UFRS 3 paragraf B64’de gerekli kılınan açıklamaların tekrarlanmasının
gerekmediği anlamına gelir. Ancak, UFRS 3 paragraf B67 uyarınca önceki işletme
birleşmelerine ilişkin gerekli açıklamalar yapılmalıdır.
UMS1(38)
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar
İlave açıklamalar
64.
UFRS3(B64)(l),(52)
UFRS3(B64)(n)
UFRS3(B64)(p)
UFRS3(B67)(a)
UFRS3(B67)(e)
UFRS3(63)
Bu yayında, Değer A.Ş.’ye uygun olmaması sebebiyle aşağıdaki gerekli açıklamalara yer
verilmemiştir
Örneklendirilmeyen konular
İlgili açıklamalar ve referanslar
İşletme birleşmelerinden ayrı olarak
muhasebeleştirilen işlemler
İşlemin bir tanımını ve nasıl
muhasebeleştirildiğini, muhasebeleştirilen
tutarları ve UFRS 3’de belirtilen diğer bilgileri
açıkla.
İşletme bir pazarlıklı alım yapmıştır.
Muhasebeleştirilen kazancı açıkla ve işlemin
neden kazanç ile sonuçlandığını anlat.
İşletme birleşmesi aşamalar halinde
elde edilmiştir.
Satın alımdan hemen önce özkaynak
paylarının satın alım günündeki gerçeğe
uygun değerini ve özkaynak payının gerçeğe
uygun değerinden yeniden ölçümünün
neticesi olarak muhasebeleştirilen
kazanç/kaybı açıkla.
İşletme birleşmesinin ilk kayda alınması
tamamlanmamıştır.
İlk kayda alımın neden tamamlanmadığını,
hangi kalemlerin etkilendiğini ve raporlama
dönemi sırasında muhasebeleştirilen
düzeltmeleri açıkla.
İşletme cari veya önceki dönemde bir
işletme birleşmesi ile elde ettiği
tanımlanabilir varlıklar veya üstlendiği
borçlar ile ilgili olarak cari dönemde bir
kayıp/kazanç muhasebeleştirmiştir.
Tutarı açıkla ve kayıp/kazanca dair bir
açıklama sağla.
UFRS 3 amaçları gerekli kılınan
açıklamalar ile yerine getirilmemiştir.
Gerekirse ek açıklamalar sağla.
65. PwC Manual of Accounting
66. İşletme birleşmeleri ve gerekli açıklamalar hakkında detay bilgi için lütfen Bölüm 25 İşletme
birleşmeleri: Açıklamalar’a bakınız.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
121
15 Durdurulan faaliyetler 3
(a)
Açıklama
UFRS5(41)(a),(b),(d)
30 Ekim 2015’de Grup mühendislik işinden çıkmak niyetini açıkladı ve Alman bağlı ortaklığı olan
DEĞER A.Ş. Mühendislik GmbH’a bir alıcı bulmak için aktif bir program başlattı. Sonuç olarak 2015 yılı
mali tablolarında ilişkili varlık ve yükümlülükler satış amaçlı elde tutulan olarak sunuldu.
UFRS5(30)
Bağlı ortaklık 1 Mart 2016’den itibaren geçerli olmak üzere 28 Şubat 2016’de satılmıştır ve cari
dönemde durdurulan faaliyetler olarak raporlanmıştır. Durdurulan faaliyetler ile ilgili satış tarihine kadar
dönemdeki finansal bilgiler aşağıda açıklanmıştır.
15
15(b) Finansal performans ve nakit akış bilgisi1,2
Sunulan finansal performans ve nakit akış bilgisi 28 Şubat 2016 (2016 kolonu) ile biten iki aya ve 31
Aralık 2015 ile biten yıla aittir.
UFRS5(33)(b)(i)
UFRS5(33)(b)(i)
UFRS5(33)(b)(i)
UFRS5(33)(b)(i)
UFRS5(33)(b)(ii)
UMS12(81)(h)(ii)
UFRS5(38)
UFRS5(33)(c)
UFRS5(33)(c)
UFRS5(33)(c)
Hasılat (not 3)
Diğer gelirler (koşullu alacak bedelinin yeniden değerlemesi, aşağıda (c)’ye
bakınız)
Giderler
Vergi öncesi kar
Gelir vergisi gideri
Durdurulan faaliyetlerin vergi sonrası karı
Gelir vergisi sonrası bağlı ortaklık satış karı (aşağıda (c)’ye bakınız)
Durdurulan faaliyetler karı
Koşullu alacak bedelinin gerçeğe uygun değer değişimleri, (aşağıda (c)’ye
bakınız)
Durdurulan faaliyetler çevriminden kaynaklanan kur farkları
Durdurulan faaliyetlerden diğer kapsamlı gelirler
İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan net nakit girişi
Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan net nakit girişi (çıkışı) (2016 bölüm
satışından elde edilen 3.110.000’lik girişi içermektedir)
Finansman faaliyetlerinden net nakit (çıkışı)
Bağlı ortaklık tarafından üretilen net nakit artışı
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
4.200
26.460
130
(3.939)
(25.890)
391
570
(117)
(171)
274
481
755
399
399
(40)
170
130
58
58
1.166
710
3.110
4.276
(190)
(280)
240
2016
‘000 TL
2015
’000 TL
3.110
1.200
-
4.310
(3.380)
-
930
(170)
(279)
-
481
-
15(c) Bağlı ortaklığın satış detayları
UMS7(40)(b)
UMS7(40)(a)
UFRS5(38)
UMS12(81)(h)(i)
PwC
Alınan ya da alınacak olan bedel:
Nakit
Koşullu bedelin gerçeğe uygun değeri
Toplam çıkış bedeli
Satılan net varlıkların defter değeri
Vergi öncesi satış karı ve yabancı para çevrim farkı fonunun yeniden
sınıflandırılması
Yabancı para çevrim fonunun yeniden sınıflandırılması
Kazançlar üzerinden vergi gideri
Vergi sonrası satış karı
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
122
Durdurulan faaliyetler
15(c) Bağlı ortaklığın satış detayları
UMS32(11)
UMS39(9)
Satış anlaşmasında “fiyatın mali performansa endeksli olması” maddesinde belirtildiği gibi 1 Mart
2016’dan 28 Şubat 2018’e kadar olan dönemde bağlı ortaklığın faaliyetleri belirli performans
ölçütlerine ulaştığında, 2.400.000 TL’ye kadar ek nakit bedel alınabilecektir. Satış anındaki bedelin
gerçeğe uygun değerinin 1.200.000 TL olduğu belirlenmiştir. Bağlı ortaklı satılmaya hazır finansal
varlık olarak muhasebeleştirilmiştir. (not 7(c)’ye bakınız).
UMS39(AG8),
UMS39(55)(b)
Yılsonunda, gerçeğe uygun değerin 1.290.000 TL olduğu yeniden tahmin edildi. Gerçeğe uygun
değerdeki bu değişimin 130.000 TL’si beklenen nakit akışların yeniden ölçümü ile ilgiliydi ve ilgili gelir
vergisi ile netleştirildikten sonra gelir/gider tablosuna alındı. Kazanç durdurulan faaliyetlerde
sunulmuştur, yukarıda (a)’daki analize bakınız. Piyasa faiz oranındaki değişimden kaynaklanan
gerçeğe uygun değer kaybı olan 40.000 TL ise diğer kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirilmiştir ve yine
ilgili gelir vergisi ile netleştirilerek özkaynakta muhasebeleştirilmiştir.
UMS7(40)(d)
(28 Şubat 2016) Satış tarihinde varlık ve yükümlülüklerin defter değerleri aşağıdaki gibidir:
28 Şubat 2016
‘000 TL
Maddi duran varlıklar
Ticari alacaklar
Stoklar
Toplam varlıklar
1.660
1.200
950
Ticari borçlar
Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri
Toplam borçlar
(390)
(40)
Net varlıklar
3.380
3.810
(430)
15(d) Satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılmış elden çıkarılacak varlıklar ve
yükümlülükler
UFRS5(38)
UMS1(77)
UMS1(77)
31 Aralık 2015 itibarıyla durdurulan faaliyetler kapsamında aşağıdaki varlıklar ve yükümlülükler satış
amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılmışlardır:
Satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan varlıklar
Maddi duran varlıklar
Ticari alacaklar
Stoklar
Satış amaçlı elde tutulan toplam elden çıkarılacak varlıklar grubu
Satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan varlıklara ile doğrudan
ilişkilendirilen yükümlülükler
Ticari borçlar
Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri
Satış amaçlı elde tutulan toplam elden çıkarılacak yükümlülükler grubu
PwC
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
-
1.995
1.570
-
1.390
4.955
-
(450)
(50)
(500)
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
123
Durdurulan faaliyetler
Durdurulan faaliyetler
Önceki dönemlerin yeniden düzenlenmesi
UFRS5(34)
UFRS5(40)
Bir işletme önceki dönemlerdeki finansal tablolarında sunduğu durdurulan faaliyetlerle ilgili
açıklamalarını, son dönem için raporlama dönemi sonu itibarıyla durdurulan tüm faaliyetlerle ilgili
açıklamaların sunulmuş olması için tekrar sunmalıdır. Kapsamlı gelir tablosunda sunulan
durdurulan faaliyetler ve karşılaştırmalı dönem nakit akışlar bu nedenle en son raporlama
dönemi sonundaki durdurulan tüm faaliyetleri içermelidir. Bu, kapsamlı gelir tablosu ile
karşılaştırmalı dönem nakit akışlarının hem geçmiş dönemde durdurulan faaliyetler olarak
raporlanan hem de cari dönemde durdurulan olarak sınıflandırılmış durdurulan faaliyetlerin
gösterilmesi gerektiği anlamına gelir. Sonuç olarak, yeniden düzenlenmiş geçmiş yıl kapsamlı
gelir ve nakit akım rakamları cari yıldaki rakamlar ile tamamen karşılaştırılabilir olmayacaktır.
Buna karşılık, geçmiş yıla ait finansal durum tablosu ne yeniden düzenlenmiştir ne de yeniden
ölçülmüştür.
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar
67. (a) Bu yayında, Değer A.Ş.’ye uygun olmaması sebebiyle aşağıdaki gerekli açıklamalara yer
verilmemiştir:
UFRS5(35)
UFRS5(36),(42)
UFRS5(41)(c)
UFRSYORUM17
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklamalar ve referanslar
Durdurulan faaliyetlerin elden
çıkarılması nedeniyle
muhasebeleştirilen düzeltme kayıtları ile
ilgili belirsizliklerin çözümü
Yapılan düzeltmelerin ayrı ayrı niteliği ve
tutarını açıkla
Artık satılmak üzere elde tutulan olarak
sınıflandırılmayacak varlık veya elden
çıkarılacak Grup
Daha önce durdurulan faaliyetler olarak
sunulmuş olan sonuçları tekrar sınıflandır ve
uygun açıklamalar sağla.
Gerçeğe uygun değerin tekrar ölçülmesi
ve satış için gerekli giderlerin düşülmesi
sonucu muhasebeleştirilen kazanç veya
kayıplar
Yeniden ölçüm sonucu muhasebeleştirilen
kayıp veya kazançları ve gelir/gider
tablosunda nerede sunulduğunu açıkla
Gayri nakdi olan temettüler hakkında
bilgi
Yorum 17’de gerekli kılınan detayları sağla.
68. PwC Manual of Accounting
69. Durdurulan faaliyetlerle ilgili gerekli kılınan açıklamalar için lütfen Bölüm 26 Bağlı ortaklıların,
işletmelerin ve duran varlıkların elden çıkarılması: Sunum ve açıklama’ ya bakınız.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
124
16
16 Diğer işletmelerdeki yatırımlar 4,5
16(a) Önemli bağlı ortaklıklar 1
UFRS12(10)(a)
31 Aralık 2016 itibarıyla Grup’un başlıca bağlı ortaklıkları aşağıda belirtilmiştir. Aksi belirtilmedikçe,
doğrudan Grup tarafından elde tutulan sadece adi hisse senetlerinden oluşan sermayeye sahiptirler ve
elde tutulan sahiplik paylarının Grup tarafından tutulan oy haklarına eşittir. Kurulduğu ve kayıtlı olduğu
ülke de ayrıca işletmenin olduğu asli yerdir.
UFRS12(10)(a)(i),(ii)
UMS24(13)
UFRS12(12)(a)-(d)
İşletmenin adı
UMS1(122)
UFRS12(7)(a),(9)(b)
UFRS12(10)(b)(i),(13)
UFRS12(13)(c)
PwC
İşletmenin
bulunduğu yer/
kurulduğu ülke
Grup tarafından
elde tutulan
sahiplik payı
2016
2015
%
%
Kontrol gücü
olmayan paylar
tarafından tutulan
sahiplik payı
2016
2015
%
%
Ana faaliyet
konusu
DEĞER Perakende Türkiye
Limited
100
100
-
DEĞER Üretim
Limited (not 16(c))
Türkiye
90
85
10
DEĞER Elektronik
Grubu
Türkiye
70
-
30
DEĞER Denizaşırı
Ltd. (i),(ii)
Çin
45
45
55
55 Mobilya imalatı
DEĞER
Danışmanlık A.Ş.
Amerika
100
100
-
- IT danışmanlık
DEĞER Geliştirme
Limited
Türkiye
100
100
-
- Konut arazi
geliştirme
DEĞER
Mühendislik GmbH
Almanya
-
100
-
- Mühendislik işleri;
not 15 ‘e bakınız.
- Mobilya perakende
mağazacılık
15 Mobilya üretim
- Elektronik donanım
üretim
(i)
Önemli karar: %50’den az sahiplik bulunan işletmelerin konsolidasyona dahil edilmesi
Yönetim, Grup’un DEĞER Denizaşırı Ltd.’yi bu bağlı ortaklıktaki oy haklarının yarısından azını tutuyor
olsa da, Grup’un bu şirketi kontrol ettiği sonucuna vardılar. Bu sonucun nedeni, geri kalan hisseler sekiz
hissedar tarafından tutulurken Grup’un %45 sahiplik payı ile en büyük hissedar olmasıdır. Ortaklar ile
DEĞER Denizaşırı Ltd. arasında atamak, görevden almak ve ilgili faaliyetleri yönetmekten sorumlu
yönetimin ücretlerini belirlemek için bir anlaşma imzalanmıştır. Bu anlaşmayı değiştirmek için %67 oy
çoğunluğu gerekmektedir, bu ise Grup oyların %45’ini tuttuğu için Grup’un rızası olmadan elde
edilemez.
(ii)
Önemli kısıtlamalar
Asya ülkelerinde (Çin dahil) elde tutulan nakit ve kısa vadeli mevduatlar, yerel döviz kontrol
düzenlemelerine tabidir. Bu düzenlemeler, normal temettü yolu dışında sermaye ihracını kısıtlamaları
sağlamaktadır.
Bu kısıtlamaların ilgili olduğu konsolide finansal tablolara dahil edilmiş varlıkların defter değeri 650.000
TL’dir (2015: 410.000 TL).
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
125
ı
Diğer işletmelerdeki yatırımlar
16(b) Kontrol gücü olmayan paylar
UFRS12(12)(g)
UFRS12(B11)
Aşağıda belirtilenler Grup için önemli kontrol gücü olmayan payları bulunan her bir bağlı ortaklığın özet
finansal bilgileridir. Her bir bağlı ortaklık için açıklanan tutarlar şirketler arası eliminasyon öncesidir.
Özet finansal durum
tablosu
UFRS12(B10)(b)
Dönen varlıklar
13.870
13.250
11.500
9.800
7.875
-
Kısa vadeli
yükümlülükler
12.570
7.595
10.570
8.300
1.200
-
1.300
5.655
930
1.500
6.675
-
Duran varlıklar
28.010
22.910
15.570
12.730
18.900
-
Uzun vadeli
yükümlülükler
5.800
3.400
12.735
10.748
10.100
-
Duran net varlıklar
22.210
19.510
2.835
1.982
8.800
-
Net varlıklar
23.510
25.165
3.765
3.482
15.475
-
2.751
3.775
2.071
1.914
4.641
-
Dönen net varlıklar
UFRS12(12)(f)
Birikmiş kontrol gücü
olmayan paylar
Özet kapsamlı gelir
tablosu
UFRS12(B10)(b)
Hasılat
UFRS12(B10)(a)
DEĞER Denizaşırı
DEĞER Elektronik
Limited
Grup
2016
2015
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL ‘000 TL
27.800
14.100
14.450
3.850
-
Diğer kapsamlı gelir
10.745
1.265
7.900
830
2.412
(447)
2.062
243
1.405
-
-
Toplam kapsamlı gelir
12.010
8.730
1.965
2.305
1.405
-
Kontrol gücü olmayan
paylara tahsis edilen
kar/(zarar)
1.257
1.185
1.327
1.134
422
-
Kontrol gücü olmayan
paylara dağıtılan
temettü
1.262
935
925
893
830
-
Özet nakit akış
tablosu
UFRS12(B10)(b)
İşletme faaliyetlerinden
nakit akımları
Yatırım faaliyetlerinden
nakit akımları
Finansman
faaliyetlerinden nakit
akımları
Nakit ve nakit
benzerlerindeki net
artış/ (azalış)
PwC
DEĞER Üretim
Limited
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
30.200
Dönem karı
UFRS12(12)(e)
DEĞER Üretim
DEĞER Denizaşırı
DEĞER Elektronik
Limited
Limited
Grup
31 Aralık
31 Aralık 31 Aralık
31 Aralık 31 Aralık 31 Aralık
2016
2015
2016
2015
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL ‘000 TL
DEĞER Üretim
Limited
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
DEĞER Denizaşırı
DEĞER Elektronik
Limited
Grup
2016
2015
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL ‘000 TL
2.989
2.780
1.203
1.160
980
-
(1.760)
(1.563)
(584)
(859)
(870)
-
390
(950)
256
330
(235)
-
1.619
267
875
631
(125)
-
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
126
ı
Diğer işletmelerdeki yatırımlar
16(c) Kontrol gücü olmayan pay sahipleri ile yapılan işlemler
UFRS12(10)(b)(iii),(18)
21 Ekim 2016’de, Grup DEĞER Üretim Limited’in ihraç edilmiş olan hisselerinden ek %5’i 1.500.000
TL’ye satın almıştır. Satın alımdan hemen önce, DEĞER Üretim Limited’in mevcut %15’lik kontrol
gücü olmayan payların defter değeri 3.501.000 TL ’idi. Grup kontrol gücü olmayan paylarda 1.167.000
TL’lik azalma ve ana ortaklık payında 333.000 TL’lik düşüş muhasebeleştirmiştir. Yıl içindeki DEĞER
A.Ş.’nin ana ortaklık üzerindeki etkisi aşağıda özetlenmiştir:
Satın alınan kontrol gücü olmayan payların defter değeri
Kontrol gücü olmayan paylara ödenen bedel
Özkaynak altında kontrol gücü olmayan paylar fonunda
muhasebeleştirilmiş ödenen bedelin aşan kısmı
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
1.167
-
(1.500)
-
(333)
-
2014 yılında kontrol gücü olmayan pay sahipleri ile yapılmış bir işlem bulunmamaktadır.
(d)
Müşterek faaliyetler 2
UFRS12(7)(b),(21)(a)
Bir bağlı ortaklık, Türkiye’nin güneyinde bölgesel yerleşim konutu geliştirmek amacıyla Karton Evler
İnşaat Limited ile birlikte bir ortaklık olarak, Ağaçevler Ortaklığı adı altında bir müşterek anlaşmada
%50’li hisseye sahiptir.
UFRS12(21)(a)(iii)
Müşterek faaliyetin işletmesinin asıl bulunduğu yer Türkiye’dir.
(i)
Önemli karar: Müşterek anlaşmaların sınıflandırması
Ağaçevler Ortaklığı ile ilgili iş ortaklığı anlaşmaları ilgili tüm faaliyetler için tarafların oy birliğini
gerektirmektedir. İki ortağın da ortaklığın varlıkları üzerinde doğrudan hakları bulunmaktadır ve
ortalık tarafından üstlenilen yükümlülükler için müştereken ve müteselsilen sorumludurlar. Bu
nedenle işletme müşterek operasyon olarak sınıflandırılır ve Grup müştereken sahip olduğu
varlıklar, yükümlülükler, gelirler ve giderlerin üzerindeki doğrudan bulunan hakkı not 25(b) (iii)’de
anlatıldığı üzere muhasebeleştirir.
UFRS12(7)(c)
(e)
İştirakler ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar
31 Aralık 2016 itibarıyla aşağıda belirtilenler yönetimin görüşüne göre, Grup için önemli olan iştirakler
ve iş ortaklıklarıdır. Aşağıda listelenen işletmeler doğrudan Grup tarafından sahip olunan adi hisse
senetlerinden oluşan sermayeye sahiptirler. Kurulduğu ve kayıtlı olduğu ülke de ayrıca işletmenin asıl
bulunduğu yerdir ve ortaklık oranın sahip olunan oy hakkı oranı ile aynıdır.
UFRS12(21)(a),
(b)(i),(iii)
İşletmenin adı
İşletmenin
bulunduğu
yer/
kurulduğu
ülke
Sahiplik payı
%
2016
2015 İlişkinin niteliği
%
%
Big Hide Pet SA
Fransa
15
15 İştirak (1)
Cuddly Bear
A.Ş.
Squirrel Ltd
Türkiye
35
35 İştirak (2)
Türkiye
40
40 İş ortaklığı (3)
Ölçüm yöntemi
Özkaynaktan pay
alma yöntemi
Özkaynaktan pay
alma yöntemi
Özkaynaktan pay
alma yöntemi
Önemsiz iştirakler (iii) aşağıdadır
Toplam özkaynaktan pay alma yöntemi ile muhasebeleştirilen yatırımlar
UFRS12(21)(a)(ii)
UFRS12(9)(e)
PwC
Borsada
işlem gören
gerçeğe
uygun değer
Defter değeri
2016
2015
2016
2015
‘000 TL ‘000 TL ‘000 TL ‘000 TL
615
560
600
540
570
505
550
490
-*
-*
2,250
1,900
375
345
3,775
3,275
(1)
Big Hide Pet SA kafe ve restoranlar dahil olmak üzere, konaklama sektörü için özel mobilyalar üretmektedir. Ürün yelpazesi Grup’un ticari
mobilya çeşidini tamamlar ve daha önce Grup tarafından hizmet verilmeyen pazarlara erişimi sağlar.
(2)
Cuddly Bear A.Ş. konut arazileri geliştirir. Bu, Grup’un konut arazisi geliştirmede bilgi ve uzmanlığını kullanacağı stratejik bir yatırımdır, fakat aynı
zamanda azaltılmış hisse senedi tutma ile Grup’un riske maruz kalmasını sınırlar.
(3)
Squirrel Ltd Türkiye pazarında toptan müşterilerine bilgisayar yazılımı dağıtır. Bu Grup için IT danışmanlığı bölümü tarafından sağlanan hizmetleri
tamamlayıcı stratejik bir yatırımdır.
*
Özel işletme– kayıtlı bir piyasa fiyatı bulunmamaktadır.
(i)
Önemli karar: önemli etkinin varlığı
Ortaklık anlaşması ile DEĞER A.Ş., Big Hide Pet SA’nın yönetim kurulunda iki kişilik kadro
garantilemiştir ve tüm önemli finansal ve faaliyet kararlarına katılmaktadır. Bu nedenle, oy haklarının
%15’ini tutsa da, Grup’un bu işletme üzerinde önemli etkisinin olduğuna karar verilmiştir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
127
ı
Diğer işletmelerdeki yatırımlar
16(e) İştirakler ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar
(i)
İştirakler ve iş ortaklığına ilişkin taahhütler ve koşullu yükümlülükler
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
70.
UFRS12(23)(a),(B18)
Taahhütler– iş ortaklıkları
UFRS12(B19)(a)
Çağrılması durumunda iş ortaklığının sermaye taahhütleri için
fonlama sağlama amaçlı taahhütler
250
200
Koşullu yükümlülükler– iştirakler
İştiraklerin diğer yatırımcıları ile ortaklaşa maruz kalınan
koşullu yükümlülüklerindeki paylar
150
120
-
80
200
180
350
380
UFRS12(23)(b)
Şirketin müteselsilen sorumlu olduğu, iştirakin yükümlülüklerine
ilişkin koşullu yükümlülükleri
Koşullu yükümlülükler – iş ortaklıkları
İşletmenin aleyhine olan bir hukuki iddia ile ilgili olarak verilmiş
iş ortaklığının koşullu yükümlülüklerindeki payları
UFRS12(21)(b)(ii),(B14)
(ii)
İştirakler ve iş ortaklıkları için özetlenmiş finansal bilgiler 3
Aşağıdaki tablolar Grup için önemli olan iş ortaklıkları ve iştirakler için özetlenmiş finansal bilgileri
sunmaktadır. Açıklanan bilgiler ilgili iştiraklerin ve iş ortaklıklarının finansal tablolarında sunulmuş olan
tutarları yansıtır ve bu tutarlar DEĞER A.Ş.’nin bu tutarlar üzerindeki payları değildir. Bunlar
özkaynaktan pay alma yöntemi uygulandığında gerçeğe uygun değer düzeltmeleri ve muhasebe
politikalarındaki farklılıkların değiştirilmesini yansıtacak şekilde değiştirilmiştir.
Cuddly Bear A.Ş.
Big Hide Pet SA
UFRS12(B12),(B13)
Squirrel Ltd
31 Aralık
2016
‘000 TL
31 Aralık
2015
‘000 TL
31 Aralık
2016
‘000 TL
31 Aralık
2015
‘000 TL
Nakit ve nakit benzerleri
*
*
*
*
300
275
Diğer dönen varlıklar
*
*
*
*
1.700
1.475
Özetlenmiş finansal durum tablosu
31 Aralık
2016
‘000 TL
31 Aralık
2015
‘000 TL
Dönen varlıklar
UFRS12(B12)(b)(i)
UFRS12(B13)(a)
Toplam dönen varlıklar
1.333
1.083
243
371
2.000
1.750
UFRS12(B12)(b)(ii)
Duran varlıklar
5.967
5.083
2.000
1.800
7.125
6.500
UFRS12(B12)(b)(iii)
Kısa vadeli yükümlülükler
*
*
*
*
*
*
*
*
150
1.100
250
625
583
400
271
171
1.250
875
*
*
*
*
*
*
*
*
1.900
350
2.250
375
2.717
4.000
2.166
3.600
400
1.572
600
1.400
2.250
5.625
2.625
4.750
3.600
2.967
1.400
1.286
4.750
4.500
534
400
200
171
400
550
Ödenen temettü
133
(267)
767
(534)
(28)
(57)
750
(275)
(300)
Net varlıkların kapanış değeri
4.000
3.600
1.572
1.400
5.625
4.750
Grup’un payı %
15%
15%
35%
35%
40%
40%
Grup’un TL payı
Şerefiye
600
-
540
-
550
-
490
-
2.250
-
1.900
-
Defter değeri
600
540
550
490
2.250
1.900
Finansal yükümlülükler (ticari borçlar hariç)
UFRS12(B13)(b)
Diğer kısa vadeli yükümlülükler
Toplam kısa vadeli yükümlülükler
Uzun vadeli yükümlülükler
UFRS12(B12)(b)(iv)
Finansal yükümlülükler (ticari borçlar hariç)
UFRS12(B13)(c)
Diğer uzun vadeli yükümlülükler
Toplam uzun vadeli yükümlülükler
Net varlıklar
71.
UFRS12(B14)(b)
Defter değerlerinin mutabakatı:
1 Ocak net varlıkların açılış değeri
Dönem kar/(zararı)
Diğer kapsamlı gelir
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
128
ı
Diğer işletmelerdeki yatırımlar
16(e) İştirakler ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar
UFRS12(B12),(B13)
Cuddly Bear A.Ş.
Big Hide Pet SA
Özetlenmiş kapsamlı gelir tablosu
72.
Squirrel Ltd
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
9.800
UFRS12(B12)(b)(v)
Hasılat
8.733
8.400
2.657
2.457
10.038
UFRS12(B13)(e)
Faiz geliri
*
*
*
*
-
-
UFRS12(B13)(d)
Amortisman ve itfa
*
*
*
*
(2.800)
(1.890)
UFRS12(B13)(f)
Faiz gideri
*
*
*
*
(340)
(280)
UFRS12(B13)(g)
Gelir vergisi gideri
*
*
*
*
-
-
534
400
200
171
400
550
-
-
-
-
-
-
73.
UFRS12(B12)(b)(vi)
Sürdürülen faaliyetlerden elde edilen kar
UFRS12(B12)(b)(vii)
Durdurulan faaliyetlerden elde edilen kar
Dönem karı
UFRS12(B12)(b)(viii)
Diğer kapsamlı gelir
534
133
400
767
200
-
171
-
400
750
550
-
UFRS12(B12)(b)(ix)
Toplam kapsamlı gelir
667
1.167
200
171
1.150
550
UFRS12(B12)(a)
İştiraklerden ve iş ortaklığı işletmelerinden
alınan temettüler
40
80
10
20
110
120
*
UFRS12(21)(c),(B16)
Gölge içindekiler iştiraklerdeki yatırımlar için gerekli olmayan açıklamaları gösterir. 3
(iii) Bireysel olarak önemsiz iştirakler
Yukarıda açıklanmış olan iştiraklerdeki paylara ek olarak, Grup’un ayrıca bir dizi bireysel olarak
önemsiz, özkaynaktan pay alma yöntemi ile muhasebeleştirilen iştiraki bulunmaktadır.
Bireysel olarak önemsiz iştirakler toplam defter değeri
Grup’un toplam tutarlar üzerindeki payı:
Sürdürülen faaliyetlerden elde edilen kar/(zarar)
Durdurulan faaliyetlerden elde edilen vergi sonrası kar veya zarar
Diğer kapsamlı gelir
Toplam kapsamlı gelir
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
375
345
30
30
15
15
Diğer işletmelerdeki yatırımlar
Önemli bağlı ortaklıkların listesi
UFRS12(10)(a)
UFRS12(4)
UFRS 12, işletmelerin Grup yapısı hakkında bilgi açıklamalarını gerektirir. Bu bilgiler farklı
şekillerde temin edilebilirler; örneğin bu notta yaptığımız gibi başlıca bağlı ortaklıkların
belirlenmesi gibi. Ancak, finansal tablo hazırlayanlar standardın genel bilgilendirme amacını
karşılamak için gerekli olan ayrıntı düzeyini göz önünde bulundurmalıdır. Yararlı bilgiler çok
miktarda yararsız detayla karartılmamalıdır (örneğin Grup içindeki tüm iştiraklerin tam listesi).
Ayrıca, her zaman her bir bağlı ortaklığın ana faaliyet konularını açıklamak gerekli
olmayabilir.
İş ortaklıkları – kullanılan varlıkların/doğan yükümlülüklerin özeti
UMS1(112)(c)
PwC
Eğer bir işletmenin iş ortaklıklarında önemli payları varsa; Grup’un payının bulunduğu
kullanılan varlıkların ve bu iş ortaklıkları ile ilgili olarak doğan yükümlülüklerin açıklanmasını
düşünmelidir. Bu bilgiler finansal tabloları kullananların kapsamı ve iş ortaklıkları üzerindeki
finansal etkiyi değerlendirmesinde ve belki – bazı durumlarda – finansal tabloların
anlaşılması için uygun olduğu temelinde gerekli olacaktır. (UMS 1 paragraf 112(c)).
İştiraklerin ve iş ortaklıklarının özetlenmiş finansal bilgileri
İş ortaklıklarının özetlenmiş finansal bilgileri ile ilgili gerekli olan açıklamalar iştiraklerdeki
paylar için olanlardan daha fazladır. İştiraklerdeki paylar ile ilgili belirli bilgilerin gerekli
olmadığı durumlarda, tablonun ilgili bölümleri gölgelendirilmiştir. Biz bu sunum formatını
öncelikle iştirakler ve iş ortaklıklarının açıklamalarındaki benzerlikleri ve farklılıkları
göstermek amacı ile seçtik. Bu sunum formatı tüm işletmeler için uygun olmayabilir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
129
ı
Diğer işletmelerdeki yatırımlar
Diğer işletmelerdeki yatırımlar
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar
74.
UFRS12(14)-(17)
UFRS12(10)(b)(iv),(19)
UMS1(106)(d),(97)
UFRS12(11),(22)(b)
UFRS12(21)(c),(B16)
UFRS12(22)(a)
UFRS12(22)(c)
UFRS12(B15)
UFRS12(B17)
UFRS12(B19)(b)
UFRS12(24)-(31)
UFRS12(9A),(9B),
(19A)-(19G),(25A)
PwC
Bu yayında, Değer A.Ş.’ye uygun olmaması sebebiyle aşağıdaki gerekli açıklamalara yer
verilmemiştir:
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklamalar ve referanslar
Konsolide edilmiş
yapılandırılmış işletmeler
UFRS 12 paragraf 14-17’de belirtilen bilgileri sağla.
Çalışan Pay Vakıfları gibi işletmeler genellikle
yapılandırılmış işletmeler olarak tanımlanmıştır. Önemli
oldukları ölçüde, UFRS 12 açıklamaları bu nedenle bu
kapsamda dikkate alınmalıdır. Not 21 DEĞER A.Ş.
Çalışan Pay Vakfı’na uygulanabilecek açıklamaları
örneklemektedir.
Bir bağlı ortaklığın elden
çıkarılması veya
üzerindeki kontrol kaybı
Muhasebeleştirilen kontrol kaybından dolayı oluşan kazan
veya kayıp ile ilgili bilgi sağla.
Ayrıca geçmiş yıl karlarına ya da bağlı ortaklığa
atfedilebilecek diğer kapsamlı gelirin herhangi bir
bileşenini doğrudan özkaynaktan gelir/gider tablosuna
yeniden sınıflandırma gerekliliğini göz önünde bulundur.
Bir bağlı ortaklığın kontrol kaybından dolayı özkaynak
fonlarından transfer edilen herhangi bir tutar, yeniden
sınıflandırma düzeltmeleri olarak fonların mutabakatında
yansıtılması gerekecektir. (not 9(c)’a bakınız). Yeniden
sınıflandırılan tutarların önemli olduğu yerlerde, ek bilgiler
sağlamayı göz önünde bulundur.
Farklı raporlama günleri
olan bağlı ortaklıklar,
iştirakler veya iş
ortaklıkları
Raporlama tarihini ve farklı bir tarih veya dönem
kullanılmasının nedenlerini açıkla.
Bireysel olarak önemsiz iş
ortaklıkları
Önemsiz iştirakler için not 16(e)’de örneklendirilmiş aynı
bilgileri açıkla.
Önemli kısıtlamalar –
iştirakler ve iş ortaklıkları
İş ortaklığı veya iştiraklerin nakit temettü şeklinde fon
transfer etme veya kredi geri ödeme veya işletme
tarafından yapılan avans ödeme yeteneği üzerindeki
önemli kısıtların niteliği ve kapsamını açıkla
İş ortaklıkları ve
iştiraklerdeki
muhasebeleştirilmemiş
zararlar üzerindeki paylar
Hem raporlama dönemi için hem de birikimli olarak
muhasebeleştirilmemiş tutarları açıkla.
Gerçeğe uygun değerden
ölçülen iştirakler ve iş
ortaklıklarındaki paylar
Her bir önemli iştirak ve iş ortaklığı için, sunulması
gereken özetlenmiş finansal bilgiler, eğer UFRS’ye uygun
finansal tabloların hazırlanması pratik değilse ya da aşırı
maliyetliyse, o halde UFRS dışındaki finansal tabloları
esas alınarak sunulabilir.
Satış amaçlı elde tutulan
olarak sınıflandırılmış
bağlı ortaklık, iştirak veya
iş ortaklıklarındaki paylar
Satış amaçlı elde tutulan iştirakler ve iş ortaklıkları için
özetlenmiş finansal bilgilerin sunulması gerekmemektedir.
Bir iş ortaklığındaki diğer
tarafın sahiplik payının
satın alınmasına dair
taahhüt
Muhasebeleştirilmemiş taahhütleri açıklamaların bir
parçası olarak açıkla.
Konsolide edilmemiş
yapılandırılmış işletmelere
dair bilgi
Çeşitli açıklamalar, detaylar için lütfen UFRS 12 paragraf
F 24 – 31’e bakınız.
Yatırım işletmeleri –
konsolide edilmemiş bağlı
ortaklıklar hakkında bilgi
Çeşitli açıklamalar, detaylar için lütfen UFRS 12 paragraf
(9A), (9B), (19A)-(19G) ve (25A)’ya bakınız.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
130
ı
Bilanço dışı kalemler
Bu bölümdeki notlar (henüz) muhasebeleşme ölçütlerini sağlamadıkları için finansal tablolarda
muhasebeleştirilmeyen kalemler hakkında bilgi sağlamaktadır.
Zorunlu olmayan
açıklama
Aşağıda açıklanan kalemler ve işlemlere ilave olarak, bunlar da vardır:
(a) Muhasebeleştirilmemiş vergi tutarları –not 6’ya bakınız
(b) Gayri nakdi yatırım ve finansman işlemleri–not 10(b)’ye bakınız.
17
Koşullu yükümlülükler ve koşullu varlıklar
132
18
Taahhütler
133
19
Raporlama döneminden sonraki olaylar
134
Bilanço dışı kalemler
Herhangi bir muhasebeleştirilmemiş kalemin ayrıca vurgulanması gerekliliği yoktur. Ancak, bu
bilgilerin finansal tablo kullanıcılarının Grup’un finansal performansını ve pozisyonunu
değerlendirmeleri için yararlı olduğuna inanıyoruz.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
131
17 Koşullu yükümlülükler ve koşullu varlıklar 2
17(a) Koşullu yükümlülükler 1
Grup’un 31 Aralık 2016 itibarıyla aşağıdaki konulara ilişkin koşullu yükümlülükleri vardır:
(i)
UMS37(86),(91)
UMS37(86)
UFRS12(23)(b)
Davalar
75.Aralık 2015’de bir satış anlaşmasının uygulanmadığı iddiası ile DEĞER Perakende Limited aleyhine
tanımlanmamış zararlar için dava açılmıştır. Şirket yükümlü olduğunu reddetmekte ve davayı
savunmaktadır. Bu iddianın olası ektisini tahmin etmek mümkün değildir ancak hukuk danışmanları
önemli bir yükümlülüğün çıkmasının olası olmadığını belirtir.
Eylül 2016’da, DEĞER İmalat Limited’in bir rakibinin belirli tescilli patentlerini ihlal ettiği iddiası ile dava
açılmıştır. Konu halihazırda mahkemece görüşülmekte ve Grup Haziran 2017’nin sonundan önce kararı
beklemektedir. Grup, yargının muhtemelen kendi lehine olacağını ve dolayısıyla bu dava ile ilgili olarak
bir karşılık ayırmamayı düşünmektedir. Dava ile ilgili olumsuz bir karar çıkması durumunda ise Grup’un
ödemesi gerekli olabilecek muhtemel iskontosuz toplam ödemelerinin tutarının yaklaşık olarak 250.000
TL olacağı tahmin edilmektedir.
(ii) İştirakler ve iş ortaklıkları
İştirakler ve iş ortaklıkları ile ilgili koşullu yükümlülükler için not 16(e)’ye bakınız.
17(b) Koşullu varlıklar
UMS37(89),(91)
76.Bir bağlı ortaklık kusurlu ürün arzından dolayı kaynaklanan hasarlar için tedarikçiye dava açmıştır.
Mesele, hukuki danışmanlık alınarak, tahkime sevk edilmiş ve yönetim olumlu bir sonucun muhtemel
olduğuna inanmaktadırlar. Ancak, 31 Aralık 2016 itibarıyla koşullu varlık, alınacak olan tutar tahkim
sonucuna bağlı olduğu için, alacak olarak muhasebeleştirilmemiştir.
Koşullu yükümlülükler ve koşullu varlıklar
Tanımlar
UMS37(10)
Tanımların uygulaması
Her bir olası koşullu yükümlülük ve varlık için dikkatli bir değerlendirmenin yapılması
gerekecektir. Örneğin, bir işletmenin aşağıdakilere sahip olması durumunda:
Bir emanet dolayısı ile emanetçi olarak hareket etmekten ötürü tahakkuk eden yükümlülükler:
Eğer bir emanetteki yükümlülük emanetteki varlık ile karşılaştırıldığında önemsiz ise ve
emanetçinin bu yükümlülükleri karşılaması için çağrılması uzak bir ihtimalse, herhangi bir
koşullu yükümlülük ve varlık için bir açıklama yapılması gerekmeyecektir. Hiç bir borcu olmayan
ve ortaya çıkabilecek herhangi bir yükümlülüğü karşılamak için kolayca satılabilir yatırımları
olan bir işletme, bir özkaynak emaneti için emanetçi olarak hareket ettiğinde, uzak bir ihtimal
olduğunun gösterilmesi mümkündür. Bir işletmenin emanetçi olarak hareket ederken ticari
faaliyet sürdürüyor ve borçlanıyor ve bu faaliyetlerinden ötürü riskler alıyorsa, uzak bir ihtimal
olduğunun gösterilmesi mümkün değildir.
(bb) Bir başka tarafa garanti ya da tazminat sağlamak: Olası yükümlülükleri karşılamanın ihtimalinin
uzak olduğunu göstermek zor olacaktır çünkü garanti ve tazminat ihtiyacı doğuracak ticari
risklerin olması muhtemeldir.
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar
Bu yayında, Değer A.Ş.’ye uygun olmaması sebebiyle aşağıdaki gerekli açıklamalara yer
verilmemiştir:
UMS37(88)
UMS37(91)
UMS37(92)
UMS19(152)
PwC
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklamalar ve referanslar
Aynı şartlardan kaynaklanan karşılıklar
ve koşullu yükümlülükler
Karşılık ve koşullu yükümlülük arasındaki
bağlantıyı açık bir şekilde verecek şekilde
gerekli açıklamaları yap.
Mümkün olmadığı durumlarda, bilginin
açıklanamaması
Durumu açıkla.
Bilginin açıklanması ile işletmenin
pozisyonunda ciddi bir önyargının
oluşacağına dair beklenti
Anlaşmazlığın genel niteliğini ve bilginin
verilemediğini nedenleri ile birlikte açıkla.
İşten ayrılma sonrasında fayda
sağlayan planlara istinaden ortaya
çıkan koşullu yükümlülükler
Bu koşullu yükümlülüklerle ilgili bilgi sağla.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
132
Koşullu yükümlülükler ve koşullu varlıklar
Koşullu yükümlülükler ve koşullu varlıklar
77. PwC Manual of Accounting
78. Koşullu yükümlülükler ve koşullu varlıkların açıklamaları ile ilgili daha fazla bilgi için lütfen Bölüm 21
Karşılıklar, koşullu yükümlükler ve koşullu varlıklar: Açıklama gereklilikleri – koşullu yükümlülere
bakınız.
18 Taahhütler 1
18(a) Sermaye taahhütleri
Raporlama dönemi sonunda anlaşmaya varılan ancak yükümlülük olarak muhasebeleştirilmemiş önemli
sermaye harcaması aşağıdaki gibidir:
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
UMS16(74)(c)
Maddi duran varlıklar
4.200
800
UMS40(75)(h)
Yatırım amaçlı gayrimenkuller
520
1,250
UMS38(122)(e)
Maddi olmayan varlıklar
450
-
Fernwood adi ortaklık
Yukarıdaki taahhütler Fernwood adi ortaklık ile ilişkili 500.000 TL (2015: yoktur) tutarındaki sermaye
harcaması taahhütlünü içerir (not 16(d)’ye bakınız).
UFRS12(23)(a)
18(b) Feshedilemez faaliyet kiralamaları
Grup iki ila sekiz yıl içinde sona erecek feshedilemez faaliyet kiralaması çerçevesinde çeşitli ofisleri,
depoları ve perakende mağazalarını kiralamaktadır. Kiralamaların değişik koşulları, artış hükümleri ve
yenileme hakları vardır. Yenilemeyle birlikte, kiralamaların koşulları yeniden görüşülmüştür. Artan depo
alanı yine feshedilemez faaliyet kiralaması kapsamında üçüncü taraflara kiralanmaktadır.
UMS17(35)(d)
79.
Feshedilemez faaliyet kiralamaları ile ilgili taahhüt edilmiş minimum
kira ödemeleri aşağıdaki şekilde ödenecektir:
1 yıl içerisinde
1-5 yıl arası
5 yıl ve sonrası
UMS17(35)(a)
UMS17(35)(a)(i)
UMS17(35)(a)(ii)
UMS17(35)(a)(iii)
Alt-kira ödemeleri
Feshedilemez faaliyet kiralamalarının alt-kiralamaları ile ilgili alınması
beklenen gelecekteki minimum kiralama ödemeleri
UMS17(35)(b)
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
80.
81.
850
2.300
3.940
7.090
750
2.300
3.770
6.820
850
920
UMS17(35)(d)(i)
Belirli kiralanan varlıklar tarafından üretilen birimlerin önceden belirlenmiş üretim kapasitesini aşması
durumunda koşullu oluşacak kiralama ödemeleri yukarıya dahil edilmemiştir. Koşullu kira ödemeleri
fazla üretim sonucu oluşan hasılatın %1’i kadardır.
UMSYORUM15(5)
Perakende mağazaları için bir dizi kira anlaşmaları kiraya veren tarafından kira teşviki olarak bedava
teçhizat içermektedir. Grup tarafından elde edilen varlıklar gerçeğe uygun değerden mobilya ve
donanım olarak muhasebeleştirilmiştir ve yarlı ömür ya da kiralama süresinden kısa olan boyunca
amorti edilmiştir. Kira teşviki kiralama yükümlülüğünün (not 7(g) ‘ye bakınız) bir parçası olarak
sunulmuştur ve kiralama süresi boyunca doğrusal olarak ters çevrilir.
UMS17(35)(c)
Faaliyet kiralamaları ile ilgili kira giderleri
82.
2016
‘000 TL
Minimum kira ödemeleri
Koşullu kiralar
Alt-kiralamalar
Faaliyet kiralamaları ile ilgili toplam kira giderleri
PwC
1.230
430
290
1.950
2015
‘000 TL
1,530
270
1,800
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
133
Taahhütler
18 (c) Bakım onarım: yatırım amaçlı gayrimenkuller
83.
Anlaşmadan doğan gelecekteki bakım onarım yükümlülükleri –
yükümlülük olarak muhasebeleştirilmemiştir
UMS40(75)(h)
2016
‘000 TL
201519
‘000 TL
540
389
Taahhütler
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar:
Bir kiralama içeren anlaşmalar – ödemeler ayrıştırılamaz
Bir anlaşma faaliyet kiralaması içerdiğinde fakat kiracının güvenilir bir şekilde ödemeleri
ayıramadığı durumlarda, sözleşme kapsamındaki tüm ödemeler, UMS 17 açıklama
gerekliliklerine uymak amacıyla kiralama ödemeleri olarak düşünülmelidir. Buna ek olarak,
kiracı aşağıdakileri yapmalıdır:
UFRSYORUM4(15)(b)
(a) Bu ödemeleri kiralama dışı unsurları içermeyen diğer kiralama ödemelerinden ayrıca
açıklamalı,
(b) Ödemelerin kiralama dışı unsurları içerdiğini belirtmelidir.
.
84. PwC Manual of Accounting
85. Koşullu yükümlülükler ve koşullu varlıklar ile ilgili gerekli olan açıklamalar hakkında detay bilgi için
lütfen Bölüm 22 Raporlama döneminden sonraki olaylar ve finansal taahhütler: Finansal taahhütlere
bakınız.
19 Raporlama döneminden sonraki olaylar1
19(a) DahaİyiOfisMobilyaları Limited şirketinin satın alınması
UMS10(21)(a),(b)
UFRS3(59)(b)
UFRS3(B64),(B66)
UFRS3(B64)(f)
15 Şubat 2017’de DEĞER A.Ş. büro mobilya ve donanım üreticisi olan DahaİyiOfisMobilyaları Limited
şirketinin ihraç edilmiş hisselerinin %87,5’ini 12.030.000 bedelle satın almıştır. Satın almanın Grup’un
Pazar payını arttırması ve ölçek ekonomisi sayesinde maliyetleri azaltması beklenmektedir.
Bu işlemin finansal etkileri 31 Aralık 2016’da muhasebeleştirilmemiştir. Satın alınan şirketin faaliyet
sonuçları ve varlıkları ile yükümlülükleri 15 Şubat 2017’den itibaren konsolide edilecektir.
(i)
Satın alım bedeli
Transfer edilen bedelin detayları:
86.
‘000 TL
PwC
Satın alım bedeli
Nakit ödenen
Koşullu bedel
11.750
280
Toplam satın alma bedeli
12.030
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
134
Raporlama döneminden sonraki olaylar
19(a) DahaİyiOfisMobilyaları Limited şirketinin satın alınması
DahaİyiOfisMobilyaları Limited’in varlıklarının ve yükümlülüklerinin satın alma günündeki geçici olarak
belirlenmiş gerçeğe uygun değerleri aşağıdaki gibidir:
UFRS3(B64)(i)
87.
UFRS3(B64)(e),(k)
UFRS3(B64)(g)
UFRS3(B64)(m)
UFRS3(B64)(o)
Gerçeğe uygun
değeri
‘000 TL
Nakit ve nakit benzerleri
Maddi duran varlıklar
Maddi olmayan duran varlıklar: müşteri listesi
Maddi olmayan duran varlıklar: müşteri sözleşmeleri
Stoklar
Alacaklar
Borçlar
Çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri
Finansal borçlar
Net ertelenmiş vergi varlığı
Satın alınan net tanımlanabilir varlıklar
575
12.095
2.285
1.180
1.010
685
(2.380)
(230)
(3.250)
420
12.390
Eksi: kontrol gücü olmayan paylar
İlave: şerefiye
(1.720)
1.360
Satın alınan net varlıklar
12.030
DahaİyiOfisMobilyaları Limited’e şerefiye, bu şirketin güçlü pozisyonu ve ofis mobilyaları ve donanımları
piyasasındaki karlı ticareti ve şirketin yeni bağlı ortaklık alımı sonrasında ortaya çıkması beklenen
sinerjiye istinaden atfedilebilir. Hiç bir şerefiye vergiden indirilebilir değildir.
(ii)
Koşullu bedel
Koşullu bedel anlaşması, 31 Aralık 2017’de biten yıla ilişkin 4.000.000 TL’yi aşan kısmı için, maksimum
iskonto edilmemiş tutar olan 800.000 TL’ye kadar, Grup’un DahaİyiOfisMobilyaları Limited’in önceki
sahiplerine karın %5’ini ödemesini gerektirmektedir. Grup’un, bu anlaşma kapsamında, ödemesi gerekli
olan gelecekteki tüm ödemelerinin iskonto edilmemiş muhtemel tutarı TL0 ile 800.000 TL arasındadır.
280.000TL’lik koşullu bedel anlaşmasının gerçeğe uygun değeri gelecekte beklenen nakit akışlarının
bugünkü değeri hesaplanarak tahmin edilmiştir. Tahminler %8’lik iskonto oranına dayanmaktadır ve
DahaİyiOfisMobilyaları Limited’in olası düzeltilmiş karının 4.400.000 TL’den 4.800.000 TL’ye kadar
olacağını varsayılmıştır.
(iii) Satın alma ile ilgili maliyetler
Satın alma ile ilgili maliyetler 31 Aralık 2017’de sonra eren raporlama dönemindeki gelir/gider
tablosunda diğer giderler altına dahledilecektir.
(iv) Kontrol gücü olmayan paylar
Grup, bu satın alma için kontrol gücü olmayan payları gerçeğe uygun değerden ölçmeyi seçmiştir.
Halka açık bir şirket olmayan DahaİyiOfisMobilyaları Limited şirketindeki kontrol gücü olmayan payların
gerçeğe uygun değeri bir piyasa yaklaşımı ve bir gelir yaklaşımı uygulanarak tahmin edilmiştir. Gerçeğe
uygun değer tahmini aşağıdakilere dayanmaktadır:
(a) Varsayılmış %8’lik iskonto oranına,
(b) Bir dizi 3 ve 5 katı arasında vadedeki FAVÖK çarpanları temel alınarak varsayılmış vade değerine,
(c) Uzun dönemli sürdürülebilir büyüme oranı olarak %2’ye,
(d) DahaİyiOfisMobilyaları Limited şirketine benzer olduğu kabul edilen şirketlerin varsayılmış finansal
çarpanlarına ve
(e) Kontrol eksikliğinden ötürü veya pazarlanabilirliğin eksikliğinden DahaİyiOfisMobilyaları Limited’in
kontrol gücü olmayan paylarının gerçeğe uygun değerini tahmin ederken piyasa katılımcılarının
dikkate alacağı varsayılan düzeltmeleri.
UFRS3(B66)
PwC
(v) Henüz yeterli olmadığından ötürü açıklanmayan bilgiler
Finansal tabloların yayımlanması için onaylanması esnasında, Grup henüz DahaİyiOfisMobilyaları
Limited’in satın alma muhasebesini tamamlayamamıştır. Özellikle, yukarıda açıklanan varlıkların ve
yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerleri bağımsız değerlemeler tamamlanmamış olduğundan geçici
olarak belirlenmiştir. Satın alınan her bir alacak sınıfı ve satın alınan işletmenin koşullu yükümlülükleri
hakkında detaylı bilgi sağlama imkanı henüz mümkün değildir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
135
Raporlama döneminden sonraki olaylar
19(b) Finansal borçların yeniden finanse edilmesi
Şubat başında, Grup elektronik cihaz bölümü için yeni üretim tesisinin inşaatını finanse etmek üzere
mevcut kredisini yeniden gözden geçirmiştir. Kredi için önümüzdeki 12 ay içinde çekilmesi beklenen
toplam kullanılabilir miktar 20.000.000 TL’ye kadar arttırılmıştır. 1 Haziran 2022’de başlayacak olan
kredi, artık üçer yıllık taksitler halinde geri ödenecektir. Kredinin şart ve koşulları büyük oranda aynı
kaldığından, borcun temdidi tasfiye kazanç veya kaybının muhasebeleştirilmesi ile sonuçlanmayacaktır.
UMS10(21)
19(c) Diğer olaylar
9 Nisan 2017’de ödenecek yönetim tarafından tavsiye edilen son temettü için lütfen not 13(b) ‘e bakınız.
UMS10(21)
Raporlama döneminden sonraki olaylar
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar
Bu yayında, Değer A.Ş.’ye uygun olmaması sebebiyle aşağıdaki gerekli açıklamalara yer
verilmemiştir:
UMS10(21),(22)(c)
UFRS3(B64)
UMS10(21),(22)(c)
UFRS5(12),(41)(a),(b),(d)
UMS1(76)
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklamalar ve referanslar
İşletme birleşmeleri
açıklamaları
Satın alınan alacaklar, muhasebeleştirilmiş ya da
muhasebeleştirilmemiş koşullu yükümlülükler, ihraç
edilmiş veya edilebilecek özkaynağa dayalı araçlar,
işletme birleşmelerinden ayrıca muhasebeleştirilen
işlemler, bir pazarlıklı satın alım ve aşamalı olarak
gerçekleşen işletme birleşmeleri hakkında bilgiler.
Durdurulan faaliyetler veya
raporlama dönemi sonundan
sonra satış amaçlı elde tutulan
varlık ölçütünü sağlayan satış
amaçlı elde tutulan varlıklar
Duran varlıklar veya elden çıkarılacak Grup, veriler ve
koşullar ve satış veya elden çıkarmak için tahmin
edilen süre ve (eğer varsa) varlıkların içinde
sunulduğu raporlanabilir bölüm hakkında bir açıklama
sağla.
Raporlama dönemi sonundan
önce olmuş olsaydı, kredilerin
sınıflamasını kısa dönemli
olarak değiştirecek olan ancak
raporlama döneminden sonra
meydana gelen olaylar
Aşağıdaki olaylar açıklama gerektirebilir:
Uzun vadede yeniden finansman
Uzun vadeli bir anlaşmanın ihlali dolayısıyla
giderilmesi ve
Uzun vadeli bir kredi anlaşmasının ihlalinin
giderilmesi için borç veren tarafından tanınan ek
süre.
.
88. PwC Manual of Accounting
89. Koşullu yükümlülükler ve koşullu varlıklar ile ilgili gerekli olan açıklamalar hakkında detay bilgi için
lütfen Bölüm 22 Raporlama döneminden sonraki olaylar ve finansal taahhütler: Düzeltme
gerektirmeyen olaylar ve Finansal taahhütlere bakınız.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
136
Diğer bilgiler
Bu bölümdeki notlar muhasebe standartları ve diğer resmi bildirimlere uymak açısından açıklanması
gerekli ancak henüz hemen finansal tablolardaki bireysel satır kalemleri ile ilişkilendirilmemiş bilgileri
içermektedir.
Zorunlu olmayan
açıklama
PwC
20
İlişkili taraf işlemleri
138
21
Hisse bazlı ödemeler
143
22
Hisse başına kazanç
147
23
Finansal varlıkların ve finansal yükümlülüklerin netleştirilmesi
150
24
Teminat olarak verilen varlıklar
152
25
Önemli muhasebe politikalarının özeti
153
26
Muhasebe politikalarındaki değişiklikler
173
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
137
20 İlişkili taraf işlemleri 1-2, 4, 9-11
20(a) Ana ortaklıklar
Grup aşağıdaki kuruluşlar tarafından kontrol edilmektedir:
UMS1(138)(c)
90.
UMS24(13),
UMS1(138)(c)
UMS24(13)
UMS1(138)(c)
Adı
91. Lion (Türkiye) A.Ş.
Türü
Ana ortak işletme
Kuruluş yeri
Türkiye
Sahiplik payı
2016
2015 7,8
60%
63,7%
92.Lion AG
Nihai ana ortak ve kontrol
eden işletme
Almanya
60% *
*
63,7% *
Lion A.Ş. Lion (Türkiye) Limited’in ihraç edilmiş adi hisse senetlerinin %100’ünü elinde tutmaktadır.
20(b) Bağlı ortaklılar
Bağlı ortaklıklar ile ilgili paylar not 16(a)’de belirtilmiştir.
UMS24(17)
20(c) Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar3
93.
UMS24(17)(a)
UMS24(17)(b)
UMS24(17)(c)
UMS24(17)(d)
UMS24(17)(e)
Kısa vadeli çalışanlara sağlanan faydalar
İşten ayrılma sonrası sağlanan faydalar
Uzun vadeli faydalar
Kıdem tazminatları
Hisseye dayalı ödemeler
2016
TL
201510
TL 7,8
2.233
180
39
115
705
3.372
2.103
161
33
548
2.845
Detaylı ücret açıklamalarına ücret raporunun ilgili sayfaları arasında yer verilmiştir.3
UMS24(18)(b)
UMS24(18)
UMS24(18)(a)
UMS24(19)(d)
UMS24(19)(a)
UMS24(19)(g)
UMS24(19)(f)
Yukarıdakine ek olarak, Grup’un kontrolünde bir değişiklik olması halinde, Grup CEO ve CFO’ya
250.000 TL’ye kadar ödemeyi taahhüt etmektedir. 7,8
20(d) Diğer ilişkili taraf işlemleri6
Aşağıdaki işlemler ilişkili taraflar ile yapılan işlemlerdir:
Mal ve hizmet alım ve satım işlemleri
İştiraklere mal satışı
Ana ortaklıktan yönetim hizmetleri satın alınması
Diğer ilişkili taraflardan elektronik donanım satın alınması
Kilit yönetici personel tarafından kontrol edilen işletmelerden çeşitli
mal ve hizmet satın alınması (i)
UMS24(19)(g)
Temettü geliri
Diğer ilişkili taraflar
UMS24(19)(g)
Emeklilik katkıları 5
Çalışanlar adına emeklilik fonlarına katılım *
2016
TL
2015
TL 7,8
125
450
182
370
78
764
576
150
300
3.719
3.287
* Grup’un tanımlanmış fayda planı tarafından elde tutulan DEĞER A.Ş. hisseleri ve sahip
olunan ve Grup tarafından kullanılan taşınmaz hakkında bilgi için not 8(g) ‘ye bakınız.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
138
İlişkili taraf işlemleri
UMS24(17)
UMS24(19)(a)
UMS24(19)(a)
UMS24(19)(a)
UMS24(19)(f)
94.20(d) İlişkili taraf işlemleri
Diğer işlemler
Türkiye’deki ana ortaklığa ödenen temettüler
Türkiye’deki ana ortaklık tarafından kısmen ödenmiş adi hisse
senetleri için yapılan son çağrı (not 9(a))
Türkiye’deki ana ortaklık tarafından ihraç edilen yeni adi hisse
senetleri alımına ilişkin kayıtlar (not 9(a))
Kilit yönetici personel tarafından yeni haklar sağlayan hisse senedi
ihracı için ihraç edilen yeni adi hisse senetleri alımına ilişkin
kayıtlar (not 9(a))
(i)
UMS24(18)
2016
TL
2015
TL 7,8
13.313
6.553
840
-
4.626
-
118
-
Kilit yönetici personel tarafından kontrol edilen işletmelerden alımlar
95.Grup, Grup’un kilit yönetici personeli tarafından kontrol edilen işletmelerden aşağıdaki mal ve hizmetleri
satın almıştır:
96.
Depo binasının inşaatı,
Bir ofis binasının kiralanması ve
Yasal hizmetler.
20(e) Mal ve hizmet satışı/alımından kaynaklanan devreden bakiyeler
UMS24(18)(b)
UMS24(19)(a)
UMS24(19)(f)
UMS24(19)(g)
Aşağıdakiler ilişkili taraflarla olan işlemleri ile ilgili raporlama dönemi sonunda devreden bakiyelerdir:
2016
TL
2015
TL 7,8
58
196
265
73
91
94
Kilit yönetici personele verilen krediler
Yılbaşında
Avans olarak verilen krediler
Alınan kredi geri ödemeleri
İşletilen faiz
Alınan faiz
Yılsonu
606
220
(109)
57
(57)
717
502
150
(46)
41
(41)
606
Diğer ilişkili taraflara verilen krediler
Yılbaşı
Avans olarak verilen krediler
Alınan kredilerin geri ödemeleri
İşletilen faiz
Alınan faiz
700
1.000
(400)
81
(81)
600
600
(500)
62
(62)
1.300
700
4.000
7.150
(2.050)
185
(185)
4.100
(100)
104
(104)
9.100
4.000
Kısa vadeli yükümlülükler (mal ve hizmet alımlarından)
Lion (Türkiye) A.Ş. (ana ortaklık)
Kilit yönetici personel tarafından kontrol edilen varlıkları
Diğer ilişkili taraf
20(f) İlişkili taraflara verilen/ilişkili taraflardan alınan krediler
UMS24(19)(f)
UMS24(18)(b)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(b)
UMS24(19)(g)
UMS24(18)(b)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(b)
UMS24(19)(a)
UMS24(18)(b)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(b)
PwC
Yılsonu
Lion (Türkiye) A.Ş. (ana ortak)’den alınan krediler
Yılbaşı
Avans olarak verilen krediler
Alınan kredilerin geri ödemeleri
İşletilen faiz
Alınan faiz
Yılsonu
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
139
İlişkili taraf işlemleri
20(f) İlişkili taraflara verilen/ilişkili taraflardan alınan krediler
UMS24(19)(d)
UMS24(18)(b)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(a)
UMS24(18)(b)
UMS24(18)(c),(d)
İştiraklerden alınan krediler
Yılbaşı
Avans olarak alınan krediler
Verilen kredilerin geri ödemeleri
İşletilen faiz
Ödenen faiz
Yılsonu
2016
TL
2015
TL 7,8
6.285
(200)
245
(245)
800
(800)
84
(84)
6.085
-
Devreden bakiyeler ile ilgili olarak değer düşüklüğüne uğramış alacaklar için herhangi bir karşılık
ayrılmamıştır ve değer düşüklüğüne uğramış ilişkili taraflardan alacaklar ile ilgili olarak hiçbir gider
muhasebeleştirilmemiştir.
20(g) Şartlar ve koşullar
UMS24(18)(b)(i)
Temettü ile ilgili işlemler, kısmen ödenmiş adi hisse senetlerine yapılan çağrılar ve yeni adi hisse
senetleri için alınan kayıtlar için diğer hissedarlara uygulanan aynı şartlar ve koşullar geçerlidir.
Kilit yönetici personele verilen krediler yılda %5 faiz oranları ile üçer aylık taksitler halinde geri
ödenecek genellikle 10 yıllık süreler içindir. İlk olarak bireylerin konutları üzerindeki ipotekler ile teminat
altına alınmıştır.60.000 TL’lik teminatsız bir kredi DEĞER A.Ş.’nin bir direktörüne 2 yıllık bir süre için
yıllık %8 faiz oranı ile verilmiştir. Bu kredi, 30 Eylül 2016’da tamamen geri ödenebilecektir.
Ürünler yıl içerisinde yürürlükteki fiyat listelerine ve üçüncü taraflara sağlanan şartlara dayalı olarak
iştiraklere satılmıştır. Maliyet artı yöntemi ile %15 ile %30 aralığında değişen marjlar sağlayarak (2014:
%10 - 24%) ana ortaklıktan yönetim hizmetleri alınmıştır. Diğer tüm işlemler normal ve piyasa
koşullarında yapılmıştır, sadece taraflar arasında sabit bir geri ödeme dönemi belirlenmemiştir. Yıl
içerisindeki diğer krediler için ortalama faiz oranı %9,5’dur (2014: %9,75).
UMS24(18)(b)(i)
Kilit yönetici personele verilen krediler dışındaki devreden bakiyeler teminatsızdır ve nakden önenebilir.
İlişkili taraf işlemleri
Sunum
UMS1(7)
UMS 24’ün gerektirdiği DEĞER A.Ş. ile alakalı ilişkili taraflarla ilgili tüm bilgiler bir not
içerisinde sunulmuş veya bahsedilmiştir. Bu uygun ve arzu edilebilir bir sunum yöntemi
olarak kabul edilir, bilginin bu şekilde sunulmasına dair bir gereklilik yoktur. Standarda
uygunluk ilgili dipnotlarda açıklanan bilgilerin finansal tablolarda açıklanması ile de
sağlanabilir.
Önemlilik
Bilgi önemli olduğunda UMS 24 tarafından gerekli kılınan açıklamalar finansal tablolara
uygulanır. UMS 1 Finansal tabloların sunum standardına göre, önemlilik bir kalemin
büyüklüğün ve niteliğine bağlıdır. Bir kalem veya bir Grup kaleme, ele alınan tutarlar esas
alındığına önemli olarak değerlendirilmemiş olsalar bile niteliğinden ötürü, önemli olarak ele
almak gerekli olabilir. Bu durum, bir işletme ve onun kilit yönetici personeli arasındaki
işlemlerde olduğu gibi, bir işletme ve bu işletme ile ilişkili güvene dayalı sorumluluğu olan
taraflar arasındaki işlemler olduğunda uygulanabilir.
Kilit yönetici personele sağlanan ücretler
UMS 24 paragraf 17 uyarınca gerekli olan açıklamalar önemlilik ölçütlerine tabi iken, bu
hem niceliksel ve niteliksek faktörlere dayalı olarak belirlenmelidir. Görüşümüze göre,
önemlilik ölçütüne bağlı olarak bütün ücret açıklamalarını atlamak uygun olmayacaktır.
Açıklamanın ücretlendirme raporu gibi başka bir belgeye atıfta bulunarak yerine
getirilmesinin mümkün olup olmadığı yerel mevzuata bağlı olacaktır. UMS 24 kendisi
özellikle böyle bir çapraz referanslamaya izin vermemektedir.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
140
İlişkili taraf işlemleri
İlişkili taraf işlemleri
İlişkili taraf tanımı
UMS24(9)
UMS24(IE4)-(IE26)
İlişkili taraf tanımı aşağıdaki kişileri ve işletmeleri içerir:
(a) Bir kişi (veya bu kişinin ailesinin yakın bir üyesi) raporlayan işletme için ilişkili taraftır eğer
bu kişi:
(i) Raporlayan işletme üzerinde kontrol ya da müşterek kontrole sahipse,
(ii) Raporlayan işletme üzerinde önemli etkiye sahipse veya
(iii) Raporlayan işletmenin veya raporlayan işletmenin bir ana ortaklığının kilit yönetici
personelinin bir üyesi olması durumunda
(b) Raporlayan işletme (A) başka bir işletme ile (B) ilişkilidir, eğer:
(i) A ve B aynı Grup’un üyesi ise (bir Grup içindeki tüm işletmeler birbiriyle ile ilişkilidir)
(ii) A B’nin bir iştiraki ya da iş ortaklığı olması halinde. Bu durumda A B’nin üyesi olduğu
bir Grup’un tüm üyeleri ile ilişkilidir
(iii) A ve B’nin aynı bir üçüncü tarafın C iş ortaklığı olması halinde,
(iv) A’nın C’nin bir iş ortaklığı ve B’nin C’nin bir iştiraki olması halinde (ya da tam tersi)
(v) B’nin A’nın ya da A ile ilişkili olan bir işletmenin çalışanlarına ilişkin olarak işten ayrılma
sonrasında sağlanan fayda planlarının olması halinde. A’nın kendisinin böyle bir
planının olması halinde, sponsor olan işverenler de raporlayan işletme ile ilişkilidir.
(vi) B’nin yukarıdaki (a) maddesinde tanımlanan bir kişi tarafından kontrol veya
müştereken kontrol edilmesi halinde,
(vii) A’yı kontrol ya da müştereken kontrol eden bir kişinin B üzerinde önemli bir etkisinin
bulunması veya B’nin kilit yönetici personelinin bir üyesi olması halinde veya
(viii) B’nin (veya B’nin bir parçası olduğu Grup’un başka bir üyesinin) A’ya veya A’nın ana
otaklığına kilit yönetici personel hizmetleri sunması halinde.
UMS24(12)
Bu tanımda, bir iştirak bir iştirakin bağlı ortaklığını ve bir iş ortaklığı bir iş ortaklığının bağlı
ortaklığını içerir.
Emeklilik planları
UMS24(9)(b)(v)
UMS19(151)
Bir işletmenin çalışanlarına işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planları veya
işletmenin bir ilişkili tarafı olan herhangi bir işletme, UMS 24 paragraf 9 uyarınca tanım
gereği ilişkili taraflardır. Bu, işletme veya konsolide gruptaki diğer herhangi bir işletme
tarafından bu planlara yapılan katkılar, bunların tanımlanmış katkı ya da tanımlanmış fayda
planlı olup olmadığına bakılmaksızın, ilişkili taraf işlemi olarak açıklanmalıdır anlamına
gelmektedir.
İlişkili taraflarla işlemler
UMS24(9),(21)
UMS37(3)
İlişkili taraflarla işlemler kaynak, hizmet veya raporlama yapan işletme ile ilişkili taraf
arasındaki yükümlülüklerin, bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir.
Bunlar, belirli bir olayın gelecekte meydana gelmesi (veya gelmemesi) istinaden bir şey
yapma taahhüdünü ve ekonomik açıdan dezavantajlı sözleşmeleri (muhasebeleştirilmiş
veya muhasebeleştirilmemiş) içerirler. UMS 37 uyarınca, ekonomik açıdan dezavantajlı
sözleşmeler ya taraflardan hiçbirinin kendi yükümlülüklerini yerine getirmediği veya da her
iki tarafın da eşit ölçülerde yükümlülüklerinin bir kısmını gerçekleştirdikleri sözleşmelerdir.
Karşılaştırmalar
UMS1(38)
Karşılaştırmalar ile ilgili UMS 24 sessiz kalmıştır. UMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu’ na
göre ise karşılaştırmalı bilgiler finansal tablolarda raporlanan tüm tutarlar için, bir standardın
aksine bir hükmü olmadığı sürece ki UMS 24’de böyle bir durum yoktur, sağlanmalıdır.
Dipnotlar finansal tabloların bir parçası olduğundan (IAS 1(10)’e bakınız), karşılaştırmalı
bilgiler finansal tablolarda satır kalemlerinin daha fazla analizini sağlayan tüm tutarlar için
dahil edilmelidir.
UMS 1 ayrıca, karşılaştırmalı bilgilerin cari dönem finansal tabloların anlaşılması açısından
gerekli olan niteliksel ve sayısal bilgiler içinde sağlanmalıdır. İlişkili taraf açıklamaları
durumunda, karşılaştırmalı bilgilerin tüm niteliksel ve sayısal bilgiler ile alakalı olması
muhtemeldir. Karşılaştırmalı bilgiler, işlemin gerçekleştiği anda ilişkili olan taraflar
arasındaki işlemleri açıklamalı, ancak ilgili zamanda ilişkili olmayan taraflar arasındaki
işlemleri içermesi gerekmemektedir.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
141
İlişkili taraf işlemleri
İlişkili taraf işlemleri
UMS24(9)(b)(viii),
(17A),(18A)
Yönetim işletmesi tarafından sağlanan KMP hizmetleri
97.
Takip eden gereklilikler Değer A.Ş.’ye uygun olmadığından bu yayında
örneklendirilmemiştir.
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklamalar ve referanslar
KMP hizmetleri ayrı bir yönetim
birimi tarafından sağlanmaktadır.
Yönetim birimine KMP hizmetleri için ödenen ücreti ve
bu birimle olan diğer tüm işlemleri açıklayın.
İşletme devletle ilişkili işletmelere
ilişkin muafiyeti kullanmaktadır.
UMS 24 (25)-(27) tarafından gereken bilgileri sağlayın.
Bir yatırım işletmesi belirli bağlı
ortaklıklarını konsolide etmekten
muaf olduğunda ve bunun yerine
ilgili bağlı ortaklıkları gerçeğe
uygun değer farklarını kar veya
zarara yansıtarak ölçüyorsa.
Konsolidasyonda elimine edilmediklerinden, bu bağlı
ortaklıklarla olan herhangi bir işlem veya açık bakiyeleri
açıklayın.
98. PwC Manual of Accounting
99. İlişkili taraf açıklamaları ile ilgili daha fazla yönlendirme için lütfen Bölüm 29 İlişkili taraf açıklamaları
’na bakınız.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
142
21 Hisseye dayalı ödemeler 1,2
21(a) Çalışan opsiyon planı
UFRS2(44),(45)(a)
DEĞER A.Ş. Çalışan Opsiyon Planının kurulması 2011 yılı genel kurul toplantısında hissedarlar
tarafından onaylanmıştır. Çalışan Opsiyon Planı kıdemli müdürler için uzun vadeli teşvikler sağlamak,
üst düzey yöneticiler için (murahhaslar dahil) uzun vadeli hissedar getirisi sunmak için tasarlanmıştır.
Plana göre, katılımcılar sadece belli performans standartlarını sağladıkları takdirde opsiyon hakkı
tanınmaktadır. Plana katılım yönetim kurulunun takdirindedir ve hiçbir bireyin plana katılmak veya
garanti ödeneği almak için sözleşmeden doğan bir hakkı bulunmamaktadır.
Hibe edilen opsiyonların tutarları, DEĞER A.Ş.’nin üç yıllık süre içinde Borsa İstanbul’a kote 20
seçilmiş benzer şirket grubu içindeki sıralamasında, hisse fiyatı artışı, temettüleri ve sermaye getirileri
de dahil olmak üzere, hissedarlarına olan toplam getirilerine bağlıdır. Hibe edildiğinde, opsiyonlar iki
yıllık bir süre içinde itfa edilebilir.
Opsiyonlar, bir bedel olmaksızın ve hiçbir temettü veya oy hakkı taşımaksızın plan kapsamında hibe
edilmiştir.
İtfa edilebilir olduğunda, her bir opsiyon Grup’un yarıyıllık ve yıllık finansal sonuçlarının piyasaya
açıklanmasından on dört gün içerisinde bir adi hisse senedine çevrilebilir.
Bu opsiyonların itfa fiyatı, devir tarihi de dahil olmak üzere hafta boyunca şirketin işlem gördüğü Borsa
İstanbul’daki ağırlıklı ortalama fiyatına dayanmaktadır.
Aşağıda verilenler plan kapsamında hibe edilen opsiyonların özetidir:
2016
Hisse
opsiyonu
başına
ortalama itfa
fiyatı
UFRS2(45)(b)(i),(ii),(iii),
(iv),(vii),(d)
1 Ocak itibarıyla
5,55 TL
Yıl içerisinde hibe edilen
Opsiyon
adedi
2015
Hisse
opsiyonu
başına
ortalama itfa
fiyatı
Opsiyon
adedi
2.056.000
5,33 TL
1.688.000
6,18 TL
818.000
5,78 TL
814.000
Yıl içerisinde itfa edilmiş *
5,28 TL
(228.000)
-
-
Yıl içerisinde iptal edilen hak
5,71 TL
(445.000)
5,12 TL
(446.000)
31 Aralık itibarıyla
5,78 TL
2.201.000
5,55 TL
2.056.000
31 Aralık itibarıyla hibe edilmiş ve
itfa edilebilir
5,28 TL
263.000
-
-
31 Aralık 2016 tarihinde sona eren yıl içerisinde itfa edilen itfa günündeki ağırlıklı ortalama hisse fiyatı 6.35’dir (2015: yoktur).
UFRS2(45)(c)
*
UFRS2(45)(b)(v)
Yukarıdaki tabloda kapsanmış olan dönemlerdeki hiç bir opsiyon itfa olmamıştır.
Yılsonunda açık olan hisse opsiyonlarının itfa tarihi ve itfa fiyatları aşağıdaki gibidir:
UFRS2(45)(a),(b)(vi),(d)
Devir tarihi
1 Kasım 2013
1 Kasım 2014
1 Kasım 2015
1 Kasım 2016
İtfa tarihi İtfa fiyatı
30 Ekim 2018
30 Ekim 2019
30 Ekim 2020
5,28 TL
5,51 TL
5,78 TL
30 Ekim 2021
6,18 TL
Toplam
Dönem sonunda açık bulunan opsiyonların ağırlıklı ortalama kalan
sözleşme ömrü
PwC
Hisse
opsiyonları
31 Aralık
2015
Hisse
opsiyonları
31 Aralık
2014
263.000
569.000
641.000
728.000
546.000
709.000
801.000
-
2.201.000
2.056.000
3,67 yıl
3,96 yıl
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
143
Hisseye dayalı ödemeler
21(a) Çalışan opsiyon planı
UFRS2(46),(47)(a)(i)
(i)
Hibe edilen hisselerin gerçeğe uygun değeri
31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla sona eren yılda hibe edilen opsiyonların devir tarihindeki değerlendirilen
gerçeğe uygun değeri hisse başına 1,80 TL’dir (2015: 1,75 TL). Devir tarihindeki gerçeğe uygun değer
itfa fiyatını, opsiyonun vadesini, sulandırma etkisini (önemli ise), devir tarihindeki hisse fiyatını ve ilgili
hissenin beklenen fiyat değişkenliğini, beklenen temettü verimini, opsiyonun dönem içindeki risksiz faiz
oranını ve benzer Grup şirketlerinin korelasyon ve değişkenliğini dikkate alan Monte Carlo simülasyon
modelini içeren Black Sholes Modeli’nin düzeltilmiş bir formu kullanılarak bağımsız bir şekilde tespit
edilmiştir.
UFRS2(47)(a)(i)
31 Aralık 2016 tarihinde sona eren yıl içerisinde hibe edilmiş olan opsiyonların model girdileri
aşağıdakileri içerir:
Opsiyonlar bir bedel olmaksızın hibe edilmiştir ve temliki üç yıllık süre içinde DEĞER A.Ş.’nin
Borsa İstanbul’a kote 20 seçilmiş benzer şirket grubu içindeki sıralamasını baz almıştır. Temlik
edilmiş opsiyonlar, temlik tarihinden sonraki 2 yıl içerisinde itfa edilebilir.
İtfa fiyatı: 6,18 TL (2015: 5,78 TL)
Devir tarihi: 1 Kasım 2016 (2014: 1 Kasım 2015)
İtfa tarihi: 30 Ekim 2021 (2015: 30 Ekim 2020)
Devir tarihindeki hisse fiyatı: 6,12 TL (2015: 5,83 TL)
Şirket hisselerinin beklenen fiyat değişkenliği: %35 (2015: %30)
Beklenen temettü verimi: %3,8 (2015: %3,2)
Risksiz faiz oranı: %6 (2015: %5,5)
UFRS2(47)(a)(ii)
Beklenen fiyat değişkenliği, kamuya açıklanmış bilgiler nedeniyle gelecekteki değişkenlikte meydana
gelecek herhangi beklenen bir değişiklik için düzeltilen tarihi değişkenliğe bağlıdır (opsiyonların kalan
ömrüne bağlıdır).
21(b) Ertelenen hisseler – kısa vadeli yönetici teşvik planı
UFRS2(45)(a)
UFRS12(14),(17)
UFRS2(47)(b)
Grup’un kısa vadeli teşvik planı kapsamında, yöneticiler yıllık kısa vadeli teşvikin %50’sini nakit ve
%50’sini DEĞER A.Ş.’nin ertelenen hisselerinin hakları şeklinde alırlar. Haklar takip eden yılın 28
Şubat tarihinde hibe edilir ve devir tarihinden itibaren iki yıl içerisinde temlik edilir. Bunlar temlikte sıfır
itfa fiyatında otomatik olarak her biri bir adi hisse senedine dönüşürler. Yöneticiler herhangi bir temettü
almazlar ve temlik tarihinde ertelenen hisselere ilişkin oy kullanma hakkına sahip değildirler. Bu süre
içinde, bir yönetici Grup tarafından istihdam edilmekten çıkarsa, haklar vaka bazında yönetim kurulu
tarafından onaylanan sınırlı durumlar hariç, iptal edilir.
Ertelenen hisseler DEĞER A.Ş. Çalışan Hisse Vakfı tarafından yönetilir. Bu vakıf not 25(b) (i)’ye bağlı
olarak konsolide edilir. Hisseler devir tarihinde piyasadan edinilir ve temlik edildiğinden bir süreliğine
geri alınan paylar olarak tutulur. İptal edilen haklara ait hisseler müteakip hak edişler için tekrar tahsis
edilir. Vakıf senedi koşulları altında, DEĞER A.Ş.’nin devir tarihinde hisse edinimi için gerekli fonu
sağlaması gerekmektedir.
Devir edilecek hakların adedi elde edilen kısa vadeli teşvikin parasal değerinin devir tarihini de içeren
hafta içinde şirket hisselerinin işlem gördüğü Borsa İstanbul’da ki ağırlıklı ortalama fiyata bölümü ile
belirlenir (Şubat 2016’da hibe edilmiş haklar için 5,94 TL ve 2015’de hibe edilmiş haklar için 6,08 TL).
28 Şubat 2016’de hibe edilmiş ertelenen hisse haklarının adedi
(28 Şubat 2015)
Devir tarihindeki hakların gerçeğe uygun değeri
UFRS2(47)(b)
PwC
2016
2015
57.636
52.364
5,50
5,71
Devir tarihindeki hakların gerçeğe uygun değeri, şirket hisselerinin o günkü piyasa fiyatını alıp 2 yıllık
temlik süresinde yöneticilerin haklarına istinaden almayacakları beklenen temettülerin bugünü
değerlerini çıkarmak sureti ile tahmin edilmiştir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
144
Hisseye dayalı ödemeler
21(c) Çalışan hisse planı
UFRS2(44),(45)(a)
Nakit bir bedel karşılığı olmaksızın çalışanlar için şirket tarafından çıkarılan hisselerin olduğu bir plan
2012 yıllık genel kurulu toplantısında hissedarlar tarafından onaylanmıştır. Tüm Türkiye’de mukim en
az bir yıl süre ile Grup tarafından devamlı olarak istihdam edilmiş olan daimi çalışanlar (Grup’un
murahhasları, diğer kilit yöneticileri ve Grup şirket sekreteri hariç) plana katılmaya hak kazanırlar.
Çalışanlar plana katılmamayı seçebilirler.
Cari raporlama döneminden itibaren, çalışan hisse planı da DEĞER A.Ş. Çalışan Hisse Vakfı
tarafından yönetilmektedir. Bu vakıf not 25(b) (i)’ye bağlı olarak konsolide edilir.
Vakıf tarafından çalışanlar için ihraç edilen hisseler ihraçtan önce piyasadan alınır. Vakıf tarafından
elde tutulan ve henüz raporlama dönemi sonu itibarıyla çalışanlara ihraç edilmemiş olan hisseler
finansal tablolarda geri alınan paylar olarak gösterilir. (not 9(b)’ye bakınız).
UFRS2(47)(b)
UFRS2(46)
Plan kapsamında, uygun çalışanlar herhangi bir nakit karşılığı olmaksızın, yıllık DEĞER A.Ş.’deki
tamamen ödenmiş adi hisse senetlerinden 1.000 adete kadar hibe alabilirler. Plandaki katılımcılar için
ihraç edilen hisselerin adedinin şirket hisselerinin işlem gördüğü Borsa İstanbul’da devir tarihini de
içeren haftadaki ağırlıklı ortalama fiyatın arz miktarına bölümüdür. Hisseler vakıf tarafından geri alınan
hisse ihracı olarak (2015’de sermaye olarak) devir tarihindeki (devir tarihindeki gerçeğe uygun değer)
kapanış hisse fiyatından ve hisselerin devir edildiği dönemde çalışan fayda maliyetinin bir parçası
olarak muhasebeleştirilir.
Plan kapsamındaki arzlar şirketin takdirindedir ve arz tarihinden önceki finansal yıldaki yıllık kar artışı
tüketici fiyat endeksindeki artıştan en az %3 daha yüksek olmadığı sürece herhangi bir arz yapılmaz.
Bu plan kapsamında ihraç edilen hisseler ihraçtan sonraki üç yıl ya da Grup tarafından istihdam
edilmenin bırakılmasından hangisi önce ise bu zamana kadar satılamaz. Diğer tüm açılardan bu
hisseler diğer ihraçtaki tamamı ödenmiş adi hisse senetleri ile eşit sıradadır (not 9(a)’ya bakınız).
UFRS2(45)(a)
UFRS2(47)(b)
Katılan çalışanlar için plan kapsamında ihraç edilen hisse adedi
1 Haziran 2016 (2 Haziran 2015)
2016
2015
145.902
142.857
Her bir katılımcı için ağırlıklı ortalama piyasa fiyatı 6,42 TL’ye dayalı 1.000 adet hisse ihraç edilmiştir
(2015: 5,50 TL). Hisselerin devir tarihindeki gerçeğe uygun değeri 6,18 TL’dir (2015: 5,59 TL).
21(d) Hisse takdir hakkı
UFRS2(44),(45)(a)
Eylül 2016’da, ücret komitesi bölüm müdürlerini Grup’un performansına yaptıkları katkılardan dolayı
200.000 hisse takdir hakkı hibe ederek ödüllendirmeye karar verdi. Bu haklar, çalışanlara üç yıllık
hizmet sonrası nakit ödeme yapılmasını sağlar. Ödenecek tutar DEĞER A.Ş.’nin devir tarihi (25 Eylül
2016: 5,43 TL) ve temlik tarihi (25 Eylül 2019) arasındaki hisse fiyatı artışına bağlı olarak tespit
edilecektir. Haklar temlik tarihinde itfa olunmalıdır ve bu günde itfa olunmazlar ise sona ereceklerdir.
UFRS2(46)
Hisse takdir hakkının gerçeğe uygun değeri Black-Scholes modeli kullanılarak, devir tarihindeki ve 31
Aralık 2016’daki aşağıdaki veriler kullanılmak sureti ile tespit edilmiştir:
31 Aralık 2016
UFRS2(51)(b)(i)
UFRS2(51)(b)(ii)
PwC
Ölçüm tarihindeki hisse fiyatı
Beklenen değişkenlik
Temettü verimi
Risksiz faiz oranı
Yükümlülüğün defter değeri – çalışanlara sağlanan fayda yükümlülüklerine dahil
edilmiş (not 8(g))
6,19
%32
%3.8
%6
138.000
Önceki yıllarda hibe edilmiş herhangi bir hisse takdir hakkı bulunmamaktadır ve 31 Aralık 2016
itibarıyla hiç bir hisse takdir hakkı temlik edilmemiştir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
145
Hisseye dayalı ödemeler
21(e) Hisseye dayalı ödeme işlemlerinden kaynaklanan giderler
UFRS2(50),(51)(a)
Dönem içerisinde muhasebeleştirilen, çalışan fayda giderlerinin bir parçası olarak hisseye dayalı
ödeme işlemlerinden kaynaklanan toplam giderler aşağıdaki gibidir:
Çalışan opsiyon planı kapsamında ihraç edilmiş opsiyonlar
Kısa vadeli teşvik planı kapsamında ihraç edilmiş ertelenen hisseler
Çalışan hisse planı kapsamında ihraç edilmiş hisseler
Hisse takdir hakları
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
896
220
902
138
2.156
330
225
798
1.353
Hisseye dayalı ödemeler
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar:
Alınan mal ve hizmetlerin veya hibe edilen özkaynağa dayalı araçların gerçeğe uygun değeri
Bu yayında, Değer A.Ş.’ye uygun olmaması sebebiyle aşağıdaki gerekli açıklamalara yer
verilmemiştir:
UFRS2(47)(b)
UFRS2(47)(c)
UFRS2(49)
UFRS2(52)
100.
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklamalar ve referanslar
Özkaynağa dayalı araçların
gerçeğe uygun değeri bir
gözlemlenebilir piyasa fiyatı
esas alınarak ölçülmemiştir.
Gerçeğe uygun değerin nasıl temin edildiğini açıkla
Hisseye dayalı ödeme
anlaşmalarındaki değişiklikler
Değişiklikleri açıkla, gerçeğe uygun değer artışını ve
bunun nasıl ölçüldüğünü açıkla (aşağıya bakınız).
Çalışanlar dışında diğer
taraflardan alınan mal ve
hizmetlerin gerçeğe uygun
değerinin güvenilir bir biçimde
ölçülebildiği varsayımının
çürütülmesi
Durumu ve neden varsayımın çürütüldüğünü açıkla.
Açıklanan bilgiler UFRS 2
paragraf 44, 46 ve 50’deki
ilkeleri karşılamamaktadır.
Gerekirse ek bilgi sağla.
Aşağıdaki örnek açıklamalar bir işletme ile ilgili hallerde yararlı olabilir:
Hisseye dayalı ödeme anlaşmalarındaki değişiklikler
UFRS2(47)(c)
Mayıs 2016’de DEĞER A.Ş. Ekim 2015’de hibe edilmiş olan çalışan hisse opsiyonlarının
temlikini üç yıldan beş yıla arttırmış ve şirket hisse fiyatındaki son düşüşü yansıtmak için
itfa fiyatını 4,00 TL’ye düşürmüştür. Değişikliğin yapıldığı tarihteki opsiyonların gerçeğe
uygun değerinin 2,05 TL olduğu saptanmıştır. 0.25 TL’lik gerçeğe uygun değer artışı
değişikliğin yapıldığı tarihten uzatılan temlik dönemi sonuna kadar, dönem boyunca
giderleştirilecektir. Orijinal opsiyon hibesinin gideri sanki dönemler hiç değiştirilmemiş gibi
muhasebeleştirilmeye devam edilecektir.
Değiştirilen opsiyonların gerçeğe uygun değeri yukarıda anlatılan aynı modeller ve ilkeler
ile takip eden model girdileri kullanılarak tespit edilmiştir: [detayları açıkla].
PwC Manual of Accounting
Hisseye dayalı ödemeler ile ilgili gerekli olan açıklamalar hakkında detay bilgi için lütfen Bölüm 12
Hisseye dayalı ödemeler: Açıklamalar’a bakınız.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
146
22 Hisse başına kazanç 1
101.
2016
Kuruş
2015
Kuruş
54,7
1,2
43,2
0,7
55,9
43,9
53,8
1,2
43,0
0,7
55,0
43,7
22(a) Hisse başına esas kazanç
UMS33(68)
Sürdürülen faaliyetlerden şirketin adi hisse senedi sahiplerine
atfedilebilen
Durdurulan faaliyetlerden
Şirketin adi hisse senedi sahiplerine atfedilebilen toplam hisse
başına esas kazanç
22(b) Seyreltilmiş hisse başına kazanç
UMS33(68)
UMS33(70)(a)
UMS33(70)(a)
UMS33(70)(a)
Sürdürülen faaliyetlerden şirketin adi hisse senedi sahiplerine
atfedilebilen
Durdurulan faaliyetlerden
Şirketin adi hisse senedi sahiplerine atfedilebilen toplam hisse
başına esas kazanç
22(c) Hisse başına kazanç hesaplamasında kullanılan kazançların mutabakatları
2015
2014
‘000 TL
‘000 TL
Hisse başına esas kazanç
Hisse başına esas kazanç hesaplamasında kullanılan şirketin adi
hisse senedi sahiplerine atfedilebilen kar:
Sürdürülen faaliyetlerden
33.202
25.507
755
399
Durdurulan faaliyetlerden
33.957
25.906
Seyreltilmiş hisse başına kazanç
Şirketin adi hisse senedi sahiplerine atfedilebilen sürdürülen
faaliyetlerinden karı:
Hisse başına esas kazanç hesaplamasında kullanılmış olan
Ek: Hisse senedine dönüştürülebilen tahvil üzerindeki faiz
tasarrufu
Seyreltilmiş hisse başına kazanç hesaplamasında kullanılmış
olan
33.202
25.507
435
-
33.637
755
25.507
399
34.392
25.906
2016
Adet
2015
Adet
60.783.138
59.102.882
101.322
95.904
101.053
1.452.018
90.512
87.341
82.311
-
62.533.435
59.363.046
Durdurulan faaliyetlerden kar
Seyreltilmiş hisse başına kazanç hesaplamasında kullanılmış
olan şirketin adi hisse senedi sahiplerine atfedilebilen kar
22(d) Payda olarak kullanılmış olan ağırlıklı ortalama hisse adedi
UMS33(70)(b)
UMS33(70)(b)
UMS33(70)(b)
PwC
Hisse başına esas kazanç hesaplamasında payda olarak
kullanılmış olan adi hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedi
Seyreltilmiş hisse başına kazanç hesaplaması için yapılmış olan
düzeltmeler:
Kısmen ödenen hisseler için çağrılmamış tutarlar ve gecikmiş
çağrılar
Opsiyonlar
Ertelenen hisseler
Hisse senedine dönüştürülebilen tahvil
Seyreltilmiş hisse başına kazanç hesaplamasında payda olarak
kullanılmış adi hisse senetlerinin ve potansiyel adi hisse
senetlerinin ağırlıklı ortalama adedi
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
147
Hisse başına kazanç
22(e) Menkul kıymetlerin sınıflandırılmasına ilişkin bilgiler
UMS33(72)
UMS33(72)
UMS33(70)(c)
UMS33(46),(72)
UMS33(72)
UMS33(72)
UMS33(72)
PwC
(i)
Kısmen ödenmiş adi hisse senetleri
Kısmen ödenmiş adi hisse senetleri toplam ihraç fiyatına göre ödenen tutar oranında temettüye katılma
hakkı taşırlar. Bu ölçüde hisse başına esas kazancın tespitinde adi hisse senetleri eşdeğeri olarak
muhasebeleştirilirler. Kısmen ödenen hisseler için çağrılmamış tutarlar ve gecikmiş çağrılar adi hisse
senetlerini almak için kullanılan opsiyonların eşdeğeri olarak kabul edilirler ve seyreltilmiş hisse başına
kazanç tespitinde adi hisse senedi olarak dahil edilirler.
(ii)
Opsiyonlar
DEĞER A.Ş. Çalışan Opsiyon planı kapsamında çalışanlara hibe edilmiş olan opsiyonlar potansiyel
hisse senetleri olarak kabul edilir. Eğer raporlama tarihine kadar şirketin performansına bağlı gerekli
toplam hissedar getiri engeli karşılanmış olursa sulandıran oldukları ölçüde, seyreltilmiş hisse başına
kazanç tespitinde dahil edilirler. Hisse başına esas kazanç tespitine opsiyonlar dahil edilmiştir.
Opsiyonlar ile ilgili detaylar not 21’de verilmiştir.
Seyreltilmiş hisse başına kazanç hesaplamasına 1 Kasım 2016’da hibe edilmiş olan 818.000 opsiyon
31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla sona eren yıl için sulandırma etkisi olmadığı için dahil edilmemiştir. Bu
opsiyonlar, gelecekte potansiyel olarak hisse başına esas karı sulandırabilirler.
(iii) Ertelenen hisseler
Grup’un kısa vadeli teşvik planı kapsamında yöneticilerine hibe ettiği ertelenen hisse hakları
seyreltilmiş hisse başına kazanç hesaplamasına açıktaki tüm haklar temlik olacak varsayımı ile dahil
edilmiştir. Hisse başına esas kar tespitinde haklar dahil edilmemiştir. Haklar hakkındaki detay bilgi not
21’de verilmiştir.
(iv) Hisse senedine dönüştürülebilir tahviller
Yıl içerisinde ihraç edilen hisse senedine dönüştürülebilir tahviller potansiyel adi hisse senedi olduğu
düşünülmekte ve ihraç edildikleri tarihten itibaren seyreltilmiş hisse başına kazanç tespitinde dahil
edilmektedir. Tahviller hisse başına esas kazanç hesaplamasına dahil edilmişlerdir. Tahviller ile ilgili
detaylar not 7(g)’de verilmiştir.
(v)
%7 itfa edilemeyen kar payı öncelikli hisse senetleri
%7 itfa edilemeyen kar payı öncelikli hisse senetleri özkaynak olarak ve hisse başına kazanç tespiti
amacıyla potansiyel adi hisse senedinden ziyade ayrı bir adi hisse senedi kategorisi olarak
sınıflandırılmışlardır. Bu hisseler sene içerisinde geri alınarak iptal edildi (not 9(a)’ya bakınız). Yıl
sonunda ihraç edilen bu kategoride adi hisse senetleri olmadığından, bu tarz hisseler hisse başına
esas ve seyreltilmiş kazanç tespitinde dahil edilmemişlerdir.
(vi) %6 birikimli itfa edilebilir kar payı öncelikli hisse senetleri
%6 birikimli itfa edilebilir kar payı öncelikli hisse senetleri adi ve potansiyel hisse senetleri değildir ve
hisse başına esas ve seyreltilmiş kazanç tespitine dahil edilmemişlerdir. Bu hisseler yükümlülük olarak
sınıflandırılmışlardır (not 7(g)’ye bakınız).
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
148
Hisse başına kazanç
Hisse başına kazanç
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar
Bu yayında, Değer A.Ş.’ye uygun olmaması sebebiyle aşağıdaki gerekli açıklamalara yer
verilmemiştir:
UMS33(70)(d)
UMS33(73)
UMS1(112)(c)
UMS33(64)
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklamalar ve referanslar
Raporlama döneminden
sonraki hisse işlemleri
Raporlama döneminden sonra oluşan ve hisse başına
kazanç hesaplamasında geriye dönük olarak
düzeltilmemiş olan önemli derecedeki hisse işlemlerini
açıklayın.
Alternatif kazançlara bağlı
hisse başına kazanç
Alternatif kazançların hangi bazda temin edildiğini,
tutarların vergi öncesi mi sonrası mı olduğu da dahil
olmak üzere belirt. Gerektiğinde, kullanılan kazançlar
ile kapsamlı gelir tablosunda sunulmuş olan satır
kalemi arasında bir mutabakat sağlayın.
Büyük çaplı sermaye yeniden
yapılanması
Yeniden yapılanmanın, UMS 33 gereklilikleri uyarınca
hesaplanan hisse başına kazanç bilgisi üzerinde
önemli bir etkisi olduğu durumlarda uygun
açıklamaları yapmayı dikkate alın.
Sermaye artırımı, bono ihracı,
hisse bölünmesi veya ters
hisse bölünmesi sonucu adi
hisse ve potansiyel hisse
adedindeki değişimler
Hisse başına esas ve seyreltilmiş kazanç
hesaplamasını geriye dönük olarak açıklanmış tüm
dönemler için düzelt ve yapılan değişiklikleri açıklayın.
Bu, değişikliklerin raporlama döneminde mi yoksa
dönem sonunda finansal tablolar onaylanmadan önce
mi olduğuna bakılmaksızın geçerlidir.
102. PwC Manual of Accounting
103. Hisse başına kazanç ile ilgili açıklamalar hakkında detay bilgi için lütfen Bölüm 14 Hisse başına
kazanç: Sunum ve Açıklamalar’a bakınız.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
149
23 Finansal varlıklar ve finansal yükümlülüklerin netleştirilmesi 1-4
UMS32(42)
UFRS7(13A),(13B)
Finansal varlıklar ve yükümlülükler nettir ve DEĞER A.Ş.’nin muhasebeleştirilen tutarların netleştirilmesi ile
ilgili halihazırda yasal bir hakkının bulunduğu ve net esasa göre ödemede bulunma veya varlığın elde etme
ve borcu ödeme işlemlerini eş zamanlı olarak gerçekleştirme niyetinin olduğu durumda net tutar finansal
durum tablosunda raporlanmıştır. DEĞER A.Ş. netleştirme kapsamına girmeyen fakat yine de ilgili
tutarların belirli koşullarda netleştirilmesine olanak veren iflas veya sözleşme feshi gibi anlaşmalara da
ayrıca girmiştir.
Aşağıdaki tablo 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 itibarıyla, netleştirilmiş veya yasal olarak netleştirme
yaptırımı olan karşılıklı işlemlerin netleştirilmesine imkan veren anlaşmalara ve netleştirme yapılmamış
diğer benzer anlaşmalara dayalı finansal araçları sunmaktadır. ‘Net tutar’ kolonu, eğer tüm karşılıklı
netleştirme hakları uygulanmış olsaydı, Grup’un finansal durum tablosundaki ektisini gösterir:
Finansal durum tablosundaki netleştirilme etkisi
UFRS7(13C)
2016
Finansal varlıklar
Finansal
durum
tablosunda
netleştirilmiş
Brüt tutarlar brüt tutarlar
Finansal durum
tablosunda
sunulan net
tutarlar
Netleştirilmemiş ilgili tutarlar
Karşılıklı
işlemlerin
netleştirilmesine
imkan veren
Finansal
anlaşmalara tabi
araç
tutarlar
teminatı
Net tutar
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
Nakit ve nakit benzerleri (c)
Ticari ve diğer alacaklar (a)(i),(c)
Gerçeğe uygun değeri gelir
tablosuna yansıtılan finansal
varlıklar (c)
Diğer finansal varlıklar (a)(ii)
Türev finansal araçlar (b),(c)
55.310
18.329
(999)
55.310
17.330
-
(24.678)
(12.410)
30.632
4.920
11.300
1.000
2.162
(1.000)
-
11.300
2.162
(308)
(11.300)
(1.088)
766
Toplam
88.101
(1.999)
86.102
(308)
(49.476)
36.318
Borçlanmalar (a)(ii),(c)
Türev finansal araçlar (b)
12.589
101.444
1.376
(999)
(1.000)
-
11.590
100.444
1.376
(308)
(52.726)
-
11.590
47.718
1.068
Toplam
115.409
(1.999)
113.410
(308)
(52.726)
60.376
Nakit ve nakit benzerleri (c)
Ticari ve diğer alacaklar (a)(i),(c)
Gerçeğe uygun değeri gelir
tablosuna yansıtılan finansal
varlıklar (c)
Diğer finansal varlıklar (a)(ii)
Türev finansal araçlar (b),(c)
34.843
11.317
(450)
34.843
10.867
-
(11.154)
(9.542)
23.689
1.325
10.915
1.000
2.129
(1.000)
-
10.915
2.129
(621)
(10.915)
(640)
868
Toplam
Finansal yükümlülükler
60.204
(1.450)
58.754
(621)
(32.251)
25.882
9.670
89.080
1.398
(450)
(1.000)
-
9.220
88.080
1.398
(621)
(32.251)
-
9.220
55.829
777
100.148
(1.450)
98.698
(621)
(32.251)
65.826
Finansal yükümlülükler
Ticari borçlar (a)(i)
2015
Finansal varlıklar
Ticari borçlar (a)(i)
Borçlanmalar (a)(ii),(c)
Türev finansal araçlar (b)
Toplam
23(a) Netleştirme anlaşmaları
UFRS7(13B)
UFRS7(13B)
PwC
(i)
Ticari alacaklar ve borçlar
DEĞER Üretim Limited seçilmiş toptancılara satış hacmine esas indirimler verir. Bu anlaşmaların koşulları
uyarınca, DEĞER Üretim Limited tarafından ödenecek tutarlar toptancılardan alınacaklar ile netleştirilir ve
sadece net tutarlar ödenir. İlgili tutarlar, bu nedenle bilançoda net olarak gösterilmektedir.
(ii)
Borçlanmalar
DEĞER A.Ş.’nin bazı borçları nedeniyle mevduat olarak 1.000.000 TL nakit tutması gerekmektedir.
Borçlanma açık kaldığı sürece, şirket bu nakdi likidite amaçlı çekemez veya kullanamaz. Borçlanma
vadesinin üzerine, şirket ve borç veren karşılıklı netleşme niyetindedir. Sonuç olarak, DEĞER A.Ş.’nin
borçlanmaları mevduattaki nakit ile UFRS kapsamında netleştirilme şartlarının yerine getirilmiş olmasından
dolayı, netleştirilmiş olarak sunulmuştur.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
150
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülüklerin netleştirilmesi
23(b) Karşılıklı işlemlerin netleştirilmesine imkan veren anlaşmalar – halihazırda
netleştirme hakkı olmayan 5
UFRS7(13E),(B50)
Türevlerin karşı tarafları ile olan anlaşmaları ISDA Ana Anlaşması’na bağlıdır. Anlaşmalardaki koşullar
uyarınca, sadece belirli kredi olayları gerçekleştiğinde (temerrüt gibi), tek bir tarafa aynı para biriminden
olan net pozisyon borcu/alacağı borç olarak ele alınacaktır ve ilgili tüm anlaşmalar sonlandırılacaktır.
DEĞER A.Ş.’nin şu anda netleştirme için yasal hakkı bulunmadığından, bu tutarlar finansal durum
tablosunda netleştirilmemişlerdir, fakat yukarıdaki tabloda ayrıca sunulmuşlardır.
23(c) Borçlanmalara karşı teminat 6
UFRS7(13C)
DEĞER A.Ş. bir dizi borçlanmaları için finansal araçları teminat olarak göstermiştir. Borçlanmalar için
teminat olarak gösterilmiş finansal ve finansal olmayan teminatlarla ilgili daha fazla bilgi için not 24’de
bakınız.
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülüklerin netleştirilmesi
Kapsam
Geniş kapsamlı netleştirme şartlarından dolayı, açıklamalar sadece finansal kurumlar ile değil,
kurumsal işletmeler ile de ilgilidir.
UFRS7(13A),(B40)
UMS32(50)
Netleştirme açıklamaları, UMS 32 paragraf 42 gereğince netleştirilip netleştirilmediğine
bakılmaksızın, karşılıklı işlemlerin netleştirilmesine imkan veren anlaşmalara veya benzer
anlaşmalara tabi muhasebeleştirilmiş finansal araçlar için de ayrıca geçerlidir. “Karşılıklı
işlemlerin netleştirilmesine imkan veren anlaşma” tanımı bulunmazken, karşılıklı işlemlerin
netleştirilmesine imkan veren anlaşma yaygın olarak:
(c) Bir sözleşmenin temerrüttü veya feshedilmesi durumunda, sözleşme kapsamında tüm
finansal araçları için tek bir net ödeme sağlayacak,
(d) İflas veya karşı tarafın yükümlülüklerini karşılayamaması ile sonuçlanan diğer durumlarda,
kayba karşı koruma sağlamak için finansal kurumlar tarafından kullanılacak ve
(e) Uygulanabilir olan bir netleştirme hakkı yaratır ve finansal varlıkların ve finansal
yükümlülüklerin her birinin, sadece belirli bir temerrüt olayı veya normal iş akışı içinde
ortaya çıkması beklenmeyen diğer durumları takiben gerçekleşmesini ve ödenmesini
etkiler.
UFRS7(B41)
Netleştirme açıklamaları aşağıdaki gibi sözleşmeler için geçerli değildir:
(f) Finansal olmayan teminat anlaşmaları olan finansal araçlar
(g) Finansal teminat anlaşmaları olan fakat netleştirme için başka diğer hakları olmayan
finansal araçlar ve
(h) Finansal durum tablosunda netleştirilmemiş oldukları sürece aynı finansal kurum ile olan
krediler ve müşteri mevduatları
Açıklamaların yeri
UFRS7(13F)
Mali tablolar ile ilişkili açıklamaların birden fazla notta verilmesi durumunda, bu notlar ile
ilgili çapraz referansların dahil edilmesi gerekmektedir. Önemli netleştirme anlaşmaları olan
işletmeler bu bilgiyi daha belirgin bir şekilde dahil etmeyi düşünmelidirler, örneğin finansal
risk yönetimi ile ilgili bilgi ile birlikte veya finansal varlıkları/finansal yükümlülükleri ile ilgili
açıklamalarının bir parçası olarak.
Mahsup etmeden karşılıklı işlemlerin netleştirilmesi
UFRS7(36)(b)
Bir işletme, kredi zararı etkilerini azaltmak üzere mahsup etme koşullarını sağlamayan bir
veya birden fazla karşılıklı işlemlerin netleştirilmesi anlaşmasına girmiş olabilir. Karşılıklı
işlemlerin netleştirilmesine imkan veren bir anlaşma aynı tarafla olan finansal yükümlülükler
ile mahsup edilmemiş finansal varlıklar ile ilişkili kredi riskini önemli ölçüde azaltıyorsa,
işletmenin bu anlaşmanın etkileri ile ilgili ilave bilgi sağlaması gerekmektedir.
Teminat anlaşmaları
UFRS7(13C)(d),(B41)
PwC
Bir işletme finansal araçlarını (nakit dahil) teminat olarak gösterdiğinde, aynı araçlar ile ilgili
halihazırda yürürlükte olan başka netleştirme anlaşmaları olduğunda, bunun sadece
netleştirme açıklamalarının bir parçası olarak açıklanması gerekmektedir. Yani,
netleştirmenin potansiyel etkisi sadece bir teminat sözleşmesine bağlı ise açıklama
gerekmemektedir. DEĞER A.Ş. nakdin işletme tarafından tutulan kredilere karşı
netleştirilmesinin bir örneğini göstermektedir. Sonuç olarak, borçlanma ile ilgili teminat
olarak verilen diğer finansal araçların açıklanması gerekmektedir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
151
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülüklerin netleştirilmesi
Finansal varlıklar ve finansal yükümlülüklerin netleştirilmesi
104. PwC Manual of Accounting
105. Netleştirme açıklamaları ile ilgili detaylı bilgi için lütfen Bölüm 6.9 Finansal araçlar – Sunum ve
Açıklamalar: Finansal durum tablosu açıklamaları – Diğer muhtelif finansal durum tablosu
açıklamaları – Netleştirme’ye bakınız.
24 Teminat olarak verilen varlıklar
Kısa ve uzun vadeli borçlanmalar için teminat olarak verilmiş olan varlıkların defter değerleri aşağıdaki
gibidir:
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
3.250
-
7(e)
7(a)
24.678
12.410
11.154
9.542
7(d)
11.300
1.088
10.915
640
52.726
32.251
24.950
13.300
23.640
10.050
38.250
33.690
2.750
2.950
1.300
11.110
1.210
308
6.150
700
5.828
712
4.100
20.078
11.340
61.078
47.980
113.804
80.231
Not
UFRS7(14)(a)
UFRS7(14)(a)
UFRS7(14)(a)
UFRS7(14)(a)
Kısa vadeli
Devredilmiş alacaklar
Değişken gayrimenkul rehini
Nakit ve nakit benzerleri
Alacaklar
Gerçeğe uygun değeri gelir tablosunda
izlenen finansal varlıklar
Türev finansal araçlar
12(a)
Toplam teminat olarak verilen dönen varlıklar
UMS16(74)(a)
UMS40(75)(g)
UMS16(74)(a)
UFRS7(14)(a)
UFRS7(14)(a)
UFRS7(14)(a)
UFRS7(14)(a)
UMS16(74)(a)
106. Uzun vadeli
Birinci derecede ipotek
Boş duran arazi ve binalar
Yatırım amaçlı gayrimenkuller
Finansal kiralama
Tesis ve teçhizat
Değişken gayrimenkul rehini
Alacaklar – uzun vadeli
Satılmaya hazır finansal varlıklar
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar
Türev finansal araçlar
Tesis ve teçhizat
Toplam teminat olarak verilen uzun vadeli
varlıklar
Toplam teminat olarak verilen varlıklar
PwC
8(a)
8(b)
8(a)
7(a)
7(c)
7(b)
12(a)
8(a)
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
152
UMS1(117)
25 Önemli muhasebe politikalarının özeti 1-5, 15, 16
UMS1(112)(a),(b)
(51)(b)b
Bu not yukarıdaki diğer notlarda açıklanmadığı takdirde bu konsolide finansal tabloların
hazırlanmasında izlenmiş olan önemli muhasebe politikalarının bir listesini sağlamaktadır. Bu
politikalar, aksi belirtilmedikçe, açıklanmış olan tüm yıllara tutarlı bir şekilde uygulanmıştır. Bu finansal
tablolar DEĞER A.Ş. ve onun bağlı ortaklıklarını içeren Grup içindir.
UMS1(112)(a),(117)
25(a) Sunuma ilişkin esaslar
UMS1(16)
UMS1(117)(a)
(Gözden geçirilmiş
koşul)
UMS8(28)
(i)
UFRS ile uyum
DEĞER A.Ş. Grup’unun konsolide finansal tabloları Uluslararası Finansal Raporlama Standartları
(UFRS)’na ve UFRS kapsamında raporlama yapan şirketler için geçerli UFRS Yorumlama Komitesi
(UFRYK) tarafından yayımlanan yorumlara uygun olarak hazırlanmıştır. Bu finansal tablolar,
Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) tarafından yayımlanan UFRS’ye uyumludur.
(ii)
Tarihi maliyet yöntemi
Aşağıdakiler dışında, finansal tablolar tarihi maliyet esas alınarak hazırlanmıştır:
Satılmaya hazır finansal varlıklar, finansal varlıklar ve yükümlülükler (türev enstrümanlar dahil)
maddi duran varlıkların bazı sınıfları ve yatırım amaçlı gayrimenkuller – gerçeğe uygun değerden
ölçülmüş olan
Satış amacıyla elde tutulan varlıklar – Gerçeğe uygun değerinden elden çıkarılma maliyeti
düşülerek ölçülmüş ve
Tanımlanmış fayda emeklilik planları – Plan varlıkları gerçeğe uygun değerden ölçülmüş.
(iii)
Grup tarafından benimsenmiş yeni ve güncellenmiş standartlar 6
Grup 1 Ocak 2016’de başlayan yıllık raporlama dönemi için ilk kez aşağıdaki standartları ve
güncellemeleri uygulamıştır:
Müşterek faaliyetlerde pay elde ediminin muhasebesi – UFRS 11’deki değişiklikler
Amortisman ve itfaya dair kabul edilebilir yöntemlerin netleştirilmesi – UMS 16 ve UMS 38’deki
değişiklikler
2012-2014 Dönemi UFRSleri’ne yapılan yıllık iyileştirmeleri ve
Açıklama Girişimi: UMS 1’e yapılan güncellemeler.
Bu güncellemeler mevcut koşullara sadece açıklık getirdiğinden, Grup’un muhasebe politikalarını veya
herhangi bir açıklamasını etkilememektedir.
Grup ayrıca aşağıdaki değişiklikleri erken uygulamayı seçmiştir: 6
PwC
Açıklama Girişimi: UMS 7’ye yapılan güncellemeler.
Bu değişiklik finansman faaliyetlerinden kaynaklanan yükümlülüklerdeki değişikliklerin
açıklanmasını gerektirmektedir, lütfen not 10(c)’ye bakınız.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
153
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(112)(a),(117)
UMS8(30)
(Gözden geçirilmiş
koşul)
25(a) Sunuma ilişkin esaslar
(iv)
Henüz uygulanmamış yeni standartlar ve yorumlar 7-9
Yayımlanmış olan bazı yeni muhasebe standartları ve yorumları 31 Aralık 2016 itibarıyla raporlama
dönemleri için zorunlu değildir ve Grup tarafından erken uygulama seçilmemiştir. Grup’un bu yeni standartlar
ve yorumların etkisini aşağıda değerlendirmiştir.
Standardın
başlığı
UFRS 9 Finansal Araçlar
Değişimin niteliği
UFRS 9 finansal varlıkların ve finansal yükümlülüklerin sınıflandırılması, ölçümü ve
finansal durum tablosu dışı bırakmayı ele alır ve korunma muhasebesi ve finansal
varlıkların değer düşüklüğü modeli ile ilgili yeni kurallar tanıtır.
Etki
Temmuz 2014’de UMSK tarafından onaylanmış değişikliklerin ardından, Grup yeni
sınıflandırma, ölçüm ve finansal durum tablosu dışı bırakma kurallarının finansal
varlıkları ve yükümlülükleri üzerinde herhangi bir etkisini artık beklememektedir.
Grup halihazırda satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırdığı borçlanma
araçları için henüz detaylı bir değerlendirme yapmış olsa da, bunlar, varlıklar için
mevcut olan işletme modeline göre gerçeğe uygun değeri diğer kapsamlı gelir
tablosuna sınıflandırma şartlarını yerine getirecek gibi görünmektedirler. Bu nedenle
bu varlıkların muhasebeleştirilmesi için herhangi bir değişiklik olmayacaktır.
Grup’un elinde bulundurduğu diğer finansal varlıklar aşağıdakileri içermektedir:
Halihazırda satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırılan gerçeğe
uygun değeri diğer kapsamlı gelir tablosunda tutulma seçeneği mümkün olan
özkaynağa dayalı araçlar
Halihazırda gerçeğe uygun değerden ölçülen ve etkisi kar veya zararda
muhasebeleştirilen ve UFRS 9 kapsamında aynı bazda ölçülmeye devam
etmesi muhtemel olan ve
Halihazırda vadeye kadar elde tutulacak olarak sınıflandırılan ve itfa edilmiş
maliyetinden ölçülen ve UFRS 9’a göre itfa edilmiş maliyetinden
sınıflandırma koşullarını sağlıyor gözüken borçlanma araçları
Buna göre, Grup yeni uygulama rehberinin finansal varlıklarının sınıflandırması ve
ölçümü üzerinde önemli bir etki beklememektedir.
Yeni koşullar sadece gerçeğe uygun değeri gelir tablosunda izlenen finansal
yükümlülükleri etkilediğinden ve Grup’un bu tarz yükümlülükleri olmadığından,
Grup’un finansal yükümlülük muhasebesi üzerinde de herhangi bir etkisi
olmayacaktır. Finansal durum tablosu dışı bırakma kuralları UMS 39 Finansal
araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme standardından transfer edilmiş ve
değiştirilmemiştir.
Yeni finansal riskten korunma kuralları, riskten korunma muhasebesi ile Grup’un risk
yönetimi uygulamalarını birbirine daha da yakınlaştırmıştır. Genel bir kural olarak,
devam eden bir korunma muhasebesini uygulamak, yeni standart ilkelere dayalı bir
yaklaşım getirdiğinden daha kolay olacaktır. Grup detaylı bir değerlendirmeyi henüz
yapmışken, Grup’un mevcut finansal riskten korunma ilişkileri UFRS 9’un kabulü
üzerinde finansal riskten korunma olarak nitelendirilmeye devam edilecektir. Buna
göre, finansal riskten korunma ilişkilerinin muhasebesi üzerinde önemli bir etki
beklememektedir.
Yeni değer düşüklüğü modeli, UMS 39’da olduğu gibi sadece oluşan kredi
zararlarından ziyade beklenen kredi zararlarını temel alan değer düşüklüğü karşılığı
muhasebeleştirmeyi gerektirmektedir. Bu, itfa edilmiş maliyetinden sınıflandırılan,
gerçeğe uygun değeri diğer kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilen borçlanma
araçları, UFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat uyarınca sözleşme varlıkları,
kiralama alacakları, kredi taahhütleri ve bazı finansal teminat sözleşmeleri gibi
finansal varlıklara için geçerlidir. Grup, henüz yeni model ile değer düşüklüğü
karşılığının nasıl etkileneceğine ilişkin ayrıntılı bir değerlendirme yapmamışken, bu
kredi zararlarının erkenden muhasebeleştirilmesine neden olabilir.
Yeni standart ayrıca genişletilmiş açıklama ve sunum değişiklikleri getirmektedir.
Bunların, özellikle yeni standardın benimsendiği yılda, Grup’un finansal araçları ile
ilgili açıklamalarının niteliği ve kapsamını değiştirmesi beklenmektedir.
Zorunlu uygulama
tarihi/ Grup
tarafından
uygulama tarihi
PwC
1 Ocak 2018 tarihinde veya sonrasında başlayan finansal yıllar için uygulanmalıdır.
Tamamlanan UFRS 9 geçiş hükümlerine dayanarak, aşamalı erken uygulamaya
sadece 1 Şubat 2015’den önce başlayan yıllık raporlama dönemleri için izin
verilmiştir. Bu tarihten sonra, yeni kurallar bütünüyle kabul edilmelidir.
Grup, zorunlu uygulama tarihinden önce UFRS 9’u benimseme niyetinde değildir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
154
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(112)(a),(117)
(Gözden geçirilmiş
koşul)
Standardın
başlığı
Değişimin niteliği
UFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat
UMSK hasılatın muhasebeleştirilmesi için yeni bir standart yayımlamıştır. Bu
standart, Mal ve Hizmet Sözleşmelerini kapsayan UMS 18 ile inşaat sözleşmelerini
kapsayan UMS 11’in yerini alacaktır.
Yeni standart bir mal veya hizmete ilişkin kontrol müşteriye geçtiğinde hasılatın
muhasebeleştirildiği prensibine dayanır.
Standart, uygulamanın benimsenmesi ile ilgili tam olarak veya değiştirilmiş bir geriye
dönük uygulamaya izin verir.
Bu yaklaşım kapsamında, ilk uygulama tarihinde (örnek 1 Ocak 2017), karşılaştırmalı
dönemi yeniden düzenlemeden, işletmeler geçişle ilgili düzeltmelerini geçmiş yıl
karlarında muhasebeleştireceklerdir. Yeni kuralları sadece ilk uygulama tarihindeki
tamamlanmamış sözleşmelere uygulamaları gerekecektir.
Etki
Yönetim halihazırda yeni kuralın Grup’un finansal tablolarına etkilerini
değerlendirmektedir ve etkilenme olasılığı olan aşağıdaki alanları belirlemişlerdir:
IT danışmanlık hizmetleri – UFRS 15’in uygulanması ayrı performans
yükümlülüklerinin belirlenmesine hasılatın muhasebeleştirilmesinin
zamanlamasını etkileyebilir ve
Müşteri bağlılık programlarının muhasebeleştirilmesi – UFRS 15 alınan toplam
bedelin kalıntı değer yönteminden ziyade göreli birim satış fiyatlarını esas alarak
birimlere ve mallara dağıtılmasını gerekli kılar. Bu, satılan mallara farklı tutarların
tahsis edilmesini ve hasılatın bir kısmının muhasebeleştirilmesini geciktirebilir.
Bir sözleşmenin yerine getirilmesinden kaynaklı belirli maliyetlerin
muhasebeleştirilmesi – halihazırda giderleştirilen belirli maliyetlerin UFRS 15
kapsamında varlık olarak muhasebeleştirilmesi gerekebilir ve
İade hakları – UFRS 15 müşterinin elindeki malların tazmine edilme ve iade
yükümlülük hakkının finansal durum tablosunda ayrı muhasebeleştirilmesini
gerektirir.
Bu aşamada, Grup yeni kuralların Grup’un finansal tabloları üzerindeki etkisini tahmin
etmesi mümkün değildir. Grup önümüzdeki on iki ay boyunca etkiyi daha detaylı
değerlendirecektir.
Zorunlu uygulama 1 Ocak 2018 tarihi ve sonrasındaki finansal yıllar için zorunludur.
tarihi/ Grup
Grup tarafından uygulanması beklenen tarih: 1 Ocak 2018.
tarafından
uygulama tarihi
(Gözden geçirilmiş
koşul)
Standardın
başlığı
Değişimin niteliği
Etki
UFRS 16 Kiralama İşlemleri
UFRS 16 Ocak 2016’da yürürlüğe girmiştir. Bu standart, faaliyet ve finansal kiralama
ayrımını kaldırarak, hemen hemen tüm kiralama işlemlerinin finansal durum
tablosunda muhasebeleştirilmesi sonucunu doğuracaktır. Yeni standartla, bir varlık
(kiralanmış kalemin kullanım hakkı) ve bir kira ödeme yükümlülüğü
muhasebeleştirilir. Bunun tek istisnası, kısa vadeli ve düşük değerli kiralama
işlemleridir.
Kiraya verenler için muhasebeleştirmede önemli bir değişiklik olmayacaktır.
Standart öncelikle Grup’un faaliyet kiralamasının muhasebesini değiştirecektir.
Raporlama tarihi itibarıyla, Grup’un iptal edilemeyecek 7.090.000 TL’lik faaliyet
kiralaması vardır, not 18’e bakınız. Ancak, Grup henüz bu taahhütlerin ne ölçüde bir
varlık ve gelecekteki ödemeler için bir yükümlülük doğuracağını ve bunun Grup’un
karını ve nakit akımlarının sınıflandırmasını nasıl etkileyeceğini tespit etmemiştir.
Bazı taahhütler, kısa vadeli ve düşük değerli kiralama işlemleri açısından istisna
kapmasına girebilir ve bazı taahhütler UFRS 16 kiralama işlemi kapsamında olmayan
sözleşmeler ile ilgili olabilir.
Zorunlu uygulama 1 Ocak 2019 tarihi ve sonrasındaki finansal yıllar için zorunludur. Bu aşamada,
tarihi/ Grup
Grup’un zorunlu uygulama tarihinden önce standardı benimsemesi niyeti
bulunmamaktadır.
tarafından
uygulama tarihi
Henüz yürürlüğe girmemiş mevcut ve gelecekteki raporlama dönemlerinde ve yakın gelecekteki işlemlerde önemli bir
etkisinin olması beklenen diğer başka standartlar bulunmamaktadır.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
155
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(119)
25(b) Konsolidasyon ve özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirmeye dair ilkeler
(i)
Bağlı ortaklıklar
UFRS10(5)(7),(20),(25)
Bağlı ortaklıklar Grup’un kontrol sahibi olduğu (yapılandırılmış işletmeler de dahil olmak üzere) tüm
işletmelerdir. Grup, bir işletme ile olan ilişkisinden dolayı değişken getirilere maruz kaldığında veya bu
getirilere hakkı olduğunda ve bu getirileri işletmenin faaliyetlerini yönetmek üzere kullandığı gücü ile
değiştirme yeteneği olduğundan, bu işletmeyi kontrol eder. Bağlı ortaklıklar, kontrolün gruba transfer olduğu
tarihten itibaren tam olarak konsolide edilmektedir. Kontrolün bittiği tarihten itibaren ise konsolidasyon
kapsamından çıkartılır.
UFRS3(4)
Grup tarafından işletme birleşmelerinin muhasebeleştirilmesi için satın alma yöntemi kullanılır (not 25(i)’e
bakınız).
UFRS10(19),(B86)(c)
Grup içi işlemler, bakiyeler ve Grup şirketleri arasındaki işlemlerden gerçekleşmemiş kazançlar elimine edilir.
Transfer edilmiş olan varlığın değer düşüklüğü ile ilgili işlem kanıt sağlamadığı sürece, gerçekleşmemiş
kayıplar da elimine edilir. Bağlı ortaklıkların muhasebe politikaları Grup tarafından uygulanan muhasebe
politikaları ile tutarlılığın sağlanmasının gerekli olduğunda değiştirilmiştir.
UFRS10(19),(B86)(c)
UFRS10(22)
Grup içi
işlemler, bakiyeler
ve Grup
şirketleri arasındaki
işlemlerden
gerçekleşmemiş
kazançlar
elimine
edilir.
Bağlı
ortaklıkların
sonuçlarında
ve özkaynaklarındaki
kontrol
gücü olmayan
paylar konsolide
gelir
tablosu,
Transfer
olan varlığın
değer
düşüklüğü
ileve
ilgili
işlem kanıt
gerçekleşmemiş
kapsamlıedilmiş
gelir tablosu
özkaynak
değişim
tablosu
finansal
durumsağlamadığı
tablosunda sürece,
ayrıca gösterilir.
kayıplar da elimine edilir. Bağlı ortaklıkların muhasebe politikaları Grup tarafından uygulanan muhasebe
(ii)
İştirakler
politikaları
ile tutarlılığın sağlanmasının gerekli olduğunda değiştirilmiştir.
İştirakler, Grup’un üzerinde kontrol ya da müşterek kontrolünün değil önemli etkisinin olduğu tüm
işletmelerdir. Bu genellikle Grup’un %20 ve %50 arasında oy hakkının olduğu durumdur. İştiraklerdeki
yatırımlar, ilk olarak maliyet yöntemi ile kayda alındıktan sonra, özkaynaktan pay alma yöntemi kullanılarak
muhasebeleştirilirler (aşağıda (iv)’e bakınız).
UMS1(119)
UMS28(5),(16)
(iii)
UFRS11(14)
Müşterek anlaşmalar
UFRS 11 Müşterek Anlaşmalar kapsamında müşterek anlaşmalardaki yatırımlar müşterek faaliyet veya iş
ortaklığı olarak sınıflandırılır. Sınıflandırma, müşterek anlaşmanın hukuki yapısından ziyade tüm yatırımcıların
sözleşmeden doğan hakları ve yükümlülüklerine bağlıdır. DEĞER A.Ş.’nin hem müşterek faaliyetleri hem de
iş ortaklıkları vardır.
Müşterek faaliyetler
UFRS11(20)
DEĞER A.Ş. müşterek faaliyetlerinin varlıkları, yükümlülükleri, gelir ve giderleri üzerindeki doğrudan haklarını
ve müştereken almış olduğu ya da tahakkuk etmiş varlıklarını, yükümlülüklerini, gelir ve giderleri üzerindeki
payını muhasebeleştirir. Bunlar, uygun başlıklar altında finansal tablolara dahil edilmiştir. Müşterek faaliyetler
ile ilgili detaylar not 16(d)’de verilmiştir.
İş ortaklıkları
UFRS11(24)
UMS28(10)
İş ortaklıklarındaki paylar, başlangıçta konsolide finansal tablolarda maliyetin ile kayda alındıktan sonra
özkaynaktan pay alma yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilir ((iv)’e bakınız).
(iv)
Özkaynaktan pay alma yöntemi
UMS28(10)
Özkaynaktan pay alma yöntemi ile muhasebeleştirme kapsamında, yatırımlar başlangıçta maliyetinden kayda
alınırlar ve ondan sonra Grup’un birleşme sonrası yatırım yapılan işletmenin kar/zararlarındaki payını ve
yatırım yapılan işletmenin diğer kapsamlı gelir üzerindeki Grup’un paylarındaki değişimlerini yansıtmak üzere
düzeltilmiştir. İştiraklerden ve iş ortaklıklarından alınan ya da alınacak olan temettüler yatırımın defter
değerinde bir azalma olarak muhasebeleştirilir.
UMS28(38),(39)
Grup’un özkaynaktan pay alma yöntemi ile muhasebeleştirilmiş olan yatırımlarındaki payı işletmenin payına
eşit ya da aşıyorsa, başka diğer teminatsız uzun vadeli alacaklar dahil, diğer işletme adına yükümlülüklerini
tahakkuk edip veya ödeme yapmadığı sürece, Grup daha fazla zarar muhasebeleştirmez.
UMS28(28),(30)
Grup ve iştirakleri ve iş ortaklıkları arasındaki işlemlerden doğan gerçekleşmemiş karlar, Grup’un bu
işletmelerin üzerindeki payları ölçüsünde elimine edilirler. İşlem, transfer edilen varlıklarda değer düşüklüğüne
dair bir kanıt olmadığı sürece, gerçekleşmemiş zararlar da elimine edilir. Özkaynaktan pay alma yöntemi ile
muhasebeleştirilmiş yatırım yapılan işletmelerin muhasebe politikaları, Grup tarafından uygulanan muhasebe
politikaları ile gerektiğinde tutarlılığın sağlanmasının amacıyla değiştirilmiştir.
UMS28(42)
Özkaynaktan pay alma yöntemi ile muhasebeleştirilmiş olan yatırımların defter değeri not 25(j)’de anlatılan
politikaya göre değer düşüklüğü için test edilmiştir.
(v)
UFRS10(23)(B96)
PwC
Ortaklık paylarındaki değişiklikler
Kontrol kaybı ile sonuçlanmayan, kontrol gücü olmayan paylarla olan işlemler Grup tarafından Grup’un
ortaklarla olan işlemleri olarak ele alınır. Ortaklık payındaki bir değişiklik, bağlı ortaklıktaki göreceli paylarını
yansıtmak üzere, kontrolü olan ve kontrolü olmayan payların defter değerleri arasındaki düzeltmeler ile
sonuçlanır. Kontrol gücü olmayan paylara yapılan düzeltme tutarı ile ödenen veya alınan herhangi bir tutar
arasındaki fark DEĞER A.Ş.’nin ortaklarının özkaynakları altında ayrı bir fonda muhasebeleştirilir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
156
Önemli muhasebe politikalarının özeti
Konsolidasyon ve özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirmeye dair ilkeler
UMS1(119)
25(b)
UFRS10(25),(B97)(B99)
UMS28(22)
Kontrol kaybı sonucu Grup bir yatırımını konsolide etmeyi veya özkaynaktan pay alma yöntemi ile
muhasebeleştirmeyi bıraktığında, müşterek kontrol veya önemli etki, işletmede bırakılmış olan herhangi bir
pay gerçeğe uygun değerden tekrar ölçülerek defter değerindeki değişiklik gelir tablosunda muhasebeleştirilir.
Bu gerçeğe uygun değer, bırakılan payın iştirak, iş ortaklığı veya finansal varlık olarak sonradan
muhasebeleştirilmesi amacıyla defter değeri olur. Buna ek olarak, bu işletmeye ilişkin olarak daha önce diğer
kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen herhangi bir tutar, Grup sanki ilgili varlıkları ve yükümlülükleri finansal
durum tablosu dışı bırakmış gibi muhasebeleştirilir. Bu, daha önce diğer kapsamlı gelir içerisinde
muhasebeleştirilen tutarların kar veya zarara tekrar sınıflandırılması anlamına gelebilir.
UMS28(25)
Eğer, bir iş ortaklığı veya bir iştirakteki ortaklık payı azaltıldığı ancak müşterek kontrol veya önemli etki
korunduğunda, sadece daha önce diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilmiş olan oransal pay tutarları,
uygun olduğunda gelir veya gider tablosuna yeniden sınıflandırılır.
UMS1(119)
25(c) Bölümlere göre raporlama
UFRS8(5),(7)
Faaliyet bölümleri yöneticilere sunulan iç raporlama ile tutarlı bir şekilde sunulur.
DEĞER A.Ş. yönetim kurulu, Grup’un finansal performansını ve pozisyonunu değerlendirmek ve stratejik
kararlar almak üzere bir stratejik yönlendirme komitesi atamıştır. Yetkili karar verme mercii olarak belirlenmiş
olan yönlendirme komitesi, genel müdür, mali işler genel müdür yardımcısı ve kurumsal planlamadan sorumlu
müdürden oluşur.
UMS1(119),(120)
25(d)
Yabancı para çevrim
UMS1(119)
(i)
Fonksiyonel ve raporlama para birimi
UMS21(9),(17),(18)
UMS1(51)(d)
Her bir Grup işletmesinin finansal tablolarına dahil edilmiş olan kalemler işletmenin faaliyet gösterdiği temel
ekonomik ortamda geçerli olan para birimi (‘fonksiyonel para birimi’) kullanılarak ölçülür. Konsolide finansal
tablolar, DEĞER A.Ş.’nin fonksiyonel ve raporlama para birimi olan Türk Lirası (TL) cinsinden sunulur.
UMS1(119)
(ii)
UMS21(21),(28),
(32)
UMS39(95)(a),
(102)(a)
Yabancı para işlemler, işlem tarihindeki kurlar kullanılarak fonksiyonel para birimine çevrilir. Bu tür
işlemlerden ve yabancı para cinsinden olan parasal varlıkların ve yükümlülüklerin yılsonu kurlarıyla
çevriminden doğan yabancı para çevrim gelir ve giderleri, genellikle kar veya zararda muhasebeleştirilir. Eğer
nakit akış riskinden korunma amaçlı olarak ve net yatırımın finansal riskten korunma amaçlı olarak ya da
yurtdışındaki işletmede bulunan net yatırımın bir parçası olarak değerlendirildiğinde özkaynaklarda kalmaya
devam eder.
İşlemler ve bakiyeler
Borçlanmalar ile ilgili yabancı para çevrim gelir ve giderleri kar veya zarar tablosunda finansal giderler başlığı
altında sunulur. Diğer tüm yabancı para çevrim gelirleri ve giderleri kar veya zarar tablosunda net olarak diğer
gelir veya diğer zararlar başlığı altında sunulur.
UMS21(23)(c)
UMS21(30)
Yabancı para cinsinden gerçeğe uygun değerinden ölçülen parasal olmayan kalemler, gerçeğe uygun
değerin tespit edildiği tarihte geçerli olan döviz kurları kullanılarak çevrilmiştir. Gerçeğe uygun değerden
taşınan varlıklar ve yükümlülüklerin çevrim farkları gerçeğe uygun değer kazanç veya kayıplarının bir parçası
olarak raporlanır. Örneğin, gerçeğe uygun değeri kar veya zararda tutulan hisse senetleri gibi, parasal
olmayan varlıkların ve yükümlülüklerin çevrim farkları kar veya zararı tablosunda gerçeğe uygun değer
kazanç veya kayıplarının bir parçası olarak ve satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılan hisse
senetleri gibi parasal olmayan varlıkların çevrim farkları diğer kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirilir.
UMS1(119)
(iii)
UMS21(39)
Raporlama para biriminden farklı bir fonksiyonel para birimine sahip olan yabancı operasyonların finansal
pozisyon ve sonuçları (yüksek enflasyonlu bir ekonominin para birimi olan hiç biri) raporlama para birimine
aşağıdaki gibi çevrilir:
UMS21(39)
PwC
Grup şirketleri
Sunulan her bir finansal durum tablosun için varlıklar ve yükümlülükler finansal durum tablosu tarihindeki
kapanış kurundan çevrilir
Her bir kar veya zarar tablosunun ve diğer kapsamlı gelir tablosunun işlem tarihlerindeki ortalama
kurlardan çevrilir (İşlem tarihine esas kurların birikimli etkisi makul bir tahmin olmadığı sürece, bu
durumda gelir ve gider işlem tarihinde çevrilir), ve
Tüm sonuçlanan çevrim farkları diğer kapsamlı gelirlerden muhasebeleştirilir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
157
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(119),(120)
UMS39(102)
25(d)
Yabancı para çevrim
Konsolidasyonda, yabancı işletmelerdeki herhangi bir net yatırımlardan ve borçlanmalardan ve bu tip
yatırımların finansal riskten korunma fonu olarak belirlenen diğer finansal araçlarından kaynaklanan çevrim
farkları diğer kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirilir. Yurtdışı operasyonları satıldığında veya net yatırımın bir
parçasını oluşturan herhangi bir borçlanmanın geri ödenmesinde, ilişkili kur farkları gelir veya giderde satış
kazanç veya kaybının bir parçası olarak yeniden sınıflandırılır.
Şerefiye ve yabancı bir işletmenin satın alınması durumunda yapılan gerçeğe uygun değer düzeltmeleri
yabancı şirkete ait varlık ve yükümlülükler olarak değerlendirilir ve kapanış kurları ile çevrilir.
UMS1(119)
25(e) Hasılat kaydı
Gelirler, alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri ile ölçülür. Gelir olarak açıklanan tutarlar
iadeler, ticari ödenekler, indirimler ve üçüncü şahıslar adına toplanan tutarlarla netleştirilir.
Grup hasılatı, hasılat tutarı güvenilir bir şekilde ölçülebildiğinde, gelecekteki ekonomik faydaların işletmeye
akışının muhtemel olması ve aşağıda tarif edildiği gibi Grup’un her bir faaliyetinin her biri için belirli ölçütler
yerine getirildiğinde muhasebeleştirir. Grup, tahminlerini müşteri tipini, işlem tipini ve her bir anlaşmanın
özelliklerini dikkate alarak, tarihsel sonuçlara dayandırır.
Grup’un ana hasılat tipleri için belirli muhasebe politikaları not 3’de açıklanır.
UMS1(119)
25(f) Devlet teşvikleri
UMS20(7),(39)(a)
Teşvikin alınacağına dair ve Grup’un bağlı tüm koşullara uyacağına dair makul bir güvence olduğunda
devletten alınan teşvikler gerçeğe uygun değer üzerinden muhasebeleştirilir. Not 5 Grup’un devlet teşviklerini
nasıl muhasebeleştirdiğine dair detay bilgi sunmaktadır.
UMS1(119),(120)
25(g) Gelir vergisi
UMS12(46)
Döneme ait gelir vergisi gideri veya alacağı, her bir vergilendirme sürecinde geçerli olan gelir vergisi oranı
esas alınarak geçici farklara ve kullanılmamış vergi giderlerine atfedilebilen ertelenen vergi varlıkları ve
borçlarındaki değişiklikler düzeltilerek cari dönemin vergilendirilebilir geliri üzerinden ödenecek vergidir.
UMS12(12),(46)
Cari gelir vergisi, gideri yürürlükteki veya raporlama dönemi sonunda ek olarak yürürlüğe girmek üzere olan,
şirketin bağlı ortaklıkları ya da iştiraklerinin faaliyet gösterdiği ve vergiye tabi gelir elde ettiği ülkelerdeki vergi
kanunları esas alınarak hesaplanır. Yönetim periyodik olarak vergi düzenlemesi yorumuna tabi durumlar ile
ilgili vergi iadelerinde alınan pozisyonları değerlendirir. Bu, uygun olduğunda vergi dairelerine ödenmesi
beklenen tutarlar esas alarak karşılıkları belirler.
UMS12(15),(24),
(47)
Ertelenmiş vergi geliri, yükümlülük yöntemi kullanılarak konsolide finansal tablolarda varlık ve yükümlülüklerin
defter değeri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden eksiksiz olarak temin edilir. Fakat
şerefiyenin ilk kayda alınması sırasında ortaya çıkması durumunda ertelenen vergi yükümlülükleri
muhasebeleştirilmez. Ertelenmiş vergi geliri ayrıca işletme birleşmesi dışında başka işlemler neticesinde
varlık ve yükümlülüklerin ilk kayda alımında ortaya çıkmışsa bu işlemin ne muhasebeleştirmeyi ne de
vergilendirilebilir kar veya zararı etkilemediği zaman muhasebeleştirilmez.
Ertelenmiş vergi geliri yürürlükte olan ya da raporlama dönemi sonunda yürürlüğe girmek üzere olan vergi
oranları (ve kanunları) kullanılmak üzere tespit edilir ve ilgili ertelenmiş vergi varlığının gerçekleşeceği veya
ertelenmiş vergi yükümlülüğünün ifa edileceği dönemde uygulanması beklenir.
UMS12(51B)
Gerçeğe uygun değeri ile ölçülen bir yatırım amaçlı gayrimenkule ilişkin olarak ertelenmiş vergi borcu
gayrimenkulün satış yolu ile tamamen geri kazanılacağı varsayımı ile belirlenir.
UMS12(24),(34)
Ertelenmiş vergi varlıkları, sadece gelecekteki vergiye tabi tutarların bu geçici farkları ve zararları
kullanabileceğinin muhtemel olması halinde muhasebeleştirilir.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
158
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(119),(120)
25(g) Gelir vergisi
UMS12(39),(44)
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü ve varlıkları, yurtdışındaki faaliyetlerdeki yatırımların defter değeri ile vergi
matrahı arasındaki geçici farklardan, şirketin bu geçici farkların zamanlamasını kontrol edebildiği ve bu
farklılıkların yakın bir gelecekte terse çevrilmeyeceğinin muhtemel olduğu durumda muhasebeleştirilmez.
UMS12(71),(74)
Ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri yasal olarak cari vergi varlıkları ve yükümlülüklerini netleştirme
hakkı olduğunda ve ertelenmiş vergi bakiyelerinin aynı vergi otoritesine bağlı olduğu durumunda netleştirilir.
Cari vergi varlıkları ve vergi yükümlülükleri, işletmenin netleştirme için yasal bir hakkının bulunması ve net
olarak ödenmesi için ya da eşzamanlı olarak varlıkları tahakkuk edip, yükümlülüklerini ödeme niyetinde
olduğu durumlarda netleştirilir.
UMS12(61A)
Cari ve ertelenmiş vergi, diğer kapsamlı gelir tablosunda veya doğrudan özkaynaklarda muhasebeleştirilmiş
bir kalemle ilişkili olduğu haller dışında, kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. Bu durumda, vergi de
sırasıyla diğer kapsamlı gelirde ya da doğrudan özkaynaklarda muhasebeleştirilir.
(i)
Yatırım indirimi ve benzer vergi teşvikleri
Grup içindeki şirketler, özellikli varlıklardaki yatırımları için veya özellikli harcamaları ile ilgili olarak (örneğin;
Türkiye’deki Araştırma ve Geliştirme Vergi Teşvik rejim veya diğer yatırım ödenekleri) özel vergi indirimleri
talep etme hakkına sahip olabilir. Grup bu tip ödenekleri, ödeneklerin ödenecek gelir vergisini ve cari vergi
giderini azaltması anlamına gelen, vergi alacağı olarak muhasebeleştirir. Ertelenmiş vergi varlığı talep
edilmemiş vergi alacağı olarak taşınır.
UMS1(119)
25(h) Kiralama işlemleri
UMS17(20),(25),(27)
Grup kiracı olarak, mülkiyetine sahip olmaktan kaynaklanan risk ve yararların tamamına sahip olduğundan
maddi duran varlıkların kiralama işlemleri, finansal kiralama olarak sınıflandırılmıştır (not 8(a)). Finansal
kiralama işlemleri kiralama sözleşmesinin başı itibarıyla, kiralanan varlığın gerçeğe uygun değeri ya da asgari
kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı üzerinden aktifleştirilir. İlgili kira yükümlülükleri, finansal
masraflar düşüldükten sonra, kısa vadeli ve uzun vadeli borçlara dahil edilmiştir. Her bir kiralama ödemesi
yükümlülük ve finansman maliyeti arasında tahsis edilir. Kiralama süresi boyunca, finansman giderleri, kalan
borç tutarına sabit bir faiz oranı uygulanmasını sağlayacak şekilde her bir döneme dağıtılır. Eğer, kiralama
süresi sonunda Grup’un mülkiyeti edineceğine ilişkin tam bir kesinlik bulunmamakta ise, finansal kiralama ile
alınan maddi duran varlık, varlığın yararlı ömrü ya da varlığın yararlı ömrü ve kiralama süresinden kısa olanı
süresince itfa edilir.
UMS17(33)
UMSYORUM15(5)
Mülkiyete ait risk ve yararların önemli bir kısmının kiracı olarak gruba devredilmediği faaliyet kiralaması olarak
sınıflandırılır (not 18). Faaliyet kiralaması altında yapılan ödemeler (kiralayandan alınan teşvikler düşüldükten
sonra) kiralama süresi boyunca doğrusal olarak kar veya zarara yansıtılır.
UMS17(49),(50)
Grup’un kiralayan olduğu faaliyet kiralamalarından kira geliri kira süresi boyunca doğrusal yöntemle gelir
olarak kaydedilir (not 8(b)). İlgili kiralanmış olan varlık niteliğine göre finansal durum tablosuna dahil edilir.
UMS1(119),(120)
25(i) İşletme birleşmeleri
UFRS3(5),(37),(39),
(53),(18),(19)
Tüm işletme birleşmeleri için, özkaynağa dayalı araçlar veya diğer varlıkların alınıp alınmadığına
bakılmaksızın, satın alma yöntemi ile muhasebeleştirilir. Bir bağlı ortaklık edimi için transfer edilen bedel
şunları içermektedir
Transfer edilen varlıkların gerçeğe uygun değerleri
Edinilen işletmenin eski sahiplerine karşı yüklenilen yükümlülükleri
Grup tarafından ihraç edilen özkaynak payları
Koşullu bedel anlaşmalarından kaynaklanan her türlü varlık veya borcun gerçeğe uygun değeri ve
Bağlı ortaklıktaki daha önceden elinde bulundurduğu özkaynak payının gerçeğe uygun değeri
Bir işletme birleşmesinde edinilen tanımlanabilir varlıklar ve yükümlülükler ve üstlenilen koşullu borçlar, sınırlı
istisnalar ile birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerlerinden ölçülürler. Grup edinilen işletmedeki herhangi
bir kontrol gücü olmayan payı, her bir birleşme bazında ayrı ayrı, ya gerçeğe uygun değer üzerinden ya da
kontrol gücü olmayan payların edinilen işletmenin net tanımlanabilir varlıklarının muhasebeleştirilen
tutarlarındaki orantılı payı üzerinden ölçer.
Satın almaya ilişkin maliyetler oluştuğunda gider kaydedilir.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
159
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(119),(120)
25(i) İşletme birleşmeleri
UFRS3(32),(34)
Aşağıda yer alanların:
Transfer edilen bedel,
Edinilen işletmedeki herhangi bir kontrol gücü olmayan payın tutarı ve
Edinilen işletmede daha önce edinilmiş olan herhangi bir özkaynak payının birleşme tarihindeki gerçeğe
uygun değeri edinilen tanımlanabilir varlıkların ve üstlenilen tanımlanabilir borçların birleşme tarihindeki
net tutarlarını aşan kısmı şerefiye olarak muhasebeleştirilir. Eğer bu tutarlar edinilen işletmenin net
tanımlanabilir varlıklarının gerçeğe uygun değerlerinden daha az ise, fark pazarlıklı alım olarak doğrudan
kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.
Nakit bedelin ödemesinin herhangi bir parçasının ertelendiği durumlarda, gelecekte ödenebilecek tutarlar
değiş tokuş tarihindeki bugünkü değerine indirgenir. Kullanılan iskonto oranı, işletmenin bağımsız bir
finansörden karşılaştırılabilir şartlar ve koşullar altında benzer bir borçlanma elde ettiği oran olarak, alternatif
borçlanma oranıdır. Koşullu bedel ya özkaynak veya finansal borç olarak sınıflandırılır. Finansal borç olarak
sınıflandırılan tutarlar sonradan, gerçeğe uygun değerdeki değişimleri kar zararda muhasebeleştirilen
gerçeğe uygun değerden yeniden ölçülürler.
UFRS3(42)
Eğer işletme birleşmeleri aşamalı olarak gerçekleştiriliyorsa, edinenin daha önceden elinde bulundurduğu
edinilen işletmedeki özkaynak payının birleşme tarihindeki defter değeri, birleşme tarihindeki gerçeğe uygun
değerden yeniden ölçülür. Bu yeni ölçüm neticesinde ortaya çıkan kazanç veya kayıp kar veya zararda
muhasebeleştirilir.
UMS1(119)
25(j) Varlıklarda değer düşüklüğü
UMS36(9),(10)
Sınırsız yararlı ömre sahip şerefiye ve maddi olmayan duran varlıklar itfaya tabi değildirler ve yıllık olarak
veya eğer olaylar ve değişen durumlar değer düşüklüğüne uğramış olabileceğine dair belirti gösteriyorsa
daha sık aralıklarla değer düşüklüğü testine tabi olurlar. Olaylar ve değişen durumlar defter değerinin geri
kazanılamayacağına dair belirti gösteriyorsa, diğer varlıklar değer düşüklüğü için test edilirler. Varlığın defter
değerinin geri kazanılabilir tutarını aştığı durumlarda, ilgili tutar için değer düşüklüğü zararı muhasebeleştirilir.
Geri kazanılabilir tutar, satış maliyeti düşülmüş varlığın gerçeğe uygun değeri ile kullanımdaki değerinden
büyük olanıdır. Değer düşüklüğünün değerlendirilmesi için, diğer varlıklar veya varlık Gruplarının nakit
girişlerinden büyük ölçüde bağımsız bir nakit girişi yaratan belirlenebilir en küçük varlık Gruplandırılır (nakit
yaratan birimler). Şerefiye dışındaki değer düşüklüğünden uğramış finansal olmayan varlıklar her raporlama
dönemi sonunda değer düşüklüğünün olası iptali için gözden geçirilirler.
UMS1(119)
25(k) Nakit ve nakit benzerleri
UMS7(6),(8),(46)
Nakit akım tablosunda sunmak amacıyla, nakit ve nakit benzerleri, işletmedeki nakit, finansal kuruluşlarda
tutulan vadesiz mevduat, orijinal vadeleri üç ay veya üç aydan kısa tutarı belirli bir nakde kolayca çevrilebilen
diğer kısa vadeli yüksek likiditeye sahip ve değerindeki değişim riski önemsiz olan yatırımları ve bankalar
nezdindeki cari hesapları kapsar. Bankalar nezdindeki cari hesaplar finansal durum tablosunda kısa vadeli
yükümlülüklerde banka kredisi olarak gösterilirler.
UMS1(119)
25(l) Ticari alacaklar
UFRS7(21)
UMS39(46)(a)
Ticari alacaklar ilk kayda alımda gerçeğe uygun değerinden ve sonra etkin faiz yöntemi kullanılarak değer
düşüklüğü için ayrılan karşılıklar düşülerek itfa edilmiş maliyetinden ölçülür. Grup’un ticari alacaklarının
muhasebeleştirilmesine ilişkin detay bilgi için not 7(a)’ya ve Grup’un değer düşüklüğü politikalarının anlatımı
için not 12(c)’ye bakınız.
UMS1(119)
25(m) Stoklar
UMS1(119)
(i)
Hammadde ve gereçler, yarı mamul ve mamul mallar
Hammadde ve gereçler, yarı mamul ve mamuller mallar, maliyet ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile
açıklanırlar. Maliyet, direkt malzeme, direkt işçilik ve değişken ve sabit genel üretim giderlerinin uygun bir
kısmıdır. Sabit genel üretim maliyetlerin dağıtımı, üretim faaliyetlerinin normal kapasitede olacağı
varsayımına dayanır. Maliyet, hammadde alımları ile ilgili nakit akış riskinden korunmanın özkaynaklar altında
takip edilen kayıp kazançların yeniden sınıflandırmasını da içerir. Maliyetler, ağırlıklı ortalama maliyetler
bazında stokların bireysel kalemlerine dağıtılır. Satın alınan stokların maliyetleri para iadeleri ve indirimler
düşüldükten sonra belirlenir. Net gerçekleşebilir değer, işin normal akışı içinde, tahmini satış fiyatından,
tahmini tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış giderleri toplamının,
düşürülmesiyle elde edilen tutardır.
UMS2(9),(10),(25),
(36)(a)
UMS1(119)
UMS2(9),(10),(23),
(36)(a)
UMS23(8),(22)
PwC
(ii)
Tekrar satılmak üzere elde tutulan arazi
Tekrar satış amacıyla elde tutulan arazi maliyeti ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenir.
Maliyet, belirli parti maliyeti tespiti yöntemi ile belirlenir ve geliştirme sırasında satın alma, geliştirme ve
borçlanma maliyetlerini içerir. Geliştirme tamamlandığında, borçlanma maliyetleri ve diğer elde tutma
maliyetleri oluştuğu anda giderleştirilir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
160
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(119)
25(n) Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar (veya elden çıkarılacak varlık grupları) ve
durdurulan faaliyetler
UFRS5(6),(15)
Duran varlıklar (veya elden çıkarılacak varlık grupları), defter değerlerinin sürdürülmekte olan kullanımdan
ziyade satış işlemi vasıtası ile geri kazanılacak olmasından dolayı ve satış olasılığının yüksek olduğu kabul
edildiğinde satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılırlar. Ertelenmiş vergi varlıkları, çalışanlara sağlanan
faydalar sonucu edinilen varlıklar, finansal varlıklar ve gerçeğe uygun değerinden taşınan yatırım amaçlı
gayrimenkuller ve sigorta poliçeleri üzerindeki sözleşmeden doğan haklar dışındaki bunlar bu gereklilikten
özellikle muaf tutulmuşlardır, bu tür satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar, defter değeri ile satış maliyeti
düşülmüş gerçeğe uygun değerinden düşük olanı ile ölçülürler.
UFRS5(20)-(22)
Bir değer düşüklüğü başlangıçta veya daha sonra, bir varlığın (veya elden çıkarılacak bir varlık Grup’unun)
değerinin satış maliyetinin gerçeğe uygun değerden düşülerek elde edilen değerine kadar azaltılması
durumunda, değer düşüklüğü zararını muhasebeleştirir. Bir varlık (veya elden çıkarılacak bir varlık
Grup’unun) gerçeğe uygun değerinden satış maliyetleri düşülerek bulunan değerinde herhangi sonradan
meydana gelen artışlar, daha önce muhasebeleştirilmiş olan birikmiş değer düşüklüğü zararlarını aşmaması
koşuluyla, bir kazanç olarak muhasebeleştirilir. Bir varlık (veya elden çıkarılacak bir varlık Grup’unun) satış
gününe kadar daha önceden muhasebeleştirilmeyen kazanç veya kayıpları, ilgili varlığın finansal durum
tablosu dışı bırakıldığı gün itibarıyla muhasebeleştirilmiştir.
UFRS5(25)
Satış amaçlı olarak sınıflandırılan duran varlıklar (elden çıkarılacak varlık Grup’unun bir parçası olan bir duran
varlığı) amortismana tabi tutulmaz ya da itfa edilmez. Satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan elden
çıkarılacak varlık Grup’una ilişkin borçlara ait faiz veya diğer giderlerin muhasebeleştirilmesine devam edilir.
UFRS5(38)
Satış amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılan bir duran varlık ve satış amacıyla elde tutulan olarak
sınıflandırılan elden çıkarılacak bir varlık Grup’unun içindeki varlıklar, finansal durum tablosunda diğer
varlıklardan ayrı olarak gösterilir. Satış amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılan elden çıkarılacak bir varlık
Grup’una ilişkin borçlar da finansal durum tablosunda diğer borçlardan ayrı olarak gösterilir.
UFRS5(31),(32),
(33)(a)
Bir durdurulan faaliyet, bir işletmenin elden çıkarılan veya satış amacıyla elde tutulan olarak sınıflandırılan bir
kısmıdır ve ayrı bir ana iş kolunu veya faaliyetlerin coğrafi bölgesini ifade eder, ayrı bir ana iş kolunun veya
faaliyetlerin coğrafi bölgesinin tek başına koordine edilmiş bir plan çerçevesinde satışının bir parçasıdır veya
yeniden satış amacıyla elde edilen bir bağlı ortaklıktır. Durdurulan faaliyetlere ilişkin sonuçlar kar veya zarar
tablosunda ayrı olarak sunulur.
UMS1(119)
UFRS7(21)
25(o) Yatırımlar ve diğer finansal varlıklar 10
UMS39(45)
(i)
Sınıflama
Grup finansal varlıklarını aşağıdaki şekilde sınıflandırmıştır:
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar,
Kredi ve alacaklar,
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar ve
Satılmaya hazır finansal varlıklar.
Sınıflandırma yatırımların hangi amaçla satın alındığına bağlıdır. Yönetim ilk kayda alımda, yatırımlarının
sınıflandırmasını belirler ve vadeye kadar elde tutulacak olarak sınıflandırılan varlıklar söz konusu olduğunda,
her raporlama dönemi sonunda bu tahsisi yeniden değerlendirir. Her bir finansal varlık türü hakkında ayrıntılar
için not 7’ye bakınız.
UMS39(50)-(50E)
UMS39(50F)
PwC
(ii)
Yeniden sınıflama
Grup, eğer finansal varlık yakın vadede satılma amacı ile elde tutulmuyorsa, türev olmayan ticari finansal
varlıkları alım satım amaçlı elde tutulan sınıflama grubundan başka bir gruba yeniden sınıflandırmayı
seçebilir. Kredi ve alacaklar dışındaki finansal varlıklar, sadece tek bir olaydan kaynaklanan sıra dışı veya
yakın vadede gerçekleşme olasılığını yüksek olarak değerlendirilmeyen istisnai durumlarda, alım satım
amaçlı elde tutulan sınıflama grubundan başka bir gruba yeniden sınıflandırılmasına izin verilir. Buna ek
olarak, kredi ve alacaklar tanımını karşılayan finansal varlıkları, Grup, yeniden sınıflama tarihinde, vadesine
ya da öngörülebilir bir tarihe kadar elde tutma niyet ve imkanının bulunması durumunda, alım satım amaçlı
elde tutulan veya satılmaya hazır grupları dışında başka bir gruba yeniden sınıflamayı seçebilir.
Yeniden sınıflamalar yeniden sınıflama tarihinde gerçeğe uygun değerden yapılır. Gerçeğe uygun değer,
hangisi uygunsa yeni maliyetini veya itfa edilmiş maliyetini oluşturur ve yeniden sınıflama tarihinden önce iptal
edilmeyen kar veya zararda muhasebeleştirilmiş bulunan kazanç veya kayıp tutarları sonradan yapılır. Kredi
ve alacaklar ve vadeye kadar elde tutulacak gruplarına yeniden sınıflandırılan finansal varlıkların etkin faiz
oranları yeniden sınıflama tarihinde belirlenir. Nakit akımların tahminlerindeki yeni artışlar etkin faiz oranlarını
ileriye dönük düzeltir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
161
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(119)
UFRS7(21)
UMS39(38)
UFRS7(21),(B5)(c)
UFRS7(21)
UMS39(43)
UMS39(46)(a),(b)
UMS39(46),
(55)(a),(b)
UFRS7(21),(B5)(e)
UFRS13(91)
UMS39(58),(59)
UMS39(63)
UMS39(65)
PwC
25(o) Yatırımlar ve diğer finansal varlıklar
(iii) Finansal tablolara alma ve finansal tablo dışı bırakma
Finansal varlıkların normal yoldan alımı veya satımı Grup’un varlığı alma ya da satmayı taahhüt ettiği işlem
tarihinde muhasebeleştirilir. Finansal varlıklar, bunlardan nakit akım elde etme haklarının süreleri dolduğunda
veya devredildiğinde ve Grup sahipliğin tüm risk ve getirilerini önemli ölçüde devrettiğinde muhasebeleştirilir.
Satılmaya hazır olarak sınıflandırılmış menkul kıymetler satıldığında, diğer kapsamlı gelir tablosunda
muhasebeleştirilmiş olan birikmiş gerçeğe uygun değer düzeltmeleri yatırım amaçlı menkul kıymetlerden elde
edilen kazanç ve kayıp olarak kar veya zarara yeniden sınıflandırılır.
(iv) Ölçüm 10
İlk muhasebeleştirme sırasında, Grup bir finansal varlığı gerçeğe uygun değerden, gerçeğe uygun değeri kar
veya zarara yansıtılmayan bir finansal varlık durumunda, ilgili finansal varlığın edinimi ile doğrudan
ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de ilave edilir. Gerçeğe uygun değeri kar veya zarara yansıtılan finansal
varlıkların işlem maliyetleri kar veya zararda giderleştirilir.
Kredi ve alacaklar ve vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar sonradan etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa
edilmiş maliyetinden taşınır.
Satılmaya hazır finansal varlıklar ve gerçeğe uygun değeri kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar
sonradan gerçeğe uygun değerinden taşınırlar. Gerçeğe uygun değerdeki değişimden kaynaklanan kazanç
veya kayıplar aşağıdaki gibi muhasebeleştirilir:
‘Gerçeğe uygun değeri kar veya zararda taşınan finansal varlıklar’ için – kar veya zarar tablosunda diğer
kar veya zararlarda muhasebeleştirilir,
Satılmaya hazır finansal varlıklar olan yabancı para cinsinden parasal menkul kıymetler için – menkul
kıymetin itfa maliyetindeki değişimler ile ilgili çevrim farkları kar veya zararda muhasebeleştirilir ve defter
değerindeki diğer değişiklikler diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir,
Satılmaya hazır olarak sınıflandırılmış diğer parasal ve parasal olmayan menkul kıymetler için– diğer
kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirilir.11
Gerçeğe uygun değeri kar veya zararda taşınan finansal varlıklardan temettüler ve satılmaya hazır özkaynak
araçları, kar veya zararda sürdürülen faaliyetlerden elde edilen gelirin bir parçası olarak Grup temettü
ödemelerine hak kazandığında muhasebeleştirilir. 11
Gerçeğe uygun değeri kar veya zararda takip edilen finansal varlıklardan elde edilen faiz geliri net kazanç/
(kayıplara) dahil edilir. Satılmaya hazır menkul kıymetler, vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar ve kredi ve
alacaklar üzerindeki etkin faiz oranı yöntem ile hesaplanmış olan faiz kar veya zarar tablosunda sürdürülen
faaliyetlerden elde edilen gelirin bir parçası olarak muhasebeleştirilir. 11
Finansal araçların gerçeğe uygun değerinin nasıl saptandığına dair detaylar not 7(h)’de açıklanmaktadır.
(v)
Değer düşüklüğü
Grup, her raporlama dönemi sonunda bir finansal varlık veya bir finansal varlık Grup’unun değer düşüklüğüne
uğradığına ilişkin ortada tarafsız göstergelerin bulunup bulunmadığı hususunu değerlendirir. Bir finansal varlık
veya bir finansal varlık grubu, sadece ilgili varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra bir veya daha fazla
olayın (“hasar olayı”) meydana geldiğinde ve söz konusu hasar olayının (veya olaylarının) ilgili finansal
varlığın veya varlık Grup’unun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki tahmini nakit akışları
üzerindeki etkisi sonucunda değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması
durumunda, değer düşüklüğüne uğrar ve değer düşüklüğü zararı oluşur. Satılmaya hazır olarak
sınıflandırılmış özkaynağa dayalı finansal araçlara yapılan yatırımlarda, gerçeğe uygun değerinin önemli ve
uzun süreli bir biçimde maliyetinin altına düşmesi de değer düşüklüğünün tarafsız bir göstergesidir.
İtfa edilmiş maliyetinden taşınan finansal varlıklar
Kredi ve alacaklar için, değer düşüklüğü zarar tutarı, gelecekteki tahmini nakit akışlarının (henüz oluşmamış
gelecekteki kredi zararları hariç) finansal varlığın orijinal faiz oranı üzerinden iskonto edilerek hesaplanan
bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki fark olarak ölçülür. Varlığın defter değeri azaltılır ve zarar tutarı
kar veya zararda muhasebeleştirilir. Bir kredi veya vadeye kadar elde tutulacak yatırımın değişken faiz oranlı
olması durumunda, değer düşüklüğü ölçümünde kullanılan iskonto oranı, sözleşmede kararlaştırılmış olan
cari etkin faiz oranıdır. Uygulama kolaylığı dolayısıyla, alacaklı, itfa edilmiş maliyetinden gösterilen bir finansal
varlığa ilişkin değer düşüklüğünü, gözlemlenebilir bir piyasa fiyatını kullanmak suretiyle bir finansal aracın
gerçeğe uygun değerine göre de ölçebilir.
Daha sonraki bir dönemde, değer düşüklüğü zararı miktarının azalması ve söz konusu azalmanın değer
düşüklüğü zararı muhasebeleştirildikten sonra meydana gelen bir olay ile tarafsız bir şekilde
ilişkilendirilebilmesi durumunda (borçlunun kredi derecesinde iyileşme yaşanması gibi), daha önce
muhasebeleştirilmiş bulunan değer düşüklüğü zararı kar veya zararda muhasebeleştirilir. Ticari alacakların
değer düşüklüğü testi not 12(c)’de anlatılmıştır.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
162
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(119)
UFRS7(21)
UMS39(67)-(70)
25(o) Yatırımlar ve diğer finansal varlıklar
Satılmaya hazır olarak tanımlanan varlıklar
Satılmaya hazır bir finansal varlığın değerinin düştüğüne ilişkin tarafsız göstergelerin bulunması durumunda,
toplam zarar– elde etme maliyeti ile mevcut gerçeğe uygun değeri arasındaki farktan, bu finansal varlığa
ilişkin daha önce kar zararda muhasebeleştirilmiş bulunan değer düşüklüğü zararlarının indirilmesinden sonra
kalan tutardır– özkaynaklardan çıkarılarak kar veya zarar içerisinde yeniden sınıflandırılır.
Kar veya zararda muhasebeleştirilen özkaynağa dayalı finansal araçların değer düşüklüğü zararları sonraki
bir dönemde kar veya zarardan iptal edilmez.
Satılmaya hazır olarak sınıflandırılan bir borçlanma aracının gerçeğe uygun değerinin sonraki bir dönemde
yükselmesi ve söz konusu yükselmenin değer düşüklüğü zararının muhasebeleştirilmesinden sonra meydana
gelen bir olay ile tarafsız bir şekilde ilişkilendirilebilmesi durumunda, kar zararda muhasebeleştirilir, değer
düşüklüğü zararı kar veya zarardan iptal edilir.
(vi)
UMS1(119)
UMS18(35)a)
UMS39(AG93)
UMS1(119)
UMS18(35)(a)
UMS27(12)
UMS1(119)
UFRS7(21)
UMS39(46)
UMS39(86)
UMS39(88)
UMS1(119)
UMS39(95),(97),
(98)
UMS39(100)
UMS39(98)(b)
PwC
Gelirlerin muhasebeleştirilmesi
Faiz geliri
Faiz geliri etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilir. Bir alacak değer düşüklüğüne uğradığında,
Grup defter değerini ilgili varlığın orijinal etkin faiz oranı ile gelecekteki nakit akışlarının iskonto edilmesi ile
bulunan geri kazanılabilir değerine indirir ve iskontoyu faiz geliri olarak zamana yaymaya devam eder. Değer
düşüklüğüne uğramış kredilerin üzerindeki faiz geliri orijinal etkin faiz oranı kullanılarak muhasebeleştirilir.
Temettüler
Temettüler, alma hakkı doğduğunda muhasebeleştirilir. Birleşme öncesi karlardan dağıtıldığında da bu
geçerlidir. Ancak, sonuç olarak yatırımın değer düşüklüğü için test edilmesi, bunun için not 25(o)’ya bakınız.
(p) Türevler ve riskten korunma faaliyetleri
Türevler, ilk sözleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerden kayda alınır ve ilk muhasebeleştirme işleminin
ardından her raporlama dönemi sonunda gerçeğe uygun değerden ölçülürler. Gerçeğe uygun değerdeki
sonradan oluşan değişimlerin muhasebeleştirilmesi türevin, finansal riskten korunma aracı olarak tanımlanıp
tanımlanmamasına ve öyle olması durumunda, korunma konusu kalemin niteliğine bağlıdır. Grup, belirli
türevleri aşağıdakilerden biri şeklinde tanımlar:
Muhasebeleştirilmiş varlıkların veya borçların veya kesin bir taahhüdün gerçeğe uygun değerinin
riskinden korunma (gerçeğe uygun değer riskinden korunma)
Muhasebeleştirilmiş varlıkların ve yükümlülüklerin ve gerçekleşme ihtimali yüksek tahmini bir işleme
ilişkin nakit akımları ile ilişkilendirilebilen belirli risklerden korunma (nakit akış riskinden korunma), veya
Yurt dışındaki bir işletmede bulunan net yatırım riskinden korunma (net yatırım riskinden korunma).
Grup, finansal riskten korunma işleminin başlangıcında, riskten korunma araçları ile korunan kalemlerin
arasındaki ilişkinin yanı sıra, çeşitli riskten korunma işlemlerine neden olan risk yönetim hedef ve stratejisini
belgelendirir. Grup ayrıca hem riskten korunma işleminin başlangıcında ve hem de devamında, finansal
riskten korunma işleminde kullandığı türevlerin korunan varlığın gerçeğe uygun değerlerinde veya nakit
akımlarında meydana gelen değişiklikleri dengelemedeki son derece etkin olduğu ve olmaya devam
edeceğine dair değerlendirmesini belgelendirir.
Riskten korunma muhasebesi amacı ile kullanılan çeşitli türev finansal araçların gerçeğe uygun değerleri not
7(h)’de açıklanmıştır. Özkaynaklar altındaki riskten korunma fonundaki hareketler not 9(c)’de gösterilmiştir.
Finansal riskten korunma muhasebesi için kullanılan bir türevin tüm gerçeğe uygun değeri, eğer korunan
kalemin kalan vadesi 12 aydan fazla duran varlık veya uzun vadeli yükümlülük olarak, 12 aydan kısa ise
dönen varlık veya kısa vadeli yükümlülük olarak sınıflandırılır. Ticari amaçlı türevler dönen varlık veya kısa
vadeli yükümlülük olarak sınıflandırılırlar.
(i)
Nakit akış riskinden korunma
Nakit akış riskinden korunma koşullarını sağlayan ve bu şekilde tanımlanan türevlerin gerçeğe uygun değer
değişimlerinin etkin kısmı diğer kapsamlı gelir içerisinde muhasebeleştirilir ve özkaynak altındaki fonlarda
toplanır. Etkin olmayan kısmın kazanç ve kaybı doğrudan doğruya diğer gelir veya diğer giderler içinde kar
veya zararda muhasebeleştirilir. 11
Özkaynak altında biriktirilen tutarlar, korunan kalemin kar veya zararı etkilediği dönemlerde kar veya zarara
yeniden sınıflandırılır (örneğin korunan tahmini bir satışın gerçekleşmesi). Kredilerin değişken faizini koruyan
faiz oranı takaslarının etkin kısmı ile ilgili kazanç veya kayıplar ‘finansman giderleri’ içinde kar veya zararda
muhasebeleştirilir.
İhracat satışlarını riskten koruyan vadeli döviz sözleşmelerinin etkin kısmı ile ilgili kazanç veya kayıpları
‘satışlar’ altında kar veya zararda muhasebeleştirilir. Fakat, korunan tahmini işlem bir finansal olmayan
varlığın muhasebeleştirilmesi sonucunu doğurursa (örneğin, stok veya sabit kıymetler) daha önce
özkaynaklara ertelenmiş olan kazanç ve kayıplar özkaynaklardan yeniden sınıflandırılır ve varlığın ilk elde
etme maliyetine dahil eder. Ertelenen tutarlar, stoklarda olduğu gibi satılan malın maliyeti gibi ya da sabit
kıymetlerdeki amortisman veya değer düşüklüğü gibi doğrudan doğruya kar veya zararlarda
muhasebeleştirilir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
163
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(119)
UFRS7(21)
25(p) Türevler ve riskten korunma faaliyetleri
UMS39(101)
Bir finansal riskten korunma aracının vadesi dolduğunda, satıldığında, sonlandırıldığında veya bir riskten
korunma işleminin artık ilgili koşulları karşılamadığı durumlarda, özkaynakta mevcut bulunan herhangi bir
birikimli kazanç veya kayıp, bu zamanda özkaynaklarda kalmaya devam eder ve tahmini işlem tamamen kar
veya zararda muhasebeleştirildiğinde, muhasebeleştirilir. Bir tahmini işlemin artık gerçekleşmesinin
beklenmediği durumlarda, özkaynaklarda raporlanan birikimli kazanç veya kayıp doğrudan kar veya zarara
yeniden sınıflandırılır.
UMS1(119)
UMS39(102)
UMS1(119)
UMS39(55)(a)
UMS1(119)
UFRS7(21)
UMS39(47)(c)
(ii)
Net yatırım riskinden korunma
Yurtdışındaki işletmede bulunun net yatırım riskinden korunma amaçlı işlemler nakit akış riskinden
korunmaya benzer şekilde muhasebeleştirilir.
Korunma işleminin etkin kısmı ile ilgili korunma aracının üzerindeki herhangi bir kazanç veya kayıp diğer
kapsamlı gelir içerisinde muhasebeleştirilir ve özkaynaklar altındaki fonlarda toplanır. Etkin olmayan kısımla
ilgili kazanç veya kayıp ise doğrudan diğer gelir veya diğer giderler altında kar veya zararda
muhasebeleştirilir. 11
Özkaynakta birikmiş olan kazanç ve kayıplar yurtdışındaki faaliyet satıldığında ya da kısmi olarak elden
çıkarıldığında gelir tablosuna sınıflandırılır.
(iii) Finansal riskten korunma muhasebesine uygun olmayan türev araçlar
Bazı türev araçlar riskten korunma muhasebesine uygun değildir. Riskten korunma muhasebesine uygun
olmayan herhangi türev araçların gerçeğe uygun değer değişimleri doğrudan kar veya zararda
muhasebeleştirilir ve diğer gelir veya diğer giderlere dahil edilir. 11
25(q) Finansal teminat sözleşmeleri
Finansal teminat sözleşmeleri teminatın sağlandığı anda bir finansal yükümlülük olarak muhasebeleştirilir.
Yükümlülük ilk muhasebeleştirme sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür ve sonra uygun olduğunda
UMS 37 Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar’a göre tespit edilen tutar ve ilk muhasebeleştirilen
tutardan birikmiş amortismanların düşülmesinden sonra geriye kalan tutardan büyük olanı üzerinden
belirlenir.
Finansal teminatların gerçeğe uygun değeri borçlanma aracına ilişkin sözleşmeden doğan ödemeleri ile
teminat olmadan gerekli olan ödemeler ya da yükümlülüklerin üstlenilmesinden kaynaklanan üçüncü bir tarafa
ödenecek tahmin edilmiş tutarı arasındaki net nakit akımlarının farkının bugünkü değeri olarak belirlenir.
Kredi ve iştiraklerin diğer borçları ile ilgili olarak teminatların tazminatsız sağlandığı durumlarda, gerçeğe
uygun değerleri katılım payı olarak muhasebeleştirilir ve yatırımın maliyetinin bir bölümü olarak
muhasebeleştirilir.
UMS1(119)
25(r) Maddi duran varlıklar
UMS16(73)(a)
UMS16(35)(b)
UMS16(17)
UMS39(98)(b)
Arsa ve binalar için Grup’un muhasebe politikası not 8(a)’da açıklanmıştır. Tüm diğer maddi duran varlıklar
tarihi maliyetinden amortisman indirilmek sureti ile değerlendirilir. Tarihi maliyeti, ilgili kalemlerin elde edilmesi
ile doğrudan ilişkilendirilen harcamaları içerir. Maliyet ayrıca maddi duran varlıkların dövizli alımları ile ilgili
yapılmış nakit akım riskinden korunmanın özkaynaklardan aktarılan herhangi kazanç veya kayıplarını da
içerebilir.
Sonraki maliyetler, uygun olduğunda, sadece varlıkla ilgili gelecekteki ekonomik yararların işletmeye
aktarılmasının muhtemel olması ve varlığın maliyetinin güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi durumunda, varlığın
defter değerine dahil edilir veya ayrı bir varlık olarak muhasebeleştirilir. Ayrı bir varlık olarak
muhasebeleştirilen herhangi bir parçanın defter değeri yenilendiğinde finansal durum tablosu dışı bırakılır.
Diğer tüm bakım onarım, oluştukları tarihte ilgili raporlama döneminin kar veya zarar tablosunda kaydedilir.
Arsa ve binaların defter değerlerinin yeniden değerleme sonucunda artışı, vergi sonrası diğer kapsamlı
gelirde muhasebeleştirilir ve özkaynaklar altındaki fonlarda toplanır. Ancak, yeniden değerleme değer
azalışını tersine çevirdiği ölçüde gelir olarak muhasebeleştirilir. Azalışlar, diğer kapsamlı gelirde bu varlıkla
ilgili olarak yeniden değerleme fazlasındaki her türlü alacak bakiyesinin kapsamı ölçüsünde
muhasebeleştirilir; diğer bütün azalışlar kar veya zarara kaydedilir. Her yıl, varlığın yeniden değerlenmiş
defter değeri üzerinden hesaplanarak kar veya zarara kaydedilen amortisman ile orijinal maliyeti üzerinden
hesaplanan amortisman arasındaki fark, vergi sonrası, maddi duran varlık kalemine ilişkin yeniden değerleme
değer artış fonundan geçmiş yıl karlarına yeniden sınıflandırılır.
Grup tarafından kullanılan amortisman yöntemleri ve dönemleri not 8(a)’da açıklanmıştır.
Varlıkların kalıntı değeri ve yararlı ömürleri her raporlama döneminde gözden geçirilerek, gerektiğinde
düzeltilir.
Bir varlığın defter değerinin tahmini geri kazanılabilir tutarından büyük olması durumunda, söz konusu varlığın
defter değeri doğrudan geri kazanılabilir tutarına indirilir (not 25(j)).
Bir maddi duran varlığın finansal durum tablosu dışı bırakılmasından doğan kazanç ve kayıplar, ilgili varlığın
elden çıkarılmasından kaynaklanan tahsilatların defter değeri ile karşılaştırılması ile belirlenir. Bunlar kar veya
zarara dahil edilir. Yeniden değerlenmiş varlıklar satıldığında, bu varlıklarla ilgili diğer fonlarda tutulan
herhangi bir tutarın geçmiş yıl karlarına aktarılması Grup politikasıdır.
UMS16(12)
UMS16(39)
UMS16(50),(73)(b)
UMS16(51)
UMS36(59)
UMS16(68),(71)
UMS16(41)
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
164
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(119)
25(s) Yatırım amaçlı gayrimenkuller
UMS40(75)(a)
Grup’un yatırım amaçlı gayrimenkuller ile ilgili muhasebe politikası not 8(b)’de açıklanmıştır.
UMS1(119)
25(t) Maddi olmayan duran varlıklar
UMS1(119)
(i)
Şerefiye
Şerefiye not 25(i)’de anlatıldığı gibi ölçülür. Bağlı ortaklıkların edinilmesinde ortaya çıkan şerefiye maddi
olmayan duran varlıklar içerisine dahil edilir. Şerefiye itfa edilmez ancak her yıl veya koşullardaki değişiklikler
veya olaylar değerinin düşmüş olabileceğini işaret ettiğinde daha sık aralıklarla değer düşüklüğü testine tabi
tutulur. Bir işletmenin finansal durum tablosu bırakılması sonucu oluşan kazançlar ve kayıplar, satılan işletme
ile ilgili şerefiyenin defter değerini de içerir.
UFRS3(32)
UMS36(10)
UMS36(80)
Değer düşüklüğü testi için, şerefiye nakit yaratan birimlere dağıtılır. Dağıtım, şerefiyenin ortaya çıktığı işletme
birleşmesinden faydalanması beklenen nakit yaratan birime veya birim Grup’una yapılır. Birimler veya birim
grupları şerefiyenin işletme içi yönetsel amaçlarla izlendiği en alt seviyesi olan faaliyet bölümleri olarak
belirlenir (not 2).
UMS1(119)
(ii)
Ticari markalar, lisanslar ve müşteri sözleşmeleri
Ayrıca olarak elde edilen ticari markalar ve lisanslar tarihi maliyetinden gösterilir. Ticari markalar, lisanslar ve
müşteri sözleşmeleri bir işletme birleşmesinden elde edildiğinde birleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerden
muhasebeleştirilir. Bunların sınırlı yararlı ömürleri vardır ve ilk muhasebeleştirmenin ardından sonrasında
maliyetinden tüm birikmiş itfa ve değer düşüklüğü zararları düşülmüş olarak izlenir.
UMS38(74),(97),
(118)(a),(b)
UMS1(119)
UMS38(57),(66),(74),
(97),(118)(a),(b)
(iii) Yazılım
Yazılım programlarının korunması ile ilgili maliyetler oluştuğunda gider olarak muhasebeleştirilir. Aşağıdaki
koşulların karşılanması durumunda, Grup tarafından kontrol edilen tespit edilebilir ve benzersiz yazılım
ürünlerinin tasarım ve test edilmesi ile doğrudan geliştirme giderleri, maddi olmayan duran varlık olarak
muhasebeleştirilir:
Yazılımın kullanıma hazır hale gelebilmesi için tamamlanmasının teknik olarak mümkün olması
Yönetimin yazılımı tamamlama ve bunu kullanma veya satma niyetinin bulunması
Bu yazılımı kullanma veya satma imkan ve kabiliyetinin olması
Yazılımın muhtemel gelecek ekonomik faydayı nasıl sağlayacağının gösterilebilmesi
Geliştirme safhasını tamamlamak ve yazılımı kullanmak veya satmak için yeterli teknik, mali ve diğer
kaynakların mevcut olması ve
Geliştirme sürecinde yazılımla ilgili yapılan harcamaların güvenilir bir biçimde ölçülebilir olması.
Yazılımın bir parçası olarak doğrudan aktifleştirilen maliyetlere çalışanların maliyetleri ve ilgili genel giderlerin
uygun kısmı içerir.
Aktifleştirilen geliştirme giderleri maddi olmayan varlıklar olarak muhasebeleştirilir ve varlığın kullanıma hazır
olduğu noktada itfa edilirler.
UMS1(119)
UMS38(54),(71)
(iv) Araştırma ve geliştirme
Yukarıdaki (iii)’deki ölçüleri sağlamayan araştırma ve geliştirme harcamaları (iii) oluştuğu anda gider olarak
muhasebeleştirilir. Daha önce bir gider olarak muhasebeleştirilmiş olan geliştirme maliyetleri sonraki
dönemde bir varlık olarak muhasebeleştirilmez.
UMS1(119)
(v)
İtfa yöntemleri ve süreleri
Grup’un maddi olmayan duran varlıkları için kullandığı itfa yöntemleri ve sürelerinin detayı için not 8(c)’de
bakınız.
UMS1(119)
25(u) Ticari ve diğer borçlar
UFRS7(21)
UMS39(43)
Bu tutarlar mali yılsonundan önce gruba sağlanan mal ve hizmetler için ödenmemiş yükümlülükleri temsil
etmektedir. Bu tutarlar teminatsızdır ve genellikle kayda alındıktan sonraki 30 gün içinde ödenirler. Ticari ve
diğer borçlar, ödemeler raporlama döneminden sonraki 12 aydan uzun olmadığı sürece kısa vadeli
yükümlülükler olarak sunulur. Bu borçlar ilk muhasebeleştirilme sırasında gerçeğe uygun değerden
muhasebeleştirilirler ve sonraki ölçümde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyetinden
ölçülürler.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
165
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(119)
25(v) Finansal borçlar
UFRS7(21)
UMS39(43),(47)
Finansal borçlar ilk muhasebeleştirme esnasında gerçeğe uygun değerden katlanılan işlem maliyetleri
düşülerek muhasebeleştirilirler. Finansal borçlar ilk muhasebeleştirmenin ardından itfa edilmiş
maliyetlerinden ölçülürler. Tahsil edilen tutar (işlem maliyetleri düşülmüş) ile geri alınan tutar arasındaki
fark, etkin faiz yöntemi kullanılmak sureti ile dönem süresince kar veya zarda muhasebeleştirilir. Kredi
olanaklarının temininde ödenen ücretler, kredi olanağının bir kısmı ya da tamamının kullanılmasının
muhtemel olması durumunda kredinin işlem maliyeti olarak muhasebeleştirilirler. Bu durumda, bu
ücretler kredi kullanılıncaya kadar ertelenirler. Kredi olanağının bir kısmı ya da tamamının
kullanılacağının muhtemel olduğuna dair bir kanıt bulunmadığında, bu ücretler likidite hizmetinin peşin
ödemesi olarak aktifleştirilir ve kredi olağanının ilgili olduğu dönem boyunca itfa edilir.
Belirli bir tarihte paraya çevrilerek geri alınması zorunlu kılınan imtiyazlı hisse senetleri, borç olarak
sınıflandırılırlar. Bu imtiyazlı hisse senetleri üzerindeki temettüler finansman maliyetleri olarak kar veya
zararda muhasebeleştirilirler.
Adi hisse senedine dönüştürülebilir bir tahvilin borç bileşeninin gerçeğe uygun değeri, eşdeğer
dönüştürülemeyen bir tahvilin piyasadaki faiz oranı kullanılarak hesaplanır. Bu tutar, adi hisse senedine
dönüştürülmesiyle ortadan kalkıncaya ya da vadesi gelinceye kadar borç olarak itfa edilmiş maliyet
esasına göre kaydedilir. Getirinin kalanı dönüştürme opsiyonuna tahsis edilir. Bu tutar, gelir vergisi
etkileri düşülmek suretiyle özkaynaklara dahil edilerek muhasebeleştirilir.
Finansal borçlar sözleşmede belirtilen yükümlülük yerine getirildiğinde, iptal edildiğinde veya zaman
aşımına uğradığında finansal durum tablosundan çıkarılır. Ortadan kalkan veya başka bir tarafa
devredilen finansal borcun defter değeri ile devredilen her türlü nakit dışı varlık veya üstlenilen her türlü
borç da dahil olmak üzere anılan borca ilişkin olarak ödenen tutar arasındaki fark, diğer gelir veya
finansman gideri olarak kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Bir finansal borcun koşulları yeniden görüşüldüğünde ve işletme finansal bir borcun tamamının ya da
bir kısmının (borcun özkaynakla takası) ortadan kalkması amacıyla kredi verene özkaynağa dayalı
araçlar ihraç ettiğinde, finansal borcun defter değeri ile ihraç edilen özkaynağa dayalı aracın gerçeğe
uygun değeri arasındaki fark olarak ölçülen bir kazanç veya kayıp kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Finansal borçlar, Grup’un borcun ödemesini raporlama döneminin sonundan itibaren en az on iki ay
süreyle erteleyebilmesine yönelik koşulsuz bir hakkının bulunmaması durumunda kısa vadeli olarak
sınıflandırır.
UMS32(18)
UMS32(18),(28),
(UG31)(a)
UMS39(39),(41)
UFRSYORUM19(9)
UMS1(69)
UMS1(119)
UMS23(8)
25(w) Borçlanma maliyetleri
Bir özellikli varlığın elde edilmesi, inşası veya üretimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen genel ve özel
amaçlı alınmış borçların maliyetleri, ilgili varlığın maliyetinin bir parçası olarak, bu varlıkları amaçlanan
kullanıma veya satışa hazır duruma getirilmesi için gerekli süre boyunca aktifleştirilir. Özellikli varlıklar
amaçlanan kullanıma veya satışa hazır duruma getirilebilmesi zorunlu olarak uzun bir süreyi gerektiren
varlıklardır. Özellikli varlıklarla ilgili alınmış harcanması beklenen özel amaçlı borçların geçici olarak
nemalandırılması ile kazanılan yatırım geliri, aktifleştirme koşullarını sağlayan borçlanma
maliyetlerinden düşülür.
Diğer borçlanma maliyetleri oluştukları dönemde gider olarak muhasebeleştirilirler.
UMS1(119)
UMS37(14),(24),
(63)
UMS37(36),(45),
(47),(60)
UMS1(119)
UMS19(11),(13)
PwC
25(x) Karşılıklar
Dava karşılıkları, hizmet garantileri ve bir yükümlülüğün ifası, Grup’un geçmiş bir olaydan kaynaklanan
hukuki veya zımni mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesi için ekonomik
fayda içeren kaynakların işletmeden çıkmasının muhtemel olması ve tutarın güvenli bir biçimde tahmin
edilebiliyor olmasına bağlı olarak finansal tablolara yansıtılır. Karşılıklar geçecekteki faaliyet zararları
için ayrılmazlar.
Benzer bir takım yükümlülükler olduğunda, bu yükümlülüklerin yerine getirilmelerinde nakit çıkışının
gerekeceği olasılığı, yükümlülüklerin sınıfını bir bütün olarak dikkate almak suretiyle belirlenir. Aynı
sınıftaki yükümlülüklerden herhangi bir tanesinin nakit çıkışının olasılığı küçük olsa bile bir karşılık
ayrılır.
Karşılıklar, raporlama dönemi sonundaki mevcut yükümlülüklerin yerine getirilmesi için yapılacak
harcamanın yönetimin en gerçekçi tahmininin bugünkü değeri olarak ölçülür. Iskonto oranı paranın
zaman değerine ilişkin mevcut piyasa değerlendirmelerini ve borca özgü riskleri yansıtan vergi öncesi
orandır. Zamanın geçmesine bağlı olarak karşılıktaki artış faiz gideri olarak muhasebeleştirilir.
25(y) Çalışanlara sağlanan faydalar
(i)
Kısa vadeli yükümlülükler 12
Raporlama dönemi sonundan itibaren 12 ay içerisinde ödeneceği öngörülen çalışanların hizmetinin
karşılığı olarak verilen parasal olmayan faydalar ve biriken hastalık izinleri de dahil olmak üzere maaş
ve ücret yükümlülükleri, raporlama döneminin sonuna kadar çalışanların hizmetlerine istinaden
muhasebeleştirilir ve yükümlülüklerin yerine getirilmesinde ödeneceği tahmin edilen tutarlardan ölçülür.
Bu yükümlülükler finansal durum tablosunda kısa dönemli çalışanlara sağlanan faydalar olarak
gösterilirler.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
166
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(119)
25(y) Çalışanlara sağlanan faydalar
UMS19(8),(155),(156)
(ii)
Diğer uzun vadeli çalışanlara sağlanan fayda yükümlülükleri
Çalışanların sundukları hizmetler karşılığı uzun dönemli ücretli izinler ve yıllık izinlerden dolayı oluşan
yükümlülüklerin, raporlama dönemi sonundan itibaren 12 ay içerisinde ödenmesi öngörülmemektedir.
Bu tutarlar, o halde raporlama döneminin sonuna kadar, çalışanlar tarafından sunulan hizmetlere
istinaden yapılacak olan beklenen gelecekteki ödemelerin bugünkü değeri olarak öngörülen yükümlülük
yöntemi kullanılarak ölçülürler. Tutar beklenen gelecek maaş ve ücret düzeylerine, çalışanların ayrılma
deneyimi ve hizmet süresine istinaden verilir. Beklenen gelecekteki ödemeler, dönemleri ve para
birimleri beklenen gelecekteki nakit çıkışlarına mümkün olduğunca uyan yüksek kaliteli şirket
tahvillerinin raporlama dönemi sonundaki piyasa faiz oranları ile iskonto edilir. Deneyim düzeltmelerinin
ve aktüeryal varsayımlardaki değişikliklerin bir sonucu olarak yeniden ölçümler kar veya zararda
muhasebeleştirilir.
UMS1(69)(d)
Yükümlülükler, gerçekte ödemenin ne zaman gerçekleşmesinin beklendiğine bakılmaksızın, işletmenin
borcun ödemesini raporlama döneminin sonundan itibaren en az on iki ay süreyle erteleyebilmesine
yönelik koşulsuz bir hakkının bulunmaması durumunda kısa vadeli olarak gösterir.
(iii) İş ilişkisi sonrası yükümlülükler
Grup, hem tanımlanmış faydaları ve hem de tanımlanmış emeklilik katkı planları ile iş ilişkisi sonrası
sağlık planlarını içeren çeşitli iş ilişkisi sonrası planlarını yönetmektedir.
UMS19(57),(67)
Emeklilik yükümlülükleri
Tanımlanmış fayda emeklilik planları açısından finansal durum tablosunda muhasebeleştirilen
yükümlülük ve varlıklar, raporlama dönemi sonundaki tanımlanmış fayda yükümlülüğünün bugünkü
değerinden plan varlıklarının gerçeğe uygun değerinden indirilmesi ile bulunur. Tanımlanmış fayda
yükümlülüğü yıllık olarak bağımsız aktüerler tarafından öngörülen yükümlülük yöntemi kullanılarak
hesaplanır.
UMS19(83),(86)
Tanımlanmış fayda yükümlülüğünün bugünkü değeri, iskonto edilmiş tahmini gelecekteki nakit
çıkışlarının faydaların ödeneceği para biriminden ve ilişkili yükümlülüğün vadeleri ile tutarlı vadelerde
olan özel sektör tahvillerinden yüksek kaliteli olanların raporlama dönemi sonundaki piyasa getirilerine
bakılarak iskonto edilmesi ile bulunur. Bu tür tahviller için derin bir piyasanın bulunmadığı durumlarda,
devlet tahvillerinin piyasa oranları kullanılır.
UMS19(123)
Net faiz maliyeti, tanımlanmış fayda yükümlülüğünün net bakiyesine ve plan varlıklarının gerçeğe
uygun değerine iskonto oranı uygulanmak suretiyle hesaplanır. Bu maliyet, kar veya zarar tablosunda
çalışanlara sağlanan fayda giderlerine dahil edilir.
UMS19(57)(d)
Deneyim düzeltmeleri ve aktüeryal varsayımlardan kaynaklanan yeniden ölçüm kazanç ve kayıpları
oluştuğu dönemde doğrudan diğer kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirilir. Bunlar özkaynak değişim
tablosundaki ve finansal durum tablosundaki geçmiş yıl karlarına dahil edilirler.
UMS19(103)
Tanımlanmış hizmet yükümlülüğünün şimdiki değerinde, plandaki düzeltme veya kısıtlardan dolayı
oluşan değişiklikler doğrudan geçmiş hizmet maliyetleri olarak kar veya zararda muhasebeleştirilir.
UMS19(51)
Tanımlanmış katkı planları için, Grup kamu veya özel emeklilik sigorta planlarına zorunlu, sözleşmeli
veya gönüllü olarak katkıları öder. Katkı payları ödendikten sonra Grup’un ilave ödeme yükümlülüğü
bulunmamaktadır. Peşin ödenen katkılar gelecekteki ödemelerin azalmasını veya nakit olarak geri
alınmasını sağlayacağı ölçüde, varlık olarak muhasebeleştirilir.
UMS19(155)
PwC
Diğer iş ilişkisi sonrası yükümlülükler
Bazı Grup şirketleri emeklilerine emeklilik sonrası sağlık faydaları sağlamaktadır. Bu faydalara erişim
hakkı genellikle emeklilik yaşına kadar hizmette kalma ve asgari hizmet süresini tamamlama koşuluna
bağlıdır. Bu faydaların tahmini maliyetleri istihdam süresince tanımlanmış fayda emeklilik planları ile
aynı muhasebe yöntem kullanılarak tahakkuk edilir. Deneyim düzeltmeleri ve aktüeryal varsayımların
değişikliklerinden kaynaklanan yeniden ölçüm kazanç ve kayıpları, oluştukları dönemde diğer kapsamlı
gelirlerde özkaynaklara kaydedilir veya alacaklandırılır. Bu yükümlülükler bağımsız aktüerler tarafından
yıllık olarak değerlenmektedir.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
167
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(119)
25(y) Çalışanlara sağlanan faydalar
UMS1(119)
(iv) Hisseye dayalı ödemeler 13
Hisseye dayalı katkı faydaları, çalışanlara DEĞER A.Ş. Çalışan Opsiyon Planı ve bir çalışan hisse
planı ile sağlanmaktadır. Bu planlarla ilgili bilgiler not 21’de verilmiştir.
UFRS2(15)(b),(19)
UFRS2(21)
UFRS2(20)
UFRS2(21A)
UFRS2(19)
Çalışan opsiyonları
DEĞER A.Ş. Çalışan Opsiyon Planı kapsamında verilen opsiyonların gerçeğe uygun değerleri
özkaynakta bir artışa karşılık gelen çalışan faydaları giderleri olarak muhasebeleştirilir. Giderleştirilecek
toplam tutar verilen opsiyonların gerçeğe uygun değerleri referans alınarak belirlenir:
Herhangi piyasa performans koşulları dahil edilerek (örneğin işletmenin hisse fiyatı)
-
Herhangi hizmet ve piyasa dışı performans hak ediş koşullarının etkisini hariç tutarak (Örneğin
karlılık, satış büyüme hedefleri ve belirli bir süre boyunca işletmenin kalan bir çalışanı), ve
-
Herhangi hak ediş olmayan koşulların etkilerini dahil ederek (örneğin çalışanların tasarruf
etmeleri için veya belirli bir sürede tuttuğu hisseler için gereklilik).
Toplam gider, tüm belirlenmiş hak ediş koşullarının sağlandığı hak ediş süresi boyunca
muhasebeleştirilir. Her raporlama dönemi sonunda, piyasa dışı hak ediş ve hizmet koşullarına göre hak
edişi beklenen işletme opsiyonların sayılarının tahminlerini yeniden değerlendirir. Eğer varsa, orijinal
tahminlerdeki değişikliklerin özkaynaklara yapılan düzeltmelere karşılık gelen kar veya zarardaki
etkisini muhasebeleştirir.
Verilen bir opsiyon ile bağlantılı ödenecek sosyal güvenlik katkıları hak edişin kendisinin ayrılmaz bir
parçası olarak kabul edilir ve ödemeler nakit ödenen işlemler olarak ele alınır. Çalışan opsiyon planlı,
not 25(b) (i)’de verilen koşullar uyarınca konsolide edilen DEĞER A.Ş. Çalışan Hisse Vakfı tarafından
yönetilir. Opsiyonlar kullanıldığında, vakıf çalışanlara uygun miktardaki hisseleri transfer eder.
Doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri ile netleştirilen alınmış getiriler özkaynaklara doğrudan
alacaklandırılır.
Çalışan hisse planı
Çalışan hisse planı altında, DEĞER A.Ş. Çalışan Hisse Vakfı tarafından çalışanlara hiç bir nakit bedel
olmaksızın ihraç edilen hisseler hak ediş tarihi itibarıyla hemen verilir. Bu tarihte, ihraç edilen hisselerin
piyasa fiyatı özkaynaklarda artışa karşılık gelen çalışan fayda giderleri olarak muhasebeleştirilir.
UFRS2(15),(16),(19)
UFRS2(19)
UFRS2(30)
UMS1(119)
UMS19(19)
PwC
Ertelenmiş hisseler
Kısa vadeli teşvik planı çerçevesinde çalışanlara bir karşılık ödemeksizin hak edilmiş ertelenmiş
hisselerin gerçeğe uygun değeri ilgili hizmet süresi boyunca ikramiyenin ilgili olduğu yılda ve hisselerin
hak ediş süresinde, gider olarak muhasebeleştirilir. Gerçeğe uygun değer hisselerin hak edildiği tarihte
ölçülür ve özkaynaklarda hisseye dayalı ödemeler fonunda muhasebeleştirilir. Hak edilmesi beklenen
hisselerin sayısı piyasa dışı hak ediş koşullarına bağlı olarak tahmin edilir. Tahminler her raporlama
dönemi sonunda güncellenir ve düzeltmeler kar veya zararda ve hisseye dayalı ödemeler fonunda
muhasebeleştirilir
Çalışanın hizmet şartlarını yerine getirmemesinden dolayı hisse haklarını kaybettiğinde, ilgili hisseler ile
alakalı daha önce muhasebeleştirilmiş giderler, hakkın kaybedildiği yürürlülük tarihinde ters çevrilir.
Ertelenmiş hisseler piyasadan DEĞER A.Ş. Çalışan Hisse Vakfı tarafından hak ediş tarihinde elde edilir
ve hak edilinceye kadar işletmenin geri alınmış hisse senetleri olarak tutulur. (aşağıda not 25(z)’ye
bakınız).
Hisse senedi kıymet takdiri hakları
Grup’un hisse senedi kıymet takdiri hakları için olan yükümlülükler çalışan fayda gideri olarak ilgili
hizmet süresi boyunca muhasebeleştirilir. Her raporlama döneminde yükümlülükler gerçeğe uygun
değerinden tekrar ölçülür ve çalışan fayda yükümlülükleri olarak finansal durum tablosunda gösterilir.
(v)
Kar paylaşımı ve ikramiye planları
Grup bir yükümlülüğü ve ikramiye ile ilgili olan bir gideri ile bazı düzeltmeler sonrası şirket ortaklarında
atfedilebilecek karı dikkate alan bir formüle dayalı kar paylaşımını muhasebeleştirir. Grup sözleşmeye
dayalı yükümlülükleri için veya zımni yükümlülük yaratıp bir geçmiş uygulama var ise karşılık ayırır.
VALUE IFRS Plc
31 December 2015
168
Önemli muhasebe politikalarının özeti
UMS1(119)
25(y) Çalışanlara sağlanan faydalar
UMS1(119)
(vi) Kıdem tazminatları
İstihdam normal emeklilik tarihinden önce Grup tarafından sonlandırıldığında veya bir çalışan bu
faydalar karşılığında gönüllü olarak ayrılmayı kabul ettiğinde kıdem tazminatları ödenir. Grup kıdem
tazminatlarını takip eden tarihlerden önce olanında muhasebeleştirir: (a) Grup’un artık bu faydaların
teklifini geri çekemediğinde ve (b) işletmenin UMS 37 kapsamında yeniden yapılanma ile ilgili giderleri
muhasebeleştirdiğinde ve kıdem tazminatlarının ödemesine dahil olduğunda. Gönüllü işten ayrılmayı
teşvik etmek amacı ile yapılmış olan bir teklifin varlığı durumunda, kıdem tazminatları teklifi kabul
etmesi beklenen çalışanların sayısına bağlı olarak ölçülür. Raporlama dönemi sonundan sonraki 12
aydan daha fazla bir döneme isabet eden tazminatlar bugünkü değerine indirmek için iskonto edilir.
UMS19(165),(166)
UMS1(41)
(vii) Çalışan fayda yükümlülüklerinin yeniden sınıflandırılması 14
Biriken hastalık izni ve diğer uzun vadeli çalışan faydaları için olan Grup’un yükümlülükleri finansal
durum tablosunda daha önce yükümlülük olarak gösterilmişti. Ancak, yönetim tüm çalışan fayda
yükümlülüklerinin finansal durum tablosunda ayrı tek bir satırda gösterilmesinin daha uygun olacağını
dikkate alır. 31 Aralık 2015’deki önceki yıl karşılaştırmaları 470.000’nin kısa vadeli karşılıklardan kısa
vadeli çalışan fayda yükümlülüklerine ve 2.270.000 TL’nin uzun vadeli karşılıklardan uzun vadeli
çalışan fayda yükümlülüklerine yeniden sınıflandırılmasından dolayı yeniden düzenlenmiştir (1 Ocak
2015 itibarıyla sırasıyla 440.000 TL ve 2.196.000 TL).
UMS1(119)
25(z) Ödenmiş sermaye
UMS32(18)(a)
Adi hisse senetleri özkaynak olarak sınıflandırılır. Alınması zorunlu olan imtiyazlı hisse senetleri
yükümlülük olarak sınıflandırılır (not 7(g)).
UMS32(35),(37)
Yeni hisse senedi veya opsiyon ihraç etmekle doğrudan ilişkili ek maliyetler özkaynaklarda hisse
senetlerinden elde edilen gelirden vergiler netleştirilmek suretiyle indirim olarak gösterilir.
UMS32(33)
Herhangi bir Grup şirketi, şirketin özkaynağına dayalı araçlarını satın aldığında, örneğin bir hisse geri
alım veya hisseye dayalı ödeme planlarının bir sonucu olarak, ödenen bedel, herhangi doğrudan
ilişkilendirilebilen ek maliyetleri (gelir vergileri hariç) içererek, DEĞER A.Ş.’nin sahiplerine atfedilen
özkaynaklardan işletmenin geri satın alınan kendi hisseleri olarak, bu hisseler iptal edilinceye veya
tekrar ihraç edilinceye kadar düşülür. Bu tip hisse senetlerinin tekrar ihraç edildiği durumlarda, alınan
herhangi bir bedel, doğrudan ilişkilendirilebilir ek işlem maliyetleri ve ilişkili gelir vergisi etkileri
düşülerek, DEĞER A.Ş.’nin ortaklarına atfedilebilen özkaynaklarına dahil edilir.
UMS32(33)
DEĞER A.Ş. Çalışan Hisse Vakfı tarafından tutulan hisse senetleri, işletmenin geri satın alınan kendi
hisseleri olarak açıklanır ve ödenmiş sermayeden çıkartılır.
UMS1(119)
25(aa) Temettüler
UMS10(12),(13)
Beyan edilen temettü tutarı için uygun bir şekilde yetkilendirilmiş ve artık işletmenin takdirine bağlı
olmayan karşılık raporlama tarihinin sonunda ya da öncesinde ayrılır fakat raporlama dönemi sonunda
dağıtılmaz.
UMS1(119)
25(ab) Hisse başına kazanç
UMS33
UMS33
(i)
Hisse başına esas kazanç
Hisse başına esas kazançlar:
Adi hisse senetleri dışındaki herhangi bir özkaynağı yönetme maliyetleri hariç şirketin hisse senedi
sahiplerinin payına düşen karının
Yıl boyunca ihraç edilmiş adi hisse senetlerindeki kar payı öğelerinin düzeltilmesi ile ve
özkaynaklardan işletmenin geri satın alınan kendi hisselerini hariç tutarak mali yıl boyunca mevcut
adi hisse senedi adedinin ağırlıklı ortalamasına bölünmesiyle hesaplanır (not 9(b)).
(ii)
Seyreltilmiş hisse başına kazanç
Seyreltilmiş hisse başına kazanç, hisse başına esas kazancın hesaplamasında kullanılan rakamları
aşağıdakileri dikkate alarak düzeltir:
Seyreltilme potansiyeli olan adi hisse senetleri ile ilişkili faizin ve diğer finansman giderlerinin gelir
vergisi sonrası etkisi ve
Tüm seyreltilme potansiyeli olan adi hisse senetlerinin dönüştürülmesinden kaynaklanan mevcut
ilave adi hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedi
UMS1(119)
25(ac) Tutarların yuvarlaması
UMS1(51)(e)
Finansal tablolarda açıklanan tüm tutarlar ve notlar aksi belirtilmedikçe en yakın bin TL’ye
yuvarlanmıştır.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
169
Önemli muhasebe politikalarının özeti
Önemli muhasebe politikalarının özeti
107.Bir muhasebe politikasını açıklayıp açıklamamak
UMS1(119)
108.
Belirli muhasebe politikalarının açıklanıp açıklanmamasına karar verirken, yönetim
açıklamaların kullanıcıların işlemlerin, diğer olayların ve durumların raporlanan finansal
performans ve finansal duruma nasıl yansıtıldığını anlamalarını kolaylaştırıp
kolaylaştırmadığını dikkate alır. Belirli muhasebe politikalarına ilişkin açıklamalar özellikle bu
politikalar UFRS’de izin verilenlerin alternatifi olduğu durumlarda kullanıcılar için yararlıdır.
Bazı UFRS’ler özellikle belirli muhasebe politikalarının, farklı politikalar arasından yönetim
tarafından yapılan seçimler de dahil olmak üzere açıklanmasını gerektirir. Örnek olarak, UMS
16 Maddi duran varlıklar maddi duran varlık sınıfları için kullanılan ölçüm esaslarının ve UFRS
3 İşletme Birleşmeleri dönem içerisinde elde edilen kontrol gücü olmayan paylar için kullanılan
ölçüm esaslarının açıklanmasını gerektirir.
109.
Bu yayımda, biz işletmeye özgü olan ve finansal tablolardaki ayrı satır kalemlerinin ve bu satır
kalemlerine ilişkin notlarla birlikte anlaşılırlığını sağlayan politikaları açıkladık. Diğer, daha
genel politikalar not 25’de açıklanır. Yerel mevzuatta izin verildiğinde, işletmeler bu işletmeye
özgü olmayan politikaları Ek’lere taşımayı dikkate alabilir.
110. Muhasebe politikalarındaki değişiklik – yeni ve gözden geçirilmiş muhasebe standartları
UMS8(28)
111.
Bir işletme, yeni veya gözden geçirilmiş bir muhasebe politikası neticesinde veya kendi
isteğiyle herhangi bir muhasebe politikasını değiştirdiğinde, değişikliği notlarında açıklamalıdır.
Bir politika geriye dönük olarak değiştirildiğinde ek açıklamalar yapmak gerekmektedir. Daha
fazla bilgi için not 26’ya bakınız.
UMS8(28)
112.
Yeni ve gözden geçirilmiş muhasebe standartları ve yorumlarının, cari yılı etkileyen veya
gelecek dönemleri etkileme olasılığı olan bir muhasebe politikasında değişikliğe neden olmaları
durumunda açıklanmaları gerekir. İşletmenin muhasebe politikaları ve finansal tablolarına
yansıtılan tutarlar üzerinde herhangi bir etkinin olmadığı bildirinin açıklanmasına gerek yoktur.
DEĞER A.Ş. muhasebe politikalarını etkileyen değişiklikleri açıklamıştır ancak (taşıyıcı bitki
veya düzenlemeye dayalı erteleme hesapları gibi) ilgisi olmayan standartlardan bahsetmez. 1
Ocak 2016 ve sonrasında başlayan finansal raporlama dönemlerinde ilk defa uygulanacak
standartların ve yorumların tam listesi EK D’de verilmiştir.
Muhasebe politikalarının erken uygulanması
113.
DEĞER A.Ş. genellikle herhangi bir standardı veya standartlardaki değişiklikleri, değişiklikler
mevcut uygulamayı açıklığa kavuşturmadığı ve herhangi önemli bir değişiklik getirmediği
sürece erken uygulamamaktadır. Bu seneki istisna, Açıklama Girişimi ile alakalı olarak UMS
7’ye yapılan değişikliklerdir. DEĞER A.Ş. yatırımcılarının bu bilgileri yararlı bulduğundan
dolayı, bu değişiklikleri erken uygulamayı benimsemiştir ve biz bunun nasıl gösterilebileceğini
göstermek istedik (not 10(c)’ye bakınız). Erken uygulanmayan standartların ve yorumların
etkileri not 25(a) (iii)’de açıklanır.
Yayınlanan ancak henüz yürürlüğe girmeyen standartlar ve yorumlar
UMS8(30)
114.
İşletmelerin, henüz uygulanmamış ancak cari dönemde ve öngörülebilir yakın gelecekteki
işlemlerde işletme üzerinde önemli etkisinin olması beklenen herhangi bir muhasebe politikası
ve yorumun olması durumunda, açıklaması gerekir (örneğin UFRS 9 finansal araçlar
standardı). Bir bildirinin henüz mevcut olmayan yeni bir muhasebe politikası seçeneğini
açıklaması durumunda, işletme gelecekte bu kullanım seçeneğini seçip seçmeyeceğini ve/veya
nasıl seçeceğini açıklamalıdır.
Görüşümüze göre, beklenen etkinin önemli olması durumunda, yeni muhasebe bildirimleri
bilanço tarihi sonrasında fakat finansal tabloların onayından önce yapılmış olsa bile işletmelerin
bu açıklamaları yapmaları gerekir
153 ve 169 sayfalarındaki örnek muhasebe politikaları notu sadece DEĞER A.Ş.’ye uygun olan
ve erken uygulanmayan bildirimleri ele alır. Ayrıca benzer tüm işletmelere geçerli
olmayabilecek ve bir işletmenin bireysel şartlarına uyarlanması gerekecek önemlilik seviyesi ile
ilgili bazı varsayımlar yapar. 30 Nisan 2016 itibarıyla yayımlanmış olan fakat henüz zorunlu
olmayan standartların ve yorumların tam listesi için lütfen EK D’ye bakınız.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
170
Önemli muhasebe politikalarının özeti
Önemli muhasebe politikalarının özeti
Finansal araçlar
Finansal araçların ölçüm esaslarının açıklanması aşağıdakileri içerebilir:
Finansal varlıkları satılmaya hazır olarak belirleme ölçütleri
Finansal varlıkların normal yoldan alım ve satımlarının ticari işlem tarihinde mi yoksa
ödeme tarihinde mi muhasebeleştirilip muhasebeleştirilmediği
(k) Finansal araçların her bir kategorisi için net kazanç veya net kayıpların nasıl belirlendiği
(örnek olarak gerçeğe uygun değer farkı kar veya zararda takip edilen herhangi bir kalemin
üzerindeki net kazanç veya kayıpların faiz veya temettü gelirini içerip içermediği)
UFRS7(21),(B5)
(i)
(j)
İşletmenin bir değer düşüklüğü zararı meydana geldiğine ilişkin tarafsız bir kanıtının
olduğunu belirlemek için kullandığı kitreler
(m) Öbür türlü vadesi geçmiş olacak veya değer düşüklüğüne uğrayacak finansal varlıkların
koşulları yeniden görüşüldüğünde, yeniden görüşme koşullarına tabi finansal varlıklar ile
ilgili yeniden muhasebe politikası.
(l)
115. Finansal varlık ve türevlerin gerçeğe uygun değer kazanç ve kayıplarının sunumu
116.
DEĞER A.Ş.’nin finansal varlıklar ve türevler hakkındaki muhasebe politikaları (not 25(o) ve
(p)) ilgili gerçeğe uygun değer kazanç ve kayıplarının kapsamlı gelirde (veya uygunsa kar
veya zarar tablosunda) nerede gösterildiğini açıklar. Fakat UMS 39 kapsamlı gelir tablosu
gösterimine ilişkin açıklama getirmemektedir. Gerçeğe uygun değer kazanç ve kayıplarının
diğer yollardan sunulması eşit derecede uygun olabilir. Örneğin, faiz oranı riskinden
korunma dolayısı ile oluşan gerçeğe uygun değer farkları veya faiz oranı riskinden
korunmanın etkin olmayan kısmı diğer giderler altında sunulabilir.
117. Çalışanlara sağlanan faydalar
Yıllık izin yükümlülüklerinin sunumu
118.
DEĞER A.Ş. tahakkuk etmiş yıllık izinler ile ilgili yükümlülüğünü kısa vadeli çalışan fayda
yükümlülükleri içinde sunmuştur. Fakat bu tutarları ya karşılık (eğer gelecek dönemdeki
ödemelerin zamanlama ve/veya tutarı belirsizse ve UMS 37’deki “karşılık” tanımını
sağlıyorsa), veyahut da diğer yükümlülükler olarak sunulması eşit olarak uygun olabilir.
119. Hisseye dayalı ödemeler – gideri muhasebeleştirme ve devir tarihi
UFRS2(IG4)
120.
Hisseye dayalı ödeme giderleri çalışanların ilgili hizmetleri yerine getirdikleri dönem
boyunca muhasebeleştirilir. Bu dönem devir tarihinden önce başlayabilir. Bu durumda,
işletme hizmete başlama tarihi ile devir tarihi arasındaki dönem boyunca aldığı hizmetleri
muhasebeleştirmek amacıyla özkaynağa dayalı araçların devir tarihindeki gerçeğe uygun
değerini tahmin eder. Devir tarihi belirlendikten sonra, işletme sonunda alınan hizmetlerin
özkaynağa dayalı araçlarının devir tarihindeki gerçeğe uygun değerine dayanması için
daha önceki tahminini revize eder. DEĞER A.Ş. tarafından verilen ertelenmiş hisse
senetleri bu durumun bir örneğidir. Bunlar ikramiyelere ilişkin ve ertelenmiş hisselerin hak
edişlerinin 2 yıl sonrası dönemi olarak, üç yıl ve iki ay boyunca giderleştirilirler.
121. Yeniden sınıflandırma
UMS1(41)
PwC
122.
Bir işletme sunumdaki bir değişiklikten ötürü karşılaştırma tutarlarında yeniden sınıflama
yaptığında, notlarında yeniden sınıflamanın niteliğini ve yeniden sınıflandırma nedenini
açıklamalıdır. Bu açıklamayı örneklemek için, bu yayında DEĞER A.Ş.’nin cari yılda
finansal durum tablosunda çalışan yükümlülüklerini karşılıklardan ayrı bir satıra yeniden
sınıflandırdığını varsaydık.
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
171
Önemli muhasebe politikalarının özeti
Önemli muhasebe politikalarının özeti
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar
Bu yayında, Değer A.Ş.’ye uygun olmaması sebebiyle aşağıdaki gerekli açıklamalara yer
verilmemiştir:
UFRS7(28)
UMS39(AG76)(b)
UMS1(117)
UFRS7(B5)(a)
UMS29(39)
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklamalar ve referanslar
Değerleme yöntemi
kullanılarak belirlenmiş
gerçeğe uygun değer – ilk
muhasebeleştirmedeki fark
Kar veya zararda bu farkı finansal tablolara almak ile
ilgili muhasebe politikasını açıkla (her bir finansal araç
sınıfı için)
Gerçeğe uygun değer farkı kar
veya zarara yansıtılan finansal
varlıklar ve yükümlülükler
(FVTPL)
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan
olarak sınıflandırılan finansal varlıklar ve
yükümlülüklerin niteliğini, bu şekilde sınıflandırmada
göz önüne alınan ölçütleri, işletmenin bu şekilde
sınıflamanın şartlarını nasıl yerine getirdiğini ve
ölçümün temel koşullarını ve aksi takdirde ortaya
çıkacak tanım tutarsızlığını veya bu sınıflamanın
şirketin belgelendirilmiş risk yönetimi ile veya yatırım
stratejileri ile nasıl tutarlı olduğunu açıkla. Örnek
açıklamalar ile ilgili not 7 yorum paragrafı 14’e bakınız.
Yüksek enflasyonlu
ekonomilerde finansal
raporlama
Finansal tabloların ve karşılaştırmalarının yeniden
düzenlendiğini, hangi yöntemin kullanıldığını (tarihi
maliyet veya cari maliyet yaklaşımı) ve fiyat
endeksinin ölçüm birimi ve düzeyi hakkında bilgileri
açıkla.
123. Sektöre özgü açıklamalar
124.
Ek C UFRS 6 Maden Kaynaklarının Araştırılması ve Değerlendirilmesi, UMS 11 İnşaat
Sözleşmeleri ve UMS 41 Tarımsal Faaliyetler ile ilgili bir örnek ve açıklama gereklilikleri
hakkında bir aydınlatma sağlar. Sektöre özgü muhasebe politikaları ve diğer ilgili
açıklamalar ile ilgili başka örnekler aşağıdaki PwC yayımlarında bulunabilir:
125.
(a) UFRS Örnek Konsolide Finansal Tablolar – Yatırım amaçlı gayrimenkuller
126.
(b) UFRS Örnek Konsolide Finansal Tablolar – Yatırım fonları
127.
(c) UFRS Örnek Konsolide Finansal Tablolar – Özel sermaye fonu
PwC Manual of Accounting
İşletmenin muhasebe politikaları ile ilgili gerekli olan açıklamalar hakkında detay bilgi için lütfen
Bölüm 4 Finansal tabloların sunumu – Muhasebe politikaları, kararları ve tahminleri.
PwC
DEĞER A.Ş.
31 Aralık 2016
172
26 Muhasebe politikalarındaki değişiklikler 1-6
Cari raporlama dönemi ile ilgili olmayan açıklamalar kaldırılmıştır.
Muhasebe politikalarındaki değişiklikler
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar:
2016 Mali yıl için DEĞER A.Ş.’nin muhasebe politikalarını değiştirmesini gerektiren yeni veya
değiştirilmiş muhasebe standartları bulunmadığından, bu yılki yayında ilgili açıklamaları
örneklemedik. Muhasebe politikalarındaki değişikliklerin geriye dönük olarak değişikliklerin
kapsamlı örneklemesi için lütfen 2013 baskısı olan Örnek UFRS Konsolide Finansal Tablolara
bakınız (PwC Inform’da bulunmaktadır). Ek C ayrıca taşıyıcı bitkiler (biyolojik varlıklar) ile ilgili
muhasebe politikasındaki değişiklik için seçilmiş açıklamaları sunmaktadır.
Cari dönemdeki değişikliğin etkisi
UMS 8 düzeltme tutarını belirlemek mümkün olmadığı sürece, özellikle sadece önceki
dönemlerde değil, aynı zamanda cari dönemde de muhasebe politikasındaki değişikliğin
etkisinin açıklanmasını gerektirmektedir. Bu açıklamayı yapmak için, işletmelerin hem eski
muhasebe politikasını ve hem de yeni politikaları uygulamayı seçtiği yılda paralel olarak
uygulaması gerekecektir. Standart muafiyetin uygulanabilmesi için ki bu muafiyetin
kullanılabilmesi için oldukça yüksek bir engel koymaktadır, yerine getirilmesi gereken
uygulamaların tanımını ve bir dizi ölçütleri içermektedir.
UMS8(28)(f)
UMSK bu açıklama gerekliliğini, değişikliğin muhasebe politikalarındaki bir değişiklikten
kaynaklandığı durumlar için değil sadece muhasebe politikalarını gönüllü olarak değiştirenler
için dikkate aldı. Ancak, onlar değişikliğe devam etmediler fakat vaka bazında muafiyet
getirmeye karar verdi. Örneğin, muafiyet yeni konsolidasyon ve müşterek anlaşmalar
standartları, UFRS 10 ve UFRS 11 için sağlandı. Yeni hasılat standardı olan UFRS 15
Müşterilerle Yapılan Sözleşmelerden Doğan Hasılat’ın benimsenmesi ile ilgili muafiyet de
ayrıca mevcut olacak.
Karşılaştırmalı ek bilgi – üçüncü finansal durum tablosu
Eğer bir işletme bir muhasebe politikasını geriye dönük uygulamış, kalemleri geriye dönük
olarak düzeltmiş veya finansal tablolarda kalemleri yeniden sınıflandırmış olsaydı ve bunun
önceki dönemin başındaki finansal durum tablosunda önemli bir etkisi olsaydı, işletme bu
tarihte ilave olarak bir önceki dönemin başlangıcında ait üçüncü finansal durum tablosu
sunmak zorundadır (1 Ocak 2015, 31 Aralık 2016 yılsonu olan tüm işletmeler için). Fakat
işletmenin UMS 8’in gerektirdiği niceliksel tüm bilgileri açıklaması koşulu ile etkilenen notlar ile
ilgili ek karşılaştırmalı bilgi vermesi gerekli değildir.
UMS1(40A),(40C)
Üçüncü finansal durum tablosu, işletme önceki dönemlere ilişkin karşılaştırmalı bilgi sunmuş
olsa da bir önceki dönemin başlangıcı olarak sunulmalıdır.
UMS1(40D)
Önceki dönem finansal raporlarda değişimin etkisi
UMS1(112)(c)
128.
Önceki ara dönem finansal raporlarının üzerine cari yıllık raporlama döneminin son ara dönem
raporu esnasında yapılan bir muhasebe politikasındaki değişikliğin finansal etkisini açıklamak
için açıkça belirtilmiş bir gereklilik bulunmamaktadır. Ancak, önceki ara dönem
raporlamalarında etkinin önemli olduğu durumlarda bir işletme UMS 8 paragraf 28 ve 29
uyarınca bu durumu ve yapılan açıklamaların bir parçası olarak finansal ektiyi açıklamayı
dikkate almalıdır.
129. PwC Manual of Accounting
130. Muhasebe politikalarındaki değişiklikler ile ilgili açıklamalarda detay bilgi için lütfen Bölüm 3
Muhasebe politikaları, muhasebe tahminleri ve hataları: Açıklamalar’a bakınız.
PwC
VALUE IFRS Plc
31 December 2015
173
DEĞER AŞ. Yönetim Kurulu’na Bağımsız Denetim Raporu
Denetim raporu finansal raporun denetiminin tamamlanması sonucunda işletmenin denetçisi tarafından
sağlanacaktır. Raporun yazımı ülkeden ülkeye çeşitlilik gösterdiğinden, bu yayımda örnek bir raporu
dahil etmedik.
Bağımsız denetim raporu
Denetim raporunun şekli ve içeriği
BDS700
Uluslararası denetim standartları uyarınca gerçekleştirilen denetimlerin sonucu olarak
hazırlanan raporlar hakkındaki standartlar ve rehberler Uluslararası Denetim Standartları BDS
700 Finansal Tablolara İlişkin Görüş Oluşturma ve Raporlama’da verilmiştir.
Yeniden düzenlenmiş bir BDS 700 15 Aralık 2016 tarihi ve sonrasındaki dönemler için
uygulanabilir olmaktadır ve işletmenin sürekliliği ile ilgili standart da dahil diğer BDS’ler de
ayrıca güncellenmiştir. En önemli değişiklikler aşağıdakiler ile ilgilidir:
(a) Halka açık işletmelerin denetçileri için ana denetim raporunda denetim hususları ki
denetçinin önemle dikkat etmesi gereken hususlar, açıklamak üzere bir gereklilik.
Açıklama aşağıdaki hususları zorunlu kılar:
(i) Hususun neden denetimde önemli bir husus olarak dikkate alındığını tartışmak,
(ii) Hususun nasıl ele alındığını tartışmak ve
(iii) Eğer varsa, ilgili finansal tablo dipnotlarına referans dahil etmek.
BDS570
(b) İşletmenin sürekliliği ile ilgili aşağıdakiler bulunmaktadır:
(i)
Denetçi için ‘sınırdaki’ işletme sürekliliği durumlarının açıklamalarının yeterliliğine dair
yeni bir gereklilik
(ii) Tüm denetim raporlarında işletme sürekliliğine dair yönetimin ve denetçinin
sorumlulukların hakkında yeni bir tanım gerekliliği ve
(iii) Denetim raporunun işletmenin sürekliliğine dair önemli belirsizliklere dikkat çekecek
olan yeni ayrı bir bölümü (işletmenin sürekliliği açıklamalarının yeteli olduğu
durumlarda).
(c) Diğer iyileştirmeler aşağıdakiler ile ilgilidir:
(i)
Kanun ve yönetmelikler aksini belirtmediği sürece görüş kısmının ilk olarak sunulması
(ii) Denetçinin bağımsızlığı ve denetçinin ilgili etik sorumluluklarını yerine getirdiğine dair
bir doğrulayıcı bir beyan ve
(iii) Denetçinin hem sorumlulukları hem de bir denetimin temel özellikleri ile ilgili geniş
kapsamlı açıklamalar.
PwC
VALUE IFRS Plc
31 December 2015
174
DEĞER A.Ş.
Örnek UFRS konsolide finansal tablolar Aralık 2016 – Ekler
PwC
Ek A: İşletme faaliyetleri ve finansal durum incelemesi (yönetim yorumu)
176
Ek B: Ana finansal tabloların alternatif sunumu
Konsolide kar veya zarar tablosu ve diğer kapsamlı gelir – niteliklerine göre
sınıflandırılmış giderleri gösteren tek tablo
Konsolide nakit akış tablosu – doğrudan yöntem
179
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
Biyolojik varlıklar
İnşaat sözleşmeleri
Petrol ve gaz arama varlıkları
182
Ek D: Yeni standartlar ve değişiklikler
195
Ek E: UFRS 9 Finansal araçlar
200
Ek F: UFRS 15 Müşteri sözleşmelerinden hasılat standardı
233
Ek G: Kısaltmalar
243
175
Ek A: İşletme faaliyetleri ve finansal durum incelemesi (yönetim
yorumu)
Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonları Örgütü
1.
2010’da, Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonları Örgütü (UMKKÖ) Halka Açık İşletmeler ‘in
uygulayacağı Periyodik Açıklama İlkelerini ki ortak üst düzey ilkeler üzerinde uzlaşmayı
kolaylaştırmak sureti ile yetki mercilerine halka açık şirketler için periyodik açıklama gerekliliklerini
geliştirme ve gözden geçirmeleri için rehberlik sağlamak üzere yayımladı. UMKKÖ’nün ilke ve
standartları zorunlu olmasa da, izah nameler ve yıllık raporlardan dolayı ulusal borsanın
gerekliliklerine giderek daha fazla dahil olmaktadırlar. Takip eden yazı, UMKKÖ’nün işletme
faaliyetleri ve finansal durum incemeleri veya yıllık ve ara dönem raporlarındaki yönetimin
müzakere ve analizi için olan ilkelerinin bir özetidir.
2.
UMKKÖ’ye göre, bu incelemeler, müzakere ve analizler işletmenin finansal durumunu ve
unsurların finansal tablolarının kapsadığı dönemler için olan faaliyetlerinin sonuçlarını etkileyen
unsurların dengeli bir açıklamasını sağlamalıdır. Açıklamaların finansal sonuçların ve finansal
durumun yorumlanabileceği ve yatırımcılara yönetimin bakış açısıyla bakabileceği bir içerik
sağlaması gerekmektedir. Örneğin, bölüm bilgisine dayanan bir tartışmanın ve finansal tablo satır
kalemlerinde yıldan yıla olan önemli değişiklikler hakkında açıklamaların olması gerekmektedir.
Bilhassa, incelemelerin şu konuları kapsaması gerekmektedir:
Faaliyet sonuçları
İşletmenin faaliyetlerinden elde edilen karı, önemli derecede etkileyen önemli unsurları, sık
rastlanmayan ve olağan dışı olaylar veya yeni gelişmeler ve gelirin ne ölçüde bu unsurlardan
etkilendiği de dahil olmak üzere görüş (örneğin enflasyonun etkileri, yabancı para kurlarındaki
dalgalanmaların etkileri ve devletin şirketin faaliyetlerini önemli derecede etkileyen veya
etkileyebilecek herhangi bir ekonomik, mali, para veya siyasi politikaları veya unsurları). İşletmenin
faaliyet sonuçlarını anlamak için önemli olan gelirler ve giderlerin herhangi bileşenleri hakkında
bilgi faydalı olabilir.
Likidite ve sermaye kaynakları
İşletmenin kısa vadeli ve uzun vadeli likiditesi hakkında bilgi sağla, örneğin, nakit yükümlülüklerini
karşılayabilmek için yeterli miktarda nakit üretme yeteneğini ve finansal ana performans
göstergelerini (örneğin finansal tablo düzenleyenin iç ve dış likidite kaynakları, finansal tablo
çıkaranların yükümlülüklerini kapatmak için tutulan varlıkların likidite riski üzerine, herhangi bir
önemli, kullanılmayan likidite kaynağı ve tüm likidite kaynakları üzerinde herhangi önemli kısıtın
olduğuna dair tartışma).
Sermaye kaynakları ile ilgili, işletmenin sermaye giderleri için en son mali yılın sonunda girdiği
önemli taahhütleri, bu tarz taahhütlerin genel amacını ve bu taahhütlerin yerine getirilmesi için
gerekli olan beklenen fon kaynaklarını açıkla.
Trend bilgisi
İşletmenin beklentilerini etkileyebilecek bilinen önemli eğilimleri çevreleyen unsurlar ve koşullar
hakkındaki bilgiyi sağla (örneğin işletmenin net satışları veya hasılatları, faaliyetlerinden gelirleri,
karlılığı, likiditesi veya sermaye kaynakları veya gelecekteki faaliyet sonuçları ve finansal durumu
hakkında aslında gösterge olması beklenmeyen finansal bilgilerin raporlanmasına neden olan
mümkün mertebe önemli etkilerinin olacağı cari dönemde bilinen eğilimlerin, olayların ve
belirsizliklerin potansiyel etkileri).
Bilanço dışı düzenlemeler
Finansal tablo çıkaranların, finansal durum üzerinde önemli bir etkisinin olduğu veya mümkün
mertebe olacağı önemli herhangi bilanço dışı düzenlemeleri açıkla. Bu düzenlemeler yatırımcılara
tamamen şeffaf olmayan kar veya zarara neden olabilir.
Önemli muhasebe tahminleri
İşletmenin raporlanmış faaliyet sonuçları, finansal durumu ve finansal durumundaki değişiklikleri
yanı sıra değişik raporlama dönemlerinde raporlanan bilgilerin karşılaştırılabilirliği üzerinde önemli
etkisi olabilecek muhasebe politikaların uygulanması ile ilgili herhangi tahmin ve varsayımı açıkla,
(örneğin son derece belirsiz konularda öznellik ve muhakeme gerektiğinden ötürü veya tahmin
veya varsayımın finansal durum veya işletme faaliyeti üzerinde önemli bir etkisinin olabileceğinden
ötürü). Önemli muhasebe tahminlerinin belirlenmesinde uygulanan yöntemleri açıkla ve neden
muhasebe tahminlerinin veya varsayımlarının değişebileceğini, değişecek önemli muhasebe
politikalarının ve varsayımlarının mümkünse birleştirilmiş duyarlılık analizleri ile açıkla.
PwC
DEĞER A.Ş.
176
Ek A: İşletme faaliyetleri ve finansal durum incelemesi (yönetim yorumu)
Yönetim yorumu için UMSK rehberi
3.
Aralık 2010’da UMSK yönetim yorumu için zorunlu olmayan bir uygulama bildirimi yayımladı. Bu
bildirim, işletmenin finansal performansı, pozisyonu ve nakit akımları üzerine raporun anlatımsal
sunumuna ilişkin koşulları sağlamaktadır.
4.
UMSK’nın uygulama bildirimi, finansal tablo okuyucularına karar vermeleri için gerekli bilgileri
sağlayabilecek ilkeler, niceliksel özellikler ve unsurları hakkında geniş bir çerçeve sağlar.
Uygulama bildirimi yorumun işletmeye özgü olduğunu ve aşağıdaki bileşenleri içerebileceğini
tavsiye eder:
Sektörler, pazarlar ve rekabet durumu; hukuki, düzenleyici ve makro-ekonomik çevre ve
işletmenin yapısı ve ekonomik modeli gibi tartışma konuları dahil işletmenin bir tanımı
Yönetimin, finansal tablo okuyucularının sonuca varmak amacıyla gereken aksiyon ve
kaynakları anlayabilmesini sağlayan yönetimin hedefleri ve stratejileri.
İşletmenin elde edebileceği önemli finansla ve finansal olmayan kaynaklar ve bu kaynakların
işletme için yönetimin hedeflerini karşılamada nasıl kullanıldığı.
Başlıca riskler ve yönetimin bu riskleri yönetmedeki planları ve stratejileri ve bu stratejilerin
etkinliği.
İşletmeyi etkileyen eğilimlere ve unsurlara iç görü sağlamak ve gelişimi ve finansal tablo
okuyucularının geçmiş performansların ne ölçüde gelecekteki performansı gösterge olacağını
anlamada yardımcı olmak üzere işletmenin performansı.
Hangi amaç ve hedeflere ne ölçüde erişildiğine dair finansal tablo okuyucularının
değerlendirmelerine yardım eden hedefleri gerçekleştirmek üzere işletmenin performansını
ölçmede yönetimin kullandığı performans tedbirleri.
Alternatif performans ölçütlerinin açıklanması (APÖ’leri veya genel kabul görmüş muhasebe
ilkeleri dışındaki ölçütler)
PwC
5.
Bazı işletmeler OFİ’lerinde dönemin kar veya zararından ya da UMS 1’in gerektirdiği herhangi bir
ara toplam veya satır kaleminden farklı performans ölçütlerini sunarlar. Avrupa Menkul Kıymetler
ve Piyasalar Otoritesi (AMKPO) ve ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (MKK) ‘nu içeren
birçok düzenleyici APÖ’lerin çeşit ve finansal tablolardaki konumu için rehber ve kurallar sağlarlar.
Bu düzenlemeler ile ilgili bir özet Bölüm 4 Finansal Tabloların Sunuluşu: Muhasebe politikaları,
kararları ve tahminleri’ne dahil edilmiştir.
6.
Ne tür sunumların kabul edilebilir olduğuna karar vermek gerekir. Alternatif performans ölçütlerini
finansal tablo okuyucularının düzgün anlayabilmeleri için, görüşümüze göre, aşağıdaki gibi
olmaları gerekmektedir:
Finansal tablo okuyucularının finansal tabloları anlaması için alakalı olması
Şeffaf ve net bir şekilde finansal tablolarda açıklanmış olması
Açıkça ve doğru bir şekilde tanımlanmış olması,
Bir yıldan diğer yıla tutarlı bir şekilde uygulanması
Tanıma uygun olarak uygulanmış olması ve
Adil, tarafsız ve yanıltıcı olmayan bir şekilde sunulmuş olması.
7.
Bazı alternatif performans ölçütleri UFRS finansal tablolarının unsurlarından doğrudan elde edilen
ara toplamlar ve ek satır kalemleridir ve çoğunlukla finansal tablo okuyucuları tarafından
anlaşılırlar, örnek olarak faaliyetlerden elde edilen kar veya faiz ve vergi öncesi kar (FVÖK). OFİ’ler
deki ölçütlere başvurmak finansal tablo okuyucularının performans ölçütlerini düzgün bir şekilde
anlayabilmeleri için yeterli bilgiyi sağlaması muhtemeldir.
8.
Fakat diğer alternatif performans ölçütleri UFRS finansal tabloların unsurlarından doğrudan elde
edilmemektedir ve bu nedenler genellikle doğru anlaşılabilmeleri için ek açıklamaları gerektirirler.
Bu tarz performans ölçütleri faiz, vergi ve amortisman öncesi kar (FAVÖK), düzeltilmiş FAVÖK
veya örneğin değer düşüklüğü giderleri, yeniden yapılandırma giderleri veya diğer ‘istisnai’ veya
‘nakit dışı’ kalemler gibi özünde faaliyet olarak sayılan bazı kalemleri dışarıda bırakan faaliyet
karının bir alt toplamını içerebilir. Görüşümüze göre, bu ek açıklamalar aşağıdakileri içermelidir:
Alternatif performans ölçüsünün dayanağı ve nasıl elde edildiğinin bir anlatımı. Bu normalde
bir ölçütün bir kar ölçütü ile veya UFRS’de tanımlı başka bir ölçüt arasındaki mutabakat ile elde
edilebilir ve
Ölçütü açıklamanın maksat ve hedefi, eğer uygulanabilir ise, ölçütün diğer işletmeler
tarafından kullanılan (benzer açıklamalar yapılmış) ölçütler ile tutarlı olmayabileceğine dair bir
beyanat.
DEĞER A.Ş.
177
Ek A: İşletme faaliyetleri ve finansal durum incelemesi (yönetim yorumu)
9.
AMKPO 3 Temmuz 2016’inden sonra yapılan duyuruları uygulamak ve işletmelere aşağıdakileri
zorunlu kılmak üzere ilkeleri ortaya koymuştur:
(a) APÖ’leri açık ve okunaklı bir şekilde tanımla ve anlamlı bir şekilde sınıflandır (değer
düşüklükleri ve yeniden yapılanma masrafları nadiren olağandışı veya tekrarlamayan kalemlerdir).
(b) APÖ’leri, önemli mutabakat kalemlerini açıklayarak en doğrudan uzlaşılabilir genel kabul
görmüş muhasebe ilkeleri satır kalemleri ile mutabakatını yap.
(c) Finansal tablo okuyucularının uygunluğunu ve güvenilirliğini anlayabilmeleri için APÖ’leri
kullanma amacını açıkla.
(d) APÖ’leri genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri ölçütlerinden daha önemli, vurgulu veya yetkili
gösterme.
(e) APÖ’leri, ayrı mutabakatının yapılması gereken karşılaştırmalarıyla birlikte sun.
(f) APÖ’leri zaman içerisinde sürekli olarak tanımla ve yapılan değişiklikleri doğrula.
PwC
DEĞER A.Ş.
178
UMS1(10)(b),(10A)
UMS1(51)(c),(e)
UMS1(113)
Ek B: Ana finansal tabloların alternatif sunumu
Konsolide kar veya zarar tablosu veya diğer kapsamlı gelir tablosu–
131.
Giderleri niteliklerine göre gösteren tek tablo
132.
Not
UMS1(82)(a)
UMS1(82)(b)
UMS1(82)(c)
133.Sürdürülen faaliyetler
134.Hasılat
135.Finansman geliri
136.Diğer gelir
137.Diğer kazanç/(kayıplar) – net
138.Stoklardaki değişim
139.
140.
Giderler
141.Ham maddeler
142.Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin giderler
143.Reklam
144.Nakliye
145.Amortisman ve itfa
146.Faaliyet kiralaması
147.Şerefiyede değer düşüklüğü
148.Yangın nedeni ile silinen varlıklar
149.Diğer
150.Finansman giderleri
151.Özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilen iştirak ve iş
ortaklıklarındaki net kar üzerindeki paylar
3
5(d)
5(a)
5(b)
197.650
1.656
11.305
5.075
6.681
161.610
952
11.985
(1.251)
5.255
(62.221)
(56.594)
(14.265)
(8.584)
(10.985)
(1.215)
(2.410)
(1.210)
(5.157)
(7.213)
(54.668)
(52.075)
(6.662)
(6.236)
(8,880)
(1.010)
(3.790)
(6.272)
340
355
52.853
39.313
(16.646)
(11.487)
36.207
27.826
755
399
36.962
28.225
9(c)
274
(830)
9(c)
9(c)
83
20
1.642
15
9(c)
15
(617)
130
185
58
9(c)
9(c)
190
(101)
(248)
9(c)
9(c)
7.243
300
5.840
100
9(c)
9(c)
119
(2.298)
5.343
(910)
(1.509)
4.343
42.305
32.568
8(a),8(c)
8(c)
5(d)
16(e)
152.Gelir vergisi öncesi kar
UMS1(82)(d)
UMS12(77)
153.Gelir vergisi gideri
6
154.Sürdürülen faaliyetlerden kar
UFRS5(33)(a)
155.Durdurulan faaliyetlerden kar (Ana ortaklığa ait)
UMS1(82)(ea)
UMS1(81A)(a)
2015
Yeniden
2016 düzenlenmiş *
‘000 TL
‘000 TL
15
156.Dönem karı
Diğer kapsamlı gelir
UMS1(82A)(b)
UMS1(82A),(7)(d)
UMS39(55)(b)
UMS1(82A),(7)(e)
UMS39(95)(a)
UMS1(82A)
UMS1(82A),(7)(c)
UMS21(32)
UFRS5(38)
UMS1(82A),(7)(c)
UMS39(100)
UMS1(91)
UMS1(82A)(a)
UMS1(82A),(7)(a)
UMS1(82A)
UMS1(82A),(7)(b)
UMS19(120)(c)
157.Kar veya zararda yeniden sınıflandırılacaklar
158. Satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değer
değişimleri
159. Nakit akış riskinden korunma
160. İştirak ve iş ortaklıklarındaki diğer kapsamlı gelirlerdeki payları
Yurt dışındaki işletmeye ilişkin yabancı para çevrim farkları
161. Durdurulan faaliyetlere ilişkin diğer kapsamlı gelir
162. Net yatırım riskinden korunma
Bu kalemlere ilişkin gelir vergisi
163.Kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacaklar
Arazi ve binaların yeniden değerleme artışları
164. İştirak ve iş ortaklıklarındaki diğer kapsamlı gelirlerdeki payları
165. İş ilişkisi sonrası tanımlanmış fayda planları yeniden ölçümleri
UMS1(81A)(b)
Bu kalemlere ilişkin gelir vergisi
Döneme ilişkin diğer kapsamlı gelirler, vergi düşülmüş
UMS1(81A)(c)
Döneme ilişkin toplam kapsamlı gelirler
UMS1(91)
PwC
DEĞER A.Ş.
179
UMS1(10)(b),(10A)
UMS1(51)(c),(e)
UMS1(113)
Konsolide
166.
kar veya zarar tablosu veya diğer kapsamlı gelir
tablosu– Giderleri niteliklerine göre gösteren tek tablo
167.
Not
UMS1(81B)(a)
UMS1(81B)(b)
2015
Yeniden
2016 düzenlenmiş *
‘000 TL
‘000 TL
168.Dönem karı dağılımı:
169. DEĞER A.Ş.’nin ana ortaklık payları
170. Kontrol gücü olmayan paylar
33.957
3.005
25.906
2.319
171.
36.962
28.225
172.Toplam kapsamlı gelirin dağılımı:
173. DEĞER A.Ş.’nin ana ortaklık payları
39.399
29.992
2.906
2.576
42.305
32.568
176. Sürdürülen faaliyetler
38.514
29.535
177. Durdurulan faaliyetler
885
457
39.399
29.992
174. Kontrol gücü olmayan paylar
175.DEĞER A.Ş. ana ortaklık paylarına ait toplam kapsamlı
gelirin dağılımı:
UFRS5(33)(d)
UMS33(66)
UMS33(66)
178.Sürdürülen faaliyetlerden pay başına kazanç:
179.Pay başına esas kazanç
22
54.7
43.2
180.
Seyreltilmiş pay başına kazanç
22
53.8
43.0
181.Pay başına esas karın dağılımı:
182.Pay başına esas kazanç
22
55.9
43.9
183.Seyreltilmiş pay başına kazanç
22
55.0
43.7
*
184.
Hatanın sonucu olarak yapılan yeniden düzenlemeyle ilgili ayrıntılar için not 11(b)’ye bakınız.
185.Yukarıdaki konsolide kar veya zarar tablosu ile diğer kapsamlı gelir tablosu ekteki dipnotlar ile birlikte
okunmalıdır.
PwC
DEĞER A.Ş.
180
UMS1(10)(d)186.
UMS7(1),(10)
Konsolide nakit akış tablosu – doğrudan yöntem
UMS1(113) 187.
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
198.202
(140.320)
57.882
184.863
(141.442)
43.421
(135)
(1.235)
600
300
(750)
7.490
1.301
(6.617)
(16.443)
43.628
7.484
953
(4.044)
(12.264)
34.315
(2.600)
(25.387)
(1.900)
(4.447)
(1.210)
(880)
(1.180)
3.110
9.585
1.375
469
110
3.350
215
(19.390)
(17.602)
(2.029)
(720)
(730)
639
820
626
120
4.400
201
(14.275)
9(a)
12.413
-
9(a)
10(c)
9(a)
1.500
45.903
(1.350)
(1.217)
(245)
(33.334)
(805)
(1.500)
(22.271)
(3.017)
(3.923)
25.796
(299)
(24.835)
(10.470)
(1.828)
(11.636)
20.315
32.593
(248)
52.660
8.404
23.973
216
32.593
Not
UMS7(10),(18)(a)
188.
UMS7(14)(a)189.
UMS7(14)(c),(d)
190.
İşletme faaliyetlerinden nakit akışları
Müşterilerden tahsilatlar (mal ve hizmet vergisi dahil)
Tedarikçi ve çalışanlara yapılan ödemeler (mal ve hizmet vergisi dahil)
191.
UMS7(14)(g)192.
UMS7(14)(g)193.
UMS7(14)(b)194.
UMS7(16)
195.
UMS7(14)(b)196.
UMS7(31)-(33)
197.
UMS7(31)-(33)
198.
UMS7(14)(f),(35),(
199.
36)
200.
UMS7(10),(21)
201.
UMS7(39)
202.
UMS7(16)(a)203.
204.
UMS7(16)(c)205.
UMS7(16)(c)206.
UMS7(16)(a)207.
UMS7(16)(e)208.
UMS7(39)
209.
UMS7(16)(b)210.
UMS7(16)(d)211.
UMS7(16)(f) 212.
UMS7(38)
213.
UMS7(31),(33)
214.
UMS7(31),(33)
215.
216.
UMS7(10),(21)
217.
UMS7(17)(a)218.
219.
UMS7(17)(c)220.
UMS7(17)(b)221.
UMS7(17)(b)222.
223.
UMS7(17)(d)224.
UMS7(17)(e)225.
226.
UMS7(31),(34)
227.
UMS7(31),(34)
228.
229.
230.
231.
UMS7(28)
232.
233.
UMS7(43) 234.
UFRS5(33)(c)
235.
PwC
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zararda takip edilen finansal varlıklar
için yapılan ödemeler
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zararda takip edilen finansal
varlıkların elden çıkarılması ile elde edilen nakit girişleri
Yangına ilişkin sigortadan alınan
Bağlı ortaklık edinimine ilişkin işlem maliyetleri
Diğer gelirler
Alınan faiz
Ödenen faiz
Ödenen gelir vergileri
4(b)
14
İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan net nakit girişleri
Yatırım faaliyetlerinden nakit akışları
Bağlı ortaklık edinimi için yapılan ödeme, edinilen nakit ile net
Maddi duran varlıklar için yapılan ödemeler
Yatırım amaçlı gayrimenkul için yapılan ödemeler
Satılmaya hazır finansal varlıklar için yapılan ödemeler
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar için yapılan ödemeler
Yazılım geliştirme maliyetleri için yapılan ödemeler
İlişkili taraflara verilen krediler
Mühendislik bölümünün satışından elde edilen nakit girişi
Maddi duran varlık satışından elde edilen nakit girişi
Satılmaya hazır finansal varlıklar satışından elde edilen nakit girişleri
İlişkili tarafların kredi geri ödemelerinden elde edilen nakit girişi
İştirakler ve iş ortaklıklarından temettülerden elde edilen nakit girişi
Temettülerden elde edilen nakit girişi
Satılmaya hazır finansal varlıklardan elde edilen faizden nakit girişi
Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan net nakit (çıkışları)
Finansman faaliyetlerinden nakit akışları
Pay ya da diğer özkaynak araçları ihraç etmek dolayısı ile elde edilen nakit
girişleri
Çağırılan paylara veya çağrılan ödenmemiş paylara ilişkin elde edilen nakit
girişleri
Finansal borçlanmalardan elde edilen nakit girişi
Geri alınan paylar için yapılan ödemeler
DEĞER A.Ş. Çalışan Pay Vakfı tarafından alınan paylara ilişkin ödemeler
Pay ihracı ve geri alım işlem maliyetleri
Finansal borçların geri ödemesi
Finansal kiralama ödemeleri
Kontrol gücü olmayan paylarla yapılan işlemler
Şirketin ortaklarına ödenen temettüler
Bağlı ortakların kontrol gücü olmayan paylarına yapılan temettü ödemeleri
Finansman faaliyetlerinden net nakit akışı (çıkışları)
Nakit ve nakit benzerlerindeki net artış (azalışlar)
Yılbaşındaki nakit ve nakit benzerleri
Nakit ve nakit benzerleri üzerindeki kur değişim etkileri
Yılsonundaki nakit ve nakit benzerleri
14
8(a)
8(b)
15
16(e)
9(a)
10(c)
10(c)
16(c)
13(b)
16(b)
7(e)
10(b)
15
Yukarıdaki konsolide nakit akış tablosu ile diğer kapsamlı gelir tablosu ekteki dipnotlar ile birlikte okunmalıdır.
Gayri nakdi finansman ve yatırım faaliyetleri
Durdurulan operasyonların nakit akımları
DEĞER A.Ş.
181
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
236.
UMS1(10)(b),(10A)
Biyolojik varlıklar
237.
Konsolide
kar veya zarar tablosu (özet)
238.
Not
239.
240.
Hasılat
241.Biyolojik varlıkların gerçeğe uygun değer değişimi
242.
Besicilik ve palmiye yağı satışlarının maliyeti
UMS41(40)
243.
Konsolide
UMS1(10)(a)
3
8(b)
2015
Yeniden
2016 düzenlenmiş *
‘000 TL
‘000 TL
26.240
22.500
(23.180)
27.548
18.028
(24.348)
finansal durum tablosu (özet)
244.
31 Aralık 2015 1 Ocak 2015
Yeniden
Yeniden
düzenlenmiş * düzenlenmiş *
‘000 TL
‘000 TL
Not
31 Aralık
2016
‘000 TL
246.
Maddi duran varlıklar
247.
Biyolojik varlıklar
248.
Dönen varlıklar
249.
8(a)
8(b)
X
4.300
X
5.760
X
3.500
Biyolojik varlıklar
8(b)
19.188
12.437
18.920
Duran varlıklar
245.
UMS1(60)
UMS1(54)(a)
UMS1(54)(f)
UMS1(60)
UMS1(54)(f)
*
250.
Muhasebe politikalarındaki değişiklikler üzerine yeniden sınıflandırmalar hakkında detaylar için not 26’ya bakınız.
251.
2
Bölüm bilgisi
2(a) Bölümlerin ve ana faaliyetlerin açıklaması
UMS1(138)(b)
UMS41(46)(a)
UFRS8(22)(a),(b),(aa)
Grup öncelikle et işleyicilerine satmak üzere koyun yetiştiriciliği işi yapmaktadır. Grup ayrıca palmiye
yağı satmak üzere palmiye yağı tarlalarını büyütmek ve yönetmek işi yapmaktadır. Grup, yün gibi çeşitli
tarımsal ürünlerden yan gelir elde etmektedir.
Grup’un genel müdür, mali isler yöneticisi ve kurumsal planlama müdüründen oluşan stratejik
yönlendirme komitesi her koyun çiftliği ve palmiye yağı tarlaları için ayrı raporlar almaktadır. Fakat
çiftlikler ve tarlalar iki ayrı operasyon bölümü olarak belirlense de aynı ekonomik özelliklere sahiptirler.
252.
3
UFRS8(23)(a)
UMS18(35)(b)(i)
UMS18(35)(b)(i)
UMS18(35)(b)(i)
PwC
253.
Hasılat
Grup faaliyet bölümleri bazında aşağıdaki hasılat tiplerini elde eder:
Koyun
Besi satışı (not 8(b))
Yün satışı
Palmiye yağı satışı (not 8(b))
Toplam hasılat
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
9.225
2.500
14.515
26.240
12.096
2.350
13.102
27.548
DEĞER A.Ş.
182
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
8
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(a) Maddi duran varlıklar
Olgun palmiye
ağaçları
‘000 TL
Olgunlaşmamış
palmiye ağaçları
‘000 TL
Boş
tutulan
arazi
‘000 TL
Boş
tutulan
binalar
‘000 TL
Diğer
kurumsal
varlıklar
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
Maliyet veya gerçeğe uygun değer
Birikmiş amortisman
8.200
-
2.000
-
X
X
X
X
X
X
X
X
Net defter değeri
8.200
2.000
X
X
X
X
8.200
2.000
X
X
X
X
X
X
X
X
3.000
(2.000)
2.503
(3.000)
-
X
X
X
X
9.200
1.503
X
X
X
X
11.200
(2.000)
1.503
-
X
X
X
X
X
X
X
X
9.200
1.503
X
X
X
X
9.200
2.700
(2.400)
1.503
4.309
(2.700)
-
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
-
-
X
X
X
X
9.500
3.112
X
X
X
X
13.900
3.112
X
X
X
X
(4.400)
-
X
X
X
X
9.500
3.112
X
X
X
x
Uzun vadeli
1 Ocak 2015 (Yeniden
düzenlenmiş, aşağıda (iv)’e
bakınız)
UMS16(73)(d)
UMS16(73)(d)
31 Aralık 2015
UMS16(73)(e)
Açılış net defter değeri
UMS16(73)(e)(i),(74)(b)
İlaveler
Transferler
Amortisman gideri
UMS16(73)(e)(ix)
UMS16(73)(e)(vii)
UMS16(73)(e)
UMS16(74)(b)
Kapanış net defter değeri
UMS16(73)(d)
31 Aralık 2015 (Yeniden
düzenlenmiş, aşağıda (vi)’ya
bakınız)
Maliyet veya gerçeğe uygun değer
Birikmiş amortisman
UMS1(77)
Net defter değeri
UMS16(73)(d)
UMS16(73)(e)
UMS16(73)(e)(i),(74)(b)
UMS16(73)(e)(ix)
UMS16(73)(e)(vii)
UMS16(73)(e)(v)
UMS36(126)(a),(b)
UMS16(73)(e)
UMS16(73)(d)
UMS16(73)(d)
UMS1(77)
UMS16(74)(b)
31 Aralık 2016
Açılış net defter değeri
İlaveler
Transferler
Amortisman gideri
Değer düşüklüğü zararı
Kapanış net defter değeri
31 Aralık 2016
Maliyet veya gerçeğe uygun değer
Birikmiş amortisman ve değer
düşüklüğü
Net defter değeri
254.
UMS1(117)
UMS16(73)(a)
UMS16(50),(73)(b)
UMS16(73)(c)
UMS8(28)
PwC
(vii) Arazi ve binalar ve palmiye ağaçlarının muhasebeleştirilmesi
Arsa ve binalar periyodik olarak, ama en azından üç yılda bir, bağımsız değerleme uzmanlarınca yapılan
değerlemelere dayanan gerçeğe uygun değerden binaların müteakip amortismanı düşülmek suretiyle
muhasebeleştirilirler. Bir yeniden değerleme fazlası özkaynaklar altında diğer fonlara alacaklandırılır (not
9(b)). Diğer tüm maddi duran varlıklar palmiye ağaçları da dahil tarihi maliyetinden amortisman düşülmek
suretiyle muhasebeleştirilirler.
Amortisman, faydalı ömürleri veya aşağıdaki özel maliyetler ve bazı kiralanan tesis ve donanımların kısa
kira dönemleri üzerinden kalıntı değerlerinden netleştirilerek, maliyet veya yeniden değerlenmiş tutarlarını
dağıtmak üzere doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak hesaplanır:
25-40 yıl
Binalar
25 yıl
Palmiye ağaçları
3-10 yıl
Kurumsal varlıklar
Palmiye ağaçları ürün ticari olarak hasat edilinceye kadar olgunlaşmamış olarak sınıflandırılır. Bu noktada
yeniden sınıflandırılırlar ve amortismana tabi tutulurlar. Olgunlaşmamış palmiye ağaçları birikmiş maliyet
değerinden ölçülürler.
Muhasebe politikasındaki değişiklik
Palmiye ağaçlarının muhasebe politikalarındaki değişiklik hakkındaki bilgi için lütfen not 26’ya bakınız.
DEĞER A.Ş.
183
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
8(b) Biyolojik varlıklar 2
UMS41(41)
(i)
Grup bazında biyolojik varlıklar analizi
Biyolojik varlıklar koyunlar ve palmiye ağaçlarında yetişen yağ palmiyesi taze meyve salkımlarından
(TMS) oluşmaktadır.
2016
Yağ
palmiyesi
Koyun
TMS
‘000 TL
‘000 TL
UFRS13(93)(e)
UMS41(50)(c)
1 Ocak açılış bakiyesi
Alımlar neticesindeki artışlar
Besi kayıpları
Biyolojik dönüşümden ötürü gerçeğe uygun
değerdeki değişim
Fiyat değişikliklerine istinaden gerçeğe
uygun değerdeki değişiklik
Hasat edilmiş TMS’lerin stoklara transferi
Kesim amacıyla satılan kuzulardaki azalış
UMS41(50)
31 Aralık kapanış bakiyesi
UMS41(50)
UMS41(50)(b)
UMS41(50)(a)
UMS41(50)(a),(51)
UMS41(50)(a),(51)
UMS41(50)(d)
Dönen varlıklar:
- Kesim için tutulan koyunlar
- Ağaçlardaki yağ palmiyesi TMS’leri
Duran varlıklar:
- damızlık– ergin
- damızlık – toy
Toplam duran
UMS41(46)(b)
Toplam
‘000 TL
2015 Yeniden düzenlenmiş
Yağ
palmiyesi
Koyun
TMS Toplam
‘000 TL
‘000 TL ‘000 TL
11.450
5.971
(480)
6.747
-
18.197
5.971
(480)
18.781
2.097
(350)
3.639
-
22.420
2.097
(350)
3.444
18.006
21.450
1.430
15.500
16.930
1.180
(9.065)
350
(14.115)
-
12.500
10.988
23.488
11.450
6.747
18.197
8.200
8.200
10.988
10.988
8.200
10.988
19.188
5.690
5.690
6.747
6.747
5.690
6.747
12.437
3.950
350
4.300
-
3.950
350
4.300
5.190
570
5.760
-
5.190
570
5.760
-
1.530
1.088
(14.115)
(9.065) (11.596)
360
1.448
(12.752) (12.752)
- (11.596)
-
31 Aralık 2016’de Grup’un 6.500 adet koyunu bulunmaktaydı (2015: 5.397 koyun) ve 3.123 koyun yıl içerisinde
satıldı (2015: 4.098).
31 Aralık 2016 ‘de 2.600.000 hektar palmiye tarlaları vardı (2015: 2.170.000 hektar). Yıl içerisinde Grup 550.000
hektarlık palmiye tarlasını satmıştır (2015: 545.000 hektar).
UMS1(117)
UMS41(43)
UMS41R(7),(13)
UMS16R(8)
UMS41(26)
UMS8(28)
PwC
(ii)
Biyolojik varlıkların muhasebeleştirilmesi
Biyolojik varlıklar gerçeğe uygun değerlerinden satış için gereken maliyetler düşülmek suretiyle
ölçülürler, gerçeğe uygun değerin belirlenmesinde aşağıda (iii)’e bakınız.
Satış maliyetleri açık artırım ücretleri, satıcı ve brokerlere ödenen komisyonlar ve piyasaya yapılan
tahmini nakliye giderleri gibi ek maliyetleri içerir fakat finansman giderleri ve gelir vergilerini hariç tutar.
Kesim için tutulan koyunlar kesime hazır hale gelinceye kadar toy olarak sınıflandırılırlar. Besiler bir
sene içerisinde satılacaklar ise dönen varlık olarak sınıflandırılırlar.
Palmiye ağaçları taşıyıcı bitkilerdir ve dolayısı ile maddi duran varlık olarak sunulmalı ve
muhasebeleştirilmelidir, not 8(a)’ya bakınız. Fakat hasat edilinceye kadar ağaçlarda büyüyen TMS’ler
biyolojik varlık olarak muhasebeleştirilirler. Hasat edilen TMS’ler hasat edildikleri tarihte gerçeğe
uygun değerden satış için katlanılan maliyetler düşülmek suretiyle stoklara transfer edilirler.
Besilerin ve ağaçlardaki TMS’lerin gerçeğe uygun değerlerindeki değişiklikler kar veya zarar
tablosunda muhasebeleştirilirler.
Çiftçilik maliyetleri örneğin; besleme, işçilik maliyetleri, mera bakımı, veterinerlik hizmetleri ve kesim
oluştuğunda gider kaydedilir. Kuzunun alım maliyeti ile birlikte nakil ücretleri biyolojik varlığın bir
parçası olarak aktifleştirilirler.
Muhasebe politikasındaki değişiklik
Grup taşıyıcı bitkilerin muhasebeleştirilmesi ile ilgili muhasebe standartlarına getirilen değişiklikleri 1
Ocak 2015’den itibaren uygulamıştır, detay bilgi için not 26’ya bakınız.
DEĞER A.Ş.
184
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
8(b) Biyolojik varlıklar
UMS1(117)
UFRS13(93)(d)
UFRS13(93)(d)
UMS1(122),(125)
UFRS13(93)(d)
(iii) Biyolojik varlıkların gerçeğe uygun değerden ölçümü
Koyun, gerektiğinde değişiklikleri de yansıtmak amacı ile düzeltmelerini de içererek açık arttırmadaki
benzer yaş, cins ve genetik değere sahip besilerin piyasa fiyatlarını esas alarak gerçeğe uygun
değerden satış için gerekli masraflar düşülerek ölçülür.
Piyasa fiyatları yerel pazardan haftalık açık arttırmalar ki değerleme amacıyla başlıca pazar olarak
kabul edilir, yolu ile sağlanır.
Büyüyen palmiye ağaçlarının taze meyve salkımlarının gerçeğe uygun değeri, tahmini palmiye yağı
tarla büyüklüğü, ham palmiye yağı ve palmiye kernel yağı için piyasa fiyatı ve izinlerden sonra hasat
masrafları, işletmenin sahibi olduğu arazi ve palmiye ağaçları için katkı varlık ücretleri ve meyve
salkımlarının olgunlaşması için henüz katlanılacak diğer maliyetleri temel alan indirgenmiş nakit
akımları modeli kullanılarak belirlenir.
Önemli tahminler ve varsayımlar
Koyun ve yağ palmiyesi TMS’lerinin gerçeğe uygun değerini ölçerken çeşitli yönetim tahminleri ve
kararları gerekmektedir:
Koyun
Koyunun gerçeğe uygun değerini belirlerken kullanılan tahminler ve kararlar piyasa fiyatı, hayvanların
ortalama ağırlığı ve kalitesi ve ölüm oranlarına bağlıdır.
Koyun farklı oranlarda büyür ve kalite ile hayvanların ağırlığında ulaşılan fiyatları etkileyen önemli bir
dağılım olabilir. Henüz pazarlanabilir ağırlıkta olmayan kesim koyun besisi için, bir ortalama ağırlık
varsayılır.
Palmiye ağaçları üzerindeki yağ palmiyesi TMS’leri
Palmiye ağaçlarının üzerinde büyüyen TMS’lerinin gerçeğe uygun değerini belirlemedeki tahminler ve
kararlar bilanço tarihindeki TMS’lerinin hacim ve olgunluk aşamalarını, palmiye yağı randımanını, uzun
vadeli ham palmiye yağı fiyatını, uzun vadeli palmiye kernel fiyatını ve indirim oranlarını içerir.
Gözlemlenemeyen girdiler ve onların gerçeğe uygun değerleri ile olan ilişkileri hakkındaki önemli
varsayımlar için aşağıya bakınız.
(iv) Gerçeğe uygun değer hiyerarşisi
Bu not finansal tablolarda gerçeğe uygun değerinden ölçülen ve sunulan biyolojik varlıkların gerçeğe
uygun değerini belirlemede kullanılan kararları ve tahminleri açıklar. Gerçeğe uygun değerinin
belirlenmesinde kullanılan girdilerin güvenilirliği hakkında bir gösterge sağlamak için, muhasebe
standartlarında tarif edildiği üzere Grup finansal olmayan varlık ve yükümlülüklerini üç Grupta
sınıflandırır. Her düzeyin açıklaması not 7(h)’de verilmiştir.
Düzey 1
‘000 TL
Düzey 2
‘000 TL
Düzey 3
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
-
3.950
-
3.950
Toy – damızlık
-
-
350
Kesim için tutulan
-
350
8.200
-
8.200
-
-
10.988
10.988
-
12.500
10.988
23.488
Düzey 1
‘000 TL
Düzey 2
‘000 TL
Düzey 3
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
-
5.190
-
5.190
570
5.690
-
570
-
5.690
UFRS13(93)(a),(b)
31 Aralık 2016
Not
Koyun
Ergin – damızlık
Ağaçlardaki palmiye yağı TMS’leri
Toplam biyolojik varlıklar
UFRS13(93)(a),(b)
31 Aralık 2015
Not
Koyun
Ergin – damızlık
Toy – damızlık
-
Kesim için tutulan
Ağaçlardaki palmiye yağı TMS’leri
-
-
6.747
6.747
Toplam biyolojik varlıklar
-
11.450
6.747
18.197
Yıl içerisinde seviyeler arası herhangi bir transfer olmamıştır.
PwC
DEĞER A.Ş.
185
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
8(b) Biyolojik varlıklar
UFRS13(93)(e)
UFRS13(93)(e)(i)
UFRS13(93)(f)
UFRS13(93)(d),(99)
UFRS13(91)(a),(93)(d),
(h)(i)
Yerel pazarlarda satılan besilerin kalitesi Grup’un beslediği ve kesim besilerine yaklaştığı kabul
edilmektedir. Gerçeğe uygun değer hiyerarşisinde koyun o halde, yerel piyasalardan alınmış olan fiyatlar
üzerinde önemli düzeltmeler yapılması gerekemediği için, Seviye 2 olarak sınıflandırılmıştır.
Ağaçlar üzerinde büyüyen TMS’ler için, düzey 3’deki varlıkların gerçeğe uygun değerindeki hareketler,
aşağıdaki tabloda (i)’de görülebilir. Palmiye meyvesi salkımları ile ilgili muhasebeleştirilmiş kazanç veya
(kayıplar) aşağıdaki gibidir:
2015 Yeniden
2016
düzenlenmiş
‘000 TL
‘000 TL
'Biyolojik varlıkların gerçeğe uygun değerindeki değişim' başlığı altında
kâr veya zararda muhasebeleştirilen dönem için toplam kazanç
Raporlama dönemi sonunda elde edilmiş olan palmiye meyve salkımı
ile ilgili gerçekleşmemiş kazanç veya kayıplardaki değişikliğin dönem
için kar veya zararda muhasebeleştirilmesi
Palmiye Kernel
Yağı fiyatı
Iskonto oranı
PwC
15.860
9.300
5.900
(v) Değerleme girdileri ve gerçeğe uygun değerle olan ilişkileri
Ağaçlar üzerindeki palmiye meyvesi salkımlarının gerçeğe uygun değer ölçümlerinde kullanılmış olan önemli
gözlemlenemeyen girdiler ile ilgili niceliksel bilgiler aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Gerçeğe uygun değerler
indirgenmiş nakit akımlarını esas alarak belirlenir.
Gerçeğe uygun
değer
31 Ara 31 Ara
Girdi aralığı (olasılıkGözlemlenemeyen
2016
2015 Gözlemleneme
ağırlıklı ortalama)
girdilerin gerçeğe uygun
‘000 TL ‘000 TL
Açıklama
2016
2015 değer ile olan ilişkisi
yen girdiler*
10.988
6.747 Palmiye yağı
Ağaçlar
20-30 (24)
20-30 (25) Palmiye yağı verimi ne
yıllık
YILLIK kadar yüksekse, gerçeğe
üzerindeki
verimi – hektar
başına ton
yağ palmiyesi
uygun değer o kadar
TMS’leri
yüksektir
Ham Palmiye
Yağı fiyatı
UFRS13(93)(g)
18.356
800 -1.100
ABD Doları
(900 ABD
Doları) ton
başına
1.000 –
1.200 ABD
Doları (1.050
ABD Doları)
ton başına
%9-%11
(%10,5)
750-1.070 Piyasa fiyatı ne kadar
ABD Doları yüksekse, gerçeğe uygun
(900 ABD değer o kadar yüksektir
Doları) ton
başına
900 – 1.150
ABD Doları
(1.030 ABD
Doları) ton
başına
%9-11 Iskonto oranı ne kadar
(%10,5) yüksekse, gerçeğe uygun
değer o kadar düşüktür
(vi) Değerleme işlemleri
Grup’un finans bölümü, seviye 3 gerçeğe uygun değerlerini de ihtiva eden finansal raporlama amaçlı Grup’un
biyolojik varlıklarının değerlemesini gerçekleştiren bir ekibi içermektedir. Bu ekip doğrudan mali işler genel
müdür yardımcısına ve denetim komitesine raporlar. Değerleme süreçlerinin ve sonuçlarının değerlendirilmesi
mali işler genel müdür yardımcısı, denetim komitesi ve değerleme ekibi arasında her altı ayda bir, Grup’un
yarıyıllık raporlama gerekliliklerine uygun olarak yapılır.
Grup tarafından kullanılan seviye 3 temel girdileri aşağıdaki şekilde elde edilir ve değerlendirilir:
Palmiye yağı verimi ekim yaşına, tarihi verim verilerine, şiddetli hava olayları, bitki zararları ve yeni
alanlar gibi iklim kaynaklı değişimlere bağlı olarak belirlenir.
Ham palmiye yağı ve kernel yağı fiyatları ilgili bölge için kote fiyatlardır.
Iskonto oranları, cari piyasa tahminlerini ve varlığa özgü riski yansıtan vergi öncesi bir oran
hesaplamak için sermaye varlıkları fiyatlama yöntemi kullanılarak belirlenir.
Gerçeğe uygun değer seviye 2 ve 3’deki değişiklikler her raporlama dönemi sonunda, mali işler genel müdür
yardımcısı, denetim komitesi ve değerleme ekibinin arasındaki yarıyıllık değerlendirmesinde analiz edilir.
Değerlendirmenin bir parçası olarak ekip gerçeğe uygun değer hareketlerinin nedenlerine dair bir rapor sunar.
Nakit
255.çıkışları işletmenin sahip olduğu arazi ve palmiye ağaçları için kavramsal nakit akımlarını da içerir (katkı
varlık ücretleri). Bunlar, benzer büyüklük ve olgunluktaki meyve bahçelerinin ödenebilir piyasa kiralarını esas
almaktadır.
DEĞER A.Ş.
186
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
256.
12
Finansal risk yönetimi (özet)
12(a) Biyolojik varlıklar için finansal risk yönetim stratejileri
UMS41(49)(c)
Grup, çevresel ve iklim değişiklikleri, emtia fiyatları ve finansman risklerine maruz kalmaktadır.
Grup’un çiftliklerinin coğrafi dağılımı, kuraklık, seller ve salgınlar gibi olumsuz iklim koşullarına karşı
yüksek dereceli bir tedbir imkanı vermektedir. Çevresel ve diğer kanunlara uymak üzere Grup’un
yürürlükte olan güçlü çevresel politikaları ve prosedürleri bulunmaktadır.
Grup koyun fiyatlarında ve satış hacmindeki dalgalanmalardan ötürü risklere maruzdur. Mümkün
olduğunda, Grup et işleme şirketlerinin satış hacimlerini karşılayabilmesini garanti altına almak üzere
koyun için tedarik sözleşmelerine girer. Grup’un başlıca müşterilerine palmiye yağı tedariki için girdiği
uzun vadeli sözleşmeleri vardır.
Koyun yetiştiriciliği işinin mevsimsellik niteliği senenin ikinci yarısında yüksek nakit düzeylerini gerektirir.
Grup çalışma sermayesi gerekliliklerini aktif bir şekilde yönetmektedir ve nakit akış ihtiyaçlarını
karşılamak için yeterli kredi imkanlarını garantilemiştir.
18 Taahhütler
UMS41(49)(b)
Grup 31 Aralık 2016’da 1.250.000 TL’ye (2015: yoktur) 250 damızlık koyun almak üzere bir sözleşme
yapmıştır.
UMS1(117)
25 Önemli muhasebe politikalarının özeti (özet)
UMS1(112)(a),(117)
25(a) Sunuma ilişkin esaslar
UMS1(117)(a)
UMS8(28)
(ii)
Tarihi maliyet uzlaşısı
Aşağıdakiler dışında finansal tablolar tarihi maliyeti esas alarak hazırlanır:
Satılmaya hazır finansal varlıklar, finansal varlıklar ve yükümlülükler (türev araçlar dahil), maddi
duran varlık ve yatırım amaçlı gayrimenkullerin belirli sınıfları – gerçeğe uygun değerden ölçülmüş
Satış amaçlı elde tutulan varlıklar–elden çıkarılma maliyetleri düşülmek suretiyle gerçeğe uygun
değerden ölçülmüş
Bazı biyolojik varlıklar – satış için gereken maliyetler indirilmek suretiyle gerçeğe uygun değerden
ölçülmüş ve
Tanımlanmış fayda emeklilik planları– gerçeğe uygun değerden ölçülen plan varlıkları.
(iii) Grup tarafından benimsenmiş yeni ve değiştirilmiş standartlar
Grup taşıyıcı bitkiler ile ilgili olan UMS 16 ve UMS 41’deki değişiklikleri uygulamayı seçmiştir.
Muhasebe politikalarında meydana gelen değişiklikler ve finansal tablolarda geçmişe dönük olarak
yapılan düzeltmeler not 26’da açıklanmıştır.
26 Muhasebe politikalarındaki değişiklikler 1
Yukarıda not 25(a)’da açıklandığı üzere, Grup bu sene, taşıyıcı bitkiler ile ilgili UMS 16 ve UMS 41’e
getirilen değişiklikleri kabul etmiştir. Bu değişiklikler, muhasebe politikalarındaki değişikliklere ve finansal
tablolarda muhasebeleştirilen tutarlara yapılan düzeltmeler ile sonuçlanmıştır.
26(a) Taşıyıcı bitkiler
UMS8(28)(a),(c)
UMS8(28)(b)
UMS16R(80C)
UMS8(28)(b),(d)
PwC
Haziran 2014’de, UMSK, UMS 16 Maddi Duran Varlıklar ve UMS 41 Tarımsal Faaliyetler standartlarına
taşıyıcı bitkileri biyolojik varlıklardan ayırmak üzere değişiklikler getirmiştir. Taşıyıcı bitkiler kendi üretken
yaşamları dahilinde ve makineye benzer bir öğe olarak görülerek yalnızca ürün yetiştirmek üzere
kullanılırlar. Bu nedenler, şimdi UMS 16 kapsamında muhasebeleştirileceklerdir. Fakat taşıyıcı bitkiler
üzerinde büyüyen tarımsal ürünler UMS 41 kapsamında kalmaya devam edecekler ve satış için gerekli
maliyetler düşülen gerçeğe uygun değerinden ölçülmeye devam edeceklerdir.
Grup’un palmiye ağaçları UMS 41’deki yeni tanıma istinaden taşıyıcı bitki kapsamına girmektedir. UMS
8’in gerektirdiği gibi, muhasebe politikasındaki değişiklik geriye dönük olarak uygulanmıştır. Sonuç
olarak, ağaçlar 1 Ocak 2015 ‘den geçerli olmak üzere maddi duran varlık olarak sınıflandırılmışlardır ve
karşılaştırmalı veriler buna göre yeniden düzenlenmişlerdir. Ağaçlar şimdi itfa edilmiş maliyetinden ve 25
yıl olarak tahmin edilen yararlı ömrü üzerinden amorti edilmek suretiyle ölçülürler. Geçiş kuralları
çerçevesinde, 1 Ocak 2015 itibarıyla ağaçların gerçeğe uygun değeri (10.200.000 TL) ileriye dönük
maliyetleri olarak kabul edilmiştir. Gerçeğe uygun değer ve önceki defter değeri arasındaki 200.000 TL
fark satış giderleri düşülmüş gerçeğe uygun değer; 10.000.000 TL geçişte geçmiş yıl karlarında
muhasebeleştirilmiştir.
DEĞER A.Ş.
187
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
26(a) Taşıyıcı bitkiler
UMS8(28)(f),(g)
UMS16R(80B),IASR41(63)
UMS8(28)(f)(i),(g)
(i)
Finansal tablolara etkisi
İşletmenin
257.
muhasebe politikalarındaki değişikliğin bir sonucu olarak, geçmiş yıl finansal tabloları yeniden
düzenlenmiştir. Aşağıdaki tablolar her bir satır kalemi için muhasebeleştirilmiş düzeltmeleri göstermektedir.
Değişikliklerden etkilenmemiş satır kalemleri dahil edilmemiştir. Sonuç olarak, açıklanmış alt toplamlar ve
toplamlar sağlanan rakamlardan tekrar hesaplanamaz. Geçiş kuralları çerçevesinde izin verilen cari dönem
etkileri açıklanmamıştır.
Geçmiş yıl yeniden düzenlemeleri
2015
2015
Artış/
(Önceden
(Yeniden
açıklanan)
(Azalış)
düzenlenen)
‘000 TL
‘000 TL
‘000 TL
Kar veya zarar tablosu (özet)
Biyolojik varlıkların gerçeğe uygun değerindeki değişiklikler
19.028
(1.000)
18.028
Amortisman
X
(2.000)
X
Vergi öncesi kar
X
(3.000)
X
Gelir vergisi gideri
X
X
X
Dönem karı
X
X
X
DEĞER A.Ş. ana ortaklığı
X
X
X
Kontrol gücü olmayan paylar
X
X
X
X
X
X
Hisse başına esas kazanç
X
X
X
Seyreltilmiş hisse başına kazanç
X
X
X
Kar dağılımı:
UMS8(28)(f)(ii)
Geçmiş yıl yeniden düzenlemeleri
UMS8(28)(f)(i),(g)
Finansal durum tablosu
(özet)
Biyolojik varlıklar
PwC
31 Aralık 2015
(Önceden
açıklanan)
‘000 TL
Artış/
(Azalış)
‘000 TL
31 Aralık 2015
(Yeniden
düzenlenmiş)
‘000 TL
1 Ocak
2015
(Önceden açıklanan)
‘000 TL
Artış/
(Azalış)
‘000 TL
1 Ocak 2015
(Yeniden
düzenlenmiş)
‘000 TL
31.700
(13.503)
18.197
32.420
(10.000)
22.420
Maddi duran varlıklar
X
10.703
X
X
10.200
X
Toplam varlıklar
X
(3.200)
X
X
200
X
Ertelenmiş vergi yükümlülükleri
X
X
X
X
-
X
Toplam yükümlülükler
X
X
X
X
-
X
Net varlıklar
X
X
X
X
-
X
Geçmiş yıl karları
X
(3.200)
X
X
200
X
Toplam özkaynaklar
X
(3.200)
X
X
200
X
DEĞER A.Ş.
188
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
Biyolojik varlıklar
Muhasebe politikasındaki değişiklik
Bu Ek’in içerisinde, biz Grup’un taşıyıcı bitkiler ile ilgili standart değişikliklerini cari finansal yılda
ilk defa uyguladığını varsaydık ve muhasebe politikasındaki geçmişe dönük bir değişikliğin
açıklamalarını örnekledik. Fakat unutulmamalıdır ki açıklamalar ilişkili tüm gereklilikleri
içermemektedir. Örneğin, bölüm notunun da raporlanan bölüm sonuçlarına, varlıklara ve diğer
uygulanabilir bölüm ölçütlerine etkilerini ve ertelenmiş vergiler üzerindeki göz ardı edilmiş
etkilerinin de açıklaması gerekecektir. Muhasebe politikalarındaki değişikler ile ilgili detay
rehberlik için not 26’daki yoruma bakınız.
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örnek finansal tablolarda gösterilmeyen notlar
UMS 41 Tarımsal faaliyetler’in açıklama gereklilikleri yukarıda örneklenmemiştir:
UMS41(49)(a)
UMS41(50)(e),(f)
UMS41(53),IAS1(97)
UMS41(54)-(56)
UMS41(57)
PwC
Kalem
Açıklamanın niteliği
Kısıtlanmış ve/veya teminat
olarak rehin edilmiş biyolojik
varlıklar
Mevcut durumu ve defter değerini açıkla.
Biyolojik varlıkların defter
değerinin mutabakatı
İşletme birleşmelerine istinaden artışları ve net
çevrim farklarını ayrı olarak göster.
İklimsel, hastalık veya diğer
doğal riskler sonucundaki önemli
gelir ve giderler kalemleri
Tutar ve niteliği açıkla.
Gerçeğe uygun değeri güvenilir
bir şekilde ölçülemeyen biyolojik
varlıklar
Ek bilgiler sağla.
Tarımsal faaliyetler ile ilgili olarak
alınmış devlet teşvikleri
Teşviklerin nitelik ve kapsamlarını, yerine
getirilmemiş koşullarını ve diğer koşulları ve eğer
devlet teşviklerinin seviyesinde önemli bir düşüş
bekleniyorsa açıkla.
DEĞER A.Ş.
189
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
İnşaat sözleşmeleri
259.
Konsolide gelir tablosu (alıntı)
258.
UMS1(10)(b),(10A)
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
58.115
(54.729)
39.212
(37.084)
UMS11(16)
Sözleşme gelirleri
Sözleşme maliyetleri
UMS1(103)
Brüt kar
3.386
2.128
UMS1(103)
Satış ve pazarlama giderleri
Yönetim giderleri
(386)
(500)
(128)
(400)
31 Aralık 2016
‘000 TL
31 Aralık 2015
‘000 TL
Dönen varlıklar
Ticari ve diğer alacaklar
23.303
20.374
Kısa vadeli yükümlülükler
Ticari ve diğer borçlar
17.667
13.733
UMS11(39)(a)
UMS1(103)
UMS1(10)(a)
260.
Konsolide
bilanço (alıntı)
261.
7
Finansal varlık ve yükümlülükler (alıntı)
7(a) Ticari ve diğer alacaklar (alıntı)
2016
UMS1(77),(78)(b)
UFRS7(6)
Ticari alacaklar
Değer düşüklüğü karşılığı
(bkz not 12(c))
UMS11(42)(a)
UMS11(40)(c)
UMS11(43),(44)
PwC
İnşaat sözleşmeleri için
müşterilerden alacaklar (i)
İlişkili taraflara verilen
krediler
Diğer alacaklar
Peşin ödemeler
2015
Dönen
‘000 TL
Duran
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
Dönen
‘000 TL
18.174
-
18.174
16.944
-
16.944
(109)
18.065
-
(109)
18.065
(70)
16.874
-
(70)
16.874
1.216
2.668
-
1.216
2.668
920
1.388
-
920
1.388
54
1.300
23.303
-
54
1.300
23.303
46
1.146
20.374
-
46
1.146
20.374
Duran Toplam
‘000 TL ‘000 TL
Devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin ticari ve diğer alacakların içerisinde 232.000 TL( 2015:
132.000 TL) tutulmaktadır.
(i)
İnşaat sözleşmeleri
Bilançoda, Grup bir varlık ya da borç olarak her bir sözleşme için net sözleşme pozisyonunu bildirir. Bir
sözleşme, katlanılan maliyetler artı muhasebeleşen karın (muhasebeleşen zararlar düşülerek) hak ediş
bedellerini aşması durumunda bir varlık temsil eder; bir sözleşme tersi durumda yükümlülük ifade eder.
DEĞER A.Ş.
190
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
7(a) Ticari ve diğer alacaklar (alıntı)
Devam eden inşaat sözleşmeleri için net bilanço pozisyonu aşağıdaki gibidir:
Devam eden inşaat sözleşmelerinden alacaklar
Devam eden inşaat sözleşmelerinden borçlar (not 7(f))
2016
‘000 TL
1.216
(997)
2015
‘000 TL
920
(1.255)
219
(355)
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
69.804
(69.585)
56.028
(56.383)
219
(355)
Net bilanço pozisyonu:
UMS11(40)(a)
Bugüne kadar toplam gerçekleşen giderler ve muhasebeleşen
kar (eksi gerçekleşen zararlar)
Eksi: Hak edişler
UMS1(117)
UMS11(39)(b),(c)
İnşaat sözleşmelerinden doğan hasılat ve giderlerin ölçümü
Grup belirli bir dönemde muhasebeleşecek tutarı belirlemek için ‘tamamlanma yüzdesi yöntemi’
kullanmaktadır. Tamamlanma yüzdesi her bir sözleşme için toplam tahmini maliyetlerin bir yüzdesi
olarak raporlama dönemi sonuna kadar oluşan sözleşme maliyetlerinin referans alınması ile ölçülür.
Tamamlanma yüzdesinin belirlenirken bir sözleşme gelecekteki faaliyetler ile bağlantılı ise yıl içinde
gerçekleşen maliyetler sözleşme maliyetlerine dahil edilmez.
7(f)
UMS1(77)
UMS11(42)(b)
UMS1(77)
UMS11(40)(b)
Ticari ve diğer borçlar
Kısa vadeli yükümlülükler
Ticari borçlar
İlişkili taraflara borçlar
İlişkili taraflara devam eden inşaat sözleşmelerinden borçlar
(not 7(a))
Sigorta primleri ve diğer yasal yükümlülükler
Diğer yükümlülükler
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
10.983
2.202
997
9.495
1.195
1.255
2.002
1.483
960
828
17.667
13.733
Ticari ve diğer borçlar devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin 142.000 TL (2015:355.000 TL)
müşteri avansları içermektedir.
UMS1(117)
25 Önemli muhasebe politikalarının özeti (alıntı)
UMS1(112)(a),(117)
25(#) İnşaat Sözleşmeleri
UMS11(22)
Bir inşaat sözleşmesinin sonucu güvenilir olarak ölçülemediği ve sözleşmenin karlı olmasının
muhtemel olduğu durumlarda, sözleşme hasılatı tamamlanma yüzdesine göre sözleşme süresine
yayılarak muhasebeleştirilir.
Sözleşme maliyetleri, raporlama dönemi sonundaki sözleşme faaliyetlerinin tamamlanma aşamasına
göre gider olarak kayıtlara yansıtılmaktadır. Toplam sözleşme maliyetlerinin toplam sözleşme hasılatını
geçmesi muhtemel ise, beklenen zarar hemen gider olarak muhasebeleştirilir.
Grup’un tamamlanma yüzdesini nasıl belirlediği hakkında bilgi almak için bkz not 7 (a).
UMS11(22),(36)
UMS11(32)
Bir inşaat sözleşmesinin sonucunun güvenilir biçimde tahmin edilemediği durumlarda, sözleşme
hasılatı ancak geri kazanılması muhtemel katlanılan sözleşme maliyetleri ölçüsünde kabul edilir.
UMS11(11)
Sözleşme çalışmaları, talepleri ve teşvik ödemeleri sapmaları müşteri ile mutabık kalınan ve güvenilir
bir şekilde ölçülebilir olduğu ölçüde sözleşme gelirine dahil edilir.
PwC
DEĞER A.Ş.
191
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
262.
Petrol ve Gaz Arama Varlıkları
8
Finansal olmayan varlıklar ve yükümlülükler
8(a) Maddi Duran Varlıklar (alıntı)
UMS16(73)
UFRS6(24)(b),(25)
1 Ocak 2016
Maliyet
Birikmiş amortisman ve değer
düşüklüğü
UFRS6(24)(a)
Aktifleştirilen
arama ve
değerlendirme
giderleri
‘000 TL
Aktifleştirilen
geliştirme
giderleri ‘000
TL
Ara Toplam –
yapım
aşamasındaki
varlıklar
‘000 TL
218
12.450
12.668
58.720
Üretim
varlıkları
‘000 TL
Diğer işletme
ve kurumsal
varlıklar
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
3.951
75.339
(33)
-
(33)
(5.100)
(77)
(5.210)
185
12.450
12.635
53.620
3.874
70.129
31 Aralık 2016
Net defter değeri - açılış
Yabancı para çevirim farkları
Satın alımlar
İlaveler
Transferler
Çıkışlar
Amortisman gideri
Değer düşüklüğü gideri
185
17
45
(9)
(12)
(7)
12.450
346
386
1.526
(958)
(1.867)
(36)
12.635
363
386
1.571
(967)
(1.699)
(43)
53.620
1.182
125
5.530
1.712
(725)
(250)
3.874
325
4
95
(42)
(3)
70.129
1.870
515
7.196
745
(1.699)
(767)
(296)
Net defter değeri - kapanış
219
12.027
12.246
61.194
4.253
(1.063)
31 Aralık 2016
Maliyet
Birikmiş amortisman ve değer
düşüklüğü
264
12.027
12.291
67.019
4.330
83.640
(45)
-
(45)
(5.825)
(77)
(5.947)
219
12.027
12.246
61.194
4.253
77.693
(i)
Petrol ve gaz arama varlıklarının muhasebeleştirilmesi
Petrol ve gaz araştırma ve değerlendirme masrafları ‘başarılı sonuç’ yöntemi kullanılarak
muhasebeleştirilir. Maliyetler bölge bazında toplanır. Jeolojik ve jeofiziksel maliyetler gerçekleştiğinde
giderleştirilir. Petrol kuyusu arama, araştırma ve maddi duran varlık alımına ilişkin doğrudan maliyetler,
rezervlerin değerlendirilmesinin tespitine kadar aktifleştirilebilir. Ticari uygulanabilirliğinin olmadığı
durumlarda bu maliyetler gider olarak yazılır.
Giderler niteliklerine göre, maddi duran varlıklar ve maddi olmayan duran varlıklar olarak aktifleştirilir.
Ticari rezervler bulunduktan sonra, arama ve değerlendirme varlıkları değer düşüklüğü için test edilir
ve maddi ve maddi olmayan duran varlıklara transfer edilir. Arama ve değerlendirme safhasında
herhangi bir amortisman ya da itfa payı ayrılmaz.
Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar
Platformlar, boru hatları ve ticari uygulanabilirliği kanıtlanan petrol kuyularının kazılması gibi inşaat,
altyapı hizmetlerinin tesisatı veya tamamlanması için katlanılan maliyetler niteliğine göre maddi duran
varlıklar ve maddi olmayan duran varlıklar olarak aktifleştirilebilir. Belirli bölgedeki çalışma
tamamlandığında, ilgili yatırımlar üretime ya da maddi olmayan duran varlıklara transfer edilir.
Petrol ve gaz üretim tesisleri
Petrol ve gaz tesisleri; keşif ve değerlendirme maddi duran varlıkları ile görünür rezervlerdeki üretimle
alakalı geliştirme harcamalarını kapsar.
Amortisman/İtfa
Araştırma ve değerlendirme safhasında amortisman ya da itfa payı ayrılmaz.
Petrol ve gaz üretim yerleri/maddi olmayan duran varlıklar üretim miktarları temel alınarak
amortismana tabi tutulur/itfa edilir. Üretim miktar oranı, görünür rezervden faaliyet yöntemleri
kullanılarak mevcut imkanlar dahlinde ortaya çıkan petrol, gaz ve diğer minarelerin çıkarılmasına
dayanır. Petrol ve gaz miktarları, üretimden dağıtıma kadarki metre veya satış noktasındaki depolama
tankındaki vana dikkate alınarak ölçülür.
PwC
DEĞER A.Ş.
192
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
8(a) Maddi Duran Varlıklar (alıntı)
UFRS6(18)
UMS36(9),(18),(59)
UFRS6(24)(b)
Değer düşüklüğü - arama ve değerlendirme varlıkları
Arama ve değerlendirme varlıkları, maddi veya maddi olmayan varlıklara sınıflandırıldığında veya
gerekli göstergeler olması durumunda değer düşüklüğü testine tabi tutulurlar. Arama ve değerleme
varlıklarının kayıtlı değeri geri kazanılabilir tutarı aşıyorsa aradaki fark kadar değer düşüklüğü ayrılır.
Geri kazanılabilir tutar araştırma ve değerlendirme varlığının gerçeğe uygun değerinden satış
maliyetleri indirildikten sonra kalan tutarla, kullanımdaki değerinin büyük olanıdır.
Değer düşüklüğü - onaylanmış petrol ve gaz tesisleri ve maddi olmayan duran varlıkları
Mevcut durum veya koşullardaki değişiklikler, görünür petrol ve gaz tesisleri ve maddi olmayan duran
varlıkların kayıtlı değerinin geri kazanılabileceğini gösteren durumlarda değişiklik olduğunda ilgili
varlıklar değer düşüklüğü açısından değerlendirilir. Kayıtlı değerinin geri kazanılabilir tutarı aştığı
tespit edildiğinde, değer düşüklüğü ayrılır. Değer düşüklüğü tespitinin yapılması amacıyla, varlıklar
ayrı olarak nakit akışlarının belirlenebilmesine imkan verecek şekilde en küçük birimler bazında
Gruplandırılır.
(ii)
Diğer araştırma ve değerlendirme varlıkları ve yükümlülükleri
Yukarıda açıklanan araştırma ve değerlendirme varlıkları yanı sıra, Grup’un araştırma ile ilgili
aşağıdaki varlık ve yükümlülükleri bulunmaktadır:
İş ortaklıklarından alacaklar (not 7(a))
Taşeron ve operatörlere borçlar (not 7(f))
UFRS6(24)(b)
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
35
32
22
34
(iii) Kar veya zararda muhasebeleştirilen tutarlar
Araştırma ve değerlendirme faaliyetlerinden kaynaklanan toplam 5.900.000 TL giderin (2015:
5.700.000) maliyetlerinin 5.200.000 TL tutarındaki kısmı (2015: 4.300.000 TL) başarısız araştırma ve
değerlendirme faaliyetlerinin değer düşüklüklerinden kaynaklanmaktadır.
2016 yılında, yabancı bir bölgede keşif aşamasındaki Saha X’deki %16,67’lik payın satılması ile vergi
sonrası 3.000.000 TL kar elde edilmiştir (2015:yoktur).
Keşif ve değerlendirme faaliyetleriyle ilgili 41.500.000 TL nakit harcama yapılmıştır (2015: 39.000.000
TL). Saha X’in satışından 8.000.000 TL nakit girişi olmuştur (2015:yoktur).
PwC
DEĞER A.Ş.
193
Ek C: DEĞER A.Ş.’nin finansal tablolarında gösterilmemiş olan alanlar
8(c) Maddi Olmayan Duran Varlıklar (alıntı)
UMS38(118)
UFRS6(24)(b),(25)
Aktifleştirilen
arama ve
değerlendirme
giderleri
‘000 TL
Aktifleştirilen
geliştirme
giderleri ‘000
TL
5.192
750
1 Ocak 2016
Maliyet
Birikmiş amortisman ve değer
düşüklüğü
Ara Toplam –
yapım
aşamasındaki
varlıklar
‘000 TL
5.942
Üretim
varlıkları
‘000 TL
3.412
Şerefiye
‘000 TL
Diğer Toplam
‘000 TL ‘000 TL
9.475
545
19.374
(924)
-
(924)
(852)
(75)
(19)
(1.870)
4.268
750
5.018
2.560
9.400
526
17.504
31 Aralık 2016
Net defter değeri - açılış
Yabancı para çevirim farkları
Satın alımlar
İlaveler
Transferler
Çıkışlar
Amortisman gideri
İtfa payları
4.268
152
26
381
(548)
(45)
750
8
32
8
(302)
(28)
-
5.018
160
58
389
(850)
(28)
(45)
2.560
195
5
15
104
(15)
(98)
-
9.400
423
(175)
526
28
5
86
(42)
(5)
17.504
806
68
490
(745)
(43)
(140)
(225)
Net defter değeri - kapanış
4.234
468
4.702
2.767
9.648
598
17.715
31 Aralık 2016
Maliyet
Birikmiş amortisman ve değer
düşüklüğü
5.203
468
5.671
3.717
9.898
659
19.945
(969)
-
(969)
(950)
(250)
(61)
(2.230)
4.234
468
4.702
2.767
9.648
598
17.715
Petrol ve gaz arama varlıkları
Karşılaştırmalı bilgi gereklidir
Açıklamaların amaçları
UMS1(38)
PwC
Bu EK, örnek açıklamalarda herhangi bir karşılaştırmalı bilgi göstermez. Ancak, okuyucular
karşılaştırmalı tutarların UMS 1 uyarınca açıklanması gerektiğine dikkat etmelidirler.
DEĞER A.Ş.
194
Ek D: Yeni standartlar ve değişiklikler
Ek D: Yeni standartlar ve değişiklikler
Bu EK (a) 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren yıllık raporlama dönemlerinde geçerli olan yeni standartlar ve
standartlarda yapılan değişiklikler; (örnek; yılsonu 31 Aralık 2016) ve (b) gelecek dönemlere ait
değişiklikler, 1 Ocak 2016 tarihinden sonra geçerli olacak ve yayınlanan yeni standartlar ve
standartlarda yapılan değişiklikleri özetlemektedir.
(a) Yeni standartlar ve değişiklikler – 1 Ocak 2016 tarihinde geçerli
Aşağıdaki standartlar 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren finansal raporlama dönemlerinde ilk kez
uygulanan standartlar ve yorumlardır:
263.
Geçerlilik
tarihi*
Başlık
Temel gereklilikler
UFRS
264.14, ‘Düzenlemeye dayalı
erteleme hesapları’
UFRS 14 bir ara dönem standardıdır ve standart, UFRS’yi ilk
uygulayanların oran düzenlemeleri ile ilgili belirli bakiyeleri ile ilgi bazı
kolaylıklar getirmektedir. Bu standart, UFRS’yi ilk benimseyenlerin
UFRS’yi benimsediklerinde oran düzenlemeleri ile ilgili tutarların daha
önce uyguladıkları muhasebeleştirme, ölçme, değer düşüklüğü ve
düzenlemeye tabi ertelenen hesapları muhasebeleştirdikleri genel kabul
görmüş muhasebe politikalarına devam etmesine izin etmektedir.
1 Ocak 2016
Müşterek
265. faaliyetten pay alımına
ilişkin muhasebeleştirme
Bu değişiklik, bir işletmeyi temsil eden bir müşterek faaliyetten pay alımı
muhasebesini açıklığa kavuşturur.
1 Ocak 2016
UFRS 11’deki değişiklikler
Aşağıdakileri içerir:
Tanımlanabilir varlıklar ve yükümlülükleri gerçeğe uygun değerden
ölçme
Pay alımı ile ilgili masrafların giderleştirilmesi
ertelenmiş verginin tanınması ve
Artık tutarın şerefiye olarak muhasebeleştirilmesi ve her yıl değer
düşüklüğü testine tabi tutulması.
Ortak kontrol sağlandığı sürece müşterek bir faaliyetten ilave bir pay
alımında var olan pay tekrar ölçülmez.
Değişiklikler ayrıca müşterek bir faaliyet oluşturulduğunda ve var olan işe
katılım olduğunda da uygulanır.
Kabul
266.edilebilir amortisman ve itfa
yöntemlerinin netleştirilmesi,
Bu değişiklik hasılat bazlı amortisman ya da itfa yönteminin genellikle
uygun olmadığını açıklığa kavuşturur.
UMS 16 ve UMS 38’deki
değişiklikler
UMSK UMS 16 Maddi duran varlıklar standardını, maddi duran varlık
kalemlerinin hasılata dayalı amortismanında kullanılmaması gerektiği
konusunda güncellemiştir
1 Ocak 2016
UMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar maddi duran varlık kalemlerinin
amortismanında kullanılmasının uygun olmadığına dair aksi ispat edilebilir
bir varsayım içermektedir. Bu varsayım şunlardan biri durumunda kabul
edilebilir:
Bireysel
267. mali tablolardaki özkaynak
yöntemi
UMS 27’deki değişiklikler
Maddi olmayan duran varlık bir gelir ölçüsü olarak ifade edilir (yani
gelir ölçüsü varlıktan elde edilebilir değeri sınırlayıcı faktördür) ya
da, ya da
Hasılat ile varlık tarafından oluşturulan ekonomik faydaların tüketimi
son derece ilişkilidir.
UMSK bu değişiklikle işletmelerin bireysel finansal tablolarında bağlı
ortaklık, iş ortaklığı ve iştiraklerindeki yatırımlarını özkaynak yöntemi ile
muhasebeleştirmelerine izin vermektedir.
1 Ocak 2016
UMS 27 şu anda işletmelere bireysel finansal tablolarında, bağlı ortaklık,
iştirakler ve müşterek yönetime tabi ortaklıklardaki yatırımlarını, maliyet ya
da finansal varlık olarak ölçmelerine izin verir. Değişiklikler, üçüncü bir
seçenek olarak özkaynak yöntemini önermektedir. Seçim her yatırım türü
için ayrı ayrı yapılabilir (bağlı ortaklıklar, müşterek yönetime tabi ortaklıklar
ve iştirakler). Özkaynak yöntemine geçmek isteyen şirketler bu değişikliği
geriye dönük olarak yapmalıdırlar.
Tarımsal
268. faaliyetler: Taşıyıcı
bitkilerUMS 16 ve UMS 41’teki
değişiklikler
UMS 41 Tarımsal faaliyetler artık canlı varlıklar ve taşıyıcı bitkileri
ayırmaktadır. Taşıyıcı bitkiler maddi duran olarak muhasebeleştirilir ve
maliyet veya yeniden değerlenmiş tutarlarından birikmiş amortisman ve
değer düşüklüğü de indirilerek ölçülmelidir.
1 Ocak 2016
Taşıyıcı bitkiler aşağıdaki özelliklere sahip canlı varlıklardır:
Üretim veya tarımsal ürünün arzında kullanılır
Birden fazla dönemlerde üretim sağlaması beklenmektedir,
Hurda satışları hariç, tarımsal ürünler olarak satılması uzak bir
ihtimaldir.
Taşıyıcı bitkiler üzerinde büyüyen tarımsal ürünler UMS 41 kapsamında
kalan ve satış gerçeğe uygun değer eksi satış maliyetleri ile ölçülen,
değişiklikleri ürün büyüdükçe kâr veya zararda muhasebeleştirilen
varlıklardır.
PwC
DEĞER A.Ş.
195
Ek D: Yeni standartlar ve değişiklikler
Başlık
Temel gereklilikler
Geçerlilik
tarihi*
Yıllık
iyileştirmeler
270.
Son yıllık iyileştirmeler şunları açıklığa kavuşturur:
1 Ocak 2016
2012-2014 dönemleri
UFRS 5 - Bir varlığın (veya elden çıkarılacak varlık Grup’un) 'satış
amaçlı elde tutulan' varlıklardan ‘dağıtım için elde tutulan’ varlık
olarak yeniden sınıflandırılması durumunda ya da tam tersi
durumda, bu satış veya dağıtım planında bir değişiklik anlamına
gelmez ve bu şekilde muhasebeleştirilmesi gerekmez.
UFRS 7 –transfer edilen bir finansal varlıkta hizmet anlaşması
çerçevesinde ‘devam eden ilgi’ olup olmadığının belirlenmesinde ve
dolayısıyla bilanço dışına almak konusunda yönetime özel rehberlik
sağlar.
UFRS 7 – Finansal varlık ve finansal borçların mahsup edilmesine
ilişkin ek açıklamaların sadece UMS 34 tarafından isteniyorsa ara
raporlara dahil edilmesi gerektiğini belirtir.
UMS 19 – İşten ayrılma sonrasında fayda yükümlülüklerinin iskonto
oranının belirlenmesinde, bu yükümlülüklerin hangi ülkeden olduğu
değil hangi para cinsinden olduğu önemlidir.
269.
UMS 34 – standartta referans verilen ‘ara dönem finansal raporunun
başka yerinde açıklanmıştır’ ibaresi, ara dönem finansal tablolardaki ilgili
yere çapraz referans verme gerekliliğini kastetmiştir.
Açıklama
271. girişimi – UMS 1’ deki
değişiklikler
UMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu standardındaki değişiklikler
UMSK’nın Açıklama İnisiyatifi kapsamında finansal tabloların geliştirilmesi
amacıyla yaptığı değişikliklerdir. Değişiklikler bir dizi konuya açıklık
getirmektedir:
Önemlilik - Bir işletme faydalı bilgiyi gizler nitelikte bilgileri bir araya
getirmemeli ya da bilgi ayrıştırmamalıdır. Öğeler önemli olduğu
durumlarda, yeterli bilgi finansal durumu veya performans üzerinde
etkisinin açıklanması için sağlanmalıdır.
Ayrıştırma ve ara toplamlar - Bir işletmenin finansal durumu veya
performansının anlaşılması için gerekli olduğunda UMS 1'de
belirtilen satır öğelerin ayrıştırılması gerekebilir. Ara toplamların
kullanımına ilişkin yeni bir rehberlik de bulunmaktadır.
Notlar - notları belli bir düzen içinde sunulmasını gerekmediğini
onaylar
Özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilen yatırımlardan
kaynaklanan diğer kapsamlı gelir – diğer kapsamlı gelirin, özkaynak
yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilen yatırımlardan kaynaklanan
unsurları sonradan kar veya zarara yeniden sınıflandırılamayacak
olup olmadığına göre Gruplandırılır. Her Grup daha sonra diğer
kapsamlı gelir tablosunda tek bir kalem olarak sunulmalıdır.
1 Ocak 2016
Geçiş hükümlerine göre, yeni standartların uygulanması konusunda UMS
8’in UMS 1’deki açıklamalar/muhasebe politikaları bu değişiklikler için
gerekli değildir
Yatırım
272. işletmeleri: konsolidasyon
istisnasının uygulanması – UFRS
10, UFRS 12 ve UMS 28’deki
değişiklikler
UFRS 10 Konsolide Finansal Tablolar ve UMS 28 İştirak ve iş
ortaklıklarındaki yatırımlar standartlarındaki değişiklikler şunlara açıklık
getirmektedir:
1 Ocak 2016
Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında yatırım işletmeleri
istisnası, yatırım işletmelerinin bağlı ortaklığı olan ara ana ortak
işletmelere de açıktır
Bir yatırım işletmesi, yatırım işletmesi olmayan ana amacı ve
faaliyetleri yatırım işletmesinin yatırım faaliyetlerine destek vermek
olan bir bağlı ortaklığını konsolide etmelidir.
Bir yatırım işletmesi olmayan ancak bir yatırım işletmesinde iştirak ya da
iş ortaklığı yatırımı olan bir işletme özkaynak yöntemini uygularken bir
muhasebe politikası seçme hakkına sahiptir. Bir yatırım işletmesi
tarafından uygulanan bir iştirak ya da iş ortaklığındaki gerçeğe uygun
değer ölçümü devam ettirilebilir ya da gerçeğe uygun değer ölçümü
zamana yayılarak iştirak ya da iş ortaklığı seviyesinde bir konsolidasyon
uygulayabilir.
* Bu tarihte ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir.
PwC
DEĞER A.Ş.
196
Ek D: Yeni standartlar ve değişiklikler
273. Gelecek Döneme İlişkin Gereklilikler
(b)
31274.
Mayıs 2016 tarihi itibarıyla aşağıdaki standartlar yayımlanmış fakat 31 Aralık 2016 tarihinde henüz
yürürlükte olmayan standartlardır.
275.
Geçerlilik
tarihi*
Başlık
Temel gereklilikler
UFRS
276.9 Finansal araçlar ve diğer
standartlara getirdiği değişiklikler
UFRS 9 UMS 39 Finansal Araçlar standardının birden sınıflama ve ölçüm
modelini değiştirir. Başlangıçta sadece iki sınıflandırma ve ölçme kategorisi
vardır: İtfa edilmiş maliyet ve gerçeğe uygun değer.
1 Ocak
2018
Borç varlıkların sınıflandırılması, finansal varlık ve finansal varlıkların
sözleşmeye dayalı nakit akış özellikleri yönetmek için işletmenin iş modeline
bakılarak yapılacaktır. Bir borçlanma aracı itfa edilmiş maliyet ile ölçülebilir
ancak bu yalnızca a) iş modelinin amacı sözleşmeye dayalı nakit akışlarının
tahsili için finansal aracı elde tutmak ve b) sözleşmeye dayalı nakit akışları
sadece anapara ve faiz ödemelerini temsil ediyor ise mümkündür.
Borçlanma araçları ve sermaye yatırımları, karmaşık yatırımlar da dahil
olmak üzere diğer tüm borç ve sermaye enstrümanları, gerçeğe uygun
değerden muhasebeleştirilmelidir.
Finansal varlıklara ilişkin tüm gerçeğe uygun değer hareketleri, alım satım
amaçlı olanlar hariç, kar veya zarar tablosuna veya yedeklere kaydedilebilir
(sonraki dönemlerde kar veya zarara transfer edilemeyecek şekilde).
Gerçeğe uygun değer opsiyonu altında ölçülen finansal borçların kendi kredi
riskindeki değişmelerden olan gerçeğe uygun değer değişikliği kâr veya
zarar yerine diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilmelidir.
Aralık 2013 tarihinde yayımlanan yeni finansal riskten korunma muhasebesi
kuralları ortak risk yönetimi uygulamaları ile korunma muhasebesini daha
uygun hale getirmektedir. Genel bir kural olarak, finansal riskten korunma
muhasebesini ileriye uygulamak daha kolay olacaktır. Yeni standart ayrıca
genişletilmiş açıklama gereklilikleri ve sunum değişiklikleri getirmektedir.
Temmuz 2014 tarihinde UMSK sınıflandırma ve ölçüm kurallarında başka
değişiklikler yaptı ve aynı zamanda yeni bir değer düşüklüğü modelini tanıttı.
Bu değişikliklerle beraber UFRS 9 tamamlanmıştır. Değişiklikler şunları
getirir:
Borçlanma araçları olan belirli finansal varlıklar için üçüncü bir ölçüm
kategorisi (gerçeğe uygun değeri diğer kapsamlı gelire yansıtılan
finansal varlıklar)
Finansal varlıkların kredi kalitesi değişikliklerinin üç aşamadan geçtiği,
üç aşamalı bir yaklaşım içeren yeni beklenen kredi zararı modeli içerir.
Aşama bir, şirketin değer düşüklüklerini nasıl ölçeceğini ve etkin faiz
oranı yöntemini nasıl uygulayacağını belirler. Önemli bir finansman
bileşeni içermeyen varlıklar için (örneğin ticari alacaklar) basitleştirilmiş
yaklaşımın kullanılmasına izin verilmektedir. Varlıkların kredi değer
düşüklüğüne uğramadığı durumlarda, ilk muhasebeleştirme sırasında,
şirketler 12 aylık beklenen kredi zararını (ya da ticari alacaklar için
ömür boyu beklenen kredi zararını) 1. günden kaydedecektir.
1 Şubat 2015’ten önce başlayan mali yıl için, şirketler aşağıdakilerden
herhangi bir kısmı erken UFRS 9 uygulaması için seçebilir:
Finansal yükümlülükler için kendi kredi riski gereklilikleri
Finansal varlıklar için sınıflandırma ve ölçme gereklilikleri
Finansal varlık ve finansal borçların sınıflandırma ve ölçme
gereklilikleri
Finansal varlık ve finansal borçların sınıflandırma ve ölçme
gereklilikleri ve finansal riskten korunma muhasebesi
1 Şubat 2015 tarihinden sonra, yeni kurallar bütünüyle uygulanmalıdır.
*
PwC
Bu tarihte ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir.
DEĞER A.Ş.
197
Ek D: Yeni standartlar ve değişiklikler
277. Gelecek Döneme İlişkin Gereklilikler
(b)
UFRS
278.15, ‘Müşteriler
sözleşmelerden hasılat’ ve diğer
standartlara getirdiği değişiklikler
UMSK gelirin tanınması için yeni bir standart yayımlamıştır. Bu standart mal
ve hizmet sözleşmelerini kapsayan UMS 18 ve inşaat sözleşmelerini
kapsayan UMS 11’in yerini almaktadır.
Yeni standart, gelirin tanınmasını müşteriye bir mal veya hizmetin
kontrolünün transferlerinin gerçekleşmesi ilkesine dayandırmaktadır - bu
yüzden kontrol kavramı, mevcut risk ve fayda kavramının yerini alır.
Gelir muhasebeleştirilmeden önce yeni beş adım aşamaları uygulanmalıdır:
Müşteriler ile sözleşmeleri belirle,
Sözleşmedeki performans yükümlülüklerini belirle
Sözleşmedeki işlem fiyatını sapta,
İşlem fiyatını sözleşmedeki performans yükümlülüklerine bölüştür,
Her performans yükümlülüğü yerine getirildiğinde hasılatı
muhasebeleştir
Mevcut uygulamalardaki ana değişiklikler şunlardır:
Tüm paketlenmiş mal veya hizmetler ayrı ayrı muhasebeleştirilmelidir
ve sözleşme bedeli üzerindeki herhangi bir indirim ya da indirimler
ayrı unsurlara tahsis edilmelidir.
Eğer fiyat herhangi bir sebeple değişkenlik gösteriyorsa (teşvikler,
indirimler performans ücretleri, telif, bir sonucun başarısı gibi) hasılat
uygulamadaki diğer standartlara göre daha erken
muhasebeleştirilebilir - önemli ters çevirme risk altında değilse
minimum tutarlar muhasebeleştirilmelidir.
Tanınan gelirin sapabilir olduğu durumda: şu anda bir sözleşme
sonunda zaman içinde bir noktada tanınan bir miktar hasılat
sözleşme süresi boyunca tanınır veya tam tersi.
Lisanslar, garantiler, geri ödemesiz peşin ücretler ve konsinye
düzenlemeleri gibi bir kaç maddelere yeni özel kurallar getirilmiştir.
Herhangi bir yeni bir standart olduğu gibi, beraberinde yeni
açıklamalar da getirilmiştir.
Söz konusu muhasebe değişikliklerinin sistem, süreç ve kontrolleri, tazminat
ve ikramiye planları, sözleşmeler, vergi planlaması ve yatırımcı iletişimi
konusunda işletmenin iş uygulamaları akışı üzerinde etkileri olabilir.
Şirketlerin standardı tam geriye dönük uygulaması veya ek açıklamalarla
ileriye dönük uygulaması seçimlik olacaktır.
1 Ocak 2018
UFRS
279.16 Kiralama İşlemleri
UFRS 16 öncelikle kiralayanların muhasebesini etkileyecektir ve finansal
durum tablosunda hemen hemen tüm kiralama işlemlerinin
muhasebeleştirilmesi ile sonuçlanacaktır. Standart mevcut faaliyet ve
finansal kiralama arasındaki ayırımı ortadan kaldırmakta ve bir varlığın
(kiralanan kalemin kullanma hakkı) ve hemen hemen tüm kiralama
sözleşmeleri için kira ödemek amaçlı finansal yükümlülüğün
muhasebeleştirilmesini gerektirmektedir. İsteğe bağlı muafiyet kısa vadeli ve
düşük değerli kiralama işlemleri için geçerlidir.
1 Ocak 2019
Eğer sadece
UFRS 15 aynı
anda
uygulanacaksa,
erken
uygulamaya izin
verilir.
Gelir tablosu da etkilenecektir çünkü bir kiralama işleminin önceki yıllarına
nazaran toplam gider tipik olarak daha yüksek sonraki yıllardan daha
düşüktür.
Ayrıca, faaliyet gideri faiz ve amortisman ile değiştirileceğinden, FAVÖK gibi
önemli ölçütler değişecektir.
İşletme faaliyetlerine ilişkin nakit akışları, kiralama işleminin anapara kısmı
için nakit ödemeleri finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları olarak
sınıflandırıldığından daha yüksek olacaktır. Sadece ödemelerin faizi ifade
eden kısımları faaliyetlere ilişkin nakit akışları olarak sınıflandırılmaya devam
edecektir.
Kiraya verenlerin muhasebesi önemli derecede değişmeyecektir. Kiralama
işleminin tanımı hakkındaki yeni uygulama rehberinin bir sonucu olarak bazı
değişiklikler ortaya çıkabilir. UFRS 16 gereği, bir sözleşme, bir finansal
kiralama işlemidir ya da içerir, eğer sözleşme bir bedel karşılığında bir süre
için belirlenmiş bir varlığın kullanımını kontrol etme hakkı sağlıyorsa.
Gerçekleşmemiş
zararlar
280.
üzerinden hesaplanan ertelenmiş
vergi varlıklarının
muhasebeleştirilmesi – UMS
12’deki değişiklikler
*
PwC
Ocak 2016’da UMS 12’ye yapılan değişiklikler bir varlığın gerçeğe uygun
değerden ölçüldüğünde ve gerçeğe uygun değer varlığın vergiye esas
değerinin altında kaldığı durumlarda ertelenmiş verginin
muhasebeleştirilmesine açıklık getirir. Özellikle, değişiklikler aşağıdakileri
onaylar:
Raporlama dönemi sonunda bir varlığın defter değeri vergi
matrahından daha az olduğu durumlarda geçici fark bulunur.
Bir işletme, gelecekteki vergiye tabi karı tahmin etmek üzere bir
varlığın defter değerinden daha yüksek bir miktar geri kazanacağını
varsayabilir.
Vergi kanunu ertelenmiş vergi varlığının belirli türlerinin geri
kazanılacağına dair vergilendirilebilir karları kısıtladığı durumlarda,
ertelenen vergi varlıklarının geri kazanılabilirliği yalnızca aynı türdeki
diğer ertelenmiş vergi varlıkları ile birlikte değerlendirilebilir.
Ertelenmiş vergi varlıklarının iptalinden oluşan vergi indirimleri, bu
varlıkların geri kazanılabilirliğini değerlendirmek için kullanılan tahmini
gelecekteki vergilendirilebilir kardan hariç tutulur
1 Ocak 2017
Bu tarihte ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir.
DEĞER A.Ş.
198
Ek D: Yeni standartlar ve değişiklikler
281. Gelecek Döneme İlişkin Gereklilikler
(b)
282.
Geçerlilik
tarihi*
Başlık
Temel gereklilikler
Açıklama
283. Girişimi – UMS 7’deki
değişiklikler
İleriye dönük olarak, işletmelerin finansman faaliyetlerinden kaynaklanan
yükümlülüklerindeki değişiklikleri açıklamaları gerekli olacaktır. Bunlar nakit
akışları (kredilerin kullanımı ve geri ödemeleri) ve satın alım, elden çıkartma,
faiz ve gerçekleşmemiş kur farklarının artması gibi gayri nakdi değişiklikleri
içerir.
1 Ocak 2017
Finansal varlıklardaki değişiklikler, eğer nakit akışları finansman
faaliyetlerindendiyse ya da olacaksa, bu açıklamalara dahil edilmelidir. Bu,
örneğin, finansal yükümlülüklerden kaynaklanan finansal riski koruyan
varlıklar için söz konusu bir durum olabilir.
İşletmeler bu açıklamanın bir parçası olarak diğer kalemlerdeki değişiklikleri
de örneğin “net borç” mutabakatı sağlayarak, ilave edebilir. Ancak, bu
durumda diğer kalemlerdeki değişiklikler finansman faaliyetlerinden
kaynaklanan yükümlülüklerdeki değişikliklerden ayrı olarak açıklanmalıdır.
Bu bilgi, açılış ve kapanış bakiyelerinin olduğu bir mutabakatın tablo formatı
biçiminde sunumu ile açıklanabilir, ancak belirli bir biçim zorunlu değildir.
Bir
yatırımcı ile iştiraki ya da iş
284.
ortaklığı arasındaki varlıkların
satışı ya da katkısı-
UMSK UFRS 10 Konsolide mali tablolar ve UMS 28 İştirak ve müşterek
yönetime tabi ortaklıklar standartlarına sınırlı kapsamda değişiklikler
yapmıştır.
UFRS 10 ve UMS 28’deki
değişiklikler
Değişiklikler yatırımcı ve iştirakler veya müşterek yönetime tabi ortaklıklar
arasındaki varlık satış veya katkısı için muhasebeleştirme işlemlerini belirler.
Muhasebeleştirmenin bir iştirak veya iş ortaklığına parasal olmayan bir
varlığın satışında veya katılımında, bu varlığın 'İş' teşkil edip etmediğine
(UFRS 3 İşletme birleşmelerinde tanımlandığı gibi) bağlı olduğunu doğrular.
Uygulanamaz
**
Parasal olmayan varlıkların bir iş teşkil etmesi durumunda, yatırımcı
varlıklarının satışı veya katkısını tamamen kazanç veya kayıp olarak
muhasebeleştirecektir. Varlıklar iş tanımına uymuyorsa, kazanç veya kayıp;
sadece iştirak ve iş ortaklığı diğer yatırımların diğer yatırımcıları ölçüsünde
muhasebeleştirilmelidir. Değişiklikler ileriye dönük uygulanır.
** Aralık’ta UMSK bu değişikliğin uygulama tarihini, özkaynak yöntemi
araştırma projesinin tamamlanacağı zamana kadar ötelemeye karar verdi
*
PwC
Bu tarihte ve sonrasında başlayan raporlama dönemleri için geçerlidir
DEĞER A.Ş.
199
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
Ek E: UFRS 9 Finansal Araçlar
DEĞER UFRS 9 A.Ş.
UMSK 2014 yılının Temmuz ayında UFRS 9 Finansal Araçlar standardının final versiyonunu
yayımlamıştır. Bu versiyon 2009 ve 2010 yıllarında yayımlanmış olan sınıflandırma ve ölçmeye
ilişkin gereklilikleri ve 2013 yılında yayımlanan yeni bir finansal riskten korunma rehberliğini
içermektedir. Aynı zamanda ileriye dönük beklenen değer düşüklüğü modelini de içermektedir.
1 Ocak 2018 ve bu tarihten itibaren geçerli yıllık raporlama dönemlerinden itibaren zorunlu
olarak uygulanacaktır. Standart erken uygulanabilir.
Bu doküman Değer UFRS 9 A.Ş.’nin (Şirket), 31 Aralık 2016 dönem sonu raporlama tarihinden
itibaren UFRS 9 uyguladığı varsayımıyla hazırlanmıştır. Yalnızca aşamalı olarak UFRS 9
uygulanması sonucu gerekli olan açıklamalar bu yayında gösterilmiştir. Bunlar UFRS 7
Finansal Araçlar Açıklamaları standardının paragrafların arasında bulunan: 3-5A, 8-12D, 14,
16A, 20-24G, 28-30, 35A-36, 42C-42E, 42I-42S, 44Z-44ZA’yı içermektedir. UFRS 13 Gerçeğe
Uygun Değer Ölçümü standardınca UFRS 9’un uygulanmasından bağımsız olarak gerekli
kıldığı gerçeğe uygun değer ölçümleri açıklamaları; transfer edilen alacaklara ilişkin
açıklamalar ve UFRS 7 tarafından gerekli kılınan netleştirme açıklamaları da dahil diğer
açıklama gereklilikleri bu kısımda sunulmamıştır, bu açıklamalara bu yayının ana kısmındaki
ilgili yerlerden ulaşılabiirsiniz.
Unutmayın ki DEĞER UFRS 9 A.Ş., DEĞER A.Ş. grubundan bağımsız ayrı bir şirkettir ve
yalnıza bu ekin hazırlanması için Değer A.Ş. grubunda geçerli olmayan açıklamaları ele almak
için kullanılmıştır. Değer UFRS 9 A.Ş.’ye uygun olmayan açıklamalar burada göz ardı
edilmiştir.
Sunulmayan açıklamalar
Değer UFRS 9 A.Ş’ye uygun olmadığı için sunulmayan açıklamaların bireysel koşullara bağlı
olarak sunulması gerekebilir. Gösterilmeyen ek açıklama gereklilikleri bu Ek’in sonundaki
yorum bölümüne açıklanmıştır. İlgili yoruma yapılan atıflar her bölümün başında belirtilmiş
numaralarla yer almaktadır. Bu yayındaki açıklamaların aşağıda belirtilen varsayımlar
bağlamında okunması gerekmektedir. Farklı durum ve koşullar farklı sınıflandırmalar,
ölçümler ve dipnotlar gerektirebilir.
Yapılan varsayımlar1-4
Bu açıklamalar hazırlanırken şu varsayımlar yapılmıştır:
Şirket yeni standardın benimsenmesi için ilk uygulama tarihi olarak 1 Ocak 2016’yı
seçmiştir.
Şirket sınıflandırma ve ölçme ve değer düşüklüğü geçiş süreci ile ilgili UFRS 9 paragraf
7.2.15’deki sınırlı muafiyet uygulamasını seçmiş ve bu doğrultuda ilk uygulamada
karşılaştırmalı dönemler yeniden düzenlenmemiştir. Sonuç olarak:
Finansal varlık ve yükümlülüklerin taşınan değerlerine yapılan düzeltmelerin etkileri
cari raporlama dönemin başında geçmiş dönem kar veya zararından düzeltilerek
kaydedilmiştir;
Bilançodaki finansal varlıklar karşılaştırmalı dönemde yeniden sınıflandırılmamıştır
Değer düşüklüğü karşılıkları karşılaştırmalı dönemde düzeltilmemiştir;
-
PwC
Geçiş bir muhasebe politikası değişikliğidir ve UMS 8’in açıklama gerekliliklerine
uyulmuştur;
31 Aralık 2014 tarihinde sona eren yıla ait bilançoda düzeltmelerin etkisi yoktur bu
nedenle 1 Ocak 2015 tarihi itibarıyla üçüncü bilanço sunulmamıştır;
-
UFRS 9 uygulaması sonucundan UFRS 7’ye getirilen değişiklikler karşılaştırmalı
dönem için sunulmamıştır. İlgili olması durumunda Değer A.Ş.’de gösterilen finansal
araçlara ait açıklamalar karşılaştırmalı dönem için de sunulur;
-
Geçmiş dönemlerde sunulan rakamlara uygulanan yeni muhasebe politikaları
açıklanmış ve eski politikaların referansları gösterilmiştir.
Finansal varlıklardaki yatırımlar TMS 32 Finansal Araçlar: Sunum standardı uyarınca borç
veya özsermaye yatırımları olarak sınıflandırılır.
Şirket, müşterilerine kullandırdığı krediler, gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire
yansıtılan finansal varlıkları ve itfa edilmiş maliyetinden ölçülen borçlanma araçlarına
yaptığı için genel beklenen kredi zararı modelini benimsemiştir.
Şirket UFRS 9 paragraf 5.5.15’e uygun olarak ticari alacakları için basitleştirilmiş beklenen
kredi zararları modelini benimsemiştir.
DEĞER A.Ş.
200
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
Şirket geçmiş dönemlerde UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme
standardına göre forward sözleşmeleri için finansal riskten korunma muhasebesi
uygulanmıştır. Şirket forward sözleşmelerdeki forward bileşeninden kaynaklanan gerçeğe
uygun değer değişimleri için önceki dönemleri şu şekilde düzeltmeyi seçmiştir:
-
forward bileşeninden kaynaklanan gerçeğe uygun değer değişimlerini kar veya zarar
tablosundan, diğer kapsamlı gelir tablosunda sınıflandırmıştır ve
nihai olarak forward bileşeni stokların kayıtlara alınmasıyla birlikte stokların maliyetine
dahil edilmiştir. Bu politika değişikliğinin sonucu olarak değişikliğin etki ettiği 31 Aralık
2015 tarihinde sona eren yıla ait kar veya zarar, diğer kapsamlı gelir ve özkaynak
değişim tabloları yeniden düzenlenmiş ve sunulmuştur.
Yalnızca önceki dönem sonunda elde kalan stok ve açık olan forward sözleşmelerin
düzeltme etki vardır. Kar ya da zarar, diğer kapsamlı gelir ve 31 Aralık 2015 tarihinde sona
eren yıla ait özkaynak değişim tablosu tablosunun için sunulan karşılaştırmalı dönemlerin
politikasındaki bu değişimin etkisi için yeniden düzenlenmiştir. 31 Aralık 2014 tarihli
finansal tablolardaki geriye dönük uygulama etkisi ise birikmiş geçmiş yıl karlarından
yedeklere yapılan bir sınıflama olarak sunulmuştur. 31 Aralık 2014 tarihinde finansal
riskten korunma muhasebesi uygulanan stok bulunmamaktadır.
İçerik
Bu dokümandan Değer UFRS 9 A.Ş. tarafından UFRS 9’u uygulanmasıyla etkilenen finansal
tablolara ait şu açıklamalara yer verilmiştir:
PwC
7 Finansal varlıklar ve yükümlülükler
9 Özkaynaklar
12 Finansal risk yönetimi
25 Önemli muhasebe politikalarının özeti
26 Muhasebe politikalarındaki değişiklikler
DEĞER A.Ş.
201
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
IA 1(10)(b),(10A)
Kar ya da zarar tablosu (seçilmiş kalemler)
IAS 1(51)(c),(e)
IAS 11(113)
Not
2016
‘000 TL
Yeniden
düzenlenmiş**
2015
‘000 TL
Sürdürülen faaliyetler
IAS1(82)(a)
IFRS7(20)(a)(b)
IAS1(82)(b),
IFRS7(20)(a)(b)
IAS1(82)(d)
IAS12(77)
Hasılat
Diğer gelirler
Diğer (gelirler)/giderler - net
Brüt kar
51.824
6.956
(265)
58.515
46.139
2.140
912
Finansman giderleri - net
(7.330)
(5.190)
(6.220)
(5.308)
Vergi öncesi kar
53.325
40.831
(16.675)
(11.827)
36.650
29.004
Not
2016
‘000 TL
36.650
Yeniden
düzenlenmiş**
2015
‘000 TL
29.004
7(a)
(118)
-
7(c)
-
65
7(c)*
35
148
(64)
Gerçeğe uygun değeri diğer kapsamlı gelire
yansıtılan hisse senetlerinin gerçeğe uygun
değerindeki değişimler
7(a)
(248)
-
Gerçeğe uygun değeri kar ya da zarar yansıtılan
finansal yükümlülük olarak sınıflandırılmış
yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerinin kredi
riskinden kaynaklanan kısmı
9(c)
15
-
Nakit akışı riskinden korunma amacıyla ertelenen
kazanç ve kayıplar
12(a)
1.335
825
Ertelenmiş riskten korunma maliyetleri
12(a)
88
(357)
77
(270)
750
37.400
781
29.785
Finansman gelirleri
Finansman giderleri
Vergi gideri
Sürdürülen faaliyetlerden elde edilen net dönem karı
IAS1(10)(b),(10A)
Kapsamlı gelir tablosu (seçilmiş kalemler)
IAS1(51)(c),(e)
IAS11(113)
IAS1(81A)(a)
IAS1(82A)(b)
Dönem karı
Diğer kapsamlı gelirler
Kar veya zarar olarak yeniden sınıflandırılacaklar
Gerçeğe uygun değeri diğer kapsamlı gelire
yansıtılan borçlanma araçlarının gerçeğe uygun
değerindeki değişimler
Borçlanma araçlarının gerçeğe uygun değerindeki
değişim (satılmaya hazır finansal varlık)
Satılmaya hazır olarak sınıflandırılmış hisse senetleri
satışı sonucu kar ya da zarar aktarılan kayıplar
Bu kalemlere ilişkin vergi etkisi
IAS1(82A)(a)
Kar veya zarara yeniden sınıflandırılmayacaklar
Bu kalemlere ilişkin vergi etkisi
IAS1(81A)(b)
IAS1(81A)(c)
42.350
2.965
824
Döneme ait diğer kapsamlı gelir, vergi etkisi
netleştirilmiş
Döneme ait toplam kapsamlı gelir
* bu notun açıklaması için lütfen bu yayının ana kısmına bakınız (fakat rakamların farklı olduğunu hatırlatırız).
** UFRS 7 (7.2.15) gereğince geçiş hükümlerine göre riskten korunma muhasebesinin belirli kısımlarına ait geçmiş dönem
rakamları yeniden düzenlenmemiştir; muhasebe politikalarındaki değişikliklerin detayı için lütfen not 26’ya bakınız.
PwC
DEĞER A.Ş.
202
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
IAS1(10)(a),(54)
Bilanço (seçilmiş kalemler)
IAS1(51)(c),(e)
IAS1(113)
Not
IAS1(60),(66)
VARLIKLAR
IAS1(60),(66)
IFRS7(8)
Duran varlıklar
Gerçeğe uygun değeri diğer kapsamlı gelire yansıtılan
finansal varlıklar
Yeniden
düzenlenmiş*
2016
2015
‘000 TL
‘000 TL
7(a)
6.782
-
Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar
7(b)**
-
1.175
Satılmaya hazır finansal varlıklar
7(c)**
7(d)
-
10.948
67.316
53.149
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen diğer finansal varlıklar
7(e)
3.255
900
Gerçeğe uygun değeri kar ya da zarar yansıtılan finansal
varlıklar
7(f)
Müşterilere kullandırılan krediler
5.610
1.150
Diğer duran varlıklar
141.099
139.121
Toplam duran varlıklar
224.062
206.443
Dönen varlıklar
Müşterilere kullandırılan krediler
7(d)
24.875
20.000
Ticari ve diğer alacaklar
7(d)
18.269
11.583
12(a)
1.901
1.152
Gerçeğe uygun değeri kar ya da zarar yansıtılan diğer
finansal varlıklar
7(f)
11.300
10.915
Nakit ve nakit benzeri değerler
(kredili mevduat hesapları hariç)
7(g)
45.239
24.693
23.429
21.490
125.013
89.833
104.715
88.863
104.715
88.863
Birikmiş karlar
140.942
2.380
101.038
140.942
2.029
64.442
Toplam özkaynaklar
244.360
207.413
Türev finansal araçlar
Diğer dönen varlıklar
Toplam dönen varlıklar
IAS1(60),(69)
YÜKÜMLÜLÜKLER
Uzun vadeli yükümlülükler
Hisse senedine dönüştürülebilir tahviller
Toplam uzun vadeli yükümlülükler
7(h)
ÖZKAYNAK
Ödenmiş sermaye
Diğer yedekler
* UFRS 7 (7.2.15) gereğince geçiş hükümlerine göre riskten korunma muhasebesinin belirli kısımlarına ait geçmiş dönem rakamları
yeniden düzenlenmemiştir; muhasebe politikalarındaki değişikliklerin detayı için lütfen not 26’ya bakınız
** bu notun açıklaması için lütfen bu yayının ana kısmına bakınız (fakat rakamların farklı olduğunu hatırlatırız).
PwC
DEĞER A.Ş.
203
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
UMS1(10)(c),(106)
Konsolide özkaynak değişim tablosu (seçilmiş hesaplar)
Değer UFRS 9 A.Ş. ana ortaklığa ait kısım
Not
1 Ocak 2014
Ödenmiş
sermaye ‘000
TL
Geçmiş
Diğer
dönem
yedekler karları ‘000
‘000 TL
TL
Toplam
‘000 TL
140.942
1.303
35.383
177.628
-
25
(25)
-
140.942
1.328
35.358
177.628
UFRS 9 uygulama etkisi
(vergi etkisi netleştirilmiş)
26(b)
Yeniden düzenlenmiş toplam
özkaynak, 31 Aralık 2015
UMS1(106)(d)
Net dönem karı
-
-
29.004
29.004
Diğer kapsamlı gelirler
-
781
-
781
Toplam kapsamlı gelirler
-
781
29.004
29.785
Dönem içerisinde satın alınan stokların
taşınan değerine transfer edilen
ertelenmiş finansal riskten korunma
muhasebesi kazanç ve kayıpları
-
(80)
80
-
140.942
2.029
64.442
207.413
-
(60)
(142)
(202)
140.942
1.969
64.300
207.211
Net dönem karı
-
-
36.650
36.650
Diğer kapsamlı gelirler
-
750
-
750
Toplam kapsamlı gelirler
-
750
36.650
37.400
31 Aralık 2015
UFRS 9 uygulama etkisi
(vergi etkisi netleştirilmiş)
Yeniden düzenlenmiş toplam
özkaynak
1 Ocak 2016
UMS1(106)(a)
UFRS9(6.5.15)(b)(i)
UMS1(106)(d)
PwC
26
Dönem içerisinde satın alınan stokların
taşınan değerine transfer edilen ertelenmiş
finansal riskten korunma muhasebesi
kazanç ve kayıpları
9(c)
-
(251)
-
(251)
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı
gelir tablosuna yansıtılan hisse senetlerinin
çıkışından kaynaklanan kazanç ve kayıp
transferi
9(c)
-
(88)
88
-
140.942
2.380
101.038
244.360
31 Aralık 2016
DEĞER A.Ş.
204
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
7
Zorunlu değil
Zorunlu değil
Finansal varlık ve finansal yükümlülükler (seçilmiş kalemler) 10
Bu not, Grup’un finansal araçları da dahil olmak üzere aşağıdakileri hakkında bilgi sağlar:
Grup tarafından elde bulundurulan tüm finansal araçlara ilişkin genel bilgi
her finansal araç türüne göre özellikli bilgi
muhasebe politikaları
araçların gerçeğe uygun değerinin nasıl belirlendiğine ilişkin bilgi, gerçeğe uygun değerin belirlenmesine
ilişkin değerlendirmeler ve tahmin belirsizlikleri de dahil bilgiler için bu yayının ana bölümünde ve not
7(h)’de bulabilirsiniz.
Şirket aşağıdaki finansal araçları elinde bulundurmaktadır:
Not
Duran
varlıklar
‘000 TL
2016
Dönen
varlıklar
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
Duran
varlıklar
‘000 TL
2015
Dönen
varlıklar
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
Finansal varlıklar
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna
yansıtılan finansal varlıklar
Hisse senetleri – borsada işlem gören
4.350
-
4.350
-
-
-
Hisse senetleri – borsada işlem görmeyen
1.150
-
1.150
-
-
-
Borçlanma araçları – borsada işlem gören
685
597
-
685
597
-
-
-
Borçlanma araçları - – borsada işlem görmeyen
Toplam gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir
tablosuna yansıtılan finansal varlıklar
7(a)
6.782
-
6.782
-
-
-
Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar
7(b)
-
-
-
1.175
-
1.175
Satılmaya hazır finansal varlıklar
7(c)
-
-
-
10.948
-
10.948
68.490
25.000
93.490
53.989
20.000
73.989
(1.174)
(125)
(1.299)
(840)
-
(840)
67.316
24.875
92.191
53.149
20.000
73.149
-
17.855
(525)
17.855
(525)
-
11.167
(300)
11.167
(300)
-
17.330
17.330
-
10.867
10.867
Müşterilere kullandırılan krediler
Müşterilere kullandırılan krediler için ayrılan değer
düşüklüğü karşılıkları
7(d)
Ticari alacaklar
Şüpheli ticari alacak karşılığı
7(d)
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen diğer finansal varlıklar
İlişkili taraflara verilen krediler
1.300
-
1.300
700
-
700
Diğer alacakla
625
939
1.564
200
716
916
Tahviller
750
-
750
-
-
-
Borsada işlem göre özel kesim tahvilleri
150
-
150
-
-
-
Kuponsuz tahviller
460
-
460
-
-
-
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen varlıklar için ayrılan değer
düşüklüğü karşılığı
Toplam itfa edilmiş maliyetiyle ölçülen diğer finansal varlıklar
7(e)
Toplam itfa edilmiş maliyetiyle ölçülen finansal varlıklar
Türev finansal araçlar
12(a)
Gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zarar yansıtılan finansal
varlıklar
Para piyasası fonları
İmtiyazlı hisse senetleri (özkaynak)
Amerika borsalarında işlem gören senetleri
Oneland borsalarında halka açık hisse senetleri
Koşullu bedel
(30)
-
(30)
-
-
-
3.255
939
4.194
900
716
1.616
70.571
43.144
113.715
54.049
31.583
85.632
-
1.901
1.901
-
1.152
1.152
3.220
-
3.220
-
-
-
1.100
-
1.100
-
-
-
-
5.190
5.190
-
4.035
4.035
-
6.110
6.110
-
6.880
6.880
1.290
-
1.290
1.150
-
1.150
Toplam gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zarar yansıtılan
finansal varlıklar
7(f)
5.610
11.300
16.910
1.150
10.915
12.065
Nakit ve nakit benzerleri
7(g)
-
45.239
45.239
-
24.693
24.693
7(h)
-
104.715
104.715
88.863
88.863
Finansal yükümlülükler
Hisse senedine dönüştürülebilir tahviller
PwC
-
DEĞER A.Ş.
205
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
Şirket’in finansal araçları kar ya da tablosunda aşağıdaki gelir, kazanç ve kayıpları yaratmıştır:
Finansal varlıklar
UFRS7(11A)(a)
UMS39(55)(b)
UFRS7(20)(a)(viii)
UMS39(55)(b)
UFRS7(20)(a)(i)
UFRS7(20)(a)(i)
UFRS7(20)(a)(vi)
UFRS7(20)(a)(vi)
UFRS7(20)(a)(iv)
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan hisse
senetlerinden temettüler
Dönem içerisinde bilanço dışına çıkarılan finansal varlıklardan
Dönem içerisinde bilançodaki finansal varlıklardan
Satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırılan hisse senetlerinden alınan
temettüler
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan
borçlanma araçlarından alınan faiz
Satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırılan borçlanma araçlarından
alınan faiz
Satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırılan hisse senetlerinin
satışından kaynaklanan diğer kapsamlı gelir tablosundan gelir tablosuna
yapılan zarar sınıflaması
Riskten korunma muhasebesi kazanç ve kayıpları
Etkin olmayan kısım
Gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zarar yansıtılan hisse senetlerinin
gerçeğe uygun değer kazancı
Gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zarar yansıtılan borçlanma araçlarının
gerçeğe uygun değer kazancı
Müşterilere kullandırılan krediler karşılık gideri
Ticari alacaklar karşılık gideri
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen varlıklar karşılık gideri
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
7(a)
1.605
963
642
-
7(a)
-
684
7(a)
2.140
-
7(a)
-
912
7(c)*
7(f)
4
4
620
(148)
2
2
120
7(f)
385
180
12(b)
12(b)
(413)
(180)
(23)
(20)
(65)
(3)
4.138
302
Not
12(a)
12(b)
Toplam
*dipnot açıklaması için bu yayının ana kısmına bakabilirsiniz (fakat rakamların farklıdır).
7(a) Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlıklar
UMS1(117)
UFRS7(21)
UFRS9(5.7.4)
UFRS7(11A)(a)-(c)
(i)
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlık olarak
sınıfandırma5
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlıklar şunlardan
oluşmaktadır:
hisse senetleri: alım satım amaçlı olmayan ve ilk muhasebeleştirme sırasında Şirket’in geri dönülemez
bir seçim yaparak gerçeğe uygun değer farkını kar ya da zarar yerine diğer kapsamlı gelire yansıttığı
finansal varlıklar ve
nakit akışlarının sadece anapara ve faizi temsil etmediği ve Şirket’in iş modelinin hem sözleşmeye bağlı
nakit akışlarını tahsil etmek hem de satmak olduğu kriterinin sağlandığı durumdaki finansal varlıklar.
(ii)
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan hisse senetlerinden
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan hisse senetleri aşağıdakilerden
oluşmaktadır:
Duran varlıklar
Borsada işlem gören:
Mobilya Satıcıları A.Ş.
Mobilya Alıcıları A.Ş.
Çam A.Ş.
Çam Ağacı Fonu
Borsada işlem görmeyen:
Sleepy Willow A.Ş.
Mahogany A.Ş.
2016
‘000 TL
2015*
‘000 TL
870
1.305
653
1.522
4.350
-
690
460
1.150
-
5.500
-
* 2015 Yılında bu finansal varlıklar satılmaya hazır olarak sınıflandırılmıştır not 7(c).
PwC
DEĞER A.Ş.
206
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
7(a) Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan finansal
varlıklar
UFRS9(5.7.5)
Hisse senetlerinin elden çıkartılması sonucu bu yatırımlar için diğer kapsamlı gelir tablosunda
yaratılan fon geçmiş yıl karlarına aktarılır, kar ya da zarar tablosuna yeniden sınıflandırılmaz.
UMS39(9)
Geçmiş yıllarda şirket hisse senetlerini orta ve uzun vadede elinde tutma amacında olması sebebiyle
satılmaya hazır finansal varlık olarak sınıflandırmıştır.
Belirli özkaynak araçlarına dayalı yatırımlara ait muhasebe politikası değişikliği ve satılmaya hazır
finansal varlıklardan gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zarar yansıtılan finansal varlık olarak
yeniden sınıflandırılması ile ilgili açıklamalar için lütfen not 26’ ya, diğer finansal varlıklar için geçerli
olan muhasebe politikaları için ise not 25(o)’ ya bakınız.
UFRS7(11B),(20)(a)(vii)
(iii) Özkaynağa dayalı yatırımların elden çıkarılması
1 Ocak 2016 tarihinde şirket aldığı bir teklif sonucunda nakit olarak Parke A.Ş’ ya ait hisselerini
satmıştır. Satılan hisselerin gerçeğe uygun değeri 275.000 TL idi ve şirket diğer kapsamlı gelirlerine
126.000 TL değerinde bir gerçeğe uygun değer kazanç fonu kaydetmişti. Bu kazanç geçmiş yıllar
karlarına transfer olmuştur.
Önceki dönemde şirket, Süper Kat A.Ş.’ye ait hisse senetlerini, bu yatırım artık şirketin yatırım
stratejisine uygun olmadığı gerekçesiyle satmıştır. Satılan hisselerin satış anındaki gerçeğe uygun
değeri 2.143.000 TL idi. Şirket satış tarihine kadar diğer kapsamlı gelire toplam 148.000 TL değer
kaybı kaydetmişti.
UFRS9(7.2.1)
UFRS7(25)
UFRS9(5.5.2)
Bu satış UFRS 9'un ilk kabul edildiği tarihten önce meydana geldiği için şirket UFRS 9’u geriye dönük
uygulamamayı tercih etmiştir. Bu kayıp ve ilgili vergi etkisi önceki dönemde şirketin muhasebe
politikasına uygun olarak fonlardan kar ya da zarara (not 9).
(iv) Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan borçlanma araçları 5,8
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan borçlanma araçları aşağıdaki
borsada işlem gören ve görmeyen, nakit akışları sadece anapara ve faiz ödemelerini temsil eden
yatırımlardan oluşmaktadır:
Duran varlıklar
Gerçeğe uygun değer
Borsada işlem gören tahviller
Borsada işlem görmeyen tahviller
Toplam
2016
‘000 TL
2015*
‘000 TL
685
597
-
1.282
-
*bu yatırımlar 2015 yılında satılmaya hazır olarak sınıflandırılmıştır, not 7(c).
UFRS9(5.7.10)
Bu borçlanma yatırımlarından kaynaklanan diğer kapsamlı gelirlerde bir fon olması durumunda bakiye
kar veya zarar içerisinde yeniden sınıflandırılır.
Raporlama dönemi boyunca gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan
finansal varlıklardan itfa edilmiş maliyet ile ölçülen finansal varlıklara yapılan sınıflandırmalar için
lütfen not 26(a)(vi)’ya bakınız.
7(b) Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar
2015 yılında vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar için verilmesi gereken açıklamalar için
lütfen bu yayının ana kısmındaki not 7(b)’ye bakınız. Bu açıklamalar UFRS 9’un uygulanmasından
etkilenmeyecek ve geçerli olmaya devam edecektir (not 26(a)).
7(c) Satılmaya hazır finansal varlıklar
2015 yılında satılmaya hazır finansal varlıklar için verilmesi gereken açıklamalar için lütfen bu yayının
ana kısmındaki not 7(c)’ye bakınız. Bu açıklamalar UFRS 9’un uygulanmasından etkilenmeyecek ve
geçerli olmaya devam edecektir not 26(a).
7(d) Ticari alacaklar ve müşterilere kullandırılan krediler
2015 yılında ticari alacaklar için (müşterilere kullandırılan krediler de dahil) verilmesi gereken
açıklamalar için lütfen bu yayının ana kısmındaki not 7(a)’ya bakınız. Bu açıklamalar UFRS 9’un
uygulanmasından etkilenmeyecek ve geçerli olmaya devam edecektir not 12(b).
PwC
DEĞER A.Ş.
207
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
7(e) İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen diğer varlıklar
UMS1(117)
IFR9(4.2.1)
UMS1(77)
(i)
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen varlıkların sınıflandırması9
Yalnızca aşağıdaki kriterlerden ikisi de sağlandığı durumunda şirket varlıklarını itfa edilmiş
maliyetinden ölçülen finansal varlıklar olarak sınıflandırır:
varlığın sözleşmeye bağlı nakit akışlarını tahsil amacı ile bir iş modeli çerçevesinde olması ve
sözleşme şartlarının belirtilen tarihlerde sadece anapara ve anapara bakiyesine ilişkin faiz
ödemelerini içeren nakit akışlarından oluşması.
İtfa edilmiş maliyetinden gösterilen finansal varlıklar aşağıdaki borçlanma araçlarını içermektedir:
Duran ve dönen varlıklar
İlişkili taraflara verilen krediler
Diğer alacaklar*
Tahviller
İskontolu tahviller
Borsalarda işlem gören özel kesim tahvilleri
Eksi: itfa edilmiş maliyetinden ölçülen varlıkların değer düşüş karşılığı
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
1.300
1.564
750
460
150
(30)
700
916
4.194
1.616
-
Finansal araçların UFRS 9 uygulanması sonucu sınıflandırılmasına ilişkin muhasebe politikası
değişiklikleri için not 26’ya, diğer finansal varlıklar için geçerli olan muhasebe politikaları için ise not
25(o)’ya bakınız.
UFRS7(7)
* Bu miktarlar genellikle şirketin olağan işletme faaliyetlerinden dışındaki işlemlerinden kaynaklanmaktadır. Faiz, koşulları altı ayı geçmesi durumunda
ticari oranlarda tahsil edilebilir. Normal şartlarda teminat alınmaz.
(ii)
Değer düşüklüğü ve maruz kalınan risk
Finansal varlıkların değer düşüklüğüne ilişkin bilgiler, kredi kalitesi ve kredi riski ve şirketin maruz
kaldığı risklerle ilgili açıklamalar not 12(b)’de görülebilir.
PwC
DEĞER A.Ş.
208
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
UMS1(117)
7(f)
Gerçeğe uygun değeri kar ya da zarara yansıtılan finansal varlıklar 6,7
(i)
Gerçeğe uygun değeri kar ya da zarara yansıtılan finansal varlıkların sınıflandırması
Şirket aşağıdaki varlıkları gerçeğe uygun değeri kar ya da zarara yansıtılan finansal varlıklar olarak
sınıflandırmaktadır:
UFRS9(4.1.2)
UFRS9(4.1.4)
UFRS9(5.7.5)
itfa edilmiş maliyet bedeli (yukarıda not 7(e)’de açıklandığı gibi) gerçeğe uygun değeri diğer
kapsamlı gelire yansıtılan varlık olarak sınıflandırılma kriterlerini sağlamayan borçlanma araçları,
alım satım amaçlı özkaynağa dayalı finansal yatırımlar, ve
işletmenin gerçeğe uygun değer kazanç ve kayıplarını diğer kapsamlı gelire yansıtmayı seçmediği
özkaynağa dayalı yatırımlar.
Zorunlu olarak gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zarara yansıtılan finansal varlıklar aşağıdaki
sınıflardan oluşmaktadır:
UMS1 (77)
UFRS7(6)
2016
‘000 TL
Duran varlıklar
Borsada işlem gören hisse senetleri
Para piyasası fonları**
Borsa da işlem görmeyen hisse senetleri
İmtiyazlı hisse senetleri
Koşullu bedel
Dönen varlıklar
Amerika borsalarında işlem gören hisse senetleri
Oneland borsalarında işlem gören hisse senetleri
2015*
‘000 TL
3.220
-
1.100
4.320
1.290
1.150
5.610
1.150
5.190
6.110
4.035
6.880
11.300
10.915
16.910
12.065
*
Bu yatırımlar 2015 yılında gerçeğe uygun değeri kar ya da zarar yansıtılan finansal varlıklar olarak sınıflandırılmıştır, UFRS 9
uygulamasını müteakiben yeniden sınıflandırmanın etkisi için not 26’ya bakınız.
**
Bu yatırım itfa edilebilir bir para piyasası fonundan oluşmaktadır. Sözleşmeye bağlı nakit akışları sadece anapara ve faiz
ödemelerinden oluşması kriterlerini karşılamadığı için fon itfa edilmiş maliyet ölçülen finansal varlık olarak
sınıflandırılamamıştır. Bu yatırım itfa edilebilir özellikte olmaması nedeniyle de özkaynak olarak da değerlendirlemez. Buna
göre, bu yatırımın gerçeğe uygun değer farkı kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Bazı yatırımların yeniden sınıflandırılmasına ilişkin bilgi, satılmaya hazır finansal varlıklardan gerçeğe
uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlıkların bilgisi ve diğer finansal varlıklar
için geçerli olan muhasebe politikaları için lütfen not 25(o)’ya bakınız.
UFRS7(20)(a)(i)
(ii)
Kar ya da zararda muhasebeleştirilen tutarlar
Gerçeğe uygun değer kazançları (kayıpları) diğer gelirler(giderler)
altında muhasebeleştirilen özkaynağa dayalı yatırımlar
Gerçeğe uygun değer kazançları (kayıpları) diğer gelirler(giderler)
altında muhasebeleştirilen borçlanma araçlarına yapılan yatırımlar
2016
‘000 TL
620
2015
‘000 TL
120
385
180
7(g) nakit ve nakit benzerleri
Nakit ve nakit benzerleri için verilmesi gereken açıklamalar bu yayının ana kısmındaki not 7(e)’de ele
alınmıştır. Bu açıklamalar UFRS 9’un uygulanmasından etkilenmeyecek ve geçerli olmaya devam
edecektir.
PwC
DEĞER A.Ş.
209
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
7(h) Hisse senedine dönüştürebilir tahviller
UMS39(AG33)(a)
UFRS9(5.7.7)
UFRS7(10)(a)
UFRS7(10)(b)
UFRS7(11)(a)
UFRS7(11)(b)
Şirket, hisse senedine dönüştürebilir tahvillerinin tamamını şirketin fonksiyonel para birimi dışındaki bir
para cinsinden ihraç etmesi sebebiyle yükümlülük olarak sınıflandırır. Bu aracın gömülü türev
içermesinden ötürü ilk muhasebeleştirmede gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zarara yansıtılan
finansal varlık olarak belirlenmiştir ve bu nedenle gömülü dönüştürülebilme özelliği ayrıştırılmamıştır.
Gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zararda muhasebeleştirilen finansal araçlara ait tüm işlem
maliyetleri oluştukları anda gider olarak kaydedilir.
UFRS 9 uygulanması üzerine, şirketin kendi kredi riskine ilişkin gerçeğe uygun değer değişikliklerinin
bileşeni diğer kapsamlı gelir olarak kaydedilir. Kredi riskine ilişkin diğer kapsamlı gelire kaydedilen
tutarlar kar ya da zarara yeniden sınıflandırılamaz, ancak gerçekleştiğinde geçmiş yıllar karlarına
aktarılır. Piyasa riskine ilişkin gerçeğe uygun değer değişiklikleri kar ya da zararda muhasebeleştirilir.
Kayıtlı değer
şunları içerir:
Dönüştürülebilir tahvillerin gerçeğe uygun değerin kredi riskindeki
değişikliklere atfedilebilen kümülatif değişimi
Şirketin sözleşmeye göre vade sonunda dönüştürülebilir tahvil
sahiplerine ödemekle yükümlü olduğu tutar
Kayıtlı değer ile şirketin sözleşmeyle vade sonunda
dönüştürülebilir tahvil sahiplerine ödemekle yükümlü olduğu
tutar farkı
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
104.715
88.863
225
210
102.620
87.086
2.095
1.777
Şirket, kredi riskiyle ilişkilendirilen gerçeğe uygun değer değişikliklerinin tutarını, ilk önce piyasa riskine
yol açan koşullara bağlı olarak oluşan değişiklikleri belirleyerek ve daha sonra dönüştürülebilir tahvilin
gerçeğe uygun değerindeki toplam değişimden bu değişikliklerin etkisini düşerek belirler. Dönüştürme
opsiyonundan kaynaklanan gerçeğe uygun değer değişimleri, piyasa riskine ilişkin gerçeğe uygun
değer değişimlerini belirlerken dışarıda tutulur.
Şirket kendi kredi riskine ilişkin gerçeğe uygun değer değişim tutarını belirlerken gösterge faiz
oranındaki değişiklikler dışında dönüştürülebilir tahvilin gerçeğe uygun değerine etki eden
faktörlerdeki değişikliklerin önemsiz kabul edilmesinin gerçeği en iyi şekilde yansıtan yaklaşım
olduğuna inanmaktadır.
Ş
PwC
DEĞER A.Ş.
210
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
9
Özkaynaklar (seçilmiş kalemler)
UMS1(106)(d)
9(c) Diğer yedekler
UMS1(106A)
Aşağıdaki tablo finansal durum tablosunda bir satır olan “diğer yedekler”in kırılımını ve bu yedeklerin yıl
içerisindeki hareketlerini göstermektedir. Her bir yedeğin içeriğinin açıklaması ve amacı aşağıdaki
tabloda verilmiştir.
Not
1 Ocak 2015
640
25
1,328
(114)
-
(78)
(36)
-
-
23
11
34
(55)
(25)
(80)
UMS1(92),(95)
UFRS7(24C)(b)(iv)
Döneme ait toplam diğer kapsamlı
gelir
31 Aralık 2015
65
-
825
77
967
(20)
-
(247)
(23)
(290)
148
-
-
-
148
(44)
-
-
-
(44)
149
-
578
54
781
812
-
1.163
54
2.029
26
(812)
752
-
-
(60)
12(a)
-
-
(282)
(77)
(359)
12(a)
-
-
85
23
108
-
-
(197)
(54)
(251)
-
(126)
-
-
(126)
-
38
-
-
38
-
(88)
-
-
(88)
Yeniden değerleme – brüt
7(a)
(i),
(ii);
12(a)
-
(366)
1,335
88
1,057
Ertelenmiş vergi
12(a)
-
110
(401)
(26)
(317)
7(h)
UFRS 9’un uygulanmasına ilişkin yapılan
sınıflandırma
Ertelenmiş riskten korunma kazanç ve
kayıpları ve yıl içinde satın alınan
stokların defter değerine transfer edilen
riskten korunma maliyeti
Transferin vergi etkisi
Gerçeğe uygun değer farkı diğer
kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan hisse
senetlerinin kazanç kayıplarının birikmiş
karlara transferi
7(a)
(iii)
Transferin vergi etkisi
UFRS9(7.2.5)
Kendi kredi riskinden kaynaklanan
gerçeğe uygun değer değişikliği transferi
PwC
-
-
Gelir tablosuna yapılan yeniden
sınıflandırmalar - brüt
Yeniden sınıflandırmanın ertelenmiş vergi
etkisi
*
663
12(a)
Ertelenmiş vergi
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Toplam diğer
yedekler
‘000 TL
12(a)
Yeniden değerleme – brüt
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Ertelenmiş
riskten
korunma
maliyetleri
fonu
‘000 TL
Transferin vergi etkisi
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
UFRS9(7.2.5)
Nakit akış
riskinden
korunma
fonu
‘000 TL
Ertelenmiş riskten korunma kazanç ve
kayıpları ve yıl içinde satın alınan
stokların defter değerine transfer edilen
riskten korunma maliyeti
UFRS7(20)(a)(ii),
(24C)(b)(i)
UMS12(81)(ab),
UMS1(90)
Satılmaya
hazır
finansal
varlıklar
yeniden
değerleme
fonu
‘000 TL
Gerçeğe
uygun değer
farkı diğer
kapsamlı gelir
tablosuna
yansıtılan
finansal varlık
ve
yükümlülükler
fonu*
‘000 TL
-
15
-
-
15
Yeniden sınıflandırmanın ertelenmiş vergi
etkisi
-
(5)
-
-
(5)
Döneme ait toplam diğer kapsamlı
gelir
-
(246)
934
62
750
31 Aralık 2016
-
418
1.900
62
2.380
Bu kalem gerçeğe uygun değeri kar ya da zarara yansıtılan finansal yükümlülüklerin kendi kredi riskinden kaynaklanan kısmını
içermektedir. Kendi kredi riskinden kaynaklanan gerçeğe uygun değer değişimi diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilmiştir.
DEĞER A.Ş.
211
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
9(c) Diğer yedekler
(ii)
UFRS9(5.7.5)
UFRS7(11A)(e)
Diğer yedeklerin içeriği ve amacı
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler
fonu
Not 7(a)’da açıklandığı üzere şirket, belli hisse senedi yatırımlarının gerçeğe uygun değer
değişikliklerini diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirmeyi seçmiştir. Bu değişiklikler özkaynak içinde
gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler
fonu içinde birikir. Şirket ilgili hisse senetlerini elden çıkardığında bu fonları birikmiş karlar içerisine
transfer eder.
UFRS9(5.7.10)
Not 7(a) (iv)’de açıklandığı gibi şirketin borçlanma araçlarına yaptığı yatırımlardan bazılarını gerçeğe
uygun değerindeki değişiklikler diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlık olarak sınıflandırmıştır.
Bu yatırımların gerçeğe uygun değer değişimleri özkaynaklarda gerçeğe uygun değer farkı diğer
kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler fonu altında birikir. Birikmiş fon
yatırımın elden çıkarılması durumunda kar veya zarara transfer edilir.
UFRS9(5.7.7)
Not 7(h)’de açıklandığı gibi şirket dönüştürülebilir tahvillerini gerçeğe uygun değer farkı kar ya da
zararda muhasebeleştirilen araçlar olarak belirlenmiştir. Ancak, şirketin kendi kredi riskine ilişkin
gerçeğe uygun değer değişiklikleri, diğer kapsamlı gelire kaydedilmektedir. Bu değişiklikler aynı
zamanda gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelir tablosuna yansıtılan finansal varlık ve
yükümlülükler fonu içinde birikir. Dönüştürülebilir tahviller elden çıkarıldıklarında, bu fon şirketin
birikmiş karlarına transfer edilir
UFRS9(6.5.11)(d)(i)
UFRS9(6.5.15)(b)
Nakit akış riskinden korunma fonu
Şirket Not 12 (a)’ da açıklandığı gibi, kuvvetle muhtemel stoklar alımları ile ilgili kur riski yönetiminin bir
parçası olarak iki tip riskten korunma aracı kullanır. Bu araçların her ikisi de nakit akış riskinden
korunma muhasebesine konu edilmiş ve döviz alım-satımı ve döviz opsiyon sözleşmelerinden
oluşmaktadır. Finansal riskten korunma aracının gerçeğe uygun değerindeki değişimlerin etkim
kısımları nakit akış riskinden korunma fonu altında muhasebeleştirilir. İlgili stoklar alımı
gerçekleştiğinde nakit akış riskinden korunma fonu stokların başlangıç maliyetine aktarılır.
Ertelenmiş riskten korunma maliyetleri fonu
Şirket nakit akış riskinden korunma ilişkilerinde vadeli döviz satım sözleşmelerinin spot bileşeni ve
döviz opsiyon sözleşmelerinin içsel değerini riskten korunma aracı olarak belirler. Şirket döviz satım
sözleşmeleri forward bileşenini ve döviz opsiyon sözleşmelerinin zaman değeri bileşeni değişikliklerini
finansal riskten korunma maliyetleri fonu altında ertelemektedir. İlgili stoklar alımı gerçekleştiğinde
ertelenmiş riskten korunma maliyetleri fonu stokların başlangıç maliyetine aktarılır.
9(d) Geçmiş yıl karları
UMS1(106)(d)
Geçmiş yıl karlarının hareketleri aşağıdaki gibidir:
Not
1 Ocak Bakiyesi *
Net dönem karı
Gerçeğe uygun değeri diğer kapsamlı gelire
yansıtılan hisse senetlerinin kazanç ve kayıp
transferi
31 Aralık
*
PwC
2016
‘000 TL
64.300
36.650
7(a)(iii)
88
101.038
2015
‘000 TL
35.295
29.005
64.300
1 Ocak 2016 ve 1 Ocak 2015 tarihli açılış bakiyeleri not 26’da açıklanan muhasebe politikası değişikliği sonrası yeniden düzenlenmiş bakiyelerdir.
DEĞER A.Ş.
212
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
12 Finansal risk yönetimi (seçilmiş kalemler)
Aşağıda sunulan açıklamalar UFRS 9 uygulamasının bir sonucu olarak UFRS 7’ye UFRS 9'un
getirdiği değişikliklerin gerekli kıldığı açıklamaları içermektedir. UFRS 7 tarafından gerekli olan
finansal risk yönetimi açıklamaları (UFRS 9 değişikliği öncesi), UFRS tarafından silinen UFRS 7
paragraf 22, 23, 24 ve 37 hariç, geçerli olmaya devam edecektir. Bu açıklamalar için lütfen bu yayının
ana kısmındaki not 12’ye bakınız.
UFRS7(21C)
Şirketin faaliyetleri, döviz riski ve kredi riskine maruz kalınmasına sebep olmaktadır. Şirketin finansal
performansı üzerinde olumsuz etkileri en aza indirmek amacıyla, bu tür döviz alım-satım sözleşmeleri
ve döviz opsiyon sözleşmeleri gibi türev finansal araçlar, yabancı para risklerinden korunmak için
kullanılır. Türev araçlar alım satım ya da spekülatif amaçlı değil özellikle riskten korunma amaçlı
kullanılmaktadır.
UFRS7(21A)
Risk yönetimi, ağırlıklı olarak, Yönetim Kurulu tarafından onaylanan politikalar çerçevesinde Değer
UFRS 9 A.Ş. merkezi hazine bölümü tarafından kontrol edilir. Merkezi hazine departmanı finansal
riskleri tanımlar, değerlendirilir ve finansal risklerin korunması için şirketin diğer birimleri ile yakın
işbirliği içinde hareket eder.
12(a) Yabancı para riski (seçilmiş kalemler) 11
UFRS7(22A)(a)
Şirket uluslararası alanda faaliyet göstermekte özellikle ABD Doları ile ilgili yabancı para işlemlerden
doğan kur riskine maruz kalmaktadır. Kur riski, şirketin fonksiyonel para biriminde (Türkiye para birimi)
olmayan bir para biriminde İleride oluşacak ticari işlemler ve kayda alınan varlık ve yükümlülüklerden
kaynaklanmaktadır. Risk kuvvetle muhtemel ABD Doları harcamalarının tahmin edilmesiyle ölçülür.
Riskten korunmanın amacı olasılığı yüksek tahmini stok alımlarının TL bazında değişkenliğini en aza
indirmektir.
UFRS7(22A)(b)(c)
Yönetim Kurulu’nun risk yönetim politikası, riskten korunma muhasebesinin maliyetini de gözeterek,
her çeyrek yabancı para cinsinden yapılacak alımlarının (genellikle stoklar alımlarının) yaklaşık
%80'nine riskten korunma muhasebesi uygulamaktır. 31 Aralık 2016 yılı sonu itibarıyla muhtemel
stoklar alımlarının %80’i kur riskinden korunmaya konu edilmiştir. 31 Aralık 2016 itibarıyla 2017 yılının
ilk çeyreğinde ABD Doları cinsinden yapılacak muhtemel stoklar alımlarının %90’ı riskten korunma
muhasebesi için sağlanması gereken ‘kuvvetle muhtemel’ tahmini alım kriterini sağlamaktadır.
UFRS7(22B)
Şirket kur riskine karşı korunmak için döviz opsiyon sözleşmeleri ve döviz alım-satım sözleşmelerini
kullanır. Şirket forward sözleşmelerinin spot bileşeni ve döviz opsiyon sözleşmelerinin içsel değerini
finansal riskten korunma aracı olarak belirler. Riskten korunan kalemin forward bileşeni değişiklikleri ile
ilgili ('hizalanmış zaman değeri'-‘aligned time value’) ve ilgili riskten korunma konusu kalemin zaman
değeri ('hizalanmış forward bileşeni'-‘aligned forward element’) değişiklikleri ertelenmiş finansal riskten
korunma maliyetleri fonuna kaydedilir ve ilgili riskten korunan işlem oluştuğunda onunla birlikte
muhasebeleştir. İlgili riskten korunma konusu kalemin ile döviz opsiyon sözleşmeleri ve döviz alımsatım sözleşmelerinin kritik koşullarının uyumlu olması durumunda forward bileşeni ve zaman değeri
riskten korunan kalem ile ilişkilendirilir. Herhangi bir kalıntı zaman değeri veya forward bileşeni
(hizalanmayan kısım-the non-aligned portion) kar ya da zarar tablosuna yansıtılmaktadır. 31 Aralık
2016 ve 2015 yıllarında şirketin, koşulları korunan kalem ile uyumlu olmayan ile herhangi bir riskten
korunma aracı yoktur.
1 Ocak 2016 öncesinde, şirketin yalnızca spot bileşeni riskten korunma muhasebesine konu edilen
vadeli döviz alım sözleşmeleri vardı, forward bileşeni ise kar ya da zarara yansıtılıyordu.
UFRS9(6.5.16)
Forward sözleşmelerinin spot bileşeni ilgili spot piyasa döviz kurları referans alınarak belirlenir.
Sözleşmedeki vade oranı ve spot piyasa döviz kuru arasındaki fark forward bileşeni olarak tanımlanır.
UFRS9(6.5.15)
Döviz opsiyonu sözleşmelerinin içsel değeri, ilgili spot piyasa döviz kuru referans alınarak belirlenir.
Sözleşmeli işlem fiyatı ve spot piyasa döviz kuru arasındaki fark zaman değeri olarak tanımlanır.
PwC
DEĞER A.Ş.
213
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
12(a) Kur riski (seçilmiş kalemler) 11
Riskten korunma muhasebesi uygulanmasının şirketin finansal durumu ve performansı üzerinde etkileri
şunlardır:
31 Aralık 2016
‘000 TL
(i)
Türev finansal araçlar – döviz opsiyon sözleşmeleri
UFRS7(24A)(b)
UFRS7(24A)(a)
UFRS7(24A)(d)
UFRS7(23B)(a)
UFRS7(22B)(b)
UFRS7(24A)(c)
UFRS7(24B)(b)(i)
UFRS7(23B)(b)
UFRS7(24A)(b)
UFRS7(24A)(a)
UFRS7(24A)(d)
UFRS7(23B)(a)
UFRS7(24A)(c)
UFRS7(24B)(b)(i)
Taşınan değer (varlık)
Nominal tutarı
Vade tarihi
Riskten korunma oranı*
1 Ocak tarihinden itibaren açık olan riskten korunma
araçlarının içsel değerindeki değişim
Etkinliği belirlemek için kullanılan riskten korunan kalemin
değerindeki değişim
Ağırlıklı ortalama işlem oranı
Türev finansal araçlar - dövizli forward
sözleşmeleri
Taşınan değer (varlık)
Nominal tutarı
376
10.000
Ocak 2016 –
Mart 2016
1:1
85
(81)
0,9612 ABD Doları:
1 TL
31 Aralık 2016
‘000 TL
31 Aralık 2015
‘000 TL
1.529
10.000
Ocak 2016 Mart 2016
1:1
1.152
8.000
Ocak 2015 - Mart
2015
1:1
353
121
(353)
(121)
(ii)
Vade tarihi
Riskten korunma oranı*
1 Ocak tarihinden itibaren açık olan riskten korunma
araçlarının içsel değerindeki değişim
Etkinliği belirlemek için kullanılan riskten korunan kalemin
değerindeki değişim
UFRS7(23B)(b)
Ağırlıklı ortalama işlem oranı
UFRS7(24E)(a)
UFRS7(24B)(b)(ii)
UFRS7(24B)(b)
UFRS9(6.5.9)
(iii)
0,9674 ABD Doları: 0,9428 ABD Doları:
1 TL
1 TL
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
54
25
Yedekler
Riskten korunma maliyetleri fonu – opsiyonların ertelemiş
zaman değeri ve forward bileşeni – açılış bakiyesi
artı: cari dönemde ertelenen riskten korunma muhasebesi
maliyeti
eksi: stokların defter değerine sınıflandırılmıştır
eksi: ertelenmiş vergi
Kapanış bakiyesi**
77
88
(77)
(3)
62
(36)
(12)
54
2016
‘000 TL
UFRS7(24B)(b)(ii)
UFRS7(24E)(b)
UFRS9(6.5.9)
PwC
Nakit akış riskinden korunma fonu- opsiyonların içsel değeri
– açılış bakiyesi
Artı: Diğer kapsalı gelirde muhasebeleştirilen riskten
korunma aracının gerçeğe uygun değerindeki değişim
(etkin kısım)
eksi: stokların defter değerine sınıflandırılmıştır
eksi: ertelenmiş vergi
Kapanış bakiyesi
-
593
(221)
372
DEĞER A.Ş.
214
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
12(a) Kur riski (seçilmiş kalemler) 11
UFRS7(24B)(b)(ii)
UFRS7(24E)(c)
UFRS9(6.5.9)
Nakit akış riskinden korunma fonu – forward
sözleşmelerinin spot bileşeni - açılış bakiyesi
Artı: Diğer kapsalı gelirde muhasebeleştirilen riskten
korunma aracının gerçeğe uygun değerindeki değişim
(etkin kısım)
eksi: stokların defter değerine sınıflandırılmıştır
eksi: ertelenmiş vergi
Kapanış bakiyesi
(iv)
UFRS7(24C)(b)(ii),(iii)
UFRS7(22B)(c)
Riskten Korunma kazanç/kayıpları
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
1.163
640
825
742
(61)
(316)
1.528
(78)
(224)
1.163
2016
‘000 TL
2015
‘000 TL
4
2
Riskten korunma muhasebesinin etkin olmayan kısmı Gerçeğe uygun değer kazançları / kayıpları kâr veya
zararda 'Diğer faaliyet gelirleri’ içinde muhasebeleştirilen
finansal araçlar
*
Yabancı para cinsindeki forward ve opsiyon sözleşmeleri muhtemel stok alımları ile aynı yabancı para cinsinden (ABD Doları) olduğu için riskten
korunma oranı 1:1’dir.
**
Ertelenmiş riskten korunma maliyetleri fonundaki tutar 19.000 TL tutarında opsiyon zaman bileşeni ve 29,000 TL forward bileşeni içermektedir
(2015: 40.000 TL forward bileşeni). Tüm bu ertelenmiş maliyetler fonu tahmini stok alımları ile ilişkilendirilmiş işlemlerdir.
UFRS7(24C)(b)(iv)
Dönem içerisinde nakit akışı riskinden korunma fonundan kar ya da zarara aktarılan tutar
bulunmamaktadır.
UFRS7(23D)
Şirketin riskten korunma politikası yalnızca etkin olan işlemlerin yapılmasına izin vermektedir. Etkinlik,
riskten korunma muhasebesinin başında ve daha sonra periyodik dönemlerde riskten korunan araç ve
riskten korunma aracı arasındaki ekonomik ilişkinin devam edip etmemediğine ilişkin ileriye dönük
testlerle değerlendirilir. Şirket, riskten korunma aracına ait kritik değerlerin riskten korunan kalem ile
birebir örtüşmesi durumunda riskten korunma muhasebesi ilişkisine girmektedir. Eğer daha sonar
şartlarda meydana gelen değişiklikler kritik değerlerin birebir örtüşmesini engellerse, şirket etkinlik
testleri için varsayıma dayalı türev metodunu kullanmaktadır.
UFRS7(23D)
Nakit akış riskinden korunmaya ilişkin etkin olmayan kısım, belirlenen riskten korunma aracı bileşeninin
değerindeki birikmiş değişimin, riskten korunan kalemin değerindeki birikmiş değişime atfedilen tutarın
mutlak değerinden fazla olması durumunda ortaya çıkmaktadır. Yukarıda bahsedilen dövizli alımlarda
aşağıdaki durumların olması halinde etkinlik bozulabilmektedir:
tahmin edilen işlem tarihinin değişmesi, ya da
riskten korunan kalem ve riskten korunma aracının kredi riskindeki farklılık.
12(b) Kredi riski 12
Şirket, eğer karşı taraflar vadeleri geldiğinde ödeme yapamazlar ise aşağıdaki kalemlerden ötürü kredi
riskine maruz kalmaktadır:
PwC
müşterilere kullandırılan krediler kapsamındaki krediler (36 ay vadeli) (not 7(d))
faturası kesildikten sonar vadesi 60 günü geçen ticari alacak ödemeleri (not 7(d))
itfa edilmiş maliyetinden taşınan borçlanma araçlarına yapılan yatırımlar (not 7(e)), ve
gerçeğe uygun değer değişimleri diğer kapsamlı gelire yansıtılan borçlanma araçlarına yapılan
yatırımlar (not 7(a)).
DEĞER A.Ş.
215
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
12(b) Kredi riski 12
1 Ocak 2016 tarihinden sonra oluşturulan finansal varlıklar için aşağıdaki kredi riski modelleri
uygulanmaktadır:
UFRS7(35F)(a)
Şirket varlığın ilk kayda alınmasında varlığın temerrüt olasılığını ve daha sonra her raporlama dönemi
boyunca sürekli olarak kredi riskinde önemli artış olup olmadığını üzerine göz önünde bulundurur.
Şirket, kredi riski önemli bir artış olup olmadığını değerlendirmek için varlığın ilk muhasebeleştirme
tarihi itibarıyla belirlenen temerrüt riski ile raporlama tarihi itibarıyla olan temerrüt riskini karşılaştırır.
Şirket mevcut makul ve destekleyici olan ileriye dönük bilgileri değerlendirmektedir. Özellikle aşağıdaki
göstergeler bu değerlendirmelere dahil edilmiştir:
UFRS9(B.5.5.17)
içsel kredi derecelendirmesi
bağımsız kredi derecelendirmesi (ulaşılabilir olduğu kadarı ile)
borçlunun yükümlülüklerini yerine getirme kabiliyetini önemli derecede olumsuz yönde
etkileyebilecek iş dünyası, mali veya ekonomik koşullarda şuan ki veya oluşması beklenen
değişiklikler
borçlunun faaliyet sonuçlarında şu anki koşullarda ya da ileride beklenen önemli değişiklikler
aynı borçlunun diğer finansal araçlarına ilişkin kredi riskindeki önemli artışlar
yükümlülüğe ilişkin üçüncü tarafların vermiş olduğu garantiler veya kredi kalitesini arttırır
nitelikteki teminatların değerindeki önemli değişiklikler
borçlunun grubundaki borçluların ödeme durumundaki veya davranışlarındaki önemli
değişiklikler de dahil olmak üzere, borçlunun beklenen performans ve davranışlarındaki
önemli değişiklikler.
Makroekonomik bilgiler içsel derecelendirme modelinin bir parçası olarak kurulmuştur (örneğin piyasa
faiz oranları ya da büyüme oranları gibi)
Bir borçlu bir sözleşmesinde 30 günden fazla ödeme günü gecikmesi yapması durumunda yukarıdaki
analizlerden bağımsız olarak kredi riskinde önemli bir artış olduğu tahmin edilmektedir.
UFRS7(35F)(b)
Bir finansal varlığa ilişkin temerrüt, karşı tarafın sözleşmeye dayalı ödemelerinin vadesini 60 günün
üzerinde geçirmesidir.
UFRS7(35F)(e)
Şirket ile borçlu arasındaki bir ödeme planına bağlı ödemelerini yapmakta başarısız olan bir borçluya
ait alacaklar, hiçbir makul iyileşme beklentisi yok ise bu finansal varlıklar aktiften silinmektedir. Şirket
borçlunun sözleşmeye dayalı ödemelerinin vadesinin 120 gün geçirmiş olması durumunda kredi veya
alacağı aktiften silinecek varlık olarak sınıflar. Krediler veya alacakların aktiften silinmesi durumunda,
şirket alacağını kurtarmak için girişimlerini yapmaya devam eder. Tahsilat yapılması durumunda, bu
tutar kar veya zarara kaydedilmektedir.
(i)
UFRS7(35F)(a)
Müşterilere kullandırılan krediler
Şirket kredilerini üç grupta inceler, kredi riski ve karşılıkları da bu gruplandırmaya göre belirler. Bu içsel
kredi derecelendirmeleri, Standard and Poor, Moody’s ve Fitch gibi bağımsız derecelendirme
kuruluşlarının yaptığı değerlendirmeler ile paraleldir.
Şirketin beklenen kredi zararları modelinde kullanılan varsayımlarının özeti aşağıdaki gibidir:
UFRS7(35F)(b)-(e)
UFRS7(35G)(a)
PwC
Beklenen kredi zararı
karşılığı bazı
Sınıf
Kategorinin şirketteki tanımı
Canlı krediler (performing)
Temerrüt riski olmayan ve
sözleşmeye dayalı nakit akış
yükümlülüklerini yerine getirebilecek
müşteriler.
12 aylık beklenen kredi zararı.
Varlığın ömrünün 12 aydan
kısa olması durumunda
beklenen kredi zararı ömür
boyu beklenen eşit
hesaplanmaktadır
Yakın izlemedeki krediler
(underperforming)
Kredi riskinde önemli bir artış olduğu
tespit edilen krediler; faiz ve / veya
anapara geri ödemelerinin vadesi 30
günü geçmiş ise kredi riskinde
önemli bir artış olduğu varsayılır
(daha ayrıntılı bilgi için yukarıya
bakınız)
Ömür boyu beklenen kredi
zararı
Batık alacaklar (non-performing)
Faiz ve / veya anapara geri
ödemelerinin vadesi 60 günü geçmiş
Ömür boyu beklenen kredi
zararı
Aktiften silinenler (write-off)
Faiz ve / veya anapara geri
ödemelerinin vadesi 120 günü
geçmiş ve tahsilat için makul bir
beklentinin olmadığı alacaklar
Alacak aktiften silinir
DEĞER A.Ş.
216
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
12(b) Kredi riski 12
Faiz kazanan krediler şirketin yerel girişimciler için devam eden desteğinin bir parçası olarak yeni iş
kurma maliyetlerinde ile yardımcı olmak için küçük işletme müşterilerine kullandırılır. Şirket kredi için bu
küçük işletme müşterilerinden teminat rehini istemez.
UFRS7(35G)(b)
Kredilerin vadeleri boyunca, şirket, zamanında ve uygun beklenen kredi zararları hesaplayabilmek için
kredi riski oluşturmaktadır. Beklenen kredi zararı oranları hesaplanırken, şirket müşterilerinin her bir
kategorisi için tarihsel kayıp oranlarını dikkate alır ve ileriye dönük makroekonomik verilerin seyrine göre
bu oranları ayarlar. Şirket aşağıdaki şekilde müşterileri kredilerinin kredi zararları karşılıklarını hesaplar:
UFRS7(35F)(b)-(e),(35G)(a),
(35M)
Şirketin içsel
kredi
derecelendirmesi
Bağımsız
derecelendirme
Beklenen
kredi
zararı
oranı
AAA
0,9%
AA
1,3%
A
2,2%
BBB
7,3%
BB
10,0%
B
12,2%
CCC
14,0%
CC
18,0%
C
30,0%
Ömür boyu beklenen
kredi zararı
50,0%
Varlık beklenen kredi
zararları ölçüsünde
aktiften silinerek kâr
veya zarara yansıtılır
Beklenen kredi zararı
karşılığı bazı
Batık durumunda
tahmin edilen brüt
taşınan değer
Taşınan
değer
(karşılık tutarı
netlenmiş)
45.775
45.374
31.668
31.272
14.117
13.806
1.137
1.054
219
197
65
57
380
327
Faiz gelirinin
hesaplanma
bazı
Canlı krediler
Yakın
izlemedeki
krediler
Batık alacaklar
Aktiften silinenler
D
12 aylık beklenen
kredi zararı
Ömür boyu beklenen
kredi zararı
Brüt taşınan
değer
Brüt taşınan
değer
30
İtfa edilmiş
maliyetten
taşınan değer
(karşılık
73
hesabı
netleşmiş)
21
20
10
89
-
UFRS7(35M)
*ya da eşdeğer içsel kredi derecelendirmesi.
UFRS7(35G)(c)
Raporlama döneminde tahmin teknikleri veya varsayımlara önemli bir değişiklik yapılmamıştır.
UFRS7(35H)
31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla müşterilere kullandırılan krediler için değer düşüklüğü karşılığı ve bu
hesabın açılış bakiyesi ile mutabakatı:
31 Aralık 2015 itibarıyla değer düşüklüğü karşılığı
açılış bakiyesi (UMS 39’a göre hesaplanmış)
Açılışta geçmiş dönem karı bakiyesine yapılan
düzeltme
UFRS7(42P)
31 Aralık 2015 itibarıyla değer düşüklüğü
karşılığı açılış bakiyesi (UFRS 9’a göre
hesaplanmış)
Yakın izlemedeki kredilere transferler (ömür boyu
beklenen kredi zararları)*
Batık alacaklara transferler (kredi değer
düşüklüğüne uğrayan varlıklar)
Yeni alınan ya da oluşturulan finansal varlıklar
Aktiften silinenler
Tahsilatlar
Risk parametrelerindeki değişiklikler**
Diğer değişiklikler
31 Aralık 2016 itibarıyla değer düşüklüğü
karşılığı kapanış bakiyesi (UFRS 9’a göre
hesaplanmış)
UFRS7(35H)(b)(i)
UFRS7(35H)(b)(ii)
UFRS7(35I)(a)
UFRS7(35I)(c)
UFRS7(35I)(c)
PwC
Canlı krediler
‘000 TL
Yakın
izlemedeki
krediler
‘000 TL
Batık
alacaklar
‘000 TL
Toplam
‘000 TL
666
12
162
840
55
70
30
155
721
82
192
995
(25)
33
-
(2)
367
-
8
2
-
-
-
-
(109)
367
(109)
(14)
(5)
(12)
53
6
5
5
(31)
53
16
1.108
113
78
1.299
*
Değer düşüklüğü karşılığındaki 8 TL’lik artış transfer olan varlıkların karşılıklarının 12 aylık beklenen kredi zararından ömür boyu
beklenen kredi zararlarına geçişinin etkisidir.
**
Değer düşüklüğü karşılığındaki artışın sebebi, canlı krediler için 12 aylık beklenen kredi riski hesaplamasında kullanılan
temerrüt riski oranındaki artıştan kaynaklanmaktadır.
DEĞER A.Ş.
217
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
(b)
Kredi riski 12
UFRS7(35L)
Dönem içerisinde aktiften silinen 60 TL tutarındaki kredi halen yasal takip altındadır.
UFRS7(35K)(a),(42P)
Kredi alacaklarının brüt defter değeri ve dolayısıyla kredi riskine maruz kalınan azami tutarlar şu
şekildedir:
31 Aralık 2016
‘000 TL
91.560
Canlı krediler
Yakın izlemedeki krediler
1.421
Batık alacaklar
499
20
Aktiften silinenler
Toplam brüt kredi alacakları
93.500
eksi: kredi zararı karşılıkları
UFRS9(5.5.15)
eksi: Aktiften silinenler
(1.299)
(10)
Beklenen kredi zararları netleştirilmiş kredi alacakları
92.191
(ii)
Ticari alacaklar
UFRS 9 uyarınca izin verildiği şekilde şirket tüm ticari alacakları için basitleştirilmiş yaklaşım uygular
ve ömür boyu beklenen riski karşılığı kullanır. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla beklenen zarar karşılığı
aşağıdaki şekilde belirlenir; aşağıda sunulan beklenen kredi zararlarına ileriye dönük bilgiler de
dahildir.
2016
UFRS7(35N)
Cari
Beklenen zarar oranı
Brüt taşınan değer
Zarar karşılığı
UFRS7(35H),(42P)
1.6%
Vadesi 30 gün
geçmiş
Vadesi 60 gün geçmiş
5%
Vadesi
120 gün
ve üzeri
geçmiş
13%
27%
Toplam
15,177
1,428
893
357
17.855
243
71
116
95
525
31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla ticari alacaklar için zarar karşılığı ve açılış bakiyesinin mutabakatı
aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2016
‘000 TL
31 Aralık 2015 itibarıyla değer düşüklüğü karşılığı açılış bakiyesi
(UMS 39’a göre hesaplanmış)
300
Açılışta geçmiş dönem karı bakiyesine yapılan düzeltme
45
31 Aralık 2016 itibarıyla değer düşüklüğü karşılığı açılış bakiyesi
(UFRS 9’a göre hesaplanmış)
345
Dönem içerisinde kar veya zararda muhasebeleştirilen karşılık gideri
180
31 Aralık 2016
525
UFRS7(35K)(a)
Ticari alacakların taşınan brüt değeri 17,855 TL’dir (2015: 11,167 TL).
UFRS7(35I)(c)
Dönem içerisinde şirket ticari alacakları içerisinden aktiften silme işlemi yapmamıştır, daha önce
yapılan aktiften silinen alacaklardan herhangi bir nakit akışı girişi ya da tahsilat beklentisi
bulunmamaktadır.
PwC
DEĞER A.Ş.
218
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
12(b) Kredi riski 12
(iii)
İtfa edilmiş maliyetinden taşınan borçlanma araçları (daha önce vadeye kadar elde tutulacak
yatırımlar)
İtfa edilmiş maliyetinden taşınan borçlanma araçları (daha önce vadeye kadar elde tutulacak
yatırımlar) tahviller, kuponlu tahviller ve halka açık özel sektör tahvillerinden oluşmakta ve itfa edilmiş
maliyet bedellerinden taşınan diğer finansal varlıklar içinde yer almaktadır.
UFRS7(35H),(42P)
31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla itfa edilmiş maliyet bedellerinden ölçülen borçlanma araçları (daha önce
vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar) için zarar karşılığı ve açılış bakiyesi ile mutabakatı aşağıdaki
gibidir:
31 Aralık 2016
‘000 TL
31 Aralık 2015 itibarıyla değer düşüklüğü karşılığı açılış bakiyesi
(UMS 39’a göre hesaplanmış)
5
Geçmiş dönem karlarından yapılan açılış düzeltmesi tutarı
2
1 Ocak 2016 tarihindeki açılış karşılık bakiyesi (UFRS 9’a göre hesaplanmış)
7
Dönemde kar veyza zararda muhasebeleştirilen karşılık artışı
23
31 Aralık 2016
UFRS7(B8E)(a)
UFRS7(35H)
30
Söz konusu finansal varlıkların tümü düşük riskli olarak kabul edilir ve bu nedenle dönem içerisinde
değer düşüklüğü karşılığı 12 aylık beklenen kredi zararları ile sınırlı kalmıştır. Yönetim, en az bir
büyük derecelendirme kuruluşu tarafından bu yönde bir yatırım notu kredi derecelendirmesi olması
koşulu ile bir varlığa ‘düşük riskli’ değerlendirmesi yapmaktadır.
(iv) Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan borçlanma araçları
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan borçlanma araçları borsada işlem gören ve
görmeyen yatırımları içermektedir. Bu yatırımlara ait değer düşüklüğü gideri kar veyza zarar tablosuna
yansıtılmaktadır.
31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan borçlanma
araçlarına ait değer düşüklüğü karşılığı giderlerinin açılış bakiyesi ile şu şekilde mutabakatı
sağlanmaktadır:
31 Aralık 2015 itibarıyla değer düşüklüğü karşılığı açılış bakiyesi
(UMS 39’a göre hesaplanmış))
-
Açılışta geçmiş dönem karı bakiyesine yapılan düzeltme
-
31 Aralık 2016 itibarıyla değer düşüklüğü karşılığı açılış bakiyesi
(UFRS 9’a göre hesaplanmış)
-
Dönem içerisinde kar veya zararda muhasebeleştirilen karşılık gideri
8
31 Aralık 2016
UFRS7(B8E)(a)
8
Söz konusu finansal varlıkların tümü düşük riskli olarak kabul edilir ve bu nedenle dönem içerisinde
değer düşüklüğü karşılığı 12 aylık beklenen kredi zararları ile sınırlı kalmıştır. Yönetim, en az bir
büyük derecelendirme kuruluşu tarafından bu yönde bir yatırım notu kredi derecelendirmesi olması
koşulu ile bir varlığa ‘düşük riskli’ değerlendirmesi yapmaktadır.
Önemli tahminler ve varsayımlar
Finansal varlıklarda değer düşüklüğü
UFRS9(5.5.17)
UMS1(125)
Finansal varlıklarda değer düşüklüğü karşılığı not 12(b) (i)-(iv)’de açıklanan temerrüt riski ve
beklenen zarar oranlarına dayandırılmaktadır. Şirket, her raporlama döenminde bu varsayımları
yapabilmek ve girdileri seçebilmek için, şirketin geçmiş tecrübeleri ve mevcut piyasa koşulları yanı
sıra ileriye dönük tahminleri de kullanır. Temel varsayımlar ve girdiler için yukarıdaki not 12(b)’ye
bakınız.
Finansal araçların gerçeğe uygun değerine ilişkin önemli tahminler ve değerlendirmeler için bu
yayının ana kısmındaki Not 7(c) (iv)’ye bakınız.
PwC
DEĞER A.Ş.
219
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
UMS1(117)
UMS1(112)(a),(117)
UMS8(28)
UFRS9(7.1.1)
UMS1(119)
UFRS7(21)
25 Önemli muhasebe politikalarının özeti (seçilmiş kalemler)
25(a) Sunumuna ilişkin esaslar (seçilmiş kalemler)
(iii) şirket tarafından benimsenmiş yeni ve değiştirilmiş standartlar
Yeni muhasebe politikalarının, kullanıcıların gelecekteki nakit akışlarının miktarı, zamanlaması ve
belirsizliğini değerlendirmek için daha güvenilir ve ilgili bilgi sağlaması sebebiyle Şirket, Temmuz 2014
tarihinde yayımlanan UFRS 9 Finansal Araçlar standardını uygulamayı seçmiştir. UFRS 9 (7.2.15)
geçiş hükümlerine uygun olarak, karşılaştırmalı rakamlar riskten korunma muhasebesinin bazı
kısımları haricinde yeniden düzenlenmemiştir. Muhasebe politikasındaki değişikliğin etkisi hakkında
ayrıntılı bilgi için değil not 26’ya bakınız.
25(o) Yatırımlar ve diğer finansal varlıklar
1 Ocak 2016 tarihinde uygulanan muhasebe politikaları
UFRS9(4.1.1)
(i)
Sınıflandırma
1 Ocak 2016 tarihinde şirket finansal araçlarını aşağıdaki ölçüm kategorine göre sınıflandırmaktadır:
Sonraki dönemlerde gerçeğe uygun değerinden ölçülecekler (değişiklikler ya diğer kapsamlı gelir
ya da kar veya zarara yansıtılacak şekilde), ve
İtfa edilmiş maliyetinden taşınan finansal varlıklar.
Sınıflandırma şirketin sözleşme şartlarını yönetmek modeline ve varlığın sözleşmeye dayalı nakit
akışlarının özelliklerine dayanmaktadır.
UFRS9(4.1.4),(5.7.1)
Gerçeğe uygun değerinden ölçülen varlıkların, kazanç ve kayıpları ya kâr veya zararda ya da diğer
kapsamlı gelire kaydedilir. Borçlanma araçlarına yapılan yatırımlar için bu yatırım elde tutulduğu iş
modeline bağlıdır. Özkaynağa dayalı finansal araçlara yapılan yatırımlar için ise ilk muhasebeleştirme
sırasında şirketin gerçeğe uygun değer farkının diğer kapsamlı gelire yansıtılan özkaynak yatırımı
olarak değişmez bir seçim yapıp yapmadığına bağlıdır.
Her bir finansal varlık türü hakkında ayrıntılar için not 7’ye bakınız.
UFRS9(4.4.1)
UFRS9(5.1.1)
UFRS9(4.3.2),(4.3.3)
PwC
Şirket borçlanma yatırımlarını sadece bu varlıkları yönettiği iş modelinde değişiklik olduğu zaman
yeniden sınıflandırmaktadır.
(ii)
Ölçüm
İlk muhasebeleştirme sırasında, varlık gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal
varlık olmadığı durumda bu varlığı, gerçeğe uygun değerlerine finansal varlığın edinimi ile doğrudan
ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri ekleyerek ölçer. Gerçeğe uygun değerleri kar veya zarara
yansıtılan finansal varlık olması durumunda finansal varlıkların işlem maliyetleri kar veya zarara gider
yazılır.
Gömülü türev finansal araçlarının nakit akışlarının sadece anapara ve faiz ödemesi olup olmadığı
belirlenirken varlıklar bir bütün olarak kabul edilir.
DEĞER A.Ş.
220
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
25(o) Yatırımlar ve diğer finansal varlıklar
UFRS9(5.1.1)
Borçlanma araçları
Borçlanma araçlarının sonraki ölçümleri varlık ve varlığın nakit akış özelliklerini yönetildiği şirketin iş
modeline bağlıdır. Şirketin borçlanma araçlarını sınıflandırmak için üç ölçüm kategorisi vardır:
UFRS9(4.1.2)
İtfa edilmiş maliyet: sözleşmeye bağlı nakit akışlarının nakit akışları sadece anapara ve faiz
ödemelerini temsil eden varlıklar itfa edilmiş maliyetinden ölçülür. Finansal riskten korunma
ilişkisinin bir parçası olmayan, itfa edilmiş maliyet bedeli üzerinden ölçülen bir borçlanma
yatırımına ait kazanç ya da kayıp varlığın elden çıkarıldığında veya değer düşüklüğüne
uğradığında kâr veya zararda muhasebeleştirilir. Bu finansal varlıklardan elde edilen faiz geliri
etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak finansal gelire dahil edilir.
UFRS9(4.1.1)
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlıklar: sözleşmeye bağlı
nakit akışları sadece anapara ve faiz ödemelerini temsil eden finansal varlıklar, satış ve tahsilat
amacıyla elde tutulan varlıklar ise, gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelirde ölçülür.
Değer düşüklüğü, faiz geliri ve kur farkı dışındaki defter değerini etkileyen hareketler kar veya
zararda bunun dışındakiler diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilir. Finansal varlık elden
çıkarıldığı zaman, daha önce diğer kapsamlı gelirde tanınan kümülatif kazanç veya kayıplar
özkaynaklardan kar veya zararda diğer gelirler / (giderler) kalemine sınıflandırılır. Bu finansal
varlıklardan elde edilen faiz geliri etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak finansal gelire dahil edilir.
UFRS9(4.13)
Gerçeğe uygun değer farkı kar ya da zarara yansıtılan finansal varlıklar:
İtfa edilmiş maliyet veya gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal
varlıklar için kriterlere uymayan varlıklar kar veya zarara yansıtılan gerçeğe uygun değerleriyle
ölçülür. Sonraki dönemlerde gerçeğe uygun değeriyle kar veya zararda ölçülen ve finansal
riskten korunma ilişkisinin bir parçası olmayan bir borçlanma yatırımına ait bir kazanç ya da
kayıp gerçekleştiği dönemde, kâr veya zararda diğer gelirler / (giderler) altında netleştirilerek
muhasebeleştirilir. Bu finansal varlıklardan elde edilen faiz gelirleri finansman gelirine dahil edilir.
UFRS9(5.7.2)
UFRS9(5.5.1)
UFRS9(5.5.17)
UFRS9(5.5.15)
UMS1(110)
PwC
Özkaynağa dayalı finansal araçlar
Şirket daha sonraki dönemlerde tüm özkaynağa dayalı yatırımlarını gerçeğe uygun değeriyle ölçer.
Şirketin yönetimi diğer kapsamlı gelir içerisinde özkaynak yatırımlarının gerçeğe uygun değer kazanç
ve kayıplarını seçtiği durumlarda, gerçeğe uygun değer kazanç ve kayıplarının sonradan yeniden kar
veya zarara sınıflandırması yoktur. Şirketin yatırımlardan temettüler gibi haklarının ortaya çıktığı
durumlarda diğer gelirler olarak kar veya zararda muhasebeleştirilir.
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıkların gerçeğe uygun değerindeki
değişiklikler kâr veya zararda tablosunda diğer kazanç / (kayıplar) olarak kaydedilmektedir. Gerçeğe
uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan özkaynak yatırımlarının değer düşüklüğü (ve değer
düşüklüğü iptali) gerçeğe uygun değerindeki diğer değişikliklerden ayrı olarak sunulmaz.
(iii) Değer düşüklüğü
Şirket gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan ve edilmiş maliyetinden taşınan
finansal varlıkları için ileriye dönük beklenen kredi zararlarını değerlendirir. Uygulanan değer
düşüklüğü metodolojisi kredi riskinde önemli bir artış olup olmamasına bağlıdır. Şirket kredi riskinde
önemli bir artış olup olmadığını detayları Not 12(b)’de açıklandığı şekilde belirler.
Sadece ticari alacaklar için UFRS 9’un izin verdiği şekilde basitleştirilmiş bir yaklaşım uygular, bu
uygulama alacakların ilk defa kayıtlara alınması sırasında ömür boyu beklenen kredi zararları
yazılmasını gerektirir.
1 Ocak 2016 tarihinden önce uygulanan muhasebe politikaları
Şirket geriye dönük olarak UFRS 9 uygulamıştır, ancak karşılaştırmalı bilgileri yeniden
düzenlememeyi seçmiştir. Sonuç olarak, sunulan karşılaştırmalı bilgiler şirketin önceki muhasebe
politikaları uyarınca muhasebeleştirilmeye devam edilmiştir.
Ayrıntılar için bu yayının ana kısmındaki not 25(o)’ya bakınız.
DEĞER A.Ş.
221
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
UMS1(119)
UFRS7(21)
25(p) Türevler ve riskten korunma stratejileri
UFRS9(4.1.4),(5.2.1)
Türev araçlar ilk olarak sözleşme tarihinde gerçeğe uygun değerinden kayda alınır ve daha sonra her
raporlama dönemi sonunda yeniden gerçeğe uygun değerinden ölçülür. Gerçeğe uygun değerindeki
değişiklikler için muhasebe türev işlemin riskten korunma amaçlı olup olmadığına bağlıdır, ve eğer
öyleyse, niteliği, riskten korunan kalem ve riskten korunma ilişkinin türüne göre belirlenir.
Grup gerçekleşme olasılığı yüksek tahmini işlemlerin kur riskinden kaynaklanan nakit akışlarının (nakit
akış riskinden korunma) riskten korunması olarak bunları türevlerini kullanır.
UFRS9(6.3.5)
UFRS9(6.4.1)(a),(c)
UFRS9(4.1.4)
UMS1(68)
Grup riskten korunma ilişkisi başlangıcında riskten korunma aracı ile riskten korunan kalem arasındaki
ekonomik ilişkiyi, finansal riskten korunma aracının korunan kalemin nakit akışlarınlarını nasıl
karşılayacağını dökümante eder. Şirket her riskten korunma işleminin başlangıcında yaptığı çeşitli
riskten korunma işlemleri ile ilgili risk yönetimi amacı ve stratejisini dokümante etmektedir.
Riskten korunma amaçlı kullanılan çeşitli türev finansal araçlar gerçeğe uygun değerleri Not 12 (a)’da
açıklanmıştır. Özkaynaklar altında riskten korunma fonu hareketleri Not 9 (c)'de gösterilmiştir. Korunma
amaçlı türev araçların makul değerinin uzun ve kısa vadeli gösterimi riskten korunan kalemin vadesi 12
aydan uzun ise duran varlık ya da uzun vadeli yükümlülük olarak kısa ise duran varlık ya da kısa vadeli
yükümlülük olarak sınıflandırılır. Alım satım amaçlı türevler dönen bir varlık veya kısa vadeli
yükümlülük olarak sınıflandırılır.
1 Ocak 2016 tarihinden itibaren uygulanan muhasebe politikaları
UFRS9(6.5.11)
(i)
Riskten korunma muhasebesinde nakit akış riskinden korunma
Nakit akış riskinden korunma muhasebesi için belirlenen ve bu muhasebeye uygun olan türev
işlemlerin gerçeğe uygun değer değişikliklerinin etkin kısmı bu muhasebenin başlangıç tarihinden
itibaren, bugünkü değer esasına göre riskten korunan kalemin gerçeğe uygun değerindeki kümülatif
değişim ile sınırlı olacak şekilde özkaynaklar içinde nakit akış riskinden korunma fonu içerisine
kaydedilir. Etkin olmayan kısım ile ilgili kazanç veya kayıp, diğer gelirler (giderler) içinde, kar veya
zararda muhasebeleştirilir.
UFRS9(6.1.15)
Opsiyon sözleşmeleri tahmini işlemlerin risklerinden korunmak için kullanıldığında, şirket finansal
riskten korunma aracı olarak yalnızca opsiyon sözleşmesinin içsel değerini belirler
UFRS9(6.5.15)(c)
Opsiyon sözleşmelerinin içsel değerindeki değişimin etkin kısmı ile ilgili kazanç veya kayıplar
özkaynaklar içinde nakit akış riskinden korunma fonuna kaydedilmektedir. Riskten korunan kalemin
zaman değeri ('hizalanmış zaman değeri'-‘aligned time value’) ile ilişkilendirilen opsiyon
sözleşmelerinin zaman değerindeki değişiklikler özkaynaklar altındaki diğer kapsamlı gelirde finansal
riskten korunma maliyetlerine kaydedilmektedir.
UFRS9(6.5.16)
Forward sözleşmeleri tahmini işlemlerin riskinden korunmak için kullanıldığında, şirket genellikle
forward sözleşmesinin spot bileşenin gerçeğe uygun değer değişikliğini finansal riskten korunma aracı
olarak olarak belirler. Forward sözleşmelerinin spot bileşenine ait değişimin etkin kısmı ile ilgili kazanç
veya kayıplar özkaynaklar içinde nakit akış riskinden korunma fonuna kaydedilmektedir. Riskten
korunan kalemin ('hizalanmış forward bileşeni'-‘aligned forward element’) ile ilişkilendirilen forward
sözleşmesinin forward bileşenindeki değişim özkaynaklar içindeki diğer kapsamlı gelirde finansal
riskten korunma maliyetlerinde içinde kaydedillir. Bazı durumlarda, işletme, (forward bilşen de dahil‘including forward points’) forward sözleşmesinin tamamının gerçeğe uygun değerini finansal riskten
korunma aracı olarak belirleyebilir. Bu gibi durumlarda, tüm forwardın gerçeğe uygun değerindeki
değişimin etkin kısmı ile ilgili kazanç ve kayıplar özkaynaklar içinde nakit akış riskinden korunma
fonuna kaydedilmektedir.
Özkaynaklar altında biriktirilen tutarlar, riskten korunmaya konu olan kalem kar veya zararı
etkilediğinde şu şekilde yeniden sınıflandırılır:
UFRS9(6.1.15)
Opsiyon sözleşmelerinin içsel değerinin etkin kısmı ile ilgili kazanç veya kayıp aşağıdaki gibi
sınıflandırılır: korunmaya konu olan kalem sonradan finansal olmayan bir varlığın bilançoya
alınması ile sonuçlanıyorsa (örneğin stoklar gibi), hem ertelenmiş korunma kazanç ve kayıpları
hem de opsiyon sözleşmelerinin ertelenmiş düzenlenmiş zaman değeri varlığın başlangıç maliyeti
içinde yer alır. Ertelenmiş tutarlar finansal riskten korunma konusu kalem kar veya zararı etkilediği
dönemde (örneğin satışların maliyeti ile).kar veya zarara kaydedilmektedir.
UFRS9(6.5.16)
Forward sözleşmelerinin spot bileşeninin etkin kısmı ile ilgili kazanç veya kayıp aşağıdaki gibi
sınıflandırılır: riskten korunmaya konu kalem sonradan finansal olmayan bir varlığın tanınması
sonuçlandığında (örneğin stoklar gibi), hem ertelenmiş korunma kazanç ve kayıpları hem de
ertelenmiş düzenlenmiş forward noktaları varlığın başlangıç maliyeti içinde yer almaktadır.
Ertelenmiş tutarlar finansal riskten korunma konusu kalem kar veya zararı etkilediği dönemde
(örneğin satışların maliyeti ile).kar veya zarara kaydedilmektedir.
PwC
DEĞER A.Ş.
222
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
25(p) Türevler ve riskten korunma stratejileri
UFRS9(6.5.6)
Bir riskten korunma aracının vadesinin gelmesi, satılması veya geçerliliğini yitirmesi durumunda ya da
bir finansal riskten korunma muhasebesi koşullarını karşılamadığı durumda, tahmini işlemin
gerçekleşmesine kadar birikmiş herhangi bir ertelenmiş kazanç veya kayıp ve o anda özkaynakta
birikmiş olan ertelenmiş maliyetler, stoklar olarak finansal olmayan bir varlığın muhasebeleştirilmesine
kadar özkaynakta kalır. Böyle tahmini bir işleminin gerçekleşmesinin artık beklenmediği zaman
özkaynaktaki kümülatif kazanç veya kayıp ve riskten korunmak için ertelenen maliyetler hemen kar
veya zarara sınıflandırılır.
UFRS9(B6.5,7)-(B6.5.21)
Risk yönetimi açısından eğer finansal riskten korunma oranı en uygun noktada değilse ancak risk
yönetimi hedefi hala aynı ise ve riskten korunma muhasebesi uygun koşulları sağlamaya devam ediyor
ise, korunma ilişkisi finansal riskten korunma aracının hacminin veya riskten korunan kalemin hacminin
yeniden ayarlanmasıyla riskten korunma oranı risk yönetimi amacıyla kullanılan oranla paralel hale
getirilir. Finansal riskten korunma ilişkisinin yeniden dengelenmesi sırasında hesaplanan herhangi etkin
olmayan kısım kâr veya zararda muhasebeleştirilir.
26 Muhasebe politikalarındaki değişiklikler
not 25(a)’da açıklandığı gibi şirket Temmuz 2014’de yayımlanan UFRS 9’u uygulamıştır, bu
uygulamanın sonucu olarak muhasebe politikalarında değişiklikler ve finansal tablolara yansıtılan
tutarlarda düzeltmeler yapılmıştır. UFRS 9 (7.2.15) geçiş hükümlerine uygun olarak, karşılaştırmalı
rakamlar riskten korunma muhasebesinin bazı kısımları haricinde yeniden düzenlenmiştir.
UFRS9(7.2.3)
Muhasebe politikaları Temmuz 2014 tarihinde UMSK tarafından yayımlanan UFRS 9 ile uyumlu olmak
için değiştirilmiştir. UFRS 9, finansal varlık ve borçların sınıflandırma ve ölçümü, bilanço dışına
çıkarılması, değer düşüklüğüne uğraması ve riskten korunma muhasebesi ilgili UMS 39 hükümleri yerini
alır. Ayrıca UFRS 9 da finansal araçlar ile ilgili UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar standardı gibi
diğer standartları da önemli ölçüde değiştirmektedir
26(a) Finansal araçların sınıflandırılması ve ölçümü
Finansal araçların sınıflandırılması ve ölçümü nedeniyle şirketin birikmiş karları üzerindeki toplam etki
aşağıdaki gibidir (1 Ocak 2015 finansal riskten korunma muhasebesi kapsamındaki düzeltmeler hariç;
not 26(b)’ye bakınız):
‘000 TL
UMS8(28)(f)(i)(g)
Geçmiş dönem karları açılışı- UMS 39
Not
64.442
(a)(i)
270
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan
borçlanma araçlarına ait kendi kredi riski bileşeninin, gerçeğe
uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan yükümlülük olarak
sınıflandırılması
(a)(vii)
(210)
Müşterilere verilen kredilerin şüpheli alacak karşılığındaki artış
(c)(i)
(155)
Ticari alacakların şüpheli alacak karşılığındaki artış
(c)(ii)
Borçlanma araçlarının şüpheli alacak karşılığındaki artış
(c)(iii)
(45)
(2)
Satılmaya hazır portföyünden gerçeğe uygun değer farkı kar veya
zarara yansıtılan finansal varlık olarak yeniden sınıflandırma
UFRS 9 uygulanması ile geçmiş yıllar karlarına yapılan düzeltme
Geçmiş dönem karları açılışı- UFRS 9
PwC
(142)
64.300
DEĞER A.Ş.
223
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
26(a) Finansal araçların sınıflandırılması ve ölçümü
Ocak 2016 tarihinde, şirket UFRS 9 ilk uygulama tarihindeki (1 Ocak 2016) finansal varlıklar için geçerli olan
yönetim iş modellerini değerlendirmiş ve finansal araçlarını uygun UFRS 9 kategorilerine sınıflandırmıştır. Bu
yeniden sınıflandırmadan kaynaklanan başlıca etkiler şunlardır:
UMS8(28)(f)(i)(g)
UFRS9(42L)
Finansal varlıklar – 1 Ocak 2016
Not
Açılış bakiyesi – UMS 39 *
Satılmaya hazır portföyünden gerçeğe uygun
değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal
varlık olarak yeniden sınıflandırma
Satılmaya hazır borsada işlem gören borçlanma
araçları portföyünden itfa edilmiş maliyetinden
taşınan varlıklara sınıflama
Borsada işlem görmeyen borçlanma araçlarını
satılmaya hazır portföyünden gerçeğe uygun
değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılana
varlıklara sınıflama
Kuponlu ve kuponsuz tahvillerin vadeye kadar
elde tutulacak portföyden itfa edilmiş maliyete
sınıflanması
Borsada işlem gören ve görmeyen borçlanma
araçlarını satılmaya hazır portföyünden gerçeğe
uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire
yansıtılana sınıflama *
Açılış bakiyesi - UFRS 9
Toplam
finansal
varlıklar
‘000 TL
12.065
10.948
86.807
109.820
(i)
3.700
(3.700)
-
-
(ii)
-
(100)
100
-
(iii)
-
-
-
-
(iv)
-
-
-
-
(v)
-
-
-
-
15.765
7.148
86.907
109.820
*
1 Ocak 2016 tarihindeki gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan satılmaya hazır varlıklar ve itfa edilmiş maliyetinden taşınan vadeye kadar
elde tutulacak yatırımlarına açılış tutarını göstermektedir, detaylar için aşağıdaki tabloda bölüm (a)’ya bakınız. Bu sınıflandırmaların ölçüm kategorilerine bir
etkisi yoktur.
*
Nakit ve nakit benzerleri hariç itfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlıkları içermektedir.
Finansal yükümlülükler – 1 Ocak 2016
UMS8(28)(f)(i)(g)
UFRS7(42L)
Gerçeğe uygun
değer farkı kar
veya zarara
yansıtılan
‘000 TL
İtfa edilmiş
Gerçeğe uygun
maliyetinden
değer farkı diğer
taşınan
kapsamlı gelire
yansıtılan (vadeye kadar
(satılmaya hazır elde tutulacak
2014)
2014)**
‘000 TL
‘000 TL
Not
Gerçeğe uygun
değer farkı kar
veya zarara
yansıtılan
‘000 TL
Gerçeğe uygun
değer farkı diğer
kapsamlı gelire
yansıtılan
‘000 TL
İtfa edilmiş
maliyet
‘000 TL
Toplam
finansal
yükümlülükler
‘000 TL
(88.863)
-
-
(88.863)
210
(210)
-
-
(88.653)
(210)
-
(88.863)
Finansal yükümlülükler
Açılış bakiyesi – UMS 39
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire
yansıtılan borçlanma araçlarına ait kendi kredi
riski bileşeninin, gerçeğe uygun değer farkı kar
veya zarara yansıtılan yükümlülük olarak
sınıflandırılması
Açılış bakiyesi – UFRS 9
(vi)
Bu değişiklikleri şirketin özkaynakları üzerindeki etkisi:
Satılmaya hazır fonu
üzerindeki etki
‘000 TL
Gerçeğe uygun değeri diğer
kapsamlı gelire yansıtılanlar
fonu üzerindeki etki
‘000 TL
Birikmiş karlar
üzerindeki etki*
‘000 TL
812
-
64.442
(i)
(270)
-
270
(iii)
(322)
322
-
(v)
(220)
220
-
(210)
Not
UMS8(28)(f)(i)(g)
UFRS9(42L)
Açılış bakiyesi – UMS 39 *
Satılmaya hazır portföyünden gerçeğe uygun değer farkı
kar veya zarara yansıtılan finansal varlık olarak yeniden
sınıflandırma
Satılmaya hazır borsada işlem gören hisse senetleri
portföyünden gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı
gelire yansıtılan finansal varlık olarak sınıflama
Satılmaya hazır borsada işlem gören ve görmeyen hisse
senetleri portföyünden gerçeğe uygun değer farkı diğer
kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlık olarak sınıflama
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan
borçlanma araçlarına ait kendi kredi riski bileşeninin,
gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan
yükümlülük olarak sınıflandırılması
Toplam etki
Açılış bakiyesi - UFRS 9
(vi)
-
210
(812)
752
60
-
752
64.502
*değer düşüklüğü düzeltmesi öncesi. Aşağıdaki bölüm (c)’ye bakınız.
PwC
DEĞER A.Ş.
224
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
26(a) Finansal araçların sınıflandırılması ve ölçümü
(i)
UFRS7(12B)
UMS8(28(f)(i)(ii)
UFRS7(42J)
UFRS7 (12B)
UMS8(28)(f)(i)(ii)
UFRS7(11A),(42J)
UFRS7(42M)
UFRS7(12D)
UFRS7(42N)
UFRS7(12B)
UMS8(28)(f)(i)(ii)
UFRS7(11A),(42J)
Satılmaya hazır portföyünden gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık
olarak yeniden sınıflandırma
İmtiyazlı hisse senetlerine yapılan belli yatırımlar ve para piyasası fonları satılmaya hazır portföyünden gerçeğe
uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık olarak yeniden sınıflandırılmıştır (1 Ocak 2016 itibarıyla
3.700.000 TL). UFRS 9 uyarınca gerekli itfa edilmiş maliyetinden taşınacak finansal varlık olarak sınıflandırma
kriterlere uymamaktadır çünkü nakit akışları sadece anapara ve faiz ödemelerini temsil etmemektedir. 270.000 TL
ilgili gerçeğe uygun değer kazançları 1 Ocak 2016 tarihinde satılmaya hazır finansal varlıklar fonundan birikmiş
kârlara transfer edilmiştir. 2016 finansal yılında bu yatırımlarla ilgili 70.000 TL tutarındaki gerçeğe uygun değer
kazançları ve 21.000 TL ilgili ertelenmiş vergi gideri ile birlikte kâr veya zarar tablosuna kaydedilmiştir.
(ii)
Satılmaya hazır portföyünden itfa edilmiş maliyetinden taşınan finansal varlıklara sınıflandırma
Borsada işlem gören şirket tahvillerine yapılan bazı yatırımlar satılmaya hazır portföyünden itfa edilmiş maliyetinden
taşınan finansal varlıklara sınıflandırılmıştır (1 Ocak'ın 2016 tarihinde 100.000 TL) mevcuttur satış için itfa edilmiş
maliyet için sınıflandırılmıştır. İlk uygulama tarihinde şirketin bu yatırımlar içim iş modeli, sözleşmeye bağlı nakit
akışlarının tahsili için bu yatırımları elde tutmaktır ve varlıkların sözleşmeye dayalı nakit akışları sadece anapara ve
faiz ödemelerini temsil etmektedir. 1 Ocak 2016 tarihi itibarıyla 100.000 TL gerçeğe uygun değer, başlangıç
noktasında bu varlıkların itfa edilmiş maliyeti olarak kabul edilir. Bu düzenlemenin 1 Ocak 2016 tarihindeki geçmiş yıl
karları üzerinde hiçbir etkisi yoktu.
31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla borsada işlem gören özel kesim tahvilleri itfa edilmiş maliyetinden taşınana varlık
olarak yeniden sınıflandırılmış olmasaydı gerçeğe uygun değeri 150.000 TL olan bu varlıkların, 50.000 TL gerçeğe
uygun değer kazancı diğer kapsamlı gelire yansıtılmış olurdu.
1 Ocak 2016 tarihinde borsada işlem gören tahviller için belirlenen etkin faiz oranı %3,5’tir ve 31 Aralık 2016
döneminde 3.500 TL tutarında faiz geliri finansal tablolara yansıtılmıştır.
(iii)
Daha önce satılmaya hazır olarak sınıflandırılan hisse senetleri
Şirket daha önce satılmaya hazır olarak sınıflandırılan tüm özkaynak yatırımlarının gerçeğe uygun değer değişimlerin
diğer kapsamlı gelirde sunulması seçeneğini uyguladı çünkü bu yatırımlar alım satım amaçlı elde tutmamaktadır.
Bunun bir sonucu olarak 1 Ocak 2016’da, 5.748.000 TL tutarında gerçeğe uygun değere sahip bu varlıklar satılmaya
hazır finansal varlıklardan gerçeğe uygun değer farkları diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlıklar olarak
yeniden sınıflandırılmıştır ve 322.000 TL tutarındaki gerçeğe uygun değer kazancı, satılmaya hazır finansal varlıklar
fonundan gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlıklar fonuna yeniden
sınıflandırılmıştır. 2016 finansal yılı için bu yatırımların elden çıkarılmasıyla birikmiş gerçeğe uygun değer farkının
artık kar veya zarara yeniden sınıflandırılamamasının bir sonucu olarak diğer gelirler 646.000 TL tutarında daha az
olmuştur. Dönem içerisinde temettü geliri oluşmamıştır.
(iv)
UFRS7(12B)
UFRS(5.1.1)
İtfa edilmiş maliyetinden ölçülen varlıklardan vadeye kadar elde tutulacak varlıklara yeniden
sınıflandırma
Daha önce vadeye kadar elde tutulacak finansal varlık olarak sınıflandırılan borsada işlem gören özel kesim tahvilleri
ve kuponsuz tahviller artık itfa edilmiş maliyetinden ölçülen finansal varlık olarak sınıflandırılmıştır. Şirket sözleşmeye
bağlı nakit akışlarının sadece anapara ve anapara tutarı üzerinden faiz ödemelerininden meydana gelen bu
varlıkların nakit akışlarını tahsil etmek ve vadeye kadar varlıklarını tutmak niyetindedir. 1 Ocak 2016 tarihinde önceki
defter değeri ve yeni defter değeri arasında birikmiş karlara kaydedilmesi gereken bir fark bulunmamaktadır. Bu
varlıkların değer düşüklüğü karşılığındaki 2.000 TL tutarında bir artış dönemin açılış birikmiş karlarına kaydedilmiştir.
(v)
UFRS7(12B)
UMS8 (28)(f)(i)(ii)
UFRS7(11A),(42J)
UFRS9(4.1.4)
Satılmaya hazır portföyünden gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlık
olarak sınıflandırılan borçlanma araçları
Daha önce satılmaya hazır portföyünde bulunan borasada işlem gören ve görmeyen tahviller, şirketin iş modeli hem
sözleşmeye bağlı nakit akışlarını tahsil etmek hem de bu varlıkları satmak olduğu için, gerçeğe uygun değeri diğer
kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlık olarak yeniden sınıflandırılmıştır. Bu yatırımların sözleşmeye bağlı nakit
akışları içerisinde sadece anapara ve faiz vardır. Sonuç olarak 1 Ocak 2016 tarihinde 1.400.000 TL gerçeğe uygun
değeri olan borsada işlem gören ve görmeyen tahvillerin 220.000 TL tutarında gerçeğe uygun değer kazancı
satılmaya hazır finansal varlıklar fonundan gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal
varlıklar fonuna yeniden sınıflandırılmıştır.
(vi)
Diğer finansal varlıklar
( Vi) Diğer finansal varlıklar
Hisse senetleri - UFRS 9 uyarınca alım-satım amaçlı olan, duran hisse senetleri ve koşullu bedeller gerçeğe uygun
değeri kar veya zarar yansıtılacak finansal varlık olarak sınıflandırılmalıdır.
(vii)
UFRS9(4.2.2)
PwC
Dönüştürelebilir tahvillerin gerçeğe uygun değeri kar veya zarar yansıtılacak finansal varlık olarak
sınıflandırılması
UFRS 9 uyarınca, şirket dönüştürülebilir tahvillerini gerçeğe uygun değeri kar veya zarar yansıtılacak finansal varlık
olarak sınıflandırmıştır. Dönüştürülebilir tahviller gerçeğe uygun değerleriyle kaydedilir ve her finansal raporlama
tarihindeki piyasa değeriyle değerlenir. Piyasa riskindeki değişiklikler nedeniyle olan gerçeğe uygun değer
değişiklikleri kar veya zararda, şirketin kredi riski nedeniyle oluşan değişiklikler diğer kapsamlı gelire yansıtılmaktadır
Şirketin kredi riski değişiklikler nedeniyle diğer kapsamlı gelire yansıtılan tutarlar daha sonra kar veya zarara
sınıflandırılamaz. Dönüştürülebilir tahvillerin gerçeğe uygun değerleri Borsa İstanbul kapanış fiyatına göre belirlenir.
Daha önce kar veya zarara yansıtılmış olan şirketin kredi riski değişiklikler UFRS 9 uygulanması sonucunda geçmiş
yıl kar zararlarından özkaynaklardaki altındaki diğer kapsamlı gelir fonuna sınıflandırılmıştır. Dönüştürebilir tahvillere
ilişkin finansal bilgiler not 7(h)’ de yer almaktadır.
DEĞER A.Ş.
225
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
26(a) Finansal araçların sınıflandırılması ve ölçümü
UFRS7(29)
UFRS7(29A)
UFRS7(8)(a)(e-h)
(viii) UFRS 9 uygulamasına istinaden finansal araçların yeniden sınıflandırılması
Ilk uygulama tarihi olan 1 Ocak 2016’da şirketin finansal araçları sınıflandırma kategorilerine göre
aşağıda verilmiştir:
UFRS7(12B),(42I)(a)(b)
Ölçüm kategorisi
Orijinal
(UMS 39)
Yeni
(UFRS 9)
Taşınan değer
Orijinal
Yeni
‘000 TL ‘000 TL
Fark
Duran varlıklar
Hisse senetleri
Satılmaya hazır
Gerçeğe uygun değer farkı
diğer kapsamlı gelire
yansıtılacak*
5.748
5.748
-
Borsaya kote ve kote olmayan hisse
senetleri
Satılmaya hazır
Gerçeğe uygun değer farkı
diğer kapsamlı gelire
yansıtılacak*
1.400
1.400
-
Vadeye kadar elde tutulacak tahviller
ve kuponsuz tahviller
Vadeye kadar elde
tutulacak
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen
1.175
1.175
-
Satılmaya hazır
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen
100
100
-
İtfa edilmiş maliyetiyle
ölçülen
İtfa edilmiş maliyetiyle
ölçülen
Gerçeğe uygun değer farkı
kar veya zarara
yansıtılacak**
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen
700
700
-
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen
200
200
-
Gerçeğe uygun değer farkı kar
veya zarara yansıtılacak**
1.150
1.150
Borsaya kote özel kesim tahvilleri
İlişkili taraflara verilen krediler
Diğer alacaklar
Şarta bağlı bedel
İmtiyazlı hisse senetleri ve para
piyasaları fonu
Satılmaya hazır
Gerçeğe uygun değer farkı kar
veya zarara yansıtılacak**
3.700
3.700
Müşterilere kullandırılan krediler
İtfa edilmiş maliyetiyle
ölçülen
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen
53.149
53.149
İtfa edilmiş maliyetiyle
ölçülen
İtfa edilmiş maliyetiyle
ölçülen
Gerçeğe uygun değer farkı
kar veya zarara
yansıtılacak**
İtfa edilmiş maliyetiyle
ölçülen
İtfa edilmiş maliyetiyle
ölçülen
Gerçeğe uygun değer farkı
kar veya zarara
yansıtılacak**
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen
20.000
20.000
-
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen
10.867
10.867
-
Gerçeğe uygun değer farkı kar
veya zarara yansıtılacak**
10.915
10.915
-
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen
24.693
24.693
-
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen
716
716
-
1.152
1.152
88.863
88.863
-
Dönen varlıklar
Müşterilere kullandırılan krediler
Ticari alacaklar
Hisse senetleri – alım satım amaçlı
Nakit ve nakit benzerleri
Diğer alacakla
Türevler
Gerçeğe uygun değer farkı kar
veya zarara yansıtılacak**
Kısa vadeli yükümlülükler
Dönüştürülebilir tahviller
Gerçeğe uygun değer farkı
kar veya zarara
yansıtılacak**
Gerçeğe uygun değer farkı kar
veya zarara yansıtılacak**
*
gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan = özkaynak araçlarına yapılan yatırımlar, borçlanma araçları, gerç eğe uygun değer farkı
diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal yükümlülüklerin kendi kredi riski bileşeni
**
gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan = gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlıklar
-
26(b) Türevler ve riskten korunma stratejileri
UFRS9(7.2.26)(b)
UFRS9(7.2.24)
Önceki dönemlerle uyumlu olarak, dövizli forward sözleşmelerinin gerçeğe uygun değer değişimlerinin
yalnızca spot bileşenini nakit akışı riskinden korunma muhasebesine konu etmiştir.
UFRS 9’un uygulanması ile birlikte şirket artık dövizli forward sözleşmelerinin forward bileşeninden
kaynaklanan gerçeğe uygun değer değişikliklerini özkaynaklar altında riskten korunma maliyetleri
altında muhasebeleştirmektedir. Ertelenmiş riskten korunma maliyetleri ilgili riskten korunan kalemin
muhasebeleştirilmesi ile birlikte bu kalemin (stokların) maliyetine eklenmektedir. Bu değişiklik nakit akışı
riskinden korunma muhasebesinde dövizli forward sözleşmeler için geriye dönük olarak uygulanmıştır
ve 1 Ocak 2015 tarihindeki 25,000 TL tutarındaki riskten korunma maliyeti geçmiş dönem karlarından,
riskten korunma maliyetleri fonuna yeniden sınıflandırılmıştır.
31 Aralık 2015 ya da 2014 tarihlerinde nakit akış riskinden korunma muhasebesine konu edilen stok
bulunmamaktadır, bu nedenle 1 Ocak 2016 ve 1 Ocak 2015 tarihlerinde stok maliyetlerine eklenen
rakam bulunmamaktadır.
31 Aralık 2015 tarihinde dövizli forward sözleşmeleri UFRS 9 riskten korunma muhasebesi kriterlerine
uygundur. Şirketin riskten korunma stratejisi ve dokümantasyonu UFRS 9 kriterleri ile de uyumludur bu
nedenle bu muhasebeler devam ettirilmiştir.
PwC
DEĞER A.Ş.
226
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
26(c) Finansal varlıklarda değer düşüklüğü
Şirketin UFRS 9’un yeni beklenen kredi zararları modeline tabi olan dört tip finansal varlığı
bulunmaktadır:
müşterilere sağlanan krediler
stok satışları sonucu oluşan ticari alacaklar
gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan borçlanma araçları
itfa edilmiş maliyetiyle ölçülen borçlanma araçları
Şirket UFRS 9 ile beraber değer düşüklüğü metodolojisini değiştirmek durumunda kalmıştır.
Bu metodoloji değişikliğinin özkaynaklara olan etkisi yukarıdaki tabloda verilmiştir.
UFRS7(35F)(a)
UFRS9(5.5.15)
UFRS7(B8E)(a)
(i)
Müşterilere sağlanan krediler
Şirket 1 Ocak 2016 tarihinde elde bulundurulan kredi ve alacakların ilk muhasebeleştirilmeleri
sırasındaki temerrüt olasılığının fazla çaba ve maliyete sebep olmadan hesaplanabileceğine karar
vermiştir. UFRS 9’da izin verildiği üzere karşılıklar her raporlama döneminde kredi riskinin düşük olup
olmamasına göre muhasebeleştirilecektir. 1 Ocak 2016 tarihinde bu krediler için düşük kredi riski
olanlar hariç Not 12(b)’ da açıklanan değer düşüklüğü metodolojisine göre kredi riskleri
değerlendirilmiş ve 155.000 TL geçmiş yıl karları hesabında muhasebeleştirilmiştir. Not 12(b)’de
1 Ocak 2016 tarihindeki raporlama dönemine ait değer düşüklüğü karşılığı mutabakatı yapılmıştır.
(ii)
Ticari alacaklar
Ticari alacaklar için, şirket UFRS 9’da beklenen kredi zararları için açıklandığı üzere basitleştirilmiş
yaklaşımı uygulamaktadır, bu yöntem tüm ticari alacaklar için ömür boyu beklenen kredi zararı
muhasebeleştirilmesini gerektirmektedir.
(iii) Borçlanma araçlarına yapılan yatırımlar
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen ve gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan
borçlanma araçlarının riski düşük kabul edilmektedir ve bu nedenle bu araçlara 12 aylık beklenen
kredi riski hesaplanmaktadır.
UFRS 9 Finansal araçlar
Sunulan açıklamaların kapsamı
UFRS9(C17)-(C19)
1
Bu yayın ekinin hazırlanması amacıyla DEĞER UFRS 9 A.Ş.’nin (‘Şirket’) Temmuz 2014
tarihinden yayımlanan UFRS 9 Finansal Araçlar standardını tüm hükümleriyle uyguladığı
varsayılmıştır. Bir şirket Şubat 2015 tarihinden önceki bir tarihi ilk uygulama tarihi olarak
seçtiği takdirde UFRS 9’un daha önceki versiyonlarını uygulayabilir, örneğin beklenen kredi
zararlarına ilişkin rehberliği uygulamadan. Fakat bu senaryo bu ekte gösterilmemiştir. Buna
ek olarak bu ekteki dipnotlar UFRS 9’un gerektirdiği bütün dipnot açıklamalarını
içermemektedir, yalnızca DEĞER UFRS 9 A.Ş.’de uygulanabilir olan dipnotlara yer verilmiştir.
Bir dipnot açıklamasına yer verilmediği takdirde eğer açıklamaya bu yayının ana kısmında yer
verildiyse oraya referans verilmiş, hiç yer verilmediyse de yer verilmeyen dipnot açıklamasına
ilişkin aşağıdaki kısımlarda yorumlanmıştır.
Açıklanan karşılaştırmalı bilgiler
UFRS7(42Q)
2.
Şirket geçmiş dönemleri yeniden düzenlememe kararı almıştır. İlk uygulama tarihindeki
raporlama döneminde geçmiş dönemlerdeki ilgili finansal tablo kalemlerinin yeniden
düzenlenmesi ya da dipnotlarının sanki şirket önceki dönemlerde de UFRS 9
uyguluyormuşçasına açıklanması zorunlu değildir.
3.
UFRS 7 uyarınca finansal araçlar ile ilgili karşılaştırılmalı bilgiler sunulmalıdır (UFRS 9
değişimi öncesi). Bu açıklamalar yayının ana kısmında sunulmuştur ve burada
tekrarlanmamıştır.
UFRS 7’ye göre şirket sınıflandırma ve ölçme, değer düşüklüğü ve riskten korunma
muhasebesine ilişkin açıklamaları karşılaştırmalı olarak sunmalıdır (UFRS 9 değişimi öncesi).
UFRS9(7.2.15)
UFRS9(7.2.22)
4.
PwC
DEĞER A.Ş.
227
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
UFRS 9 Finansal araçlar
İmtiyazlı hisse senetlerinin sınıflandırılması
UFRS9(4.1.2)(b)
(B4.1.7)-(B4.1.26)
UMS1(122)
İmtiyazlı hisse senetleri özkayak tanımına uyma kriterlerini tam olarak karşılayıp
karşılamadıkları konusunda dikkatli analiz edilmelidir. Eğer bu tip hisse senetli özkaynak
olarak sınıflandırılmış ve alım satım amaçlı değilse, ise şirket bu hisseleri gerçeğe uygun
değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal araç olarak sınıflandırılabilir, ancak diğer
kapsamlı gelire yansıtılan fon bir daha kar veya zarara yeniden sınıflandırılamaz. Eğer bu
şekilde sınıflandırılmadıysa ilgili iş modeli ve nakit akışlarının sadece anapara ve faiz içerip
içermediği ilave analizlerle değerlendirilmelidir. Değer UFRS 9 A.Ş. bu analizleri yapmış ve bu
hisselerin gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtmaya karar vermiştir, çünkü faiz
ödemelerine ilişkin nakit akışları ertelenebilir nitelikte ve ertelenmesi durumunda faiz tahakkuk
etmeyecek şekildedir (sözleşmeye dayalı nakit akışları sadece anapara ve faiz
içermemektedir). Sınıflandırma yapmanın önemli karar içerdiği durumlarda ve tutarlar önemli
olduğu durumlarda, şirket bu hisselerin borçlanma araçları gibi sınıflandırılmasının
arkasındaki mantığı açıklamalıdır.
DEĞER UFRS 9 A.Ş.’ye uygun olmadığı için sunulmayan açıklamalar
UFRS 7 ve UFRS 9’un aşağıda açıklanan gereklilikleri bu Ek’te gösterilmemiştir:
İlk uygulama
UFRS7(12B-C),(42I)(c),
(42M-N),(42R-S)
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklama ve referanslar
İşletmenin daha önce gerçeğe uygun değer
farkı kar veya zarara yansıtılan ancak artık
bu şekilde ölçülmeyen finansal varlık veya
finansal yükümlülükleri olması.
İlk uygulama tarihinde UFRS 9 uyarınca
zorunlu olarak bu şekilde ölçülen ve isteğe
bağlı olarak yeniden sınıflandırılan araçları
ayrıştırın.
Bu yeniden sınıflandırmanın gerekçelerini
açıklayın.
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler
UFRS7(8)(a)
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklama ve referanslar
Şirketin gerçeğe uygun değer farkı kar veya
zarara yansıtılan şu tür araçları
bulundurması:
Bu finansal varlıkların her birini ayrı ayrı
açıklayın.
DEĞER UFRS 9 A.Ş.’nin tüm finansal
varlıkları zorunlu olarak gerçeğe uygun
değer farkı kar veya zarara yansıtılan
finansal varlık olarak ölçülür, dolayısıyla bu
açıklama geçerli değildir.
UFRS7(9)
UFRS7(11)(b)
UFRS7(11)(c)
PwC
İlk uygulama tarihinde bu şekilde
sınıflandırılan
UFRS 9 (6.7.1)’e göre bu şekilde
ölçülen
UFRS 9 uyarınca zorunlu olarak
gerçeğe uygun değer farkı kar veya
zarara yansıtılan.
Şirket eğer gerçeğe uygun değer farkı kar
veya zarara yansıtılan finansla varlık olarak
belirlemeseydi gerçeğe uygun değer farkı
diğer kapsamlı gelire yansıtılacak varlıkların
olması.
UFRS 7 (9) uyarınca ek açıklama yapın.
Şirketin, gerçeğe uygun değer farkı kar
veya zarara yansıtılan finansal
yükümlülüklere ait kredi riskinden
kaynaklanan gerçeğe uygun değer
değişikliklerinin, kredi riski hesaplamasının
makul olmadığına inanması.
Bu sonuca ulaşılmasının nedenlerini ve
alternatif hangi faktörlerin ilgili olacağını
nedenini açıklayın.
Gerçeğe uygun değer farkı kar veya zarara
yansıtılan finansal yükümlülükler için,
gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı
gelire yansıtılan kredi riskinin bir muhasebe
uyuşmazlığı yaratması.
UFRS 9 (B5.7.6) 'de açıklandığı şekilde
ilgili varlık ve yükümlülük için detaylı bir
ekonomik ilişki açıklayın.
DEĞER A.Ş.
228
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
UFRS 9 Finansal araçlar
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan finansal varlık ve yükümlülükler
UFRS7(20)(a)(viii)
UFRS7(12D)
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklama ve referanslar
Gerçeğe uygun değer farkı diğer kapsamlı
gelire yansıtılan bir borçlanma aracının
elden çıkarılmasına ilişkin kazanç ya da
kayıp muhasebeleştirilmesi.
Ayrıca gösterilmesi gerekenler:
Dönem içerisinde diğer kapsamlı gelire
yansıtılan kazanç veya kayıp tutarı ve
Bilanço dışına alma sonucu diğer
kapsamlı gelirden kar veya zarara
yeniden sınıflandırılan tutar.
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen finansal varlıklar
UFRS7(20A)
UFRS7(42N)
UFRS9(5.1.1A)
UFRS7(12D)
UFRS9(4.1.1),(5.6.1)-(5.6.7)
İtfa edilmiş maliyetiyle ölçülen varlıkların
bilanço dışına alınması.
Finansal varlıkların bilanço dışı
bırakılmasından nedenlerini ve dönem
içerisinde muhasebeleştirilen kazanç veya
kaybı açıklayın.
Gerçeğe uygun değerden taşınan finansal
varlıkların gelecek dönemlerde itfa edilmiş
maliyetiyle ölçülen finansal varlık olarak
yeniden sınıflandırılması ve yeni defter
değerin cari gerçeğe uygun değer olarak
kabul edilmesi.
Yeniden sınıflandırılma tarihinde belirlenen
etkin faiz oranını, muhasebeleştirilen faiz
gelir ve giderini, finansal varlığın bilanço
dışına alındığı her dönem için açıklayın.
Finansal varlığın işlem fiyatı ile gerçeğe
uygun değerlerinin farklı olması.
Şirket, bu kazanç ya da kayıp farkını
yalnızca piyasalarda gözlemlenebiliyorsa
ya da benzer bir varlık için aktif bir
piyasada işlem gören veriler kullanarak bir
gerçeğe uygun değerleme tekniği
kullandığını kanıtlayarak bir fiyat belirlemiş
ise muhasebeleştirilmelidir. Diğer tüm
durumlarda, bu fark ertelenmeli ve daha
sonra sadece varlığın fiyatlandırmasını
yaparken piyasa katılımcılarının dikkate
alacağı bir faktör değişikliğinden
kaynaklandığı ölçüde
muhasebeleştirilmelidir.
Dönem içerisinde gerçeğe uygun değer
farkı diğer kapsamlı gelire yansıtılan ya da
gerçeğe uygun değer farki kar veya zarara
yansıtılan finansal varlıklardan itfa edilmiş
maliyetiyle ölçülen finansal varlıklara
yapılan sınıflandırma olması.
İş modelindeki değişikliği açıklayın,
raporlama dönemi sonunda eğer finansal
varlık yeniden sınıflandırılmasaydı finansal
varlıkların gerçeğe uygun değeri ve
dönemde diğer kapsamlı gelire ya da kar
veya zarara kaydedilecek gerçeğe uygun
değer kazanç veya kayıplarını açıklayın.
Finansal varlıkların transferi
UFRS7(42D)-(42H)
PwC
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklama ve referanslar
Bilanço dışı bırakılamayan veya yalnızca
kısmen bilançodan çıkarılması uygun olan
finansal varlıkların transferi.
UFRS 7 paragraf (42D)-(42H)’ye göre
dipnotları açıklayın.
DEĞER A.Ş.
229
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
UFRS 9 Finansal araçlar
Finansal riskten korunma muhasebesi
UFRS7(22C)
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklama ve referanslar
İşletmenin bir varlığın belirli bir risk
bileşenini finansal riskten korunma ilişkisine
konu etmiş olması (örneğin varil ham
petrolün içerisinde Brent ham petrol
fiyatındaki hareketler).
Şirketin risk bileşenini riskten korunan
kalem olarak nasıl belirlediğini ve bu
bileşenin bütünüyle bu kalemle nasıl ilişkisi
olduğunu açıklayın.
Örneğin, şirket üretim işleminde kullanmak
üzere için yakıt satın alır. Yakıt tedarikçisi
teslim tarihindeki Brent Ham petrolün spot
fiyatını içeren bir formüle dayalı olarak
belirler. Yakıt alımları gelecekteki piyasa
fiyatı riskine tabidir, Şirket tahmini satın
alımlarını, kritik şartları alımlarla uyumlu
Brent Ham Petrol futures sözleşmeleri
kullanarak riskten korunma muhasebesi
uygular. Tedarik sözleşmesinde ileri
tarihteki fiyat içerisinde açıkça belirtildiği
için Brent ham petrol tahmini satın alımda
ayrı olarak tanımlanabilir bir bileşendir.
Buna göre, Brent ham petrol future
sözleşmelerinin işlem gördüğü bir piyasa
olduğu için, risk güvenilir bir şekilde
ölçülebilir. Yakıt tahmini alımları nakit akış
riskinden korunma muhasebesi olarak tayin
edilir.
Geçmişte Brent ham petrol bileşeni alınan
yakıt maliyetinin% 80'ni oranında
gerçekleşmiştir.
UFRS7(24B)(a),(24C)(a)
UFRS7(23F)
Şirketin gerçeğe uygun değer riskinden
korunma muhasebesi ve / veya net yatırım
riskinden korunma muhasebesi yapıyor
olması.
UFRS 7 paragraf (24B (a)) ve (24C (a))
[gerçeğe uygun değer riskinden korunma
muhasebesi] ve/ya da UFRS 7 paragraf
(24B (b)) ve (24C (b)) [net yatırım riskinden
korunma muhasebesi] uyarınca gerekli
açıklamaları yapın.
Şirketin artık gerçekleşmesi beklenmeyen
gelecekteki tahmini alımlarını riskten
korunma muhasebesine konu etmesi.
UFRS 7 (23F) uyarınca istenen bilgileri
sağlayın. İşletme ayrıca şunları
açıklamalıdır:
UFRS7(24C)(b)(iv)
UFRS7(24C)(b)(v)
UFRS7(24C)(b)(vi)
UFRS7(24G)-(30)
PwC
nakit akış riskinden korunma fonu ve /
veya yeniden sınıflandırma düzeltmesi
olarak kâr veya zararda içine finansal
riskten korunma maliyetleri
sınıflandırılması, gelecekte yapılacak
işlemlerin artık yapılmasının
beklenmemesi nedeniyle yeniden
sınıflandırılan tutarlar ve etkin olmayan
kısım arasındaki fark ve
yeniden sınıflandırma kaydı içeren
kapsamlı gelir tablosu satır öğesi.
Riskten korunma ilişkilerinde net
pozisyonların belirlenmiş olması.
Kapsamlı gelir tablosunda her bir ayrı
kalem olarak tanınan riskten korunma
kazanç veya kayıpları açıklayın.
İşletmenin finansal aracın kredi riskini
yönetmek için kredi türevi olması ve bu
finansal aracı ya da bir kısmını gerçeğe
uygun değer farkı kar veya zarara yansıtılan
araç olarak belirlemiş olması.
UFRS 7 paragraf (24G) - (30) uyarınca
gerekli olan açıklamaları yapınız.
DEĞER A.Ş.
230
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
UFRS 9 Finansal araçlar
UFRS7(24B)(b)(iii)
UFRS7(23E)
UFRS7(24D)
UFRS9(6.1.15),(B6.5.30)
UFRS9(B6.5.32)
PwC
Yıl içerisinde finansal riskten korunma
muhasebesine son verilmesi.
Riskten korunma muhasebesi sonlanması
nedeniyle nakit akış riskinden korunma
fonu ve yabancı para çevrim farkı fonunu
içerisinde kalan bakiyeyi açıklayın.
Not 12 (a)’da açıklanmamış riskten
korunma ilişkisinde ortaya çıkan riskten
korunma etkinliği bozan sebep olan yeni
kaynakların olması.
Risk kategorilerine göre korunma etkinliğini
bozan yeni kaynakları ve niteliklerini
açıklayın.
İşletmenin raporlama dönemi sonundaki
finansal riskten korunma ilişkileri hacminin
dönem içerisindeki süre boyunca
gerçekleşen normal hacimleri
yansıtmadığına inanması.
Bu durumu ve neden şirketin bu hacimlerin
gerçeği yansıtmadığını açıklayın.
Nakit akış riskinden korunma
muhasebesinde zaman dönemine ilişkin
korunma öğeleri içeren (örneğin bir dönemi
kapsayan faiz oranı tavanı gibi) korunma
kazanç/kayıplarının muhasebeleştirilmiş
olması.
Hem ertelenmiş korunma kazanç ve
kayıpları hem de opsiyon sözleşmelerinin
düzenlenmiş zaman değerlerinin
korunmaya konu kalemin gelir tablosunu
etkilediği dönemde kar veya zarar
sınıflandırılır.
Örnek muhasebe politikası açıklama:
Riskten korunma konusu kalem zaman
dönemi ile ilişkili ise (örneğin yabancı
para swap sözleşmesi ile yabancı para
faiz ödemelerinin riskten korunması)
hem ertelenmiş korunma kazanç ve
kayıpları hem de düzenlenmiş zaman
değeri riskten korunmaya konu kalem
gelir tablosunu etkilediği zaman kar
veya zarara sınıflandırılır.
Zaman değeri bileşeni ertelenmesine ilişkin
daha fazla bilgi
Opsiyonların zaman değeri, sadece riskten
korunan kalemin zaman değeriyle ilgili
olduğu ölçüde geçerlidir (hizalanmış zaman
değeri). Opsiyonun zaman değeri eğer
riskten korunma konusu kalemin kritik
koşulları ile uyumluysa riskten korunma
konusu kalem ile uyumludur (örneğin
nominal miktarı, süresi ve temeli gibi). Bu
nedenle opsiyonu ve riskten korunma
kaleminin kritik şartları tam olarak uyumlu
değil ise, işletme hizalanmış zaman
değerini belirlemelidir, yani primin içerisinde
riskten korunma konusu kalem ile uyumlu
ne kadar zaman değeri olduğunu
belirlemelidir (gerçek zaman değeri). Bir
işletme düzenlenmiş zaman değerini
finansal riskten korunma konusu kalemin
kritik maddeleri ile mükemmel uyumlu olan
opsiyonun değerlemesini kullanılarak
belirler.
DEĞER A.Ş.
231
EK E: UFRS 9 Finansal Araçlar
UFRS 9 Finansal araçlar
Kredi riski ve değer düşüklüğü açıklamaları
UFRS7(42P)
UFRS7(35H)-(35L)
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklama ve referanslar
İlk uygulamadan sonra, sonraki yıllarda
UFRS 9 ve UMS 39 kredi zararı karşılıkları
mutabakatı
UFRS 9’un ilk uygulamasında, Not12
(b)'de gösterildiği gibi UMS 39 kredi zararı
karşılığının, UFRS 9 kredi zararı karşılığı
ile mutabakatı gerekmektedir.
Gelecek dönemlerde UFRS 7 (35H)
(35L)’nin gerektirdiği gibi, işletmenin
sadece UFRS 9 kredi zararı karşılığının
hareketlerinin ayrıntılarını açıklaması
gerekmektedir.
UFRS7(35F)(c)
UFRS7(35F)(f),(35J)
UFRS7(35H)(c)
UFRS7(35I)
UFRS7(35K)
UFRS7(36)
UFRS7(35E)
PwC
İşletmenin toplu olarak beklenen kredi
zararlarını ölçmek için finansal araçlarını
gruplandırmış olması.
Bu araçların nasıl gruplandırıldığına dair
açıklama yapılmalıdır.
İşletmenin UFRS 9’un değer düşüklüğü
şartlarına tabi olması ve sözleşmeye bağlı
nakit akışlarında değişiklikler olan finansal
varlıklarının bulunması.
UFRS 7 paragraf (35F (f)) ve (35J)
uyarınca gerekli açıklamaları yapınız.
İşletmenin satın alınan veya kökeninde
kredi değer düşüklüğüne uğramış finansal
varlıklarının olması.
UFRS 7 paragraf (35H(c)) ve (35I)
uyarınca gerekli açıklamaları yapınız.
İşletmenin finansal varlıklara ilişkin teminat
veya diğer kredi değeri artırıcı teminatları
almış olması.
Teminat veya diğer kredi değeri artırıcı
teminatların beklenen kredi zararları
üzerindeki etkilerini UFRS 7 paragraf
(35K)’daki sete uygun olarak açıklayın.
İşletme UFRS 7 kapsamında olan ancak
UFRS 9 değer düşüklüğü koşullarına tabi
olmayan finansal varlıklarının bulunması.
Maksimum kredi riskini ve teminat olarak
elde tutulan varlıkları veya diğer kredi
değeri arttırıcı varlıkları finansal etkileri ile
birlikte açıklayınız.
İşletmenin kredi riski açıklamalarının UFRS
7 paragraf (25B)’nin amacını karşılamak için
yeterli olmadığını düşünmesi.
Finansal tablo kullanıcılarına uygun
olabilecek ilgili ek açıklamaları sağlayın.
DEĞER A.Ş.
232
Ek F: UFRS 15 Müşteri sözleşmelerinden hasılat
UFRS 15 ilk olarak Mayıs 2014’de yayınlanmıştır. Eylül 2015’de yürürlülük tarihini 1 Ocak 2018’e ötelemek
üzere ve Nisan 2016’da Hasılat Muhasebesi için UMSK/FMSK’nın ortak oluşturduğu Geçiş Kaynak
Grubu’nun ileri sürdüğü bir dizi konunun açıklığa kavuşturulması üzere değiştirilmiştir. Bu standart
işletmenin yerel yetkili merci tarafından izin verildiği sürece erken uygulanabilir.
Bu dokuman, hayali şirketimiz olan Değer A.Ş.’nin UFRS 15’i 31 Aralık 2016’da sona eren raporlama
dönemi için ilk defa uyguluyor olsaydı, ne tür açıklamaların yapması gerektiğine dair örnekleri sunmaktadır.
Diğer koşullar Değer A.Ş. için geçerli olmayan ek açıklamalar gerektirebilir. Bunlar, bu dokumanın sonunda
yorum kısmında açıklanmıştır. Bu belgede yer alan açıklamalar aşağıda belirtilen varsayımlar bağlamında
okunmalıdır. Farklı durum ve koşullar farklı ölçümler ve sınıflandırmalara neden olur. Dipnot referansları bu
belgenin sonundaki ek yorum kısmını işaret etmektedir.
Yapılan varsayımlar
Biz bu örnek açıklamaları derlerken, aşağıdaki varsayımları yaptık:
UMS1(10)(b),(10A)
Değer A.Ş. UFRS 15’i ilk defa 2016 yılı finansal raporunda uygulamıştır (ilk uygulama tarihi: 1 Ocak
2016) ve tamamlanan sözleşmeler için UFRS 15 C5 (a) ve (b)’deki pratik uygulamaları kullanmadan
UFRS 15 C3 (a) uyarınca tamamen geriye dönük uygulamayı seçmiştir.
UFRS 15’i uygulamayı kabul etmesi Grup’un muhasebe politikalarında değişiklik yapmayı
gerektirmektedir ve kar veya zarar tablosu ile bilançoda muhasebeleştirilmiş belirli tutarların
muhasebeleştirilmesi, ölçümü ve sunumunu etkilemiştir. Açıklamalar için not 26 ‘ya bakınız.
Grup satış komisyonları gibi müşteriler ile sözleşme elde etmek için önemli maliyetlere katlanmamıştır.
UFRS 7’deki gibi diğer standartların gerektirdiği gerekli olabilecek açıklamalar burada
örneklenmemiştir. (örneğin, müşteri sözleşmelerinden doğan alacaklar) burada örneklenmemiştir.
UFRS 15’i uygulamanın bilançodaki satır kalemleri üzerindeki etkisi örneklendirilmiş fakat bir
muhasebe politikasının değiştirilmesini müteakip yapılması gerekli tüm açıklamaları burada ele
alınmamıştır. Muhasebe politikalarındaki değişiklikler için gerekli olan açıklamaların örnek gösterimi
için, lütfen taşıyıcı bitkilerin (biyolojik varlıklar) muhasebe değişikliğini gösteren Ek C’ye bakınız.
Nisan 2016’da yapılan değişiklikler bu Ek ’de bulunan hiçbir muhasebe politikasını veya açıklamayı
etkilememiştir.
Konsolide kar veya zarar tablosu (özet)
UMS1(51)(c),(e)
UMS1(113)
Not
2015
Yeniden
2016 düzenlenmiş *
’000 TL
’000 TL
Devam eden faaliyetler
UMS1(82)(a)
UMS1(10)(a),(54)
Hasılat
3
148.680
Konsolide bilanço
UMS1(51)(c),(e)
UMS1(113)
Not
UMS1(60),(66)
204.890
31 Aralık
2015 1 Ocak 2015
31 Aralık
Yeniden
Yeniden
2016 düzenlenmiş * düzenlenmiş *
’000 TL
’000 TL
’000 TL
VARLIKLAR
Dönen varlıklar
UMS1(54)(h)
UFRS7(8)(c)
Ticari ve diğer alacaklar
7(a) **
17.388
9.587
6.346
3(b)
1.859
3.117
1.897
3(b)
2.527
1.760
934
Sözleşme varlıkları
UMS1(60),(69)
UMS1(54)(n)
Kısa vadeli yükümlülükler
Sözleşme yükümlülükleri
* Muhasebe politikalarındaki değişikliklerle ilgili detaylar için not 26’ya bakınız.
** Bu açıklama için lütfen bu yayımın ana kısmındaki not 7(a)’ya bakınız.
PwC
DEĞER A.Ş.
233
Ek F: UFRS 15 Müşteri sözleşmelerinden hasılat
3
UFRS15(113)
Müşteri sözleşmelerinden hasılat1,9
Grup kar veya zarar tablosunda hasılat ile ilgili aşağıdaki tutarları muhasebeleştirmiştir:
2015
Yeniden
2016 düzenlenmiş
’000 TL
*’000 TL
Not
UFRS15(113)(a)
Müşteri sözleşmelerinden hasılat
Diğer kaynaklardan hasılat: Kira ve devren kira geliri
Toplam hasılat
(a)
8(b)**
197.650
7.240
204.890
141.440
7.240
148.680
* Muhasebe politikalarındaki değişiklikler hakkındaki detaylar için not 26’da bakınız.
** Bu açıklama için lütfen bu yayımın ana kısmındaki not 8(b)’ye bakınız.
3(a) Müşteri sözleşmelerinden hasılatın ayrıştırılması 2,3
UFRS15(114)
Grup aşağıdaki ana ürün hatları ve coğrafi bölgelerinde zamana yayılı olarak veya belirli bir anda mal
ve hizmetlerin transferinden hasılat elde eder:
Mobilya
perakende
Mobilya üretimi
2016
UFRS15(115)
UFRS8(23)(b)
UFRS8(23)(a),(28)(a)
UFRS15(B87)-(B89)
Bölüm hasılatı
Bölümler arası
hasılat
Dış müşterilerden
elde edilen hasılat
Hasılatın
muhasebeleştirilme
zamanı
Belirli bir anda
Zamana yayılı
olarak
UFRS15(115)
UFRS15(B87)-(B89)
PwC
Bölüm hasılatı
Bölümler arası
hasılat
Dış müşterilerden
elde edilen hasılat
Hasılatın
muhasebeleştirilme
zamanı
Belirli bir anda
Zamana yayılı
olarak
Elektronik
donanım
Oneland
’000 TL
55Ç100
China
’000 TL
35.100
Oneland
’000 TL
31.600
US
’000 TL
33.300
Europe
’000 TL
16.900
Oneland
’000 TL
13.850
Diğer tüm
bölümler
’000 TL
16.600
Toplam
’000 TL
202.450
(1.200)
(700)
(900)
(800)
(300)
(500)
(400)
(4.800)
53.900
34.400
30.700
32.500
16.600
13.350
16.200
197.650
53.900
34.400
30.700
1.000
600
13.350
16.200
150.150
-
-
-
31.500
16.000
-
-
47.500
53.900
34.400
30.700
32.500
16.600
13.350
16.200
197.650
-
Diğer tüm
bölümler
’000 TL
10.400
Toplam
’000 TL
145.000
Mobilya
perakende
Mobilya üretimi
2015
IT Danışmanlık
IT Danışmanlık
Elektronik
donanım
Oneland
’000 TL
60.350
China
’000 TL
22.560
Oneland
Restated
’000 TL
14.300
US
’000 TL
22.600
Europe
’000 TL
14.790
(1.150)
(800)
(300)
(600)
(610)
-
(100)
(3.560)
59.200
21.760
14.000
22.000
14.180
-
10.300
141.440
59.200
21.760
14.000
800
500
-
10.300
106.560
Oneland
’000 TL
-
-
-
21.200
13.680
-
-
34.880
59.200
21.760
14.000
22.000
14.180
-
10.300
141.440
DEĞER A.Ş.
234
Ek F: UFRS 15 Müşteri sözleşmelerinden hasılat
3(b) Sözleşme varlıkları ve yükümlülükleri
UFRS15(116)(a)
Grup aşağıdaki hasılata dayalı sözleşme varlıkları ve yükümlülüklerini muhasebeleştirmiştir:
31 Aralık 31 Aralık 1 Ocak
2016
2015* 2015 *
’000 TL
’000 TL ’000 TL
Not
IT Danışmanlık sözleşmeleri ile alakalı sözleşme varlıkları
Sözleşmeleri yerine getirmek amaçlı katlanılan maliyetler
için muhasebeleştirilen varlıklar
Toplam sözleşme varlıkları
Sözleşme yükümlülükleri – beklenen miktar indirimleri
Sözleşme yükümlülükleri – beklenen müşteri iadeleri
Sözleşme yükümlülükleri– müşteri bağlılık programları
Sözleşme yükümlülükleri – IT danışmanlık sözleşmeleri
Toplam sözleşme yükümlülükleri
UMS1(77)
UMS1(77)
UMS1(77)
UMS1(77)
UMS1(77)
(b)(i),(c(iv)
(b)(iv)
1.547
312
2.597
520
1.897
-
(b)(i),(c)(i)
(c)(i),(ii)
(c)(iii)
(b)(iii),(c)(iv)
1.859
350
145
602
1.430
2.527
3.117
125
110
536
989
1.760
1.897
100
179
450
205
934
* Yeniden sınıflanmış ve yeniden ölçülmüş tutarlar için –not 26 ‘daki açıklamalara bakınız.
UFRS15(118),(113)(b)
(i)
Sözleşme varlıkları ve yükümlülüklerindeki önemli değişiklikler
Sabit fiyatlı sözleşmelerin üzerinde anlaşılan ödeme planları öncesinde Grup daha az hizmet
verdiğinden sözleşme varlıkları azalmıştır. Sözleşmeleri yerine getirmek üzere katlanılan masraflarla
için olan varlıklarla ilgili olarak 77.000 TL tutarında değer düşüklüğü muhasebeleştirilmiştir, daha detaylı
bilgi için (iv)’ye bakınız.
Beklenen miktar indirimler ve IT danışmanlık sözleşmelerinin sözleşme yükümlülükleri Değer Elektronik
Grup’un satın alınması ile 473.000 TL kadar artmıştır, not 14’e bakınız*.
* Bu açıklama bu yayının ana bölümünde örneklendirilmiştir.
(ii)
Sözleşme yükümlülükleri ile ilgili muhasebeleştirilen hasılat
Aşağıdaki tablo ileriye taşınmış sözleşme yükümlülükleri ile ilişkili olan hasılatın ne kadarlık kısmının
cari raporlama döneminde muhasebeleştirildiğini ve ne kadarlık kısmın geçmiş yıl içerisinde
tamamlanan edim yükümlülükleri ile ilgili olduğunu göstermektedir.
31 Aralık 2015
Yeniden
31 Aralık 2016
düzenlenmiş
’000 TL
’000 TL
Dönem başındaki sözleşme yükümlülükleri bakiyesine dahil,
muhasebeleştirilen hasılat
IT danışmanlık sözleşmeleri
Müşteri bağlılık programları
Önceki dönemlerde yerine getirilmiş edim yükümlülükleri dolayısıyla
muhasebeleştirilen hasılat
Kısıta bağlı olarak daha önce muhasebeleştirilmemiş olan,
mobilya toptan satım sözleşmesinden elde edilen bedel, aşağıda
c(i) ‘ye bakınız.
UFRS15(116)(b)
UFRS15(116)(c)
*
UFRS15(120)
230
190
178
272 *
150
-
Muhasebe politikalarındaki değişiklikler hakkında detay için not 26 ‘ya bakınız.
(iii) Yerine getirilmemiş uzun vadeli danışmanlık sözleşmeleri
Aşağıdaki tablo sabit fiyatlı IT danışmanlık sözleşmelerinden dolayı yerine getirilmemiş edim
yükümlülüklerini göstermektedir.
31 Aralık 2016 31 Aralık 2015 *
’000 TL
’000 TL
31 Aralık itibarıyla kısmen veya tamamen yerine getirilmemiş uzun
vadeli IT danışmanlık sözleşmelerine dağıtılan işlem fiyatının toplam
tutarı
8,881
-*
UFRS 15 geçiş hükümleri uyarınca izin verildiği gibi, 31 Aralık2015 itibarıyla (kısmen) tamamlanmamış edim yükümlülüklerine
dağıtılan işlem fiyatı açıklanmamıştır.
UFRS15(C5)(c),(C6)
*
UFRS15(120)(b),(122)
Yönetim, 31 Aralık 2016 itibarıyla yerine getirilmemiş sözleşmelere dağıtılan işlem fiyatının %60’ının
gelecek raporlama döneminde hasılat olarak muhasebeleştirileceğini tahmin etmektedir (5.328.000 TL).
Geri kalan %40 (3.553.000 TL) 2018 mali yılı içerisinde muhasebeleştirilecektir. Yukarıda açıklanan
tutar kısıt olan değişken bedeli içermemektedir.
PwC
DEĞER A.Ş.
235
Ek F: UFRS 15 Müşteri sözleşmelerinden hasılat
3(b) Sözleşme varlıkları ve yükümlülükleri (devamı)
UFRS15(121),(122)
Diğer tüm IT danışmanlık sözleşmeleri bir yıl veya daha az veya oluşan dönemler için veya
gerçekleşen zamana göre faturalandırılmıştır. UFRS 15’de izin verildiği gibi, yerine getirilmemiş
sözleşmelere dağıtılan fiyatlar açıklanmamıştır.
(iv) Bir sözleşmeyi yerine getirmek üzere katlanılan maliyetlerden muhasebeleştirilen varlıklar
Yukarıda açıklanan sözleşme bakiyelerine ek olarak, Grup uzun vadeli IT sözleşmelerini yerine
getirmek üzere katlandığı maliyetler ile ilgili bir varlık muhasebeleştirmiştir. Bu bilançoda sözleşme
varlıkları içerisinde gösterilmiştir.
31 Aralık
2015 *
31 Aralık
Yeniden
2016 düzenlenmiş
’000 TL
’000 TL
31 Aralık’ta bir kontratı yerine getirmek üzere katlanılan maliyetlerden
muhasebeleştirilen varlık
Dönem boyunca hizmet sağlamak üzere maliyet olarak katlanılan
amortisman ve değer düşüklüğü gideri
UFRS15(128)
*
312
520
208
131
Muhasebe politikalarındaki değişiklikler hakkındaki detaylar için not 26 ‘ya bakınız.
UFRS15(127)
UFRS 15’i uygulamayı kabul ettiğinde, Grup sabit fiyatlı IT danışmanlık sözleşmesini yerine getirmek
üzere kullanılan IT platformu geliştirilmesi için katlandığı maliyetler ile ilgili bir varlık
muhasebeleştirmiştir. Bu maliyetler 2015 yılı içerisinde oluşuğunda giderleştirilmiştir, daha detaylı
açıklamalar için not 26(iii) ’e bakınız. Bu varlık bağlı olduğu belirli sözleşmenin süresi boyunca ilgili
hasılatın muhasebeleştirilme yöntemi ile uyumlu bir şekilde doğrusal olarak amorti edilir. 2016 mali yılı
içinde beklenen maliyetlerin %30 artmasına bağlı olarak, yönetim aktifleştirilen maliyetlerin tamamının
geri kazanılacağını beklememektedir. Dolayısıyla beklenen kalan bedelden henüz gider olarak
muhasebeleştirilmemiş doğrudan ilişkili maliyetler düşüldüğünde, aktifleştirilen maliyeti aşan kısım için
77.000 TL’lik değer düşüklüğü muhasebeleştirilmiştir.
UFRS15(119)
3(c) Muhasebe politikaları ve önemli tahminler
UFRS15(119)(a),(c)
UFRS15(123)(a),(125)
(i)
Malların satışı - toptan
Grup, toptan piyasada bir dizi mobilya ve elektronik donanım üretip satmaktadır. Satışlar ürünlerin
kontrolü karşı tarafa devredildiğinde, yani toptancıya ürünler teslim edildiğinde, toptancının ürünleri
satmak için satış kanalı ve fiyat üzerinde tam yetkisinin olduğu ve toptancının ürünleri kabulünü
etkileyebilecek yerine getirilmemiş herhangi bir sorumluluğun bulunmadığı durumlarda
muhasebeleştirilir. Ürünler belirli bir yere sevk edildiğinde, eskime ve kayıp riskleri toptancıya
devredildiğinde ve ya satış sözleşmesine göre toptancının ürünleri kabul ettiğinde, kabul hükümleri
geçerliliğini yitirdiğinde ya da kabul için gerekli tüm ölçütlerin sağlandığına dair Grup’un tarafsız
kanıtları olduğunda teslimat gerçekleşir.
UFRS15(119)(b),(d)
(123)(b),(126)
Mobilyalar genellikle 12 aylık süre üzerinden toplam satışa dayalı miktar indirimleri ile birlikte satılır.
Bu satışlardan hasılat sözleşmede belirlenmiş fiyat üzerinden beklenen miktar indirimleri
netleştirilerek muhasebeleştirilir. İndirimleri tahmin etmek ve sağlamak için, beklenen değer yöntemi
kullanılarak, birikmiş deneyimden faydalanılır ve hasılat sadece kuvvetle muhtemel önemli bir iptal
olmayacağı zaman muhasebeleştirilir.
Bir sözleşme yükümlülüğü raporlama dönemi sonuna kadar müşterilere ödenecek olan beklenen
miktar indirimler için muhasebeleştirilir. Satışlar, pazardaki uygulamayla tutarlı olarak, 30 günlük
vadelerle herhangi bir finansman unsuru mevcut olmadan yapılır. Garanti koşulları altında kusurlu
ürünler için Grup’un iade sağlama zorunluluğu karşılık olarak muhasebeleştirilmiştir, detaylar için not
8(h)*’ye bakınız.
UFRS15(117)
Ticari alacak, mallar teslim edildiğinde, bunun ödeme vadesinin dolmasından önce sadece belirli bir
zamanın geçmesi gerektiğinden dolayı bedelin koşullu olmadığı belirli bir an olduğu dolayısı ile
muhasebeleştirilir.
* Bu açıklama bu yayının ana bölümünde örneklendirilmiştir.
PwC
DEĞER A.Ş.
236
Ek F: UFRS 15 Müşteri sözleşmelerinden hasılat
UFRS15(119)
UFRS15(123)
UFRS15(119)(a),(c)
(123),(125)
UFRS15(117),(119)(b),(d)
(123)(b),(126)
UFRS15(119)(a),(c)
(123),(125)
3(c) Muhasebe politikaları ve önemli tahminler (devamı)
Hasılatın muhasebeleştirilmesindeki kritik tahminler
Grup Aralık 2016’da bir toptancı müşterisine yaptığı mobilya satışından 2.950.000 TL tutarında
hasılat muhasebeleştirmiştir. Alıcının, satılan ilk 100 adet mobilyanın kalitesinde %5’lik
memnuniyetsizlik bulunması halinde satışı iptal etme hakkı bulunmaktadır. Bu özel imtiyaz, bu yeni
ürün gamı özellikle bu müşteri için tasarlandığından tanınmıştır. Fakat diğer sözleşmelerle uyumlu
olarak, Grup’un müşteriye mobilyayı devrine kadar ödeme alma hakkı bulunmamaktadır. Uygulanan
kalite güvence sistemine dayanarak, Grup ürün kalitesindeki memnuniyetsizlik oranının %5’in
altında olacağına emindir. Yönetim, kuvvetle muhtemel sözleşmenin hiçbir şekilde iptal
olmayacağını ve muhasebeleştirilen hasılat tutarından önemli bir iptalin olmayacağını belirlemiştir.
Dolayısı ile ürünün kontrolü müşteriye geçtiğinden 2016’da hasılatı muhasebeleştirmek uygundur.
Bu satıştan elde edilen kar 1.625.000 TL’dir. Eğer satış iptal edilirse, Grup 2017 mali tablolarında
tahmini olarak 1.760.000 TL’lik vergi öncesi zarara uğrayacaktır (2016 karından 1.625.000 TL’lik
iptal ve 135.000 TL’lik stokun depoya dönmesi ile ilgili maliyetler).
2015’de, Grup yeni müşteri ve yeni ürün gamı için miktar indirimli toptan satış sözleşmesi ile ilgili
olarak 280.000TL’lik hasılat muhasebeleştirmemiştir. Grup’un müşteri satın alma biçimi ve ürün
gamı ile ilgili herhangi bir deneyimi yoktu. Yönetim bu nedenle hasılatın bir kısmının iptal
olmayacağının kuvvetle muhtemel olmadığına karar verdi. 2015’de muhasebeleştirilmeyen 280.000
TL’lik hasılattan 150.000 TL’lik kısım sözleşme dönemi için satılan gerçek satış hacmine dayalı cari
mali yılda muhasebeleştirilmiştir, (b) (ii) ‘ye bakınız.
(ii)
Malların satışı – perakende
Grup ev mobilyaları satan perakende mağazalar zinciri işletmektedir. Malların satışından elde edilen
hasılat bir grup şirketi müşteriye bir ürün sattığında muhasebeleştirilir.
İşlem fiyatının ödemesi müşteri mobilyası satın aldığında anında hak edilir. 28 gün içinde iade hakkı
ile son kullanıcıya kendi ürünleri satmak Grup politikasıdır. Bu nedenle, bir sözleşme yükümlülüğü
(iade yükümlülüğü) ve iade edilen malların hakkı (diğer dönen varlıklar içerisinde yer alan) iade
edilmesi beklenen ürünler için muhasebeleştirilir. Birikmiş deneyim bir portföy seviyesinde satış
zamanında bu tarz iadeleri tahmin etmek için kullanılır (tahmini değer yöntemi). İade edilen ürünlerin
sayısı yıllardır değişmediğinden, kuvvetle muhtemel birikimli hasılatta önemli bir iade olmayacaktır. Bu
varsayımın ve tahmin edilen iade tutarlarının geçerliliği her raporlama döneminde yeniden
değerlendirilir.
(iii) Malların satışı – müşteri bağlılık programları
Grup perakende müşterilerinin yapılan satın alımlarla gelecekteki alımlarda indirim olarak kullanılmak
üzere puan biriktirdikleri bir bağlılık programı yürütmektedir. Ödül puanlarından hasılat bu puanlar itfa
edildiğinde veya ilk satıştan 12 ay sonra geçerliliğini yitirdiğinde muhasebeleştirilir.
UFRS15(123)
(126)(c)
İşlem fiyatının dağıtılmasındaki önemli tahminler
UFRS15(119)(b),(d)
(123)(b),(126)
Puanlar müşterilere bir sözleşmeye girmeksizin teslim alamayacakları önemli bir hak sağlamaktadır.
Bu nedenle, müşterilere puan sağlamak sözü ayrı bir edim yükümlülüğüdür. İşlem fiyatı, ürün ve
puanlara göre bağımsız satış fiyatı bazında dağıtılır. Yönetim, puan başına bağımsız tek bir satış
fiyatını verilen indirime bağlı olarak bu puanlar itfa edildiğinde ve itfanın olasılığı temelinde, geçmiş
tecrübelere bağlı tahmin etmektedir.
Satılan ürünün bağımsız satış fiyatı perakende satış fiyatı esas alınarak tahmin edilir. İndirimler
sadece nadir durumlarda verildiğinden dikkate alınmamaktadırlar.
UFRS15(117)
PwC
Bir sözleşme yükümlülüğü puanların itfa ya da geçerliliği sona erene kadar muhasebeleştirilir.
DEĞER A.Ş.
237
Ek F: UFRS 15 Müşteri sözleşmelerinden hasılat
UFRS15(119)
UFRS15(119)(a),(c)
(124),(125)
UFRS15(22),(73),(79)
3(c) Muhasebe politikaları ve önemli tahminler (devamı)
(iv) IT Danışmanlık hizmetleri
IT danışmanlık bölümü iş IT yönetimi, tasarımı, uygulaması ve destek hizmetleri sunmaktadır. Hizmet
sunarak sağlanan hasılat, bu hizmetlerin verildiği hesap dönemi içinde muhasebeleştirilir. Sabit fiyatlı
sözleşmeler için, hasılat, sağlanacak toplam hizmetin bir oranı olarak, raporlama döneminin sonuna
kadar sağlanan fiili hizmete dayanarak muhasebeleştirilir. Bu toplam beklenen emek saate göre
gerçekleşen emek saate göre belirlenir.
Bazı sözleşmeler donanım ve yazılım kurulumu gibi birden fazla çıktı içerir. Çoğu durumda, kurulum
basittir, bir kurulum hizmeti içermez ve başka bir taraf ile gerçekleştirilebilir. Bu nedenle ayrı bir edim
yükümlülüğü olarak muhasebeleştirilir. Bu durumda, işlem fiyatı her bir edim yükümlülüğüne bağımsız
satış fiyatları temel alınarak dağıtılacaktır. Bunların doğrudan gözlemlenebilir olmadığı durumlarda,
bunlar beklenen maliyet artı kar yöntemi ile tahmin edilmektedir. Eğer sözleşmeler donanım
kurulumunu içeriyorsa, donanımın hasılatı donanım teslim edildiği, yasal mülkiyet geçtiğinde ve
müşterinin donanımı kabul ettiği belirli bir zamanda muhasebeleştirilir.
UFRS15(119)(b),(d)
(123)(b),(126)
Hasılat, maliyet veya tamamlanma sürecindeki ilerleme derecesi ile ilgili tahminler şartların değişmesi
durumunda gözden geçirilir. Şartların değişmesinden kaynaklı, gözden geçirmenin yönetim tarafından
bilinir hale geldiği koşullarda, tahmini hasılatlardaki veya maliyetlerdeki herhangi bir artış veya azalış
dönemin kar veya zararına yansıtılır.
UFRS15(117)
Sabit fiyatlı sözleşme durumlarında, müşteri bir ödeme planına göre sabit fiyatı öder. Eğer Değer A.Ş.
tarafından sunulan hizmetler ödemeyi aşarsa, bir sözleşme varlığı muhasebeleştirilir. Eğer ödemeler
sunulan hizmetleri geçerse, bir sözleşme yükümlülüğü muhasebeleştirilir.
UFRS15(117).(B16)
Eğer sözleşme bir saatlik ücreti içeriyorsa, hasılat Değer A.Ş.’nin fatura etme hakkına sahip olduğu
tutar için muhasebeleştirilir. Müşteriler aylık olarak fatura edilir ve bedel faturalandırıldığı zaman
ödenir.
UFRS15(123)
(126)(c)
İşlem fiyatının dağıtılması ile ilgili önemli tahminler
Bazı sabit fiyatlı IT destek sözleşmeleri, sözleşme süresi başına belirli bir değerde bir ücretsiz
donanım değişimi içermektedir. Bu sözleşmeler iki edim yükümlülüğü içerdiğinden, işlem fiyatı edim
yükümlülüklerine göreceli bireysel satış fiyatı esasına göre dağıtılmalıdır.
Yönetim sözleşmenin başlangıcında sağlanacak muhtemel donanım çeşidinin gözlemlenebilir
fiyatlarını ve benzer müşterilere benzer koşullarda verilen hizmetleri temel alarak bireysel satış
fiyatını tahmin eder. Eğer bir indirim verilirse, bu göreceli bireysel satış fiyatları temel alarak her bir
edim yükümlülüğüne dağıtılır.
UFRS15(119)(a),(c)
(123),(125)
UFRS15(119)(b),(d)
(123)(b),(126).(129).(63)
UFRS15(117)
UFRS15(129),(63)
PwC
(v)
Arazi geliştirme ve tekrar satışı
Grup konut geliştirir ve satar. Hasılat mülk üzerindeki kontrolün müşteriye devri ile muhasebeleştirilir.
Sözleşmedeki kısıtlar nedeniyle mülkler grup tarafından genellikle başka amaçlarla kullanılmaz.
Ancak, yasal mülkiyet müşteriye geçinceye kadar ödeme isteme hakkı ortaya çıkmaz. Bu nedenle,
hasılat belirli bir zaman içinde mülkiyet müşteriye devir olduğunda muhasebeleştirilir.
Hasılat sözleşme kapsamında kararlaştırılan işlem fiyatı üzerinden ölçülür. Çoğu durumda, bedelin
vadesi yasal mülkiyetin devri ile dolar. Ertelenmiş ödeme koşulları için nadir durumlarda anlaşmaya
varılsa da, erteleme asla on iki ayı aşmaz. İşlem fiyatı dolayısıyla önemli bir finansal bileşeninin
etkilerine göre düzeltilmez.
(vi) Finansman bileşenleri
Müşteriye söz verilen mallar ve hizmetlerin devir süresi ile müşteri tarafından ödemenin arasındaki
dönemin bir yılı aşması üzerine Grup başka sözleşme yapmayı beklememektedir. Sonuç olarak, Grup
paranın zaman değeri için işlem fiyatlarının hiçbirini düzeltmez.
DEĞER A.Ş.
238
Ek F: UFRS 15 Müşteri sözleşmelerinden hasılat
12 Finansal risk yönetimi (özet)
12(c) Kredi riski (özet)
(iv)
UFRS7(20)(e)
UFRS7(20)(e)
UFRS15(113)(b)
UMS1(117)
UMS1(112)(a),(117)
UMS8(28)(b),(d)
UFRS15(C3)
UMS1(119)
Değer düşüklüğüne uğramış ticari alacaklar (özet)
Kar veya zararda muhasebeleştirilen tutarlar
Yıl içerisinde, değer düşüklüğüne uğramış alacaklarla ilgili olarak aşağıdaki kar/ (zarar)
muhasebeleştirilmiştir.
2016
’000 TL
Değer düşüklüğü zararları
- ayrı olarak değer düşüklüğüne uğramış alacaklar
(200)
- değer düşüklüğü karşılığındaki hareket
(580)
Önceki değer düşüklüğü zararlarının iptali
2015
’000 TL
35
(130)
(540)
125
Yukarıdaki değer düşüklüğü zararlarının, 739.000TL (2015 – 647.000TL)’si müşterilerle yapılan
sözleşmelerle ilgilidir. (not 3’ e bakınız).
25 Önemli muhasebe politikaları (özet)
25(a) Sunuma ilişkin esaslar (özet)
(iii) Şirket tarafından kabul edilmiş yeni ve değiştirilmiş standartlar
Grup Mayıs 2014’de yayımlanan UFRS 15 Müşteri Sözleşmelerinden Hasılat’ı uygulamayı seçmiştir.
UFRS 15’deki geçiş hükümleri uyarınca yeni kurallar geçmişe dönük olarak kabul edilmiştir ve 2015
yılına ait karşılaştırmalar yeniden düzenlenmiştir. Muhasebe politikalarındaki değişikliklerin etkileri
hakkındaki daha fazla bilgi için aşağıda not 26’ye bakınız.
25(e) Hasılatın muhasebeleştirilmesi
Grup’un ana hasılat türleri için muhasebe politikaları not 3’de açıklanmıştır.
26 Muhasebe politikalarındaki değişiklikler 4-7,9
UMS8(28)(c)
Yukarıda not 25(a) ‘da belirtildiği gibi, Grup Mayıs 2014’e yayımlanan, muhasebe politikalarında
değişikliğe ve finansal tablolarda muhasebeleştirilmiş tutarlarda düzeltmelere neden olan UFRS 15’i
uygulamayı benimsemiştir. Başlıca değişiklikler aşağıda anlatılmıştır.
(i)
İadelerin muhasebeleştirilmesi
Müşterinin belirli bir süre içinde ürünü iade hakkına sahip olduğunda, Grup daha önce iadeler için satış
marjını net bazda hesapladığı karşılığı muhasebeleştirmiştir (31 Aralık 2014’de 100.000 TL ve 31
Aralık 2015’de 72.000 TL). Hasılat iadelerin beklenen değeri için düzeltilmiştir ve satışların maliyeti
iadesi beklenen ilgili malların değeri için düzeltilmiştir.
UFRS 15 kapsamında, eğer bir müşteri bir ürünü iade ederse, işletme satın alma bedelini iade
etmekle yükümlüdür. Bu nedenle, hasılata bir düzeltme olarak müşterilere beklenen iadeler için bir
brüt sözleşme yükümlülüğü (iade yükümlülüğü) muhasebeleştirilir (1 Ocak 2015’de 179.000TL ve 31
Aralık 2015’de 110.000TL). Aynı zamanda, Değer A.Ş.’nin müşterinin iade hakkını kullandığında
müşteriden ürünü geri alma, bir varlık muhasebeleştirme ve satışların maliyetinde ilgili düzeltmeyi
yapma hakkı vardır (1 Ocak 2015’de 79.000TL ve 31 Aralık 2015’de 38.000TL). Varlık ürünün bir eski
defter değerine atıfta bulunarak ölçülür. Ürünü geri alma maliyetleri önemli değildir çünkü müşteri
genellikle ürünü mağazada satılabilir durumda iade etmektedir.
Politikadaki bu değişikliği yansıtmak üzere, 1 Ocak 2015’de Grup 100.000 TL’yi karşılıklardan
179.000TL’lik sözleşme yükümlülüklerine ve 79.000TL’lik sözleşme varlıklarına yeniden sınıflamıştır
(31 Aralık 2015’de 72.000TL’yi karşılıklardan 110.000TL’lik sözleşme yükümlülüklerine ve 38.000
TL’lik sözleşme varlıklarına sınıflanmıştır).
PwC
DEĞER A.Ş.
239
Ek F: UFRS 15 Müşteri sözleşmelerinden hasılat
(ii)
Müşteri bağlılık programlarının muhasebeleştirilmesi
Bir önceki raporlama dönemlerinde, ürünlerin satışından elde edilen bedel puanlara ve artık yöntem
kullanılarak satılan mallara dağıtılıyordu. Bu yönteme göre, puanların gerçeğe uygun değerine eşit olan
bedelin bir kısmı puanlara dağıtılmıştır. Bedelin geri kalan kısmı satılan mallara dağıtılmıştır.
UFRS 15’e bağlı olarak, toplam bedel göreli bağımsız tek satış fiyatları esas alınarak puanlara ve
ürünlere dağıtılmalıdır. Bu yeni yöntem kullanılarak, satılan ürünlere dağıtılan tutarlar, ortalamada, artık
değer yöntemi ile dağıtılan tutarlardan daha yüksektir. Sonuç olarak, geçmiş yıl karlarında ilgili
düzeltme ile birlikte, 1 Ocak 2015’de müşteri bağlılık programı ile ilgili muhasebeleştirilen sözleşme
yükümlülüğü (450.000TL) daha önceki politika gereği muhasebeleştirilen ertelenmiş hasılat tutarından
40.000TL daha düşüktür. 2015 için hasılat 6.000TL kadar arttırılmıştır ve 31 Aralık 2015’de yeniden
düzenlenmiş sözleşme yükümlülüğü daha önce ertelenmiş hasılat olarak muhasebeleştirilmiş tutardan
34.000TL daha düşüktür. Sonuç olarak geçmiş yıl karları 34.000TL kadar arttırılmıştır.
(iii)
Bir sözleşmeyi yerine getirmek için katlanılan maliyetlerin muhasebeleştirilmesi
2015 yılında, uzun vadeli bir IT sözleşmesi ile ilgili olarak bir IT platformunun kurulumu için bilgi
transferi ile alakalı 520.000TL tutarındaki maliyetler diğer hiçbir muhasebe politikası gereği bir varlık
muhasebeleştirme koşullarını sağlamadığı için giderleştirilmiştir. Ancak, sözleşme ile doğrudan ilişkili
maliyetler, sözleşmeyi yerine getirmek üzere kullanılan kaynaklar yaratır ve geri kazanılması
beklenmektedir. UFRS 15’in kabul edilmesini takiben bir sözleşmeyi yerine getirmek için katlanılan
maliyetler bu nedenle aktifleştirilmiş ve 31 Aralık 2015’de bilançoda sözleşme varlıklarına dahil
edilmiştir.
(iv) Sözleşme varlıkları ve sözleşme yükümlülüklerinin sunumu 8
Değer A.Ş. UFRS 15’deki terminolojiyi yansıtmak için ayrıca gönüllü olarak bilançodaki belirli tutarların
sunumunu değiştirmiştir.
IT danışmanlık sözleşmeleri ile ilgili olarak sözleşme varlığı olarak muhasebeleştirilen daha önce
ticari ve diğer alacakların bir parçası olarak sunulmuştur (1 Ocak 2015’de 1.897.000TL ve 31
Aralık 2015’de 2.597.000TL).
Beklenen miktar indirimleri ve müşterilere iadeler ile ilgili olarak sözleşme yükümlülükleri daha
önce kısa vadeli karşılıklar olarak sunulmuştur (1 Ocak 2015’de 200.000TL ve 31 Aralık 2015’de
197.000TL).
IT danışmanlık sözleşmeleri ile ilgili sözleşme yükümlülükleri daha önce ticari ve diğer borçlara
dahil edilmiştir (1 Ocak 2015’de 205.000TL ve 31 Aralık 2015’de 989.000TL).
Müşteri bağlılık programı ile ilgili olarak sözleşme yükümlülükleri daha önce ertelenmiş hasılat
olarak sunulmuştur, aşağıda (ii) maddesine bakınız.
Özet olarak, ilk uygulama tarihinde (1 Ocak 2015) ve karşılaştırmalı dönemin sonunda (31 Aralık 2015)
bilançodaki tutarlara aşağıdaki düzeltmeler yapılmıştır:
UMS 18 defter
değeri
31 Aralık 2014
’000TL
Not
Ticari ve diğer alacaklar
Yeniden
ölçüm
’000TL
’000TL
Geçmiş yıl
karına etkisi
1 Ocak 2015
’000TL
UFRS 15 defter
değeri
1 Ocak 2015
’000TL
(iv)
8.243
(1.897)
-
6.346
-
(i)
-
-
79
79
-
(iv)
-
1.897
-
1.897
-
(i),(ii),(iv)
-
855
79
934
-
Ertelenmiş hasılat
(ii)
490
(450)
(40)
-
40
Ticari ve diğer yükümlülükler
(iv)
12.930
(205)
-
12.725
Karşılıklar
(iv)
730
(200)
-
530
Diğer dönen varlıklar
Sözleşme varlıkları
Sözleşme yükümlülükleri
31 Aralık 2015
’000TL
Ticari ve diğer alacaklar
’000TL
1 Ocak 2016
’000TL
’000TL
1 Ocak 2016
’000TL
(iv)
12.184
(2.597)
-
9.587
(i)
-
-
38
38
-
(iii, iv)
-
2.597
520
3.117
520
(i),(ii),(iv)
-
1.722
38
1.760
-
(ii),(iv)
570
(536)
(34)
-
34
Ticari ve diğer yükümlülükler
(iv)
12.477
(989)
-
11.488
Karşılıklar
(iv)
1.240
(197)
-
1.043
Diğer dönen varlıklar
Sözleşme varlıkları
Sözleşme yükümlülükleri
Ertelenmiş hasılat
PwC
Yeniden
sınıflama
-
DEĞER A.Ş.
-
240
Ek F: UFRS 15 Müşteri sözleşmelerinden hasılat
UFRS 15 Müşteri sözleşmelerinden hasılat
Açıklamaların amacı
UFRS15(110)
1.
Finansal tablo kullanıcılarına müşterilerle sözleşmeden doğan hasılatın ve nakit akımların
belirsizliği, zamanlaması, tutarı ve mahiyetini anlayabilmeleri için yeterli bilginin verilmesi
gerekmektedir. Bunu başarmak için, işletmelerin müşterilerle sözleşmeler ile ilgili niteliksel ve
niceliksel bilgileri, UFRS 15’i uygularken yapılmış önemli tahminleri ve müşterilerle yapılmış
sözleşmeleri elde etmek veya yerine getirmek için katlanılan maliyetlerden
muhasebeleştirilmiş herhangi bir varlığın sunması gerekmektedir.
Hasılatın ayrıştırılması
UFRS15(114),
(B87)-(B89)
2
3.
4.
UFRS15(115)
İşletmelerin müşterilerle sözleşmelerden hasılatı ve nakit akımları ekonomik faktörlerin
mahiyeti, tutarı, zamanlaması ve belirsizliği nasıl etkilediğini gösterecek şekilde kategorilere
ayrıştırması gerekmektedir. Ne kadar detaylı bilginin sunulacağı her bir işletmenin içinde
olduğu belirli koşullara bağlı olacaktır. Değer A.Ş. kendi koşullarına uygun olarak var olan
bölümlere ve ürün veya hizmetlerin devrini kullanarak (zamana yayılı karşılığında belirli bir
anda) hasılatın ayrıştırılmasına karar vermiştir. Ancak, bu bir tahmindir ve diğer işletmeler için
mutlaka uygun olmayacaktır.
Ayrıştırılmanın temeli olarak kullanılabilir diğer kategoriler aşağıdakileri içerir:
(a) Mal ve hizmetlerin çeşidi (örnek ana ürün hatları)
(b) Coğrafi bölgeler
(c) Pazar veya müşteri çeşidi
(d) Sözleşme çeşidi (örnek zaman ve malzeme sözleşmeler karşılığında sabit fiyat)
(e) Sözleşme süresi (uzun vade karşılığında kısa vade), veya
(f)
Satış kanalları (toptan karşılığında )
Hasılatın ayrıştırılması için kategorileri seçerken işletmeler ayrıca hasılatın diğer amaçlarla
nasıl sunulduğunu da dikkate almalıdır, örnek kazançlarla ilgili bültenler, yıllık raporlar veya
yatırımcı sunumu ve hangi bilgilerin düzenli olarak üst düzey yöneticileri tarafından gözden
geçirildiği. Hasılatın, raporlanabilir bölümler dışındaki bir temelle ayrıştırıldığı durumlarda,
işletme gerekli bilgileri açıklamalıdır ki finansal tablo kullanıcıları ayrıştırılmış hasılat ile her bir
raporlanabilir bölüm için açıklanmış hasılat bilgisi arasındaki ilişkiyi anlayabilir.
Karşılaştırmalı bilgilerin ve geçiş hükümlerinin açıklanması
UMSK’nın Temmuz 2015’deki uygulama tarihini bir yıl ertelemeye ilişkin kararına müteakip,
işletmelerin 1 Ocak 2018 tarihi ve sonrasında başlayan yıllık raporlama dönemlerinin ilk ara
döneminde hasılat standardını uygulaması gerekmektedir. UFRS erken uygulamaya izin
vermektedir, fakat her raporlayan işletme kendi yerel yetkilisinin kurallarına nihayetinde bağlı
olacaktır. Değer A.Ş. standardı 1 Ocak 2016’da kabul etmiştir (ilk uygulama tarihi).
UFRS15(C1)
UFRS 15’in ilk uygulama yılında, işletmenin iki seçim hakkı bulunmaktadır:
UFRS15(C3)
(a)
(b)
UFRS15(C5)
7.
Tamamen yeniden düzenleme yöntemini uygulamayı seçen bir işletme bazı özel tedbirler
alabilir:
(a)
(b)
(c)
UFRS15(C8)
PwC
8.
İşletme her bir sunulmuş daha önceki raporlama dönemleri için standardı geçmişe dönük
olarak uygulayabilir. (tüm finansalların yeniden düzenlendiği ve açılış bakiyelerinin
etkilendiği üçüncü bilanço ile birlikte tamamen geçmişe dönük uygulama yöntemi) veya
İşletme standardı ilk uygulama tarihindeki geçmiş yıl karlarına birikimli etkiyi geçmişe
dönük olarak muhasebeleştirebilir (basitleştirilmiş geçiş yöntemi, karşılaştırmaların
yeniden düzenlenmesine ve üçüncü bilançoya gerek yoktur).
Tamamlanmış sözleşmeler için, bir işletmenin aynı yıllık raporlama dönemi içindeki
başlayan ve biten sözleşmeleri yeniden düzenleme zorunluluğu yoktur.
Değişken bedeli olan tamamlanmış sözleşmeler için, bir işletme geçmiş tecrübelerden
elde edilmiş bilgileri kullanabilir ve sözleşmenin tamamlandığı tarihteki işlem fiyatını
kullanabilir.
İlk uygulama tarihinden önce sunulmuş olan tüm raporlama dönemleri için ( Değer A.Ş.
için 1 Ocak 2016), bir işletmenin kalan edim yükümlülüklerine dağıtılmış olan işlem
fiyatının tutarını ve işletmenin ilgili tutarı ne zaman hasılat olarak muhasebeleştireceğini
beklediğinin açıklaması gerekmemektedir.
İşletmenin basitleştirilmiş işlem yöntemini uygulamayı seçmesi durumunda, UFRS 15’i sadece
ilk uygulama tarihinde henüz tamamlanmamış sözleşmelere geçmişe dönük olarak
uygulaması gerekmektedir. (Değer A.Ş. için 1 Ocak 2016).
DEĞER A.Ş.
241
Ek F: UFRS 15 Müşteri sözleşmelerinden hasılat
IFRS 15 Müşteri sözleşmelerinden hasılat
Sözleşme varlıkları ve sözleşme yükümlülüklerinin sunumu ve açıklanması
UFRS15(BC320),(BC321)
9. Değer A.Ş. sözleşme varlıkları ve sözleşme yükümlülüklerini yeniden sınıflandırmaya
ve bilançoda ayrı satır kalemleri olarak sunmaya karar vermiştir. Ancak, sözleşme
varlıkları, sözleşme yükümlülükleri ve alacakların, bu şekilde ifade edilmesi ve
bilançoda ayrıca sunulması, işletme bunlar hakkında yeterli bilgiyi sağladığı ve
finansal tablo kullanıcılarının diğer kalemlerden bunları ayrıştırabildiği sürece,
gerekmemektedir.
Değer A.Ş.’ye uygun olmayan ve örneklenmeyen açıklamalar:
10. UFRS 15’in aşağıdaki gereklilikleri bu Ek’de örneklenmemiştir.
İlk uygulama
UFRS15(127)-(129),(94)
UFRS15(119)(e)
UFRS15(C6)
UFRS15(C8)
PwC
Örneklenmeyen konular
İlgili açıklama ve referanslar
Bir sözleşmeyi elde etmek için katlanılan
maliyetler
Muhasebeleştirilmiş varlıklar için, UFRS 15
paragraf 127 ve 128’e göre olan açıklamaları
sağla.
Amortisman süresi bir veya daha az olması
nedeniyle muhasebeleştirilmemiş varlık
olduğunda, bu durumu açıkla.
Garantiler ve ilgili yükümlülükler hakkında
bilgiler
Bu bilgi bu yayımın ana bölümündeki not
8(h)’de sunulmuştur.
Tamamen geriye dönük uygulama:
Kullanılan pratik tedbirler (Aşağıda paragraf
7’ye bakınız)
Hangi tedbirlerin kullanıldığını ve mümkün
olduğu ölçüde makul, her bir tedbirin
uygulanmasının tahmini etkilerinin nitel bir
değerlendirmesini sağla.
Değer A.Ş. sadece IFRS 15(C5) (c)’deki
pratik tedbiri kullanmıştır, 235. Sayfadaki
örnek açıklamaya bakınız.
Kolaylaştırılmış geçiş yöntemi
Cari dönemde yeni kuralların kabulü ile
etkilenen her bir finansal tablo satır
kaleminin tutarını açıkla ve herhangi bir
önemli değişikliğin nedenlerini açıkla.
DEĞER A.Ş.
242
