haftalık bülten - Türkiye İhracatçılar Meclisi

HAFTALIK BÜLTEN
28 Haziran 2017
Ali Orhan YALÇINKAYA
TİM Ekonomisti
DÜNYA
Fitch’in Haziran ayı Küresel Ekonomik Görünüm raporu,
2017 yılında küresel ekonominin yüzde 2,9 büyüdükten sonra, 2018 yılında yüzde 3,1 ile 2010 sonrası en yüksek seviyeye
hızlanacağını gösterdi.
Küresel piyasalarda ise petrol fiyatlarının son yedi ayın en
düşük seviyelerine gerilediğini gördük.
ABD
New York Fed Başkanı Dudley, faiz artırımlarına ara verilmesinin ABD ekonomik görünümünü tehlikeye atabileceğini, iş gücü piyasasındaki iyileşme ile enflasyonun da tekrar
toparlanacağını belirtti. Açıklama dolara destek verdi. Chicago Fed Başkanı Charles Evans’ın, bir sonraki faiz artırımının
yıl sonuna kalabileceğini söylemesi ise güçlenmeyi sınırladı.
ABD’de Conference Board bileşik öncü göstergeler endeksi
Mayıs’ta bir önceki aya göre beklentiler dahilinde yüzde 0,3
arttı. Konut sektörüne yönelik zayıflıklar genel endeksteki
hızlanmayı sınırlarken, artışa en büyük katkı finansal koşullardaki iyileşmeden geldi.
EURO BÖLGESİ
Euro Bölgesi Bileşik öncü PMI endeksi Mayıs’taki 56,8 seviyesinden Haziran’da 55,7’ye gerileyerek ivme kaybetse de
ikinci çeyrek ortalamasının son 6 yılın en yüksek seviyesinde
gerçekleşmesi ile ekonomik aktivitedeki iyileşmenin sürdüğüne işaret etti.
beklentilerinin yüzde 2,3 ve yüzde 1,3’ten; sırasıyla yüzde 4,7
ve yüzde 4,1’e yükselttildiğini gördük.
Para Politikası Kurulu, Haziran toplantısının özetlerinde kritik noktalar olarak şunlardı: Para politikasındaki sıkı duruşun
da etkisiyle, Türkiye, döviz kuru ve risk primi göstergelerinde diğer gelişmekte olan ülkelerden olumlu yönde ayrışmaya
devam etmektedir. Makro ihtiyati politikalar ve kredi garanti
desteğinin etkisiyle yılbaşından bu yana bireysel kredi ve Türk
lirası cinsinden firma kredi büyümelerinde önemli artışlar
görülmektedir. Yakın dönemde, bankacılık sistemindeki arz
yönlü etkilerin devreye girmesiyle, hızlı kredi büyümesinin
yerini daha ılımlı bir görünüme bırakması beklenmektedir.
Kredilerde kaydedilen canlanmanın toplam talep ve iktisadi
faaliyete ne ölçüde yansıyacağı yakından takip edilmektedir. Yakın dönemde Türk lirasında gözlenen istikrarlı seyir
ve emtia fiyatlarındaki düşüşlerin yıllık enflasyona olumlu
yansımaları sınırlı kalmıştır. Gıda fiyatlarındaki düzeltmenin
henüz arzulanan boyutta olmaması, grup enflasyonunda baz
etkilerine bağlı olarak Haziran ve Temmuz aylarında beklenen kayda değer düşüşlerin kalıcılığı konusunda temkinli bir
duruş gerektirmektedir. Bunun yanında, beyaz eşya ve mobilya sektöründeki geçici vergi indirimlerinin Ekim ayında
geri alınacak olması ve giyim grubundaki yöntem değişikliği
kaynaklı etkiler de kısa vadede enflasyonda dalgalanmaya
neden olacak gelişmeler olarak not edilmiştir. Ayrıca Kurul,
iktisadi faaliyetteki toparlanmanın güçlenmesiyle birlikte talep koşullarının enflasyona düşüş yönünde verdiği desteğin
azaldığı değerlendirmesinde bulunmuş.
Haziran ayı tüketici güven endeksi Mayıs ayında yüzde 3,8
düşerek 72,8 seviyesinden 70’e gerilemiş olsa da çeyreklik ortalamalar bazında 1. çeyrekte 66,8 olan ortalamanın 2. çeyrekte 71,4’e yükseldiğini ve 2. çeyrekte de büyümeye güçlü bir
destek verebileceğinin sinyallerini verdi. Hızlı yükseliş kaydeden dayanıklı tüketim malı almaya yönelik alt endekslerde
sert düşüş görülürken hane halkının enflasyona ilişkin öngörülerinde kayda değer ölçüde iyileşme dikkat çekti.
UZAK DOĞU
MSCI, Çin’in renminbi bazında yerel piyasada işlem gören 7
trilyon dolarlık piyasasını gelişen ülkeler endeksine dahil etti.
TÜRKİYE
Fitch’in Haziran ayı Küresel Ekonomik Görünüm raporunda,
Türkiye’nin sağlanan teşvik adımları ve 2019 yılına kadar seçim olmayacağı beklentisinin etkisiyle 2017 ve 2018 büyüme
2017
TİM HAFTALIK BÜLTENİ
Mayıs ayında toplam konut satışları yüzde 1,5 artsa da ivme
kaybının devam ettiğine işaret etti. Mart’ta yıllık yüzde 10,
Nisan’da yüzde 7,6 artmıştı. Yılın ilk beş ayında 557 bin civarında konut satışı gerçekleşirken bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6,1 arttı. Mayıs’ta ipotekli satışlar yüzde 17,8
artarken, ilk satışların ise yüzde 5,5 gerilediğini gördük.
Yurt dışında yerleşik kişilerin 16 Haziran itibarıyla, bir önceki hafta 47,014 milyar dolar olan hisse stok miktarı 47,838
milyar dolara, 30,119 milyar dolar olan DİBS stok miktarı
31,222 milyar dolara, 881 milyon dolar olan özel sektör tahvil ve bonoları 912 milyon dolara yükseldi. Piyasa fiyatı ve
kur hareketlerinden arındırılmış olarak hesaplandığında hisse senedi değerinde 252 milyon dolar, DİBS değerinde 755,6
milyon dolar, özel sektör bonolarında 30,3 milyon dolar artış gözlendi. 52 haftalık birikimli olarak bakıldığında önceki
hafta 2,158 milyar dolar olan hisse senedi girişleri 2,599 milyar dolar seviyesine, 1.062 milyar dolar olan DİBS’lere giriş
rakamı 2,082 milyar dolara yükseliş gösterdi. 2017 yılında
hisse senedine toplam yabancı girişi 2,446 milyar dolar olurken, DİBS’e giriş 3,435 milyar dolar oldu.
16 Haziran haftasında TCMB’nin altın dâhil brüt rezervleri,
önceki haftaya göre 2,3 milyar dolar artarak 109 milyar dolar
oldu. Bunda döviz rezervlerinin 2,1 milyar dolar, altın cinsi
rezervlerin ise 0,2 milyon dolar artması etkili oldu. Böylece
yılbaşından bu yana Banka’nın rezervleri, döviz rezervlerindeki 1,4 milyar dolarlık azalış ve altın rezervlerindeki 4,3
milyar dolarlık yükseliş ile yaklaşık 2,9 milyar dolar artış kaydetti.
İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (KKO), Haziran’da 1
puan artarak yüzde 79 oldu. Mal gruplarında ayrıntılara bakıldığında, uygulanan son teşvikler sayesinde dayanıklı mal
grubunda yıllık 4,4 puanlık artış dikkat çekici. Yatırım mallarındaki 2,2 puanlık ve ara mallarındaki 1,7 puanlık artışlar
ile güçlü seyretti. Sektörel olarak ise ihracatın desteklediği
otomotiv sektörü ve vergi indirimlerinin olduğu mobilya ile
elektrikli teçhizat imalatının etkisi devam etti. Mevsimsel etkilerden arındırılmış KKO ise Haziran’da 0,3 puan düşerek
78,6 oldu. 2. çeyrek ortalaması 78,8 ile önceki çeyreğin 1,1
puan üzerinde seyrederek büyümede ivmelenmenin sürdüğüne işaret etti. Mevsimsel etkilerden arındırılmış reel sektör
güven endeksi ise Haziran’da 4 puan artarak 108,8 oldu ve
Ekim 2014’ten bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Böylece
2. çeyrek ortalaması ilk çeyrek ortalaması 104,4’ün 2,2 puan
üzerinde 106,6 olarak gerçekleşti.
HAFTANIN GÜNDEMİ
Bu kısa haftada yurt içinde açıklanacak en önemli veri Mayıs ayı dış ticaret gerçekleşmeleri olacak. Gümrük Bakanlığı
(GTB) verilerine göre Mayıs ayında ihracat yüzde 9,5 artarak
13,2 milyar dolar, ithalat yüzde 21,4 artarak 20,9 milyar dolar
olmuştu. Dış ticaret açığı yüzde 49,5 artarak 7,7 milyar dolar, ihracatın ithalatı karşılama oranı 6,9 puan azalışla yüzde
63,3’e gerilemişti. 12 aylık birikimli ihracat yüzde 3,64 artışla
148,0 milyar dolar, ithalat ise yüzde 4,48 artışla 207,3 milyar
dolar olarak gerçekleşmişti.
VERİ TAKVİMİ
29 Haziran
30 Haziran
Ekonomik Güven Endeksi
Giriş Çıkış Yapan Turist İstatistikleri
Dış Ticaret İstatistikleri
AB Tanımlı Borç Stoku
Uyarı Notu: Bu araştırma raporunda yer alan görüş ve değerlendirmeler yalnızca yazarının düşüncelerini yansıtmakta olup Türkiye
İhracatçılar Meclisi’nin kendi kurumsal görüş ve yaklaşımını temsil etmemektedir.
2017