Gümrük uygulamalarının geleceği www.pwc.com.tr 15. ÇözümOrtaklığı Platformu 15 Aralık 2016 Gümrük uygulamalarının geleceği Nereden geldik? – nasıl bir geleceğe gidiyoruz? 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 2 Gelecek daha yakın. «Avrupa Birliği başta olmak üzere, dış ticaret operasyonlarında yenilikçi temeller benimsemiş ülkeler ile ticaretin belirli bir sistematiğe yerleştirilmesi adına, dış ticaret mevzuatımızı yeni, daha anlaşılır, daha basit ve elektronik bir temele dönüştürüyoruz.» Türkiye olarak yönümüz batıdaki ve doğudaki gelişmiş sistematik yapılar. 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC Birleşik Krallık ABD AB Güney Kore Brezilya 15 Aralık 2016 3 Gelecek daha yakın. PwC Olarak Neler Yapıyoruz? Customs Monitoring Tool 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC Geleceğin gümrük operasyonları; • Dijital gümrük (Dünya Gümrük Örgütü’nün ortaya koyduğu bir kavram) • Yeni nesil eşyalar (3 boyutlu yazıcılar) • Vergi, transfer fiyatlandırması, yatırım teşvik, finansal analizler konularında yetkin çalışanlar ve danışmanlar. 15 Aralık 2016 4 2016 yılı dış ticaret operasyonlarına yönelik çeşitli yaptırımların karşılanması için yoğun çalışmaların yapıldığı bir dönem olarak kapanmak üzere. Dış ticaret uygulamaları güncel yaklaşımlar 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 2016’da neler yaşandı? 1 Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü 2 İhracatta e-Fatura 3 Bazı Alacakların Yapılandırılması Kanunu 4 Tek pencere sistemi 15 Aralık 2016 5 Yetkilendirilmiş yükümlü statüsü (YYS) 2% 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC Onaylanmış Kişi Statü Belgesi (OKSB) sahibi firmaların, Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS) Belgesi sahibi firmalara oranı 15 Aralık 2016 6 Yetkilendirilmiş yükümlü statüsü A sınıfı B sınıfı YYS C sınıfı Yetkilendirilmiş yükümlü statüsü, bir çok yeni özelliği ile birlikte yeni yılın ortalarında zorunlu olarak kullanıma sunulmuş olacak. İlgili sınıflar için Onaylanmış Kişi Statü Belgesi kullanımı, 15.08.2017 itibariyle son bulmuş olacak. (C sınıfı hariç) 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC Hazır mısınız? 15 Aralık 2016 7 2016 Dış ticaret operasyonlarında kontrol mekanizmalarının sistematikleşmesi ve dış ticaret faaliyetleri gösteren mükelleflerin işlerinin kolaylaştırılması amacıyla, yetkilendirilmiş yükümlü statüsü dışında 2016’da bazı yenilikler de otoriteler tarafından detaylandırılmaya başlanmıştır. 2016’da neler yaşandı? İhracatta e-Fatura Yapılandırma Tek pencere 01.01.2017 tarihi itibariyle e-Fatura uygulamasına kayıtlı mükellefler ihracat ve yolcu beraberi eşya işlemleri için eFatura düzenleyecek. 19.08.2016 tarihinde resmi gazetede yayımlanan bazı alacakların yapılandırmasına yönelik kanun ile bir çok mükellef dış ticaret operasyonlarına ilişkin risklerini minimize etmiştir. 2016 yılında yürürlüğe giren tek pencere sistemi ile gümrük otoritesi ile dış ticaret mevzuatı kapsamındaki diğer otoritelerin elektronik veri değişim yapmasına başlanmıştır. PwC AB’de neler oldu? Gümrük ile ilgili işlemlerin gelişen dünyanın gereksinimlerini karşılaması adına modernleştirilen Yeni Topluluk Gümrük Kanunu 1 Mayıs 2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu gelişmelere paralel olarak hazırlanan Yeni Gümrük Kanunu’na ilişkin taslak ise geçtiğimiz haftalarda Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın web sayfasında yer bulmuştur. 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 9 Yeni Gümrük Kanunu Taslağı Genel hususlar Cezalar Özel rejimler Yeni Gümrük Kanunu Taslağı Basitleştirmeler Diğer Hususlar • Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (Yeni taslak Kanun’da belirtildiği üzere, Yetkilendirilmiş Ekonomik Operatör) sahiplerine ilişkin basitleştirmeler • Özel rejimlerin sadeleştirilmesi • Cezalarda yeni düzenlemeler • Hızlı kargo, bağlayıcı bilgi süreleri gibi bazı usullerde düzenlemeler Hali hazırda yürürlükte bulunan Gümrük Kanunu’nun bir çok maddesi güncellenmiş ve ifadeler yenilenmiştir. 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 10 Yeni Gümrük Kanunu Taslağı 1 2 3 4 YEO (YYS) Özel Rejim Cezalar Diğerleri • Ödemelerin ertelenmesi • Basitleştirilmiş beyan • Kayıt yoluyla beyan • Öz değerlendirme • Vergi tebliği 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC • Basitleştirme • Geriye dönük izin yetkisi • Geçici kabul • Başka kişilere devir • Genişleyen Dİİ • Detaylandırılmış ceza tanımları • Miktar ve ağırlığa ilişkin farklara yönelik değiştirilen ifadeler • Ceza niteliğini değiştirmeyen eklemeler • • • • • Hızlı kargo BTB / BMB Teminat çeşitleri Kefil tanımı Vergi mahsubu 15 Aralık 2016 11 Gümrük gelişme anketi Gümrük gelişimindeki engeller 62% PwC Avrupa’nın 2015 yılında yaptığı ankete göre, gümrük operasyonlarının gelişimi önündeki engellerin başında kaynak eksikliği gelmektedir. Kaynaklar 61.9% Ücret baskıları 52.4% Ekonomi 33.3% Mevzuat düzenlemeleri 23.8% Diğer 19% Bilgi 9.5% Destek birimlerinin bulunmaması 9.5% • Tüm bu etkenler göz önünde bulundurulduğunda, yeni bir gümrük mevzuatı ile gerekli kaynakların elektronik ortama alınması ve bu kaynak sıkıntısının minimize edilmesi hedeflenmektedir. Pazar baskısı 4.8% *PwC Avrupa’nın 2015 yılındaki tüm sektörleri kapsayan anketi 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 12 Türkiye’nin Gümrük Birliği Serüveni Neden değişiyoruz? İhracat (TRY) 1963 Türkiye ile Avrupa Topluluğu arasında tahsis edilen Ankara Anlaşması 200,000,000 1970 Topluluk ile müzakerelerin başlamasına yönelik Katma Protokol 150,000,000 100,000,000 50,000,000 1987 - Türkiye’nin AB’ye tam üyelik için resmi başvuru tarihi 1990 1995 2000 2005 2010 2015 İhracat İthalat (TRY) 1996 AB ile Türkiye arasında Gümrük Birliği Anlaşması’nın imzalanması 1999 AB mevzuatı ile uyumlu ilk Gümrük Kanunu’nun yürürlüğe girmesi 2015 Avrupa Birliği Gümrük Kanunu’nun yürürlüğe girmesi 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 250,000,000 200,000,000 150,000,000 100,000,000 50,000,000 1990 1995 2000 2005 2010 2015 İthalat 15 Aralık 2016 13 Neden değişiyoruz? Türkiye Gümrük Gelişimi 1995 1996 1998 2001 2006 2009 2011 2016 2016 Çarşaf Beyanname Gümrük Birliği - TCGB BİLGE Pilot Uygulama BİLGE Yaygın Kullanım DİR Otomasyon Sonradan Kontrol TAREKS İRİS Tek Pencere Değişimi zorlayan etkenler; Şeffaflık/Denetlenebilirlik • TR-AB ilişkileri Bilgiye erişim/Güvenilirlik • Türkiye’nin artan dış ticareti Mevzuat uyumu • Teknolojik gelişmeler Risk tabanlı kontroller Operasyon yönetimi 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 14 e-Dönüşüm, YYS, DİİB ve Gümrük Teknolojileri e-Dönüşüm, YYS, DİİB ve Gümrük Teknolojileri Yeni yükümlülükler ve şirketlerin teknolojiye adaptasyonu 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 16 İhracat İşlemlerinde e-Fatura Uygulaması 01.01.2017 tarihi itibariyle e-Fatura‘ya kayıtlı şirketler ihracat ve yolcu beraberi eşya işlemleri için e-Fatura düzenleyeceklerdir. Gümrük Sistemine alınan fatura için, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından 23 haneli bir referans numarası üretilerek Sistem Yanıtı ile mükellefe iletilecek, ilgili referans numarası ve belge tarihi mükellef tarafından gümrük beyannamesinin 44 no’lu kutusunda “Belge Referans No” ve “Belge Tarihi” olarak ! 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC beyan edilecektir. İhracatta işlemlerinde e-fatura kapsamında bir fatura sadece bir GÇB’ye konu edilecektir. Ancak bir GÇB’ye birden fazla fatura eklenebilir. 15 Aralık 2016 17 eDönüşüm Entegre Yaklaşım İhracat e-Fatura E-kayıt saklama örnek data • Dönem Başı – Sonu Envanter Kayıtları • Üretim Kayıtları eFatura E-kayıt saklama örnek veriler E-kayıt saklama örnek veriler • Alış Kayıtları • İthalat Kayıtlar • Satış Kayıtları • İhracat Kayıtları İhracat Kontrolleri Üretim • • • • • • Satıcı Bilgisi İthal miktarı İthal kıymeti Ürün kodu GTIP Gümrük Beyanname numarası ve tarihi Satınalma & İthalat ERP • İthal eşyaların menşei • Gümrük Rejimi kodu • Dahilde işleme kodu Satış & İhracat • • • • • • Alıcı bilgisi İhraç kıymeti Ürün kodu Miktar GTIP Gümrük beyanname numarası ve tarihi • İhraç eşyasının menşei • Gümrük rejimi kodu • Dahilde işleme kodu Ek Veriler (Menşe Tespit, Dahilde İşleme, TEV v.s.) Ek Veriler (Menşe Tespit, Dahilde İşleme, TEV v.s.) KDV İade eDefter Ba-Bs 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 18 YYS - Sorular 14 25 26 YYS YYS YYS • Kayıtlarınızı elektronik ortamda tutuyorsanız, gümrük idaresinin inceleme için firmanıza geldiğinde, kayıtlara ulaşabilmesi için şirket içi altyapınız var mı? • Eğer kayıtlarınızı hem kağıt hem de elektronik ortamda tutuyorsanız, kağıt ortamında ve elektronik ortamda tutulan kayıtlar arasında bağlantı kurulabilmekte midir? • Kayıtlarınız üzerinden beyanname veya beyanname yerine belgelerle eşya hareketleri birlikte izlenebilmekte midir? 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 4 15 Aralık 2016 19 DİİB DİİB Yönetimi Zorluklar • • • • DİİB bazında takip Eş değer ürün kullanımı İthal yerine yerli kullanım var mı? Kullanım oranları? PwC Riskler • Ekonomi bakanlığı sadece gelen ve giden tarifelere baksa da Gümrük bakanlığı farklı bir metodoloji ile denetim yapmaktadır. Yaklaşım • • • Sürekli denetim Her iki bakış açısı için de çözüm bulmak Sistemli bir şekilde takip Problem • • • Şeffaflık yok Vergi ve masrafların belirsizliği Yüksek riskli suiistimal cezaları • • • • Gümrük mevzuatı ile ilgili organizasyon sayınsın az olması. Teknik bilginin az olması Net olmayan sorumluluklar Nitelikli personel sayısının olmaması • • • Fragmented trade processes Uçtan uca çözümlerin azlığı Süreç sahipliğinin azlığı • • • • • Heterojen IT Sistemleri Global It Stratejisin olmaması Entegrasyonun az olması Eksik veya yanlış data Otomasyon azlığı • • Gümrük açısından büyük resmin azlığı Yasal düzenlemelerin zorlaması 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC Şirketler bir çözüme ihtiyaç duyuyor 15 Aralık 2016 21 PwC Türkiye Vergi Teknolojileri Gümrük Teknolojileri 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15.12.2016 22 Gümrük incelemesi sonucunda başvurulacak yollar Gümrük İncelemesinin Sonuçları 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 24 İncelemenin Sonuçları Gümrük İncelemesinin Sonuçları Vergi Aslı Cezalar • Eksik ödendiği, ya da hiç ödenemediği iddia edilen vergi aslı kadar ek tahakkuk kararı Vergi kaybı yaratması veya ithal izin/kontrol şartlarına uyulmaması GK 234-238: İdari Para cezası Kaçakçılık Kanunu: Adli Para Cezası Diğer durumlarda GK m.241 kapsamındaki usulsüzlük cezaları 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 25 İncelemenin Sonuçları Zamanaşımı Ek Tahakkuk Zamanaşımı Kural: 3 Yıl Ceza Zamanaşımı Vergi aslına bağlı ceza ise; 3 Yıl Vergi aslına bağlı değil ise İstisna: Ceza Kanunu’ndaki zamanaşımı hükümleri Nispi: 8 Yıl 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC Maktu: Tutar 15 Aralık 2016 26 İnceleme Sonrası Süreç 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 27 İnceleme Sonrası Süreç Başvurulabilecek Hukuki Yollar Uzlaşma İtiraz Yargı İtiraza başvurduktan sonra uzlaşmaya başvurulamaz! 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 28 1. Uzlaşma Süreci 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 29 İnceleme Sonrası Süreç Uzlaşma Kapsamı Gümrük vergileri ve cezalarına ilişkin ilgili uzlaşma komisyonu nezdinde uzlaşma müracaatında bulunulabilir. Gümrük Vergileri Gümrük Vergisi İlave Gümrük Vergisi Tek ve Maktu Vergi Dampinge Karşı Vergi Subvansiyona Karşı Telafi Edici Vergi Katma Değer Vergisi Özel Tüketim Vergisi Ek Mali Yükümlülük Toplu Konut Fonu Tütün Fonu Ek Fon Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Çevre Katkı Payı Telafi Edici Vergi(İhracat) Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun 3. maddesinde yer alan kaçakçılık suçlarına ilişkin olması halinde uzlaşma talebinde bulunulamaz. TRT Bandrol Ücreti(Ticari olmayan eşya için) 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 30 İnceleme Sonrası Süreç Uzlaşma Başvurusu • Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde • Yetkili uzlaşma komisyonuna (ek tahakkuk ve cezaların toplamı) 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 31 İnceleme Sonrası Süreç Uzlaşma Sonucu •Uzlaşmanın sağlanması • Uzlaşamama 1.1.2016 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 30 gün içinde ödeme Kalan sürede itiraz başvurusu 8.1.2016 1.6.2016 9.6.2016 15 Aralık 2016 32 İnceleme Sonrası Süreç Uzlaşmak ,Yapılan Tahakkuku Kabul Anlamına mı Gelir? •Uzlaşma müessesesi mükelleflere kanunla tanınan bir haktır. •Gümrük/vergi kanunlarında uzlaşmanın kabul anlamına geldiğine ilişkin bir düzenleme yoktur. •Uygulamada, Mali ve Gümrük İdaresi’nin bu yönde yorumları ile karşılaşılmaktadır. 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 33 İnceleme Sonrası Süreç Uzlaşma/ Uzlaşma İstatistikleri Gümrük Ve Ticaret Bakanlığı Uzlaşma İstatistikleri/Toplam Yıllar Toplam Başvuru 2011 - 2015 12.970 Görüşmesi Yapılan 11.759 Uzlaşılan Uzlaşılamaya n 11.099 660 İstanbul Gümrük Bölge Müdürlüğü nezdindeki uzlaşmalar Yıllar Uzlaşma Görüşmesi Sayısı Uzlaşılan Talep Uzlaşılamayan Sayısı Talep Sayısı Temin Edilemeyen 2014 557 540 11 6 2015 1.588 1.502 61 25 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 34 2. İtiraz Süreci 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 35 İnceleme Sonrası Süreç İtiraz Başvurusu • Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde başvuru • Üst makam/üst makam yoksa aynı makama Uzlaşmaya Başvurulmuşsa; Tebliğ Tarihi Uzlaşma Başvuru Uzlaşmanın Sağlanamaması İtiraza başvurmak için son tarih 1.1.2016 8.1.2016 1.6.2016 9.6.2016 7 gün geçti 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC Kalan 8 gün 15 Aralık 2016 36 İnceleme Sonrası Süreç İtiraz/Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar • İtiraz başvuruları, 30 gün içinde karara bağlanmalıdır. • 30 gün içinde idarenin cevap vermemesi zımni red anlamına gelir. • Bu yazılara itibar edilerek süresinde dava açılmazsa hak kayıpları yaşanabilir. 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 37 3. Yargılama Süreci 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 38 İnceleme Sonrası Süreç Yargılama Süreci/Davanın Açılması • İtiraza başvurmadan, doğrudan dava açmak mümkün değildir. • İtirazın reddi kararının tebliğinden itibaren 30 gün • Tek dava açılabilmesi 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 39 İnceleme Sonrası Süreç Yargılama Süreci/Dava Süresi • Vergi Mahkemesinde 1 yıl • İstinaf Mahkemesi + Danıştay 3 yıl • Yaklaşık 4 yılda kesinleşiyor 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 40 İhtirazi Kayıt 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 41 İnceleme Sonrası Süreç İhtirazi Kayıt • Gümrük beyannamesinin 44. nolu hanesi- ihtirazi kayıt şerhi • İhtirazi kayıt dilekçesi • İhtirazı kayıt dilekçesi, gümrük beyannamesinin tescil edildiği günde verilmelidir • İtiraz ve dava süreci • Geri verme ve kaldırma 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC 15 Aralık 2016 42 Sorularınız? Ezgi Türkmen Cenk ULU Foto PwC Türkiye Ortak Dolaylı Vergileri +90 (212) 326 69 67 [email protected] Foto PwC Türkiye Ortak Dolaylı Vergiler +90 (212) 326 69 20 [email protected] Hüseyin Akca Murat KUTLU Foto PwC Türkiye Direktör Vergi ve Gümrük Uyuşmazlıkları +90 (212) 326 64 38 [email protected] 15. Çözüm Ortaklığı Platformu PwC PwC Türkiye Müdür Dolaylı Vergiler +90 (212) 326 69 53 [email protected] 15 Aralık 2016 43