Paratiroid Adenoma ve Hiperplazi Proteomlarının 2D Yaklaşımlar Kullanılarak Analizi: DIGE ve 2D Gürler Akpınar1, Murat Kasap1, N. Zafer Cantürk2, Kübra Karaosmanoğlu3, Nil Güzel1, Aylin Kanlı1 , S. Ata 2 1. Kocaeli Üniversitesi, Tıbbi BiyolojiGüler AD./ DEKART Proteomiks Laboratuarı, Kocaeli 2. Kocaeli Üniversitesi, Genel Cerrahi AD., Kocaeli 3. Kocaeli Üniversitesi, Biyomedikal Mühendisliği AD., Kocaeli GİRİŞ ve AMAÇ Paratiroid bezlerinde oluşan iyi huylu tümörler (paratiroid adenomlar) genellikle PTH’nin kana yüksek miktarda salgılanmasına neden olurlar. Yüksek PTH seviyesi daha fazla kalsiyumun kana geçişini uyarır, kandaki kalsiyum oranı normal düzeyin üzerine çıkar ve süreç hiperkalsemi ile sonuçlanır. Paratiroid bezlerinin büyümesi ise paratiroid hiperplaziyi ifade eder. Paratiroid adenoma benzer yolla kandaki kalsiyum oranında artışa ve benzer patolojik semptomların ortaya çıkmasına neden olur. Benzer patolojiler bize bu iki hastalık arasında bir geçiş olduğunu düşündürmüştür. Bu çalışmada amacımız adenomdan hiperplaziye bir geçiş olup olmadığının araştırılması, eğer varsa bu geçişte rol oynayan proteinlerdeki ekspresyon farklılıklarının belirlenmesi ve farklılığı belirlenen proteinlere ait hücresel yolakların ortaya konmasıdır. Sonuç olarak karsinomaya doğru gelişen paratiroid dokusunun, adenom ve hiperplazi dönemine ait hücresel değişimlerin incelenebilmiştir. Çalışma amacına uygun olarak, iki boyutlu jel elektroforezi (2D), DIGE (Difference Gel Electrophoresis) ve kütle spektrometresine (MALDI TOF/TOF-MSMS) dayalı ardışık yaklaşım kullanılmıştır. METOD Kocaeli Üniversitesi genel cerrahi servisine başvuran hastalardan 10 adenom ve 10 hiperplazi numunesi, ameliyat sırasında toplandı ve sıvı azotta dondurularak 80°C'de saklandı. Daha sonra saklanan doku örneklerinin her birinden protein özütü hazırlanarak adenom ve hiperplazi gruplarını oluşturmak üzere iki havuz oluşturuldu. Her iki grup için de 2 boyutlu jel elektroforezi (2D) yapıldı ve jeller VersaDoc 4000 MP cihazı ile görüntülenerek PDQuest yazılımı ile analiz edildi. Ayrıca örnekler floresan boya (DIGE) ile işaretlenerek 2D ile karşılaştırıldı ve ortak protein spotları MALDI TOF/TOF analizi ile tanımlandı. Şekil 2. Karşılaştırmalı protein spot analizi Şekil 1. Deney grupları ve deneysel akış şeması BULGULAR ve SONUÇLAR 2D ve DIGE deneyleri sonucunda seçilen 55 adet ortak protein spotundan 46 tanesi yüksek skor ile tanımlanabilmiştir. Tanımlanan proteinlerden 13 tanesinin ifadeleri hiperplazi grubunda artarken kalan 33 proteinin ise ifadelerinin adenom grubunda arttığı gözlenmiştir. Özellikle hiperplazi grubunda tanımlanan proteinlerin mitokondriyal proteinler olması; mitokondriyal aktivitenin artışına yani hücrelerin enerji metabolizmasındaki artışa işaret etmektedir. Yaptığımız ön çalışmaya ek olarak IPA analizi sonucunda elde edilen bulgular, MALDI sonuçlarını destekler niteliktedir. Bu bulgular sıklıkla rastlanan housekeeping proteinlere ve mitokondrial proteinlere ait hücresel yolakların değiştiğini ortaya koymuştur. Çalışma sonunda elde elde ettiğimiz veriler bize özellikle enerji metabolizmasının adenomdan hiperplaziye geçişte önemi rol oynadığını göstermiştir. Şekil 3. Gruplara ait tanımlanan proteinlerin PANTHER analizi Şekil 4. Tanımlanan proteinlerin STRING analizi Adenom grubunda artmış proteinler-I Adenom grubunda artmış proteinler-II 1,00 1,00 0,75 0,75 0,75 0,50 0,25 0,00 HNRNP GPDM AB ATPA ETFA IDH3A Adenoma 0,08 0,13 0,07 0,07 Hyperplasia 0,54 0,61 0,30 0,27 MDH2 FUMH CH60 ATP5H QCR1 ODPB ECHM SODM 0,07 0,07 0,26 0,22 0,41 0,34 0,16 0,25 0,25 0,27 0,25 0,73 0,56 0,86 0,68 0,30 0,45 0,40 %of vol (meanSD) 1,00 %of vol (meanSD) %of vol (meanSD) Hiperplazi grubunda artmış proteinler 0,50 0,25 0,00 K2C7 LMNA K2C8 CAPG GBB2 ANXA2 PRDX6 IDHC IF4A3 ANXA3 GSTP1 CO3 TCPB AL1A1 AMPL TGM2 ERP29 Adenoma 0,19 0,45 0,54 0,65 0,79 0,61 0,58 0,77 0,47 0,89 0,64 0,48 0,52 0,37 0,76 0,23 0,33 Hyperplasia 0,14 0,25 0,30 0,36 0,40 0,31 0,28 0,32 0,19 0,35 0,24 0,18 0,18 0,13 0,26 0,08 0,10 0,50 0,25 0,00 ENOA K1C19 PGM1 HS90A RUVB1 K1C10 UCHL1 Adenoma 0,67 0,36 0,33 0,38 0,43 0,13 Hyperplasia 0,21 0,11 0,09 0,10 0,12 0,03 ATPB SERA AINX IQGA1 PURA TPIS ANXA4 GSTO1 SRBP1 0,18 0,19 0,17 0,26 0,31 0,41 0,18 0,31 0,17 0,20 0,04 0,04 0,03 0,04 0,04 0,05 0,02 0,03 0,02 0,01 Tablo 1. MALDI TOF/TOF sonuçları. Acc.Num Protein Accession MW (Da) Protein Score E value Matched peptide Calculated pI Sequence Coverage Protein Description O75947 ATP5H 18480 230 2,00E-19 16 5,21 67% ATP synthase subunit d, mitochondrial P31930 QCR1 52612 239 2,60E-20 6 5,94 14% Cytochrome b-c1 complex subunit 1, mitochondrial P07954 FUMH 54602 378 3,20E-34 24 8,85 38% Fumarate hydratase, mitochondrial P12429 ANXA3 36353 105 6,40E-07 24 5,63 50% Annexin A3 P62879 GBB2 37307 186 5,10E-15 19 5,6 32% Guanine nucleotide-binding protein G(I)/G(S)/G(T) subunit beta-2 O75874 IDHC 46630 178 3,20E-14 27 6,53 46% Isocitrate dehydrogenase [NADP] cytoplasmic Bu proje Kocaeli Üniversitesi BAP birimi 2014/54 nolu proje olarak desteklenmiştir. Bu posterin ön çalışması 1. Ulusal Proteomik Kongresi’nde sunulmuştur (Kasım 2014). İletişim : Yrd.Doç. Dr. Gürler Akpınar (0262) 303 81 06, [email protected]