www.kimyafull.com Youtube:Kimyafull Gülçin Hoca Serüveni 2.ÜNİTE:ATOM VE PERİYODİK SİSTEM 1.BÖLÜM:ATOM KAVRAMININ GELİŞİMİ KATLI ORANLAR YASASI www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca www.kimyafull.com Youtube:Kimyafull Gülçin Hoca KATLI ORANLAR YASASI John Dalton bir atom kuramı geliştirdi.Dalton Atom kuramı üç varsayıma dayanır. Maddeler atom adı verilen çok küçük ve bölünemeyen taneciklerden oluşur.Bu atomlar kimyasal tepkimelerde oluşmaz ve bölünmez Bir elementin bütün atomlarının kütlesi ve diğer özellikleri aynıdır.Fakat bir elementin atomları diğer bütün elementlerin atomlarından farklıdır. Kimyasal bir bileşik iki ya da daha çok sayıda elementin basit ve sayısal bir oranda birleşmesiyle oluşur. EK BİLGİ: Dalton atom kuramını geliştirirken kendisi deneyler yapmamıştır.Ama başkalarının deney verilerini başarıyla yorumlayarak kuramını geliştirmiştir. KATLI ORANLAR YASASI: İki element aralarında birden fazla bileşik oluşturuyorsa elementlerden birinin sabit miktarıyla birleşen diğer elementin değişen miktarları arasında tamsayılarla ifade edilen basit ve sabit oran vardır. Örnek: FeO ile Fe2O3 bileşikleri arasında katlı oran: 2 1.Bileşik FeO 2.Bileşik Fe2O3 Fe2O2 Fe2O3 Katlı Oran:1.Bileşikteki O miktarı 2.Bileşikteki O miktarı 2/3 Katlı Oranlar Kuralları: 1.KURAL: Katlı Oran 1 olamaz.(Basit formülleri aynı olan bileşik çiftleri arasında katlı oran aranmaz) Örnek: C3H6 C2H4 Basit Formülleri:CH2 2.KURAL: Aynı tür elementlerden oluşmayan bileşik çiftleri arasında katlı oran aranmaz. CS2 CO2 S ve O farklı www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca www.kimyafull.com Youtube:Kimyafull Gülçin Hoca 3.KURAL: İkiden fazla tür element olduğunda katlı oranlar yasasına uymaz. KClO3 KClO2 3 tür element vardır. 4.KURAL: Bir elementin katlı oranı x/y ise diğer elementin katlı oranı y/x dir. 1.SORU: I-CO-CO2 II- HNO3-HNO2 III-C2H4-C3H6 Hangileri arasında katlı oran vardır? A)YalnızI D) I,II B) YalnızII E) I,II,III C) II ve III 2.SORU: NO2 ve N2O4 bileşikleri ile ilgili; IKütlece yüzdeleri aynıdır IIKatlı Oranlar Kanununa uyar IIIKimyasal Özellikleri aynıdır. Yargılardan hangileri doğrudur? A)YalnızI D) I ve III B) Yalnız II E) II ve III 4.SORU: Bilim insanı Kanun I-Lavoisier Kütle Korunumu Kanunu II-Dalton Katlı Oranlar Kanunu III-Gay Lussac Sabit Oranlar Kanunu Yukarıdaki çizelgede bilim insanı ve özdeşleştiği kanun karşısında verilmiştir. Buna göre hangileri yanlış verilmiştir? A)Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) II ve III 5.SORU: Oksijen kütlesi I C) I ve II II III 3.SORU: Yapılan bir deneyde 64 gram Fe ile 32 gram S arasında gerçekleşen kimyasal tepkimede 88 gram bileşik elde edilmiş ve 8 gram Fe artmıştır.Buna göre bu deneyle ilgili; I-Toplam kütle korunmamıştır. II- Sabit Oranlar yasası ile açıklanabilir. III-Oluşan bileşikte Fe kütlesi S nin iki katıdır. Yargılarından hangileri doğrudur? A)YalnızI B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III Demir Kütlesi Yukarıdaki demir kütlesi-oksijen kütlesi FeO,Fe2O3 ve Fe3O4 bileşikleri çizilmiştir. Buna göre I,II,ve III numaralı bileşikler aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? I II III A) FeO Fe2O3 Fe3O4 B) Fe2O3 FeO Fe3O4 C) Fe3O4 Fe2O3 FeO D) Fe2O3 Fe3O4 FeO E) Fe3O4 FeO Fe2O3 www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca www.kimyafull.com Youtube:Kimyafull Gülçin Hoca Sıra sende KATLI ORANLAR YASASI 1.TEST 1.SORU: X kütlesi Y kütlesi Bileşik 7 14 X2Y3 14 m XY2 m değerini aşağıdakilerden hngisidir? A)24 B)32 C) 28 D) 7 E) 12 SORU: X kütlesi Y Kütlesi Bileşik 4 3 X2Y3 2 m XY m değeri aşağıdakilerden hangisidir? Sıra sende 2.SORU: X(gram) Y(gram) Bileşik 0,5 0,3 XY2 10 7,5 XaYb XaYb bileşiğin formülü aşağıdakilerden hangisidir? A)X2Y3 B)X2Y4 C) XY3 D)X2Y5 E) X2Y 1.Bileşik 2.Bileşik X Kütlesi 14 28 Y kütlesi 16 48 1.Bileşiğin Formülü XY ise 2.Bileşiğin Formülü nedir? A) XY2 D) X2Y5 B) XY3 E) X2Y C) X3Y Sıra sende 3.SORU:X2Y3 ve XYn bileşiklerinde eşit kütlede X ile birleşen Y kütleleri arasındaki katlı oran ¾ ise n sayısı kaçtır? SORU: N2O5 ve NxO3 bileşiklerinde eşit kütlede oksijen ile birleşen azot elementleri arasındaki katlı oran 3/5 ise x sayısal değeri kaçtır? A)2 B) 5 C) 4 D) 1 E) 6 www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca www.kimyafull.com Youtube:Kimyafull Gülçin Hoca 4.SORU: Bileşik Kütlesi Sıra sende 24 I 18 II SORU: x kütlesi 6 X kütlesi 10 36 Eşit miktarda X ile birleşen 1.bileşikteki Y kütlesinin 2.bileşikteki Y kütlesine oranı kaçtır? II 9 I Y kütlesi 3 8 1.Bileşiğin Formülü XY4 ise 2.Bileşiğin Formülü aşağıdakilerden hangisidir? A) X2Y3 D) X3Y2 B)X2Y4 E) X2Y5 C) X3Y8 5.SORU: 1.Bileşik Kütlece %40 X elementi 2.Bileşik kütlece % 50 Y elementi içeriyor. 1.Bileşiğin Formülü XY3 ise 2.Bileşiğin Formülü nedir? Sıra sende 6.SORU: I-N2O3 II-NO2 III-N2O5 Yukarıdaki bileşiklerin kütlece yüzdeleri arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir. A)II>I>III B) III>II>I C) I>II>III D) II>III>I E) I>III>II Soru:X ve Y elementlerinden oluşturduğu iki bileşikten X2Y3 bileşiğinin %70 i X ve diğer bileşiğin kütlece %12,5 Y dirBuna göre ikinci bileşiğin formülünü yazınız. www.kimyafull.com YouTube:Kimyafull Gülçin Hoca