Paratiroid

NÜKLEER TIP
TURKISH JOURNAL OF
NUCLEAR MEDICINE
Paratiroid
Uygulama Kilavuzu/Guideline
Sintigrafisi Uygulama Kilavuzu
Türkiye Nükleer Tip Dernegi
Endokrinoloji ve Radyonüklid
Tedavi Çalisma Grubu
Erhan Varoglu (I), Rezzan Bayraktar
(I), Murat Argon (2), Tamer Atasever (3), Y. Zeki
Çelen (4), Levent Kabasakal (5), Binnur Karayaiçin (6), K. Metin Kir (7), Özhan Özdogan
(8), Hayal Özkihç (2), Oktay San(12), Cüneyt Türkmen (5), A. Fuat Yapar (9), Mahmut
Yüksel (lO), Dogangün Yüksel (II).
(l) Atatürk Üniversitesi Tip Fakültesi. (2) Ege Üniversitesi Tip Fakültesi, (3) Gazi
Üniversitesi Tip Fakültesi, (4) Gaziantep Üniversitesi Tip Fakültesi, (5) Cerrahpasa Tip Fakültesi,
(6) Akdeniz Üniversitesi Tip Fakültesi. (7) Ankara Üniversitesi Tip Fakültesi, (8) Dokuz Eylül
Üniversitesi Tip Fakültesi. (9) Baskent Üniversitesi Tip Fakültesi, Adana, (JO) Trakya Üniversitesi
Tip Fakültesi (ll) Pamukkale Üniversitesi Tip Fakültesi Nükleer Tip Anabilim Dallari.(l2)Selçuk
Üniversitesi Tip Fakültesi
Turk J Nucl Med, 2001 Vol. 10, (Supp)
Guideline for Parathyroid
Scintigraphy
Turkish Society of Nuclear Medicine
Endokrinology and Radyonuelide Treatment Task Group
1. Amaç
1.1. Primer hiperparatiroidizm olgularinda
operasyon öncesi hiperfonksiyone paratiroid
adenomunu ve paratiroid hiperplazisini
lokalize etmek.
1.2. Paratiroid cerrahisi sonrasi persistan
hiperparatiroidizm olgularinda hiperfonksiyone paratiroid
adenomunu lokalize
etmek.
2. Anatomi
2.1. Yetiskinlerin %80'inde 4, %15'inde
4'ten fazla, %5'inde ise 4'ten az sayida
paratiroid bezi bulunur. Normal bez sadece birkaç
milimetrelik boyutlardadir
(5x3xl mm) ve US ya da sintigrafi ile genellikle göiiintülenemez.
Ya:;isma Adresi: Doç. Dr. Levent Kabasakal.
C.errahpasaTip
3. Hiperparatiroidizm
3.1. Primer Hiperparatiroidizm Primer
hiperparatiroidizm, parathormon sentez ve
saliniminda artma ve buna bagh olarak serum
kalsiyum düzeyinde yükselme ve serum inorganik fosfat düzeyinde azalma ile karakterize
klinik bir durumdur, eriskinlerde i / 700
oraninda görülür. Hastalar genellikle 40 ile
70 yas arasindadir, kadinlarda erkeklerden
daha siktir.
Primer
hiperparatiroidizmli
hastalarin
%80'inde
neden
soliter
adenomdur.
Adenomlar %3-5 oraninda multipl olabilir.
Paratiroid hiperplazisi olgularin %15'inden
sorumludur. Paratiroid kanserleri %1 oraninda primer hiperparatiroidizm nedenidir.
Hiperparatiroidizm aileselolabilir.
Ayrica
MEN Tip I, MEN Tip lIA ve nörofibramatöz
ile birlikte olabilir. Üro/nefrolitiazis gibi
Fakült.csj, Nijkleer Tip Anabil!m.i?aji.
Aksaray-jstanbul
Paratiroid Siniigrafisi Uygulama Kzlavu=u
hiperkalsemi kaynakli komplikasyonlar görülebilir.
Paratiroid adenomlari kapsüllü olmamaya
egilimli, benign lezyonlardir. Paratiroid
adenomlari %80-90 arasl):lda tiroid bezinin
yaninda lokalizedir. Adenomlar %1O oraninda ektopik yerlesimlidir ve ektopik
adenomlar çogunlukla anterior mediastinumdadir (paratimik doku).
3.2. Sekonder hiperparatiroidizm
Sekonder hiperparatiroidizm, siklikla renal
yetmezlikte görülen bazi metabolik bozukluklardan dolayi kronik hiperkalsemiye cevap olarak meydana gelir. Paratiroid bezleri
hIperplazik olarak büyümüstür.
Hiperplazik paratiroid bezleri herhangi bir
görüntülerne yöntemi ile genellikle tespit
edilmez.
..
4. Genel bilgiler
4.1. Hasta Hazirlama
4.1.1. Hastanin hazirlanmasinda özel bir
zorunluluk yoktur.
4.1.2. Çift izotop görüntülerne veya çikarma
tekniklerinde çalisma boyunca hasta hareketsizligi son
derece önemlidir. Bu durum
hastaya açiklanmali ve çalisma süresince
hareketsiz kalmasi saglanmalidir. Çalisma
boyunca bütünüyle hareketsiz kalamayan
veya kalmaya isteksiz hastalara sedasyon
gerekebilir.
4.2. Hastaya ait bilgiler
4.2.1. Artmis serum Ca ve PTH
degerleri.
4.2.2. Fizik muayene bulgulari,
özellikle
boyun palpasyonu.
4.2.3. Eslik eden tiroid hastaliginin varligi,
özellikle nodüler tiroid hastaligi.
4.2.4. Yakin geçmiste uygulanan iyot içeren
ilaçlar, yapilan radyogriifik çalismalar, kullanilan tiroid hormon preparatlari.
4.2.5. CT, US yada diger tani testlerinIn sonuçlari.
4.3. Radyofarmasotikler
4.3.1. TI-201 Klorid: Tl-201 'in fiziksel yari
ömrü 72 saattir. Enerji araligi 69-83 keV'dir.
Paratiroid sintigrafisi uygulamalarinda 75TurkJ Nucl Med 2001; Vol. 10, (Supp)
-
Varoglu E, Bayraklar R, Argon M. Alasever T. el al.
130 MBq (2-3.5 mC i) TI-201 intravenöz
yolla verilir. Kan akimi ile iliskili olarak hem
tiroid dokusunda hem de anormal paratimid
dokusunda tutulur.
4.3.2. Tc-99m Perteknetat: Yarilanma ömrü 6
saat, enerjisi 140 keV'dir.
Tc-99m
perteknetat fonksIyone tiroid dokusu tarafindan tutuldugu için, tiroid bezinin görüntülenmesi amaci ile kullanilir. Bu görüntü Tc99m MIBI yada TI-20i görüntülerinden çikarilinca, geride kalan aktivite paratiroid
adenomunu gösterir. TI-201 kullanildigi zaman, kullanilan Tc-99m perteknetat dozu
genellikle 75-150 MBq (2-4 mCi)'dir. TI-201
daha önce enjekte edilir. Tc-99m MIBI kullanildigi zaman kullanilan perteknetat dozu
185-370 MBq (5-10 mCi)'e yükseltilir.
Çünkü Tc-99m MIBI tiroid bezindeki toplam
aktivitesi TI-201'den yüksektir.
4.3.3. Tc-99m MIBI: Intravenöz yolla verilen
radyoaktivite dozu 185-925 MBq (5-25 mCi),
ancak genellikle önerilen doz 740 MBq (20
mCi)' dir. Hem paratiroid dokusu hem de
fonksiyone tiroid dokusunda tutulur. Ancak
genelde normal tiroid dokusundan temizlenmesi, anormal paratiroid dokusundaki temizlenmesinden daha hizlidir. Hiperplazik
paratiroid bezinden Tc-99m MIBI atilimi,
adenomunkinden daha hizlidir.
4.3.4. Iyot-123: Yarilanma ömrü 13 saat ve
enerji araligi 159 keV' dir. Özellikle Tc-99m
MIBI çikarma çalismasinda tiroid görüntülerne ajani olarak kullanilir. Oralolarak verilen radyoaktivite dozu 7.5-20 MBq (200-550
[JCi)' dir.
4.4. Uyarilar
Tc-99m perteknetatin tiroidde tutulumunu
etkileyen ilaçlarin kullanilmis olmasi normal
tiroid dokusu ile paratiroid lezyonlarinin
ayrimini
güçlestirebilir.
Özellikle, yakin zamanda iyotlu kontrast
madde içeren radyografik çalisma yapilip
yapilmadigi ya da tiroid ilaci kullanilip kullanilmadigi sorgulanmalidir.
S-34
Paratiroid Sintigrafisi Uygulama Kilavu=u
Yakin
zamanda
Tc-99m
perteknetat
sintigrafisi yapilip yapilmadigi kontrol edilmelidir.
5. Sintigrafik görüntülerne
Genellikle 500 mg'dan büyük paratiroid
adenomIari sintigrafik olarak tespit edilebilider.
5.1. Talyum-201 / Tc-99m Perteknetat Çikarma Sintigrafisi
5.1.1. Radyofarmasötik
TI-20l hem paratiroid adenomununda hem de
komsu tiroidde tutulur.
Enjeksiyondan sonra 5-10 dk. arasinda
paratiroidde TI-201 tutulumu en yüksektir.
Görüntülerin en geç 30 dakika içerisinde
alinmasi gerekir.
Tc-99rn perteknetat tiroid ve tükrük bezinde
tutulur.
5.1.2. Doz ve görüntülerne
TI-20l: 2-3 mCi, i.v. enjeksiyon, 5 dk. sonra
anterior statik görüntü alinir.
Tc-99rn perteknetat: 2-4 mCi, i.v. enjeksiyon, 15 dk sonra anterior statik görüntü alinir.
5.1.3. Sintigrafik yöntem
Görüntüler 128 x 128 veya daha büyük matris
boyutunda
alinmalidir.
Yüksek yogunluklu kolimatör takili gama
kamera kuIlanilir.
Boyundan ve mediastinumdan planar görüntüler alinir. Mediastinal görüntülerne ektopik
doku olasiliginin yüksek oldugu, rezidü ya da
tekrarlayan paratiroid adenomu olgularinda
çok yararlidir.
TI-20i kulanildigi zaman, hangi radyofarmasötigin ilk ajan olarak verilmesi gerektigi konusunda bir fikir birligi yoktur. Her bir
protokolün avantaj ve dezavantajlari vardir.
Eger TI-201 önce verilirse, düsük enerjili
radyonüklidin önce verilmesine bagli olarak,
teknesyum saçilmasinin neden olacagi
sorunlardan
kaçiniImis
olunur.
Bu
mediastinumun görüntülenebilrnesine olanak
tanimasi yönü ile de bir avantaj olabilir BuTurkl Nucl Med 2001; Vol. /O, (Supp)
-
Varoglu E. Bayraklar R. Argon M. Alasever T. el al.
nun yaninda hastanin uzun süre ayni konumda kalmak zorunda olmasi bu yöntemin
dezavantajidir. Tc-99m perteknetatin önce
verilmesinin avantaji, hastanin daha az süre
boyunca hareketsiz kalmasidir. Dezavantaj i
ise Tc-99m perteknetatin TI-20 1 eneijisi
üzerine saçilimi ve mediastinum görüntülerinin alinmasini engeIlemesidir.
5.104.Bilgisayar Analizi
Tc-99m perteknetat ve TI-201 görüntüleri
ayni sayidaki sayimlarda toplanmalidir. Görüntüler normalize edildikten yani timid bezinde her iki görüntüdeki piksel basina düsen
sayimlar
esitlendikten sonra Tc-99m
perteknetat görüntüsü, TI-201 görüntüsünden
çikartilir ve boyunda kalan aktivitenin
paratimid bezlerini veya adenomu gösterdigi
kabul edilir.
5.1.5. Yorum
TI-201 görüntüsünden Tc-99m perteknetat
görüntüsünün çikarilmasindan sonra kalan
aktivite paratiroid adenomunu gösterir. Çift
izotop görüntüIemenin paratiroid adenomunu
gösterebilme orani %70-75 olup bu oran
MR'inkine esittir. Bu yöntem paratiroid
adenomlarinin belirlenmesinde paratiroid
hiperplazisine göre daha basarilidir. Genellikle 300-500 mg (en az) paratiroid dokusu
(yaklasik 1 cm çapindaki bez) çikarma
sintigrafisinde gösterilebilir. 300 mg' dan
daha az agirliktaki tümörlerin ya da
hiperplazinin gösterilmesi zordur. Yanlis
pozitifligin en sik nedeni hasta hareketidir.
Bazi tiroid hastaliklarinda çalismanin dogruluk orani azalmaktadir.Yanlis pozitiflik
olusturan tiroid hastaliklari, soguk nodül,
tiroid kanseri, adenomu, koIloid kisti, multi
nodüler guatr, fokal Hasimato tiroiditi,
sarkoidoz, lenfomadir.
5.2. Tc-99 MIBI görüntülerne
Son zamanlarda Tc-99m MIBI paratiroid
adenomlarinin gösterilmesinde kuIlanilmaktadir.
Çift faz Tc-99m MIBI ya da Tc-99m MIBI /
Tc-99m perteknetat veya 1-123 çikarma
sintigrafisi seklinde uygulanabilir. Ancak
S-35
Paratiroid Siniigrafisi
Uygulama Kilavu=u
ülkemiz sartlarinda uygulanabilen çikaima
sintigrafisi
Tc-99m
MIBI
/ Tc-99m
perteknetat yöntemidir.
Tc-99m MIBI sintigrafisi ile adenomlardan
daha düsük oranda olsa da paratiroid
hiperplazisi de tespit edilebilmektedir.
5.2.1. Çift-Faz Tc-99m MIBI Görüntülerne
5.2.1.1. Radyofarmasotik
Tc-99m MIBI miyokard perfüzyon ajani
olarak gelistirilmis olmasina ragmen birçok
tümörde oldugu gibi paratiroid adenomlarinda da tutulur. Tc-99m MIBI intravenöz
enjeksiyondan hemen sonra, yaklasik 5
dk' dan az bir süre içinde hem paratiroid
adenomu hem de tiroid dokusunda tutulur.
Nispeten hizli bir sekilde atildigi (2-3 saat)
noimal tiroid dokusundan farkli olarak
paratiroid adenomundan atilimi daha yavastir.
Tc-99m MIBI'nin tümörleri lokalizasyon
mekanizmasi, tam olarak bilinmemekle birlikte, hücre içi mitokondrial tutulum ile açiklanabilir.
5.2.1.2. Doz ve görüntüleme
Tc-99m MIBI: 10-20 mCi, i.v enjeksiyon,
erken (enjeksiyondan 15-20 dk. sonra) ve
geç (enjeksiyondan 2-4 saat sonra) yüksek
sayimli
görüntüler
alinir.
5.2.1.3. Sintigrafik yöntem
Görüntüler 128 x 128 veya daha büyük matris
boyutunda
alinmalidir.
Yüksek
çözünüriüklü
paralel
delikli
kolimatör ya da pinhol veya konverjan
kolimatörler kullanilir.
Pinhol kolimatöde anterior boyun (tiroid
bölgesi ve stemum), düsük enerjili yüksek
çözünüriüklü kolimatöde anterior boyun ve
toraks görüntüleri alinir.
Mediastinum görüntüleri mutlaka alinmalidir.
Mediastinal görüntülerne ektopik doku olasiliginin yüksek oldugu, rezidü ya da tekrarlayan paratiroid adenomu olgularinda çok
yararlidir.
Bazi hastalarda boyun ve toraks SPECT uygulamak
gerekir.
Özellikle
boyunda
paratiroid dokusu görülemiyorsa, toraksta
süpheli tutulum varsa ya da planar görüntüTurkJNuclMed2001;
Vol. 10, (Supp)
Varoglu E. Bayrakiar R. Argon M, Alasever T. et al.
lerde görülen paratimid adenomunun daha iyi
lokalizasyonu için SPECT yapilmalidir.
SPECT görüntüleri radyoaktif madde enjeksiyonundan sonra erken (20 dk.) ve geç (120
dk.) devrelerde alinabilir.
SPECT görüntülerne protokolü
dedektör
sayisina bagli olarak degiskendir.
Tek basli sistemde; her bir görüntü 30-40 sn.
olacak sekilde, 128 x 128 matris, 360 derecede, 60-64 görüntü alinir, yüksek çözünürlüklü kolimatör kullanilir.
Iki ya da üç basli sistemde; her bir görüntü 20
sn. olacak sekilde, 128 x 128 matris, 180
derecede, 60-64 görüntü alinir.
5.2.1.4. Yorum
Paratiroid adenomlannin çogunda erken ve
geç görüntülerde radyoaktivite tutulumunda
artis vardir. Lezyon, erken görüntülerde genellikle gösterilebilse de ajanin tiroid bezinden hizli atilimindan dolayi geç görüntülerde
daha belirgin hale gelir. Paratiroid
adenomundaki uzamis radyoaktivite birikimi
lezyondaki oksifil hücrelerinden zengin
mitokondri varligini gösterir (Tc-99m MIBI
mitokondri içinde lokalize edilir). Tiroid
adenomu veya karsinomundaki Tc-99rn MIBI
tutulumu yanlis pozitif sonuçlara neden olabilir.
Bazi paratiroid adenomlarinda hizli Tc-99rn
MIBI atilimi görülebilir ve bu durum
lezyonun yalnizca erken görüntülerde gösterilebilmesine neden olur. Hizli atilim
lezyondaki az sayida oksifil hücresi bulunmasi ile iliskili olabilir.
Hizli atilim vakalarinda, Tc-99rn MIBI / Tc99m perteknetat çikarma görüntüleri, çift faz
görüntülerinden üstün olabilir. Çift faz Tc99m MIB1 görüntüIemenin duyarliligi %4590 (ort. %73) ve Pozitif Öngörü Degeri
%97'dir. Tc-99m MIBI ile görüntülerne, Tl201 / Tc-99rn perteknetat görüntülerne ile
saptanamayan %10 kadar lezyonu daha ortaya çikarabilir. Bununla birlikte çift faz
çalismasi Tc-99m perteknetat / Tc-99m MIBI
çikarma çalismasindan daha az duyarlidir.
Adenom büyüklügüne ek olarak, Pglikoprotein varligi paratiroid adenomlarinda
Tc-99m MIBI tutulumunu etkileyen diger bir
s- 36
"""r'"""""
Paratiroid Sintigrafisi Uygulanm Kilavu=u
olasi faktördür. P-glikoprotein pozitif
paratiroid adenomlarinda, adenomun büyüklügünden bagimsiz olarak tümörün Tc-99m
MlBl tutmamasi ve yanlis negatif sonuç elde
edilmesi söz konusu olabilir
Erken ve/veya geç dönemlerde (20 dk.- 120
dk.) alinan SPECT görüntüleri ektopik yerlesimli paratiroid adenomu olan, tekrarlayan
hiperparatiroidizm olgularinda daha güvenilir sonuçlar verir.
5.2.2. Tc-99m Perteknetat / Tc-99m MIBI
Çikarma Sintigrafisi
5.2.2.1. Radyofarmasotik
Tc-99m MIBI miyokard perruzyon ajani
olarak gelistirilmis olmasina ragmen birçok
tümörde
oldugu
gibi
paratiroid
adenomlarinda da tutulur. Tc-99m MIBI
intravenöz enjeksiyondan hemen sonra, yaklasik 5 dk' dan az bir süre içinde hem
paratiroid adenomu hem de tiroid dokusunda
tutulur.
Tc-99m
MIBl'nin
tümörleri
lokalizasyon mekanizmasi, tam olarak bilinmemekle birlikte, hücreiçi mitokondrial tutulum ile açiklanabilir.
Tc-99m perteknetat tiroid ve tükrük bezinde
tutulur.
5.2.2.2. Doz ve görüntülerne
Tc-99m MIBI: 20 mCi, i.v. enjeksiyon,
enjeksiyondan hemen sonra anterior statik
görüntü
alinir.
Tc-99m perteknetat: 5 mCi, i.v. enjeksiyon,
10-15 dk sonra anterior statik görüntü alinir.
5.2.2.3. Sintigrafik yöntem
Görüntüler 128 x 128 veya daha büyük matris
boyutunda
alinmalidir.
Yüksek
çözünürlüklü
paralel
delikli
kolimatör ya da pinhol veya konveijan
kolimatörler kullanilir.
Pinhol kolimatörle anterior boyun (tiroid
bölgesi ve stemum), düsük enerjili yüksek
çözünürlüklü kolimatörle anterior boyun ve
toraks görüntüleri alinir.
Mediastinum görüntüleri mutlaka alinmalidir.
Mediastinal görüntülerne ektopik doku olasiliginin yüksek oldugu, rezidü ya da tekrarTurkJ Nucl Med 200!; Vol. /O, (Supp)
Varoglu E. Bayraktar R, Argon M, Atasever T. et al.
layan paratiroid adenomu olgularinda çok
yararlidir.
Önce Tc-99m perteknetat verilir, bunu Tc99m MlBI izler. Tc-99m MIBI önce verilip,
Tc-99m perteknetat bundan sonra da verilebilir.
5.2.2.4. Bilgisayar AnalIzi
Öncelikle Tc-99m MIBI ve Tc-99m
perteknetat görüntüleri bilgisayarda yeniden
izlenerek hastanin hareket edip etmedigi
degerlendirilir. Çift-izotop kullanilarak yapilan çalismalarda bilgisayar yardimi ile çikarma islemi yapilir. Öncelikle Tc-99m MIBI
görüntülerindeki sayimlar total tiroid sayimlarina göre normalize edilir. Ardindan Tc99m
MIBI
görüntülerinden
Tc-99m
perteknetat görüntüleri çikarilir. Bu tiroid
bezinden kaynaklanan aktivitenin elimine
edilmesini ve kalan aktivitenin degerlendirilmesini saglar.
5.2.2.5. Yorum
Çikarma isleminden sonra boyunda kalan
aktivitenin paratiroid adenomunu veya
hiperplazik paratiroid bezlerini gösterdigi
kabul edilir.
Bu yöntemin paratiroid adenomlarinin gösterilmesindeki duyarliligi %89' dur. Hiperplazi
tespitindeki duyarliligi %55-79 arasinda
degisir. Soguk tiroid nodülleri olan hastalarda
TI-201 / Tc-99m perteknetat çikarma sintigrafisinde de oldugu gibi, yanlis pozitif sonuçlar
elde edilebilir. Çikarma sinligrafisi süprese
liroid/onksiyon/ari hasta/arda ku/lam/mama/idir.
Ektopik yerlesimli paratiroidIer tükrük bezlerinden kalbin üst kismina kadar olan herhangi
bir alanda lokalize olabilir. Paratiroid
adenomu, Tc-99m MIBI görüntülerinde küçük bir alanda fokal artmis tutulum seklinde
görülür. Paratiroid bezi tiroid loju disinda
yerlesmisse, çikarma yöntemi kullanilmadan
da fokal artmis tutulum seklinde tesbit edilebilIr.
Multinodüler guatrli hastalarda yorum zor
olabilir. Bu hastalarda geç görüntüler ile Tc99in perteknetat görüntülerinin karsilastiril-
s- 37
Paratiroid Sintigrafisi
Uygulama Kilavu=u
masi, dogru bir degerlendirme yapilabilmesi
için özellikle önemlidir.
Bu tekniklerin hiçbirinin bir digerine karsi
kanitlanmis bir üstünlügü yoktur. Bundan
dolayi olguya göre bu tekniklerin birinin
seçilmesi en uygun yoldur.
..
6. Hatalar ve güçlükler
6. i. Hasta hareketi hatali sonuçlara neden
olur.
6.2. Agirligi 500 mg' dan az olan adenomlarin
veya hiperplazik bezlerin gösterilmesi zordur.
6.3. Ektopik adenomlarin tespiti zor oldugundan, tüm boyun, kalbi de içine alacak sekilde
tüm üst ve orta mediastinum görüntülenmelidir.
6.4. Adenom ve karsinom gibi tiroid
lezyonlarinin, paratiroid adenomlarindan
ayirt edilmeleri zordur.
6.5. Paratiroid karsinomlari da paratiroid
adenomlarindan ayirt edilemezler.
6.6.Yakin zamanda uygulanan radyografik
konstrast madde veya tiroid hormonu (3-4
hafta önce), perteknetat görüntülerini etkiler
ve çikarma tekniginin kullanilmasini güçlestirir. Çift faz Tc-99m MIBI çalismalari için bu
sorun yoktur.
7. Diger yöntemler
7.1. Intraoperatif Prob ile cerrahi tedavi
uygulanan paratiroid adenomlu hastalarda
cerrahi gama prob kullanilarak hem daha
küçük bir cerrahi eksplorasyon yapilir hem de
adenoma daha kolay ulasilmasi saglanabilir.
Varoglu E, Bayraktar R, Argon M. Atasever T, et aL.
Ameliyat gününün sabahi Tc-99m MIBI
sintigrafisi ile adenom preoperatif olarak
lokalize edilir. Adenom dokusunda tutulan
radyofarmasötigin atilimindan kaynaklanacak
sorunlari önlemek ve tiroidde zemin aktivite
artisini engellemek için, Tc-99m MIBI uygulanmasindan sonra 1.5-3 saat içerisinde
cerrahi girisim uygulanmalidir. Adenom
dokusunun operasyon sirasinda daha kolay
saptanabilmesini saglamak amaci ile Lv.
metilen mavisi uygulanabilir. Adenom dokusunda artmis Tc-99m MIBI tutulumuna bagli
olarak artan radyoaktivite düzeyi gama prob
yardimi Ile operasyon esnasinda tesbit edilir.
Adenomun çikarilmasindan öncesi ve sonrasi
alinan kanlarda hizli intraoperatif intakt PTH
ölçümü yöntemi ile parathormon (PTH)
düzeyleri saptanir. Kan PTH düzeyi operasyon sonrasi operasyon öncesine göre %50
oraninda azaliyorsa, adenomun basarili bir
sekilde çikarildigina karar verilir.
7.2. US'de tipik adenomIar; karotid arterin
medialinde, tiroid bezin posteriorunda, oval,
hipoekoik, anekoik sinirli kitleler olarak
görünürler. us 'nin paratiroid adenomu tespitinin duyarliligi %85, özgüllügü %77 dir.
7.3.
BT' de
paratiroid
adenomlar,
damarlanmasi artmis lezyonlar olarak görünürler. BT'nin duyarliligi yaklasik %65 kadardir.
7.4. MRl'nIn paratiroid adenomiarini göstermedeki duyarliligi %70-80 arasindadir.
8. Radyasyon Dozimetrisi
Verilen Doz
MBq / mCi
En Yüksek Radyasyon
Dozuna Maruz Kalan
Organ mGy (rad)
Efektif Doz
mSv (rem)
TI-201
75-130/2.0-3.5
0.54 (2.0) Böbrek
0.23(0.85)
Tc-99m perteknetat
75-150/2.0-4.0
0.062 (0.23 )Üst Kalin Ba.
0.013(0.048)
Tc-99m sestamibi
185-925/5-25
0.039 (0.14) Safra K.
0.0085(0.03)
Radyofannasötik
Endokrinoloji
Kumanlioglu.
ve radyonüklid tedavi grubunun diger üyeleri: Biray Caner, Ilknur Ak, Hayati Akin, Erkan Derebek. Kamil
Yavu= Narin, Fili= Ö=demir Ö=ülker, Tamer Ö=ülker. Ahmet Salan, Oktay Sari. Gü=in Töre, Orhan Yenici.
TurkJ Nucl Med 2()()/; Vol. IO. (Supp)
...
S.38
Lo
ro--
Paratiroid Sintigra.fisi Uygulama Kilavu=u
Varoglu E, Bayraktar R, Argon M. Atasever T, et al.
Kaynaklar
1.
2.
3.
4.
5.
Billotey
C, Aurengo A, Najean Y, et aL.
Identifying abnoimal parathyroid glands in the
thyroid uptake area using technetium-99msestamibi and factor analysis of dynamic stroctures.
J Nucl Med. 1994;35(10):1631-6.
Casas AT, Burke OJ, Sathyanarayana, et ai.
Prospective comparison of technetium-99msestamibi/iodine-123 radionuclide sean versus
high-resolution
ultrasonography
for
the
preoperative localization of abnoimal parathyroid
glands in patients with previously unoperated
primaiy hyperparathyroidism. Am J Surg.
1993;166(4):369-73.
Chen CC, Skarulis MC, Fraker DL, et aL.
Technetium-99m-sestamibi
imaging
before
reoperation for primaiy hyperparathyroidism. J
Nucl Med.1995;36(12}:2186-91.
Early PJ, Sodee DB. Principles and practice of
nuclear medicine, 2nd ed., Mosby; St. Louis:
1995:pp.641-51.
Ferlin O, Borsato N, Camerani M, et aL. New
perspectives in localizing entarged parathyroids by
technetium-thallium subtraction sean. J Nucl Med.
1983;24(5):438-41.
6.
7.
8.
9.
Hil1die E, Melliere D, Simon D, et ai. Primaiy
hype;]:arathyroidism:
is
technetium-99msestamibi/iodine- i23 subtraction scanning the best
procedure to locate enlarged glands before surgeiy?
J Clin Endocrinol Metab. 1995;80(1):302-7.
Lee VS, Wilkinson RH Jr, Leight OS Jr, et aL.
Hyperparathyoidism in high-risk surgical patients:
evaluation with double-phase technetium-99m
sestamibi imaging. Radiology. 1995;197(3):62733.
Majo~ ID, Burke OJ, Mansberger AR, et aL.
Technetium-99m sestamibi sean for localizing
abnoimal parathyroid glands after previous neck
operations: preliminaiy experience in reoperatiye
cases. South Med 1. 1995;88(3):327-30.
McBiles M, Lambert AT, Cote MO, et aL.
Sestamibi parathyroid imaging. Sem Nucl 'Med.
i 995;25(9):22
i.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
.
18.
19.
20.
21.
i -34.
LO. O'Doherty MJ, Kettle AO, Wells P, et aL.
Parathyroid imaging with technetium-99msestamibi: preoperative localization and tissue
uptake studies. J Nucl Med. 1992;33(3):313-8.
TurkJ NuclMed
11.
2001; Vol. 10, (Supp)
22.
Potchen EI. Parathyroid imaging-current status and
future prospects. J Nucl Meq. 1992;33(10):1807-9.
Sandler MP, Patton JA, Oross MD, et aL.Endocrine
lmaging.
Appleton
&
Lange,
Norwalk,
i 992;pp. 149-73.
,
Taillefer
R.
99mTc
sestamibi
parathyroid
scintigraphy.
Nuclear Medicine
Annual 1995.
RavenPress, New York: 1995;pp.51-79.
Taillefer R, Boucher Y, Potvin C, et aL. Detection
and localization
of parathyroid
adenomas
in
patients with hyperparathyroidism
using a single
radionuclide imaging procedure with technetium99m-sestamibi
(double-phase study). J Nucl Med.
1992;33(10): 1801-7.
Thule P, Thakore K,Vansant J, et aL. Preoperative
localization of parathyroid tissue with technetium99m sestamibi 1-123 subtraction scanning. J Clin
Endoerinol Metab. 1994;78(1 ):77-82.
Weber CJ, Vansant J, Alazraki N, et aL. Value of
technetium-99m
sestamibi iodine 123 imaging in
reoperatiye
parathyroid
surgeiy.
Surgeiy
1993;114(6): 101 1-8.
Heath H III, Hodgson SF, Kennedy MA. Primaiy
hyperparathyroidism.
Incidence,
moibidity
and
potential economic impact in a community. N engl
J Med. 1980;302(4):189-93.
Palestro
CJ; Tomas MB; Attie IN; et aL.
Parathyroid
scintigraphy
in
prirnaiy
hyperparathyroidism:
thaIlium-20 i
and
technectium-99m
sestamibi (abstract). J Nucl Med
1994;35:15P.
Serpell JW, CampeIl PR, Yong AE. Preoperative
localization of parathyroid tumours does not reduce
operating time. Br J Surg 1991; 78: 589-590.
MIRDI Dose Estimate Report No. 8. Summaiy of
current radiation dose estirnates to normal humans
from 99mTc as sodium pertechnetate. J Nucl Med.
1976;17(11):74-7.
Sun SS, Shiau YC, Lin CC,et aL. Correlation
between
P-glycoprotein
(P-gp) expression
in
parathyroid and Tc-99m MlBI parathyroid image
findings. Nucl Med Biol. 2001;28(8):929-33.
Moka D, Voth E, Larena-AveIlaneda A, Schicha H.
99m-Tc-MIBI
SPECT
parathyroid
gland
scintigraphy for the preoperative localization of
smaIl
parathyroid
gland
adenomas.
Nukleaimedizin.
1997;36(7):240-4.
S-39
-
..
..i