yenidoğan

YENİDOĞAN
1. PERİNATALOJİ
8. POSTMATÜRİTE
2. RİSKLİ GEBELİKLER, OLİGO VE
POLİHİDRAMNİYOZ, ÇOĞUL GEBELİK
9. PREMATÜRİTE VE PROBLEMLERİ
3. APGAR
11. HİPERBİLİRUBİNEMİ
4. NRP
12. YENİDOĞAN HEMATOLOJİK PROBLEMLERİ
5. TANIMLAR
13. YENİDOĞAN METABOLİK PROBLEMLERİ
6. YENİDOĞAN MUAYENESİ VE DOĞUM
TRAVMALARI
14. YENİDOĞAN NÖROLOJİK PROBLEMLERİ
7. SGA, LGA VE DAB
10. YENİDOĞAN SOLUNUM PROBLEMLERİ
15. YENİDOĞAN ENFEKSİYONLARI, SEPSİS VE TORCH
PEDİATRİ
PERİNATAL DEĞERLENDİRME
PRENATAL TANIDA KULLANILAN TESTLER
1. Ense Kalınlığı (Nuchal Translucency)
Ölçüm en iyi 10 3/7 ile 13 6/7 gestasyonel haftalar
arasında yapılır. Ense kalınlığında artış kromozomal
anomali (trizomi 21 veya 18), fetal kardiyak defekt ve
intrauterin fetal kayıp riskinin artığını düşündürür.
2. Kombine İlk Trimestr Taraması
Ense kalınlığı ile beraber serbest β-hCG ve gebelikle
ilişkili plazma protein A (PAPP-A) düzeylerine bakılır.
Down sendromunda serbest β-hCG yüksek, PAPP-A düşük
bulunur.
3. İkinci Trimestr Taraması
Anne serum α-fetoprotein, total hCG, unkonjuge östriol ve inhibin düzeylerine bakılır. 15-21. gestasyonel haftalar
arasında trizomi 18 ve 21 riskini değerlendirmek için bakılırlar. Down sendromunda anne serum α-fetoprotein
ve unkonjuge östriol düzeyleri düşük; Total hCG ve inhibin düzeyleri yüksek bulunur.
Yüksek
Nöral tüp defekti
15-18. Hafta Anne Serum α-fetoprotein Düzeyi
Düşük
Trizomi 18
Gastroşizis
Trizomi 21
Omfalosel
Hatalı gestasyon yaş tahmini
Konjenital nefroz
İntrauterin gelişme geriliği (IUGR, IUGG)
Çoğul gebelik
4. Ultrason
Gebelikte Ultrason Kullanımı
Gebeliğin viabilitesinin değerlendirilmesi (baş-gluteus arası ≥5 mm olunca kalp hareketleri görülür)
Gestasyonel yaşın hesaplanması
6-14 haftalar arası baş-gluteus mesafesine bakılır.
www.tusmer.com
2
1.trimestr sonrası biparietal çap, baş çevresi, batın çevresi, femur uzunluğu ölçülür.
Çoğul gebelik tanısı
Anatomik yapıların değerlendirilmesi
Girişimler için görsel kılavuz
Büyümenin ve fetal ağırlığın değerlendirilmesi
Amniyotik mayi miktarının değerlendirilmesi
Plasentanın lokasyonunun ve retroplasental hemorajinin değerlendirilmesi
Doppler değerlendirmesi (Umblikal arter bakısı; Orta serebral arter akımına bakarak fetal aneminin
değerlendirilmesi; Preeklamsinin tahmini)
yenidoğan
USMER
5. Amniyosentez
Amniyon sıvısı karyotip analizi, genetik hastalıklar, fetal kan grubu tayini, hemoglobinopatiler, fetal akciğer
matürasyonu, bilirubin düzeyine bakarak izoimmunizasyonun değerlendirilmesi, koryoamnionit tanısı için
incelenebilir. Karyotip analizi 16-20. haftalar arasında yapılır. Fetal kayıp ve ekstremite anomalisi riski nedeni ile
14.haftadan önce amniyosentez önerilmez.
Amniyosentez Endikasyonları
Anöploidi riskini arttığı gebelikler (anormal ilk veya ikinci trimestr taraması veya aile öyküsü)
Önceki çocukta kromozomal anomali olması
X’e bağlı hastalık şüphesi
Ebeveynleri taşıyıcı olduğu OR hastalık
Doğumsal metabolik hastalıkların değerlendirilmesi
6. Koryon Villus Örneklemesi
10.- 12. gestasyonel haftada yapılır. Endikasyonları amniyosentez ile aynıdır. Ekstremite anomalisi riski nedeni
ile 10. gestasyonel haftadan önce yapılması önerilmiyor.
7. Perkutan Umblikal Kord Örneklemesi
Fetal umblikal arterden veya venden alınan örnekten karyotip, viral testler, fetal kan grubu, hematokrit, trombosit
sayısı bakılabilir. Bu yöntem sıklıkla ağır hemolitik hastalık vakalarında kullanılır.
FETÜSÜN İYİLİK HALİNİ DEĞERLENDİRMEDE KULLANILAN ANTENATAL TESTLER
1. Non-Stres Test (NST). Fetal hareketler ile oluşan kalp hızı değerlendirilir.
• Reaktif NST: 20 dakikalık takipte ≥2 defa kalp hızında en az 15 saniye süre ile bazal kalp hızında en az 15 atım/
dakika artış olmasıdır.
• Non-Reaktif NST: Genelde en az 1 saat süre ile reaktif NST olmaması. Fetal etikilenmenin yanısıra fetüsün
uyuyor olması, annein kronik sigara içicisi olması ve santral sinir sistemini etkileyen ilaç kullaınımı non-reaktif
NST’ye neden olur.
2. Biyofizik Profil. NST, USG ile en az 30 dakika fetal solunumun, majör hareketlerin, tonusun ve aminiyotik sıvı
indeksinin bakıldığı bir değerlendirmedir. Bu beş parametrenin her birine 2 puan verilir ve toplam puan 8-10 ise
normal olduğu düşünülür. 0-4 puan alırsa acil doğum planlanır. Modifiye biyofizik profilde ise sadece NST ve
aminiyotik sıvı indeksine bakılır.
4.Doppler İncelemesi
5.Fetal Hareketlerin Sayılması. Annenin bebeğin hareketlerinde anormallik olduğundan şüplenmesi durumunda
ileri inceleme gerekir.
3
www.tusmer.com
3.Kontraksiyon Stres Testi (KST). Uteroplasental yetmezliği değerlendirmek için kullanılır. Fetal kalp hızı ve
uterus kasılmaları izlenir. Yeterli değerlendirme için 10 dakika içinde 3 defa en az 40-60 saniye süreli kasılma
olmalıdır. Bu kasılmalar olmaz ise oksitosin ile stimülasyon yapılabilir; bu durumda teste oksitosin challenge
test denir. Plasenta previa varlığında, vertikal kesi ile yapılmış sevaryan öyküsü varsa, preterm doğum riski olan
durumlarda (erken membran rüptürü, servikal yetmezlik) KST testi kontrendikedir.
PEDİATRİ
FETÜSÜN İYİLİK HALİNİ DEĞERLENDİRMEDE KULLANILAN İNTRAPARTUM TESTLER
1.Elektronik Fetal Kalp Hızı Monitroizasyonu. Normal fetal kalp hızı 110-160 atım/dakikadır.
Fetal Taşikardi Yapan Durumlar
• Annede veya fetüste enfeksiyon
Fetal Bradikardi Yapan Durumlar
• Hipoksi
• Fetal hipoksi
• Tam kalp bloğu
• Tirotoksikoz
• Annenin β-bloker kullanımı
• Annenin parasempatik bloker veya β-mimetik kullanımı
Fetüste kalp hızı dalgalanmalar gösterir ki bu fetüsün iyilik halini en hassas gösteren belirteçtir. Normalde bu
değişkenlik 6-25 atım/dakika civarındadır. Bu değişkenlikte azalma olması ağır hipoksi, anensefali, fetal
nöroloik anomali, tam kalp bloğu, annenin narkotik veya magnezyum sülfat kullanımı durumlarında görülür.
Kalp hızında üç farklı tipte deselerasyon görülebilir.
• Erken deselerasyon: Başın basısına bağlı fizyolojik olarak görülür. Benigndir.
• Geç deselerasyon: Uteroplasental yetmezlikte görülür, fetal hiposiyi gösterir. Hipertansiyon ve preeklamside
de geç deselerasyon olabilir.
• Değişken deselerasyon: Umblikal kord basısına bağlı görülür.Oligohidramniyoz vakalarında daha sıktır. Genel
olarak fetüste bir asidoz olduğunu düşündürmez.
2.Fetal Skalp (saç derisi) Kan Örneği.
3.Skalp Stimülasyonu.
4.Fetal Puls Oksimetre.
FETAL AKCİĞER MATÜRASYONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ
1. Lesitin-Sfingomyelin (L-S) Oranı: Lesitin tip 2 alveolar hücreler tarafında üretilen, sürfaktanın temel
komponenti olan bir fosfolipidtir. Sfingomyelin ise akciğer dışı dokularda bulunan bir fosfolipidtir. Lesitin 28.
haftadan itibaren artar ve L-S oranı ≥2:0 ise akciğerin matür olduğu düşünülür. DM ve fetal hidrops gelişen
Rh uygunsuzluğu durumlarında matürasyon gecikir. Orak hücre anemisi, annenin narkotik kullanımı, uzamış
membran rüptürü, annede kronik hipertansiyon, IUGG ve annenin sigara kullanımında akciğer matürasyonu
hızlanır. Bu moleküllerin ölçümü mekonum ve kan varlığında etkilenir.
2. Fosfotidilgliserol: Fosfotidilgliserol yaklaşık 35. haftada görülmeye başlanır ve 37-40 haftada artar. Amniyon
mayi incelemesinde saptanamamsı RDS için güçlü bir göstergedir. Mekonyumdan etkilenmez.
3. Sürfaktan/Albümin Oranı: Oran arttıkça akciğer matürasyonunun arttığı düşünülür. Bu testte kan ve
mekonyumdan etkilenir. Bu oran ≤39 mg/g ise akciğerin immatür, ≥55 mg/g ise akciğerin matür olduğu düşünülür.
www.tusmer.com
4
4. Lamellar Cisim Sayımı: Sürfaktan tip 2 pnömositlerden salındıktan sonra bu cisimcikler de depolanır. Sayım
>50.000/mikrolitre ise akciğerin matür olduğunu gösterir. Kan ve mekonyum testi etkileyebilir.
yenidoğan
USMER
Fetal Hastalıkların Tedavisi
• Eritroblastozis fetaliste umblikal ven eritrosit transfüzyonu
• Talasemi, kronik granülomatöz hastalık, ağır kombine immün yetmezlikte fetal kök hücre transplantasyonu
• İzoimmün trombositopenide umblikal ven trombosit transfüzyonu, anneye IVIG
• ITP de anneye steroid ve IVIG
• Anneden fenilketonüri varda fenilalanin kısıtlaması
• Multiple karboksilaz eksikliğinde biotin
• Metilmalonik asidemide B12 vitamini
• 21-hidroksilaz eksikliğinde deksametazon
• Bartter sendromunda anneye indometazin
• Fetal guatrda fetal hipotiroidiye bağlıysa intraamniyotik T4, annenin hipertiroidisine bağlıysa anneye
propiltiyourasil
• Supraventriküler taşikardide anneye digoksin
• Lupus antikoagülanları varlığında anneye aspirin ve prednizon
• Doğumsal kalp bloğunda deksametazon, pacemaker
• Bilateral şilotoraks veya plevra efüzyonlarında torasentez, plöroamniyotik şant
• Diyafragma hernisinde cerrahi düzeltme
• B grubu streptokok enfeksiyonunda ampisilin, penisilin
• Toksoplazmoziste spiramisin, primetamin, sülfadiazin ve folik asit
• Sifilizde penisilin
• HIV-AIDS te zidovudin ve proteaz inhibitörleri
• Neonatal hemokromatoziste maternal IVIG verilir.
www.tusmer.com
5
PEDİATRİ
YÜKSEK RİSKLİ GEBELİKLER, OLİGOHİDRAMNİYOZ, POLİHİDRAMNİYOZ VE ÇOĞUL GEBELİK
EKONOMİK
Yüksek Riskli Gebeliklere Neden Olan Durumlar
KÜLTÜREL-DAVRANIŞSAL
Yoksulluk
Düşük eğitim düzeyi
İşsizlik
Sağlık kurumuna başvurmama
Sigortasızlık
Prenatal bakım yokluğu/yetersizliği
Prenatal bakım almama
Sigara, alkol ve ilaç kullanımı, ilaç bağımlılığı
Anne yaşının 20 yaşından küçük veya 35 yaşından
büyük olması
Evlenmemiş olma
Gebelikler arasındaki sürenin kısalığı
Destek eksikliği (eş, aile, akraba)
Stres (fiziksel, psikolojik)
BİYOLOJİK-GENETİK
Siyah ırk
REPROOÜKTİF
Önceki düşük doğum ağırlıklı veya preterm bebek
Önceki sezaryen doğum
Boya göre zayıf olma
Önceki infertilite
Gebelikte az kilo alma
Yardımcı üreme teknikleriyle döllenme
Kısa boy
Uzamış gestasyon
Yetersiz beslenme
Uzamış doğum
Akraba evliliği (otozomal resesif)
Önceki doğumlardan serebral palsi, mental
retardasyon, doğum travması, konjenital anomalisi
olan bebek varlığı
Kuşaklar arası etki
Annenin doğum ağırlığının düşük olması
Genetik hastalıklar (yenidoğan metabolizma
hastalıkları)
Anormal duruş (makat)
Çoğul gebelik
TIBBİ
Erken membran rüptürü
Diabetes mellitus
Enfeksiyonlar (sistemik, amniyotik, ekstraamniyotik,
Hipertansiyon
servikal)
Konjenital kalp hastalıkları
Preeklampsi-eklampsı
Otoimmün hastalıklar
Uterus kanaması (abrupsio plasenta, plasenta previa)
Orak hücreli anemi
Parite (0 veya 5’ten fazla)
TORCH enfeksiyonları
Uterus veya serviks anomalileri
Tekrarlayan cerrahi işlemler ve travmalar
Fetal hastalıklar
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
Anormal fetal büyüme
Annenin hiperkoagülasyon durumu
İdiyopatik erken doğum
İyatrojenik erken doğum
www.tusmer.com
6
Annede düşük veya yüksek serum a-fetoprotein düzeyi
yenidoğan
USMER
Bebeği etkileyen maternal hastalıklar
Annedeki Non-İnfeksiyöz Hastalıkların Fetus ve Bebekteki Etkileri
ETKİSİ
Hafif: LGA, Hipoglisemi,
Ağır: Pregestasyonel ve takipsiz
diabette SGA bebek doğabilir
MEKANİZMA
Fetal hiperglisemi insülini arttırır, insülin en önemli
fetal büyüme hormonudur. SGA bebeğe vasküler
hastalık ve plasental yetmezlik neden olur.
Servikal neoplazi
Erken membran rüptürü
Cerrahi eksizyon sonrasında
Kolestaz
Siyanotik kalp
hastalığı
Folat reseptör
otoantikorları
Preterm doğum
Bilinmiyor. Hepatit E
İntrauterin büyüme geriliği
Fetal hipoksi
Nöral tüp defektleri
Hücrelerin folat alımının blokajı
Diabetes mellitus
İlaç bağımlılığı
IUGR, Neonatal yoksunluk
sendromu
Hipotiroidi
Neonatal geçici tirotoksikoz
Direkt ilaç etkisi, kötü beslenme ve çevre şartları
Endemik guatr
Graves hastalığı
Herpes
gestastionis (non Büllöz döküntü
infeksiyöz)
Renal Transplant IUGR
Uteroplasental yetmezlik
Hipertansiyon
IUGR, intrauterin bebek ölümü
Plasental yetmezlik ve fetal hipoksi
ITP
İzoimmün
trombositopeni
ya da nötropeni
Trombositopeni
Anneden geçen nonspesifik (antitrombosit) antikorlar
Trombositopeni ya da Nötropeni
Annede geçen spesifik trombosit (HPa1) ya da nötrofil
antikorları
Hiperparatiroidi
Neonatal hipokalsemi
Myastenia gravis
Geçici neonatal myasteni
Neonatal myotonik distrofi,
konjenital kontraktürler
Makrozomi, hipoglisemi
KKH, Mikrosefali, Mental
retardasyon, IUGR
IUGR, Nötropeni, trombositopeni,
fetal ölüm
Fetal tümör
Fetal anemi, konjestif kalp
yetmezliği, hipoalbüminemi,
hidrops, yenidoğanda sarılık.
Myotonik distrofi
Obesite
Fenilketonüri
Preeklampsi
eklampsi
Malign melanom
Kan
uyuşmazlıkları
Orak hücreli
anemi
SLE
Ailevi trombofili
IUGR, preterm doğum
İyot eksikliği
Tiroid stimülan antikorların plasental geçişi
Bilinmiyor
Annedeki yüksek kalsiyum bebeğe geçer ve PTH’u
baskılar
Plasentadan geçen Ach-reseptör antikorları
Genetik faktörler
Bilinmiyor
Artmış fetal fenilalanin düzeyi
Uteroplasental yetmezlik, fetal hipoksi,
vazokonstrüksiyon
Metastaz
Anneden geçen antikorların fetüste hücre yıkımı
(hemoliz) yapması
Annedeki oraklaşma fetal hipoksi yapar
Konjenital kalp bloğu, döküntü,
Anneden geçen antikorlar
anemi, trombositopeni, nötropeni
Ölü doğum, IUGR
Uteroplasental dolaşımda trombozlar
7
www.tusmer.com
HASTALIK
PEDİATRİ
Prenatal / İntrapartum Risk Oluşturan Maternal Durumlar ve Yenidoğan Etkisi
Prenatal Riskler
Yenidoğana Etkisi
Maternal diyabet
Hipoglisemi, hipokalsemi,makrozomi, kardiyomyopati
Rh uyuşmazlığı
Anemik, hidropik doğum
İntrauterin hareketlerin azlığı
Hipotonik bebek
Preeklampsi-eklampsi
Prematüre doğum, hipoksik doğum
Çoğul gebelik
Prematüre doğum, İUGG, hipoksik doğum
Postterm doğum
Doğum travması, hipoksik doğum, MAS
Polihidramniyoz
Ösefagus atrezisi
Oligohidramiyoz
Renal anomaliler, akciğer hipoplazisi
Erken membran rüptürü
Erken sepsis
Anne yaşı <19 veya >35 yıl
İntrauterin gelişme geriliği, kromozom bozuklukları,
hipoksik doğum
Fetal ultrasonografîde önemli fetal malformasyon
Hipoksik doğum, apneik, dispneik veya hipotonik
veya doğumsal kalp anomalisi varlığı
bebek, aritmik doğan bebek
Takipsiz gebelik
Fetal bradikardi
Fetal ultrasonografide mekonyum görülmesi
Annede koryoamnionitis
İntrapartum Riskler
Hızlı gerçekleşen doğum
Kordon sarkması, dolanması
Erken plasental ayrılma
Ani gelişen fetal bradikardi (60/dakika)
Forseps/vakumla doğum
Matemal ateş
Doğumdan 4 saat önce anneye narkotik analjezik
verilmesi
Her şey olabilir
Hipoksik doğum
Hipoksik doğum, MAS
Prematüre doğum, erken sepsis, fetal inflamatuvar cevap
Yenidoğana Etkisi
İntrakraniyal kanama
Hipoksik doğum
Hipoksik doğum, prematüre doğum
Hipoksik doğum
Doğum travması, sefal hematom, kaput suksadaneum
Fetal taşikardi, doğumda solunum depresyonu
Solunum çabası olmayan ve deprese doğan bebek
Polihidramniyoz ve Oligohidramniyoz
• Amniyotik sıvı gebeliğin 34. haftasına kadar günde 8-9 mL olacak kadar artar, 34. haftadan sonra azalmaya
başlar. USG’de dört kadranda vertikal uzunluğa bakılarak amniyotik sıvı indeksi hesaplanır.
-< 500 mL ve USG’de amniyotik indeks < 5 cm, maksimum vertikal cep <2 cm ise Oligohidramniyoz
-> 2000 mL ve USG’de amniyotik indeks > 25 cm, maksimum vertikal cep >8 cm ise Polihidramniyoz düşünülür.
www.tusmer.com
8
• Oligohidramniyoz tanısını koymadan önce erken membran rüptürü dışlanmalıdır. 20. haftadan sonra
oligohidramniyoz belirgin hale gelir. Oligohidramniyoz ayak, el, parmak anomalileri; Basık burun gibi bası
anomalilerine neden olur. Kronik oligohidramniyozun en önemli komplikasyonu pulmoner hipoplazidir.
Oligohidramniyozlu bebeklerde eylem sırasında göbek kordonuna bası riski yüksektir. Oligohidramniyozda burun
kökü basıklığı, club foot ve kalça displazisi gibi komplikasyonlar görülebilir.
yenidoğan
• İntrauterin büyüme geriliği
USMER
Oligohidramniyoz Nedenleri
• Prune-Belly sendromu
• Fetal anomaliler
• Amniyo nodozum
• İkizden ikize transfüzyonda donör bebek
• İndometazin
• Amniyotik sıvı sızıntısı
• ACE inhibitörleri
• Renal agenezi (Potter sendromu)
• İntestinal pseudoobstrüksiyon
• Üretral atrezi
Konjenital Anomaliler
Anensefali
Hidrosefali
TÖF
Duodenal atrezi
Spina bifida
Yarık damak-dudak
Diyafragma hernisi
Nöromusküler hastalık
Polihidramniyoz Nedenleri
Sendromlar
Trizomi 18 ve 21
Akondroplazi
Klippel-Feil
TORCH
Hidrops fetalis
Diğer
İdiopatik
İkizden-ikize tranfüzyon (alıcı)
DM
Fetal anemi
Fetal kalp yetersizliği
Poliürik böbrek hastalığı
Nöromusküler hastalık
Non-immun hidrops fetalis
Şilotoraks
Teratom
ÇOĞUL GEBELİKLER
• Monozigotik ikiz gebelik 3-5/1000, dizigotik ikizler 4-50/1000 oranında görülür.
• İkizlerin gebelikleri sınıflandırmasında plasental disk (tek, birleşik veya ayrı), koryon sayısı (mono veya dikoryonik)
ve amniyon sayısı (mono veya diamniyotik) değerlendirilir. En sık dizigotik-dikoryonik-diamniyotik ikiz
gebelik görülür. Dizigotik ikizlerde daima dikoryonik plasenta vardır. Monokoryonik ikizlerin cinsiyeti daima
aynıdır ve bu ikizlerin monozigotik olduğuba inanılır.
• Çoğul gebelik için en önemli risk faktörü gebeliğin yardımcı üreme teknikleri ile oluşturulmasıdır. Dizigotik
ikiz insidansının arttığı durumlar; ailede ikiz öyküsü olması, anne yaşı (35-39 yaş arası pik yapar), önceki
gebeliklerde ikiz öyküsü, paritenin artması, anne boyu, sosyal sınıf, koitus sıklığı, egzojen gonadotropine
maruziyet, klomifen ve in vitro fertilizasyon (İVF).
www.tusmer.com
9
PEDİATRİ
Çoğul Gebeliklerde Beklenen Komplikasyonlar
• Maternal komplikasyonlar
• Respiratuar distress sendromu (2. doğanda yüksek)
• Polihidramniyoz
• Asfiksi (2. doğanda yüksek)
• Hiperemezis gravidarum
• İUGR
• Preeklampsi
• İkizden ikize transfüzyon
• Erken membran rüptürü
• Konjenital anomaliler
• Vasa previa
• Kalça çıkığı
• Umbilikal kordun valementöz insersiyonu
• Aplasia kutis, ileal atrezi, porensefali
• Anormal presentasyonlar
• Yapışık ikizlik
• Prematüre doğum
• Anensefali
• Neonatal komplikasyonlar
• Meningomyelosel
• Konjenital anomali riski monozigotik ikizlerde 2-3 kat artmıştır. Bunun intrauterin yer darlığına, plasental
vasküler anastomozlardaki problemlere ve morfogenez bozukluklarına bağlı olduğu düşünülmektedir. IVF ile
oluşan ikiz gebeliklerde konjenital anomali sıklığı, doğal yollardan oluşan ikiz gebeliklere göre iki kat daha
fazladır.
• Perinatal ölüm oranı ikinci doğan ikiz eşinde daha fazladır. Ölüm oranının en yüksek olduğu ikiz tipi monoamniyotik
ikizliktir.
İkizden İkize Transfüzyon
• Hemen hemen tüm monokoryonik plasentalarda vasküler anastomozlar vardır. Monokoryonik ikizlerin yaklaşık
%15’inde ikizden ikize transfüzyon görülür. İkizlerin hemoglobin değerleri arasında >5 g/dL fark varsa ikizden
ikize transfüzyon sendromu tanısı konulur.
-Donör ikiz soluktur, doğum ağırlığı düşüktür. Oligohidramniyoz, anemi, hipoglisemi, organ kütlelerinde
düşüklük, hipovolemi ve amniyon nodosum gibi bulgular vardır.
-Alıcı ikiz pletoriktir, doğum ağırlığı daha yüksektir. Polihidramniyoz, hipervolemi, polisitemi, hiperviskosite,
organ kütlelerinde artış, ve hiperbilirubinemi gibi bulgular vardır.
www.tusmer.com
10
yenidoğan
USMER
Organogenez Döneminde (ilk 60 gün) Kullanılan İlaçların Fetüs Üzerindeki Teratojen Etkileri
İlaç
Sonuçları
Alkol
Fetal alkol sendromu, mikrosefali, doğumsal kalp hastalığı
Aminopterin
Mesomelia, kraniyal displazi
Kumazin
Hipoplastik nazal köprü, punktat kondrodisplazi
Fluoksetin
Küçük oluşum bozuklukları, düşük doğum ağırlığı, kötü yenidoğan
uyumu
Folik asit antagonistleri
Nörol tüp defektleri, kardiyovasküler, renal, oral yarık
kusurları
İsotretinoin (Accutane) ve A vitamini
Yüz ve kulak anomalileri, doğumsal kalp hastalığı
Lityum
Ebstein anomalisi
Metal civa
Mikrosefali, körlük, sağırlık, gelişme geriliği (Minimata hastalığı)
Misoprostat
Artrogryiposis
Penisillamin
Cutis laxa sendromu
Fenitoin (Dilantin)
Hipoplastik tırnaklar, intrauterin gelişme geriliği, tipik yüz
görünümü
Radyasyon
Mikrosefalı
Radyoaktif iyot
Fetal hipotiroidi
Stilbestrol (DES)
Adolesan dönemde vajinal adenokarsinom
Streptomycin
Sağırlık
Testosteron benzeri ilaçlar
Dişide virilizasyon
Tetrasiklin
Diş minesi hipoplazisi
Talidomid
Fokomeli
Toluene (çözücü bağımlılığı)
Fetal alkol benzeri sendrom, erken eylem
Trimethadione
Doğumsal anomaliler, tipik yüz görünümü
Valproat
Spina bifida
D vitamini
Supravalvular aort darlığı
• Eğer bir bebek 3-15.gestasyonel haftalar arasında 20-50 rad radyasyona maruz kalırsa büyüme, geriliği mental
retardasyon, mikrosefali ve fetal ölüm görülebilir.
Fetal Alkol Sendromu Bulguları
Kalp defektleri
Minör eklem ve ekstremite anomalileri
Gelişme geriliği, mental retardasyon
Kısa palpebral fissür, epikantus, maksiller hipoplazi,
migrognati, ince üst dudak
Özellikle VSD, ASD
Hareket kısıtlılığı, avuç içi çizgilerinde değişiklik
11
www.tusmer.com
Simetrik IUGR
Yüz anomalileri
PEDİATRİ
Gebelikte Annenin Kullandığı İlaçların Bebek Üzerindeki Yan Etkileri
• Amiodaron: Bradikardi, hipotiroidizm
• Deksametazon: Periventriküler lökomalazi
• Fenobarbital: Vitamin K eksildiği, kanama, sedasyon
• İbuprofen: Oligohidramniyoz, pulmoner hipertansiyon
• İndometazin: Oligüri, oligohidramniyoz, intestinal perforasyon, pulmoner hipertansiyon
• Kaptopril, enalapril: Geçici anürik böbrek yetersizliği, oligohidramniyoz
• Mg sülfat: Solunum depresyonu, hipotoni
• Metimazol, propiltiyourasil: Guatr, hipotiroidi
• Morfin: Çekilme semptomlan
• Oksitosin: Hiperbilirubinemi, hiponatremi
• Propranolol: Hipoglisemi, bradikardi, apne
• Sefalotin: Pozitif direkt Coombs testi
• Sulfonamid: Bilirubin bağlanmasını engelleyerek ker-nikterus riskini artınr. G6PD eksildiği varsa hemoliz
yapar.
• Tiazid: Neonatal trombositopeni
APGAR SKORLAMASI
APGAR SKORU
Puan
0
Cilt Rengi
(Appearence)
Mor veya Soluk
1
Gövde pembe,
2
Tamamen pembe
Yok
ekstremiteler mor
<100/dakika
Yok
Yüz Buruşturma
Tonus (Activity)
Yok (tüm vücut
ekstansiyonda)
Alt extremitede fleksiyon
Aktif hareketli
Solunum (Respiration)
Yok
Düzensiz/Çene Atma
Düzenli-Ağlıyor
Kalp Hızı (Pulse)
Refleks Yanıt
(Grimace)
>100/dakika
Öksürük, hapşırık,
ağlama
• 1. ve 5. dakikadaki APGAR skorlaması ile doğum sonrası yenidoğanın değerlendirilmesi yapılır.
APGAR 8-10: Normal
4-7: Riskli bebek
0-3: Ağır asfiksi
• APGAR skorlamasında skorlama sistemi doğum salonunda yapılmasına rağmen, bebeğin resusitasyon
kararına APGAR skoru etki etmez. 5. dakikadaki APGAR skorunun 7’nin altında olması, HİE (hipoksik iskemik
ensefalopati) gelişimi açısından bir risk faktörüdür.
www.tusmer.com
12
• Apgar skoru 1. dakikada bakıldığı için resüsitasyon başlangıçı için APGAR’a göre karar verilemez.
• Ancak ilerleyen dakikalarda resüsitasyon işlemlerinin etkinliğini değerlendirmede apgar skoru kullanılabilir.