Adolesan Dönem Kanserleri Epitelial Tümörler

advertisement
Adolesan Dönem Kanserleri
Epitelial Tümörler
Dr. Serap AKSOYLAR
EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
PEDİATRİK ONKOLOJİ BD
UKK 19-23 Nisan 2007
Karsinomlar-epitelial Tm
ERİŞKİN YAŞ
 Meme
 Akciğer
 Prostat
 Kolon
Epitelial kanserler
aerodigestive, gastrointestinal, genitouriner,
baş-boyun ve cilt (non-melanoma)
Pentheroudakis, G. et al. Ann Oncol 2005 16:181-188;
Tüm kanserler-sıklık, SEER 1975-2000
Yıllık kanser insidansı
0-14 yaş : 141/1 milyon
15-19 yaş : 203/1milyon

Bleyer, A. et al. Oncologist 2006;11:590-601


Ebriyoner tümörler az
Erişkin tip epitelial tümörler az
Karsinom



ABD’de her yıl karsinom tanısı alan
çocuk sayısı : 1050
Tiroid ca: 350
Melanom : 300-350
15-19 yaş arası sık görülen kanserler
SEER 1973-1998
Pentheroudakis, G. et al. Ann Oncol 2005 16:181-188
ICCC: Histolojiye dayanan sınıflama
ICCC-XI:Karsinomlar






Adrenokortikal ca
Tiroid ca
Nasofarinks ca
M. Melanom
Diğer cilt karsinomları
Diğer karsinomlar






Tükrük bezleri (parotis)
Kolon
Apendiks
Akciğer ve bronş
Meme
Serviks
<20 yaş- 2725 epitelial ca
(SEER 1975-1995)
%27.2
%1.3
%35.5
%4.5
%30.9
%9.2
15-19 yaşda % kaçı görülüyor?





Tüm karsinomlar : %75 (2,047)
Tiroid ca : %75
Melanoma: %80
Nasofarink ca: %63
Diğer: %74
Yaşa göre kanser sıklığı (/1 milyon/yıl)
Epitelial tümörler (SEER 1975-2002)
15-19
%21.5
%7.9
%0.7
%7.2
%5.6
Epitelial kanserler
-sıklık
75
35
Türk Pediatrik Kanser Kayıtları
2002-2006
YAŞ
0-4
5-9
10 - 14 15 - 19
0 - 14
0 - 19
EPİTELİAL
TÜMÖRLER
28
41
123
35
192
227
490
6953
7443
%7.14
%2.76
%3.04
TOPLAM
???
Kaynak: T.Kutluk & A.Yeşilipek. TPOG ve TPHD adına
Epidemiyoloji-Coğrafi farklılık







HCC: Güneydoğu Asya (HBV)
NF ca: Uzak doğu Asya- Çin
Over ca: Çin, ABD-zenci
Testis ca: Endüstrileşmiş batı ülkeleri
Maliyn melanom: Avustralya (NSW)(UV)
Tiroid karsinomu: Doğu Avrupa
Adrenokortikal ca: Güney Brezilya (p53)
Risk Faktörleri


Genetik
Çevresel
Genetik Faktörler
Ailevi kanserler-OD geçiş


Li-Fraumeni Send (meme ca, adrenokortikal ca, larinks
ve akciğer, mide, kolorektal ca)
MEN (2A-2B) (tiroid meduller ca-feokromasitomaparatiroid adenom)

Von-Hippel-Lindau Hast. (Renal cell ca)

Nevus basal cell carcinoma sendromu (basal-cell ca,
MBL)

Herediter Displastik Nevüs Send (melanom)
Genetik Faktörler

Familial kolon kanserleri



F. Adenomatöz polipozis
Herediter non-polipozis kolon ca
Turcot Send

Xeroderma pigmentosum : (Basal cell ca-melanoma)
Turner Send: (meme ca, GHT)

Herediter meme ca: (BRCA1 ve 2 mutasyonu)

Risk Faktörleri


Genetik
Çevresel
Ancak <%10 hastada var
Çevresel (eksojen) faktörler

Kemo-radyoterapiye sekonder kanserler

Annenin DESB alımı: serviks-vagina clear-cell adeno ca

HCC: HBV-HCV

NF ca : EBV

Serviks ca: HPV infeksiyonu (genç adult ??)

Melanoma-cilt kanserleri : UV radyasyon-güneş

Tiroid ca : İyonize radyasyon
Güneş-Sigara-Diet-kimyasallar



Kanser 20’li yaşlardan sonra ortaya çıkıyor
Adolesanda kanser sıklığını arttırdığı
gösterilmedi
Neden ERKEN ?

Çevresel karsinojenik etki-predispozan genotip
Risk Faktörleri


Genetik
Ancak <%10 hastada var
Çevresel
Adolesanda önemli bir risk
faktörü değil
BÜYÜK ÇOĞUNLUĞUNDA ETYOLOJİ BELLİ DEĞİL
Yıllara göre Avrupa’da (Belarus hariç)
çocuk ve adolesanlarda tiroid kanser sıklığı
(1978-1997)
APC= 3.0 %
Tiroid ca
Tiroid ca


Kızlarda sık
Histopatoloji





Papiller (%70)
Folliküler (%20)
Meduller (%5-10)
Andiferansiye
Tiroid nodülü zemininde gelişim sık


Adult nodüllerin %5’i
Çocuk-adolesanda %40’ı maliyn
Etyoloji

İonize radyasyon


RT
Genetik predispozisyon -ailevi olgular



Meduller ca (%5’i) – MEN IIA ve IIB (RET)
Ailesel papiller ca
FAP
Çernobil
26.Nisan.1986
Tiroid ca (ışına maruz
kalan çocuklarda)
 ilk 5 yıl sıklık değişmedi
 1991 sonrası 10 kat
arttı
 1987-89 arası
doğanlarda sıklık da
artış yok
Avrupa’da tiroid ca sıklığındaki artışı Çernobil’le
ilişkilendiren epidemiyolojik kanıt yok (Belarus,
Ukrayna ve Rusya dışında).
Tiroid ca sıklığındaki artış
NEDEN?
1980-2000 arası
 Boyun US arttı (%3-84)
 İİAB sıklığı arttı (%8-36)
 Beniğn nedenlerle tireidektomi sıklığı
arttı
 Sıklığı arttıran mikrokarsinomlar
(Screening- etkisi)
Tiroid ca-Prognoz
Deri kanserleri
UV Radyasyon (GÜNEŞ)



Kronik-kümülatif etki : Skuamöz ve basal cell ca
Çocuklukta güçlü- intermittant etki (güneş yanıkları):
Melanoma
Oksidatif DNA hasarı-immunsupresyon
Deri kanserleri-Melanom


Tüm melanomların %1’i <20 yaş
Doğumsal-infantil melanoma



Predispozan faktörler




Transplesental
Dev melanositik nevüs
Güneş UV radyasyon
Radyoterapi
İmmunsupresyon
Genetik predispozisyon



Xeroderma pigmentosum
Displastik nevüs zemini (ABD’de %5)
CDKN2A mut(p16): Ailevi melanomada %40
Sporodik olgularda %1.6
M.Melanom






Irk
Seks
Güneş
Genetik
Benlerin
sayısı
Cilt rengi
M.Melanom


Klinik semptomlar, yayılım, prognoz
erişkinlere benzer
Daha geç tanı alıyorlar

Atipik bulgular daha sık





Amelanotik, verrüköz lezyonlar, piyojenik granulomaya
benzer
Tanıda tm kalınlığı daha fazla
Lokalize hastalık daha sık
Erken yaşta prognoz daha iyi
Aynı tedavi öneriliyor.
Ferrari, A. et al. Pediatrics 2005;115:649-654
M.Melanom




A
B
C
D
M. Melanom-prognoz
Nasofarinks ca





Tüm NF ca’ların <%3’ü 20 yaş altında
Histolojik tip III: undiferansiye tip
EBV
Lokal ileri evre
Farklı tümör biyolojisi
Ayan İ, Kaytan E, Ayan N. Lancet Oncol. 2003 Jan;4(1):13-21.
Kolorektal ca
Akciğer
Salgı bezleri
Meme
Çocuk ve adolesanda-”adult
tip” epitelial ca




Sayı çok çok az
Özellikleri-yaşam
oranları ???
Epidemiyolojik data
yok
Germline genetik
mutasyon ??
Over Tm

15-19 yaş : %60 GHT

20-24 yaş : %70 over ca

Ovarian epitelial tümörler:





Adenocarcinoma
Scyst-adenocarcinoma,
endometrioid tumor,
clear cell tumor
undifferentiated carcinoma

25 yaş altında % 60 lokal hastalık

19 hasta < 21 yaş (ort yaş 19.7).


Dismenore ve karın ağrısı en sık semptom
79% hasta stage I hastalık ve survival 100%
Tsai JY, Saigo PE, Brown C, et al.: Cancer 91 (11): 2065-70, 2001.
Meme ca :



Tüm olguların %0.2’i <20 yaş
Sekonder tümör ( RT sonrası)
<35 yaş : prognoz daha kötü



Hormon res (-)
Agresif maliyn fenotip
Germline BRCA1 ve 2 mutasyonu (+)
Kolorektal ca

1/1milyon çocuk/yıl

ABD’de 150000/yıl hasta 80 tanesi <20 yaş

%40-60 sağ taraf (adult sol)

Ailevi kanser sendromları ile ilişkili (%20-30)

Aile öyküsü genellikle yok

<21 yaş kolorektal ca
Akrabalarda kolorektal ca riski normal popülasyona
göre 6 kat fazla
Çoğunda ailede kolon-uterus-serviks ca öyküsü var.
Med Pediatr Oncol. 1999 Nov;33(5):470-5
Ailevi kolon kanserleri

Ailevi polipozis

FAP (APC):





Ort ca yaşı 39
Üst GIS,Tiroid, MBL, HBL riski
HBL’li çocuklarda ailede kolon ca sor
Juvenil polipozis
Herediter nonpolipozis kolon ca (HNPCC)


Genomik instabilite
Üst-GIS, uterus ve over ca sıklığı fazla
Normal ve FAP kolon

Mount Sinai Hospital, Toronto <24 yaş kolon ca :
Pedigri ve microsatellite instability ( HNPCC için) çalışıldı.

1382 kolorektal ca: 16 (1%) < 24 yaş
Microsatellite instability 8/11 (73%), “mm repair gen” germline
mutasyon 6/12 hastada var.



Erken başlangıçlı kolon ca’larda kalıtsal predispozisyon sık
Microsatellite instabilite ve germline “mismatch repair genes”
mutasyonları sık. (Aile öyküsü ve HNPCC kriterleri olmasa bile)
Bu hastalarda ikincil gastrointestinal and extraintestinal maliynite
sıklığı da fazla.
Primer akciğer ca


Bronkojenik ca (adeno ca)
Bronşial gland tm (Endobronşial): Lokal
hastalık iyi prognoz



Karsinoid tm (%80-85)
Mukoepidermoid ca (%10)
Adenoid kistik ca






Primary epithelial akc. ca
Memorial Sloan-Kettering Cancer Center 1980
and 2001.
<21 yaş 21 hasta
Adenocarcinoma (4), carcinoid tumor (4),
basaloid carcinoma (2), and mucoepidermoid
carcinoma (1).
İleri evre hastalık
Erişkinlerdeki gibi, prognoz histoloji ve evreye
bağlı.
Epitelial Tümörler









Çocukluk çağında çok nadir. Yaşla sıklığı artıyor.
Tiroid ca ve melanom 2/3’ünü oluşturuyor.
Farklı tümör biyolojisi ve epidemiyolojisi
Etyoloji : genetik- çevresel faktör etkileşimi
Özellikle erişkin tip epitelial tümörler :Epidemiyolojik
data yok
Tanıda gecikmeler var
Pediatrik onkolojinin bu konuda deneyim eksikliği
Klinik çalışmaların eksikliği
Adolesan döneme ait özellikler :yoğun psikososyaldestek bakım gereksinimi
MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM
TEŞEKKÜR EDERİM
Download