3. ÜNİTE KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM • GÜÇLÜ

www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
Serüveni
3. ÜNİTE
KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİM

GÜÇLÜ ETKİLEŞİM
o İYONİK BAĞ
o KOVALENT BAĞ
o METALİK BAĞ
www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
KİMYASAL TÜR
1. İYONİK BAĞ
 - ………- Ametal
(+) ve (-) yüklü iyonların ………………çekim kuvvetidir.
 ……….- Kök
 Kök – Kök
 ……………….halde elektrik akımını …………..
 ……….. ve sulu çözeltileri elektrik akımını ……….
 İyonik bileşikler …………. yapılı değildir. Molekül formülü ile
gösterilemezler. (basit formül ile gösterilirler.)
 İyonik bileşikler …………………örgü yapısındadır.
 İyonik bileşikler …………………. ve KIRILGANDIR
 İyonik bileşiklerin ……………noktaları oldukça yüksektir.
İYONİK BİLEŞİKLERİN LEWİS YAPISI
Katyonun (metal iyonun) etrafında nokta bulunmaz.
Anyonun (ametal iyonun) etrafında okted kuralına göre sekiz tane nokta olmasıdır.
www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
ERİME VE KAYNAMA
NOKTASI SERTLİK
İyonik bağın sağlamlığına
bağlıdır.
İyon yükü arttıkça çekim gücü artar iyonik bağın kuvveti artar.
EN artar. Sağlamlık artar.
Örnek: K2O ile CaO bileşiklerini EN kıyaslayınız.
Ca+2 O-2
K+ O-2
Çekim kuvveti daha fazla
CaO >K2O
Örnek: iyon yarıçapı azaldıkça iyonlar arası çekim kuvveti ARTAR
↓
EN artar. Sağlamlık artar.
F-
●
Cl-
●
Br-
●
LiF
LiCl
LiF > LiCl
www.kimyafull.com
LiBr
> LiBr
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
KOVALENT
BAĞ
 Ametal-ametal atomları arasında e- ortaklaşması sonucunda oluşan bağ türüne
denir.
 Suda moleküller halde çözündüğünden sulu çözeltisi ve sıvısı elektriği iletmez.
 Erime ve kaynama noktaları düşüktür.
 Oda koşullarında fiziksel halleri katı-sıvı-gaz olabilir.
F2
→ gaz
Br2 → sıvı
I2
→ katı
İKİ ATOMLU KOVALENT BAĞLI BİLEŞİKLERİN LEWİS YAPISI
HF molekülünün lewis yapısı
O2 Molekülü Lewis Yapısı:
N2 molekülü Lewis Yapısı
Azottaki üçlü bağ çok güçlü olduğundan kimyasal tepkimede parçalanması zordur.Bu
nedenle N2 gazı atmosferde O2 gazına karşı etkin değildir.Ancak çok yüksek sıcaklıklarda bu
iki gaz arasında kimyasal tepkime oluşur.
www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
İKİ ATOMDAN DAHA FAZLA OLAN BİLEŞİKLER İÇİN
ÖRNEK: CO2 ; BF3 ; PH3 ; Metan; Etil Alkol; Formik Asit ; Asetik Asit ;lewis
yapılarını yazınız.
CO2
CS2
PH3
Metan
Etan
Etil Alkol
www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
KOVALENT BAĞLARDA POLARLIK
APOLAR KOVALENT BAĞ: Aynı cins ametal atomları arasındaki bağ
H2, N2, F2, O2 . . . . . . . . . . .
Bağ elektronlarını eşit kuvvete çeker
POLAR KOVALENT BAĞ: Farklı cins ametal atomları arasındaki bağ
İki atom arasında elektronun fazla çekildiği taraf kısmi negatif diğer taraf kısmi pozitif
olarak kabul edilir.
İKİDEN FAZLA ATOM İÇEREN MOLEKÜLLERDE; CO2 BeCl2
Molekül Polar Bağ İçi Polar ne demek? NH3; CH3Cl
Molekül: Apolar Bağ İçi: Polar Kovalent ne demek? CS2 ; BH3
www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
İYONİK VE KOVALENT KARAKTER
Atomlar arasındaki elektronegratiflik fark değerine bağlıdır.
Molekül
Elektronegatif fark
F2
HF
CsF
4,0- 4,0=
4,0- 2,1= 1,9
4,0- 0,7 = 3,3
Apolar Kovalent Bağ
Polar Kovalent Bağ
İyonik Bağ
BAĞ KARAKTERİ
İYONİK
Polar Kovalent Bağ
Apolarlığı çok kovalent bağ
Tam apolar
Elektronegatif fark
2,0 daha fazla
0,5- 1,6 arası
0,3- 0
0
Elektronegatiflik farkı sıfır olan atomlar arasındaki bağ %100 kovalenttir.
%100 iyonik bağ yoktur.
Örnek
Bileşik
NaF
MgF2 AlF3
SiF4
PF5 SF6
Elektronegatif fark
3,1
2,8
2,2
1,9
2,5
İyonik Karakter:
ARTAR.
Kovalent Karakter:
ARTAR.
www.kimyafull.com
1,5
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
METALİK BAĞLAR
Metal atomlarının gevşek değerlik e-ları vardır.
Çok sayıda elektronların metal atomları arasında gezinmesiyle elektron denizi oluşur.
Elektron denizi ile pozitif yüklü çekirdek arasında çekim kuvvetine METALİK BAĞ
olarak adlandırılır.
Metal atomları metalik bağla bir araya gelerek kristal yapı oluşur.
METALLERİN ÖZELLİKLERİ METALİK BAĞ İLİŞKİSİ
1- TEL VE LEVHA HALİNE GETİRİLME
+ metallere çekiçle vurulduğunda metal atomları elektron denizinde kayar.
2- METALLERİN ELEKTRİK İLETKENLİĞİ
+ değerlik elektronların serbest hareket etmesi metallere elektrik akımı iletkenliğini
kazandırır.
www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca
3- METALİK PARLAKLIK
 Metaller gelen ışının tamamını veya bir kısmını yansıtır. Metal parlaklığa
sahiptir.
 Hangi ışığı yansıtırsa metal o renk görülür.
METALİK BAĞIN SAĞLAMLIĞI
ATOM YARIÇAPINA BAĞLIDIR (HACMİ)
EN
1285
Be
Be
Yukarıdan aşağıya doğru itildikçe
↓
650
Mg
Atom hacmi artar → Metalik bağ zayıflar
↓
840
Ca
710
BaBa
EN AZALIR
Sağlamlık azalır
SERTLİK AZALIR
NOT:
www.kimyafull.com
YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca