www.pwc.com.tr Halka Arz Seyri: Türkiye’ye Bakış 2013 yılının ilk çeyreği Sermaye Piyasaları Giriş 2013 yılının 1. çeyreğinde, tek bir halka arzdan toplamda 106 milyon Euro gelir elde edildi Borsa İstanbul’un 2013 yılının 1. çeyreği, 106 milyon Euro gelirin elde edildiği tek bir halka arzla oldukça yavaş geçti. Son iki yılın en büyük halka arzı olan Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.’nin (‘Halk GYO’) 2013 Şubat ayında gerçekleşen halka arzı, şirketin büyük ortağı olan Türkiye Halk Bankası A.Ş.’nin bağlı ortaklığındaki paylarının satışı ile yapılmıştır. Halk GYO’nun halka arzı, Gayrimenkul Yatırım Ortaklıklarındaki (‘GYO’) halka arzların göreceli ağırlığını devam ettirmektedir. 2012 yılının 1. çeyreğinde gerçekleştirilen en büyük üç halka arzdan birisi yine bir GYO halka arzı olmuş ve Özak Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş., 2012 Şubat ayında gerçekleştirdiği halka arzla yaklaşık olarak 42 milyon Euro kaynak yaratmıştır. 2 PwC Halka arzlardaki bu yavaşlamaya rağmen, tek bir işlemle yaratılan kaynak, 2012 yılında toplanan yaratılan kaynağın yaklaşık %40’ına denk gelmektedir ki, bu da ortalama halka arz büyüklüğü bir artışı işaret etmektedir. 2012 yılındaki ortalama işlem hacmi, kısmen Gelişen İşletmeler Pazarındaki (‘GİP’) artan işlemlerin etkisiyle 10 milyon Euro civarında gerçekleşmiştir. 2012 yılının tamamında GİP’te gerçekleşen 10 halka arzdan üçü yılın 1. çeyreğinde gerçekleşmiş olmasına rağmen, 2013 yılının başından bu yana GİP’te herhangi bir halka arz yaşanmamıştır. 2012-2013 yılları çeyrek dönemler bazındaki halka arzlar 120.0 12 100.0 10 8 80.0 GIP 60.0 6 40.0 4 20.0 2 Ulusal Pazar İşlem adedi 0 0.0 2012 1Ç 2012 2Ç 2012 3Ç 2012 4Ç 2013 1Ç Yoldaki halka arzlar Mevzuat değişiklikleri 22 Nisan 2013’te, Pegasus Hava Taşımacılığı A.Ş. halka arz ile 650 milyon TL kaynak yarattı ve Türk Hava Yolları AO’dan sonra en büyük halka açık 2. Türk havacılık şirketi haline geldi. Bu halka arz, aynı zamanda 2013’te Borsa İstanbul’daki en büyük halka arz oldu. 2013 Şubat ayında, SPK, yaratılan kaynağın kullanımında daha fazla şeffaflık, ilişkili taraf işlemleri, banka/aracı kurumlardan ek değerleme raporları ve önemli hissedarlar için hisse senedi ticareti gibi yatırımcıların güvenini arttırmaya yönelik yönetmeliklerinde yapılan değişiklikler hakkında açıklamalarda bulundu. Nisan 2013’te, SPK, Akyürek Tüketim Ürünleri A.Ş., Odaş Elektrik Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Panora GYO’nun halka arz başvurusunda bulunduklarını duyurdu. Aynı zamanda Emlak Konut GYO, ikinci halka arz için başvuruda bulundu. Mayıs 2013’de, Royal Halı İplik Tekstil Mobilya Sanayi ve Ticaret A.Ş. hisseleri işlem görmeye başladı. Ancak, yeni getirilen, ilk halka arzda 20 milyon TL’ye kadar olan kısmın tamamının, 20 milyon ila 40milyon TL arasındaki kısmın ise %50’sinin halka arz eden aracı kurum tarafından üstlenilmesi şartı gibi bazı değişikliklerin piyasadaki hareketlilik üzerinde olumsuz bir etki yaratma ihtimali vardır. Bu yeni uygulamayla, aracı kurumlar risk alma konusunda daha çekingen davranacaklarından, küçük ölçekli şirketler açısından halka arz faaliyetlerinin azalması olasılığı söz konusudur. Yeni kurallardan birisi de, fiyat aralığı uygulamasında, tavan halka arz fiyatının taban halka arz fiyatının yüzde yirmi fazlasını geçemeyecek olması yönündedir. Bu durumda, hisse ihraç eden şirketler hisse değerlemesi açısından %20’lik bir primi yeterli görmezlerse piyasaya arz konusunda tereddüt yaşayabilecektir. Halka Arz Seyri 3 Sermaye Piyasaları Kanunu’ndaki Değişiklikler • Halka arza aracılık eden kuruluş, bu yüklenim şartı gereğince aldığı payları, payların borsada işlem görmeye başlamasından itibaren altı ay süreyle halka arz fiyatının altındaki bir fiyattan borsada satamaz. Sermaye Piyasaları mevzuatında yapılan değişiklikler özetle şunlardır: Halka Arzda Aracılık • SPK kararı gereğince, halka arza aracılık eden kuruluşların, hisse senedi ihraç eden kuruluşun piyasa değerini esas alarak halka arzı yüklenmesi gerekmektedir. Değerleme • Payları ilk kez halka arz edilen ortaklığın, halka arz sonrasında halka arz fiyatının belirlenmesinde esas alınan varsayımların gerçekleşip gerçekleşmediği, gerçekleşmediyse bunun nedenleri hakkında değerlendirmeleri içeren bir rapor hazırlaması ve söz konusu raporun halka arzdan sonraki iki yıl boyunca finansal tablolarının kamuya açıklanmasını • Halka arzın büyüklüğü 20 milyon TL’nin altında olması durumunda, halka arza aracılık eden kuruluşun satılamayan payların tamamı için yüklenimde bulunması zorunludur. Bu yüklenim, payların değerinin 20 milyon ila 40milyon TL arasında olduğu halka arzlarda satılamayan payların %50’si için de geçerlidir. müteakip 10 iş günü içerisinde açıklanması zorunludur. Ayrıca, söz konusu raporun ortaklığın internet sitesinde ve Kamuyu Aydınlatma Platformunda yayımlanması gereklidir. • Tavan ve taban fiyat sınırlarına ilişkin olarak da bir dizi yeni kriter getirilmiştir. Buna göre, fiyat aralığı yoluyla talep toplama yönteminde, halka arz anında, tavan halka arz fiyatı taban halka arz fiyatının %20 fazlasını geçemez. Halka Arz Sonrası Performans 31 Mart 2013 tarihi itibariyle, 2012 yılındaki en büyük beş halka arz ile 2013 yılının şimdilik tek halka arzından, sadece Teknosa İç ve Dış Ticaret A.Ş.’nin (“Teknosa”) halka arz fiyatı üzerinde işlem görmektedir. Halka Arz Sonrası Performans (halka arz fiyatı ile 31 Mart 2013 tarihi itibariyle hisse fiyatı) 50% 40% 37% 30% 20% 10% -20% -30% 4 PwC TKNSA POLHO HLGYO -4% TMSN -6% -18% KRTAL -10% OZKGY 0% 0% -22% Söz konusu hisse senetlerinin, BIST 100 endeksinin geneline oranla performansı iyi olmamıştır. Ancak, Teknosa düşük bir seviyeden başlamış olmasına rağmen 2013 Ocak ayı ile birlikte yeniden yükselişe geçerek 2013 Mart ayında piyasa performansını hemen hemen yakalamıştır. Bazı hisse senetlerinin BIST 100 endeksine oranla performansı Teknosa 12 1.10 1.05 11 1.00 0.95 9 BIST-100’e oranla performans 8 Hisse Fiyatı 10 0.90 0.85 0.80 0.75 0.70 7 0.65 6 13 13 17 /0 3/ 13 17 /0 2/ 12 17 /0 1/ 12 17 /1 2/ 12 17 /1 1/ 12 17 /1 0/ 12 17 /0 9/ 12 17 /0 8/ 12 17 /0 7/ 17 /0 6/ 17 /0 5/ 12 0.60 Polisan Holding 1.20 3.1 2.9 1.10 2.7 1.00 2.5 0.90 2.3 2.1 0.80 BIST-100’e oranla performans Hisse Fiyatı 1.9 0.70 1.7 0.60 3 03 /1 24 / 3 02 /1 24 / 3 01 /1 24 / 2 12 /1 2 24 / 11 /1 2 24 / 10 /1 2 24 / 09 /1 2 24 / 08 /1 2 24 / 07 /1 2 24 / 06 /1 24 / 24 / 05 /1 2 1.5 Halka Arz Seyri 5 6 PwC 13 03 / 22 / 13 13 02 / 22 / 01 / 22 / 12 12 / 22 / 12 12 11 / 22 / 10 / 22 / 12 12 09 / 22 / 08 / 22 / 12 07 / 22 / 12 06 / 22 / 12 05 / 22 / 13 13 3/ /0 27 13 3/ /0 20 13 3/ /0 13 13 3/ /0 06 13 2/ /0 27 13 2/ /0 20 13 2/ /0 13 13 2/ /0 06 13 1/ /0 30 13 1/ /0 23 13 1/ /0 16 13 1/ /0 09 12 1/ /0 02 12 2/ /1 26 12 2/ /1 19 12 2/ /1 2/ /1 12 05 Tümosan 1.05 4.1 1.00 0.95 4 0.90 3.9 0.85 3.8 0.80 3.7 0.75 0.70 0.65 0.60 1.10 2.7 1.00 2.5 0.90 0.80 2.3 0.70 0.60 0.50 1.7 0.40 1.5 BIST-100’e oranla performans 3.6 Hisse Fiyatı 3.5 3.4 Özak GYO 2.1 BIST-100’e oranla performans 1.9 Hisse Fiyatı Karakaş Atlantis 1.10 2.8 1.00 2.6 2.4 0.90 2.2 0.80 2 0.70 1.8 1.6 0.60 BIST-100’e oranla performans Hisse Fiyatı 1.4 13 3/ /0 03 13 2/ /0 03 13 1/ /0 03 12 2/ /1 03 12 1/ /1 03 0/ /1 03 9/ 03 /0 8/ /0 03 12 1 12 1.2 0.40 12 0.50 Halk GYO 1.05 1.36 1.35 1.00 1.34 0.95 1.33 0.90 1.31 1.32 1.3 0.85 1.29 0.80 1.28 0.75 1.26 Hisse Fiyatı /1 /0 3 2 28 /1 /0 3 02 2/1 /0 3 04 3/1 /0 3 06 3/1 /0 3 08 3/1 /0 3 10 3/1 /0 3 12 3/1 /0 3 14 3/1 /0 3 16 3/1 /0 3 18 3/1 /0 3 20 3/1 /0 3 22 3/1 /0 3 24 3/1 /0 3 26 3/1 /0 3 28 3/1 /0 3 3/ 13 26 /0 2 /1 3 1.27 24 /0 2 22 BIST-100’e oranla performans Halka Arz Seyri 7 Ekonomik Görünüm İleriye dönük sermaye piyasası hareketi beklentileri ekonomik görünümle yakından ilgili olacaktır. GSMH Türkiye ekonomisi 2012 yılının son çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla, piyasa genelindeki %2,4’lük genel görüşün çok altında, sadece %1,4 oranında büyüme göstermiştir. 2012 mali yılındaki ekonomik büyüme, hükümetin en son Orta Vadeli Programında ilan ettiği %3,2’lik revize edilmiş büyüme hedefinin tam %1 altında %2,2 olarak gerçekleşmiştir. Bu son veriler ışığında, Türk ekonomisi 1.4 milyar TL (786 milyar ABD Doları) büyümüş ve kişi başına GSMH ise 18.927 TL’ye (10.504 ABD Doları) çıkmıştır. Yıllık büyüme oranı % 9.2% 8.4% 8.8% 5.0% 5.0% 2015T 4.7% 2014T 6.9% 4.0% 2.2% 2013T 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 0.7% -4.8% Kaynak: TUIK, Orta Vadeli Program, PwC Türkiye Son GSMH verileri bu yazının tarihi itibariyle çıkmamış olmasına rağmen 2013 ilk çeyreğine ilişkin sanayi 8 PwC üretim rakamları olumlu bir görünüm sunmaktadır. Bunun devam etmesi durumunda, Türkiye ekonomisi 2013 ilk çeyreğinde nispeten güçlü bir büyüme yakalamış olacaktır. Enflasyon Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayınlanan enflasyon verilerine göre, 2013 Mart ayında %0,4’lük piyasa öngörüsünün üzerinde tüketici fiyatları %0,66 oranında artmıştır. Bu son rakamlarla, yıllık enflasyon %7,03’den %7,29’a çıkmıştır. Yılın ilk üç ayına bakıldığında, yıllık ortalama enflasyon 2013 yılının ilk çeyreği itibariyle %7,21’e yükseldiği görülmektedir. Yıllık enflasyon (2003 fiyatları ile) 14.0% 12.0% 10.0% 10.4% 10.1% 9.7% 9.4% TCMB Tahmini 5.3% 8.4% 7.7% 8.0% 6.5% 7.3% 6.4% 6.2% 6.0% 4.0% 2.0% 0.0% 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Gerçekleşen 2012 Q1 2013 Hedeflenen Kaynak: TUİK, TCMB, PwC Türkiye Enflasyondaki bu artışın en büyük sebebi, yılın ilk çeyreğinde yaklaşık 10 puan yükselmiş olan işlenmemiş gıda fiyatlarındaki artış olmuştur. Aynı dönemdeki TÜFE’deki yüzde 1,1 puanlık artıştaki 1 puan buradan kaynaklanmıştır. Halka Arz Seyri 9 S&P’nin Not Yükseltmesi Fitch’in Türkiye’nin notunu yatırım yapılabilir seviyeye yükseltmesinden sonra Standard & Poor’s (‘S&P’)da Türkiye’nin uzun vadeli yabancı para cinsinden kredi notunu bir kademe arttırarak, Mart sonu itibariyle BB’den, yatırım yapılabilir seviyesinin bir kademe altında olan BB+’ya yükseltmiştir. Aynı Türkiye’nin iç talepteki yavaşlamayla birlikte ihracat performansının yükselmiş olması dolayısıyla halen büyük orandaki net dış finansman ihtiyaçlarındaki düzenli ve sürekli düşüş; Ekonomik büyümenin, Türkiye’nin nispeten güçlü mali performansı üzerinde olumsuz bir etki yaratmaksızın daha sürdürülebilir bir seviyeye ulaşmış olması; Ekonomik Görünümün Özeti Şayet sanayi üretimi GSMH’daki büyümenin erken bir göstergesi ise, 2013 için %4’lük hedef GSMH büyümesi gerçekleşebilecektir ki, bu da kaynak talebini ve dolayısıyla halka arz faaliyetlerini olumlu 10 PwC zamanda, S&P, Türkiye’nin yerel para birimi cinsinden kredi notunu ise BBB-’den BBB’ye çıkarmıştır. Bu not artırımlarının altında şu nedenler yatmaktadır: Yabancı para cinsinden kredilerin sınırlandırılmasına yönelik kurallar, nominal kredi büyümesinin sınırlandırılmasına yönelik önlemler ve dalgalı kur sisteminin faydaları Türkiye’nin dış ticaret açığını kapatmasına yardımcı olması ve Kürt sorununun çözümünde kaydedilen ilerleme. etkileyecektir. Bunun yanı sıra, enflasyonun daha da azalmaması durumunda kredi maliyetleri kısa dönemde azalmayacaktır. Bu da tahvil ihraçlarını engelleyebilecek ve şirketleri alternatif finansman kaynakları arayışına itebilecektir. Not artırımı olumlu bir neticedir; ancak, bu etkilerin daha da güçlü hissedilmesi için bir tane daha kredi derecelendirme kuruluşunun notunu Yatırım Yapılabilir seviyeye çıkarması gerekmektedir. PwC Türkiye PwC, tüm dünyada en üst düzey sektör uzmanlığı ile sunduğu denetim, vergi ve danışmanlık hizmetleri ile müşterilerine aradıkları değeri katar. 158 ülke 180.000’i aşkın çalışanı ile PwC yeni bir yaklaşım ve pratik tavsiyeler üretmek üzere müşterileri ile düşünce, deneyim ve çözüm önerilerini paylaşır. PwC 1981’den bugüne faaliyet gösterdiği Türkiye’de, İstanbul’da iki, Ankara’da, Bursa’da ve İzmir’de birer ofis olmak üzere toplam 5 ofiste, yaklaşık 1.350 kişilik profesyonel kadrosu ile Türk iş dünyasının aradığı değeri yaratmak için hizmet sunmaktadır. İletişim Mert Tüten Umurcan Gago Denetim Hizmetleri Şirket Ortağı Tel: + 90 (212) 326 6066 E-posta: [email protected] Vergi ve Mali Hukuk Hizmetleri Şirket Ortağı Tel: + 90 (212) 326 6098 E-posta: [email protected] Humera Afzal Serkan Tarmur Sermaye Piyasaları Grubu Direktörü Tel: +90 (212) 326 6885 E-posta: [email protected] Danışmanlık Hizmetleri Şirket Ortağı Tel: +90 (212) 326 5304 E-posta: [email protected] Serkan Aslan Sertu Talı Danışmanlık Hizmetleri Direktörü Tel: + 90 (212) 376 5330 E-posta: [email protected] Denetim Hizmetleri Kıdemli Müdürü Tel: + 90 (212) 326 6784 E-posta: [email protected] © 2013 PwC Türkiye. Tüm hakları saklıdır. Bu belgede “PwC” ibaresi, her bir üye şirketinin ayrı birer tüzel kişilik olduğu PricewaterhouseCoopers International Limited’in bir üye şirketi olan PwC Türkiye’yi ifade etmektedir. “PwC Türkiye”, Başaran Nas Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş., Başaran Nas Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş. ve PricewaterhouseCoopers Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. ticari unvanları ile Türkiye'de kurulmuş tüzel kişiliklerden oluşan PwC Türkiye organizasyonunu ifade ve temsil etmektedir.