BÖBREK NAKLİ BEKLEME LİSTESİ HASTA KAYDI HAZIRLAYAN HEMŞİRE BETÜL AKÇAKAYA HEMŞİRE TÜRKAN TAKIM PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ NAKİL MERKEZİ Merkezimiz 2006 yılından itibaren böbrek nakli yaparak faaliyet göstermektedir. Merkezimizde2013 yılı sonu itibariyle 34 KADAVRA DONÖRDEN 85 CANLI DONÖRDEN TOPLAM 119 BÖBREK NAKLİ YAPILDI. SON DÖNEM BÖBREK YETMEZLİĞİNDE TEDAVİ Hemodiyaliz Periton Diyalizi Böbrek Nakli Canlıdan Kadavradan KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ HASTALARININ TAMAMINA YAKINI BÖBREK NAKLİ ADAYIDIR NE ZAMAN TRANSPLANTASYON ÜNİTESİNE YÖNLENDİRELİM • Ağır böbrek yetmezli tablosunda GFH (Glomerüler filtrasyon hızı) < 25 ml/dk/1.73 m2 Böbrek yetmezlikli bir hastaya diyaliz tedavisine başlanmadan, transplantasyon yapılacak ise (Preemptif olarak ) Hemodiyaliz veya periton tedavisi alırken KADAVRA LİSTESİNE GİRMEK İÇİN NAKİL MERKEZİNE GELEN HASTA I ADET FOTOĞRAF VE DİYALİZ ÜNİTESİ EPİKRİZ FORMU İLE ORGAN NAKLİ POLİKLİNİĞİNE BAŞVURUR. KADAVRA LİSTESİNE KAYIT İÇİN İŞLEMLER BAŞLAR. İŞLEMLER ORGAN NAKLİ POLİKLİNİĞİNDEN YÖNLENDİRİLİR Nefroloji polikliniği -Anamnez ,Fizik Muayene -Labratuvar tetkikleri -Radyolojik değerlendirme göğüs hastalıkları polikliniği -tüberkülin testi -Akciğer filmi -solunum fonksiyon testi Organ nakli polikliniği Kardiyoloji polikliniği Kan grubu uyumu ekg ,eko Doku grubu uyumu(HLA Testi) Pra (Anti-HLA Antikor)testi Eliza testleri( HBS-Ag(+) ve HBV-DNA , Anti-HCV(+) ve HCV-RNA ) Alıcı adayının anamnezi alınırken dikkat edilecek noktalar 1.Aile Hikayesi Ailede böbrek hastalığı geçirmiş bir kimse var mıdır? Diyabet,kardiyovasküler hastalık veya kanser,geçirmiş bir kimse var mıdır? 2.Alıcı Adayı Nakle engel teşkil edecek bir durum var mıdır? Enfeksiyonlar,kanser,gastrointestinal bozukluklar,viral hepatit,kalp enfarktüsü,kloidikasyon,diyaliz süresi ve komplikasyonları 3.Böbrek Hikayesi Orjinal böbrek hastalığının cinsi nedir?(tekrarlama oranı) Nakil öncesi steroid veya diğer imunosupresif tedaviler almış mıdır ? Hasta daha önce nakil olmuş ise greft kaybının nedeni ve zamanı nedir? 4.Uyum Hastanın nakil öncesi tedaviye ve diyete uyumu nasıldır? (Siğara,alkol,ilaç bağımlılığı) ALICI ADAYI Tarih: Adı-Soyadı: Protokol No: ……... Doğum tarihi ve Yeri: / / Cinsiyet: Kan Grubu…… Öğrenim Durumu: Mesleği: ………….. Medeni durumu: Sosyal güvenlik Kurumu. ………….. Adres: …………. Ev Tel: İş Tel: Cep Tel: ………….. Diyaliz Merkezi: Tel No: Faks No: ………….. Canlı vericiniz var mı?……………………………………………………………………………………… Daha önce nakil için çağırıldınız mı? / değerlendirildiniz mi?............................................................ Ne zaman/...................,Nerede/.........................,Sonuç?................................................................ ANAMNEZ Şikâyet: Hikaye: Ailede böbrek hastalığı.......................................................................................................................................... Özgeçmişi: DM HT Kalp hast .. Akciğer hastalığı Tbc KC hastalığı sarılık.............. Mide barsak hastalığı Guatr Operasyon: Transfüzyon Alerji (ilaç)…………………………..Anestezi Öyküsü?......................................Diğer:……………………………… Vezikoüretral Reflü Öyküsü?.............................................................................................................................................. Sık İdrar Yolu Enf. Öyküsü?..............................................Akciğer Enf. Öyküsü?.......................................................... Soy geçmiş:…………Böbrek hastalığı?……………….Kanser?..........................Kalp Damar .Hast.?............................. HT?....................DM?................................Diğer?.............................................................................................................. Kötü alışkanlıkları: Sigara Alkol Diğer……………………………… Kullandığı İlaçlar:……………………………………………………………………………………………………………….. Hepatit B Öyküsü?......................................................................................................................................................... Hepatit C Öyküsü?.................................................................................................................................................. NEFROLOJİK ANAMNEZ Kronik Böbrek Hastalığının Başlangıç Tarihi: Etiyolojisi:……………………………………………. Böbrek Biyopsi Sonucu: …………………………………………. Biyopsiyi rapor eden Patoloji Merkezi/ Protokol No/Tarih: ……………………………………….. Üriner Sistem Operasyonu: Nefrektomi:............................................................. Diyaliz Tipleri ve başlangıç tarihleri: ………………………………………. Sıklığı: Rezidüel idrar:………………………………………… Damar Yolu Tipi (Fistül,Katater,Greft)?...................................................................................................................... Damar-yolu sorunları (Kaç kez damar yolu açılmış? ve diğer) ……………………………………….. Alıcı Adayının Laboratuvar Tetkikleri Biyokimya(AKŞ,üre,kreatin,AST,ALT,GGT,ALP, T.protein,albümin,kan yağları,elektrolitler) Hemogram,sedimantasyon PT,APTT Tam idrar tetkiki HBA1C,PTH (Paratroid hormon) Mikrobiyolojik ve eliza testleri (HBs-AG, anti-HBsAG, anti-HCV, anti-HIV CMV-IgM, CMV-IgG, EBV-IgM, EBV-IgG Toxoplazma,VDRL,PPD) RADYOLOJİK DEGERLENDİRME Batın USG Voiding Sistografi İŞLEMLER ORGAN NAKLİ POLİKLİNİĞİNDEN YÖNLENDİRİLİR Nefroloji polikliniği -Anamnez ,Fizik Muayene -Labratuvar tetkikleri -Radyolojik değerlendirme göğüs hastalıkları polikliniği -tüberkülin testi -Akciğer filmi -solunum fonksiyon testi Organ nakli polikliniği Kardiyoloji polikliniği Kan grubu uyumu ekg ,eko Doku grubu uyumu(HLA Testi) Pra (Anti-HLA Antikor)testi HBS-Ag(+) ve HBV-DNA (+), Anti-HCV(+) ve HCV-RNA (+) Tüberkülin Testi TX ALICILARINDA TB RİSKİ %30-50 TÜBERKÜLİN TESTİ POZİTİF OLAN TX ALICILARI Çoğunda INH (İsoniazid)tedavisi verilmeli. (Amerikan Toraks Derneği) Akciğerde geçirilmiş TB bulgusu varsa tedavi verilmelidir.(daha önce tam tedavi görmüşse INH gerekmez.) İŞLEMLER ORGAN NAKLİ POLİKLİNİĞİNDEN YÖNLENDİRİLİR Nefroloji polikliniği -Anamnez ,Fizik Muayene -Labratuvar tetkikleri -Radyolojik değerlendirme göğüs hastalıkları polikliniği -tüberkülin testi -Akciğer filmi -solunum fonksiyon testi Organ nakli polikliniği Kardiyoloji polikliniği Kan grubu uyumu ekg ,eko Doku grubu uyumu(HLA Testi) Pra (Anti-HLA Antikor)testi HBS-Ag(+) ve HBV-DNA (+), Anti-HCV(+) ve HCV-RNA (+) Kan grubu uyumu: Canlı donör nakillerinde transfüzyon şartları uygulanmaktadır. ALICI HASTA A B AB O VERİCİ (DONÖR) A,O B,O A veya B,AB,O O Kadavra donör nakillerinde hastanın birebir kan grubu uyumu aranır. DOKU TESTİ HLA “Human Leucocyte Antigen’’ Kan testidir. Vücudumuzun savunma sisteminin temel amacı vücudumuzu bakteri, virüs , kanser gibi yabancı cisimlerden korumaktır. Bu nedenle vücudumuzda bize ait olan ile olmayanı ayıran bir sistem bulunur.Eğer vücudumuz yabancı maddeyi tanıyamazsa, vücudumuzun bir parçası olarak kabul edip onunla savaşmaz.HLA sistemi kendinden olmayanı tanıyan bir sistemdir. HLA'nızın yarısını annenizden diğer yarısını babanızdan alırsınız,anne ve baba vericiyse %50 uyumludur. Sizinle aynı anne babaya sahip tüm kardeşler sizinle % 25 uyum şansına sahiptir. Kadavra listesine kaydedilecek her hastaya doku testi (HLA) yapılır. Her insanda çok sayıda HLA antijen çifti bulunur. Böbrek tx için 2 A,2B,2 DRB1* lokusları (6 lokus ) tayin edilir. HLA testi sonucu doku testini çalışan DOKU TESTİ LABARATUVARI tarafınca sisteme kaydedilir. Panel Reaktif Antikor PRA veya Anti HLA Antikoru Nedir ? İnsan Lökosit Antijenlerine Karşı(Human Leucocyte Antigens-HLA)oluşmuş olan antikorlara ANTİ-HLA ANTİKORU veya Panel Reaktif Antikor PRA denir. Kadavra listesine kayıtlı organ bekleyen hastalara merkezimizde 6 ay aralarla PRA testi yaptırmaları önerilir. PRA %85’in üzerinde olan hastalara - high ımmune hastalar denilmektedir. Bu hastaların organ bulma şansları diğer hastalara göre düşüktür.Çünkü birçok antijene karşı antikor taşıdığı için cross-match testi pozitif çıkmaktadır. Greft sağkalım süreleri azalır. Anti-HLA antikorları (PRA)tespitinde doğru sonuç alınamama nedenleri: Kan Transfüzyonu Gebelik (Özellikle Multiparlarda) Doku ve Organ Transplantasyonları (Özellikle 2.veya 3. transplantasyona hazırlanan hastalar.) Anti-HLA antikorları(PRA) tespitinde doğru sonuç alınamama nedenleri: Kan transfüzyonları: Kan transfüzyonları antiHLA antikor oluşumu için en büyük risklerden biridir. Bazen 1ünite kan transfüzyonu sonrasında antikor gelişiminin pozitif olduğu durumlar görülmüştür. Son dönem böbrek yetmezliğindeki hastaların hematokrit değerleri kan transfüzyonları yerine son zamanlarda çıkan ilaçlarla yükseltilebilmektedir. Son kan transfüzyonundan enaz 21 gün sonra HLA için kan numunesi alınması uygundur. Gebelik: Her gebelikte HLA antikoru oluşmaz. Özellikle birden fazla gebeliği (düşük, kürtaj hikayesi) olan bayanlarda yaklaşık 1/8 oranında anti-HLA antikoru meydana gelebilir.. Bu nedenle düşük,küretaj,gebelik hikayesi varsa hastaya 3 ay aralarla Pra testi yapılır. HBS-Ag(+) ve HBV-DNA (+) Hastalar HBS-Ag(+) olan hastalarda Histopatolojik değerlendirme ve uygun antiviral tedavi sonrası HBV-DNA bakılır. Test negatif ise böbrek nakli uygulanabilir. Anti-HCV(+) ve HCV-RNA (+) Hastalar HCV enfeksiyonu böbrek nakline engel değildir. Böbrek biyopsisi alınır. Uygun tedavi başlanır.Tedavi sırasında nakil yapılmaz. Tedavi sonrası HCV-RNA testi (-) ve karaciğer fonksiyon testleri normalse böbrek nakli uygulanabilir. BÖBREK NAKLİNİN KESİN KONTRENDİKASYONLARI Aktif Enfeksiyon Aktif TBC Metabolik Hastalıklar (Primer Oksalozis,Kombine Karaciğer ve Böbrek Nakli) Aktif Kanser Hastalığı Bekleme süreleri; meme ca ; 5 yıl akciğer ca ; 2 yıl prostat ca ; 2 yıl BÖBREK NAKLİNİN KESİN KONTRENDİKASYONLARI Aktif İntravenöz İlaç Bagımlılığı 2 yıldan az yaşam beklentisi Yeni Geçirilmiş Myokard Enfarktüsü Diğer Son Dönem Organ Yetmezlikleri (Kalp,Akciğer,Karaciğer) Hastanın nakil öncesi ilaç kullanımındaki uyumsuzluk Hastaların testleri tamamlanınca TÜRKİYE ORGAN VE DOKU BİLGİ SİSTEMİNE Kaydı yapılır. TÜRKİYE ORGAN VE DOKU BİLGİ SİSTEMİ Böbrek Nakli Hazırlığı Diyaliz Ünitesinde Başlar Diyaliz ünitelerinde hastaya yapılan tarama testleriyle hasta her zaman nakle uygun olarak bekler. Dileği 10 günde gerçekleşti Doğuştan böbrek hastası olan 9 yaşındaki İcre Orhan’ın ‘yeni yıl dileği’ gerçek oldu.