T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU Çanakkale İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel sekreterliği LAPSEKİ DEVLET HASTANESİ RİSK DEĞERLENDİRME PROSÜDÜRÜ Doküman No: RY.PR.01 Yayın Tarihi: OCAK 2016 Revizyon No: 00 Revizyon Tarihi: Sayfa No: 1/4 AMAÇ: 29/12/2012 tarihli ve 28512 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği , 10.09.2014 tarihli 1196 sayılı yazı ve 30.06.2012 tarihli 28339 sayılı yazıya istinaden Hastanemizde yapılacak risk değerlendirmesinin usul ve esaslarını belirlemektir. KAPSAM: Hizmet alım personelleri dahil, tüm çalışanların ve tüm alanların risk değerlendirmesini kapsar. DAYANAK: 20/06/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 10uncu (İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür.), 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliğinin 5inci (İşveren; çalışma ortamının ve çalışanların sağlık ve güvenliğini sağlama, sürdürme ve geliştirme amacı ile iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.) maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır SORUMLULAR: Hastane Yöneticisi, İSG Kurul Üyeleri, İSG Birimi, Hastane Kalite Sorumluları, Birim Sorumluları, Çalışan Temsilcileri, Destek Personeli TANIMLAR: Tehlike: İnsanların yaralanması, hastalanması, malın veya malzemenin zarar görmesi, işyeri ortamının zarar görmesi veya bunların birlikte gerçekleşmesine sebep olan kaynak veya durum veya şartların varlığıdır. Risk: Belirli bir tehlikenin gerçekleşme ihtimali ve ilgili sonuçlardır. Risk İhtimali (Olasılık): Tehlikenin sonucunda riskin gerçekleşmesidir. Risk Sonucu (Şiddet): Riske maruz kalan kişi / kişiler üzerinde oluşturduğu olumsuz etkinin büyüklüğüdür. (Risk sonucu ortaya çıkacak zararın büyüklüğünü tanımlar) Frekans: Tehlikeye zaman içinde maruz kalma tekrarıdır. Risk Derecesi: Risk derecesi, riskin gerçekleşme ihtimali, şiddetin sayısal değeri ve tehlikeye zaman içinde maruz kalma tekrarının çarpımı ile bulunur. Risk Derecesi (Puanı) = Olasılık X Şiddet X Frekans (RD = O x Ş x F ) Hastane Yöneticisi (Başhekim) : hastane ölçeğinde Genel Sekreterin görev, yetki ve sorumluluklarına sahip olup, hastanede tüm hizmetlerin verimli ve mevzuata uygun şekilde yürütülmesinden Genel Sekretere karşı sorumlu kişi. İSG Kurul Üyeleri : İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmeliğine göre belirlenen kurul üyeleri. İSG Birimi: İşyeri İş Sağlığı ve Güvenliği Birimi. Hastane Kalite Sorumluları: Hastanede bulunan kalite biriminden sorumlu kişiler. Birim Sorumluları: Hastane Yöneticisi tarafından birimlerde görevlendirilen sorumlular. Çalışan Temsilcisi: İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili Çalışan Temsilcilerinin nitelikleri ve seçilme usulleri hakkında tebliğe göre belirlenmiş temsilciler. Destek Personeli: İlkyardım, Arama kurtarma ve yangın konularında eğitim almış, sivil savunma , Umke personeller. KISALTMALAR: RD: Risk Derecesi O: Olasılık (ihtimal) Ş: Şiddet F:Frekans DÖF: Düzeltici önleyici faaliyet T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU Çanakkale İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel sekreterliği LAPSEKİ DEVLET HASTANESİ RİSK DEĞERLENDİRME PROSÜDÜRÜ Doküman No: RY.PR.01 Yayın Tarihi: OCAK 2016 Revizyon No: 00 Revizyon Tarihi: Sayfa No: 2/4 FAALİYET AKIŞI: Risk değerlendirmeleri bölüm bazında yapılır. Risk değerlendirmesi sırasında ilgili Birim Sorumluları da değerlendirmeye dahil edilir. 1. İşyerinin tamamında ve Yapılan tüm faaliyetlerde oluşabilecek tehlikeler tanımlanır, 2. Mevcut tehlikelerin verebileceği zararları hesaplanır, kimlerin ve nasıl zarar görebileceğinin tespiti yapılır, risklere karşı alınan önlemlerin yeterliliği ile varlığı değerlendirilir, elde edilen bulguların kaydı sağlanır. 3. Belirlenen risklere karşı düzeltici - önleyici faaliyetleri planlanır. 4. Planlanan DÖF ler uygulamaya konulur. Uygulama Birinci Öncelikten başlanılarak, gözetim uygulamasına doğru sırasıyla gidilir. 5. Uygulanan DÖF lerin tehlikeyi ortadan kaldırdığı yada kabul edilebilir seviyeye indirilip indirilmediği hakkında tekrar değerlendirilir. 1.TEHLİKE VE RİSK BELİRLENMESİ: Hastanede verilen hizmet dikkate alınarak faaliyetler belirlenerek bu faaliyetin oluşturabileceği tehlike, tehlikenin zaman içindeki frekansı ve tehlikenin olasılığı ile riskler tespit edilir. Çalışan Güvenliği Risk Değerlendirmesi; Fiziksel Tehlike ve Riskler, Kimyasal Tehlike ve Riskler, Biyolojik Tehlike ve Riskler, Psikososyal Tehlike ve Riskler olarak 4 e ayrılır. Bunlar; İyonize radyasyon, gürültü, tehlikeli maddeler, kanserojen maddeler, enfeksiyon, alerjen maddeler, ergonomi, şiddet, iletişim vs. konularını kapsar.Tehlike ve risk tespiti yapılırken; Tüm bina, servisler, kullanılan malzeme, cihaz ve ekipmanlar, çalışma şartları, çalışma yöntemleri, görev ve faaliyetler, ziyaretçiler ve hastane giriş çıkışlardan gelebilecek tehlikeler dikkate alınır. Bölüm bazında tespit edilen risklere yönelik çalışan güvenliği için koruyucu önlemler alınır. Çalışanların maruz kaldığı olaylar kayıt altına alınır. Risk değerlendirmesine tabii hastane hizmetleri: Poliklinik, Laboratuar, Radyoloji, Yataklı Tedavi (Klinik), , Sterilizasyon, Acil, Eczane, , İdari, Teknik, Depo, Arşiv ve Hasta Dosyaları, Çamaşırhane ve Yemek Hizmetleridir. Değerlendirmeye tabi yeni hizmetlerin katılması gerekliliği durumu doğması halinde yinelenmesi gereklidir. 2.RİSK DEĞERLENDİRİLMESİ (Analiz): Riskin büyüklüğünü tahmin etmek ve riske tahammül edilip edilemeyeceğine karar vermek, tehlikelerin sonucunda oluşabilecek risklerin giderilmesinde öncelik sırasının oluşturulması için kullanılan yöntemdir. Değerlendirme yapılırken Tehlikelerin Riskleri, Fine Kinney risk değerlendirme yöntemine göre yapılır. Riskin puanlanmasında aşağıda verilen tablodaki olasılık, frekans ve şiddet değerleri kullanılır. Risk analizi yapılırken risklerin en kötü durumu göz önünde bulundurulur. Risk Derecesi: Yapılan analiz neticesinde risk derecesi, riskin gerçekleşme olasılığı (ihtimali), şiddetin sayısal değeri ve tehlikeye zaman içinde maruz kalma tekrarının (frekansının) çarpımı ile bulunur. Risk Derecesi (Puanı) = Olasılık X Şiddet X Frekans (RD= O x Ş x F) OLASILIK DEĞERİ ŞANS zararın gerçekleşme olasılığı 10 beklenir,kesin 6 yüksek / oldukça mümkün 3 olası 1 mümkün fakat düşük 0,5 beklenmez fakat mümkün 0,2 beklenmez T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU Çanakkale İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel sekreterliği LAPSEKİ DEVLET HASTANESİ RİSK DEĞERLENDİRME PROSÜDÜRÜ Doküman No: RY.PR.01 Yayın Tarihi: OCAK 2016 Revizyon No: 00 Revizyon Tarihi: ŞİDDET insan ve/veya çevre üzerinde yaratacağı tahmini zarar ŞİDDET DEĞERİ birden fazla ölümlü kaza / çevresel felaket öldürücü kaza / ciddi çevresel zarar kalıcı hasar/yaralanma, iş kaybı / çevresel engel oluşturma, yakın çevreden şikayet önemli hasar/yaralanma, dış ilk yardım ihtiyacı / arazi sınırları dışında çevresel zarar küçük hasar/yaralanma, dahili ilk yardım / arazi içinde sınırlı çevresel zarar ucuz atlatma / çevresel zarar yok 100 40 15 7 3 1 FREKANS tehlikeye zaman içinde maruz kalma tekrarı FREKANS DEĞERİ hemen hemen sürekli (bir saatte birkaç defa) 6 sık (günde bir veya birkaç defa) 3 ara sıra (haftada bir veya birkaç defa) 2 sık değil (ayda bir veya birkaç defa) 1 seyrek (yılda birkaç defa) 0,5 çok seyrek (yılda bir veya daha seyrek) 400 < R 3600 10 RİSK DEĞERİ Sayfa No: 3/4 ˃ ÖNEM DERECESİ 1 200 < R < 400 2 70 < R < 200 3 20 < R < 70 4 R < 20 5 RİSK DEĞERLENDİRME SONUCU Tolerans gösterilemez risk, Hemen gerekli önlemler alınmalı / veya tesis, bina, çevrenin kapatılması düşünülmelidir. Esaslı risk, Kısa dönemde iyileştirilmelidir. (2 – 3 ay içinde ) Önemli risk, Uzun dönemde iyileştirilmelidir. (6-12 ay) Olası risk, Gözetim altında uygulanmalıdır. (12 ay) Önemsiz risk, Önlem öncelikli değildir. (24 ay) Kontrol edilmelidir T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU Çanakkale İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel sekreterliği LAPSEKİ DEVLET HASTANESİ RİSK DEĞERLENDİRME PROSÜDÜRÜ Doküman No: RY.PR.01 Yayın Tarihi: OCAK 2016 Revizyon No: 00 Revizyon Tarihi: Sayfa No: 4/4 3-4. RİSK ÖNEM DERECELERİNE GÖRE KONTROL VE ÖNLEM FAALİYETLERİ BELİRLEME VE UYGULAMA Risk önem derecesi belirlendikten sonra, risk derecesi yüksek olan bölüm ve faaliyetlerden başlatılarak risk hakkında DÖF başlatılır. Hastanede yeni bir bölüm (birim) açılması, iş düzenini etkileyecek özellikte yeni bir cihaz veya malzemenin alınması durumunda ilgili komitelerce risk değerlendirmesi yapılır ve gerekirse DÖF başlatılır. Risk değerlendirme sonucu risk derecesi (puanı) düşük çıksa bile risk değerlendirmesindeki ŞİDDET en yüksek değer olan (100) puan çıkarsa DÖF başlatılır, yada daha sık kontrol ve gözden geçirme işlemi yapılır. 5. UYGULANAN DÖF’ LERİ GÖZDEN GEÇİRME Uygulanan DÖF lerin riski kabul edilebilir yada tamamen oratadan katlığı konusunda tehlikeler tekrar gözden geçirilir. Eğer Risk devam ediyorsa DÖF ler tekrarlanır yada farklı DÖF ler uygulamaya konulur. İLGİLİ DOKÜMANLAR: İH. FR.11 Kaza / Olay Bildirim Formu İH. FR.12 Tehlike Risk Bildirim Formu İH. FR.13 Ramak Kala Olay Bildirim Formu İH. FR.14 İş Sağlığı Ve Güvenliği Aylık Değerlendirme Formu İH. YD.08 İş Sağlığı Ve Güvenliği Kurulu Toplantı Sonuç Raporu Hastane İSG Raporu Hastane Çalışan Sayıları ( Kadın , Erkek, Engelli, Gebe, Stajyer, vb. guruplanmış) Hastane Krokisi, (Acil Çıkış, Yangın Sistemlerini,m Güvenli bölgeleri gösterir.) HAP ve Acil Eylem Planları HAZIRLAYAN İSG BİRİMİ KONTROL EDEN KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ ONAYLAYAN HASTANE YÖNETİCİSİ