Odak Noktası 4. Çeyrek 2016 GSYİH Rakamları 1712 31.03.2017 Özel Tüketim Sahneye Erken Çıktı Türkiye ekonomisi 2016’nın son çeyreğinde yıllık bazda %3,5 büyüyerek %2,3’lük piyasa tahmini ve öngörümüzün üzerinde bir performans sergiledi. Ayrıca ikinci ve üçüncü çeyrek büyümeleri sırasıyla %4,5 ve %-1,8’den %5,3 ve %-1,3’e güncellenmiş. Böylece 2016 toplam büyümesi yıllık %2,9 oldu (piyasa medyan: %2,2). Harcama Bileşenlerine Göre Büyüme (yıllık, %) Özel Tüketim Kam u Tüketim i Yatırım İhracat İthalat GSYİH Büyüm esi Kaynak: TÜİK 2008 0.3 3.5 -2.7 3.8 -2.8 0.8 2009 2010 2011 2012 2013 -3.7 10.8 12.3 3.2 7.9 8.1 1.7 1.1 6.8 8.0 -20.5 22.5 23.8 2.7 13.8 -3.7 4.4 16.3 17.6 3.7 -14.3 22.2 17.7 2.7 10.2 -4.7 8.5 11.1 4.8 8.5 2014 3.0 3.1 5.1 10.8 1.7 5.2 2015 Q1 5.5 0.9 4.1 10.5 9.2 6.6 4.2 1.4 1.7 2.7 6.1 4.5 2016 Q2 Q3 4.1 -1.7 14.4 5.6 3.8 0.5 -1.9 -9.3 7.2 2.1 5.3 -1.3 Q4 5.7 0.8 2.0 2.3 3.3 3.5 2016 2.3 7.3 3.0 -2.0 3.9 2.9 Son çeyrek büyümesine en büyük katkı 3,4puan ile özel tüketimden geldi (yıllık %5,7 büyüme). Tüketimin tüm alt gruplarına yansıyan bir toparlanma söz konusu. En dikkat çeken ise %12,9’luk büyüme ile dayanıklı mallar grubunda (önceki çeyrek: %-9,4). ÖTV artışı beklentisi ile otomotiv alımlarının öne çekilmesi ve kampanyalarla tetiklenen konut alımı burada etkili olabilir. Öte yandan yatırım cephesinde zayıf görünüm devam ediyor. Yıllık bazda %2 büyüyen yatırımlar (kamu-özel toplamı) büyümeyi 0,6 puan yukarı taşıdı. Benzer şekilde net ihracatın katkısı önceki çeyreğe göre daha sınırlı olsa da halen büyümeyi aşağı çekiyor. 2016’nın toplamına bakıldığında üçüncü çeyrekteki daralma nedeniyle tüketim katkısının 1,4 puanda olduğu (yine de öngörümüzün üzerinde), kamu tüketiminin 1 puan ile önemli bir rol oynadığı, net ihracatın büyümeden 1,3 puan çaldığı ve yatırımların (kamunun da desteği ile) 0,9puan destek verdiği görülüyor. Yani geçen yılın büyümesinde kamu desteği ve tüketim öne çıkıyor. Büyümeye Katkı (2016) Özel Tüketim Kam u Tüketim i Yatırım Net İhracat İhracat İthalat Stok Değişim i* GSYİH Büyüm esi Ç1 0.6% 1.3% 1.9% -0.4% 0.3% 0.7% 1.0% 4.5% Ç2 2.5% 1.9% 1.2% -2.2% -0.4% 1.8% 1.9% 5.3% Ç3 -1.0% 0.7% 0.1% -2.5% -2.1% 0.5% 1.5% -1.3% Ç4 3.4% 0.1% 0.6% -0.2% 0.5% 0.7% -0.4% 3.5% 2016 1.4% 1.0% 0.9% -1.3% -0.5% 0.9% 1.0% 2.9% Kaynak: TÜİK *Stok değişimi artık değer olarak hesaplanmıştır Üretim tarafında (katkılar ikinci sayfadaki tabloda) imalat sanayinin katkısı 0,7 puan ile önceki aya kıyasla toparlanıyor. Önceki çeyrekte büyümeden 0,9 puan çalan tarım ise 0,1 puanlık sınırlı katkı veriyor. Ek olarak İnşaat sektörünün katkısı 0,3 puanda seyrederken finans ve sigorta faaliyetlerinde canlanma var (0,3 puan). Beklentilerin üzerindeki büyüme ile Türkiye geçen yılın son çeyreğinde Gelişmekte Olan Ülkeler liginde Hindistan, Çin ve Endonezya’dan sonra en iyi performansı gösterdi. Ancak üçüncü çeyrekteki daralma yıl toplamında Türkiye’nin ortalarda kalmasına neden oldu. Özetle, Türkiye 15 Temmuz’daki başarısız darbe girişimi, artan terör olayları ve turizm sektöründeki daralmanın üçüncü çeyrekte iktisadi faaliyet üzerinde yarattığı olumsuz etkilerden iç tüketimden gelen güçlü destek sayesinde beklenenden daha hızlı kurtuldu. Canlanmanın beklenenden önce başlaması iyi haber. Muammer Kömürcüoğlu +90 212 350 25 14 [email protected] Merak edilen soru ise 2017 yılında büyümenin nasıl bir performans göstereceği. Bu yıla ait ilk öncü göstergeler sektör geneline yansıyan büyümeye henüz işaret etmiyor. Ancak bugünkü veride de görüldüğü gibi son milli gelir revizyonu sonrasında öncü göstergeler (sanayi üretimi dahil) ile büyüme arasındaki ilişki zayıfladı. Dolayısıyla, atılan teşvik paketlerinin de etkisi ile ilk çeyrekte büyümede olumlu bir sürpriz görebiliriz. Bu durum %2,6 olan yıllık büyüme tahminimiz üzerinde yukarı yönlü risk yaratıyor. 1 Üretim Yöntemiyle Büyümeye Katkılar (2016) Ç1 -0.1% 1.6% 1.3% 0.4% 0.5% 0.1% 0.4% 0.4% 0.4% 0.5% 0.1% 4.1% 0.3% 4.5% Tarım Sanayi İm alat sanayi İnşaat Hizm etler Bilgi ve iletişim Finans ve sigorta faaliyetleri Gayrim enkul faaliyetleri Mesleki, idari ve destek hizm et faaliyetleri Kam u yönetim i, eğitim , insan sağlığı ve sosyal hiz. Diğer hizm et faaliyetleri Sektörler toplam ı Vergi-sübvansiyon Gayrisafi yurtiçi hasıla (alıcı fiyatlarıyla) Ç2 -0.2% 1.2% 1.1% 1.2% 0.1% 0.2% 0.6% 0.4% 0.7% 0.5% 0.0% 4.7% 0.6% 5.3% Ç3 -0.9% -0.1% -0.4% 0.3% -1.6% 0.1% -0.1% 0.2% 0.1% 0.5% 0.0% -1.4% 0.1% -1.3% Ç4 0.1% 1.0% 0.7% 0.3% 0.4% 0.3% 0.3% 0.2% 0.1% 0.3% 0.1% 2.9% 0.6% 3.5% 2016 -0.3% 0.9% 0.6% 0.5% -0.2% 0.2% 0.3% 0.3% 0.3% 0.4% 0.0% 2.5% 0.4% 2.9% Kaynak: TÜİK Büyüme Kıyaslaması (yıllık, %) 8.0 7.0 6.0 6.7 2016-4.Ç 5.0 4.0 2.0 3.5 3.0 2.9 2.7 2.4 2016-3.Ç 2016-2.Ç 2.4 0.7 0.0 -2.0 -4.0 -0.4 -2.5 Kaynak: Bloomberg, TÜİK Burada yer alan bilgiler İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından bilgilendirme amacı ile hazırlanmıştır. Yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Herhangi bir yatırım aracının alım-satım önerisi ya da getiri vaadi olarak yorumlanmamalıdır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Burada yer alan fiyatlar, veriler ve bilgilerin tam ve doğru olduğu garanti edilemez; içerik, haber verilmeksizin değiştirilebilir. Tüm veriler, İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynakların kullanılması nedeni ile ortaya çıkabilecek hatalardan İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. sorumlu değildir. 2