ÖDEM NEDİR

ÖDEM NEDİR ?
Hazırlayan : FATMA OKUMUŞ
ÖDEM NEDİR
TANIM
Ödem sık karşılaşılan ve vücutta sıvı birikimi olarak
tanımlanan ve bazen de bazı ciddi hastalıkların belirtisi olan klinik
bir durumdur.
Ödem genellikle dokular arası bölmelerde veya vücut
boşluklarında yaygın bir biçimde görülür.
ÖDEM GÖRÜLEN HASTALIKLAR










Böbrek hastalıkları
Kalp yetmezliği
Kalp kapağı hastalıkları
Periferal vasküler hastalıklar
Karaciğer hastalığı
Flebit
Varisler
Lenf drenaj yetersizliği
Yanık
İnmobilite
ÖDEM SADECE HASTALIKLARA MI BAĞLIDIR???
Aşırı tuzlu beslenme ve bazen yetersiz mineral
seviyesi
• Egzersiz ve hareket yetersizliği
• Aşırı karbonhidratlı yiyecekler ile beslenme
• Premenstural dönem
• Stres ve uykusuzluk
• Kortizon gibi hormon ilaçlarının kullanımı…
hastalıklara bağlı olmayan ödemin başlıca
nedenlerindendir.
•
ÖDEMİN DEĞERLENDİRMESİ




Bölgeye baş parmak ile 5sn bası uygulanır
Pretibial
Ayak sırtı
Ayak bileği çevresi
GODE DERİNLİĞİNE GÖRE




Gode derinliği 2mm ise (+)
Gode derinliği 4mm ise (+ +)
Gode derinliği 6mm ise (+ + +)
Gode derinliği 8mm ise (+ + +
GODENİN GERİ DÖNME SÜRESİNE GÖRE
 Gode 15sn geri dönüyorsa (+)
 Gode 30sn geri dönüyorsa (+ +)
 Gode 45sn geri dönüyorsa (+ + +)
 Gode 60sn geri dönüyorsa (+ + + +)
ÖDEM TANILAMA
Ödem;gode(kemik üzerinden),
lokalizasyon ve cilt bütünlüğü yönünden
tanılanır.
Godenin Derinliği, Geri Dönüş Hızı ve Cilt
Görünümü Yönünden
( 1 + ):
 Basınçla hafif gode oluşur.(2mm)
 Gode 15 sn’de geri döner.
 Cilt hatları normal
 İnterstisyel sıvıda %30 artma var.
 Tanılama sıklığı:24 saatte bir
(2++);
Basınçla derin gode oluşur.(4mm)
 Gode 15-30 sn’de geri döner
 Cilt konturları nispeten normal
 Tanılama sıklığı:24 saatte bir

(3+++);
Basınçla derin gode oluşur.(6mm)
 Gode 30-45 sn’de geri döner
 Cilt gözle görülür şekilde kabarık.
 Tanılama sıklığı:12 saatte bir

(4++++);
Basınçla derin gode oluşur.(8mm)
 Gode 45 sn’den fazla süre kalır
 Ciltte sosis kabarıklığı vardır.
 Testis ödemi, karında asit,ciltte yara veya
akıntı,kırmızı mor cilt bulguları eklenir.
 Tanılama sıklığı:8 saatte bir

Vücuttaki Lokalizasyonu Bakımından
Ekstremitelerde: çift taraflı (+/- )
 Yüz ve göz çevresi: (+/-)
 Genital bölge(testis ve labialar): (+/-)
 Sacral bölge: (+/-)
 Bütün vücut: (+/-)

Cilt Bütünlüğü Yönünden
Renk
 Sızıntı
 Akıntı
 Yara enfeksiyon
 Tanılama sıklığı:24 saatte bir

ÖDEMLI BÖLGE BAKIMI
Malzemeler:
 Yatak koruyucu
 Vazelin/yumuşatıcı
 Eldiven
 Mezura
ÖDEMLI BÖLGE BAKIMI
İşlem:
 Hastaya işlem açıklanır.
 Eldiven giyilir.
 Hastanın tüm takı ve sıkı giysileri çıkarılır.
 Hastaya fawler/semifawler pozisyon verilir.
 Ödemli bölgenin altına yatak korucu yerleştirilir.
ÖDEMLI BÖLGE BAKIMI
Ödemli bölgeye elimize aldığımız vazelin:
bastırmadan, nazikçe dairesel hareketlerle
yayarak sürülür.
 Ödemli bölge temiz ve kuru tutulur.
 Elevasyonu sağlanır.
 Gode derinliği ve geri dönüş hızı ölçümü yapılır.
 Atıklar atık toplama protokolüne uygun atılır.
 Tanılama ve uygulama sırasında elde edilen tüm
veriler kaydedilir.

TEMEL ILKELER
Tanılamaya göre uygun sıklıkta takip ve bakım
planlanır.
 Mümkünse 24 saatte bir kilo takibi yapılır.
 Ödemli ekstremiteleri ölçerek ödemin
gerilemesi takip edilir.Bu işlemde 24 saatte bir
yapılır.
 Ödemli hasta travmadan korunur.
 Ödemli bölgeye masaj YAPILMAZ.

TEMEL ILKELER
Ödemli ekstremiteden tansiyon,enjeksiyon, ıv
perfüzyon ve kan alma gibi uygulamalar
YAPILMAZ
 Hastanın kıyafetlerinin sıkı olup olmadığı
kontrol edilir.
 Ödemli hastanın diyetinden tuz çıkartılır.
 Sıvı alımı bir gün önce çıkardığı miktar + 500 cc
geçmeyecek şekilde olmalıdır.(doktor istemine
göre)

ÖDEMLI HASTANIN EĞITIMI
Beslenmeye Yönelik Bilgi
 Sıvı – tuz kısıtlaması(sıvı alımı , bir gün önce
çıkardığı +500 cc )
 Ürün etiketlerinin sodyum içeriği yönünden
okunması
 Hazır yiyecekler,konserveler ve dondurulmuş
yiyeceklerden kaçınılması
Yemekleri tuzsuz pişirmesi ve lezzet veren
baharatlar kullanması(limon, reyhan, tarçın,
nane gibi)
 Lezzet vermek için tuz yerine sirke kullanması
 Her gün aynı giysi ile aynı tartıda tartılması

Günlük Yaşama Yönelik Bilgi;
 Etkilenmiş ekstremiteyi travmalardan koruması
 Ödemli bölgeyi daima temiz ve kuru tutması
 Lastikli çorap ve iç çamaşırı giymekten
kaçınması
 Sıkan sentetik giysi ve sıkan ayakkabılardan
kaçınılması
 Ekstremitelerde kızarıklık, şişlik,yada
beklenmedik bir sertlik olursa hemşireveya
hekime bildirmesi
Kaçınması gerekenler;
 Ağır yük taşımak
 Tırnak derisini kesmek
 Mücevher ve / veya kol saati takmak
 sigara tutmak ,sıcağa dokunmak
Elevasyon ;
 Her fırsatta mümkünse ödemli ekstremitenin
kalp hizasında tutulması.
 Dizleri bükerek oturmaktan,bacak bacak
üstüne atmaktan kaçınması
TEŞEKKÜRLER…