bırakacağınız en güzel miras, hayattayken yapacağınız organ bağışıdır

BIRAKACAĞINIZ EN GÜZEL MİRAS, HAYATTAYKEN
YAPACAĞINIZ
ORGAN BAĞIŞIDIR !
Tedavisi sadece organ ve doku nakli ile mümkün olan hastalıklar, tüm dünyanın olduğu
gibi, ülkemizin de en önemli sağlık sorunlarının başında yer alıyor. Türkiye’de, organ ve
doku nakli bekleyen hastaların sayısı her geçen gün artıyor. Özellikle kalp ve karaciğer nakli
bekleyen hastalar, uygun organ bulunamaması nedeniyle hayatlarını kısa süre içinde
kaybediyorlar.
ORGAN NAKLİ NEDİR?
Tedavisi mümkün olmayan hastalıklar nedeniyle görev yapamayacak derecede hasar gören
organların yerine, canlı veya ölüden alınan yeni, sağlam organın konularak hastanın tedavi
edilmesine organ nakli denilir.
ORGAN BAĞIŞI NEDİR ?
Kişi hayatta iken, serbest iradesi ile tıbben yaşamı sona erdikten sonra doku ve
organlarının başka hastaların tedavisi için kullanılmasına izin vermesidir. Organ bağışında
bulunan kişinin organlarının hangi durumda ve nasıl alınacağı 2238 sayılı "Organ ve Doku
Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun"da açıkça belirtilmektedir. 2238 sayılı
yasaya göre on sekiz yaşından büyük ve akli dengesi yerinde olan herkes organlarının
tamamını veya bir bölümünü bağışlayabilir.
ORGAN BAĞIŞI NEREYE VE NASIL YAPILIR?
-İl Sağlık Müdürlüklerinde,
-Tüm Hastanelerde, (Kamu,Özel,Üniversite)
-Aile Sağlığı Merkezlerinde
-Toplum Sağlığı Merkezlerinde organ bağışı yapılabilir.
18 Yaşını doldurmuş, akli melekesi yerinde olan herkes organ bağışı formu doldurarak ve
bir kart sahibi olarak organlarının hepsini veya bir bölümünü bağışlayabilir.
Bağışta bulunmak için organ ve doku bağış formu doldurulur, organ bağış kartı da
doldurularak kişiye kart teslim edilir.
Bu kart öldükten sonra kişinin üzerinde çıksa bile mutlaka ailesinin izni alınır. Bu kartın
sahibi olmakla organ bağışındaki kesin kararımızı belgelemiş oluruz.
ORGAN NAKLİ KİMLERDEN YAPILIR?
Organ ve doku nakli, canlıdan
gerçekleştirilebilmektedir;
ve
kadavradan
olmak
üzere
iki
şekilde
1- Kadavra donör (verici) : Trafik kazası, kurşunlanma, beyin kanaması vb. nedenlerle
yoğun bakımda tedavisi devam ederken, beyin ölümü denilen geri dönüşümsüz beyin
hasarı gelişmiş hastaların organları bağışlandığı takdirde bunlar kadavra donör olarak
tanımlanmaktadır. Böbrek, karaciğer, pankreas, kalp, kalp kapaklan, kornea kadavradan
nakillerde kullanılmaktadır.
2- Canlı donör : Organ nakli gereken hastanın eşi veya yakın akrabaları doku, kan grubu
vb. uyum mevcut ise organ bağışında bulunabilmektedir. Bunlar canlı donör olarak
tanımlanmaktadır. Böbrek ve karaciğer canlıdan nakil yapılabilen organlardır.
BAĞIŞLANAN ORGANLAR KİMLERE NAKLEDİLİYOR?
Öncelikle doku ve kan grubu uygunluğuna göre acil bekleyen hastalara nakiller yapılır. Her
hasta için organ nakli kriterleri vardır. Bu kriterleri bilim kurulları (böbrek, kalp, karaciğer)
belirler. Organ paylaşımında en önemli öncelik ;
Tıbbi aciliyet
Doku ve kan grubu uyumudur.
Din, dil, ırk, cinsiyet, zengin-fakir ayrımı gözetilmez.
Ulusal Koordinasyon Sistemi tarafından dağıtım yapılır.
Yapılan tüm işlemler kayıt altına alınıp belgelenir.
BEYİN ÖLÜMÜ İLE BİTKİSEL HAYAT ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Beyin ölümü ile bitkisel hayat kavramları birbirinden farklıdır. En önemli fark, bitkisel
hayattaki hastaların solunumlarının devam etmesidir. Bu hastalar aylarca ya da yıllarca
yaşamaya devam etmekte ve bazı durumlarda iyileşerek normale dönebilmektedir. Beyin
Ölümü ile bitkisel hayat kavramları birbirinden farklıdır. En önemli fark, bitkisel hayattaki
hastaların solunumlarının devam etmesidir. Bu hastalar aylarca ya da yıllarca yaşamaya
devam etmekte ve bazı durumlarda iyileşerek normale dönebilmektedir. Beyin ölümünü,
çok basit bir benzetme ile vazodaki çiçeğe, bitkisel hayatı ise saksıdaki çiçeğe
benzetebiliriz. Vazodaki çiçek istesek de istemesek de birkaç gün sonra solacak ve
kuruyacaktır. Oysaki saksıdaki çiçek suladığımız müddetçe solmayacaktır.
ORGAN BAĞIŞI DİNİ İNANÇLARA AYKIRI MIDIR?
Kesinlikle hayır. İslam dini de dahil olmak üzere tüm büyük dinlerde organ bağışına aykırı
bir durum yoktur.
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, 6/3/1980 tarih ve 396 sayılı kararı ile
organ naklinin caiz olduğunu bildirmiştir.
Bu kararda;
* Zaruret halinin bulunması, yani hastanın hayatını veya hayati bir organını kurtarmak için
bundan başka çarenin olmadığının mesleki ehliyet edilmesi,
* Hastalığın bu yolla tedavi edileceğine ilişkin doktor kararının olması,
* Doku ve organı alınacak kişinin bu işlemin yapılmış olduğu sırada ölmüş olması,
* Organ veya dokusu alınacak kişinin sağlığında buna izin vermiş olması veya hayatta iken
aksine bir beyanı olmamak şartıyla yakınlarının rızasının sağlanması,
* Alınacak organ veya doku karşılığında hiçbir şekilde ücret alınmaması,
* Tedavisi yapılacak hastanın da kendisine yapılacak olan nakle razı olması gerektiği
belirtilmektedir.
Aynı zamanda organ bağışı insanın insana yapabileceği en büyük yardım olarak
nitelendirilmekte ve "organınızı vereceğiniz kişi yaptığı iyilik ve fenalıklardan kendisi
sorumludur" denilmektedir.
Kur'an-ı Kerim’de de “Kim, bir insanı, bir can karşılığı veya yeryüzünde bir bozgunculuk
çıkarmak karşılığı olmaksızın öldürürse, o sanki bütün insanları öldürmüştür
Her kim de birini (hayatını kurtararak) yaşatırsa sanki bütün insanları yaşatmıştır." Beyan
olunmuştur.(Maide Suresi, Ayet 32)