Meme_Kanseri9.25 MB

advertisement
MEME KANSERİ
Doç.Dr. Ali Çerçel
Epidemiyoloji





Kadınlarda en sık görülenkanser
Kanser ölümlerinin % 19’u
Ortalama 25-50/100.000 popülasyon
Batı toplumlarında (gelişmiş) sık
Japonyada düşük →
artış




1:13 (1970
1:11 (1980)
1:9 (1992)
1:8 (2005)
Etyoloji

35 yaş altında nadir
Yaş
30-34
50-54
insidens
19.6
145.9
mortalite
/100.000 (UK)
5.9
73.7 insidens artmakta
Meme kanserli olguların tanı sonrası 1, 5, 10 ve 20
yıllık sağkalım oranları, England and Wales, 1971-2003
% survival
100
One year
Five years
Ten years
Twenty years
80
60
40
20
0
1971- 1976- 1981- 1986- 1991- 1996- 20011975 1980 1985 1990 1993 1998 2003
Period
http://info.cancerresearchuk.org/cancerstats/types/breast/survival/
Meme kanserli olguların evrelere göre 10 yıllık sağkalım oranları
100
stage I
stage II
stage III
stage IV
% Survival
80
60
40
evreI
20
0
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Years after diagnosis
(diagnosed in the West Midlands 1985-1989 followed up to the end of 1999, as at January 2002)
http://info.cancerresearchuk.org/cancerstats/types/breast/survival/
Genetik Faktörler 1
Lynch sistemi
 Kalıtsal meme kanseri



Meme kanseri aile anamnezi ve kolonik endometrial gibi diğer
kanserler (lynch sendromu tip II)
Otomozal dominant, yüksek penetrasyonlu etkilenebilirlik
faktörü (genellikle daha genç yaşta, multipl primer veya
bilateral meme ca ve diğer tümörler)
Ailesel meme kanseri

Bir veya daha fazla birinci derece veya ikinci derece akrabada
meme kanseri anamnezi (kalıtsal tanımlamasına uymayan)
Genetik Faktörler 2



Germline mutasyonlar (meme kanserlerini % 510’u)
İki major gen
BRCA1 kromozom 17q
(tümör supressor) BRCA2 kromozom 13q
70 yaşına kadar % 70-85 meme ca
Meme Kanseri Riskini Artıran Faktörler
Faktörler
Aile Hikayesi
Birinci derece yakınlarında meme ca.
Premenopozal
Premenopozal-bilateral
Postmenopozal
Postmenopozal-bilateral
Menstrual Hikaye
Menarş yaşı <12
Menopoz yaşı >55
Gebelik
İlk doğum 25-29 arasında
İlk doğum 30’dan sonra
İlk doğum 35’den sonra
Doğurmamış kadınlar
Selim Meme Hastalıkları
Nonproliferatif Fibrokistik Değişiklik
Atipi göstermeyen proliferatif hastalık
Atipik hiperplazi ile birlikte proliferatif hastalık
Lobular karsinoma insitu
Rölatif Risk
1.2-3.0
3.2
8.5-9.0
1.5
4.0-5.4
1.3
1.5-2.0
1.5
1.9
2.0-3.0
3.0
1.0
1.5-2.0
4.0-5.0
6.9-12.0
Çeşitli Faktörler









Menarş, menopoz, doğum, fertilite
Emzirme
Diyet
Obezite
Eksojen hormonlar
Geçirilmiş meme ca.
Radyasyon
Gebelikte görülmesi
Geçirilmiş selim meme hastalıkları
Karsinom Saptanmayan Meme Dokularının
Histolojik İnceleme Esasına Dayanan Rölatif İnvaziv
Meme Kanseri Riskine Göre Sınıflandırılması
Risk yok
Apokrin Değişiklik
Duktus Ektazisi
Hafif Epitel Hiperplazisi
Hafifçe Artmış Risk (1.5-2.0 katı)
Orta Derecede veya Yoğun Epitel Hiperplazisi
Sklerozan Adenozis
İntraduktal Papilloma
Orta Derecede Artmış Risk (4-5 katı)
Atipik Duktal Hiperplazi (ADH)
Atipik Lobüler Hiperplazi (ALH)
ADH ve ALH Karışımları
Yüksek Risk Grupları (8-10 kat)
Duktal Karsinoma İn Situ (DCIS)
Lobüler KArsinoma İn Situ (LCIS)
MEME KANSERİNDE TNM SINIFLANDIRMASI (2002)
Singletary SE et al. “Revision of the American Joint Committee on Cancer
Staging System for Breast Cancer”.
Primer tümör (T)
 Tx:
 To:
 Tis:

-Tis(DCİS):

-Tis(LCİS):

-Tis(Paget):
 T1:

- T1mic:

- T1a:

- T1b:

- T1c:
 T2:
 T3:
 T4:

- T4a:

- T4b:

- T4c:

- T4d:
J Clin Oncol 2002; 20:3628-36
Primer tümör değerlendirilemiyor
Primer tümör yok
İnsitu kanser
Duktal karsinoma insitu
Lobüler karsinoma insitu
Kitlesiz paget hastalığı
Tümörün en geniş çapı 2.0 cm ye kadar
Mikroinvaziv tümör çapı 0.1 cm veya daha az
Tümör çapı 0.5 cm veya altında
Tümör çapı 0.5-1.0 cm arasında
Tümör çapı 1.0-2.0 cm arasında
Tümörün en geniş çapı 2.0-5.0 cm arasında
Tümörün en geniş çapı 5.0 cm’den büyük
Boyutları ne olursa olsun deri veya göğüs duvarına yayılmış tümör
Göğüs duvarına yayılmış tümör
Meme derisinde ödem ülser ya da satellit deri nodülleri
T4a ve T4b’nin birlikte olması
İnflamatuar karsinom
MEME KANSERİNDE TNM SINIFLANDIRMASI (2002)
Singletary SE et al. “Revision of the American Joint Committee on Cancer
Staging System for Breast Cancer”.
J Clin Oncol 2002; 20:3628-36
Tümörün olduğu tarafta bölgesel lenf nodları (N)

Nx:
No:
N1:

N2:





-N2a:
-N2b:
N3:





-N3a:
-N3b:
-N3c:
Lenf nodları değerlendirilemiyor
Lenf nod metastazı yok
Aynı taraf aksillada bir veya daha fazla hareketli lenf nodunda
metastaz
Aynı taraf aksillada bir veya daha fazla,birbirlerine ya da çevreye
yapışık lenf nodunda metastaz
Birbirine veya çevreye fikse lenf nod metastazı
Klinik olarak aksillada lenf nod metastazı yokluğunda, aynı taraf
mam. internada saptanan metastaz varlığı
-Aynı taraf aksiller ve infraklaviküler lenf lenf nod metastazı
-Aksiller lenf nodu metastazı ile birlikte aynı taraf mam. internada
metastaz varlığı
-Mam. interna ve aksiller lenf nod metastazının varlığında veya
yokluğunda aynı taraf supraklaviküler lenf nodu met.
Aynı taraf aksiller ve infraklaviküler lenf lenf nod metastazı
Aynı taraf aksiller ve mammaria interna grubu lenf nod metastazı
Aynı taraf supraklaviküler lenf nodu metastazı
MEME KANSERİNDE TNM SINIFLANDIRMASI (2002)
Singletary SE et al. “Revision of the American Joint Committee on Cancer
Staging System for Breast Cancer”.
J Clin Oncol 2002; 20:3628-36
Bölgesel lenf nodlarının patolojik sınıflandırılması (pN):
Bilinmiyor (çıkarılmış?)

Bölgesel LN His (-)

İzole tümör hücreleri (İTH) araştırması yapılmaz

-pNo(i-):
His (-), İTH (-)

-pNo(i+):
His (-), İTH (+) 0.2 mm

-pNo(mol -): His (-), RT-PCR(-)

-pNo(mol+): His (-), RT-PCR(+)

pN1:

-pN1mi:
Mikrometastaz (+) (0.2-2.0 mm arasında)

-pN1a:
1-3 ALN (+)

-pN1b:
MİLN (+) (SLN biopsisinde)

-pN1c:
pN1a+pN1b

pN2:

-pN2a:
4-9 ALN (+)

-pN2b:
ALN (-) + MİLN (+) (klinik muayenede)

pN3:

-pN3a:
ALN (+) 10 veya infraklaviküler (+)

-pN3b:
MİLN (+) (klinik) + ALN (+) 1 veya SLN + MİLN + ALN

-pN3c:
Supraklaviküler LN(+)
(MİLN: Mam. int. lenf nodu, ALN: Axillar l.enf nodu)

pNx:
pNo:
3
AJCC (American Joint Comission on
Cancer) Kanser Evreleme Sistemi 4
Uzak metastaz (M)
MX:
Uzak yayılım değerlendirilemiyor
M1:
Uzak metastaz yok
M2:
Uzak metastaz (ipsilateral
supraklavikuler (servikal) yada
kontralateral internal mammary lenf
nodlarına yayılım dahil)
5 yıllık sağkalım %
Evre 0
Tis
N0
M0
100
Evre I
T1
N0
M0
100
Evre IIA
T0
N1
M0
T1
N1
M0
T2
N0
M0
T2
N1
M0
T3
N0
M0
T0
N2
M0
T1
N2
M0
T2
N2
M0
T3
N1
M0
T3
N2
M0
Evre IIIB
T4
N(herhangi)
M0
Evre IIIC
T(herhangi)
N3
M0
Evre IV
T(herhangi)
N(herhangi)
M1
Erken
evre
Evre IIB
Evre IIIA
Lokal ileri
evre
Metastatik
92
81
67
54
20
Singletary SE et al. “Revision of the American Joint Committee on Cancer Staging System for Breast Cancer”.
J Clin Oncol 2002; 20:3628-36 (adapted)
Prognostik Faktörler (İyi Prognoz)





Tümör boyutu küçük
Lenf nodları tutulmamış
Düşük tümör grade’i
Yüksek elastoz oranı
Östrojen ve progesteron reseptör pozitifliği
Kötü Prognoz



Tümörde vasküler ve lenfatik invazyon
Yaygın anjiogenezis
Proto onkogen C-erb-B2 ekspresyonu
Tarama Mammografiler







50-64 yaş arası var 3 yılda 1
50 yaş altı yok
64 yaş üstü yok (UK)
35-39 yaş arasında ilk mammografi
50 yaşına kadar 2 yılda 1
50 yaş sonrası her yıl (USA)
Tarama → erken evre, mortalite % 30 ,
Karsinoma in situ



Belirgin malign transformasyon var ancak bazal membran
invazyonu yok
Lobüler karsinoma in situ LCIS
Duktal karsinoma in situ DCIS

Lobüler olarak tanımlanmayan tüm in situ karsinomlardır. Alt grupları:






Komedo (sık mikro invaziv odaklar ve lenfatik metastaz)
Solid
Kribriform
Mikropapiller
LCIS radyolojik bulgular belirsiz → geç tanı
% 10-37 her iki memede her iki karsinomun gelişme riski
DCIS diğerinden 3 kad sık
% 30-50 aynı memede invaziv duktal karsinom
İnvaziv karsinomların oransal dağılımları
Histolojik tip
oran
İnvaziv duktal karsinom (saf)
%55
İnvaziv duktal karsinom (mikst)
%25
İnvaziv lobuler karsinom
%10
Tubuler karsinom
%2
Medüller karsinom
%4
Müsinöz karsinom
%2
Diğerleri
%2
%80
İnvaziv Lobüler Karsinom





Sıklıkla bilateral (% 30)
Multisentrik, multifokal
Tüm meme ca.ların % 5-10’u
Periton, plevra, menings gibi
Membranlı dokulara metastaz sık
Haagensen’in Columbia Presbyterian Medical Center’da 1943
ile 1980 yılları arasında, primer meme karsinomlu 2198 hastada
saptadığı ilk semptom ve bulgular
Semptom ve Bulgular
Memede kitle
Ağrı
Memede büyüme
Meme cildinde retraksiyon
Meme başında yassılaşma ve retraksiyon
Meme cildinde ülserasyon
Meme cildinde ödem
Meme cildinde kırmızılık
Meme başı akıntısı
Meme başında kaşıntı
Meme başı epitelinde kırmızılık ve kalınlaşma
Meme başında kabuklanma ve erozyon
Aksiller tümör
Semptom yok-karsinom fizik muayenede bulunmuş
% Oranı
65.3
5.4
1
3.1
2.1
0.2
0
0.8
1.8
0.4
0.1
1.1
2.0
14.1
Hasta sayısı
2198
Diğer Malign Meme Tümörleri

Paget hastalığı % 2
Kronik egzama sanılır
 Meme başı ve aerola ekzamatiform görünümde
kanseridir


İnflatamuar karsinom % 1



Hızlı seyir, kızarıklık, ödem, memede diffüz büyeme,
aşırı fibrozis ile seyrederse (carcinoma en cuirosse)
Malign fillodes tümörü (cystosarcoma phillodes)
% 0.5
Lenfoma
Fizik Muayene








Asimetri
Görülebilir kitle
Eritem
Cilt ödemi, ülserasyon
Şekil bozukluğu
Deride çekilme
Anormal fiksasyon
Meme başında retraksiyon ve yön değiştirme
Görüntüleme





Mammografi
USG
CT
MRI
PET
Biyopsi



Aspirasyon sitolojisi (İAB)
Tru-cut (core biopsi)
Açık biopsi
Eksizyonel
 İnsizyonel


Mammografi-USG rehberliğinde iğne biopsisi
(işaretlemeler)
Sentinel lenf nodülü biyopsisi





T1, T2? tümörlerde
Klinik olarak aksilla (-)
Tc 99m, isosulphan blue
Dış kadran tm.
İç kadran tümörlerinde mammaria
interna lenf nodülleri?
Tedavi

Cerrahi
Meme koruyucu cerrahi tedavi
Lumpektomi, geniş lokal eksizyon
Kadrantektomi, parsiyel mastektomi, segmental
mastektomi,lobektomi, tylektomi, tümörektomi
Mastektomiler
Basit (total,simple) mastektomi, tuvalet mastektomi
Modifiye radikal mastektomi
Radikal mastektomi
Genişletilmiş veya süper radikal mastektomi



Sitotoksik kemoterapi
Radyoterapi
Hormonoterapi
Tedavi

Karsinoma in situ
MKC+Radyoterapi
 Mastektomi (4 cm , komedo, yüksek grade, östrojen
reseptörü (-))

Evre I ve II

MKC+Radyoterapi

Endikasyonlar





Kontrendikasyonlar








Unifokal tm
Uygun meme volümü
Sağlam sınırlar (lumpektomi, kadrantektomi)
Hasta isteği
4 cm.den büyük tm
Multisantrik tm.
Radyoterapi görmüş meme
Santral yerleşim
Küçük, çok büyük meme
Sınırlar (+) patoloji
Hasta seçimi
Modifiye Radikal Mastektomi (kemoterapi+radyoterapi)
Evre III ve IV

Kemoterapi+radyoterapi+cerrahi
Cerrahi Tedavi Komplikasyonları

Erken komplikasyonlar
Kanama
 İnfeksiyon
 Seroma


Geç komplikasyonlar
Kozmetik deformite
 Omuz hareketlerinde kısıtlılık
 Sinir yaralanmaları
 lenfödem

Download